Bij dit nr. behoort een bijvoegsel.
Und van altena
Uitgever: L. J. YEERMAN, Heusden.
No. 3603. Zaterdag 16 September 1916.
m- Nieuwe abonné's
ontvangen de nummers
tot 1 October a.s. gratis.
FEUILLETON.
I M I.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 0.90,
franco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 cent. Elke regel
meer 7*/, cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
BUITENLAXDSCH OVERZICHT.
De huidige wijze van oorlogvoeren geeft
toch een gansch ander schouwspel dan die
van een halve eeuw geleden. Toen waren
de veldslagen in enkele uren, op zijn langst
in enkele dagen heslist. De vijandige
legers grepen elkander aan. Een bloedige
worsteling ontstond en het pleit was be
slecht. Maar heden ten dage Eiken
dag wordt als 'tware een Waterlooslag
geleverd, maar dan van veel talrijker legers
aan weerszijden. Waar vroeger slechts op
een beperkt terrein gevochten werd daar
strekt zich nu de linie uit van West naar
Oost-Europa. De kanonnen beginnen den
eigenlijken aanval, of de vliegmachines die
uitgezonden worden ter verkenning en van
boven uit de lucht hun waarnemingen naar
omlaag seinen. En als dan de artillerie
lang genoeg r ook al weer dagen lang,
uur aan uur haar verderf heeft uitge
spuwd op de loopgraven van den tegen
stander dan begint eindelijk de stormloop.
Wat moet de leiding van zulk een strijd
over zóó uitgebreid terrein een bovenmen-
schelijke taak zijn. Een correspondent van
de N. R. C. is op bezoek geweest aan het
hoofdkwartier van het Russische leger en
geeft ons iets te zien van wat daar ge
schiedt. Dit bezoek zoo zegt hij was wel
een der merkwaardigste die ik ooit bracht.
Het hoofdkwartier is gevestigd in een.
groot gebouw, waarvan elk vertrek gebruikt
wordt door een der talrijke bureau's, welke
tot een hoofdkwartier behooren. Honderden
menschen werken daar, maar het was er
rustig en stil als in een kerk. Yan onrust
of opwinding was er geen spoor. Ieder
kende er zijn taak en deed die met een
gelijkmatige kalmte, alsof er geen oorlog
woedde. Maar tot die stilte dringt vaak
door de verre donder van het geschut.
En dan, tientallen telegraaf- en telefoon
lijnen eindigen er, maar ook op het tele
graaf- en telefoonkantoor, een kantoor, zoo
groot dat een flinke stad er ruim voldoen
de aan zou hebben, is die treffende rust,
door A. DE VISSER.
22)
Karei reikte Lize de hand, keek nog eens
om, wuifde nog eens uit de verte en toen
hij weder in de pastorie kwam, zag hij er
wel wat somber uit. Dat geven van een
concert was geen bloot verzinsel, integen
deel, wie in de eerste dagen op de kost
school gekomen was, zou tusschen de school
uren een drukke bedrijvigheid hebben gezien.
Er hadden gedurig repetities en afspraken
plaats, en dat alles gold het aanstaande
liefdadigheidsconcert.
Een programma was reeds vastgesteld.
Een inteekeningslijst ging er rond en
men kon aan het aantal inteekenaren wel
zien, dat het plan der dames in den smaak
viel.
Het concert zou gegeven worden in de
gewone daarvoor bestemde zaal en met een
strijkorkest, door eenige heeren op eigen
kosten geëngageerd, geopend worden.
't Beloofde een heerlijke avond, en wie
van de enkelen, die ingewijd waren, eens
bij de repetities mochten komen luisteren,
I konden er niet genoeg over roemen.
Eindelijk naderde de feestavond.
Reeds om zeven uur was de zaal al goed
I bezet, niettegenstaande het concert eerst
om half acht aanving.
alsof niet telkens langs de lijnen berichten
en bevelen vonken, die voor de wereld
geschiedenis van de hoogste beteekenis zijn.
