Iets over Derwischen
en Fakirs.
iBan enze flbGjiné's.
Aanteekeningen uit lang
vervlogen dagen.
land van altena
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No3945. Woensdag 7 Januari. 1920,
FEMLLETOM.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25,
en franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen
10 uur ingewacht.
Met het oog op de voortdurende en
zeer groote stjjging der arbeidsloonen,
grondstoffen en alle exploitatiekosten zijn
wij ten slotte genoodzaakt eenige z.g. pre
sent-ex. in te trekken en den abonnements
prijs van ons blad met ingang van 1
Januari (betaling 1 April a. s.) te ver-
hoogen en te brengen op
fl.25 per kwartaal
en franco beschikt per post fl.40.
ADMINISTRATIE.
Onlangs hoorde ik in een gezel
schap de vraag behandelen, wie er
beter pijn zou kunnen verdragen de
mannen of de vrouwen. Er werden
tal van voorbeelden aangehaald van
stoicijnsche kalmte waarmee mannen
en vrouwen beiden de grootste pijnen
hadden verduurd. Maar zooals het
meer gaat tot een resultaat kwam
men niet.
Daarover nog nadenkende, en ter
wijl de gedachte aan pijn lijden en
pijn verdragen mij nog niet los wilde
laten, dacht ik aan wat ik eens had
gelezen over de groote ongevoelig
heid van sommige Oosterlingen in dit
opzicht. Er zijn voornamelijk onder
de Mohamedanen menschen wier ge-
heele opvoeding er op gericht is het
lichaam te harden tegen pijn. Het
zijn de z. g. Derwischen, Mohame-
daansche kloosterlingen, die daarin
ongelooflijke dingen doen zien
De stichter van de orde der Der
wischen draaide onder het fluitspel
van een zijner vrienden 14 dagen
lang rond zonder voedsel te gebrui
ken deze soort dans eindigde in een
verrukking van zinnen, waarin hij de
wonderbare openbaringen ontving tot
het stichten van de orde der'Der
wischen. Kenmerkende deelen van
den eeredienst der Derwischen zijn
godsdienstige dansen en kastijdingen.
De draaiende Derwischen draaien
van 5—7 minuten enkele keeren ach
tereen als een tol in het rond. Ze
10
slot.
Hop en jonge bosschen en byna alle
fruytboomen stirven, zoodat wij na een
proev van oorlog loop. (ziekten) schaarsch-
hyt van broot, en inundatiën mogen uit
roepen Misericordiae Domini, quia non
sumus consumpti. (Wij danken het den
Heer, dat we niet zyn verslonden. Jerem.
KI. 3. v22).
Eyndelyk vertrok den 23sten April ons
Guaraizoen, hebbende wy van den 11
December altoos beleg gehadt, schoon den
commendant na 14 dagen hier gelegen te
hebben, zijn verblyv genomen heeft bij den
Heer Praedicant tot zyn vertrek na Cuy-
lenborg. Den coninck van Pruysschen,
wiens oogmerk was den kijzer uyt te put
ten, maakte vrede met Vrankryk, die ge
heel 'het rijk des conings van Sardignen
door de wapens overwonnen hebbende,
gansch Lombardie overweldigde en het
beleg sloeg voor het sterke Mantua. Spag-
niën niet bestaanbaar tegen Vrankrijk ver-
coos ook vrede. De Franschen gingen
over den Rhyn en drongen door tot Munich
en de grenzen van Bohemen. Dusseldorp
met al wat er aan grenst moest voor hun
verschijnen Dinsdags en Vrijdags
voor hun hoofd of Sheik en gaan aan
vankelijk in een kring rondom hem
zitten. Plotseling rijzen ze op, buigen
zich gestadig voor- en achterwaarts
en zeggen onderwijl op huilenden toon
een gebed op. Telkens als daarin
de naam Allah voorkomt'schreeuwen
ze dien met inspanning van al hun
krachten, waarbij ze zich ten slotte
zoo vermoeien, dat zo geheel uitge
put neervallen. In de grootste op
winding rijten ze zich de huid open,
dikwijls ook grijpen ze gloeiende bou
ten om er zich mee te schroeien
't Is allerakeligst om deze mannen
te zien die van inspanning den dood
nabij schijnen en hun stervend ge
roep te hooren dat zich uit hun keel
wringt. De oogen zijn dof en met
bloed doorloopen. Hun gezichten lij
ken op die van doode menschen, hun
bewegingen worden kramptrekkingen
en wit schuim komt uit hun mond.
