Bii dit nr. Hetioort een loegsel. Overwin U zelf. De verdwenen Schetsen. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. No. 3563, Zaterdag 29 April 1916. FIXIELETOY Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden 0.75, franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 7l/a cent. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag 4 uur ingewacht. Men spoort ons aan om ons te oefenen in het denken over buiten- landsche politiek. Vroeger meenden wij er te kunnen komen met struis vogelpolitiek, thans hebben wij be grepen dat niemand dan wijzelf de dupe zouden worden van die struis vogeldomheid. Wij moeten dus denken over de politieke gedragslijn, die ons het beste onze zelfstandigheid en on gereptheid zal doen bewaren, waarbij het vanzelf spreekt, dat het eerste en voornaamste middel om zich onaf hankelijk te houden, om zijn natio naliteit te handhaven, is zelf-help, zoo goed mogelijk verdedigen. Gaan wij nu aldus denken, dan moeten wij ons vóór alles hoeden voor het tegenovergestelde van vroeger geen onberaden stappen mogen wij doen, honderdmaal moeten wij ons bedenken voordat wij onzen koers hoe weinig ook, laten influenceeren door den koers, welken grooteren nemen. Een tweede gevaar is sympathieën- politiek, het tegenovergestelde wat de Duitschers „Realpolitik" noemen. Bij de bepaling van de politieke ge dragslijn moeten wij vragen naar wat voor ons zelf nuttig is, niet naar sympathieën, welke wij voor een of andere groote mogendheid hebben Waar Duitschland zich zelf niet krach tig genoeg gerekend heeft voor zulke sympathieën-politiek, moeten wij dat zeker niet doen. Neen, hier moet het heilige egoïsme van ons eigen land zooals hel tijdschrift „Ons Land" dit noemde het zwaarste gewicht in de schaal leggen. En deze waarheid geldt zoowel voor ons land in zijn geheel als voor ieder in het bijzonder. Ieder die buiten gewoon dweept met een der buiten- landsche mogendheden, die in casu vooral met een der groote oorlog voerenden door dik en dun gaat, en voor toenadering tot die mogendheid pleit, loopt gevaar, de juiste werking van dit heilige egoïsme te verstoren en eene stemming te scheppen, die 39) Jell kwam haastig binnen, deed de deur achter zich dicht, en liet zich in den leu ningstoel van Charles neervallen. •Ik heb zooeven geholpen een brand te blusschen,® zeide hij, nog steeds naar adem hijgend. »Mijn huis. Daarom zie ik er zoo uit. Je moet mijn kleeding verontschuldi gen, en ik had geen tijd om my te was- scheu •Brand?® riep Charles. »In jouw huis Ja in mijn huis. Het is tot den grond afgebrand. Maar dat is het ergste nog niet.® •Wat is er dan nog meer?® •Palzer is Weg. Uit den kelder. De volle ernst van dit bericht drortg niet dadelijk tot Charles door. Hij begon even te lachen. •Eigenlijk veel beter niet waar?® zeide hij. »Hij zou het zeker niet prettig gevon den hebben, in den kelder te verbranden, wel •De kelder is niet verbrand,zeide Jell, tenminste niet de kelder waar wij hem brachten. Maar ik had liever gehad, dat hy mee verbrand was, dan dat hij weg was, zooals nu.