De mannen in uniform aan de toestellen
ontvangen die berichten zonder groote
emotie ze schrijven ze neer en
zenden ze door naar de afdeelingen,
waar ze behooren. Maar ook in de bureau's
van den eigenlijken staf is die verwonderlijke
rust. Groote kaarten hangen er aan de
muren en bedekken er de tafels, waarop
met de uiterste nauwgezetheid elke ver
andering aan het front wordt opgeteekend.
Een enkele fout, die gemaakt wordt, een
kleine onnauwkeurigheid zelfs, kan aanlei
ding geven tot een verkeerd bevel, tot een
foutieve beweging, tot een voorbarigen
aanval en kan het leven kosten aan dui
zenden, zonder dat het vaderland door hun
offer gebaat is.
Daar, in die vertrekken van de leger
leiders en hun officieren, schijnt alles zoo
eenvoudig en vreedzaam, en toch, hier is
eigenlijk de groote oorlog. Hier immers
arbeiden de hersens van het leger; |de
telegraaf- en telefoonlijnen zijn als de ze
nuwen, die de bevelen der hersenen over
brengen de lichaamsdeelen ageerendoor
langdurige oefeningen hebben deze lichaams
deelen de vaardigheid gekregen, die ver-
eischt wordt om de ontvangen bevelen uit
te voeren. En in deze lichaamsdeelen zijn
de individuen niet meer dan de cellen in
ons lichaam. Wat doet het er toe of er
cellen ten onder gaan, als slechts het
lichaam leven blijft en ageeren kan. Hij,
die hier het bevel voert, heeft slechts het
vaandel te zien, en het geheel, dat het
vaandel draagt en mag niet rekenen met
de belangen van hen, die het vaandel
omgeven.
Ja wat moet dat een ontzettende taak
zijn als hoofdaanvoerder der millioenen te
moeten bevelen en te weten door mijn
woord worden duizenden en duizenden den
dood ingejaagd, eiken dag weer opnieuw
en dat tot nu toe voor geen van beide
partijen met doorslaand succes.
Zal er dan geen verandering komen
Er schijnen wel verrassingen op komst te
zijn. Zoo zijn in het Duitsche hoofdkwar
tier achtereenvolgens de koning en de
kroonprins van Bulgarije Enverspasja de
vice-generalissimus van het Turksche leger,
en Bethman Hollweg, de rijkskanselier,
aangekomen. Daar worden dus blijkbaar
belangrijke samensprekingen over het ver
dere krijgsplan op den Balkan gehouden.
De pianino van de school was op 't or
kest gebracht, en ja, na ruim een half uur
geduldig wachten, weerklonken de vroolijke
toonen der ouverture «Dichter und Bauer®
door de zaal. Daarna volgden de verschil
lende solo's door de dames te geven elkan
der op, en niet het minst waren dien avond
de nummers door Lize en Mimi gegeven,
waarbij ze of quatre-maines speelden of de
eerste de laatste bij haar zang accompag
neerde.
Er waren nog een paar heeren, die ter
afwisseling eenige verzen reciteerden, en
zeker, zoo de bezoekers van het concert
een genotvollen avond hadden gehad, dezen
avond telden ze onder een van de prettigste.
»'t Is me to.ch zoo'n onderscheid,zei
een oude, doove juffrouw, die dien avond
het voorrecht had gehad om vooraan te
zitten. »'t Is me toch zoo'n onderscheid,
of ik bekenden voor me zie, die muziek
maken, of wildvreemden. Die vreemde lui
zie ik immers nooit weer en daar versta
ik ook niets van, maar ziet ge, dan zat ik
vaak achteraan en van deze heb ik geen
enkele noot gemist, geen enkele
En even zoo vooringenomen als deze dame
sprak, was ook het eenstemmige oordeel
van 't publiek, en niet het minst van de
courant, die uitbundig was in den lof over
de flinke uitvoering, de weinig bedeesde
houding en wat niet al meer. Een artikel
dus, dat Karei gerust in Indië lezen mocht.
Dezen volgenden morgen 't was een
heldere winterdag zag men verscheiden
Het Engelsche weekblad Nation heeft in
zijn laatste nummer geheimzinnige toespe
lingen gemaakt op groote gebeurtenissen.
