Bij dit nr. Mort een hiivoeysel.
Und van alten'l
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 3636, Zaterdag 13 Januari 1917.
FEUILLETON.
MIMI.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 0.90,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
BtJITENLANDSCH OVERZICHT.
Het is wel merkwaardig, dat, waar vroe
gere oorlogen zich kenmerkten door epi
demieën en terwijl er nadat de vrede
gesloten was, nog meerderen stierven aan
allerlei ziekten, dan kogel en zwaard had
den kunnen vellen, de huidige volkerenkrijg
tot nu toe gevoeld is, zonder dat besmet
telijke ziekten zijn opgetreden. De medi
sche correspondent van de Times schrijft
dienaangaande
«In het laatste verslag van Sir Douglas
ïaig komt een verklaring voor, die zeker
e meest sensationeele is, welke ooit door
!n opperbevelhebber is afgelegd. Hij
gt n. 1.
»De gezondheidstoestand der troepen is
bevredigend en gedurende het tijdperk
arop dit bericht betrekking heeft zijn
ei'* zoo goed als geen verliezen tengevolge
jln ziekten, die vermeden hadden kunnen
\yorden, te betreuren geweest.®
Deze verklaring is zonder weerga in de
wereldgeschiedenis. Slechts tien jaren ge
iden zou het als een bewys van geestes
zwak te gegolden hebben, zoo iemand verklaard
had, dat ziekten die voorkomen kunnen
worden, inderdaad bij een leger onderdrukt
zijn. Vroeger werden oorlogen altijd ge
volgd door allerlei uitbarstingen van besmet
telijke ziekten. De geschiedenis deroorlogen
is tevens die van ziekten deze twee gingen
Mafscheidelijk samen. Geheele legers wer
den weggemaaid door den onzichtbaren
vijand en niemand was daar verbaasd om
de epidemieën waren altijd meer te vree
zen en veel krachtiger dan de aanvallen
van den vijand.
Wij behoeven zelfs niet ver terug te
gaan in de geschiedenis, om voorbeelden
van de dubbele ellende van oorlog en ziek-
'en te vinden. In de Spaansch-Ameri-
kaansche oorlog werden duizenden jonge
mannen door typheusekoortsen weggesleept,
Tijdens den Boerenoorlog vernietigde de
zelfde ziekte geheele bataillons. Wij wensch-
ten ons zelf er toen geluk mede, dat wij
het vraagstuk der hygiène te velde met
succes hadden opgelost, en toch waren van
iedere honderd man die stierven, slechts
20 door den toenmaligen vyand gedood.
De onzichtbare vijand had 80 pCt. door
verliezen op zijn geweten.
De Japanners hebben tijdens hun oorlog
met de Russen door zorgvuldigheid en
voorzorgen de verhouding juist omgekeerd.
Zij verloren slechts 20 pCt. doorwiekten,
maar zelfs dat is nog een|zeer hoog per
centage. In de Balkanoorlogen waren de
lessen die de Japanners de wereld hebben
gegeven, weder vergeten. De wetenschap
had in die woeste tijden niet veel in te
brengen, zoodat, evenals vroeger, ziekten
met de legers meetrokken en de strijd
krachten van de sterkste sloopten.
Vergeleken bij den huidigen krijg, ge
lijken alle andere oorlogen onbeteekenend.
Toch is deze oorlog, waarin ziekten kon
den verwacht worden die een algeheele
vernietiging der strijdkrachten zouden ver
oorzaken, wat het westelijk front betreft
geen bron van besmettelijke ziekten ge
worden. De oude vijanden hebben zich
een voor een vertoond, maar zijn ook een
voor een verslagen geworden. Nieuwe
vijanden van dien aard zijn opgestaan maar
ook dezen zijn aangevallen en vernietigd.
Dit is het werk van de mannen der
wetenschap geweest zij die men altijd
verweten heeft, dat zij de menschlievende
gevoelens hunner soortgenooten missen die
inen heeft verdacht gemaakt als lieden die
alleen voor hun proefnemingen dieren mar
telden, hartelooze zoekers tiaar nutteloos
weten, die zoo dikwijls vervolgd zijn ge
worden, altijd met groote moeilijkheden te
kampen hadden, meestal slecht betaak
werden, en wien, naar den maatstaf die
thans wordt aangelegd, slechts tweederangs
eer bewezen wordt, als men nu eenmaa
niet anders kan doen dan hun eenige eer
bewijzen.
