kansen staan er beter voor dan ooit te
voren.
Het nieuwe voorstel tot het openen van
vredesonderhandelingen op den grondslag
van een schikking, op voet van gelijkheid
dus, op den grondslag van geen overwin
naar en geen overwonnene, wordt gedaan
op een oogenblik, dat naar allen schijn de
Westelijke mogendheden meer dan ooit in
staat zijn de bewijzen te leveren, dat hun
weigering niet op grootspraak berust, maar
dat zij zoowel besloten als bij machte zijn,
de omstandigheden te scheppen, die hun
zelf aanstaan voor het beginnen van vredes
onderhandelingen.
Op het oorlogsterrein in Frankrijk gaat
het toch de Duitschers alles behalve voor
den wind. Hun front, al brak de tegen
partij er nog niet door heen, wordt leelijk
bedreigd. Wel zijn de geallieerden nog
niet in Berlijn. Ze zullen er waarschijnlijk
ook wel nooit komen. Ja, bet zal nog
ontzettende offers kosten om de vijanden
van den Franschen bodem te jagen, maar
toch de Duitschers worden teruggedrongen.
De slag is pas in zijn begin. De tegen
stand der Duitschers is bovendien op som
mige punten zoo fel (b. v. ten Zuid-Oosten
van Atrecht) dat de Engelschen er geen
voortgang maken, ja zóóveel te stellen
hebben met de tegenaanvallen der Duit
schers, dat zij slechts met de grootste in
spanning al hun stellingen in die streek
hebben weten te behouden. Maar toch,
de vérliezen der Duitschers zijn groot en
hun eerst »vrijwillige« terugtocht wordt
nu wel wat heel erg een gedwongene.
In elk geval begrijpen we dat de enten
te mogendheden nu zeker niet luisteren
willen naar een voorslag tot vredesonder
handelingen.
En of Rusland het afzonderlijk zal doen
Er liepen geruchten dat de radicale partij
afgevaardigden naar Stockholm zouden zen
den om mpt Duitsche socialisten te spreken
over wat hun te doen stónd» Zelfs was
er een bericht dat uit ons land Mr. Troel
stra derwaarts op reis gaat in verband
met de besprekingen die daar gevoerd zul
len worden.
Nog een enkel woord over de machtige
gevolgen die deze oorlog hebben zal voor
het oude volk der Joden. Dr. Victor Jacobson
schrijft in de Joodsche Wachter voor rnil-
lioenen Joden zijn nu de vaste grondslagen
gelegd voor een menschwaardig bestaan,
voor redding uit een naamlooze materieele
nood, voor politieke vrijheid en ongehin
derde cultureele ontwikkeling.
Mevr. Mr. J. OrnsteinHoofiën, lid van
de redactie van de Joodsche Wachter, ziet
»de groote afrekening® al tijdens den oor
log beginnep. Na de omwenteling in Rus
land, het besluit van de Roemeensche re
geering, dat de Joden in Roemenië vrij zal
maken. En nu het rescript van den Duit-
schen keizer
v »Voor de Joden van Duitschland zal het
keizerwoord van 7 April niet minder bren
gen dan de revolutie aan onze broeders in
Rusland.
En het Joodsche Correspondentie-Bureau
in Den Haag verneemt uit Londen
Israël Zangwill, die na den dood van
Theodor Herzl uit de rij der Zionisten ge
treden was om voor het territorialisme te
strijden, heeft zich nu weer vóór het Zio
nisme verklaard. Op een ter gelegenheid
der Russische revolutie op 1 dezer gehou
den volksvergadering,-zei hij
Het is zoo goed als zeker, dat Palestina
in de handen van Engeland zal vallen en
de Zionisten daardoor de beste gelegenheid
voor de verwezenlijking van hun ideaal zal
worden geboden. Ik ben tegen Palestina
geweest, qmdat ik de oprichting van een
Joodschen staat onder Turksch beheer on
mogelijk achtte. Thans echter, nu Pales
tina vrij zal worden, ben ik de eerste, die
het Zionisme zal steunen, met woord en
daad.
