Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommeierwaard
HESJE VAN DEN LOMPENMOLEN
VACANTIE.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 34:00. Zaterdag 14 Augustus
Bij dit nr. behoort een Bijvoegsel.
FEUILLETON.
4 ^UNB jvANïiÜ
VOOR
Dit blad*verschijnt WOENSDAG en ZA TERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75,
franco per post zender prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
1913.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke rege
meer 71/i ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
middag 12 uur ingewacht.
Geregeld ieder jaar worden ongeveer
de laatste helft van Juli de verschil
lende instituten voor opvoeding en on
derwijs gesloten en zwermen, als het
hun maar eenigszins mogelijk is, de
opvoeders en .onderwijzers van diverse
pluimage in verschillende richtingen
uit.
't Is een goede gewoonte, goed be
schouwd een levensbehoefte, dat men
zich op gezette tijden des jaars ont
trekt aan het dagelijksche sleurleven
en heengaat naar andere streken, om
althans gedurende eenige weinige da
gen alle zorgen op zij te zetten en
zich eens werkelijk vrij te gevoelen.
Een gewoonte, die eigenlijk algemeen
moest zijn. Want ieder mensch heeft
op zijn tijd behoefte aan aangename
verpoozing en het ontvangen van an
dere indrukken.
In den regel trekt het buitenland
velen tot zich, om daar te aanschou
wen en te ondervinden wat ons klein,
meerendeels eenvormig land niet kan
geven.
Nu echter door de troebele tijden
het buitenland in vele gevallen onmo
gelijk te bereiken is, moeten verreweg
de meesten zich vergenoegen met ons
eigen vaderland.
Wat in vele opzichten zeer jam
mer is.
Maar deze donkern kant heeft ook
zijn lichtzijde, want het gevolg zal
wezen dat vele mooie en schilderach
tige plekjes, die anders schaars door
vreemdelingen worden bezocht, nu ook
eens een beurt krijgen en het oog ver
rukken door het vele interessante en
schoone, waarvan velen het bestaan
niet eens vermoedden.
Want ook ons land heeft zijn eigen
aardig bekoorlijk schoon.
^t Is waar, geen wilde en woeste
bergketens verrukken het oog en ma
ken den indruk van majestueuse
grootschheidgeen klaterende water
vallen storten het water van duize
lingwekkende hoogten naar de diepte
en geven een indruk van de majesteit
der schepping.
Maar toch.
Ieder onzer houdt van afwisseling
7)
Hoe onbeleefd, ons op deze wijze te
verschrikken! beet zij het meisje toe. Hoe
kwam u hier, zonder dat wij uwe schreden
gehoord hebben?
Mamasprak haar schoondochter
verwijtend. Tegelijker tijd richtte zij zich
uit den leunstoel op en reikte de bezoek
ster de hand.
i Dag Liesje, hoe gaat het?
Ik vraag excuus, mevrouw de baro-
11 .sprak Liesje zacht. Ik wachtte reeds
eenigen tijd, doch ik vreesde u te storen.
Ik kom slechts voor eenige oogenblikken
om u allen als naar gewoonte geluk te
wenschen met dezen feestdag, en Nelly even
een bezoek te brengen.
Ga zitten, Liesje, sprak de jonge ba
rones vriendelijk. Nelly zal wel dadelijk
hier komen, zij is even met haar nicht en
Army in het park. Zie, daar komen zij
juist aan.
De oude dame haalde ongeduldig de
schouders op.
Liesje zette zich echter kalm op de bank
neder en vroeg met deelneming naar de
gezondheidstoestand der bleeke vrouw.
Intusschen klonken naderende stemmen
en Liesje onderscheidde duidelijk die van
haar voormal'gen speelmakker. Voor de
tweede maal overviel haar een gevoel van
hevige verlegenheid.
Eensklaps bemerkte zij Army. Hij sprak
met een dame; ja, was het wel een vol
wassen dame, of nog slechts een kind, dat,
op zijn tijd. De bewoner der heide
velden spoedt zich in zijn vrije dagen
naar streken, waar het water in zijn
verschillende phasen het oog kan trek
ken de dorpsbewoner gaat bij voor
keur naar de centra van het verkeer,
waar de polsslag van het dagelijk
sche leven sneller klopt dan op zijn
idyllisch dorpkenen hij, die nog
nimmer de zee gezien heeft, hij gaat
naar de duinenrij van onze westelijke
provinciën of naar de Wadden-eilan
den.