«Niet alleen op den Balkan zijn de dingen
hangende. De rust aan het oostelijke
front moet beteekenen dat er ergens een
optreden in voorbereiding is.« Van den
Balkan zullen wij zeker dezer dagen hooren.
Het machtige leger dat te Saloniki wacht
zal toch wel eindelijk iets van zich laten
merken.
Het is al meer opgemerkt, dat de en
tente het gemakkelijkst het offensief van
Duitschers en Bulgaren in de Dobroedzja
zou kunnen verlammen, door, tegelijk met
een stoot uit de richting van Saloniki tegen
het zuidelijk front van de Bulgaren, een
aanval op den spoorweg die van Nisj over
Pirot naar Sofia en verder naar Adriano-
pel en Konstantinopel gaat te ondernemen.
Als het haar eens gelukte dien spoorweg
af te snijden, dan zouden Bulgarije en
Turkije in een levensader, die hun alles
toe moet voeren wat voor de voortzetting
van den oorlog noodzakelijk is, getroffen
zijn. Daartoe zou in de eerste plaats een
forceeren van den overgang over den Do-
nau, b.v. bij Yidin (of Widin) in den
noordwestelijken hoek, noodzakelijk zijn.
En nu verdient het wel de aandacht, dat
de Roemeniërs in de laatste dagen gemeld
hebben, dat hun artillerie tegen Vidin en
de ten W. daarvan aan den Donau gelegen
plaatsen Lom Palanka en Rahova krachtig
in actie is. Mocht tot een inval in Bul-
gaarsch gebied in die buurt besloten wor
den, dan zullen waarschijnlijk de Russen
daarbij hulp verleenen. Middelerwijl zou
den de Roemeniërs aan de grens van de
Dobroedzja aan den linker oever van den
Donau zich tot het defensief kunnen bepa
len. Wij zullen af moeten wachten, of de
volgende dagen aanwijzingon zullen brengen,
dat de Entente iets dergelijks in den zin
heeft.
En dan zijn van uit Engeland ook ver
rassingen op komst. Het doet ten minste
al heel geheimzinnig. Geen onzijdig schip
mag de havèns naderen. Geen brief of
briefkaart uit of naar Engeland worden
verzonden. Geen telegram daar vandaan
tot ons overgeseind worden. Dat heeft na
tuurlijk eene bedoeling. Men wil verhin
deren, dat een bericht, hetwelk voor den
vijand van waarde zou kunnen zijn, naar
het vasteland overwaait. Alle gemeenschap
is dus met de onzijdigen afgebroken.
Nu is het moeilijk uit te maken of en
meisjes in groepjes door den tuin wande
len. Ook Lize en Mimi weer te zamen.
Ze zijn in een druk gesprek gewikkeld
en geen wonder I Van hun plannetje heb
ben ze toch de meeste voldoeningover de
driehonderd gulden is er gisteren avond
ontvangen. Toen de bus want er werd
geen bepaalde entrée gevorderd na af
loop van het concert geopend werd, vond
men er ook een bankbiljet van zestig gul
den in. Verbeeld ui
«Wat kunnen we die oude Griet nu
heerlijk weer op de been helpen,zei Mimi,
«maar het is goed, dat ze den Dominé en
de andere heeren er baas over laten om
voor haar te zorgen.®
«Ja, dat was waarlijk een zeer verstan
dig planwant hoe zouden al die jonge
dames, hoe verstandig en hoe flink ze ook
waren, het alles hebben kunnen regelen
om dat geld op de beste wijze voor Griet
te bezigen.
En ze zouden zich ongetwijfeld nog lan
ger en nog meer in aangename herinne
ringen van den vorigen avond hebben ver
diept, zoo ze niet met een luide stem
hadden hooren roepen
«Juffer Mimi! Waar is juffer Mimi?®
«Er is een brief voor u,« zei de meid,
toen Mimi op het hooren van haar naam
naar haar kwam loopen. «En er staat
spoed boven op, Juffer !t
«Een brief voor mij?® vroeg Mimi ver-
bleekende, terwijl ze hem aannam en haas
tig openbrak.
zoo ja, met welke militaire maatregelen dit
in verband staat. Worden er willicht op
groote schaal troepen over het kanaal ge
bracht, worden er operaties van de vloot
voorbereid of gelijk sommigen meenen
is men van plan een landing (maar in
welk land dan) te bewerkstelligen? «Niet
alleen op den Balkan zijn de dingen han
gende a maar de Nation zegt ons niet welke
groote gebeurtenissen er van uit Engeland
op til zouden zijn. Wij zullen maar wach
ten op nader bericht, want gissen doet
missen.
