Het Oostenrijksche
vredesaanbod.
Opening der
Staten-Generaal.
TROONREDE
Het Spoorwegongeluk.
liet belang van den vrede werkzaam te
zijn, treedt thans de Oostenrijksch-Hon-
gaarsche monarchie opnieuw met een op
wekking naar voren om een rechtstreek-
sche bespreking tusschen de vijandig tegen
over elkander staande mogendheden te be
werkstelligen. De ernstige wil tot vrede
in de breede lagen der bevolking van alle
door den oorlog tot gemeenschappelijk
jjden gedoemde staten de onloochenbare
toenadering ten opzichte van enkele strijd
vragen, alsmede de algemeen verzoeniijke
atmosfeer, schijnen de ö.-H. regeering er
een stelligen waarborg voor te bieden dat
een in het belang van den vrede onder
nomen nieuwen stap, welke ook met de
op dit gebied tot dusver gemaakte erva
ringen rekening houdt, op het huidige
©ogenblik de mogelijkheid van welslagen
zou kunnen bieden.
De Oostenrijksch-Hongaarsche regeering
lieeft daarom besloten allen oorlogvoerenden,
vriend en vijand, te wyzen op den door
haar begaanbaar geachten weg en hun
voor te stellen in een vrije gedachtewis
seling gezamenlijk te onderzoeken of er
voorwaarden bestaan, die kans bieden op
een spoedig inleiden van vredesonderhan
delingen. Met dit doel heeft de O.-H.
regeering alle oorlogvoerende staten tot
een vertrouwelijke en niet-bindende bespre
king in een plaats in het neutrale buiten
land uitgenoodigd en een in dezen zin
vervatte nota tot hen gericht. In een
bizondere nota werd deze stap ter kennis
van den Heiligen Stoel gebracht. Voorts
werden ook de regeeringen der neutrale
staten van den stap in kennis gesteld. Het
voortdurende nauwe overleg, dat tusschen
de vier bondgenooten bestaat, heeft aan
getoond, dat zij de in de nota ontwikkelde
opvattingen deelen.
De Donaumonarchie uit dan nog de
hoop, dat bij geen der oorlogvoerenden
tegen zoo'n gedachtenwisseling bezwaar
zal bestaan. De krijgsverrichtingen zouden
niet worden opgeschort, de besprekingen
zouden ook maar zoover gaan als de deel
nemers ze voor succes vatbaar achten.
Wij vreezen, dat Oostenrijk-IIongarije in
haar verwachtingen danig teleurgesteld zal
worden, Wanneer de persuitingen beschouwd
mogen worden als de meening van het
volk weer te geven, dan wordt deze nota
met smaad ter zijde gelegd. Er wordt uit
Washington geseind
In officieele kringen hier vat men het
Oostenrijksche voorstel aldus op
Oostenrijk staat te kraken, en, in plaats
van tijd te verkwisten met vi'edesgepraat.
dat erger dan nutteloos is, is nu het oogen-
blik daar, om Oostenrijk zoo hard mogelijke
slagen toe te brengen.
Een formeel commentaar laat nog op
zich wachten, men moet natuurlijk eerst
den officieelen tekst van het voorstel hebben.
Uit gezaghebbende bron kan worden ge
constateerd, dat iedere stap, die de Ver-
eenigde Staten zullen ondernemen, in over
eenstemming zal zijn met de bondgenooten.
Ambtenaren van het ministerie geven te
kennen, dat, voor zoover het Oostenrijk
sche voorstel overeenkomt met den tekst
in de dagbladtelegrammen, er maar één
antwoord kan zijn, namelijk de zin, waarmee
Wilson zijn redevoering te Baltimore heeft
besloten »Er is dus voor ons maar één
mogelijk antwoord Geweld tot het uiterste,
zonder zuinigheid of beperking.
In dezen geest schrijven ongeveer alle
Engelsche en Amerikaansche bladen. Maar
ook de Duitschers willen niets weten van
dit diplomatische stuk, in ieder geval ver
wachten zij er weinig heil van. Het zal
dan ook wel weinig uithalen.
