gaarsehe minister-president (Tisza) waren
van meening, dat een zuiger diplomatiek
succes, zelfs indien het tot de vernedering
van Servië voerde, waardeloos zou zyn, en
dat daarom aan Servië zulke eischen moes
ten worden gesteld, dat men vooraf kon
voorzien dat zij zouden worden geweigerd,
opdat dan een radicale oplossing door mid
del van een militair optreden zou worden
ingeleid.
De tekst van het ultimatum aan Servië
werd op een tweeden ministerraad op 19
Juli vastgesteld. Tisza gaf zijn toestem
ming, omdat men hem had verzekerd, dat
men geen veroveringsplannen tegenover
Servië koesterde. De gepubliceerde docu
menten zeggen, dat de nota te Belgrado
op 23 Juli om 6 uur 's avonds werd over
handigd. Berchtold had den Oostenrijk-
schen gezant te Berlijn opgedragen, den
tekst van het ultimatum niet aan de
Duitsche regeering mede te deelen vóór
den namiddag van den 24sten, ter zelfder
tijd als de nota's, die aan de andere lan
den waren overhandigd.
Wij weten dat Servië schier op alle
punten de eischen van Weenen aanvaardde.
Toen Keizer Wilhelm op 28 Juli den tekst
van de Servische nota las, schreef hij er
eigenhandig bij Daarmede verdwijnt elke
grond tot een oorlog. Maar Berchtold had
op 26 Juli te Berlijn doen weten dat Servië
weigerde aan de eischen te voldoen en dat
de diplomatieke betrekkingen waren ver
broken. Uit alles blijkt dat deze man de
Duitsche regeering de grofste leugens op
den mouw heeft gespeld, terwijl hij de be
langrijkste strikken achter hield, ten einde
haar telkens voor een uitgemaakte zaak te
plaatsen. De schuld van Duitschland wordt
dus wel veel minder. Maar onverantwoor
delijk blijft de lichtzinnigheid, dat de
Duitsche regeering dezen diplomaat steunde
zonder zich beter op de hoogte te stellen
van zijn handelingen.
Moge door deze onthullingen voor goed
een nekslag zijn toegebracht aan de ge
heime diplomatie.
De vredesvoorwaarden zijn eindelijk
Zaterdagmorgen aan de Bulgaren over
handigd. 25 Dagen krijgen de heeren tijd
om schriftelijke opmerkingen over te leggen,
waarna de Opperste Raad opnieuw zal
bepalen binnen welken termijn het defini
tief antwoord van Bulgarijë ingekomen
moet zijn.
D'Anunzio, de Italiaansche dichter zit
nog altijd met zijn troepen te Fiume en
de regeering zit met zijn daad nog altijd
in de maag. De geallieerden eischen dat
hij Fiume zal verlaten, maar welke ver-
toogen men ook tegen dezen patriot richt,
hij antwoordtik ben er en blijf er. Steeds
meer wint deze j>volksheids aan populari
teit. 't Mag ons benieuwen, hoe dit zaakje
afloopt.
De New-York Herald deelt mee:
»Het is mogelijk, dat Parijs weldra op
zal houden de zetel te zijn van de vredes
conferentie. Deze zal voortaan zijn bijeen
komsten te Londen houden. De Britsche
gedelegeerden Lloyd George in het bij
zonder hebben reeds sedert eenigen tijd
hierop aangedrongen en het is bijna zeker,
dat zij voldoening zullen krijgen. Als grond
van hun voorstel geven zij aan, dat Enge
land bijzonder belang heeft in het lot van
het Turksche Rijk en dat de onderhande
lingen over de verdeeling ervan plaats
moeten hebben in de Britsche hoofdstad
De Amerikaansche delegatie heeft nog niet
definitief haar houding tegenover het voor
stel bepaald, maar het is meer dan waar
schijnlijk, dat zij er tegen zal zijn.
BUITENLAND.
Het raadsel der dure kleeding opgelost.
De Parijsche justitie heeft, naar het
Hdbl. meldt in de magazijnen van de
»Bon Marché« een huiszoeking gedaan.
