N
offensief en defensief begunstigt, dan kan
er geen twijfel meer bestaan, dat een
grens, die geheel ten onrechte Maaslinie
genoemd wordt en door de vestingen Namen
en Luik verdedigd moet worden, ontoerei
kend is. Die grens moet veeleer tot aan
zee vooruitgeschoven worden, ook in het
belang van ons gezag ter zee.
Von Bissing zet vervolgens uiteen dat
naast deze, voor een nieuwen oorlog in
aanmerking koménde, faktoren de bescher
ming van de Duitsche economische belangen
4n België, zelfs gedurende den vrede, van
onschatbare beteekenis is een weer zelf
standig geworden België zal nooit onzijdig
zijn, maar integendeel zich aan de bescher
ming van Frankrijk en Engeland onder
werpen. De Duitsche handel en industrie
zal in een weer zelfstandig België de ver?
over'de plaats verliezen en misschien nooit
weer terugwinnen. Het ligt voor de hand,
dat de Duitschè belangen in Antwerpen
gevaar zullen loopen zoodra Duitschland
België weer prijs geeft. De Belgische
industrie, zegt von Bissing, zal Duitschland
natuurlijk nooit willen dooden maar het
moet die industrie door een bijzondere
wetgeving onder gelijke productie-voorwaar
den brengen als de Duitsche industrie.
België, aldus von Bissing, moet genomen
en behouden worden, zooals het thans is
en in het vervolg ook zijn moet.
Doch al heeft de Duitsche regeering dit
doel opgegeven de geallieerden willen in geen
geval een vrede die Duitschland laat zoo
als het was voor den oorlog.
Nog dezer dagen bleek dat bij een de
bat in het Lagerhuis, over de motie van
Snowden, die het Huis instemming wilde
laten betuigen met de verwerping van
alle imperialistische verovering en gebieds
uitbreiding, waaraan het -democratische
Rusland uiting heeft gegeven. En wat
heeft daarop o.a. Asquith geantwoord
Hij onderscheidde vier soorten van in-
lijvingen, en, betoogde, dat de Russische
democraten slechts één soort inlijving ver
wierpen. Zij zouden, meende hij, stellig
goedkeuren, ten eerste inlijving, die onder
drukte volken bevrijddeten tweede in
lijving, die gescheiden volken hereenigde
ten derde strategische inlijving.
In Reuters verslag gaf Asquith van dit
derde soort inlijving geen voorbeelden. Ze
zou, zeide hij, een waarborg moeten geven
tegen aanvallen. Zou hij b.v. bedoelen,
dat Frankrijk zijn gebied tot den Rijn
moet uitbreiden, teneinde een breed water
tusschen zich en Duitschland te hebben
En dat ook België, zooals Belgen hebben
geschreven, daardoor van Duitschland moet
worden gescheiden Dat Engeland Helgo
land terugkrijgt om een Duitsche vloot in
bedwang te houden Zou Italië meer dan
door Italianen bewoonde streken van Oos
tenrijk moeten verwerven, opdat het stra
tegisch sterke grensstellingen tegen zijn
Noordelijken en Oostelijken buur bezit
Zou Rusland of Polen een stuk van Prui
sen moeten hebben Men kan het slechts
vragen.
Maar het lijkt ons voorshands gewaagd
te onderstellen, dat het demokratische Rus
land, als het blijft denken gelijk zijn ge
zaghebbers nu denken, tegen dit soort
inlijving geen bezwaar zou hebben. In elk
geval komt Asquith, sprekende als hij deed,
in het schuitje van de Duitsche regeering,
die, zoo al niet door inlijving, toch waar
borgen wil hebben, dat naburig land geen
aanvalspoort tegen het Duitsche rijk blyft.
De vierde soort inlijving, waartoe As
quith de verwerping van demokratisch
Rusland beperkt ziet, is verovering om de
wille van uitbreiding van grondgebied en
van politieke en ekonomische vergrooting.
En daar is, zeide hij, ook in het Engelsche
parlement geen mensch voor.