De zee.Niemand onzer zal den
indruk vergeten, dien de woelende
watermassa op hem maakte, toen hij
voor het eerst haar aanschouwdeen
telkens, als hij het strand wederom
bezocht, wordt die indruk verlevendigd
en vernieuwd.
Als men [de zee wil zien en genot
wil hebben van haren aanblik, dan
begeve men zich niet naar de bedijkte
kust, waar aan haar macht door 'smen-
schen krachtigen hand paal en perk is
gesteld. [Men begeve zich zooveel mo
gelijk naar de klippige en rotsige kust,
waar de oceaan de wanden zonder
ophouden beukt en de gronden dier
rotsen en klippen steeds en gestadig
ondermijnt. En zoo niet, dan naar
onze duinenrij, waar bij een frisch
oostenwindje en een helder blauwen
hemel de blauwen gloed over het ge
rimpelde watervlak, een schoon en
verheven vergezicht opleverten bij
verandering van tooneel, als de opge
stoken wind tot een fikschen bries
aanzwelt en de golfslag klotst en bonst
aan den voet van de duinen, dan voe
len we de nietigheid van mensehen-
kunst tegenover het geweld van de
natuur.
Ook aan bekoorlijke tafereelen is de
zee rijk. Eenige jaren geleden bezoch
ten we een onzer Friesche Wadden
eilanden. Op een zoelen zomeravond
spoedden wy ons naar de kust. Alles
ademde rusten vrede. Duizendbloemen
geur veroorzaakte een zoete bedwel
ming. Rustig scheerde het rundvee het
gras. Een enkele meeuw verbrak met
haar gekrijsch de rustige rustigheid.
Een dof, eentonig geraas in de verte
en een zacht gemurmel in de nabij
heid, dat waren de stem van de rus-
telooze zee en het gekabbel der golf
jes langs de kust. De maan stortte
haar stralen uit in een zilveren streep
over de kalme oppervlakte. Een tooneel
om nimmermeer te vergeten. Wie dit
aanschouwt, zal zelfs de hevigste woe
lingen des harten voelen bedaren.
Yacantie. Wie oprecht genieten wil,
hem zal blijken dat moeder Natuur
een onuitputtelijke vreugdebron is.
Buitenland.
Uit Berlijn wordt gemeld
In het Donderdag door den Bonds-
raads goedgekeurde wetsontwerp tot
vaststelling der suppletoire rijksbegroo-
ting van binneniandsche zaken voor
het jaar 1915 wordt een nieuw crediet
van 10 milliard mark aangevraagd.
De Nowoje Wremja meldt, dat alle
Duitschers en Oostenrijkers, die in het
begin van den oorlog van Moskou naar
het gouvernement Perm werden over
gebracht, thans naar Toergajsk, in
Ooord-Oost Siberie, worden gezonden.
De Times verneemt uit Petrograd
dat alle autoriteiten uit Wilna onge
veer 90 K M. ten O. van Knowo, aan
de lijn Petrograd xWarschau zijn ver
trokken. Uit de openbare bibliotheken
en musea zijn alle werken snel verwij
derd.
verneemt ten minste dat zij een troe
penmacht van 100.000 man met veel
artillerie naar het Servische front zul
len sturen.
In de buurt van Orsova heerscht
groote militaire bedrijvigheid. De ar
tillerie-gevechten, die in den laatsten
tijd aan den Donau zijn geleverd, zijn
de voorloopers van een nieuwen inval
in Servie, die in alle opzichten nood
zakelijk is geworden door het munitie
gebrek van Turkije.
De Norddeutsche Allgemeine Zeitung
schrijft
Uit Londen, is dezer dagen het met
allerlei fantastische bijzonderheden op
gesmukte bericht verspreid, dat de
Duitsche regeeriug verleden week door
bemiddeling van den koning van De
nemarken vredesvoorstellen aan de
Russische regeering heeft gedaan, die
deze heeft afgewezen. Dit bericht is
een verzinsel. De Duitsche regeering
zal redelijke voorstellen, wanneer die
haar soms mochten worden gedaan,
niet bij voorbaat afwijzen, maar de tijd
om harerzijds vredesvoorstellen te doen
zal eerst gekomen zijn, als de vijande
lijke regeeringen het mislukken van
hun gewapende onderneming tegen ons
erkennen.
