Straatverkeer.
UT EIÏÏWI0 ZTC2ÏÏWE
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 3850. Woensdag 5 Februari1919,
FEUILLETON.
UND VAN ALTENA
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden ƒ1.20,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Ad verten tien van 16 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
Iedereen kent de Engelsche plaat
His Majesty the Baby. Een Londen-
sche politie-agent zet het heele ver
keer in de straat stil, totdat een kindje
aan de hand van nurse op zijn geraak
naar den overkant is gekomen.
Ik kan me soms ergeren aan die
plaat. Zeker, als daar een kindje
op straat loopt, en gevaar loopt van
overreden te worden, dan is het kos
telijk, dat de politie het verkeer zoo
in haar macht heeft. Maar toch voel
ik wel eens ergernis, en ik ben blij,
dat ik een teekenaar gevonden heb,
die mijn ergernis deelt en „his majesty
the baby" tot een eendekuiken heeft
gemaaktMijn ergernis gold allereerst
de kinderjuffrouw, die te onhandig
of te verwaand is om even dat kindje
op haar arm te nemen, en dan evenals
de andere menschen in een drukke
straat, het geschikte oogenblik af te
wachten, tot ze oversteken kan. Maar
ik heb me ook geërgerd aan de voor
stelling alsof voor een kind nu altijd
alles wijken moet. Wat het zwaarst
is, moet het zwaarst wegen, en mijns
inziens weegt een straat vol rijtuigen
met menschen en voertuigen met
Vrachten meer dan één zoo'n baby,
zelfs al zet men de kinderjuffrouw
er bij op de schaal Laat ze wachten
en anders laat ze rondloopen.
Wat doet ze met dat kind in het
gewoel Iedereen op zijn plaats
de rijtuigen op straat en bahy in de
kinderkamer of in het park. Laat
het er met den tram heengaan des
noods, en laat de juffrouw, als ze in
de drukke straten boodschappen moet
doen, baby thuis laten. Mevrouw' kan
er toch ook wel een oogenblik toezicht
op houden! Zoo kun je ten slotte
wel het straatverkeer laten stilstaan
ter wille van een eendvogel, die nog
een kruimeltje wil oppikken
We hebben in onze groote steden,
in navolging van de buitenlandsche,
tegenwoordig ook onze verkeers-agen-
ten, en ze doen nuttig werk Koetsiers,
wagenbestuurders, chauffeurs, ze kun
nen niet op een kruispunt eensklaps
stil houden, gelijk een voetganger
doet, wanneer hij ziet, dat de weg
niet vrij is. Ze moeten het eerder
4.
Weet jé wel Henriette, dat het denk
beeld om de school te verlaten, mij juist
daarom zoo weemoedig stemt, omdat ik je
het volgende jaar bijna niet zien zal. O
ik wou, dat ik een middel wist om je al
tijd bij mij te houden wat zou dat heer
lijk zijn
«Denk daar nu niet meer aan,a klonk
het antwoord op zacht overredenden toon
«ik heb je laatst immers duidelijk uitgelegd,
waarom dat niet kan.c
»Zeg liever, omdat je niet wilt, Hen
riette.
«Nu dan, als je dat liever hoort: om
dat ik niet wil. Maar dat geloof je zelf
niet, Elise. Als je werkelijk meendet, dat
ik niet dolgraag altijd hij je zou willen zijn,
dan zou je niet zooveel van mij kunnen
houden, als je doet. Maar in mijn plaats
zou je zulk een voorstel ook niet aanne
men.