In ieder geval blijkt duidelijk genoeg dat
er nog geen kans op toenadering is van
Engelsche zijde. Of de duikbooten er hen
toe dwingen zullen Zeker, de Engelschen
voelen het reeds aan den lijve dat de zee
onveilig is en de heerschappij op de zee
door de onderzeeërr al zeer wordt aange
vochten. Maar het is toch ook gelijk de
Duitsche pacifist Fried schrijft
Men jubelt ook nu nog over de onfeil
baarheid van den verscherpten duikboot
oorlog, die Dalle gestelde verwachtingen
overtreft*, en men vergeet, dat deze onder
neming thans 3 maanden oud is. Heeft
men ons niet in duizend redevoeringen en
artikelen gezegd, dat de duikbootoorlog ons
nader bij den vrede zou brengen, dat bin
nen drie maanden Engeland op de knieën
zou liggen De drie maanden zijn voorbij 1
Van een verkorting van den oorlog wordt
niet meer gesproken en minister Radoslawof,
onze bondgenoot, heeft kort geleden de
waarheid gezegd, toen hij in een intervieuw
verklaarde, dat het toetreden van Amerika
den oorlog verlengt. Het toetreden van
Amerika is echter het gevolg van den
duikbootoorlog. Waarlijk, het wordt tijd,
dat men de afgoden van het geweld ein
delijk leert kennen!*
Rusland danDat het een afzonderlijken
vrede sluite. Wij gelooven daar niets van,
te minder nu het pas van Amerika een
leening van 100 millioen dollar heeft ge
kregen. Wel is het Russische leger op
het oogenblik geheel werkeloos, doch het
is niet onwaarschijnlijk dat dit spoedig ver
anderen zal. Kerenski, de man van-het
volk, is minister van oorlog geworden en
hij gaat nu zijn machtigen invloed gebrui
ken om de tucht te herstellen en de man
nen ten strijde te voeren.De Russische
soldatencourant schrijft naar aanleiding van
Kerenski's komst naar het front: »Het
leger juicht Kerenski's benoeming geest
driftig toe. Het leger heeft een ijzeren
wil, een sterke arm, en ridderlijken geest
noodig. Dat alles is vereenigd in Kerenski.
Wij maken nu een periode van de grootste
wanorde door, en menigeen verlangt naar
een leider, naar een meester. Reeds is er
van alle kanten over een militaire dictator
schap gesproken, Door zijn tegenwoordig
heid zal Kerenski alle gevaar afwenden,
dat de legers aan een militair terrorisme
zouden worden onderworpen. Het leger
heeft Kerenski noodig. Hij moet te midden
der soldaten komen. Het leger vertrouwt
en gelooft hem en zal hem volgen, waar
heen hij hen leidt«.
Dus Rusland zal ook een spoedigen vrede
niet aanbrengen.
De strijdende legers dan, zullen die de
beslissing geven?
Ach, waarde lezer, er is geen voortgang.
De poging, om op het westelijk front de
beslissing te doen vallen in het jaar 1917,
is al mislukt. De Duitschers zijn geheel
in het defensief. En de anderen De
Franschen zijn uitgeput. Die bloeden lang
zamerhand dood. De Italianen zijn in hun
lOden veldslag aan de Isonzo een weinig
vooruitgekomen, maar kunnen den weer
stand der Oostenrijkers niet breken; er is
geen uitzicht dat zij hier zullen doorbreken
Yan generaal Sarrail die van uit Grie
kenland de geallieerden zoo nekken is ook
niets van belang te verwachten. Dus ook
hier geen kans dat de vrede bevochten
zaL worden.
Amerika dan? Het zal geschut en mu
nitie leveren zooals het al gedurende den
loop van den geheelen oorlog heeft gedaan
en zal later ook op groote schaal man
schappen zenden. Maar dat kan nog een
poosje duren. Wat dan? In de bespre
kingen duikt de gedachte aan een nieuwen
aan een vierden oorlogswinter op. Eers
heel aarzelend, terwijl de mogelijkheid er
van nog als iets krankzinnigs beschouwt
wordt. Deze waanzinnige gedachte krijg
echter steeds meer vorm en kan in October
zekerheid, en daarna werkelijkheid zijn
Een vierde oorlogsjaar in 't zicht
Zal het waar zijn Ach, waarom niet
Waarom zou in 1918 of 1919 niet eers
de algeheele inrichting komen en de onder
gang?
