I
DE OORLOG.
maar daarmee was de oorlog geenszins uit.
Het Bulgaarsche leger moest onder de
wapenen blijven en meevechten.
Dan we kunnen niet alles noemen
wat verwijdering tusschen Bulgarije en de
centralen bracht bij het verdrag van
Boecharest kreeg Bulgarije niet wat het
begeerde. De vijandschap tegen de Duit-
schers nam toe. Koning Ferdinand bieet
wel trouw, maar hij geraakte met zijn
aanhangers steeds verder in de minderheid.
Het slot van het liedje is dat Bulgarije
nu aan de entente gevraagd heeft om een
wapenstilstand, opdat over een afzonderlij
ken vrede gehandeld kan worden.
De bevelvoerende generaal der gealli
eerden heeft geantwoord wij schorsen de
vijandelijkheden niet. Gij hebt u op ge
nade of ongenade over te geven.
De strijd duurt dus voort. Maar de
Bulgaarsche gevolmachtigden zijn reeds te
Saloniki aan het onderhandelen. Uit ofi-
ciëele mededeelingen weten we reeds de
voorwaarden die de geallieerden aan
Bulgarye willen stellen. De voornaamste
zijn
a. ontruiming van al het gebied, dat
Bulgarije tijdens dezen oorlog heeft bezet
b. öf demobilisatie óf gebruik van de
Bulgaarsche troepen tegen de centralen.
Hierin is natuurlijk een knap stuk po
litiek te zien. Bulgarije zal zijn verove
ringen op Servië prijs moeten geven, maar
vergoed worden door een stuk van Turkije
te krijgen. Als dat lukt is Duitschland
een bondgenoot armer en een vijand rijker.
De Bulgaren vechten niet meer mee, maar
keeren zich tegen de Turken.
Wat zich daar in het Oosten van Europa
afspeelt mag verbijsterend genoemd wor
den. Denk het u in
Gelukt het den geallieerden Bulgarije
van jeen helper tot een tegenstander van
de centralen te maken dan zien we aan
komen dat Turkije wordt uiteengescheurd.
Dat beduidt allereerst dat Duitschland den
wereldoorlog verloren heeft. Immers, ver
krijgen de geallieerden deze hun Oogmerken,
dan is het uit met de Duitsche macht in
het Oosten. En daarom werd juist deze
oorlog gevoerd. Duitschland streed omdat
het naast de groote wereldmogendheden
een plaats wilde hebben als »groote« mo
gendheid en daartoe had het noodig de
vrije hand in het Oosten. Doch wordt
Turkije nu verdeeld onder de verschillende
liefhebbers dan is de strijd tevergeefs ge
weest. Dan komen de Dardanellen met
Konstantinopel in handen van andere mo
gendheden en Duitschland mag dan lijdelijk
toezien zijn invloed is weg.
Begrijpelijk dus dat het nog alles op
haren en snaren zal zetten om te redden
wat te redden valt. Daar zullen wel ver-
sterkingstroepen gezonden worden naar het
Bulgaarsche fort. Want vergeten wij niet
valt Bulgarije af en Turkije uiteen dan is
er voor Oostenrijk-Hongarije ook al weinig
kans staande te blijven.
Mocht O.-H. zwichten, dan ware Duitsch
land gedwongen den oorlog voort te zetten.
Het zou dan wel troepen uit den Balkan
en van de O.-H. gevechtsterreinen vrij
krijgen, maar de Entente zou het Saloniki-
leger en sterke Italiaangche strijdkrachten
voor het Westen beschikbaar krijgen, zoo
dat de krachtsverhouding voor Duitschland
mettertijd nog ongunstiger zou worden
Of echter Duitschland in staat zal wezen
voldoende versterkingen naar het bedreigde
punt te zenden is toch de vraag.
Op het westelijk oorlogsterrein staat het
er al evenmin gunstig voor. Het offensief
der geallieerden woedt er met ongekende
kracht. Nu is in de streek van den Yser,
nabij de kust een verwoede aanval losge
broken. Daar hebben de Belgen aanzien
lijke successen behaald en een gewichtig
deel van hun land bevrijd.