Toch moet het vredesverlangen ook in
Duitschland steeds krachtiger worden. Een
beslissing met de wapenen tep voordeele
van de centralen acht men daar niet meer
mogelijk, gelijk verscheidene vooraanstaande
mannen hebben uitgesproken. Doch ook
de geallieerden zullen het nimmer zoover
brengen, dat zij met ijzeren vuist de cen
tralen hun wil zullen kunnen voorschrijven,
zoo zegt h.v. de Vorwarts
Engeland heeft zijn troepengetal al tot
het uiterste opgeschroefd. Er zullen nog
wel meer Amerikanen komen, maar hun
onderhoud zal zooveel scheepsruimte ver-
eischen, dat de rest van de tonnage in
beslag zal worden genomen voor het trans
port van hetgeen ter aanvulling van de
verliezen noodig is, die zullen intreden,
indien eenmaal de Amerikanen aan den
strijd meer zullen deelnemen. Daarom is
het waarschijnlijk, dat verdere gevechten
wel noh veel bloed 2ullen kosten, maar den
oestand over het geheel niet zullen wijzigen,
Er is op het oogenblik evenwicht. Daarom
is de tyd rijp voor vrede. Aldus Gaedke
in de Vorwarts.
Ieder begrijpt dat de geallieerden uit
een ander vaatje tappen. Wacht maar,«
zoo zeggen ze, in het voorjaar 1919 zijn
wij de baas en dan zullen wij de centralen
nog wel een toontje lager doen zingen.
Wij Nederlanders klagen in dezen tijd
nog over de duurte van het leven. Maar
in andere landen is het nog minder roos
kleurig. Zoo schrijft de Bruss. corr. van
de N. R. C.
Ik kan u eenige prijzen geven van vóór
een goede maand (zij zijn, tengevolge van
wat weet ik niet,' eenigazins gedaald)
eene goede koe ging van acht tot negen
duizend francs een volwassen zwijn go!
zes a zeven duizend idem een schaap, dat
pas gelammerd had, werd voor duizenc
francs verkocht en het lam-zelf, een paar
maand oud, drie vier honderd geiten
waren nauwelijks goedkooperterwijl ik
een kalf, dat juist twee uur oud- was,
vijfhonderd francs heb zien afslaan. Wat
landbouwgewassen betrefttot voor een
paar weken gingen de aardappelen drie
frank vijf en zeventig, en een kilo tarwe
kost nog altijd vijf frank. Vruchten zijn
er dit jaar riietalleen wat appelen maar
ik weet een boomgaard van matige grootte
die voor het oogenblik vijf en-twintig duizend
francs waard is (een kilo peren kost in stad tot
twaalf francs, een kilo appelen een frank
of vijfde goedkoopste vruchten zijn voor
het oogenblik druiven en tomaten).
Geen wonder zegt hij dat de boeren rijk
worden. En wat doen velen rnet dat geld
Ik weet het welzijne dochters koopen
ldeêren van duizend francs, en hij zelf
schoenen van twee honderd vijf en zeven
tig. Hij koopt juweelen onlangs ik
weet het uit rechtstreeksche bron kwam
een boerin in een zilverwinkel, wees een
haar-onbekend voorwerp aan. «Wat is
dat vroeg ze. «Een suikertang,
werd geantwoord. »Wel,c bestelde zij
met zelfvoldaanheid, «geef er mij een do
zijn van Modistes die in stad van
honger stierven winnen thans op het land
geld als slijk.
Ook hier is hetZoo gewonnen, zoo ge
ronnen.
BUITENLAND.
NEW-YORK. De correspondent van de
«Associated Pressecc te Washington meldt,
dat het standpunt der officieele kringen te
Washington ten opzichte van de Oosten
rijk-Hongaarsche voorstellen is Oostenrijk,
dat bezig is ineen te storten, zal thans wel
gaarne den tijd vermorsen rnet over vrede
te praten.