® •Goede hemel, ja,f zeide Charles, opeens straks, als wij alleen met ons eigen belang voor oogen beslis singen hebben te nemen, ons zal belemmeren om te handelen volgens ons weloverwogen eigenbelang. Voor elk rechtgeaard Nederlandsch burger geldt dus hetzelfde wat voor den staat geldtgaat gij denken over de beste buitenlandsche politiek van ons land, dan hebt gij eerst eigen sym pathieën, dus U zelf te overwinnen. Het is een zware eisch. Doch zelf- regeering stelt nu eenmaal hooge eischen, speciaal waar het dit bij uitstek moeilijke terrein der politiek betreft. En dan bedenke men toch ook, dat de voorkeur van velen voor een bepaald land dikwijls aan de futielste redenen is toe te schrijven. Men is niet voor land A, omdat men na ernstig overleg tot de conclusie is gekomen dat Nederland zijn lot met dat van land A moet verbinden, doch men is vóór A omdat men er de orde bewondert of er relaties heeft, of er zoo'n prettigen tijd heeft door gebracht of omdat A altijd zoo goed voor ons land is geweest (of land B zoo kwaad) of omdat het zoo'n mooie litteratuur of zooveel smaak en orga nisatie in stijl en sport, enz. enz. heeft. Welnu, al die overwegingen moe ten ter zijde gesteld, als niet ter zake dienend. Bezwaard door zulke over wegingen kan men niet goed over de voor Nederland meest gewenschte politiek denken. En dus overwinne men zichzelf en zette dat alles op zij, voordat men zich ga zetten tot beant woording van deze moeilijke vraag wat is de beste buitenlandsche politiek voor mijn land BUITENLAXDSCH OVERZICHT Deze week wordt onze aandacht meer op de zee dan het land gevestigd. Twee den Paaschdag toch hebben Engelsche strijdkrachten voor de Vlaamsche kust ver kenningen gedaan, maar werden door de Duitschers verhinderd daarmee voort te gaan. Terwijl op den morgen van dien zelfden dag omstreeks half vijf een Duitsch eskader slagkruisers, begeleid door lichte kruisers en torpedojagers, ter hoogte van Löwestoft voor de Engelsche kust verscheen. Naar uit Engelsche bron verluidt vuurde elk schip tien salvo's op de steden Löwe- begrijpend, wat dit bericht beteekende. »De verkooping. Over twee uren I En nu zal hij er wel zijn!® Misschien ook niet,® hernam Jell. »lk weet er niets van, en dat is het ergste. Ik weet werkelijk niet, wat er met hem ge beurd is. Eigenlijk weet ik op het oogen- blik niets.® •Vertel mij alles eens,verzocht Charles. •Maar neem eerst een glas Whisky, Dat zal je goed doen.® Jell, die anders nooit sterken drank ge bruikte, dronk het glas whisky, dat Char les voor hem inschonk, in één teug ledig. •Dat knapt op,« zeide hij. »Van den rook wordt een menseh zoo droog in den keel. Ik zal je alles vertellen wat ik weet. Laat in den nacht werd ik wakker door een ontploffing, Het was verschrikkelijk. Ik dacht, dat er een aardbeving was en dat de wereld zou vergaan. Ik denk, dat de slag mij zwaarder toescheen, dan hij werke lijk was. Ik stond op, en vond het huis vol rook. Haastig liep ik naar de kamer van mijn moeder, maakte haar wakker, stelde haar een beetje gerust, en toen ik gezorgd had, dat zij in veiligheid was, ging ik eens beneden kijken. En toen stond het geheele huis in brand. Ik heb al dien tijd met de brandweer gewerkt. Wij konden het huis niet redden, het brandde geheel uit. Ik heb gered wat ik kon.® Dat spijt mij vreeselijk voor je®, zeide Charles, vol medegevoel, en nu eerst den vollen omvang van het ongeluk begrijpend. stoft en Yarmouth. Alles bij elkaar een 100 granaten. Vier bewoners gedood en eenige stoffelijke schade aan winkels en huizen. Een Engelsch smaldeel voer uit en raakte in gevecht met de vijand. Van dit eskader ging geen schip verloren. Zoo de tijding uit Londen. Terwijl uit Berlyn bericht wordt dat een torpedojager en twee vijandelijke patrouilleschepen in den grond zijn geboord. Een van de laatste was de Engelsche stoomtreiler King Stephen, die gelijk men zich herinnert, indertijd