Onder leiding van den heer Lavayssé,
hoofdcommissaris van den dienst tot on
derdrukking der fraude, hebben zich een
aantal inspecteurs naar deze groote mode
zaak begeven en de geheele boekhouding
in beslag genomen
Uit het voorloopig onderzoek is gebleken
dat er een aanzienlijk verschil bestaat tus-
schen de in- en verkoopsprijzen van be
paalde stoffen.
De gabardine b.v. kost bij inkoop 25
tot 27 francs per meter en wordt in de
ïBon Marché« voor 59 frs. den meter
verkocht
Opmerkelijk is zeker, dat na deze eerste
huiszoeking, eensklaps tal van magazijnen
de etiquetten der prijzen op hun stoffen
aanzienlijk hebben verlaagd.
De voorgeschiedenis van den oorlog.
Berchtold de schuldige?
In Duitsch-Oostenrijk is een roodboek
verschenen met onthullingen over de voor
geschiedenis van den oorlog, welke gewel
dige opschudding in de geheele wereld
zullen veroorzaken. Dit roodboek is sa
mengesteld door dr. Roderick Gross uit
documenten van het ministerie van buiten-
landsche zaken te Weenen. Volgens deze
onthullingen zou niet Duitschland, niet
Rusland, maar de toenmalige Oostenrijksche
regeering, het kabinet te Weenen en wel
zeer in het bijzonder graaf Berchtold,
destijds minister van buitenlandsche zaken,
de eigenlijke, onmiddellijke oorzaak van
den wereldoorlog zijn geweest.
o
Het gebrek aan Spoorweg-materiaal iu België.
Brussel. De Minister van Spoorwegen
heeft, om zooveel mogelijk het gebrek aan
rollend materiaal te verhelpen, bij de parti
culiere industrie in Engelend duizend goe
derenwagons besteld. Op het oogenblik
beschikt de minister slechts over 13,000
wagons, welk aantal onvoldoende is voor
het verkeer.
Parijs. Gedurende de eerste acht maan
den van dit jaar heeft het Amerikaansche
Roode Kruis in de verschillende landen,
waar het werkzaam is, voor voedselvoor
ziening en anderen bijstand ongeveer 400
millioen francs uitgegeven.
Brussel. In de eerste dagen van October
zullen op de Belgische spoorwegen wederom
abonnementen worden uitgereikt.
Bremen. De arbeiders te Bremen heb
ben een motie aangenomen, welke eischt,
dat de prijzen der levensmiddelen voor alle
arbeiders te Bremen met 5O°/0 moeten
worden verlaagd, en dat ieder hunner 500
mark duurtetoeslag moet ontvangen.
o
De kolennood te Weenen.
Krachtens besluit van den Kabinetsraad
heeft het departement voor handel en nij
verheid een verordening gemaakt, tenge
volge waarvan te beginnen met Zondag 1.1.
het personenvervoer op de electrische tram
lijnen te Weenen wordt gestaakt. De ver
ordening gelast verder de sluiting om acht
uur 's avonds van de restaurants, de koffie
huizen en de particuliere woningen.
Volgens de avondbladen is in den loop
van den dag de steenkolen-crisis niet ver
beterd, maar eerder verergerd. Wanneer
er binnen afzienbaren tijd niet een belang
rijke verbetering komt in de steenkolen-
voorziening van Weenen, zouden er nog
meer ingrijpende maatregelen noodig zijn
en loopt niet alleen het bedrijf van de
gasfabrieken ernstig gevaar, maar ook het
spoorwegverkeer.
o
Duitsche koleu voor Frankrijk.
Berlijn. Naar aanleiding van het bericht
omtrent de levering van steenkool uit het
Roergebied aan Frankrijk, zegt de »Vos-
sische Ztg.at, dat deze overeenkomst een
belangrijke stap is op den weg naar een
economisch overleg met Frankrijk. Tot
dusver werden de onderhandelingen over
de steenkolenlevering vooral hierdoor be
moeilijkt, dat Erankrijk slechts den veel
lageren binnenlandschen prijs voor Duitsche
steenkool wilde betalen.