Ondertusschen hebben de Franschen be
langrijke vorderingen gemaakt aan de Som-
me. Zij zijn daar, al is het dan nog op
een betrekkelijk kort front, nu door al de
permanente linies, die de Duitschers inden
loop van twee jaren met al de middelen
van de moderne versterkingskunst hadden
aangelegd, doorgebroken. Zij namen daar
tot nu toe 2300 ongekwetste Duitschers
gevangen. De buit bestaat o. a. uit 10
kanonnen en 40 machinegeweren. En steeds
ruken zij, in weerwil van de verbitterde
tegenaanvallen, langzaam vooruit. Dat dit
mogelijk is wijst er wel op dat de Duit
sche stellingen niet hetzelfde weerstands
vermogen hebben als de oorspronkelijke.
Er liggen natuurlijk achter de perma
nente stellingreeksen van de Duitschers, die
het gevechtsfront tot zulk een geducht
bolwerk maakten, wel weer nieuwe linies,
welke in gereedheid gebracht of verder
versterkt zijn, toen de druk van de Engel-
schen en de Franschen het Duitsche front
terug begon te duwen, maar die kunnen
als borstwering niet meer dezelfde waarde
hebben als de voorste stelllingen, waaraan
men zoo lang al zijn zorg en krachten had
kunnen wijden. De eerstvolgende nieuwe
permanente stellingreeks, die de Duitschers
met het oog op een mogelijken terugtocht
ongetwijfeld eveneens geruimen tijd van
tevoren ingericht hebben (en waarop weer
andere linies tot diep in België- zullen vol
gen) ligt vermoedelijk weer een heel eind
achter het tegenwoordige gevechtsfront.
Wat de gevolgen van deze operaties aan
de Somme zullen zijn Er is een bedenke
lijke bres in de Duitsche linie gestooten,
maar deze strekt zich, gelijk wij reeds op
merkten, nog maar op een betrekkelijk
kort front uit. Nu van tweeën een De
Duitschers zullen Com bles en Péronne,
waarom het nu in het vervolg gaat, moe
ten ontruimen of zij zullen, indien zij sterk
genoeg zijd, van uit deze zwaar versterkte
plaatsen de Franschen geducht in de flan
ken kunnen aangrijpen.
Van' de overige gevechtsterreinen heet
het in de officieele verslagen telkens De
toestand onveranderd. De herfst doet zijn
invloed reeds gevoelen. Men maakt zich
al gereed voor de wintercampagne d. i.
men gaat zoo wat rusten tot de lente 1917
en dan zal de beslissing vallen Zal het
waar zijn
De Grieksche koning komt wel eenzaam
te staan. Nu is ook Zaimis afgetreden
als minister-president. Als reden voor zijn
verzoek om ontslag heeft hij opgegeven dat
zijn gezondheidstoestand het hem onmoge
lijk maakte nog langer den last van zijn
ambt te dragen.
Dat de andere ministers hun leider naar
het ambtelooze leven wenschen te volgen,
behoeft bij den verwarden en neteligen
politieken toestand, waarin Griekenland is
geraakt, niet te verwonderen. Voor den
koning is de kabinetskrisis al heel onaan
genaam, daar de pressie, door de entente
uitgeoefend, nu rechtstreeks tegen hem
gericht zal zijn.
