Het Land van Hensden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Henschenwaarde.
De vrouw van den Banneling,
NIET ALLEEN
den geweldigen voorsprong.
Coinb. Peek kloppenburg
Bij dit nr. behoort een Bijvoegsel.
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
IVo. 3472. Zaterdag 12 Juni 1013.
de oude reputatie
nieuwste methoden
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75,
franco per post zender prijs verbooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7% ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
middag 12 uur ingewacht.
't Is een ons allen bekend feit dat
in het gewone, dagelijksche leven de
waarde van den mensch vrij hoog wordt
gehouden. Tenminste de waarde van
het lijf. Wie zich vergrijpt aan het
lijf of leven van een ander, dat is,
wie hem meer of minder zwaar licha
melijk letsel toebrengt, wordt gestraft
door den burgerlijken rechter, door
gaans naar verhouding van het toege
brachte letsel. Dat is billijk en vol
komen terecht. Want, waar zou 'theen
indien het anders ware. Het zou hier
op 't ondermaansche, gezien den adel
der menschelijke natuur in vele ge
vallen, niet zijn uit te houden.
Nu is deze vergelding van toege
bracht lichamelijk letsel vrij gemakke
lijk te regelen. Men maakt bepalingen,
waaraan ieder, die op eigen leven prijs
stelt, zich moet onderwerpen, op poene
van weerwraak. Waarmee we natuur
lijk niet willen zeggen dat aan deze
weerwraak een ongezonde gedachte ten
grondslag moet liggen.
Tot zoover gaat dus alles goed.
Maar de waarde des raenschen zit
hem niet alleen in 't lichamelijke.
Ook het moreele vraagt zijn verzor
ging. En als de verzorging van het
lichamelijke en geestelyke niet hand
aan hand gaan, is er iets niet richtig.
Hierin, in deze verzorging namelijk,
schuilt het moeilijke. Hetgeen alvast
hieruit blijkt dat er velen zijn, die
beweren dat de samenleving in deze
verzorging te kort is geschoten. Want
't is wel eigenaardig dat niet ieder in
staat is, ook al heeft hij den manne-
lijken leeftijd bereikt, voor zich zei ven
te zorgen. Vele oorzaken werken daar
toe mede. En daarom heeft de maat
schappij in deze een hartig woordje
mee te spreken, wijl zij er belang bij
heeft voor hare leden te zorgen en
geestelijk welzijn te behartigen. "Wat
zij dan ook doet. Of zij dat op de
beste en juiste wijze wel doet, is hier
de vraag niet.
In het dagelijksch leven gaat het
dus als volgt. We schreeuwen moord
en brand als de een of ander zich ver
grijpt aan het lichaam of de stoffelijke
68)
De storm, dien Marcella zoo lang gevreesd
had, was dus eindelijk losgebarsten, en in
het prachtige kasteel van La Varenne, voor
heen de verzameling van alles wat door
rijkdom, talent en schoonheid uitmuntte,
en het tooneel van luidruchtige gastmalen
en festijnen, welks eigenaren door den
geheelen omtrek benijd werden, bleef nu
niets over dan een jong meisje in haar
teederste gevoelens door een ellendeling
beleedigd, en een man wiens misdadige
berekeningen gefaald hadden, en die nu
op het ziekbed ter neder was geworpen,
ten prooi aan wroeging en berouw over
zooveel nuttelooze misdaden en zooveel ver
woest geluk.
Toen ten vijf ure de beroemde professor
het kasteel La Varenne binnentrad, reed
een groote weelderig ingerichte omnibus
voor de stoep voor het kasteel van Boissy
voor en hielp de graaf zijn vrouw, de kleine
Gabrielle, de trouwe Susanna en de twee
mulattinnen bij het instijgen.
Zult gij u spoedig bij ons voegen?
vroeg Helena.
Morgen.
De griffier van Mayenne was de eenige
man, die al die dames vergezelde hij nam
zijn kostbaren schat papieren mede en
hoorde opgewekt naar de woorden, die Jan
de Marcilles hem toevoegde
Over een paar dagen kunt gij daarvan
naar uw goeddunken gebruik maken.
Ik reken er op, antwoordde Besuou
vroolijk, dat de misdadigers aan de justitie
bezittingen van zijn medemensch. Maar
bij een geestelijk vergrijp, d. i. een
vergrijp aan den geest van onzen mede
mensch, hooren wij dien kreet lang
zoo erg niet. Soms in 't geheel niet.