«Ik weet het niet, Henriette, ik ben
zoo fiére niet. Ik geloof, dat als ik daarin
het middel zag om altijd bij je te blijven,
ik niet lang weifelen zou.«
«Dus dan zou je mijn gezelschapsjuffer
willen worden, want welken naam je ook
weten. En daarom plaatst het stads
bestuur op de drukke kruispunten
den agent met den staf, het teeken
van zijn heerschappij. Hij ziet het
verkeer in de vier richtingen te ge-
moet, en met beleid kan hij het re
gelen om botsingen te voor
komen
Onze Nederlandsche groote steden
zijn nog niet zoo verschrikkelijk
groot. Dat in een straat twee onaf
gebroken rijen van rij- en voertuigen
elkander passeeren, zien we niet veel,
en nog minder, dat zulke twee rijen
elkander kruisen, 'k Stond er eens
in Brussel naar te kijken, en ik be
wonderde de orde' waarin alles ge
schiedde. Een agentenhandschoen
regelde alles. Even werd hij gezwaaid
naar Oost en West, en in die rich
tingen stond alles stilhet verkeer
Zuid en Noord had vrij baan, en ook
de voetgangers maakten- daarvan ge
bruik. Na een paar minuten werd
met denzelfden handschoen het ver
keer Noord en Zuid stop gezet, en
Oost en West konden hun gang gaan.
Zulke drukke punten hebben we
in ons land nog maar enkeleook
waar wij v'erkeers-agenten hebben,
gebeurt het maar zelden, dat ze het
verkeer beurtelings stop zettenin
den regel hebben ze slechts nu en
dan op te treden om botsingen te
voorkomen.
In millioenensteden ais Londen en
New-York is dat anders, en reeds
meermalen heeft men denkbeelden
aan de hand gedaan om te komen
tot een andere manier van over straat
gaan. Die denkbeelden gaan in de
richting van verhoogde voetpaden,
verhoogd namelijk tot de eerste ver
dieping.
Zie, toen de spoortreinen kwamen,
heeft men ze niet op de gewone wegen
geleid, maar ze afzonderlijke banen
gegeven. Stoomwagens op de straat-
en grintwegen kwamen pas later, en
ze hebben veel meer ongelukken
veroorzaakt dan de spoorwagens.
Maar nu hebben we in onze steden
electriscbe trams, auto's, vrachtwa
gens en paarderijtuigen, en die alle
bedreigen het leven en de heelheid
van den voetganger, die toch op elk
kruispunt de straat moet oversteken.
Het aantal ongelukken is dan ook
met je lieve intenties daaraan voor mij zoudt
willen geven, anders is het niet. Kijk,
Elise, juist omdat ik er zoo hoogen prijs
op stel, om altijd je vriendin te blijven,
omdat ik daaraan zoo sterk hecht, neem
ik je voorstel niet aan. Ik geloof niet,
dat het goed is, dat van twee intieme
vriendinnen de eene zich de dienstbare
maakt van de andere ook al is deze
nog zoo lief. Wil je het trots van mij
noemen, het is mij wel, maar dan is het
toch een gepaste trots waarlijk, ik ver
zeker het je, de hoofdreden dat ik aan je
wensch niet voldoe, is, dat ik daarin het
eenige middel zie om altijd je vriendin te
blijven. Kom, het is hier zoo heerlijk
laat ons wat gaan zitten, a
Nadat de beide meisjes plaats genomen
hebben, vlijt Elise haar lief hoofdje ver
trouwelijk tegen den schouder van Hen
riette en zegt half luid
«Beloof je me dit, Henriette, zul je al
tijd mijn vriendin blijvenbeloof je me
dat plechtig
«Ik beloof het je, lieveling, ziedaar, ik
bezegel de belofte,en zij omhelst Elise
innig.
«Dank je, Henriette. Weet je,, ik voel
zoo dat ik je noodig heb ik vertrouw je
zoo ten volle, en, nu mijn lieve moeder
overleden is, heb ik niemand, althans geen
vrouw, bij wie ik met alles zoo kan aan
komen als jou alleen. Je zult veel last
hebben van rnijn brieven, hoor."
«Hoe meer hoe liever, engelals ik je
in de wereldsteden verschrikkelijk
groot. Jawel, zegt men in New-York
maar waarom breng je dan ook het
asVerkeer in dezelfde straat als het
personenverkeer Ongelijksoortige
dingen hooren niet bij elkaarje
ontvangt toch in je huis ook niet gas
en water door dezelfde buis Maak
twee wegen, een voor voetgangers
en een voor het overige verkeer.