Al zou geen enkel volk bij dezen wereld-
krijg iets winnen dit schijnt wel vast te
staan dat hij aan de verdrukking en achter
afzetting dejr Joden in gansch Europa een
einde zal maken.
BUITENLAND.
Locomotieven met hout gestookt.
Naar Nationaltidende uit Stockholm ver
neemt, stelt de directie van de Zweedsche
staatsspoor een onderzoek er naar in, of
het mogelijk is, hout te stoken op de loco
motieven der staatsspoorwegen. Indiende
uitkomsten van dit onderzoek gunstig zijn,
zullen alle bosschen langs de spoorlijnen
ter diepte van 3 K.M. word'ep omgehou
wen. De uitgaven worden op 30 millioen
kroner» berekend. Het stoken met hout
zou, zoo neemt men aan, een geringer snel
heid der treinen en hooger prijzen der
plaatskaar ten ten gevolge hebben.
o
Socialistische Vredespogingen.
Minister Stauning over den vrede.
Kópenhagen, 16 April. In de socialis
tische Vrouwen-vereeniging hield de soc.-
dem. minister Stauning een redevoering,
waarin hij uiteenzette, dat het er allen
schijn van heeft, alsof de Duitsche Sociaal
democraten, met Kopenhagen als tusschen-
station, pogen een afzonderlijken vrede
tusschen Duitschland en Rusland te doen
ontstaan. Zulke pogingen bestaan echter
niet en zouden niet heel begrijpelijk zijn.
Wij wenschen, zeide de minister, niet tot
een afzonderlijken vrede tusschen Rusland
en Duitschland mede te werken, waarna
de oorlog op andere plaatsen nog heviger
zou ontbranden, maar te werken voor den
algemeenen wereldvrede, en behouden ons
het recht voor iedere actie te ondernemen,
die naar onze meening dat doel meer nabij
kan brengen. Ik weet, dat de Duitsche
sociaal-democratie in deze wenschen naar
een algemeenen vrede deelt. Men is er
zeker van, dat een afzonderlijken vrede
van geringe waarde is. Men wenscht daar
om een overeenstemming tusschen de vol
ken te verkrijgen, die den weg naar een
vrede zal kunnen banen, zooals alle volken
dien wenschen,
Londen, 16 April. Avondbericht van
generaal HaigHet aantal gevangenen-
dat sedert den ochtend van 4 April is ge
maakt, is thans tot meer dan 14.000 ge
stegen. Bij het buitgemaakte oorlogsma
teriaal zijn 194 kanonnen.
Hedennamiddag vielen hevige regens, l
o-
De koolraap in Engeland.
Duitschland heeft reeds maanden lang
koolrapen in plaats van aardappelen gege
ten. Thans begint men ook in Epgeland
de wenschelijkheid in te zien om dit voe
dingsmiddel meer te gebruiken, teneinde
tarwe te sparen. Een der vrouwelijke
directeuren van het ministerie van voedings
middelen maakt de bevolking opmerkzaam
op de waarde van de koolraap, n.l. de
soort, die in Engeland onder den naam van
mangold-wursek bekend is. De pers pu
bliceert verschillende recepten om uit deze
raap smakelijke ^gerechten te bereideu.
Een Spaansch protest,
MADRID. De gezagvoerder van de
»Fulgencio® heeft den Duitschen gezant
een scherp protest' overhandigd tegen het
optreden van den duikbootcommandant, die
zijn schip zohder voorafgaande waarschu
wing tot zinken bracht en daarbij de tot
dusver ongekende gedragslijn volgde om
hem met de revolver in de hand te dwin
gen de bommen die noodig waren om het
schip te doen zinken, in zijn eigen sloep
aan boord te brengen.
MADRID. De zeer krachtige protest
nota in zake het torpedeeren van de »San-
fulgencio« werd definitief door den minis
terraad vastgesteld.
De tekst zal eerst gepubliceerd worden
op het oogenblik dat de nota aan Duitsch
land wordt overhandigd. De redactie is
van den minister van buitenlandsche za
ken, doch in den ministerraad bestond
daarover geen meeningverschil.
