Eereposten zijn lastposten. De keizer
van Duitschland voelt de waarheid van
deze spreuk maar al te zeer.
Het is zeker mede tengevolge van de
actie der socialisten dat Ludendorf als
generaal der infanterie is afgetreden. Hij
was een machtige figuur. Naast Hinden
burg heeft hij veel lauweren behaald op
het oorlogsveld. Maar nu de kans gekeerd
is krijgt hij de bons.
In Hongarije is het ministerie Wekerle
afgetreden, nadat de minister-president
verklaard had, dat met het oog op den
steeds ernstiger wordenden toestand een
vereeniging van alle nationale krachten
noodig was, een regeering, gevormd onder
deelneming van partijen uit het Huis en
eventueel ook onder deelneming van buiten
het Huis staande krachten moest het be
stuur overnemen. Aan dit aftreden was
op voorstel van Tisza voorafgegaan de sa
mensmelting van de Hongaarsche arbei
derspartij met de grondwetspartij van
1848, waarna den minister-president was
medegedeeld, dat samenwerking van ülle
nationale krachten onvermijdelijk geworden
was. Deze houding van beide partijen
was dus een der oorzaken van Werkerle's
heengaan. Een andere oorzaak zal wel
geweest zyn wat er te Fiume gebeurd is.
Tijdens de beraadslagingen van het Huis
toch betrad Karolyi de zaal en overhan
digde den spreker een telegram uit Fiume
hetwelk deze voorlas. Volgens dit telegram
waren Kroatische soldaten van het 75e
infanterie-regiment de Honved-kazerne bin
nengedrongen, hadden zij de troepen ont
wapend, de openbare gebouwen bezet, den
officier van justitie gevangen genomen,
terwijl de stedelijke politie, welke slechts
gering in aantal is, buiten gevecht werd
gesteld.
Er is nu in Hongarije een nationale
raad ingesteld. In zijn program eischt
deze raad o.a. terugroeping van de Hon
gaarsche legers uit het buitenland. Aan
den hopeloozen oorlog moet onmiddellijk
een einde worden gemaakt, Het verbond
met Duitschland moet worden opgezegd.
Het laatste punt van het program is
nietigverklaring van de vredesverdragen
van Brest-Litofsk en Boekarest.
Zoo is alles bezig te wankelen en ineen
te vallen. Wij gaan steeds feller bewogen
tijden tegemoet. Revoluties en oproeren
staan voor de deur. Met beving zien wij
de duistere toekomst in, die nog schrikke
lijke verrassingen in haar schoot verborgen
kan houden.
In Frankrijk spreekt men al van de
schadevergoeding die Duitschland zal moeten
betalen.
Senator Touron schrijft in de Petit Pa
risian
Een punt waar allen het in de zeker
heid van de overwinning over eens zijn, is
dat van den overwonnen vijand betaling
geëischt moet worden voor »de verschrik
kelijkste rekening, die ooit tusschen volke
ren bestaan heeft«, gelijk Clemenceau het
uitgedrukt heeft.
Het komt er nu echter op aan deze
in haar algemeenheid juiste gedachte ook
op juiste wijze in toepassing te brengen.
Het is noodig, dat de Fransche staat be
gint met aan de Fransche burgers te be
talen om dan zelf de terugbetaling van de
Duitschers te eischen.
Maar hoe moet men het aanleggen om
de Duitschers in den kortst mogelijken tijd
te doen betalen
Men spreekt op het oogenblik zeer veel,
aldus senator Touron, van betaling in na-
tura. Men wil van de Duitschers de leve
ring van Duitsche arbeidskrachten eischen,
verder materialen, grondstoffen, machines,
enz. Touron stemt hiermee in, maar legt
er nadruk op, dat dit niet de eenige ma
nier moet zijn. Er moet daarnaast een
zeer belangrijke storting in geld geeischt
worden. Verder zegt hij, dat het verschaf
fen van arbeidskrachten door de Duitschers
zeer zeker een van de manieren moet zijn,
waarop Duitschland boete zal moeten doen,
maar dat men bij de aanwending van dit
middel toch wat voorzichtigheid zal moeten
betrachten. Men zal goed doen die Duitsche
straf-arbeiders niet onder de bevolking te
mengen, maar ze alleen te gebruiken bij
de groote staatswerken, als het herstellen
van wegen, kanalen, spoorwegen, het weg
halen van de ruïnes in de verwoeste steden,
het weer gelijk maken van den bodem.
