Brandkasten in den oorlog. Kunstmestvoorziening. Omtrent de ramp van de „Eaatland" lezen wij Omtrent het ontzettend ongeluk op de Chicago rivier, hetwelk toch in al zijn afgrijselijkheid bijna onopgemerkt blijft in dit tijdperk van vernieling en dood, worden thans de volgende bij zonderheden gemeld, ontleend aan een telegram uit New-York aan de „Daily Telegraph" Het omslaan van een slecht ge bouwde pleizierboot op het riviertje dat Chicago Rivier genoemd wordt, heeft Zaterdag aan ruim 2000 perso nen, meest vrouwen en kinderen, het leven gekost. De boot, de „Eastland" geheeten, werd door de „Port Huron Schipbuilding Compagny gebouwd, en in 1913 te water gelaten. Zij zonk binnen zes minuten, en honderden verdronken als ratten in een val onder het dek of gleden bij stapels tegelijk van de hellende dekken in het modde rige rivierwater, waar zij elkaar in hun doodsangst verwurgden. Er waren 2408 pleizierreizigers op de „Eastland", benevens een beman ning van 72 koppen, onder bevel van kapitein Henny Peterson, indien3tder „Indiana Transportation Compagny" Meer dan 1500 lijken waren er 's mid dags naar de lijkenhuizen gebracht en nog steeds was men toen bezig, naar verdronkenen te zoeken. Na zorgvul dige verificatie, moest men het aan tal slachtoffers van dit uitstapje, dat als „Chicago's vermakelijkste picnic-par- tij van dit jaar" was geadverteerd, op minstens 2000 stellen. Chicago is in rouw en in de lijken huizen waar de slachtoffers in onaf zienbare rijen naast elkaar liggen, spe len zich hartverscheurende tooneelen af. Daar, waar de ramp plaats greep, die nog ontzettender is dan die van de „Lusitania" en „Titanic", wat het aantal slachtoffers betreft, is de Chi cago River ongeveer 300 M. breed en „stroomt" tusschen twee uitermate dicht bevolkte wijken der stad door. Omstreeks een kwartier voor het uur van vertrek, 8 uur in den ochtend, waren er ruim 2500 reizigers aan boord, dat is veel meer dan de veiligheids- grens gedoogde, en voor de douane kantoren noodzaakten de beambten al daar, 500 personen aan land te gaan. Dezen speelden hevig op, maar danken nu de voorzienigheid. De plezierreizigers behoorden tolde genen die zich naar de picnic begaven, welke de „Western Electric Compagny" telken jare aan hare werklieden en be ambten aanbiedt. Er waren omstreeks 7000 kaartjes verdeeld, en 5 booten wa ren gehuurd om de feestgangers over het meer van Michigan City, in In diana, te brengen, waar groote feeste lijkheden zouden plaats vinden. De „Eastland* zou het eerst vertrekken en daarom was de aandrang om met die boot mee te komen zoo groot. Alles wat de overlevende passagiers van het kapsijzen wisten te verhalen was, dat zij allen aan de schaduwzijde van de boot hadden bijeengehokt, en dat de „Eastland", die 1900 ton water verplaatsing had, 265 voet lang en 28 voet diep was, dadelijk begon over te hellen. De kapitein en de officieren zijn gearresteerd en er wordteen regeerings- onderzoek ingesteld. Twee algemeen© theorieën voor het kapsijzen van de boot worden te berde gebracht, naar de reeds gemelde overbelasting. De eerste is, dat de waterballast uit het schip werd gepompt, ten einde te voorkomen dat de „Eastland" in de ondiepten aan den grond voer. Hierdoor werd de boot topzwaar, en toen het krengen een aan vang nam, was er geen tegenwicht meer. De andere theorie is, dat het schip zijn ineertrossen nog niet had losgemaakt, toen de sleepboot reeds begon te trek ken, die de „Eastland" tot aan de ver breeding der rivier moest brengen. Het omslaan duurde ongeveer vijf minuten, toen dook het schip geheel onder, terwijl het ontzettend gekrijsch der vrouwen en kinderen nog verneem baar was, terwijl de romp reeds onder den waterspiegel verdwenen was. Nadere berichten melden nog