Michaeiis, de toenmalige rijkskanselier,
heeft daarop ontwijkend geantwoord.
Deze twee feiten vormen de pijlers van
Erzberger's getoog. Zijn conclusie is, dat
Duitschland in 4917 een xeervollen® vrede
had kunnen sluiten, als de militairen dit
niet hadden verhinderd. Nu is Erzberger
een buitengewoon handig spreker, die mees
terlijk de kunst verstaat de zaak, waar het
om gaat, weg te moffelen, zonder dat zijn
toehoorders dat in de gauwigheid bespeuren,
Hij tracht nu niet langer zichzelf vrij te
pleiten, maar valt zelf aan en beschuldigt
Michaeiis, Ludendorf e. a. de oorzaak te
zijn, dat Duitschland nu vernietigd ter neder
ligt. Hij gaat voort:
En wat gebeurde te Berlijn Men zou
het niet voor mogelijk gehouden hebben
vier weken lang gaf men geen antwoord.
In een schrijven van 24 September werd
toen een verklaring geweigerd, daar de
omstandigheden voor het afgeven eene
zoodanige verklaring nog niet rijp waren.
Een ambtelijk diplomatisch bericht voor
het volk, dat zich in den hoogsten nood
bevond, werd dus vier weken lang onbe
antwoord gelaten en daar-na de tijd nog
niet rijp voor een antwoord verklaard.
Eind September bevond ik mij te Mün-
chen. Ik ken den nuntius sedert geruimen
tijd als een persoonlijken vriend. Hy kwam
mij met tranen in de oogerx tegemoet en
zeide »Nu is alles verloren, ook uw arm
vaderland®. Daarmede was de door Enge
land langs den Heiligen Stoel ingeleide po
ging afgehandeld.
Dat is het tragische, ontzettende men
strijdt voor den vrede en dan loopt het
zoo afdan kan men niet zwijgen, Wij
moeten het Duitsche volk zeggen, hoe
't twee jaren lang gewetenloos om den tuin
geleid was. Wanneer het deze dingen be
ter geweten had, dan zou het den vrede
eenvoudig afgedwongen hebben.
In het einde van September was de
door een eerlijken wil van den Duitschen
Rijksdag gedragen vredespolitiek van een
verstandige verzoening door opruiing van
de aan geschoven. De hoop op andere vol
ken had men met één slag vernietigd.
Duitschland is met open oogen in het ver
derf geloopen.
Zoo kwam 4918. Iedere poging om
deze lieden het gezonde verstand terug te
geven werd door militaire middelen ver
ijdeld. Het antwoord was telkens, dat
men nog een tijdje moest wachten. Toen
kwam in het eind van September de alge-
heele militaire ineenstorting.
Ik voor mij constateer, dat de vredes-
revolutie succes gehad zou hebben, wanneer
hare beginselen bij gelegenheid van de
vredesnota van den paus toegepast waren.
De ineenstorting van Duitschland is niet
door de revolutie, maar door de constante
vervalsching van militaire zijde veroorzaakt.
Niet de vredes-revolutie heeft het Duitsche
weerstandsvermogen verslapt, maar de in-
eenstortng is het gevolg geweest van ge
brek aan binnen-en buitenlandsch politiek
inzicht der conservatieven en van de hoog
ste legerleiding.
In zijn rede noemde Erzberger als dege
nen, die verantwoordelijk zijn voor het
mislukken der Engelsche vredespoging dr.
Michaeiis en de legerleiding, waarmede
natuurlijk Ludendorf bedoeld wordt. Deze
laatste heeft op die beschuldiging reeds
gereageerd: de Berl. am Mittag ont
ving van de zijde der hoogste legerleiding
uit naam van generaal Ludendorf een
mededeeling, waarin het heet, dat het
schryven van Vaccelli en het antwoord van
dr. Michaëlis eerst nu den generaal bekend
zijn geworden. Hij had wel af en toe
geheimzinnige toespelingen over een poging
van Engeland contact te krijgen gehoord,
maar op een rechtstreeksere vraag aan
Von Kühlmann had hij een ontwijkend
antwoord ontvangen. In elk geval heeft
Ludendorff volgens zijn zeggen zijn instem
ming betuigd met het afgeven van een
verklaring omtrent België, De strekking
van deze mededeeling is dus dezeik,
Ludendorff, heb aan het mislukken der
Engelsche vredespoging geen schuld.