Wat de machines betreft, moet men ook
niet over het hoofd zien, dat lang niet alle
Duitsche machines van de beste soort zijn.
Men moet de Fransche industrieelen niet
de Duitsche prulwaar tegen hun zin willen
doen gebruiken in hun fabrieken.
Senator Touron komt dan tot de con
clusie, dat Frankrijk bij het eischen van de
volledige vergoeding voor de door Duitsch
land begane wandaden een verstandige
combinatie moet opstellen van de drie soor
ten van vergoeding, en moet eischen het
verschaffen van Duitsche arbeidskrachten,
herstel door leveringen in natura, geld
storting.
Arm Duitschland, wat zal het gevild
worden, als straks de afrekening komt.
BUITENLAND.
Duitschland vraagt om de voorwaarden
voor een wapenstilstand.
Berlijn, 27 Oct. Officieel. De Duitsche
antwoordnota aan Wilson luidt als volgt
De Duitsche regeering heeft van het ant
woord van President Wilson kennis geno
men. De President kent de ingrijpende
veranderingen, die in de Duitsche Grond
wet gekomen zijn en komen.
De vredesonderhandelingen worden door
een volksregeering gevoerd, in welker han
den de beslissende machtsbevoegdheden
feitelijk en overeenkomstig de Grondwet
berusten. Aan haar is ook het militair
bestuur ondergeschikt.
DE DUITSCHE REGEERING ZIET
THANS VOORSTELLEN VOOR EEN
WAPENSTILSTAND TEGEMOET ALS
INLEIDING TOT EEN RECHTVAARDI
GEN VREDE, ZOOALS DE PRESIDENT
DIEN IN ZIJNE REDEVOERINGEN
HEEFT GEKENSCHETST.
w. g. SOLF.
Staatssecretaris van Buitenl. Zaken.
Weenen, 28 Oct. De Ootenrijksche re
geering heeft op Wilson's nota geantwoord,
dat zij in Wilson's opvattingen, ook die.
zijner laatste nota, speciaal betreffende de
Tsjecho-Slowaken en Zuid-Slaven toestemt.
De Oostenrijk-Hongaarsche regeering ver
klaart zich verder bereid, zonder den uit
slag der andere onderhandelingen af te
wachten in vredesonderhandelingen met
alle staten waarmee de monarchie in oor
log is, alsmede betreffende onmiddellijke
wapenstilstand, aan alle fronten van Oosten-
rijk-Hongarije te treden en verzocht Wilson
die in te leiden.
De voorwaarden voor een wapenstilstand.
Londen, 27 Oct. Reuter verneemt, dat
de Entente haar voorwaarden voor een
wapenstilstand niet bekend zal maken, voor
dat Duitschland op Wilson's laatste nota
geantwoord heeft.
Vit de Engelsche pers.
Londen, 28 Oct. De Londensche mede
werker van de Manchester Guardian schrijft i
Het geweldige nieuws van heden (Zondag
avond beteekent stellig het einde van
den oorlog. Turkije heeft afgedaan,
Oostenrijk-Hongarije heeft feitelijk als rijk
ai opgehouden te bestaan. Daarbij komt
het Duitsche antwoord op de jongste nota
van den president, die diens strenge op
merkingen over de Duitsche regeering ge
duldig slikt.
