nr.
een
UND VAN alten^
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 3652. Zaterdag 10 Maart 1917.
FBI ILIJ'TOA
EL NERO.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 0.90,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
;i
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
In een der redevoeringen die president
Wilson in de laatste dagen gehouden heeft,
zeide hij »Wij hebben de medewerking
gevraagd van andere neutrale regeeringen
om die st,rooperijen (van de Duitsche duik-
booten) te belettenmaar ik vrees dat
geen hunner het verstandig heeft geacht
zich bij ons aan te sluiten tot een ge
meenschappelijke actie. Onze handel heeft
geleden en lijdt nog, eigenlijk meer uit
vrees voor wat zou kunnen gebeuren, dan
tengevolge van feitenen meer omdat
zoovele van onze schepep angstig in onze
eigen havens blijven dan omdat er Ame-
rikaansche schepen zijn in den grond ge
boord. Twee Amerikaansche schepen zijn
in den grond geboord de Housatonic
en de Lyman M. Law. Het geval van de
Housatonic, die voedingsmiddelen overbracht,
geconsigneerd aan een ,Londensche firma,
kwarn in hoofdtrekken overeen met hét
geval van de William P. Frye, in welk
geval naar men zich herinneren zal
de Duitsche regeering zijn aansprakelijk
heid voor de verliezen erkende en het
leven van de schepelingen evenals in
het geval van de William P. Frye met
redelijke zorg werd beveiligd. Het geva
van de Lyman M. Law, welk schip hout
voor sinaasappelkisten naar Palermo ver
voerde, bracht een meedoogenloosheid van
optreden aan het licht, welke ernstige
veroordeeling verdient, doch die niet ver
gezeld ging van omstandigheden, die niet
te allen tijde waren te verwachten ge
weest in verband met het gebruik van
duikbooten tegen koopvaardijschepen, zoo
als door de Duitsche regeering werd ge
daan. 1
Alles tezamen genomen is de toestand
waarin wij ons bevinden ten opzichte van
de feitelijke oorlogvoering met 'onderzee
booten, door de Duitschers tegenover on
zen handel, en de uitwerking die zij heeft
op onze schepen en ons volk in hoofdzaak
dezelfde, welke zij was, toen ik u op i
Februari toesprak behalve dat thans
onze schepen in de eigen havens stilliggen,
wegens de ongeneigdheid van onze reeders
om hun schepen buitengaats te wagen
zonder verzekering of voldoende bescher
ming, en behalve de zeer ernstige opstop
ping van onzen handel die daar het gevolg
12)
José en Pedro plaatsten zich rechts en
links van hem, terwijl de anderen zich voor
de tafel schaarden.
»Ik heb u zoo plotseling en onverwachts
bijeengeroepen om vele gewichtige zaken
met u te bespreken. In de eerste plaats
dan moet ik u mec(edeelen, dat ten gevolge
van onze beide laatste, met zulk eeri bui
tengewoon geluk bekroonde ondernemingen,
de winsten zeer aanzienlijk zijn geweest en
gij daarmede voor den winter ruimschoots
genoeg hebt. Wij hebben nog eene groote
onderneming op het oog, die binnen eenige
dagen plaats zal vinden, en dan is tot aan
het voorjaar weder een ieder zijn eigen
meester. Gij zult er echter goed aandoen,
door afzonderlijk niets te wagen, doch hierin
kan ieder handelen gelijk hij wil. Pedro?"
Present, meester 1"
»Verdeel het geld."
Ppdro deelde het bedrag mede van de
gemeenschappelijke verdiensten der beide
laatste tochten, en betaalde vervolgens aan
een ieder het hem toekomende deel uit,
al naar gelang van de grootte van zijn
huisgezin.
De mannen kwamen, één voor één voor,
ontvingen hun geld en traden weer naar
achteren.
van is geweest welke opstopping da
gelijks een ernstiger karakter krijgt.