De toeleg van dit alles is, het
lichaam zoo gewillig te maken aan
den geest dat de geest voor hoogere
inwerking vatbaar wordt.
Fakirs zijn Indische bedelmonniken
die zich allerlei lichaamskwellingen
opleggen ten einde bij het volk in
hoog aanzien te komen en van hun
giften te kunnen leven. Het aantal
Fakirs wordt geschat op anderhalf
millioen en reeds van de jeugd aan
worden ze onder leiding van een ge
oefende gewend allerlei pijnigingen
te verduren. Ze geven voor daar
door hun zonden te boeten en een
staat van heiligheid te bereiken, die
hen nader brengt aan het in hun oog
begeerige Nirwana, het niet.
Ze trekken dikwijls in troepen van
de eene plaats naar de andere en gaan
er ook wel alleen op uit. Sommigen
kiezen een of andere zeer ongemak
kelijke houding van zitten of staan,
waarin ze langen tijd, soms hun heele
leven volharden. Anderen strekken
zich uit op een groot aantal scherp
gepunte ijzeren pennen, die diep in
het vleesch dringen of stellen zich
bloot aan de hitte van het vuur. On
der dat alles laat de Fakir geen smart
blijken.
Een niet ongewone verrichting
waarmede de Fakirs de verbazing der
toeschouwers gaande maken, is, dat
bukken, en een grood deel der ryksitan-
den den vrede van hun afkoopen. Hier
door dreef geheel het krijgsgewelt van
onze republique af. Doch een nieuw on-
heyl dreigde onze oorden. Geheel den
advent x) van 1796 hadden wij sterken
vorst met sneeuw. De Maas en de Waal
hadden ysdyken uuren lank. Op Kerst
nacht ging men ('s morgens) droog na'jde
7 uuren kerk door de hey na^Giesbergen,
en om 10 uuren was het eene zee,f die
zoo aangroeydde, dat het water stond^ ter
breedte van een halve uur met yschelyke
ysschollen. Men vreesde zeer voor den
nieuw herstelden dyk by het Veer-eynt,
die noch thans heeft volgehouden, sehoon
de dorpelingen allen vlugteden. Het groot
gevaar was hier en ziet (daar) de rede
om het spoelen der wilen in de linie te
beletten, hadden de Hollanders een rijs
berm door de linie gelegt van het oosten
na het westen ter hoogte van waterpas
by het beginsel (by het begin) der linie.
Dit werk koste circa 40.000 guldens. Hoe
sterk het ook was, het hiel op eenige
plaatsen geen stand, en de ysbergen daar
tegen aanvloeiende, deden het water op-
steygen. Over den Rijs-berm hadt het
een verval ran 4 voeten en niet spoedig
genoeg konnende ontlasten, begon het te
boren in onzen dyk, hetgene men den
2den dag. namentlyk den 30 December
1) De vier weken voor Kerstmis in voor
bereiding tot het Kerstfeest.
ze met de voeten aan een tak gaan
hangen en in die houding 24 uren
doorbrengen schijnbaar zonder dat
het hen vermoeit. Een andere Fakir
laat u voor eenige muntstukken zien
hoe bij zijn vuisten, die hij jarenlang
heeft dichtgeknepen, de nagels zonder
een wond te veroorzaken door de
palm van zijn hand zijn heengegroeid.