In een hoofdartikel onder het opschrift
»Het einde naby«, zegt de Manchester
Guardian De vooruitzichten op den vrede
worden helder, alles beweegt zich in die
richting. Duitschland's nota. waarbij het
Wilson's vorige nota feitelijk aanvaardt,
bereidt den weg voor de definitieve forrnu-
leering van den wapenstilstand. Het heele
debat, dat gevolgd is op de mededeeling
van den rijkskanselier in den Rijksdag, wijst
uit, dat Duitschland alles zal inwilligen wat
Wilson verlangd heeft, hoe bitter het som
migen ook mag toeschijnen. De nieuwe
faze komt nu, als de geallieerden hun voor
waarden voor den wapenstilstand formu-
leeren* Maar voor Duitschland zich ont
wapent, heeft Duitschland recht te weten
op welke algemeene voorwaarden de vrede
geregeld zal worden. Met andere woorden,
de preliminairen voor den vrede moeten
opgenomen worden in de voorwaarden voor
den wapenstilstand. Wat Amerika betreft,
is dat al gebeurd. De AI. G. doet daar
om nu een beroep op de geallieerden, om
hun voorwaarden te omschrijven.
Volgens een bericht, dat de Neue Zürcher
Nachrichten van avolkomen bevoegde zijdes
zegt te ontvangen, zou het zoo goed als
zeker zijn, dat de vredesonderhandelingen
te Brussel plaats zullen hebben, Engeland
en de Vereenigde Staten zouden steeds dezen
wensch gehad hebben en hun opvatting
zou gezegevierd hebben.
Van het Westelijke gerechtsterrein.
Parijs, 21 Oct. Officieel middag-
bericht In den loop van den nacht ver
dubbelden de Fransche troepen van het
eerste leger hun krachtsinspanning aan het
front tusschen de Oise en de Serre. De
Duitschers, door de gevechten van gisteren
in verwarring gebracht, weken over de
geheele linie en moesten naar het Noorden
terugtrekken, waarbij zij de door hen be
zette stellingen opgaven.
De Franschen veroverden Mont d'Origny,
Origny St. Benoitin, Courjumelles, Chevresis-
Monceau, alsmede talryke steunpunten tus
schen deze dorpen.
Op hun rechtervleugel trokken de Fran
schen Pèron voorbij en rukten in Noorde
lijke richting op. De Franschen namen heuvel
117 en de suikerfabriek op 1500 M. ten
Oosten van Richecourt.
Het aantal gevangenen, door de Fran
schen in de gevechten van den 21 tot den
26en tusschen Sissonne en Chateau Porcien
gemaakt, bedraagt meer dan 2450, waar
onder 51 officieren.
Aan het verdere front was de nacht
kalm.
o
Een scheepsramp.
Vancouver, 27 Oct. Het stoomschip
»Princess Sophias van de Canadian Pacific
Railway, is gisternacht op weg van Skagway
tijdens een storm gezonken, waarbij 268
passagiers en 75 leden van de bemanning
omkwamen.
o
Betonschepen voor de Duitsche binneu-
scheepraart.
In Duitschland is men er toe overgegaan,
schepen voor de binnenscheepvaart van ge
wapend betor, te bouwen. Op een Zuid-
Duitsche werf is men gereed gekomen met
den bouw van een betonnen motorschip
vun 80 ton, 25 meter lang en 4.42 meter
breed, dat gedreven wordt door een motor
van 45 P.K. De betonnen huid is 4 c.M.
dik, de bodem 4V2 c.M. De voordeelen
van het bouwen van dit soort schepen zijn:
een belangrijke besparing aan ijzermateriaal,
bouw- en onderhoudskosten, terwijl de bouw
tijd veel korter is dan van houten of ijzeren
schepen. Bovendien zijn betonschepen beter
bestand tegen zwaren druk en tegen stooten
en zijn eventueels reparaties gemakkelijker
aan te brengen.
Uit bevryd België.
Havre, 28 October. Ik heb den heer
Segers, minister van oorlog, op heroverd
gebied ontmoet. Hij zeiin bevrijd Vlaan
deren wordt de dienstregeling geheel om
gewerkt. Het hoofdbestuur, te talrijk om
het makkelijk te kunnen verplaatsen, zal
voorloopig te Havre blijven, maar een de
legatie is zooeven te Brugge gevestigd.
Men is begonnen met den agenten hun
plaatsen aan te wijzen, welke op bevrijd
gebied werden teruggevonden, alsmede de
werkplaatsen en stallingen, het materiaal
en de lijnen weer in bezit te nemen. Een
bizondere afdeeling is ingericht om den
terugkeer der Belgen mogelijk te maken,
die op het oogenblik in Frankrijk, Groot-
Brittanje en Nederland toeven. Ze zal
met de spoorwegmaatschappijen en de re-
patrieeringsbureau's in nauwo betrekking
blijven. De agenten der militaire genie
hebben met een verbluffende snelheid aan
het herstel van de lijnen gewerkt.