En leg die wegen voor voetgangers
één verdieping hooger.
Dan behoeft een koetsier niet tel
kens zijn hart vast te houdenhij
kan doorrijden zoo snel als hij ver
kiest. En de voetganger is veilig en
rustig op zijn brug, die hem over
alle dwarsstraten heenvoert, links of
rechts langs de huizen. De winkels
en café's zullen het gaarne willen
ze kunnen dan de verdieping aan
destraat tot pakhuis inrichten, en
de auto of paardevrachtwagen kan
aan de deur lossen, waar tegenwoor
dig dat lossen moet plaats hebben
tussehen de voetgangers door. De
duffe kelders in den grond kunnen
daarbij verdwijnen, de pakhuizen
krijgen meer licht en lucht.
De voetgangers krijgen het in alle
opzichten prettiger. Nu de huizen
in de straten der wereldsteden zoo
hoog worden, is 't in de straten don
ker een verdieping hooger is het
lichter. Waar de huizen tien of
twintig verdiepingen gaan tellen,
daar kan men in de hoogte nog wel
een tweede brug bouwen. Het slijk
der straten zal ons niet meer aan
kleven de verhoogde voetpaden blij
ven schoon. De deuren van kantoren,
winkels en woonhuizen komen natuur
lijk op de eerste verdieping, zoodat
niemand op de straat meer iets te
maken heeft, dan alleen wie met de
tram mee wil, Doch de tram, die
in het midden van de straat komt,
zet zijn passagiers af tussehen de
lijnen, waar een trap naar het ver
hoogde voetpad voert
Dat is de oplossing van Zijne Ma
jesteit het Kind, die oversteken moet
van de eene straat naar de anderêr
Het voetgangersverkeer inoet zijn
eigen plaats hebben, waar het niet
het asverkeer stopt, en het asverkeer
moet niet den voetganger bedreigen.
Of het in den eersten tijd er toe
in iets ter wereld van dienst kan zijn, kom
er gerust mee aan. Je weet immers wel
dat het mij een pleizier is, iets voor je
te kunnen doen.®
«Ik vind het zoo verrukkelijk, dat je,
voor je naar Zwitserland ga^t, eerst nog
een paar weken bij ons te Arnhem wilt
doorbrengen. O, eigenlijk is het hëfe! ego
ïstisch van me, om je een deel van die
korte vacantie van je moeder af te houden,
maar zoo ben ik nu eenmaal.®
«Geloof maar, dat ik het niet minder
graag doe, al verlang ik ook hard naar
mijne moeder maar ik wil nu nog eerst
veertien dagen ongestoord van je genieten.
Geloof je, Elise, dat ik dat even zoo zou
kunnen doen a!s ik je juffrouw van gezel
schap was
«Begin je daar nu>weer over ik dacht
juist dat je er tegen was, dat we dit
chapitre weer zouden aanroeren.®
«Je hebt gelijk, Elise, maar zie je, ik
kan toch niet goed hebben, dat je mij voor
trotsch houdt. Wat de andere menschen
van mij denken, kan me minder schelen,
maar jij moet niet denken dat ik te trotsch
ben om dienstbare te wezen, want dit is
niet zoo ik wil het alleen niet omdat onze
vriendschap dan noodzakelijk van een an
deren aard zou worden.
Henriette zweeg en beide meisjes bleven
een oogenblik in gedachten verzonken.
Zij vormden een groot contrast, zooals
ze daar zaten. De eene, met hare tengei e
gestalte en eenigszins zuidelijk type, nog
komen zal In New-York denkt men
er ernstig over. En op de eene' of
andere wijze zal men tpoeten komen
tot een oplossing. Reeds in een kleine
stad als Den Haag (het vijftiende deel
van New-York, het twintigste van
Londen) is er in het midden der stad
op enkele uren van den dag haast
geen doorkomen aan. Natuurlijk komt
dat ook daarvandaan, dat onze steden
niet aangelegd, maar gegroeid zijn.