Brutale diefstal.
Tijdens een rechtszitting in het hof van
justitie te Weenen kwam een man meteen
ladder de zaal binnen om de klokken na
te zien. De officier van justitie vroeg, of
hij daarmee niet kon wachten tot de zitting
afgeloopen was maar hij antwoordde, dat
hij geen tijd had en het zijn werk was
even goed als de rechtbank haar werk niet
kon uitstellen.
Later bleek, dat de man geen klokken
maker was en twintig klokken uit het ge
bouw gestolen had.
Een groote Duitsche machine.
Volgens »L'Auto« bouwt de Duitsche
maatschappij Aviatik te Leipzig een groote
machine, bestemd voor personenvervoer.
Het toestel, voorzien van vier 250 paards
Benz motoren, elk van 6 cylinders, kan 18
passagiers en de 6 leden der bemanning
vervoeren met een snelheid van 125 K.M.
per uur. De breedte van den tweedekker
bedraagt 43 meter, de lengte 22.50 M.
en de hoogte 9.60 M.
o
Zelfmoord ran een Duitsch generaal.
De Saksische generaal der infanterie
Hingst, die herhaaldelijk deel van den ge-
neralen staf uitmaakte, en ook den oorlog
van 1870 meemaakte, heeft zelfmoord ge
pleegd uit verdriet over het lot van zijn
vaderland.
—o
Bismarckrereering gestraft.
Aan de stad Zweibrucken is een boete
van 200.000 mark opgelegd, omdat de
persoon, die den len September een krans
aan den voet van het gedenkteeken van
Bismarck heeft laten neerleggen, zich niet
vrijwillig heeft opgegeven.
—o
BINNENLAND.
Een huldeblijk roor de Koningin.
De Koningin heeft ten paleize in het
Noordeinde het bestuur van het comité
tot aanbieding van een huldeblijk aan H.
M. de Koningin ter herinnering aan 18
November 1918 ontvangen.
De heer v. Limburg Stirttm bood H.M.
namens de Haagsche burgerij een schilderij
aan van J. Hoynck v. Papendrecht, voor
stellende een der mooiste momenten uit
de huldebetooging in de Malielaan, toen
de Koningin in haar rijtuig, voortgetrokken
door soldaten, geestdriftig en warm werd
toegejuicht door de Haagsche burgerij om
te manifesteeren tegen de revolutie en voor
Oranje.
Vooral trof het H. M. dat het schilderij
gemaakt is naar een film en dus een his
torisch moment vormt in den waren zin.
Bij de aanbieding waren tegenwoordig
Z.K.H, de Prins H.K.H. Prinses Juliana.
Het schilderij zal binnenkort op bijzonder
verlangen van H.M. voor de burgerij ten
toongesteld worden.
Waardeverhoudingen.
Schrijvende over enkele gevolgen van de
daling der waarde van het geld doet het
»Handelsblad« uitkomen, dat die daling,
zonder eenig voordeel voor de gemeenschap
het ééne deel der bezitters heeft benadeeld,
het andere deel bevoordeeld. En tot dat
eerste deel behooren helaas zeer veel kleine
bezitter allen die in spaarbanken hun geld
beleggen, allen die in lijfrente of levens
verzekeringen hun spaargeld hebben vast
gezet om zichzelf of hun naastbestaanden
een ouden dag< zonder te groote zorg te
verschaffen.
Wat de schrijver in 't bijzonder onbillijk
acht, is dat allerlei ondernemingen voor
zooverre zjj schulden hebben, de waarde
van al hun schulden tot ongeveer de helft
zien teruggebracht.
Een bezitter van een huis, waard f 40.000,
heeft daarop f30 000 hypotheek. Het huis
blijft dezelfde waarde behouden, maar het
geld daalt voor de helft in waarde. Wat
aldus wordt uitgedrukthet huis wordt
f 80.000 waard, de schuld blijft f 30.000.