Laatstleden Woensdag reden de treinen
tot Thourout, Vrijdag kwam de eerste te
Brugge Donderdag ging het eerste tele
gram van Brugge naar Havre. Er is even
wel belangrijke schade aangericht en vóór
de dienst op bepaalde netten weer op gang
is zullen eenige dagen verstrijken.
Wat de post aangaat, men kan in Vlaan
deren en van het niet-Wlaamsche deel van
het bevrijde gebied uit met Vlaanderen en
den vreemde brieven wisselen.
De directie van de zeevaart wordt bin
nenkort te Ostende gevestigd.
Daar zullen, zoodra de schepen, tusschen
de havenhoofden gezonken, zijn gelicht, de
postbooten kunnen aanleggen en zal men
de Belgsche vluchtelingen in Groot-Britanje
methodisch naar hun vaderland beginnen
terug te voeren.
o
De intocht van koning Albert te Brugge.
Een particulier telegram uit Havre aan
de N. R. Ct. meldt:
Vrijdag j.l. was Brugge feestelijk ver
sierd. De koning, koningin en prins Leopold
deden hun plechtigen intocht in de stad,
aan het hoofd der Belgische troepen. Er
was een ontzaglijke menigte op de been.
Het carillon speelde Vlaamsche en nationale
volksliederen. De beiaard dreunde gedempt
het lied der overwinning.
De soevereinen worden met geestdriftige
toejuichingen ontvangen. De koning, de
koningin en prins Leopold zitten te paard
en rijden vóór den generalen staf, waarbij
zich de Fransche generaal Degoutte, gene
raal Gillain, hoofd van den generalen staf
van het Belgische leger en generaal Delobbe,
sous-chef van den generalen staf bevinden.
Op het moment dat de koning het stand
beeld van Breidel en de Coninck voorbij
trekt, groet hij dit met een breed gebaar.
De soevereinen blijven vervolgens voor het
défilé der infanterie en cavelerie stilstaan.
De menigte juicht de troepen eindeloos toe.
Keiier Wilhelm.
Een particulier telegram uit Keulen aan
de N. R. Ct. meldt
Volgens een bericht in het Kölner Ta-
geblatt heeft het Rijksdaglid Kuckhof ter
vergadering van de Keulsche Centrumsaf-
deeling gezegd, uit de beste bron te kun
nen verzekeren, dat de keizer niet onaf
scheidelijk is van de kroon. Als het oogen
blik zou aanbreken, dat zijn aftreden om
het bestwil van het volk zou eischen, zou
keizer Wilhelm II niet aarzelen en van
de kroon afstand doen. Siechts en wa
penstilstand, niet een neerleggen van de
wapens zou echte vredesonderhandelingen
kunnen inleiden.
De Paus en de vrede.
Keulen, 28 October. Volgens de Köln.
Volksztg. verluidt, dat kardinaal von Hart-
mann te Keulen uit naam van de bisschop
pelijke conferentie te Fulda den paus om
bemiddeling heeft gevraagd, opdat de vij
anden, die naar allen schijn de Duitsche
natie in haar bestaan bedreigen, hun plan
om Duitschland te vernietigen laten varen.
Den paus is verzocht zijn gezag in de schaal
te werpen, opdat een vrede intrede in
overeenstemming met recht en rechtvaar
digheid, die aldus de gesplitste naties ter
verzoening zou kunnen leiden.
Krijgsgevangenen.
Londen, 28 October. In het Lagerhuis
heeft Hope uit naam van het departement
voor krijgsgevangenen meegedeeld dat, vol
gens opgave der militaire autoriteiten, het
aantal vijandelijke krijgsgevangenen, welke
sedert het begin van den oorlog zijn ge
maakt, 327,416 bedraagt, waaronder
264,242 Duitschers. Het aantal Duitsche
gevangenen, die zich in het Ver. Koninkrijk
bevinden, bedraagt volgens de jongste rap
porten, 97,060 man.