Daardoor ligt het oudste deel met
nauwe straten in het midden, de
straten der buitenwijken zijn tweemaal
en viermaal zoo breed. En het door
breken van een breeden verkeersweg
dwars door een stad, zooals men in
Brussel gedaan heeft, kost ontzaglijk
veel geld. Een klein beetje doen we
het in Den Haag na, maar wat we
eigenlijk moesten doen, durven we
niet. Zouden we hier en in andere
groote steden er dan ook niet toe
moeten overgaan, dat we de straten
verbreeden door ze te verdubbelen,
en door „his majesty the baby" met
de eendjes en de kinderjuffrouwen en
alle voetgangers naar boven te zen
den 't Zou nog de goedkoopste stra-
tenverbreeding wezen.
BU1TENLANDSCH OVERZICHT.
Nog altyd wordt er ter vredesconferentie
gehandeld over de voormalige Duitsche
koloniën. Gelijk wij de vorige maal schre
ven wil Wilson niet hooren van annexatie,
wel van een bestuur bij mandaat van den
volkerenbond. Het kleine comité uit de
vredesconferentie heeft daartoe besloten.
Generaal Maurice, schrijvende voor dè
Daly News, noemt dit besluit een -groote
overwinning voor Wilson. We hebben hier
te doen, zegt hij, met de eerste practische
toepassing van de beginselen van den vol
kerenbond op een bijzonder probleem.
Generaal Maurice herinnert er aan, dat
de Paiijsche pers over de mandaten-op
lossing aanvankelijk slecht te spreken was.
Dat komt, zegt hij, doordat het heele denk
beeld van den volkerenbond voor de Fran-
schen, meer dan voor Amerikanen en Brit
ten, zoo nieuw is.
De correspondent van de N. R. Ct. te
Parijs schrijft dienaangaande
Intusschen, nu de maridaats-theorie beter
begrepen wordt, schijnt het, dat hare toe
passing geen moeilijkheden zal opleveren,
slechts ter nauwernood de kinderjaren ont
wassen, steunde blijkbaar op de meerdere
kracht en grootere ondervinding van haar
vriendin, wier bloeiende gestalte en krach
tige houding een schoon voorbeeld van het
noordelijk ras gaven. In haar glanzend
blauwe oogen lag een uitdrukking van le
vensmoed, gepaard met diep gevoelhet
zware blonde haar viel zacht golvend langs
haar voorhoofd, en de wel niet kleine, doch
fraai gevormde mond getuigde van vastbe
radenheid, maar tevens van groote teeder-
heid.
«Het is waar,® hernam Henriette op
zachten toon, «ik ben misschien trotsch,
trotsch voor anderen, te trotsch om van
een persoon geheel afhankelijk te willen
wezen, maar dat is niet verkeerd. Door
de ongelukkige omstandigheden van mijn
vader ben ik gedwongen mijn brood te
verdienen, gedwongen van mijn moeder
gescheiden te leven, gedwongen het dik
wijls harde lot van een secondante te ver
duren, maar toch, ik heb mijn onafhanke
lijkheid behouden. Mevrouw Dormushui-
zen heeft mij misschien meer noodig dan
ik haar, en bovendien heeft zij de gaaf
om iemand geheel in zijne waarde te laten.
Neen, Elise, hoe meer ik er over denk,
hoe vaster ik mij aan mjjn besluit houd
ik zal secondante blijven, misschien later,
a!s ik mijne examens gedaan heb, zelf
eene school opzetten tot aan mijn dood,
of tot 4at
*Nu, totdat?® vroeg Elize.c
althans wat de kwestie der koloniën betreft.