het volgende Toen de „Eastland* den steiger zou verlaten, riepen talrijke vrienden van de vertrekkende feestgangers hun een juichende afscheidsgroet toe, maar bijna onmiddellijk veranderde dit gejuich in kreten van ontzetting, toen bet schip snel begon over te hellen, waarbij het de zware aanlegpalen uit den steiger rukte, en zijn levenden last als een brullende, krijschende, wiemelende hoop van het bovenste dek in het gore water wierp. Degenen, die zich benedendeks be vonden, hadden niet de minste kans om te ontkomen, daar de trappen dade lijk horizontaal kwamen te liggen, en de deuren niet open te krijgsn waren, terwijl het water door alle patrijspoorten naar binnen stroomde, en het er boven dien zoo smoorvol was, dat men zich nauwelijks kon verroeren. De reizigers beneden waren hoofd zakelijk vrouwen en kleine kinderen. Een kapel speelde juist populaire lied jes. Al deze ongelukkigen werden, toen het schip zoo ongelooflijk snel begon te kapsijsen, als het ware met een reus- achtigen bezem in het laagste gedeelte van het schip geveegd, en slechts zij, die geheel boven op dezen krankzinnig om het leven worstelenden menschen- berg waren gevallen, konden gered worden, door hen door de tegenover liggende patrijspoorten te trekken. Een duiker, die werd neergelaten om de lijken te bergen, kwam half waan zinnig weer boven, zoo had hem het schouwspel van de in elkaar geperste hoop lijken tusschen de beide dekken, aangegrepen. Van degenen die zich op het boven ste dek hadden bevonden, konden er velen gered worden, daar zij zich aan koekoeks, kajuitsranden, reelings, enz. hadden weten vast te klampen tot er redding daagde. NJaar ook werden er nog velen in het water gesleurd door vallende sloepen, dekstoelen en andere voorwerpen. De ramp heeft, volgens de bladen te Chicago, aan 1810 menschen het leven gekost. Van de 2572 personen, die zich aan boord bevonden, zijn er 762 gered. Tot dusver zijn 815 lijken geborgen, voor het meerendeel van vrouwen en kinderen. Het door de auto- toriteiten begonnen onderzoek heeft tot dertig arrestaties aanleiding gegeven. In een hoofdartikel in de „Times" wordt geconstateerd, dat de kosten van den veldtocht tegen Duitsch Zuid-West- Afrika 16 millioen pond sterling hebben bedragen. „Deze prijs is echter niet te hoog voor de verzekering van de vreed zame ontwikkeling van Zuid-Afrika," meent de schrijver. Wij lezen in de „N. R. Ct." Een officier, nauw aan het Indische hoofdkwartier verbonden, doet een ver haal, hoe luitenant Smyth, van het 15e regiment Sikhs, het Victoriakruis heeft verworven. Bij de boerderij van het Bosch werd er woedend gevochten. De Engelschen hadden een stuk Duitsche loopgraaf veroverd en waren van de Duitschers nog enkel door een versperring ge scheiden. De Duitschers, die verster king hadden gekregen, begonnen de Engelschen te bombardeeren De toe stand werd hachelijk. De Engelschen besloten een troep bombardiers tot een tegenaanval te zenden. Smyth, oud 21 jaar, werd uitgekozen om met tien vrijwilligers er op uit te trekken Deze boden zich aanstonds aan. Zij moesten twee kisten vol bommen dragen over een afstand van een goede 200 meter, waar geen andere dekking was dan een gracht die kniediep was en vol doode Duitschers, Engelschen en Indiërs lag. Smyth sloop met 10 Sepoys op den vijand aan. Zelden is e; een afschu welijker tocht ondernomen. Elk oogen- blik konden de bommen ontploffen. Er werd een overstelpend machinege weer- en geweervuur op hen gericht. De grond om heu heen werd ervan omgewoeld, de lucht was vol witte wolkjes van de granaatkartetsen. Voor de angstige toeschouwers leek het een hopelooze taak. Reeds waren vier Sepoys gevallen. Er bleven nog 70 M. af te leggen. De overgebleven opper mannen sleepten de kisten