Zij zijn het, die bataillons voor het leger
gered, die voor tallooze gezinnen den kost
winner behouden, de jonge kracht der natie
behoed en zoodoende de oorlogswapens
scherp gemaakt hebben.
Een zelfde ervaring is opgedaan aan
Duitsche zijde. In het oorlogsjaar bedroeg
gemiddeld per maand het aantal zieken bi
de troepen, op de duizend van de getal
sterkte berekend 120, in het tweede oor
logsjaar nog maar 100. Ook de resul
taten bij operaties van gewonden verbe
terden dermate, dat met aftrek van de
gesneuvelden en degenen die aan hun won
den bezweken, ongeveer 70 pCt. naar het
front terugkeeren. Slechts 6.4 pCt. wor
den onbruikbaar voor den dienst. Het
overschot kan ook voor den vervolge gar
nizoens- en arbeidsdienst doen bij het leger.
Van alle gewonden en zieken, die in de
door A. DE VISSER.
*54)
«Lieve beste Juf, nu mijn lieve, beste
ante,® zei ze, Mimi hartelyk omhelzend.
Ik verzeker u, dat ik in lang niet iets
oo prettigsgehoord heb, als het|nieuw-
dat Papa ons van morgen vertelde.
>or dat ik;.wist dat ge myne Tante waart
nield ik al veel meer van u dan voor een
Tante of Nichtje eigenlijk noodig is.®
«Kom,® viel de Baron in de rede, «het
rijtuig wacht ons. Dokter Beels, Mevrouw
en Clotilde, mag ik u verzoeken meê te
gaan naar 't kasteel.
«Neen stil eens,® zei Mimi, «ik ben in
betrekking, dan moet ik eerst verlof vra
gen aan mijne Directrice.®
«Kluchtig,® lachte freule Ernestine, «de
Gravin van Wijhoven secondante 1®
Maar ze zweeg, want met een beschei-
tikje aan de deur trad Mevrouw op
oogenblik binnen, die nieuwsgierig of
iegen, wat er eigenlijk aan de hand
as, eens kwam kijken.
«Ha, hoe maakt u 't,< zei ze, nadat ze
anderen had begroet, tegen Dokter
Is. «Ik dacht wel, er was iets meer
gewoon maar er zjjn toch hoop ik
samenspanningen, om mij mjjn beste
te ontnemen
«Mevrouw,® zei Dokter Beels, we zijn
u zeker ophelderingen schuldig, vooral ook
omdat wjj uw huis letterlijk komen be
stormen. U weet, indien u zich ons vroe
ger gesprek nog herinnert, dat Mimi slechts
de aangenomen dochter van ons was. Het
medaillon dat ze altijd droeg, heeft tpt de
ontdekking van hare geboorte geleid, ze
is nu niet meer Mimi Beels, maar de zus
ter van de Baronesse van Walstein, ze is
nu.... Clotilde, Gravin van Wjjhoven
«Neen maar,® de Directrice sprong wel
een voet achteruit, en zei verschrikt
«Mijn Hemel, Mimi I®
Deze viel haar in de rede, door op la
chendenden toon te zeggen
Juist Mevrouw, Mimi, die bljjf ik voor
u altijd. Nooit Gravin Clotilde, maaraltyd
uwe dankbare, erkentelyke Mimi, voor zoo
veel liefde en goedheid, als ik steeds van
u ondervonden heb.®
«Beste Mimi,® antwoordde Mevrouw,
terwijl haar de tranen in de oogen ston
den, »'t is alsof ik wakende droom, maar
't is een gelukkige droom, dat is zeker.