In 1917 nog geen vrede, zoo meenen
wij. Tenzij Tenzij er een wonder
gebeurt. Tenzij de harten der Volkeren
veranderd worden!
BUITENLAND.
Aan het Hdlbl. ontnemen wij
Vredesvoorbereiding.
Men schrijft ons uit Lausanne
Opvallend is de plotseling hernieuwde
ijver door Duitsche handelslieden in Zwit
seriand aan den dag gelegd. Een heirleger
handelsreizigers van over den Rijn is plot
seling hier te lande verschenen. Alle
branches 'zijn vertegenwoordigd en men
schijnt te arbeiden volgens een van te voren
beraamd en georganiseerd plan. Sommigen
brengen inderdaad aanbiedingen van arti
kelen mede, die voor den kooper uiterst
voordeelig schijnen. Anderen geven toe,
dat zij op het oogenblik niets hebben te
offreeren, doch slechts komen om de her
nieuwing der goede relatiën met hunne
Zwitsersche cliënteele voor te bereiden.
Deze handelsreizigers hebben over het
algemeen een speciaal militair verlof ver
kregen om Zwitserland te kunnen bearbei
den. Al te maal teekenen van de dingen,
die te komen staan en ook van den
feilen handelsoorlog, dien wij verwachten
kunnen.
De Sneeuw.
Men schrijft ons uit Lausanne d.d. 14
Mei
Hoe lang en laat ook de winter geduurd
heeft, snel smelt thans de sneeuw ook in
de hoogste streken. De top van den Rigi
is byna geheel vrij. Op den Pilatus ligt
echter nog bij de drie meters en vier en
een halve by het hospies op den St. Gotthard.
Een gevaarlijke tijd daarboven
Niets schijnt echter den desertielust der
Italianen te kunnen bekoelen. Vijf waar
onder één officier, zijn er dezer dagen s.v.p.
den 3322 meter hoogen Theodul-pas over
gekomen naar Zermatt. Aan moed heeft
iet dien lieden althans niet ontbroken.
Volkomen uitgeput worden twee van hen
e Zérmatt nog verpleegd. De anderen
zijn te Brigue geïnterneerd.
os
Duitsche torpedoboot gezonken.
Op Woensdag j.l. ongeveer negen uur
voeren drie torpedobooten en een onder
zeeboot om de west, ongeveer zes mijl uit
de kust. De achterste torpedoboot kreeg
een hevige schok en zonk terstond. Van
een der vaartuigen werden twee sloepen
ter redding uitgezeteen hulpkruiser
kwam spoedig uit de Eems naar de
de plaats waar de boot was ondergegaan.
De onderzeeboot verdween plotseling.
De oorzaak van het verdwijnen is onbe
kend.
Het Amerikaansch congres heeft defini
tief de wet op den dienstplicht aangenomen,
die nu nog slechts wacht op de handtee-
kening van den president.
Engelsch troepentransportschip getorpe
deerd.
Het Engelsch transportschip »Cameronia«
is met troepen aan boord den 15den dezer
in het oosten van de Middelandsche Zee
getorpedeerd. Een officier en 128 min
deren, alsmede twee scheepsofficieren en
9 van de bemanning worden vermist.
Het prijshof te Hamburg aan de N
R.Ct.
Inzake het Ned. stoomschip ^Batavier
VI* heeft het prijshof den eisch tot vrij
lating van het schip en gedeelten der la
ding toegewezen. Andere gedeelten der
lading zijn in beslag genomen, met dien
verstande, dat voor sommige goederen
schadeloosstelling is toegewezen.
Inzake het Nederlandsche stoomschip
»Niobe« was vrijlating van schip en la
ding (bestaande uit kaas en 27 vaten
likeur) geëischt. De uitspraak is uitgesteld.
o
De voedselvoorziening der neutralen.