Thans rest dan nog een verklaring van
dr. Michaëlis. Men zegt, dat ook die
verwacht mag worden. De Vorwarts is
zoo verbolgen op den voormaligen Rijks
kanselier, dat zij het verlangen uitspreekt,
dat deze voor een staatsgerechthof zal
worden gebracht.
De N. R. C. heeft een ingezonden stuk
van Dr. Wilhelm Regendanz, een bekende
Duitsche financier, waarin deze opkomt
tegen Lloyd George, die ieder opvordert
die plaatsen van het vredesverdrag aan kan
wijzen, welker bepalingen naar zijn inzicht
niet met de hoogste eischen van recht en
eerlijkheid in overeenstemming waren. Hij
valt Lloyd George aan op de onbillijkheid
van het koloniaal verlies door Duitschland
geleden omdat Duitschland, zooals het in
het vredesverdrag heet, zijne koloniën slecht
en wreed bestuurd heeft. Hy voert met
voorbeelden aan dat Duitschland zeker niet
slechter zijn koloniën bestuurd heeft dan
Engeland. Hij eindigt aldus:
Lloyd George heeft openlijk gesommeerd
plaatsen van het vredesverdrag aan te wij
zen, die niet met de hoogste eischen van
recht en eerlijkheid in overeenstemming
zijn. Aan deze opvordering is hier open
lijk voldaan. Lloyd George wordt gemaand
de juistheid van de hier aangegeven feiten
te betwisten en, indien hij ze niet be
twisten kan, toe te geven, dat in de eerste
plaats ten opzichte van het koloniale vraag
stuk de bepalingen van het vredesverdrag
in volkomen tegenspraak zijn met de ge
ringste eischen van recht en eerlijkheid.
Even om te sluiten nog een kort be
richtje over het vredes-ontwerp voor Oos
tenrijk.
Toonaangevende kringen achten den
termijn van 40 dagen voor de beantwoor
ding der vredesvoorstellen onvoldoende.
Men hoopt een verlenging van den termijn
te kunnen bereiken.
In parlementaire kringen vindt men de
financieele voorwaarden onuitvoerbaar en in
agrarische kringen kenschetst men den
eisch tot uitlevering van 46.000 melkkoeien
als monsterachtig, aangezien dientengevolge
duizenden zuigelingen een wissen dood zou
den tegemoet gaan.
Wellicht vertrekt onder-minister Schum-
peter dezer dagen naar St. Germain om
met de vredesdelegatie samen te werken.
BUITENLAND.
Een ernstig incident te Luik,
Tengevolge van een incident, waarvan de
oorzaken nog niet nauwkeurig zijn vastge
steld, is er te Luik voor het Hotel Schiller
een waar oproer uitgebarsten. Een kellner
uit een café, een Fransch gedemobiliseerd
soldaat, moet door den zoon van den eige
naar van genoemd hotel zijn afgeransld,
waarop burgers, vergezeld van soldaten,
het hotel totaal hebben gepllmderd. Al de
meubelen werden op straat gesmeten en
in brand gestoken.
De politie stond er machteloos tegen
over. Het gerucht gaat, dat de Fransche
kellner reeds bezweken zou zijn aan de
gevolgen van de mishandeling. Cavalerie
moest tusschen beide komen om de straat
vrij te maken.
De hoteleigenaar loste revolverschoten
en de gendarmes schoten eveneens hun
karabijnen af. Er zijn verscheidene gewon
den. Het geheele hotel is overhoop ge
haald. De kelder werd geplunderd. Den
geheelen nacht duurde de opwinding voort.
(Tel.)
O
De schepen van Scapa Flow.