voort, die zoo zwaar zijn, dat gewoonlijk vier man noodig zijn om er een te dragen. Toen een diepe rivier was bereikt, waren nog slechts Smyth en éen Sepoy over. Eén kist hadden ze in den steek moeten laten. De andere werd tegen een over stelpend vuur in voortgesleept. Beide mannen ontkwamen wonderdadig aan den dood. Zij vonden een doorwaad bare plaats in de rivier en kropen in het volle gezicht van den vijand met de bommen naar hun vrienden. Beiden bleven ongedeerd, al waren hun kleeren vol kogelgaten. Treurig om te zeggen, werd de Sepoy weldra gedood. De Indiërs gelooven, dat Smyth onder toovermacht stond. Vijfmaal schoten granaten hem de pet van het hoofd. Toen hij onlangs een lucifer afstreek om een sigaret op to steken, sloeg een kogel hem de lucifer uit de hand. Vandervelde, Belgisch minister van Staat en leider der socialistische par tij in België, bezoekt het front in Frank rijk. Dezer dagen was hij te Soissons en nam o a. de beschoten kathedraal in oogenschouw. Daarop begaf Vandervelde zich, be geleid door drie Fransche stafofficieren, te voet naar de loopgraven in eerste linie. Verlangend door persoonlijk on derzoek den geest van don Franschen soldaat te leeren kennen, sprak hij een infanterist aan en vroeg dezen of hij zichzelf en zijn kameraden in staat achtte een tweede wintercampagne door te maken. „Natuurlijk," antwoordde de man; dat zal het eenige middel zijn om ze ginds klein te krijgen. Vandervelde onderhield zich verder met verschillende soldaten, liet hen vertellen over hun ligging, voeding enz. Na een verblijf van drie uur in de loop graven begaf hij zich terug naar de militaire auto, welke tot zijn beschik- j ng was gesteld. Bij het afscheid nemen van de offi- sren zeide hij„Ik wilde zelf den geest van uw soldaten leeren kennen Ik wist, dat Franschen, Belgen en En gelschen gereed waren tot het einde vol te houden. Maar ik wilde het hooren uit den mond van de menschen zelf." Tenslotte sprak hij de overtuiging uit, dat met zulke soldaten slechts éen oplossing mogelijk is, n.l. de overwin ning. H. G. Wells heeft den Londenschen berichtgever van het Petit Journal een fantastisch plan ontvouwd, om Duitsch- land zoo snel mogelijk te overwinnen. Hij wil een luchtvloot bouwen van 20,000 vliegtuigen om daarmede de fa brieken van Krupp en andere groote fabrieken in Westfalen, waar oorlogs tuig wordt gemaakt, benevens de spoor wegen voor het vervoer van troepen, te vernielen. De „Deutsche Tageszeitung" verneemt over Kopenhagen, dat weer een groot aantal Amerikaansche burgers de reis naar het vasteland van Europa op de White Star-boot „Adriatie" meemaken, die blijkens opgave van de New-York- douane o. a. de volgende goederen aan boord heeft 1995 kisten patroneD, 190 kisten lont, 30 kisten ongeladen granaten, 183 kisten ongeladen handgranaten, 6 kisten revolvers, 4 kisten geweren, 95 automobielen en 41 vliegtuigen. In het Eugelscho Lagerhuis heeft Lloyd George over het werk, door het nieuwe ministerie van munitie verricht, gezegd dat in verschillende deelen van het land 16 nationale fabrieken zijn opgericht, die onder toezicht der regee- ring staan. Zij zullen den aanmaak van granaten reusachtig doen toenemen. Bovendien zijn in besprekingen, die spr. in Frankrijk met den Franschen mini- ter van munitie en met bekwame ar tillerie-officieren van de Fransche en Britsche troepen heeft gehad, de erva ringen, die men wederzijds in de prak tijk heeft opgedaan over den aanmaak van oorlogsbenoodigdheden, vergeleken en op grond daarvan is besloten lot uitvoering van een nieuw, groot pro gramma, dat veel zal vergen van de technische hulpbronnen van dit land. Om aan deze nieuwe reusachtige eiscnen te kunnen voldoen, zal het noodig zijn, nog tien groote nationale inrichtingen