Een ander verhaal van wat Fakirs
kunnen doorstaan is het volgende
(voor de waarheid er van, durf ik u
niet instaan)een Fakir had zich ver
bonden om zich te laten begraven en
10 maanden lang onder de aarde te
blijven. Op den bepaalden dag meldde
de man zich aan. Men bracht hem
bij het graf, waarin hij zich neer-
vleide en terstond in een soort ver-
dooving viel. Een van zijn leerlingen
opende hem den mond, sloeg zijn tong
dubbel onder zijn verhemelte en legde
er een boon tusschen. Daarop stopte
hij alle openingen van het lichaam,
uitgezonderd den mond, dicht met was.
Toen werd hij in een zak genaaid in
een doodskist gelegd, die na te zijn
verzegeld, in het graf werd gezet.
Het graf werd vervolgens toegemet-
seld en overdekt met aarde, wTaarop
gerst werd gezaaid. De gerst groeide
op en werd geoogst. Daarna zaaide
men opnieuw, oogstte nogmaals en na
den 2en oogst, d. i. na 10 maanden,
werd het graf geopend in tegenwoor
digheid van verschillende getuigen.
De man was schijnbaar dood, alleen
was boven op den schedel met moeite
eenige warmte waar te nemen. De
leerlingen begonnen dadelijk de was
te verwijderen, het lichaam te wrijven
en met warm water te behandelen,
en na ruim 2 uur met hem bezig ge
weest te zijn, voelde men dat het
hart opnieuw begon te kloppen Eerst
opende de man de oogen en daarna
den mond. Ten slotte stond hij op
en verklaarde heel wel te zijn, alleen
wat zwak.
Wat bij deze geschiedenis achter
docht wekt, is, dat er geen Engelsche
maar alleen Mohamedaansche bewa
kers bij het graf mochten blijven.
Het moge dan zijn dat er achter deze
prestatie bedrog zit, een feit blijft het,
dat deze menschen door sterke wils-
inspanning tot wonderbare daden
komen.
1796 eerst bemerkte, en namp zoo hevig
toe dat 's avons 6 uur alles na de hoogte
vluchtte en Elshout, Haarsteeg, Wolfshoek,
Hesbeen etc. beesten en menschen elders
bezorgden En waarlyk het gat in den
t' dijk was reeds zoo (zeer) grood en het
water, met geweld daar het ijs instortende,
maakte zulken wiel, dat noch mest, noch
plante, noch balk, noch boom, noch lad
ders, noch iets, grond hilen. Men was
dus genoodzaakt een nieuwen dijk van
aard, mest en strooy, te maken achter
den wegspoelenden. Alle man was te
werk, doch men bespeurde, dat er by de
2 roeden van den dyk op eenen nacht
wegspoelde. Op St Sylvester, 31 Decem
ber na de eerste Misse hield het alarm
luyden aan ik liep er heen, men dede
my een teeken van te vlugten om niet
stroom af te vliegen. Ik bereykte den
dijk, die alle oogenblikken scheen te zul
len buygen. Het volk afgemat liet alles
hopeloos loopen, doch de crachten hervat
tende en ondersteunt door de inwoonders
en paarden van den Elshout, ging opnieuw
voort om den nieuwendyk te verdubbelen.
Na verloop van 48 uuren viel bet wa
ter ongemeen sterk, en de medehulp van
Cuyk, Vlijmen etc. voltoyden den nieuwen
dyk tegen het gat, die eyndelyk wel 200
voeten breed wird gemaakt. Op Nieuw
jaarsdag scheen om middag alles buy ten
gevaar. Het gat in onzen dijk gespoelt
was circa 100 voeten lank, 400 voeten
breed, de diepte heeft men noch niet ge-
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Bepaald was dat gister (Dinsdag 6 Jan.)
de onderteekening van het ratificatie-pro
tocol zou plaats hebben. Zelfs het uur en
de plaats waren aangegeven, nl. des nam.
te 4 uur in het gebouw van het departe-
tement van buitenl. zaken. Maar de en
tente is nooit zoo heel gelukkig geweest
in het vaststellen van een datum en heeft
ook ditmaal weer getaald. De ondertee
kening heeft niet plaats gehad en zal nog
wel uitgesteld worden. Want er zijn
moeilijkheden gerezen ten opzichte van die
Duitsche streken, waar door middel van
een volksstemming zal uitgemaakt worden
onder welk bestuur zij zullen komen. Doch
hoe dit zij, de vrede nadert nu toch met
rassche schreden. Zelfs de Duitsche bladen
erkennen nu dat de Opperste Raad wat
inschikkelijker wordt. Met die ondertee
kening komt het dus wel in orde.
