voor liet Land van fleusden en Altena, de Langstraat en de Bommeierwaard. Ho. 4000 Zaterdag 1? Juli. Iedere uitgeputte vrouw BEHOORENDE BIJ HET diende dit te weten. Zorgen en overwerking veroorzaken de meeste zenuwachtigheid en nierkwalen bij vrouwen. Uitgeput voor de dag begint en te ver moeid om de noodige rust te genieten na afloop van het werk dat is wat zich iederen dag voordoet, als de nieren aan gedaan zijn. Hoofdpijn, duizeligheid, rugpijn, urine- kwalen, bloedarmoede en vreemde pijnen, die komen en gaan, zijn de eerste aan wijzingen van onzuiver bloed en vatbaar heid voor urinezuur, te wijten aan nier zwakte. Om gezond te worden en de gevaren van rheumatiek, blaassteen, waterzucht, ontstoken nieren en urinezuurvergiftiging te vermijden, dient gij onmiddelijk te be ginnen met een eenvoudige, goed geregelde voeding, frissche lucht en rust, en uw zorgen en overwerking ter zijde te zetten. Foster's Rugpijn Nieren Pillqn zullen uw herstel bevorderen, want zij werken zacht doch rechtstreeks op de nieren en blaas, alle nier-organen verzachtend en verster kend. Zelfs in gevorderde gevallen van nierziekte hadden Foster,s Pillen opmer kelijk succes. Vrouwen zullen haar be hulpzaam vinden op alle tijden van nier- of urinestoornissen. Men dient te onthouden dat Foster's Pillen hoegenaamd niet op de ingewanden werken, doch uitsluitend op de nierorganen. De handteekening van James Foster op de verpakking waarborgt de echtheid. Fos ter's Rugpijn nieren Pillen zijn verkrijg baar bij alle goede drogisten fl.75 p. doos of f 10.p. zes doozen. Vergadering van den Gemeenteraad van DRONGELEN op Maandag 12 Juli, des nam. 5 uur. Aanwezig de Voorzitter, Secretaris en alle leden. Precies 5 uur opent de Voorzitter de vergadering, waarna de Secretaris de no tulen der vorige vergadering leest, die met eene kleine opmerking van den heer Nieuw- koop worden goedgekeurd. De Voorzitter zegt, dat deze vergadering is belegd op verzoek van de leden Nieuw koop, v. Gammeren en v. Campen, dat uit het verzoek niet duidelijk bleek, wat men wilde bespreken, zoodat het punt op de agenda niet juist was te formuleeren. Spreker geeft daarom het woord aan den heer Nieuwkoop of aan een der andere heeren. Nieuwkoop. Alvorens daartoe over te gaan zou het dan niet goed zijn kennis te nemen van het reglement van orde, om te voorkomen, dat bij de te voeren discusie wederom iemand zich aan een gezegde zou stooten. Voorzitter. Ik heb het reglement nage zien, dit is echter nog al groot en het zou veel tijd eischen dit heelemaal voor te lezen. Zijn het gewone zaken dan worden deze afgehandeld, doch betreft het zaken die vreemd zijn aan de orde van den dag, dan moeten die van te voren worden ingediend bij B. en W., opdat deze ze eerst in een vergadering kunnen bespreken. U wenscht B. en W. inlichtingen te vragen, deze ant woorden dan niet tot het Raadslid die deze vraagt, doch tot den geheelen Raad. Nieuwkoop. U hebt o. a. gezegdHet zal u bekend zijn, dat de gemeente zelf in ovérleg met den Inspecteur der Volksge zondheid, zal gaan bouwen. Ik moet U zeggen, dat in geen vergadering van den Raad, zooals hij hier bij elkaar is, door den Voorzitter, of door wie dan ook is ge zegd dat de gemeente dat zou doen. Ten tweedeIndien zoo'n Raadsbe sluit al vroeger is genomen, dan zou ik willen, dat daarvan de notulen even werden voorgelezen en tevens zou ik willen vragen, waarom aan den tegenwoordigen Raad niets van dit Raadsbesluit is medegedeeld. Mis schien zijn er meer raadsbesluiten door den vroegeren Raad genomen, die op uitvoering wachten, waarvan de bekendmaking overbodig werk en misverstand zou voor komen. Ten derde Zou ik willen vragen, waar om het verkieselijker is, dat de gemeente zelf bouwt, dan dat het door de bouwver- eeniging geschiedt Ten vierde Waarom beweert U dat het schrijven der bouwvereeniging onhebbelijk is, wijl noch de vragenlijst, noch het schrij