Dit offensief kan voor de toekomst zeer
verstrekkende gevolgen hebben.
Bij Kamerijk en ten Noordwesten van
den Chemin des Dames hebben de Duit-
schers terug moeten trekken. In de streek
van de Maas verdedigen zij zich met in
spanning van alle krachten tegen een ver
deren opmarseh naar het Noorden, die de
noodlottigste gevolgen voor hen zou mee
brengen.
Ook in Palestina rukken de geallieerden
nog immer voorwaarts. In het geheel zijn
nu al 50.000 gevangenen gemaakt en 325
kanonnen vermeesterd.
President Wilson heeft weer een rede
gehouden. De korte inhoud is» vrede door
overwinning® tuchtiging van de schuldige
rijken een verbond van volken, met inbe
grip van de gereorganiseerde germaansche
volken, welk verbond vooral berust op we-
derkeerige gerechtigheid en wederkeerig
belang bij het instandhouden van den vrede.
De Amerikaan8che bladen zijn het er over
eens dat Wilson beoogt de verdrijving van
de Duitsche en Oostenrijksch-Hongaarsche
vorstelijke regeeringspersonen. »Voor de
dynastie der Hohenzollerns en der Habs-
burgers geen toekomst meer.®
In Rusland houdt het schrikbewind der
bolsjiwiki aan. Duizenden gijzelaars zijn
reeds doodgeschoten. Tienduizenden be
vinden zich in gevangenschap. Er heerscht
een onbeschrijfelijke ellende. Een lid ran
de sowjietregeering heeft verklaard Als
wij het onderspit moeten delven, zullen wij
tevoren zorgen, dat de strijd der arbeider
klasse altijd in de herinnering zal blijven
voojtlevendaarmee bedoelende dat een
ongehoord bloedbad zal worden nadgericht
en men heel Moskou in de lucht zou laten
vliegen.
BUITENLAND.
Van het Westelyke gerechtsterrein.
Londen, 29 Sept. Haig meldtMarine-
troepen en Canadeezen stryden in de voor
steden vat) Kamerijk. Wij maakten in drie
dagen 20,000 gevangenen en namen 300
kanonnen.
o
Parijs, 29 Sept. Officieel Fransch avond-
bericht
Ten zuiden van St. Quentin vielen wij
aan. De Duitschers werden, ondanks hevi»
gen tegenstand teruggedrongen en twee
dorpen bij St. Quentin zijn thans in ons
bezit.
Wij vermeesterden den weg St. Quentin-
La Fêre en maakten 500. gevangenen
Wij vorderden ter weerszijden van den
Chenin des Dames ongeveer 2 K, M. en
bezetten eenige dorpen,
Op het front in Champagne maakten wij
eveneens vorderingen en bezetten een aantal
dorpen.
Meer naar bet westen werden 3 dorpen
door ons genomen èn werd onze linie ten
noorden der Aisne vooruitgebracht.
Re Bulgaarsche koning.
Berlijn, 30 Sept. Naar wij met zeker
heid vernemen, heeft koning Ferdinand van
Bulgarije aan keizer Wilhelm een telegram
gezonden, waarin hy, evenals in het tele
gram aan keizer Karei zijn hondstrouw
betuigt.
Parijs, 29 Sept. De Bulgaarsche par
lementairen Luipketef, minister van Finan
ciën, generaal Loekef, bevelvoerder van
het tweede leger, en Radef, oud-minister,
zijn Zaterdagavond te Saloniki aangekomen
om over de voorwaarden van den wapen
stilstand te onderhandelen. Generaal Fran-
chet d'Esperey ontving hen Zondag.
o
Bulgarye geeft zich over.
LONDEN, 30 September. (Reuter). Reuter
verneemt dat Bulgarye zich onvoorwaardelijk
heeft overgegeven.
Parijs, (Officieel.) De wapenstilstand met
Bulgarije is geteekend op de voorwaarden
der entente.
Parijs, (Officieel). Daar Bulgarije alle
voorwaarden der geallieerden heeft aange
nomen, zijn de v ij andelyk heden in
Macedonië gestaakt.
De voorwaarden der Entente.