LONDEN. De New-Yorksche corres
pondent van de Assoc. Pressecc meldt nog,
dat, hoewel het ontvangen van het Oosten
rijksche voorstel niet officieel is bekend
gemaakt, vastgesteld mag worden, dat door
de Vereenigde Staten geen enkele stap zal
worden gedaanzonder met de bondge
nooten overleg te plegen.
Een fortuintje.
Het is in Zuid-Afrika nog niet onmoge
lijk zich een fortuintje te verschaffen door
het oprapen van een ruwen diamant op de
straat. Een drietal kinderen, die in de
nabijheid van de oude gevangenis te Kim
beriey speelden, vonden daar '11 diamant
van 90 karaat en van gele kleur, waar
van de waarde geschat werd op fl0.800.
De helft van deze som is door de De
Beers-maatschappij aan de kinderen als
belooning toegekend.
Londen. Reuter verneemt dat de Ame
rikanen van twee tot drie "mijlen overeen
front van *23 mijlen voortgerukt zijn, maar
dat de patrouilles op verschillende punten
van het front nog 2 mijlen verder zijn
voortgedrongen.
Blijkbaar trekt de vijand terug op een
verder gelegen linie, welke de spoorwegver
bindingen in de buurt van Metz beschermt.
Metz is nauw onder het bereik van ons
verdragend geschut.
De- linie in den sector van St. Mihiel
loopt thans van Nornoy ten N. van Pont-
a-Mousson naar Rernbercourt Houmont,
Doncourt, Pintheville en Abancourt, ten O.
van Verdun.
Het Duitsche leger wordt langzaam in
de richting van de grens gedrongen en de
zware kanonnen van de vesting Metz zijn
in actie gekomen, hetgeen een niébwe phase
in den oorlog beteekent.
Londen. Er waren zes Duitsche divisies
in den hoek bij St. Mihiel, met een totale
sterkte van 60.000 man of 36.000 ge
weren.
Een vierde is gevangen genomen, waar
door de bewering van den vijand vervalt,
dat bij den terugtocht alles zoo goed moge
lijk ging. De Duitschers hebben nog twee
divisies moeten verliezen, waardoor de
sterkte in het Westen verminderd is tot
191 divisies plus vier Oostenrijksche divisies
en wat afgestegen cavalerie.
T
Vrouweu en jougena bij het Duitsche leger.
Voortdurend krijgt rnen treffende be
wijzen van het gebrek aan manschappen
by de Duitschers. Mannen, vrouwen en
jongens, die ingeschreven zijn voor den
nationalen dienst in het binnenland, wor
den naar de streek achter het front ge
bracht om aan de vorming van verbin
dingslijnen mee te werken. De gevangenen
zeggen, dat er nu ongeveer 15000 '.rou
wen in de zone van het vierde Duitsche
leger zijn. In de streek van Sedan zij
jongens van vijftien jaar verzameld voor
hulpdiensten.
o
Een passagiersschip getorpedeerd.
Een Reuter telegram uit Londen meldt
dat de »GaIway Castlee, van de Union
Castle lijn, die Dinsdag uit Engeland naar
Zuid-Afrika vertrok, Donderdagmorgen om
zeven uur is getorpedeerd.
Er worden 34 leden van de bemanning
en 120 passagiers vermist.
Do Zuid-Afrikaansche minister van spoor
wegen, Burton, is gered.
Honderden zijn bij stormachtige zee
gered en door reddingvaartuigen aan land
gebracht.
De Grlway Castiea, een schip van 7988
ton, vervoerde 749 passagiers, meest
vrouwen en kinderen.
o
Luchtaanval op Parijs.
In den nacht van Zondag op Maandag
zijn 22.000 K.G. hommen geworpen op
Parijs, en zijn weder eenige slachtoffers
gemaakt.
BINNENLAND.
Gistermiddag heeft H, M. Koningin in
persoon de nieuwe zitting der Staten-
Generaal geopend,
Met (ien gebruikelijken schitterenden
en luisterrijken hofstaat begaf de koningin
zich van het koninklijk paleis naar de
Ridderzaal, waar de opening plaats had en
waar H. M. bij aankomst door een com
missie uit de beide Kamers werd ontvan
gen en naar den troon geleid.