Frankfort. Volgens een te Parijs ont
vangen bericht zouden er 23 van de 53
bij Scapa gezonken oorlogsschepen, gelicht
kunnen worden. Het zijn kleine kruisers
en torpedojagers. De andere schepen zijn
onherroepelijk verloren.
Onecnigheid tusscheu de Dultsehe en
Fransche regeeriug.
Weimar, Er heerscht thans groote on-
eenigheid tusschen de Duitsche en Fransche
regeering over de kolenlevering. De Fran-
schen verlangen 20 millioen ton kolen van
de Duitschers, doch de Duitsche regeering
antwoordde hierop, dat zij op dit oogenblik
niet bij machte is, dit quantum te leveren
wegens de staking en de onlusten in de
kolengebieden. De Fransche regeering
antwoordde daarop, dat, indien Duitschland
de orde niet zou kunnen handhaven, zij
hiervoor zal zorg dragen.
o
Naar het beloofde land.
Volgens mededeelingen van den Ameri-
kaanschen Zionistenbond moeten ruim 4>$
millioen Joden uit alle deelen der wereld
gereedstaan om naar Palestina te gaan
zoodra de politieke Joodsche staat vastge
steld is onder bescherming van den Volke
renbond. Men verwacht dat er meer dan
4 millioen alleen uit Rusland vertrekken
zullen. De Zionistenbond is bezig admini
stratieve specialisten voor den civielen dienst
uit te rusten, die zich zelf er aan zullen
wijden om Palestina bij te staan in het
onderbrengen van zijn nieuwe bevolking.
Op de eerste 5000 aanvragen voor een
boerderij in Palestina waren er slechts 434
die voorkwamen op de officieele lijst van
landbouwers in de Vereen. Staten.
BINNENLAND.
Eieren in beslag genomen.
Op last van den Minister van Landbouw
zijn bij enkele eierhandelaren te Leiden niet
minder dan 420.000 kalkeieren in beslag
genomen. Deze eieren waren op deze wijze
verduurzaamd, teneinde in den winter tegen
nog veel hoogeren prijs als thans te worden
verkocht. Deze speculatie is nu mislukt.
o
Nederland en België.
De herziening ran het tractaat ran 1839,
Havas-Reuter seint uit Brussel
Een aantal Belgische persoonlijkheden,
afkomsiig uit het indertijd aan Nederland
afgestane gedeelte van Limburg, hebben
een adres aan den Koning gezonden, waarin
zij hem verzoeken geen herziening van het
verdrag van 4 839 goed te keuren, waarbij
het afgestane Limburg niet geheel en al
aan België teruggegeven wordt. Het Na
tionale Politieke Comité heeft een manifest
uitgegeven, waarin de natie aangespoord
wordt de Belgische gevolmachtigden te
Parijs te steunen bij hun pogingen om te
verkrijgen de souvereiniteit over het Schel
dekanaal, het kanaal tusschen Terneuzen
en de laatstbedoelde haven, vrije verkeers
verbinding van Luik en Antwerpen met
den Rijn en een volksstemming in het
afgestane gedeelte van Limburg.
Havas-Reuter seint uit Antwerpen
De afdeeling Antwerpen van het Politiek
Nationale Comité heeft een telegram ge
zonden aan den voorzitter van de commissie
van 44 te Parijs. Daarin heet het
De bevolking in Antwerpen verwacht in
spanning het herstel van het onrecht het
Belgische volk aangedaan door de beperking
van de vaart op de Schelde. Uit een
commercieel oogpunt moet België eigenlijk
de loodsgelden kunnen bepalen.
Alleen een meester, hij, die belang heeft
op den doorvoer, mag over de noodige
werken beschikken. België eischt den
directen toegang naar zee langs den weg
waarover het uitsluitend de souvereiniteit
bezit. Het vraagt ook herstel van den
aanslag op de volksrechten, welke tot zijn
schade in 4839 is gepleegd. De verbin
ding van de haven van Antwerpen met
Luik, Namen en Charleroi vordert het bezit
van de Maas in het geënclaveerde Maas
tricht.
o
De actie der postbeambten.
