Oorlog of Vrede? •-and van altena Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. No. 3591, Zaterdag 5 Augustus 1916. FEUILLETON. I M I. Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden 0.90, franco per post zonder prysverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 cent. Elke regel meer 7y, cent. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag 4 uur ingewacht. BUITENLANDSCH OVERZICHT. In een lezenswaard artikel over «Neder- landsche sympathieë en antipathieën in zake den oorlog voorkomende in de Stemmen des Tyds van Juni wordt de vraag bespro ken aan welke zijde de Nederlanders zich over 't algemeen plaatsen of zij pro-Duitsch of pro-geallieerd zijn. Er is wel geen Nederlander, alzoo de schrijver, die niet zijn sympathieën en zyn antj-pathieën heeft. Al zijn de hartstochten wat gekalmeerd, al komt welhaast een stemming van onver schilligheid de vorige van zeer beslist partij kiezen vervangen en hoort men nu vaak de verzuchtingWie wint, 't is mij om het even als de vrede maar komt, toch is ieder Nederlander geneigd zich voor of tegen een der oorlogvoerenden te verklaren. Wat de beweegredenen zijn die tot de eene of andere keuze leiden is niet altijd gemakkelijk na te gaan. Veel hangt af van de plaatselijke gesteldheid en nabuur schap. De bewoners der zuidelijke pro vinciën voelen zich uit den aard der zaak, door tal van betrekkingen als van zelf tot het zuiden getrokken. Zij hebben meer van nabij de rampen en ellenden van België gezien. Men is daar over 't algemeen anti- Duitsch. Kan men echter de verschillende gevoe lens van ons volk in twee weegschalen tegen elkander opwegen, dan zou het niet zoo licht te bepalen zijn naar welke zijde de balans zou overslaan. Groote groepen onder ons zijn zeer beslist tegen den ooste lijken nabuur gekant. Allereerst om wat Duitschland in België heeft verricht. Dan is men bang dat Duitschland in de toe komst Nederland zal opslokken. Vervolgens is de Duitsche geest van discipline en strenge tucht lijnrecht ingaande tegen den Hoi- landschen geest. Zoo zouden er nog heel wat factoren zijn aan te wijzen, die oor zaak zijn van de anti-pathie bij velen tegen Duitschland. In de meeste gevallen zyn de persoon lijke redenen overwegend. Daar zijn er beslist pro Duitsch en omgekeerd omdat zij familie hebben in een der oorlogvoerende landen of omdat zij er gereisd hebben of er handel mee drijven. Ons schippersvolk is over 't algemeen anti-Engelsch, wat te begrijpen is als men bedenkt welk een moeilijkheden de En- door A. DE VISSER. 11) «Hè, dat vind ik aardig,c zei Mimi, «maar het spijt me, dat ik nog niet dansen kan.* «O, dan zullen wij het je wel leeren,* merkte Cato goedhartig op, «dat is minder. Maar van dit laatste oogenblik, terwijl Cato het gesprek had opgevat, maakte Wil- lemien gebruik om gauw naar Marie t,e loopen en met een spijtig stemmetje te vragen «Wat heb je van Mimigekregen «Niks zei Marie met een lang gezicht. Kaal vind je niet.* «Bah, zoo kaal,* antwoordde Willemien. En nu werd er gesmuusterd en gefluisterd en telkens Mimi aangekeken. En ze wist wezenlijk niet, wat ze gedaan had. Ze be keek zich al eens, of ze ook wat geks aan had. Maar gunst neen, daar had je Pine van den dominéé, die had even als zij een wit spencertje en' Willemien, die 't niet aardig vond, dat Mimi zoo knap gevonden werd, streek rakelings langs haar heen en beet haar lachend in 't oor! «O wat lachen ze jou uit.* «Ja waarom Willemien gaf er geen verklaring bij, ze liep maar voort en gig- gelde al weêr met andere meisjes Als Mimi gelsche regeering onze vloot in 't vaarwater legt. Onze kunstenaars en literatoren zijn daarentegen schier alle anti-Duitsch. De «rechtsche* partijen meest weer pro Duitsch De oorzaken hiervan liggen voor een deel hierin dat Frankrijk het land is, van waar steeds de beweging uitging, die totonder mijning des gezags leidde. Revolutiën voor den steeds haar bakermat in het zuiden en zoo laat zich begrijpen dat op den lan gen duur de sympathie der voorstanders zich wendde naar Duitschland waar disci pline en gezag toch altijd veel meer worden hooggehouden. Aan welke zijde de lezers van dit blad staan en waarom zij vóór of tegen één der partijen zijn Misschien zullen de meesten er zich nog nimmer