New. York, 19 Mei. Volgens een tele
gram uit Washington van de »Associcated
Press* is het verstrekken van levensmid
delen aan Nederland, Skandinavië, Zwitser
land en Spanje, officieel besproken in een
vergadering van het departement van bui-
tenlandsche zaken, waarbij Balfour en Lan
sing tegenwoordig waren. Omtrent de nood
zakelijkheid om de uit voeren naar die'landen
te beperken, teneinde te voorkomen, dat
de goederen hun weg naar het vijandelijke
land zouden vinden en om scheepsruimte
voor de geallieerden te behouden, werd
overeenstemming verkregen. Een volledig
stelsel van medewerking van Amerika aan
de voedselvoorziening is reeds uitgewerkt,
maar de plannen moeten nog aan de goed
keuring van het Congres worden onder
worpen.
Alleen Donderdags varkensvleesch.
De Berlijnsche magistraat heeft bekend
gemaakt, dat met het oog op de geringe
hoeveelheid varkensvleesch, die op het
oogenblik ter beschikking van de be
volking staat, tot nader - order varkens
vleesch slechts des Donderdags verkocht
mag worden.
Kolennood in Frankrijk.
Naar de »Neue Zuricher, Zeitung* me
dedeelt, werd met het oog op den heer-
schenden kolonnood in het departement
Haute-Savoye besloten de bosschen ten
deele. tè sloopen. Deze arbeid zal door
krijgsgevangenen worden verricht, en de
overheid heeft dan ook bereids drie duizend
krijgsgevangenen voor dit doel beschikbaar
gesteld. Waarschijnlijk zullen andere de
partementen dit voorbeeld binnenkort vol
gen.
o
De kosten van den oorlog.
De »Frankf. Ztg.« verneemt uit Geneve,
dat de Fransche regeering nog deze week
de begrooting voor de maanden Juli, Augus
tus en September bij de Kamer zal indienen.
De verlangde kredieten bedragen de som
van 9.843 millioen francs, zijnde 218 mil
lioen meer dan in het tweede kwartaal
van dit jaar. De post oorlogsuitgaven
diamantbewerkers
de vorige week
Naar »Het Volk* verneemt, is niet
Troelstra naar Rusland vertrokken, maar
Hymans en Van Kol, beiden in opdracht
van het Hollandsch-Scandinavisch conferen
tie-comité. Paspoorten werden hun zonder
bezwaar verstrekt.
Het aantal werklooze
te Amsterdam daalde
van 4433 tot 4387.
Veilig thuis.
Gisteravond zijn den Niéuwen Water
weg nog binnengekomen de Nederlandsche
stoomschepen »Schiedijk«, gekomen van
New-York, en »Andijk«, van Antofagasta.
De vijf schepen uit Engeland verwacht
zijn thans binnengekomen, en welte
IJmuiden de »Grotius« en te Rotter
dam de »Menado«, de »Maasdijk«' de
»Ameland« en de »Themisto«.
bedraagt deze begrooting
milliard francs.
alleen reeds 8
BINNENLAND.
Ontbinding der Kamers.
Bij Kon. Besluit is bepaald dat de slui
ting van de tegenwoordige zitting der Staten-
Generaal zal plaats hebben op 24 Mei, de
ontbinding van de beide Kamers op 27
Juni. De verkiezing voor de Eerste Kamer
is daarbij vastgesteld op 14 Juni, de ver
kiezing voor de Tweede Kamer op 5 Juni,
de stemming voor de Tweede Kamer op
15 Juni en de herstemming op 22 Juni.
De opening der nieuwe zitting van de
Staten-Generaal zal plaats hebben op 28 Juni.
De »Hendrika Johanna«.
De N. R. Ct. meldt nog omtrent de »Hen-
drika Johanna*, dat het torpedeeeren ge
schiedde door een groot model Duitsche
.onderzeeboot, welke geen vlag voerde.
Hoewel direct na een plotseling beschie
ten van het vaartuig de zeilen waren ge
streken, ging de duikboot toch steeds door
met schieten.
De duikbootcommandant heeft niet ge
vraagd waar het schip vandaan kwam,
alleen wat de lading was.
De »Noordam«.