te sticliten, die ond6r toezicht van de regeering zullen staan. Van de onder vinding der bestaande wapenfabrieken zal een ruim gebruik worden gemaakt. Spr. hoopte dat de nieuwe inrichtingen binnen weinige weken of zeker binnen enkele maanden klaar zullen zijn. Dat zal ons in staat stellen onze legers zoo uit te rusten dat ook de beste legers in Europa in geen enkel opzicht beter uitgerust kunnen zijn. PlaaiMeiyk Nieuws. Heusden, 31 Juli. Men verzoekt ons mede te deelen, dat op Zondag a.s. des voormiddags in de Herv. Kerk geen dienst zal zijn, maar alsdan te Herpt de godsdienstoefening zal worden gehouden. In de haven ligt een groote zwaar beladen schuit met steenkolen in lossing, bestemd voor de Heusdensche Gasfabriek. De gasverbruikers kunnen dus vooreerst gerust zijn. Werkendam. Dinsdtg 1.1.slaagde de heer J. v. d. Ruit, alhier, voor de hoofd- acte. Beneden Langstraat. Bij de gehouden verpachtingen van granen in deze week bestond goede animo. Men besteedde ondermeer voor tarwe van f 260 tot f 450 en voor haver van f 180 tot f 380 per Hec tare. Aalst. Donderdag werden enkele partijen hooi afgeleverd, waarvoor besteed werd f 20,per 500 k.g. Aildel- Met het rooien der zilver uitjes is hier heden een begin gemaakt. Door de commissionairs wordt 5 gulden per mud besteed, wat een hooge prijs is. De uitkomst is echter slechts even boven het middelmatige. In het gezin van den koopman van V. doet zich een geval van typhus voor. Gameren. De handel in aardap pelen is de laatste dagen sedert het uit voerverbod in werking is getreden, wel wat minder. De vorige week besteedde men tot f 4,95 en nu f 3,per H.L. en vanzelf minder omzet. 's-G rave moer. Nadat Maandag avond de uitbetaling der zwarte bessen had plaats gehad, hield de tuin- en landbouw- vereeniging een algemeene vergadering, waarop na vele discussie over de wijze waarop, werd besloten ook tot onderlingen verkoop over te gaan van vroegrijp en ook laat fruit. Bij de verpachting van eenige per- ceelen van Gemeente en Armen was veel belangstelling en werd zelfs nog tegen f 60 per Hectare geboden. Niet het gebrek aan gras, maar meer de hooge hooiprij zen heb ben hierop blijkbaar invloed. denderen. Dinsdag 3 Aug. a.s., des avonds 6 uur, zal de Raad dezer ge meente eene vergadering beleggen, ter be handeling van: 1. Ingekomen stukken. 2 Gemeenterekening dienst 1914. 3. Benoeming en belooning van een deurwaarder. 4. Onderzoek der geloofsbrieven. kaatsheuvel. Ds. Japchen te Loonschendij k heeft een beroep ontvangen naar Bergschenhoek. Nieuwendfjk. Het dochtertje van P. van Wijk alhier, werd Dinsdag met het speLn van een vischhaak zoo erg in een van haar oogen getroffen, dat geneeskun dige hulp moest worden ingeroepen. Door het bestuur van het waterschap „de Karnemelkspolder" alhier, werd aan besteed het maken van een cementduiker. De laagste inschrijver was de heer C. van Loon te Werkendam, voor f 2130, Raamsdouk. Van den landbou wer A. de Bont, geraakten twee gekoppelde stierkal veren in de sloot en verdronken. Nu er geen regeeringsvarkens meer geleverd worden, is de prijs van 't spek met 15 a 20 cent per pond verhoogd. Veen. Het is alhier eene gewoonte geworden om de paarden naar de weide te brengen en er naast te rijden met de fiets. Wijl er reeds hierdoor ongelukken zijn ge beurd, is dit thans niet meer geoorloofd en hebben reeds een paar personen een ver baal opgeloopen. Waalwijk- Zondag werd het zoontje van J. V., dat aan 't spelen was in den tuin, waar men met een kruisboog schoot, door een verdwaalde pijl in 't been geraakt. Krcbtzake». kantougerecht Heusden. Uitspraken van 29 Juli 1915. Overtreding Ongevallenwet: A. G. v. G. te Dussen, f 3 of 2 dagen. Overtr. VisscherijwetJ. v. d. P. Wz. te Dussen, f 10 of 5 dagen, aalschaar