rekenschap van hebben gegeven. Laat ons in ieder geval voorzichtig zijn in ons oor- deelen en niet zonder dieper gaand onder zoek met de groote menigte mee jubelen of steenen werpen. Dit praatje vooraf is wel geoorloofd nu en van de gevechtsterreinen geen bizonder- heden zijn te melden. In het westen en de Somme en bij Verdun zijn de Engelsche en Franschen tot stilstaan gebracht wat ,wel bizonder pleit 1 voof het taaie uithoudingsvermogen der Duitschers. Na het gemeenschappelijk offensief der geallieerden op den eersten Juli begonnen was de toestand voor de centralen wel zeer kritiek geworden. Het was te verwachten dat zij niets ongedaan zouden laten om hun vijanden te verhin deren een doorslaand succes te behalen. Aan de Somme was het hun reeds ge lukt, den gevaarlijken opmarsch hunner vijanden zóó aanzienlijk te vertragen, dat daar voor een doorbraak voorshands geen gevaar meer bestaat. De berichten van heden laten het actieve karakter van de Duitsche verdediging sterk uitkomen. Ter wijl zij slechts van plaatselijk te noemen werkzaamheid van de bondgenooten spre ken, maken zij melding van talrijke scherpe Duitsche tegenaanvallen. Tegenaanvallen van de Duitschers, dat is voor heden niet alleen het voornaamste, waar de Franschen en Engelschen van ge wagen, maar ook de Russen hebben daar melding van te maken. Aan de Stochod namelijk zijn de centralen, na de verkorting van hun front door het terugneqaen van een vooruitstekenden boog, tot een tegen offensief overgegaan, terwijl de jongste grootste offensieve beweging der Russen nog slechts op eenige vakken van hun maar wist waarom Wacht, nu ging er een licht op. Marie had heel lang staan lachen en fluisteren met Willemien en nu kwam de eerste met een effen gezicht naar Mimi ioe en zei met iets vleiends «Zeg, wil je nu de presentjes eens zien, die u gekregen heb,« en terwijl Marie nu met ijselijk veel ophef en zorg alles tot het kleinste toe aan Mimi liet zien, vooral wat ze dezen middag had gekregen van haar vriendinnetjes, nu werd het Mimi op eenmaal duidelijk en klaar zij had geen presentje meegebracht. Hè, als ze dat maar geweten had «Kom,* zei Marie, toen ze bemerkte dat Mimi er stil van werd en haar fijnen toe leg begreep. «Nou heb je ze wel allemaal gezien, niet waar? Kom meisjes, zullen we nou eens een spelletje gaan doen?* «Hadden ze mij maar veel liever thuis gelaten,* dacht Mimi, die, hoe prettig het worden mocht, toch den geheelen middag geen plezier meer kon hebben. Wat zullen we eens gaan doen, was de vraag. Ja, dat mocht de jarige kiezen. «Commedietje spelen,c bracht Marie in 't midden. nEn we hebben niks van buiten geleerd?* >0, dat is niets, dan bedenken we maar wat.* «O, wacht,* zei Willemien, met een half oog naar Mimi. Laten we eens, hoe noem je die dingen ook weêrOch van aanvankelijk aanvalsfront wordt voortgezet. Waar bovendien de Duitschers bij Ver dun voortgaan eenige aanvallende werk zaamheid te ontwikkelen, doet ons de dag van heden de centralen zien als wel van alle kanten gelijktijdig aangevallen, maar tevens op alle fronten standhoudend niet alleen, maar in tegenaanvallen gewikkeld. Men zou zeggen, de kracht der centra len is nog onverzwakt en zij zullen in staat zijn het hoofd te bieden aan de geweldige aanvallen, die de tegenpartij telkens weer onderneemt. Het geheim van hun kracht schuilt voor een niet gering deel in de eenheid van -leiding. Om die eenheid te vervolmaken is nu Hindenburg benoemd tot opperbevelhehber van de troepen aan het oostelijk front. Deze benoeming kan niet anders dan gunstigen invloed hebben op het verder verloop van de gebeurte nissen op dat deel van het reusachtige gevechtsterrein. Groote bedrijvigheid is er de laatste dagen in de lucht geweest. Zeppelins die naar het Westen stevenen op bezoek naar Engeland zijn overal waargenomen, zelfs ging er een op bezoek naar Haarlem doch week aldra toen zij haar vergissing be merkte. Ook op zee is het niet rustig. Uit IJ muiden wordt n l. gemeld dat er hevig kanongebulder werd vernomen, een zelfde bericht ook uit Hoek van Holland en Scheveningen terwijl de Nederlandsche schepen «Niobe* uit Bordeaux en de Een dracht* uit Londen, beide met vertraging te IJmuiden binnengekomen rapporteeren dat zij op de Noordzee, voordat zij