nr.
Firma F. n, forel
Magazijn St. Jozef.
L. DÊRKS,
1ST I1ÏÏW1® II1ÏÏW1
I Openlag vooijaar-seijotti.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 3877. Zaterdag 10 Mei. 1919.
BAHLMANN's
Heeren- en
Kinilerkleediiig.
SIGAREN,
GROOTHANDEL IN
TABAK.
Het goedkoopste adres voor Wederverkoopers.
's-BOSCH, Tel. Int. 492.
De nieuwste Vazen
EETSERVIEZEN
FEUILLETON.
ÏÏames- en Heerenkïeeding
naar maat,
DRAAGT
Und van altena
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.20,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
|£ST
Meleka, Vecco, Sportman, Red Fox, Xantos, Lift, Crescent, Him,
Tosca, Toujours, Basma, Happy, Rahat, Kleine Xantos, Ascot,
Ermak, Cavalia Ballet, Miss Qaby, Khiat, Leopold, Miss Blanche,
Rubi, Caravellis, enz. enz.
Vraagt nog- lieclen prijscourant.
MAGAZIJN
24 Hinthamerstraat 24
BUITENLANDS CB OVERZICHT.
»Hoe men nieuwe oorlogen maakt
Dat kan men als opschrift plaatsen boven
het »vredes« verdrag, dat Woensdagmiddag
aan de Duitsche delegatie is overhandigd.
Zoo onnoemlijk hard, kwetsend en on
vervulbaar zijn de voorwaarden die men
met den besten wil-van de wereld onmo
gelijk spreken kan van een rechtvaardigen
vrede.
Voordat wij een uiterst kort overzicht
geven van het verdrag; een enkel woord
over de opening van de gedenkwaardige
Tafel- en Dessertmessen i ill Hertshoorn
Fruitmesjes en
Vleeschvorkjes j Ebbenhout.
TafelcouvertsZwaar verzilverd
Theelepeltjes en Alpacca
Hong-Kong en Marie Antoinette.
Koffie-, Thee- en Ontbijt
serviezen enz.
voorheen
JAGQ. KRIJBOLDER
Hinthamerstraat 70. 's-BOSCH.
30.
Tot diep in den nacht bleven de vrien
dinnen nog bij elkander. Aan den voora
vond van eene zoo lange scheiding hadden
zij elkander nog zooveel-mede te deelen,
zooveel te vragen, zooveel te bespreken,
dat de slaap zijn rechten niet kon laten
gelden.
Negende Hoofdstuk.
Gedurende de eerste dagen en weken
na het vertrek van Henriette. gevoelde
Albert eene onbeschrijfelijke leegte. Hij
had niet den moed gehad, afscheid van
haar te nemen, want hij vreesde, dat hij
zijne aandoeningen niet zou kunnen be
dwingen opdat zij echter zijn wegblijven
niet verkeerd mocht uitleggen, had hij haar
een hartelijk briefje geschreven, waarin
hij de reden zijner schijnbare onvriendelijk
heid uiteenzette, en hij had aan het slot
de bijvoeging niet kunnen weglaten, dat
hij niettegenstaande al wat zij gezegd had,
toch op betere dagen bleef hopen.
Henriette had in antwoord op dit briefje
Elise opgedragen aan haar broer nogmaals
de verzekering te geven, dat zij diep leed
gevoelde over het voorgevallene, dat zij hem
plechtigheid, waarbij de Duitsche afgevaar
digden werden ontvangen. De geallieerde
vertegenwoordigers werden met militaire
eer ontvangen. Maar toen kwamen de
Duitschers. Graaf Brockdorff Rantzau met
de zijnen. Onder ademloos zwijgen traden,
zij do zaal binnen, niemand keurde hen
een groet waardig. Als zij naar hun plaat
sen zijn geleid staat Clemenceau op en
spreekt een korte rede uit, waarin den
Duitschers wordt medegedeeld dat zij 14
dagen tijd hebben om schriftelijke opmer
kingen te maken en vragen te doen. Daarna
zal aan de Duitsche delegatie gemeld wor
den binnen welken termijn zij haar defini
tieve antwoord op het geheel zal moeten geven
Hierna verkrijgt Graaf Rantzau het woord.
Hij ontkende met nadruk, dat Duitschland
en zijn volk alleen schuldig waren. En wat
betreft de oorlogsmisdaden, oordeelde Rant
zau Duitschland niet alleen schuldig en her
haalde hij het verzoek om eert onpartijdig
onderzoek.