Hier las de koningin de volgende
Mijne Heeren
Te midden van U, leden der Staten-
Generaal, is het Mij eene behoefte openlijk
uiting te geven aan de zorg en de snaart,
die de buitengewone nooden van mijn volk,
waltrmede Ik zonder ophouden medeleef
en medegevoel, in Mij opwekken,
Te grooter is de dankbaarheid, waar
mede Ik jegens God vervuld ben, nu voor
ons land de vrede bewaard bleef.
De nog steeds woedende wereldoorlog
blijft van ons geheele volk zware offers
eischen, die, naar Ik vast vertrouw, ook
verder bereidwillig zullen worden gebracht.
Niettegenstaande gerezen moeilijkheden,
tengevolge waarvan do economische toe
stand een voortdurend ernstiger karakter
aanneemt, bleven onze betrekkingen met
alle mogendheden van vriendschappelijken
aard.
De verplichtingen, die op een neutralen
staat rusten, zal Ik met onveranderlijke
nauwgezetheid en vastberadenheid blijven
nakomen.
De beproefde eensgezindheid der natie
geeft Mij steun bij mijn onwrikbaar voor
nemen, onze onafhankelijkheid tegen iedere
aanranding tot het uiterste te verdedigen.
Dit belet niet, dat getracht zal worden,
de lasten der mobilisatie, zonder vermin
dering der weermacht te verlichten.
De voorziening in het uit de tijdsom
standigheden voortvloeiend gebrek aan nood
zakelijke levensbehoeften blijft het onder
werp van mijn voortdurende zorg.
Ik ben er op bedacht, de daartoe strek
kende maatregelen zoo weinig drukkend
mogelijk te doen zijn en te streven'naar
zekerheid van de rechten naast de plichten
der ingezetenen.
Reeds thans zal volle aandacht worden
geschonken aan de maatregelen, die na den
oorlog zoowel hier te lande als in de kolo
niën zullen moeten worden getroffen, om
de zoozeer ontwrichte handel en nijverheid
de voorlichting en steun te geven, die als
dan zij behoeven.
De toestand van 's lands schatkist wordt
steeds meer zorgwekkend en vordert drin
gend zooveel mogelijk beperking van uit
gaven. Daarnevens zullen ingrijpende maat
regelen tot versterking van middelen niet
runnen uitblijven.
Instelling van een departement van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen en een
ander voor arbeiösaangelegenheden ligt in
Mijn voornemen.
De uitvoering van het gewijzigde artikel
192 der Grondwet zal in den geest van
onderling vertrouwen en toenadering, die
de herziening heeft gekenmerkt, ten spoe
digste en met kracht worden ter hand
genomen.
Zonder dat deze uitvoering wordt ver
traagd, zullen ter wille van de billijkheid
onverwijld de noodige voorstellen worden
ingediend tot wegneming van de steeds
toenemende ongelijkheid in bezoldiging van
openbare en bijzondere onderwijzers.
Aan de in 1913 tot stand gekomen
verzekeringswetten zal zonder vertraging
uitvoering worden gegeven.
Voorstellen tot aanvulling van die wetten
zullen U vervolgens worden gedaan.
De opbouw der sociale wetgeving za
worden voortgezet.
Regeling der collectieve arbeidsovereen
komst zoo wat de publiekrechtelijke als de
privaatrechtelijke zijde betreft, zal worden
ter hand genomen.
De uitvoering van waterstaatswerken,
daaronder begrepen de drooglegging der
Zuiderzee, zal met kracht worden voortgezet
en ondernomen.
Het ontwerp der Indische begrooting, dat
U zal worden aangeboden, is dit jaar voor
het eerst in Indië in openbare behandeling
voorbereid.
De goede verzorging van de geestelijke
en stoffelijke belangen tier inlandscbe bevol
king heeft mijne voortdurende aandacht.