Het blad wijst hierop, om de mogelijk
heid in overweging te geven van een be
lasting op alle schuldenaren, die nog schul
den dateerend b.v. van vóór 1 Januari
1915 hebben. Naar zijn meening is er
niets onbillijks in, al deze schuldenaren een
nieuwe schnld van zegge 50 pet. aan den
Staat op te leggen.
Op reis naar Zwitserland.
Een correspondent van de Telegraaf be
schrijft zijne reis naar Zwitserland, waar
uit we enkele punten overnemen.
De visitatie aan de grenzen is zeer ver
eenvoudigd. In Duitschland behoefde hij
zijn koffer nergens te openen. De beamb
ten aan de stations zagen er in kleeding
treurig uit en waren zeer vriendelijk en
gedienstig.
In Duitschland is totaal gebroken met
het fooienstelsel. De kelners zijn zelfs be-
leedigd als men een fooi aanbiedt.
Een goed diner kost 40 mark, met
marken uit Nederland medegenomen du3
f 4.—.
In Zwitserland is de visitatie gestren-
ger en aldaar wordt wel op fooien gere
kend.
In de Hotels zou het goed zijn, als men
maar boter kreegmaar men moet zijn
broodje met sjam of honing nuttigen.
Bij aankomst in Zwitserland ontvangt
men een broodkaart voor 4 en een melk-
kaart voor 2 dagen, om die op de be
stemming voor maandkaarten te verwisse
len.
Over het geheel is er geen bezwaar om
eene reis naar Zwitserland te ondernemen.
De regeeriug gaat bevroren vlecsch inipor-
teereu.
Reeds is een belangrijke partij aange
kocht en de regeering verwacht stellig,
dat ze dit vleesch tot dusdanige prijzen
beschikbaar kan stellen, dat een algemeene
verlaging der vleeschprijzen het gevolg zal
zijn.
De Veehandel deelt nader mede, dat
uit Amerika aan den Hoek van Holland
6 millioen K.G. bevroren vleesch voor de
regeering is aangekomen.
o
Het socialistisch wanbeheer te Zaandam.
We hebben sinds 1913, dus 6 jaar lang,
onder het socialistisch schrikbewind gezucht
schrijft de Zaanlandsche Courant.
In 1913 hebben zooals zoo luid is
rondgebazuind de socialistische kiezers
een einde gemaakt aan het burgerlijk be
wind en de gemeentekas overgenomen met
een tekort van f 87.000.
De S. D. A. P. bezit de meerderheid
thans niet meer. En nu blijken de ge
volgen van dit schrikbewind.
De gemeentekas wordt achtergelaten
met een tekort van f 1,065,000 voor den
dienst 1920.
Dit reuzencijfer is een scherpe veroor
deeling van het roode bestuur, dat alle
waarschuwingen ten spijt, geldsommen
voor allerlei doeleinden beschikbaar stelde
zonder te vragen naar de middelen ter
dekking.
Staking in de binnen-beurtvaart.
Amsterdam, 22 Sept. Volgens besluit
van de gisteren gehouden vergadering van
arbeiders in de binnenbeurtvaart, is een
staking geproclameerd bij de volgende on
dernemingen Glasius, Rokin, Schietschui-
tenveer, Van der Meer, Van der Steen,
Van der Zelle, Van der Kwast, allen Sin
gel, Roelofs, Taling, Volharding, allen
Amstel, Kooy en Knopius, Bounman en de
Jong, Backer, de Estafette, Vechels koop
handel, Omtzigt, allen Kloveniersburgwal,
Tenbergen, Steenwijk, allen Binnenkant,
Vogelpoel en Noorweegen, Achterburgwal,
Kaarselade Veer, Heerenmarkt, Van der
Boom, Heukels, Holland-Frieslandlijn, Con
cordia, Reimers, de Hunremaatschappij,
allen de Ruyterkade en Van Arkel, Nieuwe
Achtergracht. Het werk is bij deze on
dernemingen volledig neergelegd.