Hdbl.
o
Bolivia verbreekt de betrekkingen met
Duitschland.
LA PAZ, 14 Arpil. Bolivia heeft de re
laties met Duitschland verbroken.
Onveiligheid te Petrograd.
De »Morningpost« verneemt uit Petro
grad, dat de losgelaten tuchthuisboeven en
de vroegere politieagenten, die zich nog
weten te verbergen, nog altijd eenige
moeilijkheden opleveren, vooral in de bui
tenwijken der stad. Daar wordt eiken
nacht door de militairen gevuurd, welk vuur
dan wordt beantwoord.
Geheimzinnige automobielen veroorzaken
af en toe nog onrust in de straten. De
inzittenden vuren op de militaire politie.
Een hevig gevechtvond in den nacht plaats
op het Newsky Prospect tusschen de in
zittenden van zoo'n automobiel en de mi
litaire politie, die een hevig vuur opende
op de vluchtende automobiel.
De eigenaars van automobielen, die ge
durende de revolutie van hun wagens zijn
beroofd met de revolver op de borst, heb
ben weinig hoop, dat ze weer in 't bezit
van hun eigendom worden gesteld. Het is
zeer waarschijnlijk, dat menige automobiel
in slechte handen is gevallen en voor nog
slechter doeleinden wordt aangewend.
o
Grootvorst Nikolaas voor den krijgsraad.
De »Köln. Ztg.® verneemt uit Kopen-
hage, dat volgens berichten uit Petersburg
de voorloopige regeering besloten heeft,
den vroegeren, Russischen opperbevelheb
ber, grootvorst Nicolaas Nikolajewitsj, voor
een krijgsraad te brengen, omdat hij als
opperbevelhebber van het Russische leger
verantwoordelijk is voor de zware neder
laag, die dit leger in 1915 aan de Masoe-
rische meren heeft geleden.
Volgens verklaringen van Duitsche ar
beiders zal heden, Maandag 16 April in
Berlijn een groote algemeene werkstaking
uitbreken in verband met de vermindering
van het broodrantsoen. Ook zullen de ar
beiders aan de munitiefabrieken zich bij
de staking aansluiten.
Een nieuwe eisch der Russische arbeiders.
BERLIJN, 14 April. Het »Berl. Tagebl.«
verneemt dat het Arbeiders-en Soldaten-
Comité te Petrogad zich verzet tegen het
wegvoeren van den Czaar. De Czaar zal
voor een gerecht moeten verschijnen.
Dr. Zamenhof, f
Te Warschau is Zaterdag overleden de
samensteller van het thans over de ge-
heele wereld verspreide Esperanto, Dr. L.
Zamenhof. Hij is slechts korten tijd onge
steld geweest, doch het sneuvelen van zijn
bfoëder Alexander, die'officier van gezond
heid was schijnt zijn dood verhaast te
hebben.
Dr. Zamenhof werd in 1829 in het
stadje [Bjelostock in*' het j goevernement
Grodno, Russisch Polen, geboren.
BINNENLAND.
De laudstormplichtigen boven 30 jaar.
De Staatscourantbevat een kon. be
sluit betreffende de inschrijving ën keuring
van den landstorm van de personen, be
doeld in art. 4 der wet tot nadere uit
breiding van den landstorm.
De personen, waarop dit kon. besluit
betrekking heeft, zijn zij, die vóór 1916
het 30ste, maar nog niet het 40ste levens
jaar hebben volbracht en om redenen in
de wet genoemd geen militairen dienst
vervuld hebben, dan wel van den djenst
bij de militie zijn vrijgesteld als eenige
wettige zoon of, door het stellen van een
plaatsvervanger, hun dienst bij de militie
niet zelf hebben volbracht.
Krachtens art. 4 der Landstormwet kun
nen deze personen voor den landstorm
worden ingeschreven, zonder daartoe te
behooren.
Bedorven visch.