Misschien wel uit kracht der gewoonte,
of omdat onze voelhorens zijn afge
stompt. Want het is een gewoon ver
schijnsel dat we gewend zijn geraakt
aan de verzuchting dat er menig pro
fessor in de sloot staat. Waarmee ech
ter niet toegegeven behoeft te worden
dat de professor noodzakelijk gelukkiger
en tevredener zal wezen als professor
dan als slootgraver.
Maar om terug te keeren tot ons
onderwerp: hoe staan we nu in bui
tengewone omstandigheden, bijv. in
deze dagen, met de lichamelijke en
geestelijke verzorging? Merkwaardig
dat dan alle zorgen tn koesteringen
op zij worden gezet. En zeer merk
waardig is verder dat men de groote
massa zoo onverwachts, en zonder
dat zy 't zelve verkiest, op kommando
werkt. En nog meerdat zij er een
groote eer in stelt zooveel menschen-
levens te vernietigen als maar moge
lijk is, 't liefst in zoo kort mogelijken
tijd.
Zou het geen tijd worden dat der
gelijke buitensporigheden, een bespot
ting in den hoogsten graad van alle
menschenwaarde, eindelijk eens ophou
den
Want, zou men zeggen, burgerrecht
en volkenrecht kunnen toch gelijkwaar
dig zijn?
Waarom bij het laatste nog steeds
het zoogenaamde recht van den sterkste
toegepast
Hoe deze ommekeer te verkrijgen?
Door welke wet het zou moeten ge
schieden? Wij gelooven dat opvoeding
en onderwijs in deze een woordje moe
ten meespreken. Een goede zaak ken
nen is een goede zaak voorstaande
zaak van menschelijkheid en recht. En
per slot van rekening zijn toch de
volkeren in de eerste plaats de belang
hebbenden.
Buitenland.
De correspondent van de „Daily
Chronicle" in het noorden van Frank
rijk voorspelt een zwaren aanval der
Duitschers op het front der geallieerden
in Vlaanderen.
Reeds nu spannen de Duitschers alle
zullen worden overgeleverd, waarop de graaf
ontwijkend antwoordde:
Dat is een zaak, die Cesar aangaat.
Wij kunnen hen bovendien nu wel missen 1
Vindt gij dat ook niet?
O zeker! en met een triomfeerend
lachje hield de griffier zijn dossier in de
hoogte.
Ik heb hier al wat er noodig is,
juichte hij.
De omnibus reed naar het station van
Mélun, zette daar zijn pas-'agiers af, en nam
den terugweg naar Boissy aan. Te zeven
uur was de barones te Parijs en reed naar
het station Mont Parnasse waar zij met
haar gezelschap den trein naar Nantes en
Saint-Nazaire nam; te Le Mams nam de
griffier met een hartelijken handdruk af
scheid.
Nu ontbreekt graaf Jan niets anders
dan zijn vaderland, maar wees onbezorgd,
ook dat zal ik terugkrijgen, zeide hij bij
het afscheidnemen, met moeite zijn aandoe
ning bedwingend. Tegen twee uur des nachts
verliet hij den trein te Laval, doodelijk
vermoeid, maar zoo innig verheugd, dat
zijn vrienden, wien zijn herhaalde reizen
naar Parijs verdacht waren voorgekomen,
nu spoedig het doel daarvan zouden ver
nemen. Welk een zoete wraak wachtte hem
na al zijn beslommeringen I
Intusschen vervolgde de gravin haar reis
naar Saint-Nazaire, waar zij haar echtgenoot
zou opwachten ook zij was opgewekt ge
stemd, hun scheiding zou niet lang meer
duren, want in een laatste innige omhelzing
had Jan „Tot morgen," gefluisterd.
Na zooveel leed begon eindelijk het zon
netje van den voorspoed weer te schijnen.
XVI.
Vader en zoon.
De gevangene van Boissy, Lazare Pidon
doch ook de
toegepast op den juisten manier gaven onzen kleeding
llagaz|jn voor Heerenkleeding
Boogeusteenweg 39—94, 's Hertogenboscli-
krachten in om tusschen Yperen en
Atrecht door te breken. De laatste 36
uren was de beschieting van de linies
der geallieerden bijzonder hevig. De
Franschen hebben echter alle aanvallen
afgeslagen. Op verscheiden punten
waren de troepen in een hevig hand
gemeen gewikkeld. De Duitsche artil
lerie overstroomt het Engelsche front
met projectielen van groot kaliber. Het
is duidelijk, dat de vijand een laatste
poging voorbereidt, alvorens zich er bij
neer te leggen, om zich voortaan tot
het defensief te bepalen. De Duitschers
gebruiken kanonnen van groot kaliber.
De druk op het geheele front is geweldig.