In de Christelijke Amsterdammer, het
blad, dat zooals bekend is, relaties heeft
met rar. de Vries, minister van financiën,
wordt medegedeeld, dat wijziging gebracht
is in de klassificatie der gemeenten, die in
5 klassen waren ingedeeld, hetgeen sedert
4 Juli veranderd is in 3.
Is het blad goed ingelicht, dan is bo
vendien een nieuwe salarisregeling reeds
geheel gereed voor het postpersoneel en
bijna gereed voor het geheele Rijksperso
neel, ten einde met 4 Januari 4920 in
werking te treden.
Daarbij zullen de salarissen zoo geregeld
zijn, dat zij voldoen aan de eischen, die
deze tijd stelt, zoodat duurte-bijslagen over
bodig zouden worden.
Het blad verneemt nog nader, dat met
4 Augustus te beginnen het restant van
den duurte-bijslag in wekehjksche termij
nen desverlangd zal worden uitbetaald.
Dan zullen de postambtenaren van f 5 tot
f 40 per week in geld meer ontvangen
dan tot nu toe.
o
Woningtelling.
In alle gemeenten van ons land, die op
4 Januari meer dan 2000 inwoners telden,
zal een woningtelling worden gehouden.
De opnemimg moet voor 1 November ge
schiedt zijn.
o
Uitroer vau 300.009 kilo boter.
Men meldt nit MaastrichtHoewel de
uitvoer van boter al lang geleden verboden
is, gaan hier in Limburg langs de ver
schillende grensstations nog telkens groote
hoeveelheden boter uit. In Eijsden werd
een heele trein, bestaande uit 30 wagons,
dus 300.000 kilo boter, uitgevoerd, naar
men verzekerde op pas-geteekende consen
ten. Onwillekeurig vraagt men zich af wie
zoo machtig is om voor zulk een reuzen
voorraad consent te verleenen, terwijl de
uitvoer is stopgezet.
o—
Wijziging der Zegelwet 1917.
De Minister van Financiën vestigt de
aandacht op de met ingang van 1 Augustus
4919 iD werking tredende wijziging der
Zegelwet 4917.
Dientengevolge wordt met ingang van
dien dag o.a. het Kwitantiezegel en het
Zegelrecht wegens sluitnota's in zake assu
rantie van vijf cent tot op 40 cent ver
hoogd, zoodat van 1 Augustus 4919 af,
alle kwitantiën en bewijzen van ontvangst
van gelden, behalve als zij betrekking heb
ben op sommen tien gulden of minder be
dragende en deze sommen niet strekken
in mindering of tot afdoening van grootere
bedragen, behoudens de bij de wet be
paalde vrijstellingen, op straffe van eene
boete van f400.gezegeld moeten wor
den met tien cent.
De m*«rd te Groenlo.
De voorwerker der Heidemaatschappij,
Reinders, slachtoffer van den moordaanslag
in de vorige week gepleegd, is na hevig
lijden, in het St. Vincentius-Gasthuis, te
Groenlo, overleden. De vermoedelijke
moordenaar, Brockötter, is door de politie
naar Zutphen overgebracht.
Brockötter, Duitscher, woonde vroeger
in het buitenland. Nadat hij 20 jaar ge
leden in Duitschen militairen dienst een
onderofficier met zijn sabel een slag op
het hoofd had toegebracht, nam hij als
deserteur de wijk over de grens en bleef
hier te lande wonen. Hij is gehuwd en
vader van een groot gezin. Een paar
weken geleden dreigde hij Reinders van
kant te zullen maken, nadat ze verschil
hadden gehad over de uitkeering van het
loon. Maandag had Brockötter Reinders
royaal getracteerd in een café. Beiden
verkeerden dan ook zeer onder den invloed
van sterken drank, toen ze om elf uur
's avonds twistend naar huis gingen. Vóór
de woning van Reinders bracht B. hem
met een dolkmes vijf steken toe. Hoewel
Reinders een pootige, sterke kerel was,
was hij door den drank zoo goed als
weerloos.