ven aan den Raad is voorgelegd ter beoor deeling Op die manier kan men iemand gemakkelijk iets in de schoenen schuiven. Ten vijfde Waarom is het Raadsbesluit 3 weken nadat het is genomen, nog niet ter kennis van de Bouwvereeniging ge bracht Voorzitter. Wij zullen beginnen met nummer 4. Hoe het komt ik niet over het bouwen van woningen heb gesproken in een Raadsvergadering, is een gevolg van mijne meening, dat dit iedereen in Dron- gelen bekend was. Officieel is het bouwen door den Raad besproken, waarop de heer Schungel verzocht is ons inlichtingen te willen geven. Het gevolg is geweest, dat daarop eene vergadering is belegd van Raadsleden, waarbij niet de heer Schungel doch de heer v. Veen uit Utrecht tegen woordig was. De heer v. Veen heeft onder toezicht van den heer Schungel verschil lende woningen gebouwd, zoodat hij wel als een deskundige mag worden erkend. Bij den Commissaris der Koningin in deze provincie, scheen hij ook als zoodanig bekend te staan, naar mij hij het laatste bezoek van ZEx. bleek. Mijn geheugen laat mij wel eens in den steek, zoodat ik niet weet of de vergadering officieel of slechts half officieel was. Bij een officiëele Raadsver gadering zijn alleen de Raadsleden bevoegd tot spreken, zoodat een vergadering, waar bij een deskundige wordt verzocht inlich tingen te verstrekken, niet als officieel is te beschouwen, en het om deze reden dus heel goed mogelijk is, dat van deze ver gadering geen notulen zijn gehouden de Secretaris kan dit echter even nazien. De heer v. Veen ontraadde het bouwen van woningen in Drongelen, omdat hem de verzekering werd gegeven, dat van f 4 huur verwonen geen sprake kan zijn, en de bouwkosten tegenwoordig zoo hoog zijn, dat men toch dit bedrag zal moeten ver wonen. Hij gaf ons den raad het bouwen voorloopig nog uit te stellen, tot een tijd stip dat de bouwkosten minder zouden bedragen en de finantiëeele toestand van de gemeente ook beter was. Tot welk besluit de Raad dan ook is gekomen. Waarom er niets van medegedeeld is, ligt, dunkt mij voor de hand, omdat er nooit geen aanleiding is geweest om dit mede te deelen. U zult zeggen, het schrijven van de Bouwvereeniging gaf daar toch aanleiding voor. Ik heb het op prijs gesteld, dat mij van de oprichting der Bouwvereeniging is kennis gegeven, dat gebeurt niet overal, doch ik beschouwde deze kennisgeving als een beleefdheid en niet als een officiëel bericht van oprichting, zoodat ik daarin geen aanleiding vond, om mede te deelen dat de Raad zelf besloten had den woningbouw ter hand te riemen. Nieuwkoop. Als u het goedvindt, mijn heer de Voorzitter, moet ik u opmerken, punt II ten zeerste verband houdt met punt I, als er werkelijk een officiëel Raadsbesluit was om zelf woningen te bouwen, dat op uitvoering wachtte, dan had dit toch op den weg gelegen om dit mede te deelen. Voorzitter. Dan hebt u mij ook gevraagd waarom het verkieselijker is dat wij zelf gaan bouwen, dan dat het door een bouw vereeniging gebeurde. Wij kunnen daar over van meening verschillen en discussi eeren, doeh volgens mijne meening zou het een ander geval zijn als Drongelen een groote gemeente was. In zoo'n gemeente is ahijd vraag naar woningen en staan deze nooit ledig, terwijl dat hier in Drongelen nog niet zoo zeker is, in elk geval B. en W. zijn daar nog niet zoo zeker van. In een vergadering van het Dag. Bestuur hebben wij er met elkaar over gesproken en gevraagd, welke menschen hebben be hoefte aan een woning. Het komt ons voor dat de behoefte weikelijk niet zoo groot is, dat wij daarvoor de gemeente zoo'n zware verplichting mogen opleggen. De Bouwvereeniging heeft de hulp van de gemeente noodig, deze moet voor haar een voorschot bij het Rijk aanvragen, waarvoor de gemeente aansprakelijk is, en dat in 50 jaar moet worden afgelost. B. en W. hebben toezicht op den bouw en de Ge meenteraad is in kleine gemeenten er fi- nantiëel bij