Er gebeuren echter op het oogenblik
dingen die van veel meer belang zullen
blijken voor heel Europa. Er is n.l. kans
dat de entente, Engeland bijna zoo goed
als. zeker, vrede gaat sluiten met het com
munistische Rusland.
De Russische bolsjewisten hebben groot
succes met hun bestrijding van Koltsjak en
Denikin en de »Manch. Guardionc wijst
er reeds op, dat het wel niet lang meer
duren zal, dat de bolsjewisten heel Rus
land en Siberië tot aan het Baikalmeer in
handen zullen hebben, terwijl dan het
overige deel door Japan wordt bezet.
Amerika, zoo weet men, heeft het plan
zich in Siberië terug te trekken en het
schijnt, dat men te Washington Japan
gelijk geeft, dat het zich een linie vormen
wil tegen het bolsjewistisch gevaar. Daaruit
mag nf&n o. i. de conclusie trekken, dat
Amerika het niet ongaarne zien zal dat
Japan zich moeite geeft vasten voet in
Siberië te verkrijgen, en dat behoeft o. i.
niet te verwonderen, want al zijn de
Japanners schrokkerige imperialisten, zij
kunnen toch maar één ding tegelijk doen.
En als men hun nu een weinig de handen
vrij laat naar het Westen, heeft men
zoo is vermoedelijk de gedachtengang der
heeren te Washington in het Oosten
van hen geen last.
De vraag is echter en daar wijst
bovengenoemd Engelsch blad ook op of
het gewenscht is, dat de toestand zich zóó
ontwikkelt. Als de bolsjewisten heel Rus
land heroveren en in Siberië aangevallen
pylt. Men oordeelt op 30 k 40 voeten
diep, altoos draayende als een molenradt
het was aan den voet van den rys-berm
circa 500 stappen van den zuid-end der
linie. Wonder was het, dat de kundigste
luyden van Heusden enz en de eerste in
genieurs van Holland, die te hulp kwamen,
alle raadeloos te gaapen stonden om een
middel te beraamen, goedkeurende al wat
er verrigt wird door de boeren, waarvan
er vele 48 uuren werkten zonder den dijk
te verlaten. Terwijl dit hier voorviel, was
het in gansch Gelderland, 't overland
('t benedenland) allarm.
Vught, Dungen etc. lipen onder, en in
's Bosch stond het water eenige voeten
hoog in de stadt, alwaar een pond
boter een gulden, en een kan melk 8 st.
golden. Hadt het water hier zoo hoog
geweest als over 2 jaaren, of den storm
zoo hevig was het onmogelijk geweest de
de dyken te behouden, en een goed deel
van ons dorp wegspoelende, hadden wy,
zoo digt bij den doorbraak het misschien
op onze zolders niet gehouden, dank zy
dus aan Godt, die de wangedrogten ten
goede heeft veranderd.
In 't jaar 1800 brak weder den dyk
door in de Haarsteeg, waardoor kerk, pas-
torye, nieuw raadhuisch met vele huyzen
tot de fundamenten wirden afgesneden
verscheydene menschen verdronken, en veel
vee verging. Misschien hadden de meeste
inwoonders verdronken, indien een ysvlot
zich terstond niet gestelt had in het gat
worden door Japan, dan zullen zij daar
natuurlijk politieke munt uitslaan door te
zeggen: zie daar in Siberië, hoe het bui-
tenlandsche imperialisme optreedt om Rus-
land's onafhankelijkheid te fnuiken. En
dan zwemmen er wellicht heel wat Rus
sen, die overigens van het communisme
niets weten willen, uit Japanner-vrees, in
de voor hen uitgezette fuik. De Manch.