Uit Lissabon wordt aan de „Central
News" geseind:
Aan den gouverneur van Angola zijn
instructies gezonden om de zuidelijke
provincie en de forten te bezetten, om
aldus indien mogelijk het ver
lies aan gebied dat is genomen, goed
te maken.
De Portugeesche strijdkrachten wor
den voor deze nieuwe actie voorbereid.
Uit Genève wordt aan de „Daily
Express geseind
Uit Innsbiück wordt bericht, dat de
Duitsche keizer plotsbiiug Vrijdagmid
dag per automobiel te vVa?nen aan
kwam.
en zijn meester Fulgence Guillard hadden
intusschen ruimschoots den tijd gehad, om
over hun toestand na te denken, maar zelfs
de vruchtbare verbeelding van Straub kon
geen middel uitdenken, om uit diemoeie-
lijkheden te geraken, hoe gaarne hij dat
ook gedaan zou hebben, want de raadsel
achtige bedreigingen der beide broeders,
beangstigde hem meer en meer, naarmate
de wijzer van de pendule zijn weg ver
volgde.
Straub had een uitstekend geheugen, en
herinnerde zich best den vasten toon, waar
op graaf Jan de woorden gesproken had:
Gij zult niet van hier vertrekken, gij
zijt veroordeeld, en uw vonnis zal hier te
Boissy voltrokken worden.
Deze woorden konden geen ij dele be
dreiging zijn, het uur zelfs was bepaald,
want het onderhoud had den vorigen avond
om elf uur plaats gehad, en Jan de Mar
cilles had nog gezegd:
Morgen op den zelfden tijd, zal uw
vonnis ten uitvoer gebracht worden.
Het uitstel was maar kort, en hoeveel
pogingen Straub ook in 't werk stelde om
zich zelf wijs te maken, dat al dat dreigen
maar ij dele woordenpraal was, 't gelukte
hem niet zich zelf, noch zijn leerling gerust
te stellen.
Hij moest ook ronduit toestemmen, dat
de broeders hem niet behoefden te ontzien,
en dat hij eerlijk alles verdiende, wat hem
in de toekomst kon wachten.
Na zijne aankomst waren de luiken der
ramen achter de tralies gesloten en beletten
iedere verbinding met de buitenwereld
blijkbaar hechtte men dus meer gewicht
aan zijn persoon, dan aan dien van zijn
compagnon, die zoolang hij alleen was,
minder streng bewaakt was.
't Was onmogelijk om binnendoor een
poging tot ontsnapping te wagen, want
Straub, wiens gehoor bijzonder fijn was,
Er is officieel bekend gemaakt, dat
het doel van deze reis was, den aarts
hertog Friedrich te feliciteeren met den
val van Przmysl, doch het eigenlijke
doel was een beter veldtochtsplan tegen
Italië te ontwerpen, daar de Duitsche
generale staf zich beklaagt over het
weinige succes der Oostenrijkers.
In de Nederlandsehe bladen, die met
toestemming der Duitsche autoriteiten
te Brussel verkocht worden, komt het
bericht voor, dat burgemeester Max,
die zich, zooals men weet, te Glatz in
Silezië bevindt, aan tuberculose lijdende
sou zijn. De correspondent van „de Tel."
te Brussel kan dit bericht beslist tegen
spreken. Vrienden van den heer Max
te Brussel ontvangen dikwijls brieven
van hem, waaruit blijkt, dat de oud
burgemeester het goed maakt en met
vertrouwen de toekomst tegemoet ziet.
De Amerikaansche Staatssecretaris
Bryan heeft zijn ontslag ingediend.
De aanleiding hiervan kan van groote
beteekenis zijn, omdat zij berust op de
Nota voor Duitschland, die voor den
vredelievenden regeeringsmagistraat te
scherp gesteld is, en dus oorlogsgevaar
oplevert.
Bryan 2 egt in een brief aan Wilson
dat zijn aanblijven hem ontrouw zou
maken aan de zaak, die hem 't naast
aan 't hart ligt, nl. voorkoming van
hoorde de doffe stappen van de heon en
weer loopende schildwachten op het dikke
tapijt van den corridor.