verbeurd verkl. en vernietiging bevolen; J. d. V. te Haarsteeg, f 5 of 3 dagen L. v. d. H. te Haarsteeg, f 5 of 2 w. Tuchtschool, in beide gevallen strik verb, verkla ird en vernietiging bevolen; K. v. d. B. te DeWerken enSleeuwijk, f 5 of 3 dagen, fuiken verbeurd verkl. W. S. te Woudrichem, f 5 of 2 dagen, fuik verbeurd verklaard. Overtreding Prov. Wegenreglement: P. O te Andel, vrijspraak. Openbare dronkenschap: W. A. v. d. P. te Hank, f 10 of 3 dagen. Rijwiel zonder lichtC. N. B. te Wijk, f 4 of 2 dagen P. T. A. P te Vlijmen en J. v. A. te Sleeuwijk, elk f 5 of 3 dagen. Vee laten loopen op hooiland, L. v. A. te Andel, f 10 of 5 dagen. Loopen op hooilandJ. d. K., A. V., J. B. en J. L., allen te Werkendam, ieder f 3 of 2 dagen. Binnenland. De Eerste Kamer heeft in hare zit ting van Vrijdag o.a. z. h. s. aange nomen de wetsontwerpen betreffende de uitbreiding van den Landstorm en die der Vloot. Omtrent de inlijving der lichting 1916 wordt gemeld, dat de loting voor de lichting 1916 niet wordt gehouden, en dat alle ingeschrevenen voor die lichting bestemd zijn om bij de militie te worden ingelijfd, met uitzondering van hen: lo. die voor den dienst bij de militie ongeschikt zijn bevonden; 2o. die bij onherroepelijk geworden uitspraak voorgoed of tijdelijk van den dienst zijn vrijaeeteld; 3o. die bij onherroepelijk geworden uitspraak, hetzij voorgoed, hetzij voor- loopig van den dienst zijn uitgesloten, en dat net korps, waarbij, en het tijd stip waarop hunne inlijving zal geschie den, nader zullen worden bekend ge maakt. In militaire kringen verluidt, dat bij de militaire overheid ernstig over wogen wordt, om de onder de wapenen zijnde soldaten, die van beroep mijn werker zijn, met gróót verlof huiswaarts te zenden, ten einde in het mijnbedrijf weer werkzaam te worden gesteld. Te Maastricht zijn e°nige Roemeen- sche studenten van de universiteit te Luik aangekomen, wien, naar zij ver telden, door den consul van Roemenië was aangeraden Luik te verlaten en zich vcorloopig naar Nederland te be geven. Dit vertrek staat blijkbaar in ver band met eventueele moeilijkheden tusschen Roemenië en de Centrale Mogendheden. Zij die er in geslaagd zijn de door den oorlog geteisterde streken van Bel gië te bezoeken, zullen voorzeker ge troffen zijn geweest door den trooste- loozen aanblik der ruïnes van wat eens welvarende steden en dorpen waren. De resultaten van jarenlangen noesten arbeid van zoovelen zijn hopeloos teniet gegaan. Bij hun overhaaste vlucht om het veege lijf te redden, moesten de bewoners der verwoeste plaatsen have en goed wel onbeheerd achterlaten velen hadden zelfs niet eens den tijd de geldswaarden en papieren uit hunne brandkasten te nemen. Daarop volgde bombardement, brand, verwoesting, plundering Eq nu ziet men de brandkasten alom in de puinhoopen liggen, soms drie, vier, bij elkaar van de vroegere bewo ners der verschillende verdiepingen van eenzelfde huis. Tot ®p straat en in de rivieren vindt men brandkasten: in een der stations diende er een met inge slagen bodem als vuilnisbak! Tot nu toe is het vrijwel oumogelijk ook slechts bij benadering onder cijfers te brengen hoevele millioenen francs op deze wijze voor de eigenaars zijn verloren gegaan. Toen deze na maan denlange afwezigheid terugkwamen, bleek de inhoud van het meenmdeel der brandkasten onherkenbaar verkoold, terwijl weer anderen opengebroken en leeggeroofd waren. In scherpe tegenstelliug met boven bedoelde „slachtoffers van den oorlog" handhaafden de Lips-Brandkasten in al deze catastrophes hun ouden roem, blijkens talrijke attesten, waarvan hier achter de eerste serie is afgedrukt: bombardement, brand, inbraak, ver mochten niets tegen dit stoere fabri kaat. Een meer welsprekend pleidooi voor