Werd eerst gemeld dat door de Fish
Export Cy. te IJmuiden eene partij visch
ter waarde van f 30.000 voor de consump
tie onbruikbaar, in open zee werd gewor
pen. Thans blijkt dat dit bedrag veel te
laag is en de- Export Cy. een verlies van
f 150.000 lijdt. De lichter bevatte name
lijk 3500 kisten visch, die door gemis aan
scheepsgelegenheid tot bederf was over
gegaan.
o
De waakhond gestolen.
Een landbouwer te Achterveld, gemeente
Barneveld, bij wien in de nabijheid kam-
peerende Zigeuners reeds meermalen hooi
hadden ontvreemd, had 's avonds zijn waak
hond in den hooiberg gelegd. Stellig was
hij overtuigd, dat nu niemand onopgemerkt
den berg zou naderen en nog minder zich
ongestraft aan het thans vooral zoo kost
bare hooi vergrijpen zou. Hoe vreemd
keek de landbouwer echter den volgenden
morgen op, toen hij bemerkte dat, behalve
een flinke hoeveelheid hooi, ook de kwaad
aardige waakhond zelf gestolen was.
o
Nikkelen stuivertjes.
Een waardevol handelsartikel voor Duitsch
land zijn thans .onze nikkelen stuivertjes.
Voor het zesvoud der waarde worden ze
gaarne opgekocht. Zelfs de kleine medailles
van aluminium van eer> paar centen vinden
grage koopers voor 50 pfg. en meer. Er
moet aan en over de grenzen dagelijks
reeds heel wat verhandeldworden.
o
Bij het spitten op het land van den heer
K. B. te Hardinxveld stiet men op een pot,
die bij onderzoek bleek te bevatten 14
gouden rijders, een 200-tal rijksdaalders,
evenveel z.g. guldens en nog een hoeveel
heid kleine munt, Een en ander dagtee-
kende van omstreeks 1600.
Bijzondere lading.
Zaterdag kwam aan het Maasstation te
Rotterdam een goederentrein aan uit Duitsch
land, waarin een wagen geladen met zout.
Nadat de trein tot stilstand was gebracht
en met de lossing zou worden begonnen,
sprongen uit een der wagens drie mannen.
Zij waren ontsnapte krijgsgevangenen één
Belg en twee Franschen. De mannen ver
klaarden den wagen zelf te hebben geladen
op het afzendingsstation.
o
Een veldwachter gearresteerd.
Te Oosterbeek werd in Maart inbraak
gepleegd in hotel Schoonoord. In verband
hiermede had ook een huiszoeking plaats
bij den rijksveldwachter P. V. Vijnck al
daar, doch sedert geruimen tijd hoorde men
van de zaak niets meer. Dezer dagen werd
deze veldwachter eveuwel gearresteerd en
naar het huis van bewaring te Arnhem
overgebracht.
Onze invoer uit Amerika bedreigd.
Het Amerikaansche Senaatslid King heeft
een motie ingediend, waarbij aan het Ame
rikaansche departement van handel inlich
tingen worden gevraagd omtrent de ver
meerdering van het aantal artikelen, dat
uit Amerika door de Skandinavische landen,
Nederland en Zwitserland sedert het begin
van den oorlog zijn weg naar Duitschland
heeft gevonden. Hij wil een wetsontwerp
indienen, om beslag te leggen op allen uit
voer naar de neutrale staten, die aan
Duitschland leveren. Mr. Herbert Hower,
voorzitter van de pas opgerichte afdeeling
voor levensmiddelen-voorziening, bepleitte
ook de beslaglegging op graantransporten
voor de neutralen, die aan Duitschland
grenzen. De »New York Times« zegt, dat
als de ^economische bondgenooten® van
Duitschland er niet direct in toestemmen
om allen handel met Duitschland volkomen
stop te zetten, Amerika allen handel met
hen moet stop zetten. Voorts doet dit
blad het denkbeeld aan de hand, dat de
neutralen moeten toestaan, dat aan hun
Duitsche grenzen Amerikanen worden ge
plaatst, om toe te zien, dat de maatregelen
inderdaad doel treffen. Willen ze dat niet,
dan absoluut geen aanvoer uit Amerika
meer.
Dienstregeling der spoorwegen.