Maar al kon hij niet ontkomen, in de
weelderig ingerichte gevangenis ontbrak het
hem aan niets. De bedden waren uitstekend,
de behangsels en gordijnen van lichtkleu
rige zijde, zouden het boudoir van een
vrouw der wereld niet ontsierd hebben
tusschen de beide ramen was een kostbaar
met geciseleerd brons versierde commode
geplaatst, terwijl de tafel met fijn damast
gedekt, een maaltijd droeg, die de fijnste
lekkerbex niet zou versmaad hebben. Paté
de foies gras, koud vleesch, Spaansche wijn,
confituren en vruchten, alles was in ruimen
overvloed voorhanden. Van honger zou men
hem dus niet laten omkomen
Maar hoe dan
Onophoudelijk had die vraag Fulgence
Guillard gedurende den doorwaakten nacht
vervolgd, zonder dat het hem gelukt was
een bevredigend antwoord te vinden, en
ook de langzaam voortkruipende uren van
den dag, brachten geen licht in de duis
ternis.
Pidon had het nadenken al lang opge
geven. Hij zat in stomme vertwijfelende
wanhoop neder, als een veroordeelde, wien
zooeven de voltrekking van zijn doodvon
nis is aangezegd. Zonder zich te bewegen,
richtte hij alleen nu en dan het woord tot
zijn vroegeren beschermer met de vraag,
hoe ver deze al met zijn overleggingen ge
vorderd was, op welke hatelijke insinuatie
deze een vredelievend stilzwijgen bewaarde.
Zijn afzondering begon hem zwaar te
vallen, hij verlangde er naar om van aan
gezicht tot aangezicht met den vijand te
staan, hem voet voor voet het terrein te
betwisten, met sluwheid en gevatheid te
strijden, en zeker van zijn macht, hoopte
hij nog zich door de kracht zijner over
reding uit de moeielijkheid te kunnen
den oorlog. Daaruit zou volgen, dat het
kabinet te Washington tot oorlog heeft
besloten.
Inkrimping van den duikbooten-oor-
log, waarbij ongewapende handelssche
pen ongemoeid moeten blijven, schijnt
de eisch van Amerika te zijn, en Duitsch
land zal hieraan zeer waarschijnlijk niet
toegeven..
De nota zou Donderdag aan Duitsch
land overhandigd worden.
Wanneer Duitschland deze verlangde
waarborgen niet geeft, dan zullen naar
alle waarschijnlijkheid de betrekkingen
tusschen de Vereen. Staten en Duitsch
land worden afgebroken. Van een feite
lijken oorlog, waarbij een Amerikaan
sche vloot actief zou optreden, zal ver
moedelijk geen sprake zijn, maar wan
neer Duitschland met zijn duikbooten
oorlog op de bekende wijze voortging
zou Amerika de hand kunnen leggen
op de vele groote Duitsche koopvaar
ders, waaronder de „Vaterlaud," van
de Hamburg Amerika lijn, het grootste
schip ter wereld.
Volgens een Grieksch blad heeft de
Grieksche ministerraad een nota aan
Italië gericht met den eisch dat de
wederrechtelijk tot den dienst in het
Italiaansche leger opgeroepen Grieksche
onderdanen weder van den dienst zul
len worden vrijgesteld.
redden, zelfs de geest van Machianelli kon
hem niet heipen, zoolang hij tusschen de
vier muren van zijn gevangenis opgesloten
bleef!
Sedert zijn gevangenneming had hij nie
mand gezien dan de beide mulatten,[tegen
wier spierkracht hij niet opgewassen was,
en die bij de eerste woorden, die hij tot
hen gericht had, hen door schouderophalen
duidelijk maakten, dat het nutteloos was
woorden te verspillen, daar zij geen Fransch
verstonden.
Einlelijk, toen de gevangenen hopelooze
blikken op de pendule wierpen, die al acht
uur aanwees, werd het verlangen van den
Duitscher om ten minste iemand te zien, of
te spreken, ten laatste vervuld, want Cesar
De Marcilles trad de kamer binnen door
de deur die op de gang uitkwam.
Straub ging naar hem toe, en toen hij
zag, dat zijn bezoeker een stoel nam, volgde
hij diens voorbeeld, en ging naast hem
zitten. Met een oogopslag zag hij dat de
burggraaf er bekommerd uitzag, en dat
schonk hem zijn gewone brutaliteit terug,
overtuigd als hij was, dat menschen als de
heeren De Marcilles nooit een misdaad, zelfs
niet uit rechtvaardige vergelding, zouden
begaan.
Wanneer zal het u believen, ons onze
vrijheid terug te geven, vroeg hij, en toen
Cesar het antwoord schuldig bleef, ver
volgde de schurk op brutalen toen
De behandeling, waarvan wij het
slachtoffer zijn, heet berooving van vrijheid.
Gij zult er rekenschap van moeten geven.
De oud-kapitein van den generalen stat
bleef het stilzwijgen bewaren.
Er is ook diefstal gepleegd, waarom
trent gij nog opheldering schuldig zijt, her
nam Straub.
Wordt vervolgd)