wei gerde de Duitsche luchtschippers van de L 19 op zee te redden. De bemanning van deze boot is gevangen genomen. Alle Duitsche schepen zijn onbeschadigd -terug gekeerd. Zoo de Duitsche lezing. Naar men in Engeland vermoedt houdt deze actie van de Duitsche vloot verband met een opstand die in Ierland is uitgebroken. Gelijk men weet is het overgroote deel van het Iersche volk gekant tegen het Engelsche bestuur en weet de geschiedenis van dat volk van menige onderdrukking te gewagen van daar talrijke onlusten onder de bevolking. Nu ook weer deze week. Op Paaschmaandag braken onlusten te Dublin uit. Een groote meerendeels gewapende menigte, behoorende tot de revolutionnaire vereeniging, bekend als Sinn Feinn, bezette de Stephens Green en nam met geweld bezit van het postkantoor, waar zij de telegraaf- en telefoon-verbin dingen doorsneed. Zij bezetten ook de huizen in de voornaamste straten en langs de kaden. In den loop van den dag kwa men de soldaten uit het kamp van Cur- rech en de overheid is de toestand thans meester. Deze opstand willen de Engel sche' bladen ook in verband brengen met een landing van Sir Roger Casement. De Daily Mail meldt hieromtrent dat Casement in Kiel aan boord van een duikboot was gegaan en in gezelschap van een vaartuig dat onder Nederlandsche vlag.voer, vertrok. Dat stoomschip had 20000 geweren, eenige machinegeweren en veel munitie aan boord. Aan de Iersche kust werd het aangehou den, de gevaarlijke lading ontdekt en Ca sement naar Londen gevoerd. Al schijnt de opstand onderdrukt en al is het binnen smokkelen van wapenen voor de rebellen mislukt, toch is het voor het Engelsche volk een kwaad ding als het daar binnen in zijn rijit niet rustig is. Allicht worden er troepen door vastgehouden die anders naai' het westelijk gevechtsterrein gevoerd hadden kunnen worden. In verband met Wat een ellendig geval voor je®. •Och, dat beteekent zooveel niet«, zeide Jell. »Het huis was in ieder geval verze kerd, en moeder is ongedeerd gebleven. Ik vind het veel erger, dat wij niet weten waar Palzer is®. •Hoe is hij eruit gekomen vroeg Char les. »Heb je hem gezien Eerst later dacht ik aan hem®, zeide Jell. Eerst heb ik de brandweer geholpen, en moeder's eigendommen zooveel mogelijk gered en den torpedo. Toen ik eindelijk aan hem dacht, vloog ik naar den kelder. Het stond er vol rook, maar hij was er niet. En wat nog meer zegt, hij was er ook niet, toen de brand begon®. •Was hij er niet?® riep Charles. •Niet in den kelder, waar wij hem brach ten, zeide Jell, ®Er zijn twee kelders, met een heel sterke deur er tusschen 1 Misschien heb je het opgemerkt, als het tenminste niet te donker was. Maar die tusschendeur had ik zóó gegrendeld en vastgemaakt, dat ik niet dacht, dat hij er ooit doorheen zou komen. De deur gaf toegang tot den kolen kelder, en die had geen uitweger was alleen een tralieraam veel te hoog voor hem om er bij te kunnen, en geen middel om er uit te komen. Hij moet echter daar in donker gewerkt hebben als een paard, want op de .een of andere manier had hij zich een weg weten te banen door die versperde deur®. •Maar de ontploffing?