den Noordhinder bereikten, verplicht waren ten anker te gaan. Zij bevonden zich midden in een zeegevecht, dat gevoerd werd in den nacht van Zondag op Maandag. Het gevecht had plaats tusschen torpedobooten, torpedo jagers, duikbooten en Zeppelins. De »Niobe« en de Eendrachtondervonden hierdoor meer dan 12 uur vertraging. De kogels vlogen over de beide schepen heen, zoodat de bemanning zich genoodzaakt zag plat op het dek te gaan liggen. De «Niobe* zag vlak voor zich een groote Duitsche duikboot uit het water te voorschijn komen, die zijn zoeklicht op de «Niobe* liet schijnen. Onmiddelijk werd de duikboot door de te genpartij zwaar beschoten. Ook rappor teerde de «Niobe« dat zij waargenomen had dat een torpedojager getroffen werd, in brand vloog en spoedig verdwenen was. Van welke nationaliteit deze was kon niet worden vastgesteld. Ook hebben eenige die poppen, jullie weet wel.* «Marionettenspel* zei Marie gevat, maar 't was ook vooraf afgesproken geweest, dat ze dat zou zeggen «Juist,zei Willemien. «Marionetspel, kijk zoo, dat het net is of er aan je armen en beenen een touwtje gebonden is, daar ze aan trekken. En dan doet Mimi ook meê. Is 't niet Mimi?* Mimi sprongen de tranen in de oogen. Maar ik moet ook ter eere van de meisjes zeggen, daar ging maar één kreet op van »0 foei!* en vooral Cato was daar het sterkst in, zij ging dadelijk naar Mimi toe en begon over heel iets anders met haar te spreken. 't Scheen, dat er na den geestigen uitval van Willemien wat rust gekomen was. Er werden andere spelletjes gedaan, wat ge geten en gedronken, wat gepraat; uitge keken of het orgel nog niet kwam en eindelijk, toen ze jang moesten wachten, epperde een van de meisjes het idéé, om eens wat woordjes te bedenken. Het meisje, dat het raden moest, zou dan de kamer uitgaan en als dan binnen een woord was bedacht, dan werd degeen, die buiten stond, weêr binnen geroepen en door enkele zin sneden zoowat op weg geholpen. Mimi stond er maar stil bij. Ze had verdriet, wezenlijk verdriet. Ze hield zich groot, want ze was te trotsch om te schreien, maar o, zoo ze haar hart eens lucht had mogen geven. Eindelijk kwam ook de beurt aan haar. Zeppelins aan den strijd deelgenomen. Nog altijd heeft Roemenië geen beslis sing genomen of het zich in den wereld- krijg zal laten meesleepen. Ja het schijnt nu weer of het zich toch maar liever on zijdig zal blijven houden. Naar de Est uit Boekarest verneemt, zijn de pogingen der ententegezinde politici om Roemenie tot interventie te bewegen, op niets uitgeloopen. Take Jonescu moet na zijn audiëntie bij den koning half schert send half boos hebben gezegd, dat de Duitschers weer de overhand hebben ge kregen. De koning is weer naar Sinaja terug gekeerd en met hem hebben verscheidene politici, o. w. ook Marghiloma, de hoofd stad verlaten. Dat is zeker een lichtpuntje aan den donkeren hemel der centralen. Maar zij zullen wel op hun hoede blijven tegenover een volk dat nu eens knipoogt tegen den vijand, dan weer lonkt naar de andere partij een volgende maal den tegenstander in het gevlei komt om ten leste zich koest te houden. BUITENLAND. In Albanië. Gisterochtend is Durazzo door negen Italiaansche vliegtuigen gebombardeerd. Zij hebben een aantal bommen geworpen op de aanlegplaatsen, de barakken en het vliegkamp. Dit is herhaaldelijk getroffen. Alle vliegtuigen zijn behouden terugge keerd met uitzondering van één, dat ten gevolge van een beschadiging genoodzaakt was op vijandelijk gebied te landen. Russen te Saloniki. 31 Juli is de eerste afdeeling Russische troepen te Saloniki ontscheept. De Russen zijn feestelijk ingehaald. Aan den Stochod. De «Times* bevat een telegram van Stanley Washburn, die in het Russische hoofdkwartier aan den Stochod vertoeft. Daarin wordt gezegd dat op alle deelen van dit front gevechten van hoogst ver woeden aard aan den gang zyn. De Duistschers, door de verliezen aan kanonnen en manschappen tot wanhoop, gedreven werpen zich in bijna onafgebroken tegenaanvallen op ons, meldt Washburn. Maandag en Dinsdag stormden nieuwe divisies aan, die rechtstreeks van den trein Neen, zij wilde niet. Ze had wel gezien, hoe de jarige en Willemien samen hadden gefluisterd, wel zeker had ze dat gezien en daar verwachtte ze niets goeds van. Maar Cato en de andere meisjes drongen al bij haar aan. «Kom ja, zij moest ook.