Zoo zeide hij Ik wil verwijten niet met
verwijten beantwoorden, maar als men van
ons een zoenoffer vraagt, laat men dan ook
eens denken aan den wapenstilstand. Wij
hebben er zes weken op moeten wachten en
daarna heeft het maanden geduurd, voor de
vredesvoorwaarden gereed waren. Zeker,
de misdaden, tijdens den oorlog bedreven,
mogen niet worden vergoelijkt, maar zij
werden begaan in de hitte van den strijd
om de overwinning, in de onrust over het
nationale bestaan, in een toestand van op
winding die het geweten der volken had
afgestompt. De honderdduizenden non-
combat,tanten die sedert den llen Novem-
van harte sterkte en troost toewenschte,
en dat, ook al had zij zijn briefje niet ont
vangen wat zij echter ten hoogste op
prijs stelde, omdat ze daaruit zag, dat hij
in zijn hart niet bitter jegens haar gestemd
was zij toch zeker zijne afwezigheid be
grepen en geëerbiedigd zou hebben.
De heer Vannissa en zijne dochter waren
aanvankelijk voornemens, om na het ge
beurde eenigen tijd langer in de nabijheid
van Albert te blijven, hun verblijf te Arn
hem nog wat te verlengen, maar Albert
had aan Van Dormen te kennen gegeven,
dat hun aanwezigheid, in verband met de
plaats waar zij logeerden en waar hij zoo
menig genoegelijk gesprek met Henriette
had gehad, hem te veel aan het gebeurde
deed denken.
Daar bovendien Elise zich het laatste
onderhoud met Henriette sterk aantrok, en
zij zich zelve eigenlijk als de oorzaak van
alles beschouwde, was zij aan vreeselijke
zelfbeschuldiging ter prooi, iets waartoe
haar karakter steeds overhelde. Zij was
dus op het oogenblik volstrekt niet de ge
schikte persoon om Albert te troosten, en
zijn aandacht van Henriette af te leiden.
De heer Vannissa besloot daarom geene
verandering in zijn plan te brengen, en
zoo vertrokken vader en dochter reeds spoe
dig nadat Henriette hen verlaten had, naar
hun buiten ïNordenstein®.
Maar vóór het vertrek had Elise nog een
onderhoud met Van Dormen. Zy had hem
hooren zeggen, dat ook hij van plan was
her zijn omgekomen tengevolge der blok
kade, zijn daarentegen uit koele berekening
gedood, nadat onze tegenstanders de over
winning hadden behaald en gewaarborgd.
Denk daaraan, wanneer gij spreekt van
verantwoordeiijdheid* en van boete. Ten
slotte eindigde hij met de opmerking, dat
men zich aan beide zijden moest hoeden
tegen het gevaar een te zware last op de
schouders van Duitschland te leggen. Het
eenige middel om het gevaar te banen,
was een Volkerenbond, die voor allen
openstaat.
Daarna had de overhandiging van het
concept-verdrag plaats.
Daar de plaatsruimte ons niet toestaat
het in zijn geheel op te nemen, vestigen
wij slechts de aandacht op de meest be
langrijke gedeelten. Allereerst over wat
Duitschland moet afstaan. Aan België
Eupen en Malmedy en de volledige, souve-
reiniteit over Moresnet, Aan Frankrijk de
kolenmijnen in het Saai bekken ter vergoe
ding voor de vernieling der kolenmijnen in
Noord-Frankrijk. Het Saargebied zal wor
den geregeerd door een commissie, door
den volkerenbond te benoemen. De tegen
woordige bewoners zullen hun tegenwoor
dige nationaliteit behouden, tenzij zij willen
veranderen.
Tenslotte wordt bepaald, dut na 15
jaar een volksstemming zal worden gehou
den, waaraan alle 20-jarigen en ouderen
mogen deelnemen, om uit te maken of de
bevolking met het bestaande stelsel wil
blijven voortgaan dan wel óf bij Frankrijk
óf bij Duitschland wil behooren, waarna
de Bond ten slotte over de souvereiniteit
zal hebben te beslissen. Bij terugkeer van
het gebied aan Duitschland, moet dit land
de mijnen terugkoöpen.
met en zonder bylevering van stof.
Vughterstr. 87, Tel. No. 657,
's-HERTOGENBOSGH.