Spreek van geen erkentelijkheid waar gij
my dankbaar voor meent te moeten zijn,
daar ben ik eveneens dankbaar voor te
genover u. Laat mij nu voortaan een
eereplaatsje hebben in uw hart, een uwer
beste vriendinnen zjjn.®
Mevrouw I® viel Mimi getroffen haar
in de rede, «wie eerder dan gij 1®
«Kom, kom,® zei Dokter Beels, de Ba
ron van Walstein wordt ongeduldig, zjjn
lazaretten in Duitschland komen en tot het
veldleger behooren, worden ongeveer 90
pCt, weer voor den dienst geschikt. De
sterfelijkheid bedraagt slechts 1 pCt. ter
wijl de rest, dus 9 pCt., ongeschikt wordt
voor den dienst. Gedeeltelijk vallen hier
onder echter personen, die verlof hebben
gekregen en naar badplaatsen enz. zijn ge
stuurd, naderhand echter weer voor den
dienst bekwaam worden. Het procent voor
den dienst geschikten is dus inderdaad nog
hooger dan aangegeven wordt.
Wel tragisch-komisch. Aan de eene
zijde alle denkbare en ondenkbare gruwel-
middelen te werk gesteld om den naaste
te vernietigen en ter andere zijde een toe
wijding en alle lof te boven gaande zelf
opoffering om de verminkte en van een
gescheurde strijders weer op te lappen.
Dat dit nog wel maanden en maanden
zoo voort zal gaan is zeer te vreezen. Van
de zijde der Entente wordt althans nog
niet op vrede aangestuurd. Allereerst ge
tuigt daarvan de conferentie te Rome. In
ons vorig blad wezen wij er op dat vooral
daarom Rome als plaats der samenkomst
gekozen zou zijn omdat Italië een eigen
afwijkende politiek tegenover Griekenland
voerde. De Entente beschermde immers
de Venezelisten. Italië was het daarmee
niet eens. Doch nu zijn ze te Rome tot
overeenstemming gekomen. Italië zal door
dik en dun meegaan met de overigen. Dat
kan verstrekkende gevolgen hebben. Het
ultimatum toch aan Griekenland gesteld
bevatte de eischTrek uw leger terug
Wij moeten door uw land. Ga dus met
uw soldaten op zij, opdat wij geen gevaar
van u te duchten hebben. De Grieksche
regeering heeft deze eisch ingewilligd. De
Entente kan nu dus troepen landen in de
Golf van Corinthe en ze van daar per spoor
naar Soloniki sturen.
Hoogstwaarschijnlijk zullen deze troepen
uit Italië verscheept worden. De reis over
zee is dan zeer kort, en het gevaar voor
de duikbooten der centralen zeer gering
Het is bekend, dat Italië tot dusver nie
veel geestdrift voor zulk een plan aan den
dag heeft galegd. Walona en Noord-Epirus
daar waren Italiaansche belangen te ver
dedigen Italië maakt aanspraken op de
Oostkust van de straat van Otranto. De
linkervleugel van het Salonikileger is dan
ook door Italiaansche troepen bezet. Maar
Italië heeft toch nog niet anders gedaan
dan zijn eigen oorlog gestreden. Italië
heeft wel met zijn bondgenooten meege-
paarden mogen niet langer wachten. Me
vrouw Mag uwe secondante nu voor een
dag verlof hebben
«Zjj is mijne secondante niet meer, Dok
ter,® was het antwoord der Directrice.
«Zij is van nu af mijne vriendin en als
zoodanig mag ze vrijelijk gaan of komen
zooals ze wil.®
En een oogenblik later reed het rjjtuig
naar het kasteel.
Hoe daar de ontmoeting was
De Baronesse van Walstein scheen op
dat oogenblik, toen Mimi, door zooveel
vreemde gewaarwordingen overvallen, ver
rast en aangedaan, binnentrad, een geheel
ander mensch dan vroeger.
Ze trad met ongekunstelde hartelijkheid
op Mimi toe, en, terwijl ze haar aan 't
hart drukte, zei ze
«Mijn lieve, lang verloren gewaande
Clotilde, welke vreemde parten heeft ons
het lot al in 't leven gespeeld 1 Hoe won-
derlyk zijn we al samengebracht, dan om
je van my af te stooten, dan om je weêr
ot mij te trekken, maar nu zal ons het
ot niet meer scheiden.