* Welnu, Mimi ging, net als een slacht offer, buiten de deur staan. O Hemel Hoor eens daarbinnen, wat een stemmen van«Neen neen, dat mot je niet doen. Dat is niet aardig.* Maar dat duurde niet lang. De deur werd spoedig open gedaan en Mimi stond in den kring om te raden. »'t Heeft betrekking op dezen dag,* zei Willemien, terwijl ze nuffig beweging maakte met haar waaiertje. «En op mij liet Marie er scherp op volgen, terwijl ze Willemien van ter zijde aankeek. «Kun je 't nu nog niet raden?* vroeg Willemien ongeduldig «Denk nu eens, dezen dag en Marie.* Maar Mimi was lang de oude prettige Mimi niet meerZe wou er wel over denken, maar 't was of ze niet denken kon. «Gusjes,* zei Willemien, terwijl ze zich in den spiegel bekeek «Wat ben jij dom Begin nou eens. Verjaars Nou, je bent nou halfweg...Verjaars...* «Cadeau zei Mimi met een hoog- roode kleur, terwijl haar de stem in de keel stokte. «a ja ja gilden Marie en naar het slagveld kwamen. Zij werden door het vuur der Russen met groote verliezen neergemaaid. Alle aanvallen werden afge slagen. Dag en nacht houdt het geschut vuur aan en bereikt van tijd tot tijd zulk een hevigheid dat het onmogelijk is de afzonderlijke geluiden te onderscheidenhet is eenvoudig een aanhoudend gerommel als den donder. De stad waar de correspon dent zich bevindt, is met Oostenrijksche en Duitsche gewonden gevuld. Dagelijks merkt men meer dat de Duitschers de Stochod- line zoolang mogelijk zullen vasthouden. Er heerscht onder de Russen groote verbitte ring door het feit, dat de vijandelijke vlie gers voortdurend hospitalen en plaatsen, waarin eerste hulp wordt verleend, treffen. Dat gebeurt ongeveer tweemaal per dag. De toestand in Duitschland. Reuter zendt uit Londen een zeer uit voerig telegram, waarin een «zeer goed ingelichte autoriteit* een overzicht geeft van den oeconomischen toestand in Duitsch land en Oostenrijk-Hongarije. Daaruit blijkt dat het gebrek in Duitsch land steeds toeneemt, terwijl de oogst niet veel voorspelt. De buitenlandsche ambassadeurs moeten hun levensmiddelen uit naburige landen betrekken. Ook in hotels is zoo goed als niets meer te krijgen. Overal wordt de oeconomischen druk gevoeld, in den gewonen handel zoowel als in den geldhandel. Het volk is dan ook zeer neerslachtig gestemd, zooals blijkt uit massa's bij gevan genen en gewonden gevonden brieven. Ook het leger wordt onvoldoende gevoed. Door al deze omstandigheden is groote verbittering ontstaan en keert de massa zich tegen de agrariërs en de overheid, In Oostenrijk-Hongarije heerscht ver deeldheid tusschen de Oostenrijksche over heid en de Hongaren, terwijl ook in de dubbelmonarchie gebrek en hongersnood heerschen Uit een verspreid vlugschrift nemen we op verzoek gaarne het navolgende over Een oorlog als deze zon onmo gelijk zijn, indien de verhouding der Staten ware gevestigd op grondslagen van Recht, billijkheid ee gemeenschapszin, op het besef, dat alle menschen broeders zijn Willemien beiden als in koor«Nou heb je 't goed geraden. Neen„ nu ben je niet dom.* Maar op eens stormde de heele troep naar voren en Mimi, die dien middag voor haar plezier uit was, werd tegen wil en dank meêgesleept. «Het orgel is daar juichte de schaar. En wezenlijk daar was de gedienstige Ma- nus met zijn orgel, «waarop,* zooals hij zei; «de Juffertjes eens prettig zouden dansen.* «Eerst de polka,* gilden er eenigen. «Neen eerst de galop,* riepen anderen. «De jarige mag kiezen,* zei Willemien, met iets beslissends in haar stem. «Ja, de jarige mag kiezen,* zei Mimi gedienstig. «Wat wil jij?* vroeg Marie met iets nuffigs aan Willemien. «Zeg jij het maar. Vindt je de wals niet het beste?* «Wel zeker,* zei Willemien zacht tegen Marie, «die kan dat mooi kind in het ge heel niet.* «Dan de wals, Manus,* gebood Marie als een groote dame. En daar klonken, ze, die uitlokkende tonen. Maar van de wals kwam niet veel. Zelfs de jarige en Willemien maakten er niets van. 't Moest nou eens een schots zijn, meende DQ6D li** «Ja, een schots Hè ja.t (Wordt vervolgd EUWSBLAD voor Het Land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bemmelerwaard.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1916 | | pagina 1