Londen, 30 September. De wapenstil
stand treedt onmiddelijk in werking en
blijft van kracht tot het sluiten van den
vrede.
De onderhandelingen, die van militairen
aard waren, werden gevoerd door een
Franscheri generaal, niet door diplomaten.
De bepalingen zijn de volgende
Onmiddelijke ontruiming der bezette ge
bieden in Griekenland en Servië.
Onmiddelijke demobilisatie van het leger
Overgave aan de geallieerden van alle
soorten verkeersmiddelen, booten, spoor
wegen enz.
De geallieerden zullen de controle heb
ben over alle wapenen, welke in verschil
lende deelen van het land verzameld en
opgeslagen zullen worden.
De geallieerden zullen vrijen doortocht
hebben door Bulgarije en zullen de punten
van strategisch belang bezetten.
In Bulgarije zelf zal deze bezetting wor
den ten uitvoer gelegd door Britsche,
Fransche en Italiaansche troepen, terwijl
de Grieksche districten door Grieken en
Servische districten door Serviërs zullen
worden bezet.
Niets is bepaald omtrent territoriale
wijzigingen bij het einde van den oorlog.
Het plan is, dergelijke kwesties üit te
stellen tot de algemeene vredesonderhan
delingen en daardoor aan de volkeren een
dunrzaam vrede te schenken.
De Duitschers ontruimen Roemenië.
Parijs, 30 Sept. Een telegram uit Genua
meldt, dat de Duitsche troepen, die Roe
menië bezetten, zich beginnen terug te
trekken. De Duitsche burgerlijke autori
teiten in Boekarest brengen in allerijl de
archieven in veiligheid. Het gerucht houdt
hardnekkig aan, dat er een algemeene
opstand heerscht onder de bevolking van
de bezette deelen van Roemenië.
o
Van het gevechtsterrein in Palestina.
Officieel wordt nit Palestina gemeld
Een groote Turksche troepenmacht heeft
zich bij Zuga, ten zuiden van Aminan over-
gngeven. Deze troepenmacht bestond uit
10 000 qian,
Londen, 29 Sept. OfficieelIn het
zuidelijk gebied hadden onze troepen in de
streek van Amman tot den avond van den
27en Sept. bij hun operaties ten oosten
van den Jordaan, 5700 gevangenen gemaakt
en 28 kanonnen veroverd.
Den 28en waren zij bij het station van
Ei Kastal. 141/s mijl ten zuiden van Am-
msn, in aanraking met de leidende troepen
der Turksche strijdmacht, die noordwaarts
van Maan terugtrekt.
In het geheel zijn tot acht uur 's avonds
au 27 September 50.000 gevangenen
gemaakt en 325 kanonnen veroverd.
Ontictteiide cijfers.
Van Duitsche officiëele medische zijde
werden onlangs eenige cijfers gepubliceerd'
omtrent de in de verschillende hospitalen
behandelde gewonden. Hieruit bleek, dat
90 pet. weer in dienst kan treden, waar
van 75 pet. in den velddienst, 1 k 2 pet.
stierven in de hospitalen. Tot nog toe zijn
629.000 man als blijvend ongeschikt af
gekeurd, onder wie een groot aantal ver
minkten en meer dan 160.000 blinden.
De Roemeensche kroonprins.
Het volgend verhaal bereikt de N. R, C.
uit Odessa
Op een goeden dag verscheen hier ter
stede een jong paar, dat zelfs in het ge
wemel van menschen en nationaliteiten te
Oddessa de aandacht trok. Het vertoonde
zich veel en op modaine wijze in het open
baar, en de jonge vrouw was een opmer
kelijke schoonheid en elegance. De wan
trouwige Duitsche overheid, die op iederen
eenigszins ongewonen vreemdeling meent het
oog te moeten houden, stelde al spoedig belang
in de bezoekers. Het eenige echter, wat zij
voorloopig te weten kon komen, was, dat
het paar van Roemeensche nationaliteit was.