Naar wij vernemen, schrijft de Tel., zal
nietj zooals aanvankelijk in de bedoeling
lag, op 1 Mei a.s. een gewijzigde zomer
dienstregeling op de spoorwegen worden
ingevoerd. De kolenvoorziening voor de
spoorwegen blijft steeds groote moeilijkhe
den opleveren en wanneer er geen ver
betering in den toestand komt, zal men
zeer zeker tot inkrimping van den dienst
moeten overgaan.
Blijkbaar tracht men echter zoo lang
mogelijk de tegenwoordige dienstregeling
te behouden, daar, wanneer thans een
verandering in de dienstregeling gebracht
zou wordep, daaraan ongetwijfeld een ver
mindering van het aantal treinen gepaard
zou gaan. Nu is evenwel bepaald, dat op
1 Juni a.s. - behoudens natuurlijk plot
selinge veranderingen in den politieken toe
stand een nieuwe dienstregeling zal
worden ingevoerd, waarbij het aantal treinen
zoodanig zal worden verminderd dat er
ongeveer 500 ton kolen per dag door de
spoorwegen minder gebruikt zal worden
dan thans het geval is.
Als men weet, dat er thans ongeveer
6000 ton steenkolen per dag worden ge
bruikt, dan kan men ongeveer nagaan hoe
veel bezuinigd zal moeten worden.
Naar wij vernemen, zal men, wat het
reizigersverkeer betreft, zooveel mogelijk
met de belangen van de badplaatsen reke
ning houden, maar voor |iet overige zal
men er op voorbereid dienen te zijn ge
durende den zomer weer in overvolle coupé's
te moeten reizen.
o
Rijst.
De minister van Landbouw heeft den
burgemeesters meegedeeld, dat de winke
liers behalve de regeeringsrijst (voorloop
Rangoon- of Bassein rijst) ook duurdere
soorten, Java- en Siam rijst, kunnen krij--
gen, die dan ook regeeringsrijst wordt. De
minister acht het wenschelijk, dat de win
keliers de duurdere soort aanvragen, om
dat anders de voorraad goedkoope rijst te
sterk wordf aangesproken.
De prijs van de betere soorten su
perieure kwaliteit, zegt de minister
zal nader worden bekend gemaakt.
o
De groenten.
Naar het Volk verneemt, is de voor
raad kool der Groentencenlrale zoo goed
als uitgeput, zoodat de distributie binnen
kort zal moeten worden gestaakt. Ook
uien, peen en knolrapen loopen naar het
eind.
Voor de raapstelen wordt, naar het
blad meldt, een regeling voorbereid, die
in werking zal treden zoodra die groente
in wat grooter hoeveelheden loskomt.
Verder vestigt het Volk er de aandacht
op, dat de Groentencentrale nog beschikt
over tienduizenden bussen geconserveerde
spinazie, die tegen billijken prijs aan de
gemeentebesturen worden afgegeven. Maar
er wordt veel te weinig van besteld.
»En bloc".
Een O. W.-er verneemt, dat ergens
schilderijen te koop zijn. Hij gaat kijken
en beschouwt met critisch oog de ver
zameling. Tep slotte zegt hy
Ik wil die twee hebben
Neen, mijnheer, zegt de verkooper, dat
gaat niet. Ik verkoop ze »en bloc«.
'k Geef 50 gulden meer dan Blok I
klinkt het uit den mond van den O. W.-er.
(Historisch.)
Bij den dienst van Publieke-Werken te
Amsterdam worden voor de verlichting van
opengebroken straatgedeelten, in plaats van
petroleum> kaarsen gebruikt.
Suiker.
Van welingelichte zijde bericht men
Er wordt de aandacht op gevestigd, spe
ciaal van fabrikanten van suikerhoudende
goederen, dat het hun slechts geoorloofd
is, te betrekken door tusschenkomst van
den bij het Suiker-Distributiekantoor inge
schreven tusschenhandel tot de maximum-
hoeveelheden, waarvoor zij op basis van het
verbruik van 1915/16 zijn ingeschreven,
tenzij hun bijzondere vergunning tot over
schrijding van dat kwantum is verleend.