® vroeg Charles. •Ik denk, dat het zóó gebeurd is,® zeide de vlootactie der Duitschers is het wel eigenaardig op te merken welk een ge wichtige rol daarbij de Zeppelins hebben te vervullen. Immers kunnen deze lucht schepen een eskader, dat als het ware sluipende te werk moet gaan, als verken ners goede diensten bewijzen. Reeds vroe ger is gemeld, dat een Duitsch eskader voorafgegaan door Zeppelins de Engelsche kust had trachten te naderen. De Engel sche oorlogschepen, die het tegemoet voe ren vingen de telegrammen van de Zep pelins op, waarin voor de nadering van de Engelsche schepen gewaarschuwd werd. Ook thans was de Duitsche vloot weer van Zeppelins vergezeld. Men zou zeggen dat op die manier een Duitsche vloot niet makkelijk onverhoeds kan overvallen wor den. Rondom Verdun is het tot nu toe be trekkelijk rustig. Beide partijen melden pogingen van de andere partij om aan te vallen, welke pogingen in de aanvallen van de tegenparty werden verstikt. Van de andere gevechtsterreinen is niets te be richten. Het mooie weer heeft alleen aan leiding gegeven tot wederzijdsche onder nemingen van luchtstrijdkrachten, zoodat er weer heel wat vliegmachines zijn ge dwongen tot dalen. Toch kunnen we in dit voorjaar rekenen op ondernemingen van beslissenden aard. Beide partijen hebben een succes, dat den doorslag geeft noodig. Waar die beslissing zal vallen is nog niet te zeggen. De gespannen verhouding tusschen Duitsch land en de Vereenigde Staten is wat mil der geworden. Wel is de toestand nog zeer ernstig. Alle hoop tot bijlegging van het geschil is nog niet vervlogen. Er wordt voortdurend en ernstig beraadslaagd over de mogelijkheid eener schikking. Aangaande de stemming in Amerika ont vangt de Frankforter Zeitung, dd. 24 dezer het volgende telegram uit Nieuw-York De Maandagochtendbladen behelzen tele grammen uit Berlijn, waaruit men de ge volgtrekking kan maken, dat een vreedzame oplossing van het geschil mogelijk is. In middels worden hier zekere militaire maat regelen genomen, die echter wel grooten- deels als een betooging zijn op te vatten. Een aantal congresleden, die anders niet met de oorlogspolitiek van den president zouden meegaan, worden met telegrammen van de chauvinisten en artikelen in de jingo-pers gebombardeerd. Eenigen hunner laten daarom hun verzet tegen Wilson reeds Jell, met zijn zwarte hand over zijn zwart voorhoofd wrijvend. »Toen hij in den kolen kelder zat en ontdekte dat hij er niet uit kon, heeft hij het voor een poosje opgege ven, en overlegd, welken weg hij dan moest inslaan. Toen is zijn blik misschien op het tralieraampje gevallen, en is hij begonnen, daardoor in den voortuin te schreeuwen. Herinner je je nog dat er jongens met voetzoekers aan het spelen waren, toen wij hem in huis brachten Charles knikte. •Ja, ik gaf hun geld, om er nog wat meer te gaan koopen,® zeide hij. •Dat weet ik,® zeide Jell. >En daardoor denk ik, dat het gekomen is. Zij hebben hem zeker gehoord. Zij hadden voetzoekers genoeg, en hoorden hem misschien snikken, misschien gillen, zooals wij ook gehoord hebben. Toen zijn zij zeker op het denk beeld gekomen, om door het tralieraam voetzoekers op zijn hoofd te gooien •Maar de ontploffing dan vroeg Charles. •In den anderen kelder had hij den hee- len boel omver gehaald, eer hij zich door de deur heen gewerkt had,® zeide Jell eenigszins verlegen. »Ik vrees dat die krui ken met vloeistof werkelijk een beetje lek ten, misschien wel een beetje erg. En toen hij in den anderen kelder kwam, zijn de gassen daar ook in doorgedrongen. Het zijn nogal krachtige ontplofbare stoffen. Voor den torpedo. Er lagen nog wat stukken van voetzoekers op den grond, en toen de varen. Wat de stemming in Duitschland betreft merkt de Frankfurter Zeitung op, dat de groep politici en dagbladschrijvers, die be weren dat een botsing met Amerika voor Duitschland voordeelig zou zijn,' aangezien het dan in den duikbootoorlog niets meer heeft te ontzien, steeds kleiner wordt. 