«Ge waart,® vervolgde ze eenige oogen-
blikken later, toen de eerste ontmoetingen
ook van Agaat en Cornelie voorby waren,
«mjjn jongste zuster, zoolang en met zulke
heete tranen, door ons beider lieve Mama
jeschreid. Hoe jammer, dat die lieve
vrouw niet meer mocht beleven, wat zij
altyd zoo vurig had gehoopt en waarvoor
zjj zoo menig hartelijk gebed heeft ten
werkt, maar alleen op zijn eigen gevechts
terreinen en de Italiaansche pers betoogde
meermalen, dat dit de eenige juiste wijze
was, het gemeenschappelijke doel te be
vorderen, ja, zij liet zelfs wel eens door
schemeren, dat gemeenschappelijke krachts
inspanning aan het Oostenrijksch-Italiaan-
sche front bij uitstek loonend zou zijn,
daar van die zijde Oostenrijk in het hart
te te treffen, den oorlog tot een beslissing
kon brengen. De krachtsinspanning, op
dit zoo belangrijke front vereischt, nam
Italië te veel in beslag, dat het nog aan
expedities kon doen, die van minder recht
streeks belang waren. Nu zal Italië dit
waarschijnlijk toch doen. Heeft het dan
nu niet meer al zijn troepen op zijn Noor
delijk front noodig
De N. R. C. oppert het vermoeden dat
Fransche troepen hun plaats zullen innemen,
terwijl de Engelschen die op hun kleine
front in Noord-Frankrijk niet minder dan
twee millioen soldaten hebben staan, hun
Fransche broeders zullen vervangen door
het Engelsche front te verlengen.
In ieder geval kan men er op rekenen,
dat binnen korten tijd de Balken een of
fensief van Saloniki uit zal te aanschouwen
geven. De centralen moeten daar gestuit
worden in hun opmarsch
Ook het antwoord der Entente op Pre
sident Wilson's nota schijnt weinig vrede
lievend te zijn. Een Havas telegram uit
Parijs meldtBriand, de minister-president
heeft vanavond om half zeven Sharp, den
Amerikaanschen gezant ontvangen en hem
uit naam van alle verbonden regeeringen
het antwoord ter hand gesteld, dat zj
geven op de mededeeling door president
Wilson den 19 December aan de oorlog
voerende staten gedaan.
Briand heeft tegelijkertijd aan Sharp een
nota ter hand gesteld, waarmede de Bel
gische regeering, die zich geheel bij het
gemeenschappelijk antwoord der bondge
nooten aansluit, haar gevoelens van dank
baarheid jegens de Amerikaansche regee
ring wenschte te kennen te geven voorde
edelmoedige diensten door deze aan de
ongelukkige bevolking van bezet België
bewezen en voor de zoo levendige sym
pathie, die de Amerikaansche natie by elke
gelegenheid aan België betoond heeft we
gens den bijzonderen toestand van dit
land, dat tengevolge van schending zijner
onzijdigheid tot den oorlog genoodzaakt is.
Baron Bejjens, de Belgische minister
Hemel gezondenWe verschilden vee
in jaren ik als de oudste der Wyhovens
herinner mij nog zoo duidelijk als die en
gelachtige lieve Clotilde, met dat golvend
blonde haar, die dikke, poezelige armpjes,
waarop ons altijd die groote moedervlek
op den linkerarm in 't oog viel....®
«Stil, waarde Mevrouw zei Dokter
Beels haastig opstaande, sons laatste her-
kenningsteeken,® en hij nam den arm van
Mimi om daarop diezelfde moedervlek aan
te toonen.
«Ja, ja,® lachten de beide jougste freu
les, so, ze is onze goede Tante Clotilde
wel.®
sZeg eens,® viel freule Ernestine met
kluchtigen ernst in de rede, sTante bljjft
u nu voortaan bij ons op het kasteel
totdat misschien spoedig u een andere dief
van ons komt kapen, om dan nu tenmin
ste samen onze oude lessen eens weêr te
hervatten
Lieve Nicht 1® ('t viel haar niet gemak-
kelijk dit te zeggen) liet Mimi er op vol
gen. Daar zijn Mama en Papa Beels, mijn
eenigsten en mijn alles op de wereld
getrouw tot in den dood
sBravo,® zei de Baron, dat is 't vervolg
of slot, op wat we straks al gehoord heb-
ien, en waaraan we allen onze volkomen
goedkeuring hechten. Maar alles is te
vereenigen Dokter Beels legt de praktijk
neder, komt met zijn vrouw het paviiloen
)ij het kasteel bewonen,en dan heb
ben we de lieve Clotilde altyd in onze
van buitenlandsche Zaken was bij de ont
vangst van Sharp door Briand tegenwoor
dig.