Guardian wijst er dan ook op, dat Lloyd
George geen grooteren dienst aan de mensch-
heid kan doen dan door vóór het dien
kant uitgaat, vrede te sluiten. Amerika
heeft hij dan daarbij op zijn hand, want
dit heeft altijd een vergelyk met Sovjes-
Rusiand gewild en het wil dit ook heden
nog omdat de kleine randstaten naar vrede
hunkeren. Het beste zou dus zijn, aldus
het Engelsche blad, als er vrede kwam.
Is er dan kans op dat de vrede er
komt Wij weten hoe een deel van de
Engelsche pers er altijd voor gewaarschuwd
heeft om toch nooit de hand der Russische
moordenaars te drukken. Doch Lloyd Ge
orge schijnt een andere meening te zyn
toegedaan. Er worden nl. te Kopenhagen
onderhandelingen gevoerd tusschen O Grady
den gemachtigde van de Engelsche regee
ring en Litwinof den afgezant van de
Sowjetregeering.
Deze onderhandelingen zouden, naar uit
Londen uitdrukkelijk verzekerd was, uit
sluitend loopen over de uitwisseling van
wederzijdsche gevangenen. Litwinof had
echter een veel uitgebreider program mee
gebracht, waaruit bleek dat de sowjet-
autocratie, ondanks hare groote overwin-
gen in den binnenlandschen oorlog, een
groote behoefte aan vrede met het buiten
land gevoelt. O'Grady had echter blijkbaar
alleen volmacht gekregen ten opzichte van
het vraagstuk van de gevangenen en Lit
winof zond zijn voorstellen om nu meteen
over den vrede te onderhandelen, aan de
diplomatieke vertegenwoordigers van de
Entente te Kopenhagen. Dezen verklaarden
op hun beurt, dat zij geen volmacht had
den om zich met den vertegenwoordiger
van de sowjet in betrekking te stellen en
zonden de couverten ongeopend terug.
Litwinof liet zich nochtans niet uit het
veld slaan en schijnt toen met O'Grady
informeel gesprek over de mogelijkheden
van een vrede tusschen de Entente en
Sowjet-Rusland op touw gezet te hebben.
Het luisteren was O'Grady, die, terloops
opgemerkt, parlementslid van de arbeiders
partij voor Leeds is en in den oorlog als
van den doorbraak, waardoor men tijd
won om den dyk of de hoogtens te be
klimmen. Het water is deze reyze maar
ter hoogte van 15 duymen in myn huysch
geweest.
NASCHRIFT. Hier eindigt het hand
schrift van Bonifacius van Beerenbroek.
Naar ik hoop zal de lezing daarvan menig
lezer of lezeres eenig genot verschaft heb
ben en hen mogelijk een beetje hebben
verzoend met de moeilijke toestanden, waarin
ook wij geleefd hebben en ook nu nog
leven. Nu is 't erg, maar vroeger was
het niet minder erg. Behalve dit,
had ik met de publicatie van het hand
schrift in deze courant nog een ander doel,
n.l. te achterhalen of er hier en daar in
't land van Heusden en Altena nog niet
meer van die oude geschreven of gedrukte
documenten schuilen. Daarom, waarde
lezer of lezeres, raadpleeg uw geheugen
eens en vraag u zelve eens af: leggen er
bij ons in kast, of kist, of op zolder
ook niet van die oude documenten of boe
ken, waarvan we zelfs niet weten, wat ze
behelzen of waarvan ze stammen. Welnu,
wanneer dit 't geval mocht zijn, zoek ze
dan eens op en geef ze dan eens ter in
zage of geef ten minste van hun bestaan
per briefkaart of mondeling eens kennis
aan
A. A. J. KARTHON,
Hoogstraat 130 Heusden."
s?* yi 'V
1
-.-Oi -i"
nor let Land va» Hëisüen ei Uiteinde Laustraat en de Boinielerwaard