Brockötter werd in den nacht door de
politie uit zijn woning gehaald en bekende
volledig.
Te bard gereden.
Te Harmeien heeft de gemeentepolitie
j.l. ^Zaterdagmiddag in de bebouwde kom
van het dorp o.m. ook de auto laten stop
pen, waarin de koningin zat, daar deze
auto veel te hard door de kom reed.
(Hdbl.)
o
Een communistisch Statenlid gearresteerd.
Te Zaandam kwam Zaterdagavond jde
politie in botsing met een aantal commu
nisten, volgelingen van den bekenden com
munist A. Brommert, gemeenteraadslid van
Uitgeest en lid van de Provinciale Staten
van Noord-Holland. De aanleiding was
het venten van brochures op de markt,
waarbij Brommert en een zijner Zaandam-
sche partijgenooten hun geschriften op
dusdanige wijze aanbevolen, dat de politie
daarin het voeren van communistische pro
paganda zag.
Toen de politie Brommert daarop op
merkzaam maakte en hem aanmaande
daarmee op te houden, gaf deze daaraan
niet onmiddellijk gevolg, doch gaf te kennen,
wel eens uitgemaakt te willen zien of hy
al dan niet het recht had tot zyn optreden.
De politie wilde hem daarop arresteeren,
waarop de partijgangers en een deel van
het publiek zoodanig opdrongen, dat de
politie zich genoodzaakt zag van den wapen
stok gebruik te maken en de revolver te
trekken.
Eerst daarna kon de arrestatie ten
uitvoer worden gelegd. Daarna werden
een paar maal charges uitgevoerd.
Om 44 uur keerde de rust terug.
Ongeluk
Toen H. M. de koningin, die Zaterdag
even naar Den Haag was gekomen, des
namiddags per auto naar Het Loo terug-
Keerde, gebeurde tusschen De Bilt en Huis
ter Heide een ongeluk, doordat een karre-
voerder, die achter zijn wagen liep en naar
de kar wilde gaan, door de koninklijke
auto werd aangereden en daarbij vrij ern
stig werd gewond, daar zijn been was
gebroken.
Dadelijk werd de auto gestopt en stapte
H. M. uit, terwijl een dokter, die juist op
zijn fiets kwam aangereden, onmiddellijk
de eerste hulp kon verleenen. H, M. bood
haar eigen auto aan om den gewonde naar
een ziekenhuis te vervoeren, maar de dok
ter vond het beter een auto uit Utrecht
te laten komen, die geheel voor het vervoer
van zieken was ingericht waarop de ko
ninklijke auto met spoed naar De Bilt
werd gezonden om de ziekenauto aan te
vragen.
H. M. bleef geruimen tijd op de plaats
van het ongeluk en overtuigde zich per
soonlijk, dat alle noodige maatregelen waren
genomen, terwjjl eerst daarna der reis naar
het Loo werd vervolgd.
o
Lotiug votr de militie.
In September a.s. zal de loting voor de
militielichting 4920 plaats hebben. De
laatste jaren vóór den oorlog was het
getal personen, dat vrij lootte, zeer gering.
Waarschijnlijk zal hun getal voortaan iets
grooter zijn, daar er in 4948 een nieuw
keuringsreglement in werking is getreden,
waardoor niet zooveel personen meer wor
den afgekeurd als vroeger.
o
Een snuggere.
De knecht van den landbouwer M. v.
d. H. te Uden bracht dezer dagen een
kalf naar de tram, zette het zonder adres
of vracht te betalen in den wagen en reed
gemoedelijk huiswaarts. De kooper van
het kalf kwam eens informeeren. waarom
het dier niet was verzonden. Een ingesteld
onderzoek leidde tot niets niemand weet
waar 't dier gebleven is.
Aangehouden.
Te Kuinre is aangehouden een 24-jarige
man uit Den Helder, die zich in verschil
lende plaatsen aan oplichting heeft schuldig
gemaakt. Te Apeldoorn bracht hij 6 dagen
in een hótel door en vertrok zonder te
betalen met een rijwiel, dat hem niet toe
behoorde.