't Is wel te wenschen, dat het toch al zoo uitgebreide slachtingsterrein zich nog niet verder gaat uitstrekken. Waarlijk de ellende is al groot genoeg. Voor ons, die tot nu toe gespaard bleven voor de ont zettende gruwelen van den wereldkrijg is het onmogelijk zich een voorstelling te vor men, hoe afgrijselijk het toegaat in de tegen woordige gevechten. Wij veroorloven ons, hier een breede aanhaling te doen uit een brief van een oorlogscorrespondent der N. R. C. die oog getuige was van een doodenveld in Rusland. Hij beschrijft het volgende aangrijpende tooneel Alsof een groote, dichte kudde schapen, herkauwend neergevleid lag op een weide, zoo zag het veld er voor ons uit. Zoo dicht bezet met gelig bruine plekken, zoo stil en vreedzaam onder de heldere voor jaarslucht. Al die plekken waren doode, jonge Rus sische mannen. Ik snij een hoek af met mijn oog; dat zijn er tien, dat veertig, dat tachtig; mijn oog gaat tellende en afmetende verder; op deze plek liggen dus reeds over de vijf honderd lijken. En verder en verder strekt zich de vlakte des doods uit. Waar men niet meer goed onderscheiden kan met het bloote oog, lijken de- vlekken op het land donkerder In rijen liggen zij, in losse rijen als van tirailleursliniën. Wij komen aan den uiter sten rand van de Hindenburg-stelling en onderscheiden nu reeds beter. Velen liggen op den rug, de armen uitgespreid, de schoen punten omhoog, anderen ongedwongen ter zijde. Zij schijnen te liggen zooals zij zijn neergevallen, zonder doodstrijd, plotseling vernietigd. Anderen echter, die wij nu op weinige meters voor ons voor de stelling, ver binnen het prikkeldraad zien liggen, zijn voorover gevallen, hebben de gekromde vingers in de aarde geboord Zoo ligt het veld reeds twee weken overdekt. SoldatendoodEen schoonen dood noemen dat predikers ver van het slagveld. Wij hebben dien reeds gezien op het Miadziolmeer, en vroeger ai op Fransche jongens ze naar binnen gooiden •Toen ging Palzer de luchf in 1® riep Charles. •In ieder geval ging het tralieraam de lucht in,® zeide Jell. »Maar of nu iemand Palzer geholpen heeft, of dat hij de lucht in geslingerd werd, of hoe hij eruit geko men is, of waar hij naar toe is de hemel mag het weten •Misschien is hij zwaar gewond,® zeide Charles. »Wist iemand iets van hem?® •Zoó bepaald durfde ik niet naar hem te vragen,® zeide Jell. ®Ik meende iemand iets te hooren zeggen van een heer in avond- costuum, die zwaar gewond was wegge bracht, maar je weet hoe het bij een brand gaat. Je hebt nergens tijd voor, en iedereen is in de war en ik dacht aan mijn eigen goed, en aan den torpedo, en zoo gaat het dan.® «Nu, het moet in ieder geval een gewel dige schok voor hem geweest zijn,® meende Charles na eenige oogenblikken. »Ik acht het zeer twijfelachtig, of hij in staat zal zijn die verkooping bij te wonen, of zich zelfs zal herinneren, dat zij moet plaats hebben. Het is wel geen prettige gedachte, dat hij nu toch vrij rondloopt, maar daar is niets aan te doen. En waarachtig®, ging hij voort, haastig op zijn horloge kijkend, •wij hebben niet veel tijd meer. Hoe staat het nu met het geld? Wij moeten die schrijftafel hebben. Als Palzer er niet is, zal zij ons niet veel kosten.® Wordt vervolgd V NIEUWSBLAD voor Het Land van Hoosden en Altena, de Langstraat en de-Bomielerwaard.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1916 | | pagina 1