Hoe moet die benarde toestand worden
opgeheven Allereerst bewapening dei-
koopvaarders zegt Wilson. En dan Oor
log Wij kunnen moeilijk in Wilson den
man zien, die op oorlog aanstuurt, hij, die
gaarne als bemiddelaar zou optreden tus-
schen de oorlogvoerenden. Doch aan den
anderen kant verlangt hij dat zijn land
op de bres zal staan voor de vrije zee,
dat Amerikaansche schepen veilig kunnen
varen en daarom verlangt hij bewapening
der handelsvaartuigen. Doch die bewape
ning zal wel de eerste stap zijn tot den
oorlog.
v Volgens enkele juristen in de Vereenigde
Staten echter mogen handelsschepen niet
bewapend worden tegen oorlogsschepen
van een Strijd voerende mogendheid waar
mee het land niet in oorlog is. Zoo zeg
althans een wet van 1819, die nooit is
ingetrokken. Maar de vraag is of Ame
rika nog neutraal tegenover Duitschlanc
is. De diplomatieke betrekkingen zijn
immers afgebroken?
De pers der Entente twijfelt er niet
meer aan of de oorlog is onvermijdelijk
geworden.
En dan zoo jubelt een Havas-telegram
is het heel niet twijfelachtig, of de finan-
cieele hulp van de Ver. Staten zal in den
Europeeschen oorlog aanzienlijk en beslis
send zijn. De groote banken van New-
York hebben aan de regeering te Washing
ton ai medegedeeld, dat zij bereid waren
bij het begin der vijandelijkheden 5 milliarc
francs ter beschikking te stellen van de
Geallieerden, tegen betaling van rente.
De World, die hooge financieele relaties
heet te hebben, zegt, dat op den d
waarop de Vereenigde Staten in porlog
komen met Duitschland, de eerste vraag
zal zijn, hoe Frankrijk het best kan ge
holpen worden, Frankrijk heeft niet in
de eerste plaats troepen noodig, maar het
kan behoefte hebben aan geld, aan krediet,
aan munitie en aan levensmiddelen. De
Vereenigde Staten moeten dat alles on-
middelijk aan de Republiek verstrekken.
Nu, als de oorlog alleen met zilveren
kogels te winnen ware, dan gelooven we
ook wel, dat Amerika's meedoen de beslis
sende factor kon zijn. Maar het komt
thans misschien nog meer op de mannetjes
en hun aanvoering aan, en dan is er ook
nog zooiets als een verscherpte duikboot
actie, waartegen haast geen kruid gewas
De laatste naam, dien José, welke de
lijst hield, opriep, was Philippo Benarez.
Oogenschijnlijk even onbevangen als zijne
makkers trad deze naar de tafel toe en
naih zijn aandeel in ontvangst.
Hij bemerkte het niet, dat twee zijner
kameraden met geladen geweer achter hem
waren kon.en staan.
Eerst toen hij zich gereed maakte om
terug te treden, zag hij deze tegen over
zich en zwaar viel de hand van José op
zijn schouder neer.
aBlijf," zeide El Nero met bedaarde
stem. »Kom weer bij de tafel en antwoord
mij, op datgeen, wat ik je vragen zal."
Doodsbleek volgde Benarez dit bevel op.
ïWat wilt ge van mij?" vroeg hij met
eene stem, waaraan hij tevergeefs vasthield
trachtte te geven.
Vermoedt ge dat inderdaad niet?"
vroeg El Nero wederom.
Zijne stem was kalm, maar zij klonk
toch als het verwijderde rommelen van den
donder. De smokkelaar werd zoo mogelijk
nog bleeker, schuw keek hij naar den kapi
tein op en angstig vloog zijn blik over de
sombere aangezichten zijner kameraden.
»Wat deedt gij, Philippo Benarez, drie
dagen geleden, des namiddags om drie uur
>ij den generaal-toldirecteur in het tolpaleis
te Irun, spreek vroeg El Nero op stren
gen, donderenden toon.
De gelaatstrekken van den aangeklaagde
werden aschgrauw van angst en onsteltenis,
woest staarde hy El Nero aan.
sen schijnt.
Naast het geweldige Amerika is 't het
niet minder geweldige China dat in botsing
met Duitschland schijnt te zullen komen.
Dit reusachtige Aziatische rijk wordt ten
minste sterk door de geallieerden bewerkt
om partij te kiezen tegen de Ceptralen.