Reeds eerder had hij in Bergen en Breek
op Langedijk gestolen en wegens ladelich-
ten had hij reeds een jaar gevangenisstraf
achter den rug. Bij onderzoek bleek de
rijke rentenierszoon uit 's-Gravenhage, waar
voor hij zich uitgaf, nog in het bezit van
ééri dubbelte en van den sleutel der chif-
fonière van de hótelhoudster, waar hij lo
geerde.
Hij is naar Apeldoorn overgebracht.
De Joodsche Protestdag.
Door geheel Nederland heeft Zondag het
Joodsche deel der bevolking zijn droefenis
en verontwaardiging geuit over de gruwe
len, waaraan de geloofsgenooten in Ooste
lijk Europa blootstaan en zekerlijk zal de
ernstige wijze, waarop die gevoelens geo
penbaard zijn, weerklank hebben gevonden
bij het overige deel van ons volk.
In Amsterdam werd de dag ingezet met
een
Rouwdienst in de Synagogen.
Na afloop dezer grootsche meeting stelden
bezoekers zich buiten het Concertgebouw
op voor het vormen van den zwijgenden
rouwstoet.
De rouwstoet,
In drommen van duizenden trok daarna
de lange, sombere stoet, waarbij muziek,
noch vaandels waren de stad in. Slechts
werden eenige zwartgeschilderde borden
meegedragen waarop in groote witte letters
te lezen stond: »Wij gedenken de slacht
offers van de pogroms® en Recht voor de
Joden in Oost-Europa
Overal langs den weg stonden dikke rijen
belangstellenden geschaard, onder wie de
Israëlietische gezichten wel de groote meer
derheid uitmaakten. Men kon veilig zeg
gen dat gansch het Amsterdamsche Joden-?
dom op straat wa3.
Op het J. D. Meijerplein werden de
manifestanten telkens als een gedeelte van
den stoet was aangekomen door comité
leden toegesproken.
Er was tengevolge van de ontzettende
menschenmassa een hevig gedrang, maar
incidenten of ongelukken hebben zich niet
voorgedaan.
De anti-pogromdag in de hoofdstad mag
voortreffelijk geslaagd genoemd worden.
Voor de Sckercniugsche visschers.
Onder de giften, die het Comité ter hul
diging van de nagedachtenis der tijdens den
wereldoorlog verongelukte Scheveningsche
visschers in de laatste dagen ontving, wa
ren er ook van den ex-Duitschen Keizer
en den ex-Duitschen-Kroonprins.
De belangstelling voor de prentbriefkaar
ten naar teekening van H. M. de Koningin,
neemt te Scheveningen met den dag toe
door de badgasten worden ze vooral gekocht.
HUMOR.
(Overgenomen uit de Avondpost.®)
Definitie.
Een kleine jongen is in een zeer weet
gierige bui. Hij zeurt over den fonograaf
wat dit doet, hoe die gemaakt wordt, of
er geen ander woord voor is. Zijn moeder
wanhopig door al dat vragen, geeft onge
duldig de volgende definitie
vEen fonograaf is een electrische pape
gaai, die op afbetaling gekocht wordt.®
Praktisch.
Dichter, die aan 't sonnetten-bakken is,
reciteert halfluid
»Mij is de bittere kelk de zoetste zwij-
meldrank«
Dat komt net goed uit, zegt zijn
vrouw want we zitten schraal in de sui
ker. Dan geef ik jou je koffie maar zoo.
Historie.
ExaminatorIn welk tijdperk van zijn
leven heeft Lodewijk XIV zijn belang
rijkste daden verricht
ExaminandusTusschen zijn geboorte
en zijn dood.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Hensden. De jaarlijksche excursie der
Ned. Pomologische Vereeniging te Utrecht,
zal dit jaar worden gehouden door het
Land van Heusden en Altena. Verschillende
belangrijke fruitaanplantingen zullen bij ge
legenheid van die excursie worden bezocht;
o.m. het zeer interessante bemestingsproef
veld der Vereeniging te Eethen.