het verkiezen van solied werk bo ven weliswaar goedkooper, maar dan ook meest onbetrouwbaar maaksel, is wel niet denkbaar! Want op nuchtere bewijzen uit de praktijk komt het in het bisonder bij een vertrouwensartikel dan toch maar aan in deze reclame-eeuw, waarin zoovelen hun voornaamste kracht zoe ken in overschreeuwen e i onderbieden inplaats van in de technische doeltref fendheid van hun werk. Schaft de serieuze kooper reeds van zelf uitsluitend zoodanig fabrikaat aan, dat in de praktijk slag op slag het be wijs levert inderdaad goed te zijn en laat hij zich niet verblinden door de enkele bewering, dat een of ander maaksel „even goed als het beste, maar goedkooper" is, er zijn er die in alles een „koopje" zoeken. Dat zijn dezulken die grif aannemen, dat elke ijzeren kast die als brandkast wordt aange prezen ook werkelijk een brandkast is Hij die een „koopje" voortrekt, waar het geldt het veilig opbergen van zijn hebben en houden, kan dan nu in België honderden bewijzen zien hoe men op die manier „bekocht" uitkomt. Wie zich aan een ander spiegelt, spiegelt zich zacht De vooruitzichten voor den aanvoer van kunstmest zijn ongunstig. Van sommigge stoffen is de produc tie zoodanig ingekrompen, dat de landen van voortbrenging slechts hunne eigen behoefte kunnen dekken. Voorts heb ben meerdere oorlogvoerende landen den uitvoer van kunstmeststoffen ver boden en het is zeer waarschijnlijk dat zij dezen uitvoer ook in het vervolg niet zullen toestaan. Wij zullen alleen dan kunstmest in behoorlijke hoeveelheden kunnen krij gen, indien wij werkelijk goede waar borgen geven, dat het aangevoerde voor den landbouw noodig is en door den landbouwer (met welken titel de Kunst- mest-Commissie ook tuinbouwers en andere grondgebruikers aanduidt), op zijne gronden wordt uitgezaaid slechts in dat geval is er zekerheid dat het niet meer uitgevoerd kan worden. De Kunstmest-Gommissie kan die zekerheid alleen geven, wanneer de landbouwers er mede zorg voor dragen, dat geen kunstmest naar het buiten land wordt verzonden, zoolang de uit voer verboden is en niet voor andere doeleinden wordt verbruikt. Van deze voorwaarden kan de Commissie niet afwijken. De Commissie is voornemens bij de verdeeling der kunstmeststoffen gebruik te maken van de bemiddeling van de handelaren, teneinde deze in de gelegen heid te stellen hunne zaken zooveel mogelijk op de gewone wijze voort te zetten. De Commissie zal daartoe de prijzen der artikelen zoowel voor han delaars als voor verbuikers moeten vast stellen. Aangezien de zekerheid moet worden gegeven, dat de kunstmest door de landbouwers als meststof op hun land zal worden gebruikt, kan aan de han delaren niet worden toegestaan voor raden te houden. De landbouwers zul len schriftelijk hunne bestellingen moe ten opgeven aan de gewone handelaren; in deze bestellingen wordt tevens een verklaring opgenomen, dat het artikel bestemd is om op het land te worden uitgezaaid en dat het niet na den ge- bruikelijken tijd van uitstrooiïng in voorraad zal worden gehouden. Er moet nog eene andere moeilijk heid overwonnen worden en wel deze, dat le Commissie moet zorg dragen, dat de aangevoerde meststoffen ook werkelijk door de landbouwers worden in ontvangst genomen en betaald. Als waarborg voor de nakoming van deze en andere verplichtingen verlangt de Commissie van de landbouwers eene zakelijke zekerheid. Bedoelde zekerheid kan worden gegeven in geld of in een bankgarantie en blijft verbonden totdat ten genoege der Commissie gebleken zal zijn dat de afgeleverde artikelen werkelijk zijn uitgetsrooid. Vóórdat tot levering wordt overgegaan, moet de volledige betaling van de af te leveren hoeveelheid geschieden.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1915 | | pagina 2