Warschau een vroolijke stemming te
weegbracht.
De bevolking gedroeg zich tijdens
den intocht der Duitschers voorbeeldig,
begroette den prins eerbiedig en toon
de door haar houding, dat ze tevreden
was, van de Russische heerschappij
bevrijd te zijn.
Ook in de voorstad Praga waren de
inwoners verheugd. Zij juichten en
zwaaiden met hun hoeden.
Bij een bokswedstrijd te Wairarapa,
een plaatsje in Nieuw-Zeeland, is een
En gelache vlag geveild ten bate van
het fonds voor gewonde soldaten. Zij
bracht 21.574 p. st. op.
Het antwoord der Vereenigde Staten
op de laatste nota van Duitschland
betreffende de William P. Frye is ver
zonden.
Naar verluidt, stemt de Amerikaan-
sche regeeriug, hoewol volhoudend, dat
het Pruisisch-Amerikaansch verdrag
geschonden is, er in toe een schade
vergoeding te aanvaarden onder de
voorwaarden reeds in Duitsche nota
gesteld.
De regeering wijst er echter nog
maals op, dat zij door de schadeloos
stelling te aanvaarden, van geen ver
dragsrecht afstand doet.
Een later telegram meldt
De Amerikaansche regeering heeft
naar Weenen een antwoord gezonden,
waarin de bewering van Oostenrijk,
dat de uitvoer van munitie naar de
geallieerden niet in overeenstemming
met de neutraliteit zou zijn, van de
hand wordt gewezen.
De Duitschers schijnen van plan te
zijn, de Oostenrijkers bij hun operaties
tegen Sarvie te steunen. De „Tribuna"
Het Fransche legerbestuur voorziet
thans de soldaten te velde van stalen
helmen. Er zijn reeds 300.000 van die
helmen uitgedeeld en er worden er nog
dagelijks 25.000 verstrekt. De helmen
zijn grijs geverfd en op eenigen af
stand niet op te merken. In het ge
vecht beschermsn deze helmen de sol
daten tegen kopschoten, die bij het
dragen der kepi doodelijk zouden zijn
geweest. Enkele kleine, op afstand niet
waarneembare distinctieven zijn op de
helm aangebracht.
Te Petrograd is bericht ontvangen
dat de rijke boekerij van de universi
teit van Warschau üiet tijdig uit die
stad kon worden weggebracht en dus
in handen is gevallen van de Duit
schers. De boekenrij is ondergebracht
in een fraai gebouw en bevat een half
millioen boeken en ongeveer 4000
handschriften. Het zal zeker interes
sant zijn af te wachten wat er met die
bibliotheek gaat gebeuren.
De houding der West-Warschausche
bevolking duidt aan, dat zij met de
Duitsche bezetting zeer tevreden is.
Met elkaar overeenkomende verhalen
der verslaggevers der bladen doen uit
komen, dat de intocht van prins Leo
pold van Beieren bij de inwoners van
zoo bevallig als een fee, te paard zat?
Met zachte stem, doch op den toon van
een bedorven kind, zeide de schoone ama
zone:
Laat de teugels los, Army! Ik wil
thans de tantes eens laten zion, hoe ik ah
leen kan paardrijden.
De jonkman trad terug en het paard
schreed in langzamen, statigen manege-tred
voorbij. Bij iedere beweging van het dier
vloog het kanten kleedje als een doorschij
nende wolk om de slanke gestalte. Het
prachtige, goudkleurig hoofdhaar schitterde
in den helderen zonneschijn en golfde langs
haren rug.
Bravo, Blankariep Army uit, wiens
♦blikken als betooverd op de bevallige ver
schijning gevestigd bleven. Bravo! Made
moiselle Renz zou het je niet verbeteren
De oogen der oude barones schitterden
van vreugde. Ook zij was in haar jeugd
een hartstochtelijke en vermaarde beoefe
naarster van den edelen paardensport ge
weest.
Meraviglia, mijn engelriep zij uit, toen
Blanka, door Army ondersteund, uit den
zadel sprong. Je houdt je paard meesterlijk
in bedwang.