Arnhem te verlaten, en nu scheen het haar
voor Albert in zijn tegenwoordige omstan
digheden erg hard, dat hij niemand over
zou houden^ met wien hij over de zaak kon
praten, bij wien hij zijn hart eens kon uit
storten. Zij smeekte van Dormen toch niet
zoo spoedig weg te gaan, maar als hij
eenigszins kon zijn verblijf in Arnhem nog
wat te rekken.
'i nDie arme Albert zal je zoo noodig heb
ben,zeide zei.
ïlk was stellig van plan naar Nijmegen
te gaan, om daar een paar maanden bij
mijn familie door te brengen, maar begrijp
dat het noodig is, Albert hier niet alleen
te laten. Al hadt je het mij niet gevraagd,
Elise, dan zou ik toch gebleven zijn, maar
nu doe ik het met des te meer genoegen,
omdat ik weet dat ik aan een verlangen
van jou voldoe.®
Een dankbare blik was haar antwoord.
»Ik geloof niet,® ging Van Dormen voort,
adat Albert een man is die het zich lang
zal blijven aantrekken het heeft hem diep,
diep gegriefd nog meer dan ik mij had
voorgesteld, maar hij is te veerkrachtig van
karakter om lang te blijven treuren. Ik
beloof je, Elise, ik zal, als ik eenigszins
kan, blijven, tot ik meen dat hij alleen
gelaten kan worden,®
Je bent weer evengoed als altijd, Van
Dormen.®
»En dan, als ik aan myne belofte vol
daan heb, mag ik je dan eens op Norden-
stein komen vertellen, hoe ik hem verlaten
Indien de koopprijs binnen zes maanden
daarna niet betaald is, vervalt zulk een
gedeelte voor goed aan Frankrijk.
Dan volgt de bepaling omtrent, Elzas-
Lotharingen, hetwelk ook aan Frankrijk
komt. Niet te zeggen wat Duitschland
verliest aan erts en steenkolen. De industrie
wordt door den afstand van dit gebied
wanhopig gefnuikt.
Vervolgens Polen. Dat slokt de vetste
brokken van oostehjk-Duitschland op, in het
bizonder het door de Duitschers tot bloei
gebrachte opper-Silezische industriegebied.
Dantzig, dat toch beslist Duitsch is,
wordt een vrije staat.
De grens tusschen Duitschlafid eri De
nemarken zal bepaald worden in overeen
stemming met de wenschen der bevolking.
Dat is de eenige bepaling, dat rekening is
gehouden met de inzichten van Wilson.
Maar nu het vervolg. Hoe zal Duitsch
land buiten Európa behandeld worden
Het wordt er eenvoudig uit weggebannen.
Het moet afstand doen van alle rechten,
titels en voorrechten buiten Europa. D.
w. z. het raakt al zijn koloniën kwijt, het
wordt uit China verdreven, het wordt uit
Siam geworpen, en verliest daarbij onver-
goed zijn bezittingen, uit den Negerstaat
Liberia, uit Marokko, Sjantoeng, Turkije
en Bulgarije wordt het verdreven. Een
doodsteek wordt hiermee toegebracht aan
den Duitschen handel.
Militair moet Duitschland binnen twee
maanden zijn strijvlkrachten hebben terug
gebracht tot 70.000 man infanterie eff
30.000 man cavallerie. Het mag geen
wapens of munitie meer maken.
Dan de schadevergoeding. Als een on
middellijke stap naar herstel zal Duitschland
binnen twee jaar 20.000.000 000 mark
moeten betalen, 40 milliard in de volgende
jaren enz. enz.
Maar dan het volgende
Ten aanzien der scheepvaart erkent de
Duitsche regeering het recht geallieerden
lot vervanging ton voor ton en klasse voor
klasse van alle koopvaardijschepen en vis-
Ichersvaartuigen verloren of beschadigd we
gens den oorlog, en aanvaard het den "af
stand aan de geallieerden van alle Duitsche
koopvaardijschepen van 1000 bruto tonen
hooger, de helft van zijn schepen tusschen
1600 en 1000 bruto ton en een vierde van
zijn stoomtreilers en andere visschersvaar-
tuigen. Deze schepen moeten binnen twee
maanden aan de commissie tot herstel wor
den uitgeleverd, tegelijk met de noodige
heb
»le weet wel, je bent daar altijd een
welkome gast maar kom dan niet als ik
al weg ben ik heb je, geloof ik, reeds
gezegd dat ik in het laatst van October
naar Amsterdam denk te gaan.«
»Dat is waar ook,« antwoordde Van
Dormen, voor wien het blijkbaar een on
aangename herinnering was.