Want al zal het woord «annexatie® niet
gebruikt worden, [feitelyk zal er wel
annexatie zijn en zoo is het wel zeker,
dat Nieuw Guinea niet anders dan een
Australische kolonie zal worden. Evenmin
voorziet men moeilijkheden in de toepassing
van de mandaats-theorie voor het Turksch
gebied in Azië. Engeland heeft voor de
verovering van dat onmetelijk gebied een
leger van meer dan een miilioen man op
de been gebracht. Men denkt niet, dat
het er op gesteld is alleen den last van
het beheer dezer streken te dragen. Het
zal zelf verzoeken, dat dit verdeeld zal
worden tussehen verscheidene landen, die
ook opdracht zullen krijgen van den vol
kerenbond.
Verder wordt er gedacht over een toe
passing van de mandaats-theorie op Kon-
stantinopel en men spreekt hier van een
voorstel om de Vereenigde Staten daarvoor
mandaat te geven.
Maar zoo men bij de koloniën en Turkije
geen groote bezwaren bij de toepassing
voorziet, zoo heeft men echter den indruk,
dat er zich bepaald gevaarlijke moeiiijkheden
zouden kunnen voordoen, indien men de
mandaats-theorie ook zou willen gaan toe
passen op landstreken, die door zekere
volkeren beschouwd worden als hun leven
en hun ziel te raken en waarvoor die
volken stroomen bloeds vergoten hebben.
Maar wanneer de zaak zoo beschouwd
wordt dat het bestuur bij mandaat gelijk
luidend is met annexatie, dan kunnen wij
in het genomen besluit al heel moeiiijk een
overwinning van Wilson zien. Dan wordt
er eenvoudig ingelijfd, al gebruikt men een
ander woord en dan is het vijfde van de
14 punten, die eens door Wilson werden
aangegeven, als de onafwijsbare eischen om
tot een rechtvaardigen vrede te komen, een
doode letter geworden. Dat vijfde punt
schrijft voor een vrij, onbevangen en on
partijdig onderzoek van alle koloniale aan
spraken, berustend op een strikte inacht
neming van het beginsel, dat bij het op
lossen van al zulke vraagstukken van sou-
vereiniteit de belangen der daarbij betrok
ken bevolkingen overal gewicht in de schaal
moeten leggen als billijke aanspraken. Of
Wilson hier waarlijk een overwinning be
haald heeft, zal eerst vastgesteld kunnen
worden als de juiste inhoud van het besluit
bekend wordt gemaakt.
De vrede met Duitschland zal eerder
gesloten worden dan verwacht werd schrijft
Henriette kleurde en bleef zwijgen.
«Totdat je trouwt, meende je, niet waar
zeide Elise goedhartig. «Nu, waarom be
hoef je daarvoor te kleuren, en dat tegen
over my. Ik geloof dat alle jonge meis
jes daar wel eens over denken.«
«Denk jij daar dan ook al aan
«Zeker, ik zou de waarheid niet zeggen
als ik neen zeide. Tegenover jou wil ik
niets verzwijgen. Ik geloof dat die zucht,
die behoefte, om ons met ons geheele hart
aan iemand te hechten, ons vrouwen is
ingeschapen. O het moet heerlijk zijn,
als men iemand gevonden heeft, die onze
liefde volkomen waard is, en die ons ook
innig lief heeft. Ik mag er niet aan den
ken, want dan zou ik zoo vurig daarnaar
gaan verlangen j®
Henriette kijkt hare vriendin eenigszins
verbaasd aan. Die gevoelens had zij niet
bij dat jonge, naïeve meisje voorondersteld
Zij heeft eene vraag op de lippen, maar
durft die niet goed te uiten. Toch kan
zij het niet laten, zij is te begeerig om te
weten wat zij wenscht.
«Elise,® zegt zij.
«Welnu
«Je hebt immers geen geheimen voor
mij
«Kun je dat nog vragen Zou ik dan
je zoo ronduit gezegd hebben, wat in mijn
hart omgaat.®
NIEUWSBLAD
inr hot Liad m Htistfm oo Iltooo, u Langstraat 01 de Bomielerwaard.
Wordt vervolgd