Het Duitsche commandantuur verzocht
het tegenwoordig weer bevriende Roemeen
sche consulaat hier ter stede, eens uit te
visschen, wie dezu interessante twee men
schen waren. Dat kostte de Roemeenen
heelemaal geen moeite. Hoe, zouden zij hun
eigen kroonprins niet herkend hebben
Want deze was het, die verge eld van een
beeldschoone jonge dame uit Boekarest,
naar Odessa was gekomen.
Nu werden de Duitschers pas ernstig
ongerust. Wat kwam «lie jonge man hier
doen Men had reeds zooveel gehooi d van
de intrigues, die onder aanvoering van de
Koningin, aan het hof te Jassy tegen Duitsch
land aan den gang waren.
Zoo'n liefdesavontuur kon heel goed de
dekmantel zijn voor gevaarlijke plannen in
Oekrajine Na veel hoofdbrekens kwam men
tot de slotsom, dat de kroonprins uit Odessa
verdwijnen moest.
Een kroonprins van een bevrienden staat
kon men echter niet zoo maar uit de stad
zetten. Keurig netjes moest men te werk
gaan, meende de lang niet republikeinsche
commandantuur. Een majoor van den staf
werd opgedragen, orn, vergezeld van den
Roeineenschen consul, den kroonprins het
vriendelijk verzoek over te brengen, toch
liever naar Jassy terug te keeren. Dehee-
ren lieten zich aandienen bij zijn koninklijke
hoogheid. Met veel plichtplegingen kwamen
zij met hun pijnlijke boodschap voor den
dag. De prins hoorde hen geduldig, en in
het minst niet gekwetst aan. Maar toen
zij hadden uitgesproken stond hij op en op
bijna plechtige wijze antwoordde hij »Mijne
heeren, het is mij op het oogenblik onmo
gelijk naar Jassy terug te gaan. Sedert
gkterer. ben ik, volgens de ïitus van de
orthodoxe kerk, gehuwd met yiej. Lily X.
Mag ik de eer hebben, U voor te stellen
aan mijn vrouw En toen de heeren
eenigszins van de verassing bekomen waren,
ging hij verder»Aan U, mijnheer de
consul heb ik een vriendelijk verzoek. Zoudt
U zoo goed willen zijn dit telegram, dat,
zooals U ziet, niet in geheime taal geschre
ven is, aan mijn vader te doen toekomen
Ik doe hem daarin mededeeling van mijn
huwelijk, en vraag hem, of hij toestaat
dat ik met mijn vrouw naar Jassy kom.®
(Zooals reeds gemeld is de Kroonprins
weer in Jassy terug en heeft hij voorloo
pig, in afwachting van verdere maatregelen,
75 dagen arrest gekregen.)
BINNENLAND.
Onderhandelingen met de geassocieerden.
De N.R.C.® verneemt, dat de onder
handelingen tusschen Nederland en de ge
associeerden over een nieuwe overeenkomst
binnenkort waarschijnlijk te Londen zullen
worden hervat.
o
De Tasman.
Wolff seint, dat het getorpedeerde Ned.
s.s. Tasman, varende van Liverpool naar
Britsch-Indië, uitsluitend een in het belang
van de Etente varend en niet meer een
in Nederl. dienst zijnd schip was.
Koffie.
De »Tel.« zegt, dat de koffieprijs voor
particulieren met 1 October tot f 1.50 per
pond wordt verhoogd.
-o
Bij Waterlandkerkje in Zeeuwsch-Vlaan-
deren kwam Zaterdag een Engelsch vlieg
tuig neer, dat bij de 'anding zwaar be
schadigd werd. Het was gewapend met
twee mitrailleurs en twee bommen. De
vlieger, luitenant John, werd geïnterneerd.
Sameu '201 jaar.
Te 's-Gravenhage vierde Donderdag de
wed. 'Spiro onder groote belangstelling haar
honderdsten verjaardag.
Van het oudje, dat er nog opgewekt en
levenslustig uitziet, zou men niet zeggen,
dat ze de honderd reeds bereikt heeft.
Lezen doet ze nog zonder bril en de
kaartjes en kaarten die dien dag inkwamen
gingen allemaal nog door haar handen.
De waarnemend burgemeester, de heer
Jurriaan Kok, deed van zijn belangstelling
blijken.