Met bevallige nonchalance liet zij zich
neervallen in den schommelstoel, dien Army
haar toeschoof, zonder dat zij het jonge
meisje, dat beleefd bij hare nadering was
opgestaan, scheen op te merken.
Army, zeg eerst onze Liesje goeden
dag! sprak zijn moeder op verwijtenden
toon. Mag ik je, mijn lieve nicht, mejuf
frouw Elisabeth Erving voorstellen? Maar
waar is Nelly? liet zij er ongeduldig op
volgen, terwijl Blanka, zonder haar gemak
kelijke houding te veranderen, de sierlijke
buiging van het jonge meisje met een nauw
merkbaar hoofdknikje beantwoordde.
Army had minzaam Liosjes groet beant
woord, en op de vraag zijner moeder me
degedeeld, dat Nelly waarschijnlijk nog in
het park rondwandelde.
Wat voert u toch hier den ganschen
dag uit vroeg Blanka, haar waaier voor
den mond houdende, om het geeuwen te
verbergen.
I Wij zullen van middag een weinig
gaan wandelen, antwoordde Army. De we
gen in het bosch zijn bepaald prachtig.
Wandelen, te voet?
Wij hebben helaas geen équipage tot
onze beschikking, merkte de jonge barones
kalm aan.
De oude dame lachte spottend.
Die opmerking was vrijwel overbodig,
Cornelia
Houdt je niet van wandelen, Blanka?
vroeg Army.
Neen
De jonge officier beet zich op de lippen.
Zouden wij den burgemeester niet
kunnen verzoeken ons zijn rijtuig voor 'n
paar uur af te staan? vroeg hij. Wat denkt
u ervan, grootmama?
Dat ik het een zonderling idee van
je vind. Hoe kan je iemand in zulk een
ouderwetsch gevaarte uitnoodigen plaats te
nemen
Waarom niet, mama? vroeg haar
schoondochter. Ik vrees echter, dat de bur
gemeester er met zijn familie vandaag zelf
gebruik van maakt.
Al was dit niet zoo, zou ik er toch
hartelijk voor bedanken, antwoordde de
oude dame.
Mag ik uons rijtuig aanbieden? klonk
het bedeesd uit Liesje's mond. Het zou
vader zonder twijfel zeer veel genoegen
doen
Dat ware een uitkomstviel haar Army
in de rede. Als je lust hebt, Blanka, nemen
wij het aan, niet waar, grootmama
Ik dank er voor, antwoordde deze
koel.
Blanka echter zeide ja noch neen. Zij
richtte een verbaasden, scherp onderzoeken
den blik op het meisje, dat daardoor haar
stond ia het eenvoudige witte kleedje. Wie
was zij eigenlijk?
Nu, heb je al een besluit genomen,
nichtje? vroeg Army.
Ja, neem dan toch een besluit, voegde
grootmama er met een hatelijk lachje aan
toe. Het is niet alle dagen Pinksterenop
de werkdagen hebben die edele rossen geen
tijd, omdat zij de lompenkar moeten
voorttrekken.
Onze rijpaarden zijn geen werkpaarden,
sprak Liesje, terwijl haar lippen beefden.
Dat zou niet kunnen, daar vader ze uit
sluitend ten behoeve van mijn moeder, wie
het loopen helaas moeilijk valt, bestemd
heeft.
Ik zal vandaag maar liever niet rijden,
verklaarde Blanka, die het woord „lompen-
kar" een rilling door de leden had gejaagd.
Hebt gij hier veel buren? vroeg zij
daarop.
O ja, antwoordde Army, doch wij
hebben met niemand omgang, je begrijpt,
zonder équipage.
In den geheelen omtrek is niet één
familie, waar men op een fatsoenlijke ma
nier mee verkeeren kan, vulde de oude
barones aan.
Zoo was alles, wat Blanka antwoordde.
Army keek met een blik van verlegenheid
naar Liesje, die doodsbleek was geworden
en eensklaps was opgestaan. In haar blauwe
oogen glinsterde een traan.
Het spijt mij, dat ik Nelly niet ge
sproken heb, doch ik moet afscheid nemen.
Dat zal haar leed doen, zeide de jonge
barones, terwijl zij haar de hand reikte.