Onderhandelingen zijn gaande bij de
firma Varekamp, Poelhouwer, Kruiswijk
en Bolhuizen, Van den Broek en Van
Swieten.
Er is reeds overeenstemming verkregen
met Verschure's binnenlandsche stoom
vaartmaatschappij, Van der Schuyt's stoom-
bootreederij en een tiental kleine onder
nemingen, zoodat aan deze ondernemingen
het werk hedenmorgen is begonnen.
Overigens staat in de geheele binnen
beurtvaart het werk stil, ook in de plaatsen
in het land, waar genoemde beurtvaart-
ondernemingen hun vertakkingen hebben.
De Katholieke arbeiders zoowel als de
arbeiders, aangesloten bij de Federatie van
Transportarbeiders, zijn nog niet tot de
staking toegetreden.
De uitlevering van den ex-Keizer gevraagd 1
Volgens den Parijschen correspondent
van de Libre Belgique is aan den Neder-
landschen gezant te Parijs medegedeeld,
dat in de volgende veertien dagen het
verzoek tot uitlevevering van den ex-keizer
aan Nederland zal worden gedaan.
De moord te St. Oedeiirode.
Zooals is vermeld, is de instructie in
zake den moord te St. Oedenrode gesloten.
Beide beklaagden, Isaac ^Brilleslijper en
Samuel Lubig, wordt ten laste gelegd,
samen en in vereeniging den heer Kruis-
dijk, directeur der St. Odafabriek te St.
Oedenrode, in kalm overleg en na rijp
beraad, opzettelijk en met voorbedachten
rade van het leven te hebben beroofd. Zij
worden beschuldigd van moord, subs, dood
slag, subs, zware mishandeling.
Hoewel beide beklaagden hebben bekend
medeplichtig te zijn aan den moord
aldus deelt de Tel. nader mede ont
kennen zij ieder voor zich het slachtoffer
met het scheermes te hebben vermoord.
De één gooit de schuld op den ander.
Brilleslyper beweert den heer Kruisdijk te
hebben vastgehouden, terwijl Lubig den
moord pleegde Lubig geeft juist het te
genovergestelde verhaal. Een verzwarende
omstandigheid voor B. is, dat van hem
het scheermes afkomstig was. Maar hij
beweert dit in den trein aan L. te hebben
gegeven.
Intusschen zal dit op de strafmaat
waarschijnlijk niet veel invloed hebben,
daar beiden gelijkelijk aansprakelijk worden
gesteld. Op dit misdrijf staat levenslange
gevangenisstraf.
Uitvoer vau manufacturen.
De N. R. Ct. verneemt uit vakkringen,
dat de uitvoer van manufacturen den laat
stee tijd een sterk herleefd karakter aan
den dag legt en dat groote omzetten in
alierlei soort geregeld voor buitenlandsche
huizen plaats hebben De exportmaat
schappijen vinden in dezen handel een be
langrijk en hoogst loonend emplooi.
Verhooging jaarwedden.
Gedeputeerde Staten van Gelderland
hebben de jaarwedden van de burgemees
ters, gemeente-secretarissen en ontvangers
over 1919 tijdelijk verhoogd met 25 pet.
van de eerste, 15 pet. van de tweede,
10 pet. van de derde f 1000 en 5 pet,
van de verdere jaarwedde, en daarbij be
paald, dat een tevoren over 1919 toege
kende tijdelijke verhooging van kracht blijft
tenzij deze minder bedraagt dan de volgens
bovenbedoelde regeling den betrokkene
toekomende verhooging, in welk geval deze
laatste in de plaats komt van de eerste.
De regeling is bij koninklijk besluit goed
gekeurd.
Nederland—België.
In welingelichte kringen te Brössel
heerscht de indruk, dat men tot bevredi
gende oplossing zal komen inzake de her
ziening der verdragen van 1839. Van
beide zijden zit de ernstige wensch voor,
om tot eene overeenstemming te kernen,
die, door de noodwendige eischen van de
internationale politiek, niet uit kan blijven.
o
Bezwaren van den Ntyverheidsraad.