Ongeveer half twee bracht een 101-
jarige, de heer v. Stade, een bezoek aan
de wed. Spiro, wie hij een enveloppe met
inhoud overhandigde. Daarna verschenen
beide oudjes voor hel raam, waar zij door
het saamgeschoolde publiek hartelijk wer
den toegejuicht. Zonder geleide, evenals
hij gekomen was, vei trok de heer v. Stade
weer naar zijn woning.
De sluiting der confectiemagazijnen.
Naar de »Maasb.® uit goede bron ver
neemt, zullen de confectiemagazijnen op
last van den minister waarschijnlijk op 19
October gesloten worden.
Scheuren van Grasland.
Alvorens de uitvoering der Scheurwet
zoo ver gevorderd kan zijn, dat voor elk
bedrijf in ons geheele land de te scheuren
oppervlakte grasland is aangewezen, zal de
tijd zijn aangebroken, waarop zij, die de
omzetting in bouwland reeds dit najaar
willen uitvoeren door vóór den winter
het land te ploegen of te spitten, wat voor
zware kleigronden door velen noodzakelijk
wordt geacht met die werkzaamheden
moeten beginnen.
De Minister van Landbouw maakt hierom
bekend, dat grasland, dat langer dan de
laatste vier jaren onafgebroken in gros ge
legen heeft en dat na aangifte zal worden
gescheurd en bebouwd, zal worden geacht
te zijn geschenrd krachtens de Scheurwet
voor zooverre betreft, het recht dor be
langhebbenden op de toe te kennen scha
deloosstellingen.
De oppervlakte, die aldus in een bedrijf
wordt gescheurd, zal bovendien ten volle
in mindering komen van het aantal H.A.,
waarop ten laste van dat bedrijf scheur-
piiclït wordt gelegd.
Van het voornemen tot liet scheuren
van grasland naar aanleiding van deze be
kendmaking za! zoo spoedig mogelijk aan
gifte moeten worden gedaan bij het ge-
Gemeentelijk Landbouwkantoor (Plaatse
lijke Landbouwcommissie) der gemeente,
binnen welker gebied het te scheuren
grasland is gelegen.
De Verkiezing voor het volgend jaar.
Het volgend jaar zijn er verkiezingen
voor de Provinciale Staten, de Gemeente
raden (beide volgens het stelsel der even-
rediging met aftreding van alle zittende
leden) en voor de Eerste Kamer,
De volledige agenda vindt men hieronder
opgegeven
25 FebruariCandidaatstelling voor de
Provinciale Staten.
Tusschen 25 Febr. en 1 JuliStem
ming voor de Provinciale Staten.
8 AprilCandidaatstelling voor de ge
meenteraden.
Tusschen 8 April en 2 September
Stemming voor de gemeenteraden.
1 JuliOntbinding van de oude en
optreden van de nieuwe Prov. Staten,
Verkiezing van één derde (17 leden) der
Eerste Kamer.
2 JuliVerkiezing van Gedeputeerde
Staten.
2 September Ontbinding van de oude
en optreden van de nieuwe gemeenteraden.
Verkiezing van wethouders.
16 September: Optreden van de nieuw-
gekozen leden der Eerste Kamer.
o
De Oosteurijksche rredesstap.
DEN HAAG, 28 Sept. (Part.) Byken
officieele mededeeling heeft de tijdelijk)
zaakgelastigde van Oostenrijk-Hongarije 2!
dezer, in opdracht zijner regeering te|
kennis van den minister van buitenlandse!*
zaken gebracht, dat zij met waardeern*
zoude zien, dat de residente vanJj-M.de
Koningin beschikbaar werd gestel W het
houden van besprekingen vapfdea als
bedoeld in de Oostenrijkere nota -n 14
September jl,
Op dezen stap, h$eft de Minis? aan
Graaf Calice geantwjbord, dat de /der-
landsche regeering z/ch bij de handen?0
der onzijdigheid he£ft laten leidei.^
slechts door overwegingen, uitsluiten
de eigen belangen des lands gericht, troj
haar van het begin van den oorlog af af
gelegen is gweest, hare onzijdige houdi
dienstbaar te maken aan de gastvrijie
jegens de oorlogvoerenden. r
In overeenstemming mat deze gedrgs;
lijn is het de Nederl. regeering aangenaam
te verklaren, dat H. M. de Koningin 'cl
te allen tijde gelukkig zal achten de gat-
vrijheid harer residentie ter beschikki»»i|f
stellen van samenkomsten, welke ba?
oorlogvoerende groepen daar mochten w
schen te houden.