Dat deze veel last van China zullen hebben
als het zich aan de zijde der vijanden
voegt is wel niet te verwachten. Alleen
liggen er nog al wat Duitsche schepen in
Chineesche havens, waarop dan beslag zou
kunnen gelegd worden en die in de vaart
zouden worden gebracht. Daadwerkelijke
deelneming aan den oorlog zal van China
misschien niet eens geëischt worden en
voordeelen zullen door dat land ook wel
niet behaald worden, behalve dat de scha
deloosstelling voor den Boksersopstand niet
betaald zou behoeven te worden gedurende
den oorlog en dat het invoertarief zal
worden herzien ten voordeele van China.
Deze concessies willen de geallieerden toe
staan onder voorwaarde, dat China de
diplomatieke betrekkingen met Duitschlanc
afbreekt.
Zal het daartoe komen De telegram
men uit Londen zeggen dat het maar een
kwestie van tijd is. Nu als het geschiedt
kunnen we met recht spreken van den
wereldoorlog geen werelddeel is er dan
meer buiten n.l. als de Vereenigde Staten
dan ook meedoen.
Tegenover deze zuivere politieke feiten
is betrekkelijk van geringe beteekenis
wat er op de oorlogsterreinen voorvalt
Toch wordt er nog steeds gevochten aan
zeer verschillende fronten. Nu ook weer
in Perzië waar de Russen Ilamadon ver
overd hebben. Zoo rukken zij van het
Noorden op naar Bagdad, zooals de Engel-
schen het langs de Tigris doen van het
Zuiden. Van belang is wel dat de laatsten
Koet-el-Amara hebberl ingenomen en reeds
verder in de richting van Ctesiphon zijn
opgerukt. Het lijdt bijna geen twijfel of
de Engelschen willen Bagdad bezetten. De
Russen en Engelschen zullen elkaar daar
dus ontmoeten en samen dan Mesopotamië
aan zich onderwerpen. Wanneer dit geschiedt
kon wel eens het heele Turksche rijk in
Azië gevaar loopen. Maar de kans kan
altijd nog keeren, zooals zij reeds eenmaal
in deze streek heeft gedaan en wel in
1914. Voorloopig hebben wij dus alleen
nog maar te rekenen met de inneming
van Bagdad.
Deze week is in het Engelsche lagerhuis
»Ge waart in het kabinet vati den tol-
directeur met dezen alleen -r- wat hadt
ge ddar te maken
Benarez bleef het antwoord schuldig.
Diep bedroefd rustte het oog van den
smokkelaarshoofdman op den verrader.
»Ge verraaddet mij, ge boodt u aan om
mij, uw hoofdman, die gevaren en vermoeie
nissen met u deelde, zonder van ons werk
ook slechts een centima voor zich zei ven
te nemen, ge boodt u aan, om mij, tegen
den door den Staat uitgeloofden prjjs van
twee duizend realen en onder verzekering
van geheele straffeloosheid voor uw persoon,
in de handen der tolbeambten te leveren.
Ge dacht niet aan het lot, dat myn en
uwe kameraden, die met mij gegrepen zouden
worden, wachtte. Voor ellendig goud ver-
riedt gij hen en naamt van den toldirecteur
blank goud als voorschot op uwe schand
daad. Spreek, is het zoo, gelijk u zeg
De ellendeling was op zijne knieën gevallen
en staarde den spreker ontsteld aan.