's Gravenhage. In de laatste vergadering
van den Nijverheidsraad werd het wets
ontwerp op de vermogensbelasting behan
deld, waartegen naar het oordeel van den
Raad, met het oog op de belangen van
de nijverheid, ernstig bezwaar bestaat.
Besloten werd te dezer zake een schrij
ven te richten tot den Minister van Financiën
Moud- en Klauwzeer.
In hevige mate heerscht in de omgeving
van Eindhoven het mond- en klauwzeer
onder het vee. Vooral te Woensel en Strijp
worden dagelijks veelvuldige gevallen ge
constateerd.
Valschc munter.
Heden stond voor het Gerechtshof te
's Hertogenbosch terecht J. S. uit Rotter
dam, beklaagd op 8 Januari teRoozendaal
een valschen gulden in betaling te hebben
gegeven. De Rechtbank te Breda had
bekl. deswege tot 3 jaar veroordeeld. Bekl.
bekende het feit en voegde er aan toe den
valschen gulden zelf gemaakt te hebben.
De adv.-generaal meende, dat door deze
verklaring de zaak verandert. In het Bre-
dasche vonnis wordt gesproken van een
muntstuk, dat bekl. ontving, terwijl nu
blijkt, dat hij het zelf maakte. Hij eischt
vernietiging van het vonnis en veroordeeling
van bekl. voor de zaak in eersten aanleg
tot 3 jaar gevangenisstraf.
Mr. Hengst betwistte, dat bekl. om zijn
nadere verklaring kan veroordeeld worden, j
Een kouiuklijke onderscheiding.
Naar wij vernemen is aan de Naamlooze
Vennootschap C. N. Teulings' Drukkerijen
te 's Hertogenbosch het praedicaat »Konin-
klijkea verleend.
GEMENGD NIEUWS.
Verhooging van pensioenen.
De regeering zal een ontwerp indienen
ter verhooging van alle pensioenen met
2°%
Steenkolen uit België.
De (Brusselsche) Standaard verneemt,
dat de Belgische regeering heeft toegestaan,
dat maandelijks aan Nederland worden ge
leverd tien duizend ton Belgische kolen.
De levering zal een aanvang nemen zoodra
de Nederlandsche regeering zich met de
voorwaarden heeft akkoord verklaard.
Invaliditeitswet en de Ouderdomswet.
De Tweede Kamer heeft de Invaliditeits
wet en de Ouderdomswet zonder stemming
aangenomen.
De 8-urige arbeidsdag.
De Nieuwe Courant verneemt dat de
Eerste Kamer, in strijd met haar aanvan
kelijk voornemens, het wetsontwerp tot in
voering van den 8 urigen arbeidsdag, eerst
einde October in behandeling zal nemen.
Een moordaanslag te Leiden,
Gistermiddag kwam een werkman die
van zijn vrouw is gescheiden, deze in de
fabriek voor verduurzaamde levensmiddelen
van de firma Hoogenstraaten aan het Le
vendaal waar zij werkte, opzoeken. Na
een korte woordenwisseling bracht hij haar
ernstige verwondingen met een mes toe,
waarbij ook de halsslagader werd getroffen.
Men vreest voor haar leven.
—o— -
De wethouder als vergunninghouder.
Te Tiel is een eigenaardige quaestie ont-
staan, doordat B. en W. de vergunning van
den heer Th. Corbelijn, hotel- en vergun
ninghouder, die in de raadsvergadering van
2 September j.l. tot wethouder was be-
benoemd, hebben ingetrokken.
De heer Corbelijn is van deze beschik
king in hooger beroep gegaan.
Stoot van een stier.
Te Nijega (F.) is de veehouder G. de J.,
dermate door een stier in den rug gestooten,
dat hij kort daarop overleed.
Tabak.
In Maas en Waal is men met het oog
sten van de tabak druk bezig. Daar het
gewas uitmuntend en geheel onbeschadigd
is, zal 1919 tot de beste tabaksjaren ge
rekend worden.