Op de Rotterdamsche beurs liep een
gerucht, dat zich weldra door het land
verspreidde, dat de »Noordam« (op weg
naar Amerika) getorpedeerd zou zijn.
Er is gelukkig niets van waar. De
»Noordam«, die Udsire passeerde, is door
het gevaarlijke gebied heengekomen.
o
De groote veenbrand.
Valthermond, 22 Mei. In de Noord-
Drenthsche veenstreken woeden verschrik
kelijke veenbranden. In Valthermond liggen
70 huizen in de asch. De veenarbeider
J. H., 35 jaar oud, is verkoold evenals
het oude echtpaar O., wier lijken gevonden
zijh. Ook twee kinderen van den arbeider
D. v. d. L., jongetjes van 6 en 4 jaar
zijn verbrand, terwijl een 26-jarige vrouw
vreeselijk is gewond en in groot levens
gevaar verkeert. Een schippersjongen is
waarschijnlijk verdronken.
Ook te Nieuw Weerdinge en Emmer
Compascuum zijn vele huizen en groote
partijen turf verbrand. Gelukkig zijn daar
geen menschenlevens te betreuren.
Een Duitsch schip aangekomen.
Zondagmiddag is het Duitsche stoomschip
»Batavia« met een lading hout van Norr-
köping naar Amsterdam bestemd, in IJmui
den binnengeloopen.
Dit is het eerste stoomschip onder Duit
sche vlag, hetwelk sedert 1 Augustus 1914
daar aankwam.
Fabrieksturf.
De fabrieksturf, waarin de handel tot
heden nog vrij is brengt tegenwoordig
te Emmer-Compascum f170 per dagwerk
op, een ongekenden prys. In 'tjaar 1914
was f 40 k f 45 al hoog.
o—
Groote eierhandel.
Men meldt uit Barneveld:
De Vereeniging van Eierhandelaren »Bar
neveld en Omstreken* heeft de afgeloopen
week bijna 3 millioen eieren naar het bin
nenland verzonden. Door de 15 stempel
huizen, die Nederland telt, werden gedu
rende dat tijdsverloop ruim 9 millioen
regeeringseieren behandeld, waarvan onze
vereeniging alleen dus bijna Vs gedeelte
voor haar rekening nam.
Geen wonder dus, dat de groote eierhal
alhier, waarin alle eieren gestempeld en
verpakt worden, allengs te klein is gewor
den, waarom de vereeniging er ook nog
de gebouwen van den Boerenbond alhier
heeft bygehuurd.
o
Voor de worst?
In een luxe-plaatsje nabij Utrecht is
tijdens het vervoer van vleesch van een
schijnbaar uit nood geslacht paard aange
houden, daar het totaal groen zag en stank
verspreidde. De gemeentelijke keurings
dienst gaf bevel het vleesch te vernietigen.
Vreemd mag het heeten, dat dit vleesch
door een goedkeuringsbewijs van een vee
arts was gedekt. Tegen den vervoerder
werd proces-verbaal opgemaakt.
o
In de afgeloopen week zijn zich te
Maastricht bij de politie en aan de hoofd
wacht komen aanmelden 19 Russen, 21
Duitsche deserteurs en 14 Belgische bur
gers, mannen en vrouwen die uit bezet
Belgie waren ontvlucht.
Eindhoven
De stroom van deserteurs houdt niet
op en veroorzaakt aan de stadspolitie veef
last. In de afgeloopen week zijn weer
63 deserteurs ingeschreven. Bij trosjes
van 10 tot 15 komen ze af.
Nog steeds komen transporten kinderen
uit Duitschland naar ons land. Nadat
Vrijdagmorgen 700 kinderen in goede
conditie per extra-trein naar hun vader
land waren teruggekeerd, kwam eenige
uren later te Arnhem weer een extra-
trein, die 225 kinderen aanbracht.
Het Nederlandsche stoomschip »Batjan«,
dat gistermiddag van Amerika via Halifax
te IJmuiden binnenkwam, rapporteert op
de thuisreis, eenige dagen geleden, niet
ver uit de Noordsche kust in het vrije
gebied door een Duitsche duikboot te
zijn aangevallen.