Aan de Kölnische Ztg. wordt uit de
Fransche pers het een en ander geseind,
waaruit weinig vriendelijke gevoelens jegens
he t Grieksche staatshoofd spreken. Cle-
menceau stelt hem in de Homme Enchainé
verantwoordelijk voor alle tegenkanting
tegen de plannen der geallieerden en zegt
«Onze afrekening moet derhalve met den
koning en met den koning alleen geschieden.®
De Radical schrijft: «Konstantijn tracht
tijd te winnenhij is allang geen koning
meer, uit eigen beweging is hij leider der
Duitschgezinde partij geworden en hij houdt
steeds nog hun, die hem daarbij steunen,
de hand boven het hoofd. Als onder deze
omstandigheden voor ons moeilijkheden
mochten rijzen, zooals die in oorlogstijd
dikwijls voorkomen, dan zouden wij aan
stonds de gevolgen van den heimelijken
arbeid des konings en zijner volgelingen
ondervinden. Zullen wij zwak genoeg zijn,
een dergelijken toestand te verdragen? Of
zullen wij eindelijk door daden toonen, dat
het uur der verraders, wat ook gebeuren
moge, nooit zal slaan?®
De Temps laakt het ten zeerste, dat de
koning de officieren, die zich hebben verzet
tegen de revolutionire beweging te Saloniki,
heeft ontvangen en gelukwenscht met hun
eerlijke houding.
Dat de koning meer en meer in het
gedrang zal komen, blijkt uit deze pers-
«Van huis zei ze zacht voor zich heen,
«en van Papa en al voortlezende,
greep ze Lize bij den arm, en vervolgde
«Gunst Lize, Moe is zoo ernstig ziek.
Ik moet onmiddellijk thuis komen. Daar,
lees,« zei ze in tranen losbarstende, en toen
Lize den brief in handen had, las zij
Lieve Mimi 1
Mama, die al een geruimen tijd heeft
gesukkeld, ligt nu nog al hard ziek te bed.
Herhaaldelijk heeft ze naar u gevraagd en
ik geloof zeker, dat uwe overkomst haar
veel goed zal doen. Kom dus zoo spoedig
gjj kunt over.
Uw U liefhebbende
Dr. Beels.
»'tls heel ernstig, nietwaar vroeg ze,
haar betraande oogen naar Lize opslaande.
«Ik vrees, dat ik haar niet levend weerzie.
«Wees kalm,® antwoordde Lize bedaard,
de hand van hare vriendin in de hare leg
gende, «zoo erg zie ik het niet in, maar
laten we naar huis gaan en over uw reis
spreken.®
Nu, dit was spoedig gedaan. Iedereen
beijverde zich om voor de treurige Mimi
iets aangenaams te doen. De een bracht
een glas waterde oudste secondante kwam
met wat kalmeerende droppels; een ander
sloeg den molligen arm om haar hals: en
zoo van de arme Mimi die donkere bui had
kunnen afgewend worden, dan, 'k ben er
zeker van, was dat nu geschied.
Alleen Lize was niet bij Mimi. Ze was
bezig om wat van de noodigste kleeding-
stukken voor haar in te pakken, en toen
het rijtuig voor kwam, bracht ze het taschje
zelf in den wagen; daarna kwam ze niet
alleen met den hoed en mantel van Mimi
aandragen, maar ook met de hare.
«Wat woudt ge doen?® vroeg Mimi.
«Ik zal je wegbrengen,® zei Lize. «Laat
ik je maar helpen.®
«Wou je meegaanvroeg Mimi met
een droevig lachje .om de lippen.
«Wel zeker,® antwoordde de andere,
«Ik laat je nu niet alleen wegtrekken.
Wat denk je?®
«Beste, beste Lize,® zei Mimi aangedaan,
terwijl ze haar hartelijk omarmde. «Dat
vind ik recht aardig van je, je bent zoo
flink
Na een paar uren was Vechtdam en de
woning van Dokter Beels bereikt.
Klaar stond reeds aan de huisdeur te
wachten.
«O Juffer!® zei ze, toen ze Mimi tie
hand schudde, «om nou zoo te moeten
komen En Juffer Lize der ook bij
O, dat vind ik heel aardig.
«Maar hoe is 'thier?® vroeg Mimi ge
jaagd.
«Kalm maar! kalm maar!® zei dokter
Beels uit den gang komende. «Dag, beste
kinderen! Hoe gaat het jullie? Wees maar
bedaard, hef is met Mama niet erger.
{Wordt vervolgd
NIEIWSBLAB
voor Hot Land van Hoosden en Altena, de Langstraat en de Bonelerwaard.