BINNENLAND.
Van de Zeeuwsch-Ylaamsche greus.
Men meldde Maandag uit Aardenburg
Van elf tot twaalf uur ongeveer is Mid
delburg in Vlaanderen werkelijk met gra
naten beschoten. De molen en de kerk
zijn gespaard, vele huizen zijn ingestort.
De bewoners en de Belgische bezetting
zijn achterwaarts België in gevlucht en
getrokken. Er is -voortdurend vliegeractie
boven Middelburg. Granaatscherven vielen
op Nederlandsch gebied. Gedurende het
bombardement stegen zes geallieerde vlie
gers op, waarschijnlijk om Duitsche batte
rijen tot zwijgen te brengen. Vijf slechts
keerden terug. Ook was er gistermorgen
nog een luchtgevecht langs de grens, waar
bij iiieu een vliegmachine zag neerschieten.
Men meldt heden uit Aardenburg
De beschieting van het Belgische Mid
delburg door de Duitsche artillerie gisteren
was een indirecte schending van onze neu
traliteit. Het Duitseh geschut, dat in actie
was, stond opgesteld bij St. Laurent, zoo
dat de afgeschoten projectielen hun weg
moesten nemen-over Nederlandsch grond
gebied. Staande op den weg tusschen
Heille en Eede hoorde ik duidelijk de gra
naten over mijn hoofd komen uit het Oos
ten, en zag ze daarna neerslaan op het
Belgische dorp Te ongeveer halfelf was
het bombardement begonnen. Van de schen
ding van onze neutraliteit werd door een
officier van de grenswacht rapport uitge
bracht aan een hoogere militaire autoriteit,
die hierop onmiddellijk een krachtig protest
deed toekomen aan den commandant der
Duitsche artillerie. Korten tijd daarop
werd het vuur gestaakt. Heden zullen de
eerste tweehonderd Fransche vluchtelingen
in ons land na besprekingen tusschen Fran
sche, Belgische en Nederlandsche autoritei
ten over Sluis om elf uur naar hun land
terugkeeren.
a
Verduisterde zeevondst.
Door een rechercheur te IJmuiden werd
op een afgelegen plaats in de Buitenhaven
een onbeheerd visschersvaartuig aangetrof
fen, hetwelk bij onderzoek vier oxhoofden
met wijn bleek in te hebben. Na lang
sporen kwam men tot de ontdekking dat
deze wijn afkomstig was van een daar
binnengekomen trawllogger, die deze in zee
opgevischt, doch niet bij den strandvonder
aangegeven had. Deze vondst was verkocht
aan een bekend kettinghandelaar te IJmui
den, die den wijn bij nacht had laten over
laden en verschepen. De schipper van het
kleine vaartuig had evenwel te veel de
qualiteit van den wyn onderzocht, met het
gevolg dat hij zich verslapen had en de
buit werd ingerekend voor zij naar elders
vervoerd kon worden.
Hooi.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft nader vastgesteld een maxi
mum groothandelprys voor hooi van eerste
qualiteit van f 80 per 1000 K.G. onge-
perst, geleverd franco spoor of schip bij
den producent, met dien verstande, dat
voor hooi na 31 dezer geleverd, deze prijs
mag worden verhoogd met een bewaarloon
van f 0.50 per 1000 K.G. per maand of
gedeelte van een maand. Voor hooi vna
een mindere qualiteit wordt een naar even
redigheid lagere prijs betaald. (Stct.)
o
Huiterij in den Harskamp.
Vreeselijke berichten bereiken ons aan
vankelijk ïOproer van militairen, waarbij
60 personen waren doodgeschoten We
vertrouwden dat alarmeerend bericht niet,
dat dan ook weldra bleek geheel ongegrond
te zijn. Er is zelfs geen enkel persoon
gewond.
Wat is de kwestie De circa 500
militairen in de Harskamp, nabij Arnhem,
waren ontevreden, dat de verloven tijdelijk
ingetrokken zijn. Ze koppelden daaraan
vast onvoldoende voedsel.
In werkelijkheid zijn er een 100 onrust
stokers. De rest deed onwillekeurig mede.
Vrijdag deden zich de eerste kenteeke-
nen van de opgewonden stemming voor.
Tegen halfvijf, toen de officieren in hun
cantine zaten te dineeren, werden er on
der de soldaten kreten als »Honger!s
en dergelijke aangeheven. De hoofdoffi
cieren en kapiteins kregen dit te hooren
en hebben zich toen onder de soldaten
begeven, om met hen te praten en hen
tot kalmte te brengen. Zoolang er met
hen gesproken werd, bleven de mannen
kalm, maar ternauwernood hadden de of
ficieren zich omgewend of er steeg weer
gemompel uit den troep op. Ook werd
er gescholden en met steenen naar de
officieren geworpen. Een luitenant en
een kapitein werden door de steenworpen
licht gewond. Een der officieren heeft
toen, blykbaar uit zelfverdediging, zijn re
volver getrokken en een schot op de op
roerlingen gelost. Daardoor groeide hun
verzet nog aan.
Denzelfden avond, tegen halfnegen, trok
een groep mannen, gewapend met geweren,
knuppels en messen, naar de offiicierscan-
tine en gooide er alle ruiten in. Op dat
oogenblik bevonden zich 4 of 5 officieren
ongewapend in de cantine zij kozen den
verstandigsten weg en verdwenen door een
achterdeur.
Zaterdagmiddag begonnen opnieuw de
ongeregeldheden.
Een troep mannen trok naar de can
tine, haalde alles weg wat er zich bevond
sigaren, sigaretten, koek, speculaas,
flesschen port, een vaatje cognac, enz.
sloegen vervolgens den boel kort en klein
en staken de cantine in brand. Zij brand
de tot den grond af.
Na de soldatencantine gingen de vier
soldatenbarakken er aan ook deze barak
ken, die vol lagen met lichtbrandbare stof,
als dekens, stroo, enz., stonden weldra in
lichtelaaie.
Hulp is verleend door de infanterie uit
Millingen en Ede, veldartillerie onder ka
pitein Quarles van Ufford en marechaussees
uit Apeldoorn.
Het Maandagochtendblad deelt mee, dat
een paar honderd vluchtelingen Zondag te
Amersfoort met een extratrein, die hen,
naar zij meenden, naar Groningen en Drente
zou brengen, naar de Vlasakkers, de groote
legerplaats bij Amersfoort, zijn gereden,
van waar ze naar de Harskamp zijn terug
gebracht.
Hetzelfde blad zegt ook, dat alles er op
wijst, dat de muitelingen hadden afgespro
ken het kamp plat te branden.
De militairen, die per fiets naar het
noorden waren gevlucht, zijn opgespoord
en begeven zich weer naar de Harskamp.
o
Humor iu de Tweede Kamer.
Donderdag polemiseerde Wijnkoop met
mr. Marchant in de Tweede Kamer.
Deze heeft gezegd, dat er in Rusland
hongersnood heerscht. Neen, roept Wijn
koop, in ons land heerscht hongersnood.
De heer MarchantIk wil niet ruilen
met Rusland.
De heer WijnkoopIk wil wèl ruilen
met Rusland.
De heer DuijsNou, graag hoor, we
ruilen je dadelijk in.
Fantasia.
In Nymegen deden Woensdag volgens
de Nijmeegsche Crt. wilde geruchten de
ronde. Heette het voor eenige dagen dat
de Duitsche keizer op Aliddachten was ge
arriveerd, Woensdag werd gemeld dat niet
de Duitsche keizer zelf, maar alvast 20
koffers van Z. M. op Middachten waren
aangekomen. Heel de stad sprak er over 1
En er werd aan toegevoegd bepaald
door iemand die bij het openen der koffers
tegenwoordig geweest was dat de kof
fers de keizerlijke kroonjuweelen bevatten.
By informatie is gebleken, dat er inder
daad op het kasteel Middachten koffers
waren gekomen, maar van een gezel
schap, dat daar enkele dagen komt jagen 1
Een Duitsche zeeboet.
De Duitsche zeeboot Lipsos, van de Duit
sche Levantlyn, is van Antwerpen hier te