»Wie zijt gij?" riep hy, »dat gij alles
weet, alles te hooren komt? O, meester,
wanneer gij alles weet, dan moest ge ook
weten, waarom ik die daad volbracht. Vier
mijner kinderen liggen evenals mijne vrouw
al vier weken lang doodziek ter neder, een
onbarmhartige schuldeischer wil mijne hut
aten verkoopen, het door mij verdiende
geld was ternauwernood toereikende voor
de rente 1 Toen, meester, toen kwam er
in een rampzalig oogenblik de gedachte aan
verraad by my op. Ik deed, gelyk gij
wëer een hoofdstuk van Ierlands lijdens
geschiedenis afgesloten. Gelijk men zich
herinnert was Home Rule al wet geworden
voor 'Ierland (Home Rule beoogt het zelf
bestuur van Ierland) doch nog niet inge
voerd. Redmond, de leider der Iersche
nationalisten, meende zijn volk een dienst
te bewijzen, met het ten bate van 's lands
zelfstandigheid aan den oorlög te laten
deelnemen. Hij dacht, en zeker op goe
den grond, dat Home Rule, schoon al wet
geworden, voor langen tijd voor Ierland
verloren zou zijn, als de Ieren zich van
den oorlog ver hielden. En al de invloed,
dien hij en zijn collega's bij de national
listen hadden, werd aangewend orn de Ieren
voor het Engelsche leger te werven.
Het resultaat moge de Britten die niet
kunnen inzien, dat Brittanje de Ieren in
lengte van jaren- heeft afgeleerd zich als
leden van het Britsche gezin te beschou
wen, hebben teleurgesteld, Redmond en
de zijnen wisten niettemin tienduizendeh
vrijwilligers aan het leger te geven, en
de Iersche troepen hebben zich in den
oorlog keer op keer opderscheiden.
Alle pogingen intusschen orn de invoe
ring van Home Rule te verkrijgen liepen
spaak, en de partijdie in Ierland het ver
trouwen in de grondwettelijke middelen
van Redmond had verloren, nam toe. Toen
kwam de opstand van Paschen 1916, zoo
bloedig onderdrukt. Na dien werd in Groot
Brittanje de overtuiging algemeen, dat het
oude bewind geoordeeld was. Weer wer
den er onderhandelingen gevoerd voor een
verandering van zaken en invoering van
Home Rule leek voor de hand te liggen.
Redmond meende, dat wat Ierland ir» den
oorlog had gedaan, het er recht op gaf
Dat zijn partij er laatstelijk zoo sterk op
aandrong kwam ook uit het besef, dat de
partij snel en sterk in aanhang afnanV.
De wijze, waarop de opstand was onder
drukt, het d wangbewind dat in Ierland
aanhield, dat alles vervreemde steeds meer
Ieren van Brittanje. De verkiezing in Ros
common, waar de Sinn Feiner het van
den nationalist won, was een onmiskenbaar
teeken.
Redmond en de zijnen hebben het be
grepen. Nu ze geen Rome Hule dadelijk
ingevoerd kunnen krijgen Ulster is het
eeuwige bezwaar breken ze de betrek
kingen met de regeering af. Straks zullen
ze misschien besluiten, uit het Parlement
weg te blijven. Een steeds sterker wor
dende openbare meening in Ierland drijft
hen er toe.
In de New Statesman van 24 Februari
geeft de Iersche medewerker aan, hoe de
partijen in Ierland ongeveer staan. De
Sinn Feiners willen geen afgevaardigden
aan de beraadslagingen te Westminster
laten deelnemen en verlahgen het herstel
van »een soeverein Iersch parlement®. De
Nationale Liga zou tevreden zijn met een
positie als de groote zelf besturende kolonies,
Canada enz. Deze twee partijen werken
nu samen, waarschijnlijk met het stand
punt van de Nationale Liga als grondslag.
De Iersche parlementaire partij gaat ver
moedelijk ook die richting uit en is van
plan de rijksconferentie mee te deelen,
dat ze Ierland fiskaal zelfstandig wil heb
ben,' wat de Home-Rule-wet het niet
maakt.
Wat uit deze verwarring nog voor Ier
land geboren zal worden is niet te zeggen.
Maar begrijpelijk is het dat een volk dat
zoo lang en zoo wreed verdrukt werd, weinig
voelt voor het Britsche rijk.
BUITENLAND.
gezegd hebt."
En welke straf verdient hij, spreekt,
mannen vroeg EI Nero met eene diepë
stem.
»De doodklonk het uit aller mond.
Eenige oogenblikken heerschte er eene
doodsche stilte tusschen de sombere muren.
»En is er niemand onder u lieden,"
zeide El Nero daarop wat zachter, »die
iets ten gunste van den verrader kan aan
voeren Hij spreke zonder schroom."