Het Nederl. stoomschip «Jan Van Nas
sau* van den Kon. West Ind. Maildienst te
Amsterdam, dat 17 Maart met nog een
7-tal Nederl. stoomschepen van IJmuiden
naar Noord-Amerika vertrok om een lading
graan voor de Nederl. Regeering te halen,
is, zooals gemeld, met 4300 ton tarwe te
IJmuiden gearriveerd.
Juist twee maanden uit- en thuisreis
had dit stoomschip, hetgeen een zeer vlug
ge reis genoemd mag worden in deze om
standigheden. Het is dan ook het eerste
der acht schepen, dat in Nederland terug
keert.
De »Jan Van Nassauheeft op de thuis
reis de haven van Halifax aangedaan voor
onderzoek der papieren en is daarna, zon
der meer havens binnen te loopen, benoorden
Schotland om zonder ontmoetingen over de
Noordzee gekomen.
Uit Rotterdam \vordt gemeld
Het trok in den nacht van Zaterdag op
Zondag de aandacht van twee surveille
rende politie-agen ten, dat er licht flikker
de, achter de ramen der eerste verdie
ping van pand 50a aan het Groote Kerk
plein, waarin gevestigd is het passagebu
reau »Vaterland.« Assistentie werd verzocht
aan het bureau Lange Torenstraat en een
inspecteur, van eenige agenten vergezeld,
deed het huis omsingelen, ook aan de zijde
van de voor het verkeer afgesloten Cocken-
steeg.
De politie verschafte zich toegang over
het dak van een aangrenzend pand en
hoorde plotseling, op een plat -gearriveerd
het gerinkel van brekende ruiten, gêvolgd
door het geroep van »Jan, laat me niet
doodvallenEr was dus geen brand
maar inbrekers-onraad.
Jan heeft zijn vriend, collegiaal, niet
laten doodvallen,, maar hem opgeheschen
aan de ijzeren spijlen eener glazen lan
taarn, door welke hij bij zijn pogingen
om te vluchton was heengezakt. Aan die
spijlen hing hij.
De inbrekers zochten, achtervolgd door
de politie, een goed heenkomen naar de
hooger gelegen verdieping, waar zij zich
trachtten op te sluiten in een kamer,
door den sleutel aan de binnenzijde der
deur om te draaien. Dit mislukte en de
heeren moesten zich overgeven. Zij bleken
zich niets te hebben kunnen toeeigenen
dan een revolver van den directeur. Het
vlammetjes-geflikker was veroorzaakt dooi
de door hen gebezigde lucifers.
Op het bureau Langë Torenstraat ble
ken de aangehoudenen te zyn de 26-jarige
J. S. en de 30-jarige J. M. K.
Laatstgenoemde was pas rnim 14 da
gen »los« van een gevangenisstraf van 4
jaar, hem opgelegd wegens inbraak bij
Polak aan den Westersingel, voor welke
zelfde inbraak J. S. 2 jaar heeft opge
knapt. S. stond bovendien nog onder een
voorwaardelijke veroordeeling. Deze twee
recidivisten zullen wel weer opnieuw wor
den opgeborgen.
Boekaankondiging.
Het is een feit, dat de eischon die de
rijwiel- en Automobielen fabrikanten aan
hun drukwerk stellen, de typografie langs
nieuwe banen leiden. Daardoor is in de
laatste 10 tal jaren een enorme vooruitgang
in dat vak gekomen.
De Simplex rijwielenfabriek te Amsterdam
heeft in haar zoo juist verschenen prijs
courant voor rijwielen en motorrijwielen
van een geheel nieuwe toepassing van de
kleurendruk gemaakt.
Op een teeren ondergrond komt het
rijwiel met de lichtgrijze rubberbanden zeer
frisch uit. Vooral de afbeeldingen van de
motorrijwielen met zijspanwagen zijn geluk
kig geslaagd.
Het geheel is gevat in een omslag,
waarop een in vollen vaart zijnde motor
rijder in 3 kleurendruk is afgebeeld, mees
terlijk door den motorryder Verhagen ge-
teekend.