Met stipte eerbiediging van de godsdien
stige overtuiging der ingezetenen, wordt
dankbaar de steun aanvaard, dien het Wes
tersch particulier initiatief biedt en met
name de hooge beteekenis erkend van den
arbeid der christelijke zending.
Tegen drank- en opiummisbruik zal de
strijd krachtig worden voortgezet.
Ruimer deelneming van de ingezetenen
aan de behartiging van de locale belangen
en uitbreiding van autonomie en zelfbestuur
zullen zoowel de eigen-geaardheid der be
volking tot haar recht doen komen als de
vrijwillige saamhoorigheid rnet het moeder
land sterken.
Deze strekke tot hechten grondslag voor
de krachtige economische en militaire weer
macht, waarvan de vorming zooveel moge
lijk zal worden voortgezet.
In de West-Indische koloniën wordt mede
de druk der tijdsomstandigheden gevoeld.
Naar sterking van haar draagvermogen zal
worden gestreefd.
Bij het toenemen der binnen- en buifen-
landsche moeilijkheden vertrouw ik des te
vaster op Uwe medewerking.
Met de bede, dat God ons volk in een
dracht moge sterken en door de zware
tijden tot betere dagen moge voeren, ver
klaar ik de gewone zitting der Staten-
Generaal geopend.
Het vreeseiijk ongeluk bij Weesp, waar
van wij in ons vorig nummer met een kort
woord melding maakten, is de meeste erns
tige spoorramp die ooit in Nederland heeft
plaats gehad.
Een verslaggever me'dt van de plaats
der ramp
Toen we op het terrein van de ramp
aankwamen vonden we ongeveer den vol
genden toestand
De locomotief gekanteld tegen de recht-
sche spanning der spoorbrug welke geheel
van zijn dampeilier ontwricht was.
Op de locomotief volgde schuin omlaag
hangend tegen den spoordijk de tender en
een goederenwagen, waarachter geheel ver
brijzeld een derde-klas-rijtuig. Nu volgde
onder aan den dijk een tweetal eerste en
tweede-klas wagons, die er vrij goed waren
afgekomen. Doch nu kwam een terrein
van de grootste ellende en verschrikking.
Van een eerste- en tweede-klas-wagon was
het achterste gedeelte verbrijzeld totaal af
geknepen en tot stukken vermorzeld. Toen
we een hiernaast liggend postrijtuig hadden
beklommen,- zagen we beneden ons een
chaos van versplinterde paneelen en banken,
dooreengewerkte ijzeren stangen verwron
gen bagage-netten, waartusschen hier en
daar de vreeseiijk verminkte lijken van
mannelijke en vrouwelijke passagiers be
kneld zaten.
Volgens de laatste inlichtingen bedraagt
het aantal dooden over de 42 en
dat der gewonden 70.
o
Maandagmogen hebben de Koningin en
Prins Hendrik een kort bezoek aan Am
sterdam gebracht, ten einde ook persoon-
ijk van hun belangstelling in het lot van
de slachtoffers van de spoorwegramp bij
Weesp blyk te geven. Het koninklijk
echtpaar kwam te 41 u. 16 met den ge
wonen trein, waarin een hofrijtuig was
opgenomen, aan het Centraal Station aan.
Voor het koninklijk paviljoen waren ter
ontvangst aanwezig Burgemeester Tellegenen
de heeren Kaifl en Maas Geesteranus, resp.
id van de directie der H. IJ. S. M. en Chef
van den dienst van weg en werken der
maatschappij- Eeri groote mand bloemen
werd achter H. M. aangedragen.
o
Bet torpedeeren ran dc Koningin-Regentes.
Woiff seint uit Berlijn Naar Havas uit
Kopenhagen verneemt, heeft een gedeser
teerde Duitsche matroos, die behoord had
tot de duik boot-fiotielje onder bevel van
korvet-kapitein Krause, verklaard, dat het
Nederlandsche hospitaalschip Koningin-
Regentes, op 6 Juni '18 was getorpedeerd
door een duikboot, die te Emden haar
basis had. De duikboot was de l 86,
gecommandeerd door luit. ter zee tweede
klasse Patzig.