»Je komt mij toch van den winter ook
in Amsterdam eens opzoeken, niet waar
vroeg Elise.
»Als ik mag heel graag,® antwoordde
Van Dormen
»Maar om zeker te zijn mij nog op Nor-
denstein te vinden, kom dan den 16den Octo
ber met Albert den dag bij orisdoor brengen.
Dan ben ik zeker nog buiten, want dat is
mijn verjaardag.®
aGoed, dat blijft afgesproken,zeide Van
Dormen, wien die welgemeende invitatie
merkbaar goed deed.
Eenige weken waren voorbijgegaan, maar
de door Van Dormen gekoesterde verwach
ting werd niet 'verwezenlijktbij Albert
was weinig verandering gekomen. In ge
zelschap van kameraads was hij meestal
eenigszins luidruchtig, omdat hij zijne treu
rige stemming voor hen wilde verbergen,
miaar wanneer hij alleen op zijn kamer zat,
of wanneer van Dormen zonder anderen bij
hem was, dan had hij meenig oogenblik
van diepen weemoed. Zeker had Van Dor
men niet gedacht, dat dit lang zoo zou
Goriiiclieiii.
documenten, betreffende de overdracht der
schepen tegenover de vroegere eigenaars.
Tevens moet Duitschland op zich nemen
in de eerstvolgende vijf jaar koopvaardij
schepen voor de geallieerden te bouwen tot
een totaal van 200.000 bruto ton.
Wanneer men nu nog weet, dat in
bepaalde omstandigheden de Duitsche binnen-
scheepvaartvloot, (van zoo uiterst groot be
lang voor het economisch leven in Duitsch
land) zelfs tot 20 procent zal mogen ver
minderd worden en dat Frankrijk en Polen
met het verkregen gebied, geen cent van
de staatsschuld overnemen, zal men het
met ons eens wezen dat Duitschland levend
wordt gevild.
Gaan wij een betere wereldorde tegen
door dit verdrag Het kan niet. De a.s.
volkerenbond; verdeelt de wereid in volken
eerste, tweede en derde klasse, n.l. in
overheerschers, neutralen, die min of meer
vrij zullen zijn, en onderdrukten. De over
heerschers zoeken zich rijk en machtig te
weten ten koste der anderen.
Het resultaat Haat, onrust en steeds
nieuwe oorlogen.
Wat Duitschland doen zal Het heeft
maar één keus Zich onderwerpen. Wei
gert het de onderteekening dan krijgt
het geen aanvoer van levensmiddelen en
grondstoffen.
Maar op den duur
Het Duitsche volk is innerlijk sterk.
Men kan het tijdelijk knechten, doch don
geest dooden is onmogelijk.
blijven duren. In den aanvang had hij er
bij Vanissa op aangedrongen veel afleiding
te zoeken, veel uit te gaan, en deze had
ook aan dien raad eenigen tijd toegegeven,
maar hij zag dat het hem niets hielp, en
dat hij nog het liefst alleen of met Van
Dormen op zijne kamer zat.
»Ik had gehoopt, door Elise nog eens
waKvan haar te hooren,® zeide hij op ze
keren avond tot Van Dormen.
Elise zal je niets over haar schrijven,
en daarin heeft ze groot gelyk jij moet
vergeten.®
ïMaar ik kan niet vergeten. Laat me
ten mintse nog maar in de herinnering
aan die goede dagen zoo gelukkig mogelijk
zijn.®
*Je houdt de wond moedwillig open, Al-
bert dat is niet verstandig.®
>Maar doe ik dat dan Frits? Heb ik
alles geprobeerd, heb ik niet alles gedaan,
wat jij noodig oordeeldeten ik vraag je
heeft het mij een zier geholpen
»Neen, ik moet toegeven niet veel.®
»Ik heb werkelijk mijn best gedaan,®
zeide Albert, met moeite die woorden uit
brengende, »maar het is te vergeefs, alles
te vergeefsFrits, waarom heb je mij op
dien avond ook vastgehouden Er zou een
ongeluk zijn gebeurd, niets meer,®
ïSpreek zoo niet, Albert. Wees een man.®
Wordt vervolgd.)
NIEUWSBLAD
voor lint tul van 'Minn Alten, Langstraat Bmelerwiari
4
j