Oordeelende dat zij de regeeringen via'
andere oorlogvoerende landen niet onkund
mocht laten van den Oostenriikschen §L
en het daarop gegeven antwoord heeft o1
regeering de Nederlandsche diplomatie-vtj
tegenwoordigers in die landen telegrafis;
opgedragen van beide aan bedoelde rege^
ringen mededeeling te doen.
Tram op hol
De tram, die Maandagavond ornö.lOf
nit Nijmegen vertrok, stopte het laatst al
den Kruisweg te Beuningen,* daarna rer
zij in volle vaart door, alle dorpen en halts
voorbij, tot Winssen. Zooals bleek was p
tram een tydlang zonder bestuurder g-
weest, daar de machinist door eenflauup.
overvallen op den vloer van de machit
lag. Eeist te Winssen was hij weer
staat de tram te doen stoppen.
—o
Rare gasten.
Sinds korten tijd richt de directie vè
een groot hotel te Rotterdam per gedrut
biljet op de verschillende logeerkamers tc
haar gasten het verzoek orn de schoener
die men gepoetst hebben wil, niet buite
de ka mendeur te zetten, maar aan een de
bedienden ter hand te stellen, omdat z,
alleen in dat geval daarvoor de verantwoord
delijkheid op zich neemt, Zeker een gevolgL
van de hooge schoenenprijzen. Maar anders-
wel een eigenaardig teeken des tijds, dat
in ten hotel van dien rang personen lo-
geeren, die niet te vertrouwen zijn.
-o
Trouwlustige Eugclsche geïnterneerden
De »Daily Mail® publiceert den klaag
brief van een Engelschen huisvader, die
zooeven bericht heeft gekregen,dat zijn
in Nederland geïnterneerde zoon van plan
is te gaan trouwen met een Hollandsch
meisje.
De huisvader legt er den nadruk op, dat H
onder de in Nederland geïnterneerde Engel- ^1
sche krijgsgevangenen er reeds 600 met
een Hollandsche vrouw een huwelijk ge
sloten hebben, terwijl bovendien 300 enga
gementen hebben plaats gehad.
Hij vraagt of deze trouwlust met bui-
tenlandschen in het belang van den Staat
is en of er voor de militaire autoreiten
geen reden is om hier in te grijpen.
Houtaanrser.
Te Amsterdam zijn aangekomen he,;,
Nederlandsche stoomstip Loppersum van
Soderham met 900 standaard" hout enJ\**~
Nederlandsche stoomschip Noord va-S Hu-
diks wal met ongeveer 1100 standaard hout.
o
Volgens het Hdlb. worden de prijzen
van de kilometerkaarten op de spoor wegen
met ingang van 1 October gebracht op
f 18, f13.50 en f9, resp. voor de le, 2e
en 3e klasse.
De prijzen voor de rijwiejkaarten
thans f 0.30 per stuk en f2 per 10 stub
worden gebracht onderscheidenlijk o
f 0.45 en f3. L
Het dure rleesch.
In de te Gouda gehouden vergaderiir
van de afd. Gouda en Omstreken de
Holl. Mij. van Landbouw, zijn de hoog,
vleeschprijzen een punt van bespreking -i
geweest. Er werd op gewezen dat d<
boeren voor het allerbeste vleesch fl.Of J
uitbetaald krijgen, dat is 85 cent p. pom
schoon. Aan iedere koe wordt ongeveei
f 200 verdiend. Het publiek, dat de boere*
toch ai niet sympathiek gezind is, verkeer*
in de meening dat die met de tfinstgap
strijken, en dat is allerminst het gev -
De vraag is wie krijgt het gdd dan we
Een slager wees er op, dat het per-
1