Misschien ontmoet je haar nog in het park.
Breng je ouders en tante Mie mijn harte
lijke groeten
Dank u, mevrouw de barones.
De Times verneemt uit Milaan, dat
volgens welingelichte kringen van het
Vatikaan, Duitschland de eerste stap
pen gedaan heeft om de bemiddeling
van den Paus te verkrijgen voor een
beraadslaging over vrede op den grond
slag vau teruggave van Belgie.
Duitschland zoowel als Oostenrijk
hebben bij deze stappen groote onge
neigdheid aan den dag gelegd om een
tweede veldtocht in te gaan.
Minister Lloyd George heeft aan den
Londenschen correspondent van de
Temps verteld dat de aanmaak van
munitie in Engeland den 15den Juli
50 maal zoo groot was als in Septem
ber 1914. Tegen het eind van Augus
tus zal de vervaardigde hoeveelheid
100 maal zoo groot zijn en van daj
tijdstip nog met verrassende snelheid
stijgen.
12,000 vakarbeiders, die aan het
front waren, zijn teruggeroepen om in
de nieuwe fabrieken, 16 in getal, te
werken. In particuliere fabrieken zijn
bovendien 40.000 vakarbeiders aange
nomen om munitie te maken.
Uit Berlijn schrijft men dd. 12 dezer
aan de N. R. Ct.
De geheele Balkanpers staat vol
wilde geruchten omtrent den inhoud
der jongste nota van de Entente-mo
gend heden aan Bulgarije. De bijzonder
heden zijn onbekend, doch de hoofd
lijn is, dat Bulgarije ten koste van
Servie eu Griekenland bevredigd zal
worden, en Servie ten koste van Oos
tenrijk en Turkije. Terloops worden
dan de goede diensten der entente
aangeboden voor een verzoening tus-
schen Bulgarije en Roemenie. Het ge-
heele geval is hopeloos.
De Servische militaire partij, waar
van Pasjirs geheel afhankelijk is, zal
alles liever doen, dan aan Bulgarije
een enkel dorp in Macedonië afstaan.
Een spoedige beantwoording der nota
is niet te verwachten. Bulgarije wil
afwachten wat Servie en Griekenland
zullen doen en deze doen weer het
zelfde tegenover Bulgarije. Voorloopig
blijft de zaak zooals zij was.
Goddanksprak de oude dame, ter
wijl haar oogen met minachting het jonge
meisje nastaarden. Ik weet niet hoe't komt,
maar de tegenwoordigheid van dat jonge
meisje brengt mij steeds uit mijn humeur,
en dwingt mij er toe, haar iets onaange
naams te zeggen. Zij heeft zoo'n afschuwe
lijke manier van met haar rijksdaalders te
rinkelen. Wat een aanmatiging, ons haar
rijtuig aan te bieden. En jij, Army, hadt
het bijna aangenomenVerbeeld je, in de
équipage van dien lompenmolenaar. Het
kleinste kind kent dien wagen 't Is
onbegrijpelijk van je!
Op dat oogenblik kwam Nelly uit de
lindenlaan. Het heldere, doch uiterst een
voudige katoenen kleedje was kort genoeg
om te doen zien dat het kleine voetje in
een niet al te sierlijk schoentje gestoken
was. Ook het zijden boezelaar gaf blijken
dat het zeer lang geleden was, toen in en
het nog nieuw had kunnen noemen.
Wat is er met Liesje gebeuld? vroeg
zij buiten adem. Zij weende.
Vóór alles, wilde ik je vragen waar
je al dien tijd geweest ben. Het is niet
passend voor een jonge dame, zoo rond te
slenteren. Denk je in dit kostuum den ge
heelen dag te blijven
Grootma, wat bent u toch aardig
lachteNelly. Alsof ik ooit een ander kostuum
bezeten heb. Ik kan toch niet op zulk een
schoonen dag mijn zwarten avondsmaal-
japon aantrekken?
Blanka beschouwde met een koelen blik
het katoenen japonnetje, waar haar kame
nier hartelijk voor zou bedankt hebben.
Army dacht echter zeer ontroerd aan het
briefje, dat om het goudstukje gewikkeld
was. Waar was dat briefje toch gebleven
Vertaald door B.
(Wordt vervolgd