»Het is, gelijk Benarez zegt," zeide Pedro,
»lk ben met hem uit hetzelfde dorp.
Gebrek en wanhoop zullen hem denkelijk
tot deze schandelijke daad gedreven hebben.
Hij was anders steeds een trouwe makker.
Een woekeraar uit Bilbao heeft hem eens,
toen Benarez zijne zuster moest uitkeeren,
een klein kapitaaltje geleénd. Zware ziek
tegevallen m zijn talrijk huisgezin maakten
het hem onmogelijk om de rente te be
talen, die de geldschieter in de hoogte
dreef, de volgende week zoude zijn huisje
worden verkocht, er zou hem dan wel niets
zijn overgebleven en zijne zieke vroriw en
zwakke, hulpelooze kinderen waren op straat
gezet, gelijk dit," voegde Pedro en bitter
aan toe, dimmers zoo vaak geschiedt bij
onze arme'bevolking."
»En waarom wenddet ge u niet om hulp
tot uwe kameraden vroeg El Nero,
»Zeer zeker zoudt ge niet tevergeefs een
>eroep op hunne mildadigheid hebben ge
daan."
»0, sennor riep Benarez en heete tranen
Uit Lausanne wordt aan de Duitsche
bladen bericht dat de nood in Griekenland
ten gevolge van de blokkade steeds toe
neemt. De gevallen dat burgers doodhon
geren worden veelvuldiger, eveneens de
epidemische ingewandsziekten, waaraan tal-
looze menschen ten offer vallen. Vooral
op de eilanden moet zeer onder de ont
beringen geleden worden.
7 o—
Graaf Zeppelin overleden.
Graaf Zeppelin is hedenmorgen in het
Westsanatorium te Charlottenburg aan
longontsteking overleden.
Ferdinand graaf von Zeppelin werd in
1838 te Constanz geboren en werd in
1858 officier. Hij nam deel aan den
Amerikaanschen burgeroorlog en aan de
oorlogen van 1866 en 1870. In dezen
laatsten oorlog maakte hij naam door zijn
beroemd geworden verkenningsrit in den
aanvang van den oorlog. In latere jaren
(18851890) was Zeppelin Würtem-
burgsch gezant en gevolmachtigde van den
Bondsraad te Berlijn. In 1890 nam hij
ontslag uit den militairen dienst. Sedert
dien hield hij zich bezig met het ontwer
pen van een luchtschip. Over de rol, door
de Zeppelins in dezen oorlog gespeeld,
behoeven we zeker niet nader in te gaan.
druppelden hem in den baard, »de som
was te groot, vijftig duros, bedenkt dat
toch eens. En gij, myne kameraden, zijt
zelf arm en hadt mij wellicht gegeven, wat
gij zelf niet zoudt kunnen missen.
«En ik, ben ik dan ook uw kameraad
niet Waarom wenddet ge u niet tot
mij Y*
Een gemompel van bewondering ging er
bij de woorden van El Nero door de groepen
der mannen.
Als wezenloos keek Benarez, nog steeds
op den grond geknield liggende, naar den
spreker. »Tot u, capitano, tot u fluis
terde hij.
»Ja," riep El Nero, »tot mij. Gelooift
ge, ongelukkige en ellendige tevens, dat ik,
die uit medelijden met uw treurigen toe
stand, in nood en dood voor u den trouwe
makker was, gelooft ge, dat ik mijne hulp
zou ontzegd hebben aan een overigens wak
keren man? Sta op en neem dit," en
de hoofdman der smokkelaars haalde onder
zijnen mantel eene portefeuille te voorschijn
en legde voor de verbaasde mannen een
bankbiljet van vijftig duros op tafel neer.
»En nu, mannen, luistert naar mij. Nog
is het, den Hemel zij dank, Benarez, niet
te laat, om uw misstap weder goed te ma
ken, doch hier blijven kunt ge gedurende
den eersten tijd niet, al ware het alleen
maar ter wille van uwe eigene veiligheid.
Ik wil u vergiffenis schenken, neem het
geld en betaal den woekeraar.
Wordt vervolgd
EIIWSBLIB
Het Laid van
en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaarti