r F. N. VAN POPPEL DAMES- EN HEERENKLEEDING Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. No. 3841. Zaterdag 4 Januari. 1919. Geurige oude Vorstenlanden 10 cent. Prima belegen oude Vorstenlanden Heerlijke Sumatra sigaar 12 's-BQSCH. FEUILLETON. K RATES, ÏSAHLMANN's Heeren- en Kinderkleeding. Gorinclieiii. LaND van ALTERA TIJDELIJK NOG VERKRIJGBAAR: DRAAGT Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.20, franco per post zonder prijsverhoogiog. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 46 regels 60 cent. Elke regel meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag 4 uur ingewacht. BHC 3H - Bij 300 stuks franco rembours door geheel Nederland. Gelieve kleur op te geven: licht, middel of donker. SIGAREN-MAGAZI.J TV SUITENLANDSCH OVERZICHT. De geschiedenis der wereld wordt ge maakt niet door vele menschen maar door enkelen. Het zijn de leiders, de hervor mers, de mannen en vrouwen die om hun vasten wil, door hun meesleepende geest drift, door hun onverzettelijke kracht en onbedwingbaren moed die richting aange ven, nieuwe banen openen en voor eeuwen den loop der historie bepalen. Denkt slechts aan de godsdienststichters, aan de volks helden, aan de wijze en edele staatslieden. Onder de laatsten mogen wij zeker wel Wilson rangschikken. Hoe meer wy van dezen man vernemen des te meer worden wij overtuigd, dat hier een groote voor ons staat, wiens woord en werk een alles be- slissenden invloed kan hebben op den ver deren gang van het toekomstig leven. De laatste dagen van het oude jaar heeft deze president der Ver. Staten doorgebracht in Engeland en hij heeft een bezoek ge bracht aan Carlisle, de plaats waar eens zijn grootvader als predikant heeft gearbeid en waar zijn moeder geboren werd. Wilson heeft het kerkje van zijn groot vader bezocht en er de gezangen der ge meente meegezongen, later bezocht hij het geboortehuis zijner moeder. Is het wonder, dat hij weemoedige woorden sprak, toen men in het kerkje hem verzocht een woord te zeggen, Zich naar den kansel begevende, sprak president Wilson op indrukwekkende wijze en met vermijding van alle rhetorica een kort woord, waarin hij zeide, dat hij slechts schoorvoetend optrad bij dezen dienst. «Ik herinner my mijn grootvader nog zeer EEN LEVENSBEELD. 61 De herinnering aan Dorus werd hoe langer hoe levendiger, en menigmaal had zij reeds in stilte vergelijkingen gemaakt tusschen Brouwer en hem. Vergelijkingen, die wel is waar in den beginne ten voor- ócele van den lichamelijk beter door de schikgodinnen uitvielen, maar die later, en misschien ook al spoediger dan zij zichzelve wilde bekennen, niet in Dorus nadeel waren. Maar een bult 1 en bovendien hij had immers nooit iets gezegd, en er zelfs nooit op gezinspeeld dat hij haar lief had Toch wist Augusta dat 't zoo was, ten minste dat het zoo geweest was, en daarom kleurde zij zoo sterk bij Tournel's woorden «Dus je besluit staat vast om met hem te breken.® «Ja, grootpapa!® «Bedenk wat je doetik word oud ik voel mij in den laatsten tijd zwak en weinig opgewektde lessen worden minder de menschen zeggen «Tournel raakt op,® en ze hebben gelijk,zei de oude man, weemoe dig glimlachend. «Wanneer ik er niet meer ben, sta je alleen op de wereld, en «En kan Goddank met lesgeven mijn brood verdienen. Heb ik nu al niet een goed en volgens die herinnering gevoel ik, dat hij dit stellig niet zou goedkeuren. Ik herinner mij zijn strenge lessen van plichts betrachting en ik herinner mij met pijn lijke nauwkeurigheid, hetgeen hij verwach ten zou, dat ik zou weten, o.a. ook dat het een leek als ik ben, niet geoorloofd is hier te spreken. Er is nog een andere reden, waarom ik aarzel te spreken de gevoelens, die heden bij mij worden gewekt, zijn van te intie- men aard en te diep om in 't openbaar te worden uitgesproken. Treffende herinne ringen zijn hier bij mij gewekt aan mijn moeder, die hier geboren is, de herinnering aan haar zacht karakter, aan haar plichts gevoel, aan haar afkeer van al wat naar uiterlijk vertoon zweemde, komt met aan drang terug en ik vraag mji af of het toch misschien voegen zou, dat ik op een plaats, gewijd aan den eeredienst, getuigde van hetgeen ik aan haar verschuldigd ben, omdat immers tenslotte al hetgeen de we reld thans zoekt, is het terugkeeren tot den weg der plichtsbetrachting, het ver laten van de paden der verwildering en van het eigenbelang, om te streven naar waardigheid en naar de vervulling van het recht. Nadat in dezen oorlog de volken tijdelijk zijn saamgevoegd tot een combinatie van physieke kracht, moeten we nu vastaan- eengesloten zijn in een combinatie van zedelijke kracht, die onweerstaanbaar zal zijn en nog sterker dan de physieke kracht, die de poging deed mislukken om de we reld te onderwerpen. Woorden, scherp als zwaarden, hebben de overtuiging ge goed aantal élèves, en Och grootvader 1 martel mij niet langer met al die tegen werpingen. Ik heb alles overwogen en gewikt, en ben besloten mijzelf niet onge lukkig te maken. Och leefde nicht Barbara nu nog maar, die zou mij wel geholpen hebben om het hem te zeggen.® »Dat zou ze zeker, maar ik zal het ook; vanavond nog zal ik met Brouwer spreken.® Tournel deed zooals hij beloofd had, en maakte zich van te voren reeds zenuwachtig, omdat hij de uitwerking van zijn woorden op Brouwer vreesde, maar 't ging veel beter en gemakkelijker dan hij gedacht had want de candidaat-notaris antwoordde dood kalm op hetgeen Tournel zei: «'k Heb het wel zien aankomenwij passen niet zoo recht bij elkaar, maar i k wilde de eerste niet zijn, en geen aan leiding geven dat men later zou kunnen zeggenhij heeft haar als passe-temps gehad, zoolang hij daar in dat stille stadje was ik hoop dat zij later iemand vindt, .die haar beter past.® De grijze muziekmeester was veront waardigd. Als passe-tempsdat was te erg hy bleef bedaard, maar kon zijn toorn nauw bedwingen. Brouwer's koel heid en kalmte evenaarden, neen, overtroffen die van Augusta, en toen zij van elkander afscheid namen, scheidde zy als goede vrienden, zonder den minsten wrok. Zij waren elkander vreemd gebleven, en daarom ontknoopte zich zonder smart of lijden een band, die slechts schynbaar twee harten wekt, dat het kwaad moest worden be streden ze hebben de volken doen opstaan als tot een kruistocht. Geen andere zaak zou zoovele volken vereenigd hebben. Zij wisten, dat een vogelvrij-verklaarde onzeg bare dingen verrichtte, en zoo kwam het, dat uit rustige oorden gelijk .deze, in heel de wereld de krachten zich verzamelden om zich te verzetten tegen iedere poging om kwaad te doen op groote schaal. Even als kleine stroompjes, die naar de rivier en zoo naar zee vloeien, zijn er uit kleine plaatsen als deze stroomingen saamgevloeid, die het geweten der menschheid vruchtbaar hebben gemaakt. Dit geweten der mensch heid willen wij thans ten troon verheffen®. Zoo sprak Wilson in de geboortestad zijner moeder en wij luisteren gaarne naar dergelijke woorden. Telkens worden wij in zijn redevoeringen getroffen door de ge dachte dat op de aanstaande vredesconfe rentie niet de tijdelijke, de stoffelijke be langen ten richtsnoer bij de besprekingen mogen dienen, maar dat het gaat om het heilig recht. Hij wil niet weten van af- stooten en neerslaan. Neen, zoo zeide hy later te Manchester Wij moeten komen tot vriendschappelijk overleg. De wensch om tot elkander te naderen is reeds een halve oplossing van de moeilijkheden. Dit is een leerstuk, dat gemakkelijk zal kunnen worden begrepen in een groot handelscentrum als dit. Gij kunt niet han delen met lieden, gij kunt geen handels- en nijverheidsbetrekkingen' vestigen met menschen, die u niet vertrouwen. Wel willendheid is de voorloopster van den han del en de handel is het groote vriendschaps werktuig in de wereld. Daarom zou ik willen, dat het mogelijk voor ons was, om iets te doen, zooals dat, 't welk door en kelen van mijn ernstige voorouders was 's-BOSGH Vughterstr. 87, Tel. No- 657 Uitsluitend naar maat had verbonden, omdat de ziel de knoop niet had gelegd. «Je hebt toch gelijk, Augusta,zei de oude man, «je hebt gelijk Ik heb hem nooit goed gekend Natuurlyk was het verbroken engage ment van Augusta Tournel een alleraan genaamste stof voor de babbelende burgers. Men beklaagde haar, men beoordeelde of veroordeelde haar, al naarmate men tot haar vrienden of niet behoorde. Brouwer had een paar ellendige dagen op de socië teit, en daarna ging alles zijn gewonen gang in het kleine stadje, totdat een half jaar daarna de praatgrage en bemoeizieken weer rijke stof tot onderhoud vonden in de omstandigheid dat Brouwer, na het verbreken van zyn eerste engagement een tweede aanging met de reeds niet meer schoone of jonge, maar eenige dochter van een rijk geworden koffiehuishouder, die in den omtrek rentenierde, en met de hand op den broekzak slaande, verklaarde »'t Komt er bij mij niet op aan of mijn aan staande schoonzoon een betrekking heeft of niet, hier zitten de muziekanten.® Polyhymnia was in rouwgewaad, het bestuur en de werkende leden, allen in zwarten rok en witten das, waren in- en voor het huis van Tournel verzameld. Hun geachten directeur was gestorven, en zij stonden gereed hem de laatste eer te be wijzen, door zijn stoffélijk overschot naar het kerkhof te volgen. gedaan. Want onder mijn voorouders waren ook van die zeer vastberaden lieden, die als de »covenanters« bekend stonden. Ik zou wilien, dat niet alleen Engeland en de Ver. Staten, doch ook Frankrijk, Italië en de geheele wereld tot een groot verbond en «covenant® zouden toetreden, welke verklaarden, «dat wij allen in de eerste plaats vrienden zijn van de menschheid en dat wij ons verbinden om het recht te waarborgen en te doen overwinnend. Zal het Wilson gelukken zijn denkbeelden te doen zegevieren Hij zal wel een zwa- ren strijd hebben te voeren. Luisteren wij b.v. naar wat Clemenceau wil, dan hooren wij niets anders dan wraakgedachten. «Er is, zoo zeide hij in de vergadering o.a., een oud stelsel, dat tegenwoordig ver oordeeld schijnt, maar waaraan ik getrouw blijf. Het was, dat de landen hun eigen verdediging organiseerden en er naar streef den en er op uit waren te zorgen voor hetgeen men noemde het evenwicht der mogendheden. Dit stelsel wordt nu ver oordeeld, maar indien zulk een evenwicht bestaan had vóór den oorlog, indien Engeland, Amerika, Frankrijk en Italië te zamen overeengekomen waren, datdegeen, die een hunner aan zou vallen, allen aan viel, dan zou de oorlog niet plaats gehad hebben. Indien uw vertrouwen mij ter vredesconferentie zendt zal dat stelsel van allianties, waar ik niet van afzie, er mijn leidende gedachte zijn, opdat men niet bij den vrede vier volkeren zal scheiden, die ge- zamenlijk den str ij d voerden. Ik zal daar veel opofferingen voor doen. Waarom wilt gij, dat wij nu nog verder ingaan op deze hoogst teere kwesties en dat ik de argumenten ga verzwakken, die ik zal moeten doen gelden Ik ben ver plicht u in vertrouwen discretie daarover te vragen.® Dergelijke taal is duidelijk, commentaar er op is allerminst noodig deze woorden zijn zeker niet in overeenstemming met die van Wilson. En niet alleen Clemenceau, maar ook Lloyd George gaat van zulke gedachte ge dachte uit. De uitslag van de pas ge houden verkiezing in Engeland doet wel duidelijk zien met welke plannen hij ter vredesconferentie zal opgaan. Immers Lloyd George heeft een verpletterende meerder heid achter zich van menschen die den ondergang van Duitschland in hun vaandel Tusschen de neergelaten gordijnen door, zag Augusta, voor 't venster staande, den somberen stoet vertrekken, en oogde hem na zoolang zij kon. Het deed haar goed te zien, hoe haar grootvader bij zijn stad- genooten geacht en bemjnd was geweest, en het temperde haar droefheid en 't ge voel vah verlatenheid, dat zich van haar had meester gemaakt toen de goede een voudige man gestorven was, Nu was hij heengegaan, de brave, ge duldige, vriendelijke oude man, die haar zoo innig lief had. Zijn ziekbed was kort geweesteer. hevige koorts, gevolgd door longontsteking, overviel hem op een avond nadat hij van de koorrepititie van 't zang gezelschap was tehuis gekomen, en sleepte hem een paar weken later ten grave. De laatste dagen van zijn leven waren kalm en zonder pyn, en Augusta had zich daar door met de hoop gevleid, dat de hoog bejaarde man nog voor haar zou gespaard blyven, maar dokter Abels die hem be handelde, had haar alleen geroepen in de kleine voorkamer, en gezegd«Augusta, er is niets meer aan te doen, de goede man gaat sterven wees kalm, dan zal hij 'took zyn, tot het einde daar is.® Zij had zich goedgehouden, zij was be daard gebleven, en de oude muziekmeeester was zacht en stil ontslapen. Nu alles voorby was, kwam de terug werking de overspannen zenuwen eischten haar recht, en een vloed van tranen schonk verlichting aan haar gemoed. hebben geschreven. De verzoeningsgezin- den hebben allerwege de nederlaag geleden. Het is nu de vraag wat de eerste minister, die eenmaal een voorvechter was van de kleine luijden, doch nu zijn oude plunje heeft ingeruild tegen een conservatief pakje, met zijn onbeperkte macht zal doen. Wij weten dus al wat de staatslieden uit Frankryk en Engeland zullen voorstaan op de komende vredesconferentie, die naar verluidt op 13 Januari zal beginnen. En wat zullen de heeren uit Italië eischen Ook daar heeft de partij der onverzoenlij- ken de bovenhand. Heel duidelijk komt dit uit door het aftreden van Bissolate, de man, die is opgekomen voor een politiek van overeenstemming met de Zuid-Slaven, maar die niet in de regeering kon blijven, omdat hij zich niet vereenigen kon met de inzichten van Sonnino. Hieruit blijkt dus ook wel wat Italië zal bezielen op de vre desconferentie. Alle afgevaardigden zullen willen plukken, plukken van den overwon nene, hoe meer hoe liever. Als het maar niet uitloopt op een plukharen, wanneer de heeren niet tot overeenstemming kunnen komen. In ieder geval zal Wilson bijzonder scherp moeten staan om door de anderen niet op zij geduwd te worden. In Duitschland tamelijk rustig. De Spar- tecusgroep wil niet meedoen aan de samen stelling van de Nationale Vergadering. Hoe dolzinnig deze lieden zijn toont Rose Luxem burg een van de aanvoersters die in een vergadering zeide dat de eerste taak was, de regeering van Ebert enz. ten Daar stond zij aan 't venster en zag in de verte den lijkstoet omrijden, terwijl de heeren in 't zwart er zwygend achter liepen. Toen zij de laatste had zien verdwijnen, zuchtte zij diep en liet zich in de half donkere kamer op een stoel nedervallen. «Alleen op de wereld,® die woorden ontglipten onwillekeurig haar mopd. Zij had behoefte aan een hart, aan een gemoed, dat haar begreeep, dat haar toe behoorde, geheeel alleen en onverdeeld waaraan het hare zich hechten kon, met al de kracht, innigheid en warmte van haar rijk gemoed. Zij gevoelde hoeveel zij zou kunnen geven, wanneer zij ontving wat zij wenschte, verwachtte en zocht een ziel die met haar één was in denken en gevoelen. Als het ware een beter deel van haar eigen ik. Haar geheele karakter had in de laatste jaren een meer ernstige richting aange nomen zij gevoelde dieper en verstandiger, maar daarom niet minder innig en warm dan voorheen. Veel wat haar vroeger jiet toppunt van geluk had toegeschenen, be schouwde zy nu met andere oogen, en haar oordeel was minder haastig en opper vlakkig geworden. «Waarheen nu dacht zij, terwijl zij peinzend voor zich uit zag in de sombere kamer, «Hier blyven Alléén in dit huis, dat voor mij geen tehuis meer is 't Kwam haar bijna onmogelijk voor. Wordt vervolgd.) NIEUWSBLAD üir ligt Uil m Huilen ei uittil In Langstraat en Ie fiommelerwaard. Hinthamerstraat 84, Tel. int. 49S.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1919 | | pagina 1