Zij, die zich op onwettige wijze in het
bezit stellen van meer suiker, maken zich
schuldig aan overtreding van de suikerdis-
tributieregeling en de Distributie wet 1916
en zullen overeenkomstig de bepalingen
daarvan wordqn gestraft. Gewezen wordt
op het gevaar voor de overtreders om ge
durende deze e,n de volgende campagne
van de levering van suiker te worden uit
gesloten.
Winkeliers en kleinhandelaars worden er
nog eens uitdrukkelijk aan herinnerd, dat
de door hen ontvangen suiker uitsluitend
mag geleverd worden aan particulieren voor
huishoudelijk gebruik.
Ter weerlegging van Joopende geruchten
kan bovendien worden medegedeeld, dat er
ruim voldoende suiker in Nederland" aan
wezig is voor de behoeften van de bevol
king. Er behoeft dus niet de minste vrees
te bestaan, dat er gebrek aan suiker voor
huishoudelijk verbruik zal komen (Hdbl.)
Verbouw graan.
Volgens ingekomen berichten zien vele
landbouwers zich verplicht, perceelen win
tergraan om te ploegen, wegens den on-
gunstigen stand van het gewas als gevolg
van den strengen winter en het ongunstige
voorjaar.
Bepaalde zich dit omploegen tot dusverre
voornamelijk tot wintertarwe en winter-
gerst, in den laatsten tijd gaan vele zand
boeren ook over tot het omploegen van
winterrogge.
Met het oog op de zeer donkere vooruit
zichten van de voorziening in de behoefte
aan brood koren wekt de Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel de landbou
wers krachtig op - en hijdoet een be
roep op de landbouworganisatie^ om in
deze hare medewerking te verleenen
om niet eerder tot het omploegen van
wintergraan over te. gaan dan nadat ge
bleken is, dat inderdaad geen redelijke
oogst is te verwachten en om, zoo om
ploegen noodzakelijk is, in de plaats van
het omgeploegde, zooveel mogelijk zomer
graan te zaaien, waarvan met het oog opN
den vergevorderden tijd hoofdzakelijk slechts
zomergerst en haver in aanmerking komen.
Dreigende stopzetting.
Naar verluidt zullen de stoomhulzen-
fabrieken der firma's Oerlemans Zonem
en W. Stam te Helmond wegens gebrek
aan jute-garens, voor het bedrijf benoodigd,
eerstdaags worden stopgezet. Daardoor
zouden 200 arbeiders werkeloos worden.
o
Zomertijd.
Te Grootebroek moet men van den
zomertijd niets hebben. Dê tuinbouwers
en de middenstandsvereeniging hebben be
sloten, de dagverdeeling op den ouden voet
te blijven regelen. De katholieke school
heeft de schooltijden naar den ouden tijd
vastgesteld. Voor de openbare school is
de toestemming van den schoolopziener
gevraagd.
De afdeeling der Friesche Maatschappij
van Landbouw heeft besloten den ouden
tijd te houden en de kerkbesturen en
besturen der bijzondere scholen verzocht,
het aanvangsuur der godsdienstoefeningen
en schooltijden een uur later te stellen.
Onze graanschepen.
De Nederl. s.s. Hillegom en Texel zijn
te Rotterdam aangekomen. Het eerste
schip had een lading van 2450 ton lyn-
koeken, het andere een van 68.750 H.L.
graan voor de Nederlandsche regeering.
Een later bericht meldt, dat de Texel
geen graan maar maïs bevat.
Drie Nederlandsche schepen tot zinken
gebracht.
Blijkens bericht van onzen concul te
Londen is het vaartuig Voorwaarts® uit
Groningen, met kolen op weg van Hartle
pool naar Christiania, op 12de dezer door
het kanonvuur van een Duitschen onder-
zeër tot zinken gebracht. De schoener
»Neptunus» kapt. Visser, die een zelfde
reis ondernam, is den zelfden dag door
middel van bommen door een Duitschen
onderzeër vernietigd. Verder is het vaar-1
tuig »Dina Henderika«, kapt. Kielema,