Het antwoord van de regeeringen der
bondgenooten zal Vrijdagochtend wereld
kundig gemaakt worden. De regeeringen
wenschten n.l. zekerheid te hebben, dat
president Wilson er persoonlijk kennis van
genomen heeft vóór het antwoord door de
pers verspreid wordt.
Indien de tekst ons nog tijdig genoeg
bereikt kan ze nog in dit blad worden
afgedrukt. Maar al is de inhoud nog niet
woordelijk bekend, de buitenlandsche bla
den, die er meer van weten verzekeren,
dat er niet in gerept zal worden van
vredesvoorwaarden. Geen vrede zoolang
Duitschland een gevaar blijft voor een
blij venden vrede. En dus Eerst Duitsch
land er onder.
Hoe ontzettend toch. Geen einde aan
de ellende vooreerst. Geen einde aan de
slachting. Geen einde aan het lijden, de
nood en de rouw. Wij laten hieronder
volgen een aanhaling uit «Het Volk«,
waarin een Fransch kapitein zijn weder
waardigheden meedeelt. Dit ééne voorval
doet ons hart sidderen van pijn. En nu
te weten dat er duizenden, tienduizenden
zijn, die zoo wegsterven. Dat er morgen
aan den dag een einde kón zijn, maar
dat de volkeren niet willen, niet wil
len..
Ziehier het bedoelde fragment
«De korporaal kwam mij halen en ver
telde mij, dat een man zwaar gekwetst
was. Het was een arme kerel van 32,
reeds stervende toen ik kwam. «Wel
oude jongen zeide ik wat is er aan
de hand
«Dit kapitein® en hij toonde mij een
granaatwond in de maag. «Ik weet dat
ik sterven ga, en ik zou eerst nog iets
willen zeggen.®
«Malligheid, oude jongen, aan sterven
moet je later maar eens denken. Ik zal
je laten onderzoeken en in het hospitaal
doen opnemen.
«Kapitein, ik weet dat het met mij
gedaan is. Ik zou u iets willen vragen.
Ik heb een vrouw en kinderen van wie
ik veel houd, en die ook veel van mij
houden. Schrijf u voor mij aan hen, ka
pitein, schrijf hun een mooien brief, ver
tel hun, hoe ik gestorven ben, en dat mijn
laatste gedachten voor hen zijn geweest.
Er rolde een dikke traan langs zijn
wang, en ik moest ook schreien. «Kapi-
nabyheid.®
»Dicht genoeg,® zei Mimi lachend tegen
freule Ernestine, om uw Tennyson te lezen.®
«Dat nu mijn eigen Tante mij moest red
den, zei freule Agaat, «toen deponneys mij
wilden doodmaken, hoe is 'tmogelijk
«Hoe zou Willemien 't vinden vroeg
Ernestine.
«Zeer prettig,® zei Dokter Beels, als ze
nog wat hart heeft voor hare beschermelinge.®
«Klaar,® zei Mevrouw Beels, kon er 't
hare maar niet van krygen. Eerst had
ze Mimi, later Juffer gezegd, en na zou
ze Gravin moeten zeggen. Maar met dien
nieuwen naam had ze geen vrede.«
«Hoor eens,® zei Mimi, «zeg u dan uit
mijn naam, Mama, aan die oude, trouwe
Klaar, dat ze mij noemen mag zooals zij
't liefste wil.®
Het gerucht van de wedergevonden Clo
tilde had zich, zooals men denken kon,
spoedig op het landgoed verbreid. Wie
daar niet het minste belang in stelde, was
zeker de vrouw van den Bosch wachter.
Toen Mimi 's middags met freule Ernestine
in het park wandelde, had ze blijkbaar
gelegenheid gezocht om haar tegen te ko
men, en hoe verrast stond ze, toen ze daar
in hare oude bekende, goede Juf, nu een
Gravin, weêr ontmoette.
Wordt vervolgd.
4
EIWSBLA»
voor Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.