Hoe driest onze vijanden dergelijke be
richten verzinnen, blijkt uit dit geval heel
duidelijk. Want de U 86 en genoemde
officier zijn van einde Mei tot na midden
Juni in de haven geweest.
o
Een logger verongelukt.
De IJmuider logger Jean Paul is zeer
waarschijnlijk, in den nacht van Woensdag
op Donderdag, met eene bemanning van
12 koppen, op een rhiju geloöpen en met
man en rnois vergaan.
o
Brievenbestellers op klompen.
Naar de Prov. Gron. Ct. meldt, is thans
aan de brievenbestellers toegestaan in
dienst in plaats van schoenen zwarte
klompen te dragen.
o
Vreemde vliegtuigen.
Zaterdagavond is een Engelsch vliegtuig
in de Deurloo gevallen en hebben de vlie
gers zich zwemmende gered, en is een
tweedekker onder Souburg neergekomen,
terwijl Zondagmiddag onder Cadzand een
Engelsch vliegtuig gedaald is en te Zierik-
zee een tweedekker.
Cieloofsbrieven van Kamerleden.
Er schijnen fouten geslopen in een pro
ces-verbaal der in Juli gehouden verkiezing
en *wel in het district Deyenter en En
schedé. Men noemt een verschil van
2500 in het stemmental, dat de vrijz.
dein. ten goede komt.
Of er gebrek aan tabak is?
Een medewerker van de x>Tydschrijft
Toen ik op het perron van het station
Leiden op en neer liep, wachtend op mijn
treintje, dat me verder brengen moest, en
filosofeer end over den duren tijd, terwijl ik
peinzend een trek deed aan mijn 15 cents
sigaar, werd op eens mijn aandacht ge.-
trokken door een sjovel gekleeden man,
die ijverig uitgekauwde (excusez moi Ie
mot) tabakspruimen gaarde, die luxueuze
confraters op het perron en onder de ban
ken, misschien wel half uitgekauwd, had
den weggesmeten.
Er ging me een licht op «Die prui-
medanten worden weer gedroogd en ver
werkt tot sigaren, dacht ik bij mezelf.
Ik stapte op den man afik moest het
weten.
«Wel beste vriend«, zei ik, vertel me
eens, wat je daar doet en tegelijk gaf ik
hem een sigaar, om zijn lippen van eikaar
te krijgen.
«Tabakspruimen zoeken, mijnheer.
«En waarvoor, als ik vragen mag?«
vroeg ik vorschend.
«Waar anders voor dan om te pruimen,
mijnheer. Ik ken beter zonder 'n boter
ham, dan buiten bitter en tabak.
«Maar beste man« zei ik verwonderd,
hem strak aanziende, «hen je dan niet bang
voor bacillen
Hij lachte eens medelijdend tegen me
en zei toen geruststellend
«Die bakstiilirtjes houden 't bij mij niet
lang uitdie zijn zoo dood in de bitter,
mijnheer.
En hij liet me staan als een dwaas.
«Wat een schoon arbeidsveld is die man
voor een hygiënist en een anti-alcoholist
dacht ik bij me-zelfik, die angstig nauw
keurig mijn dessertappeltje schil, omdat ik
bang ben er de Spaansche griep aan te
eten. (Historisch.)
Smakelijk eten?
Een corpulente scheepsjager uit Belling-
wolde, hoog op zijn paard gezeten, werd
gisteren door de kommiezen aangehouden.
De man had 200 stuks kwatla op z'n
jloote lijf 1
o
Buur volkje.
Enkele Zigeuners, die met een kermis
wagen langs den weg van Havelte naar
Wasperveen trokken, hebben in een alleen
staande woning van den arbeider J. van
Lunzen ingebroken.
Een dertienjarig dochtertje, dat alleen
thuis was, zag hen aankomen en deed dé
deur op slot. Toen zij de sluiting ver
doken hadden en binnengedrongen waren,
werd de kast opengebroken. Het daarin
aanwezige geld, f 68, werd medegenomen.