betrokken. Nieuwkoop. Het bezwaar, dat u daar opnoemt, is zeker hetzelfde voor de Bouw vereeniging. De leden der vereeniging zijn volgens onze statuten hoofdelijk voor het stamkapitaal aansprakelijk en moet alles wat door de leden wordt verricht in het belang van den woningbouw, zonder be looning geschieden. Wanneer de Bouw vereeniging dus bouwt, zullen de leden eerder geneigd zijn te zorgen dat alles goed gaat en de woningen verhuurd worden, dan wanneer dit van den Raad uitgaat, die er geen rechtstreeks finantiëel belang bij Heeft. Onder de leden der Bouwver eeniging zijn ingezetenen die tot de hoogst aangeslagenen behooren, zoodat deze zich door hun lidmaatschap verplichten, een mogelijken strop voor de gemeente te dra gen. Het blyft ons echter precies het zelfde wie of er bouwt, als er maar ge bouwd wordt. Onze vereeniging is geen politieke vereeniging, bij de oprichting is een ieder in de gelegenheid geweest als lid toe te treden, haar streven is alleen verbetering van den woningbouw en tege moet te komen aan den woningnood. Voorzitter. Dan is mij gevraagd, waarom ik het schrijven der Bouwvereeniging on hebbelijk vind. Mag ik nog even opmerken, nu dit schrijven ter tafel komt, dat dit schrijven niet tot de ingekomen stukken behoorde. B. en W. hebben 21 Mei een brief geschreven aan de Bouwvereeniging en om inlichtingen verzocht, en het ant woord van 22 Mei was gericht aan het Gemeentebestuur en niet aan den Gemeente raad, zoodat het daar ook niet thuis be hoorde. Ik zou hierover niet hebben ge sproken als de heer v. Campen mij niet had gezegd, dat ik nalatig was geweest in het ter tafel brengen van dit schrijven, waarvan de 1ste regel reeds het noodige wantrouwen uitdrukt. v. Campen. Mijnheer de Voorzitter, u meent dat het schrijven niet als ingekomen stuk beschouwd kan worden, mag ik u opmerken, dat op voorstel van den Raad het Bestuur dezer gemeente een onderhoud zou hebben met de Bouwvereeniging. Voorzitter. Ik heb de vergadering voor gesteld dat B. en W. advies zou uitbrengen na gepleegd overleg met de Bouwvereeni ging. U mag de bedoeling hebben gehad uw schrijven tot den Raad te richten, doch in werkelijkheid was het als antwoord op een verzoek om inlichtingen van B. en W. gericht aan het Gemeentebestuur. De Voorzitter zegt hierop het schrijven van B. erj W. even te zullen voorlezen. In dit schrijven wordt gevraagd hoe groot het stamkapitaal is, hoeveel woningen ge bouwd zullen worden, hoeveel huurders er zijn en welke hunne namen zijn, welke huurprijs de Bouwvereeniging zich heeft gedacht, en wordt toezending verzocht van een exemplaar der statuten. Het antwoord dat de Bouwvereeniging hierop gaf, zegt dat de huurprijs door den minister wordt voorgesteld op 1/6 van het inkomen van den huurder^ dat de veree niging 26 leden telt, dat het de bedoeling is voorloopig 5 woningen te bouwen en later zooveel meer als er blijken noodig te zijn, dat het aantal aanvragen voor een woning groot is, doch dat later als men met den bouw bezig is het aantal eerst juist zal zijn op te geven, en dat de gegevens omtrent het stamkapitaal uit de statuten blijken. Voorzitter. Dat is toch geen correct antwoord op onze vragen. Hieruit blijkt niet hoe groot het stamkapitaal is en hoe veel daarop is gestort. Hoeveel huurders er zijn. Daar is overal behoefte aan wo ningen, en als men gaat bouwen dat er dan wel huurders zullen opdagen, begrijpen wij ook wel. Doch woningbouw is in dezen tijd geen grapje. Dat de huurprijs 1/6 van het inkomen van den huurder zou bedragen is bij B. en W. wel degelijk onbekend. Ik heb in verschillende ge meenten geïnformeerd, waar men ook nog bouwt, doch daar is er niets van bekend. In de gemeente Drunen is mij gezegd dat de vaststelling van den huurprijs aan de goedkeuring van B en W. i§ onderworpen. In Waalwijk heeft men mij gezegd, dat de huur 60 pet. van de exploitatiekosten moet dekken, in een 3de gemeente heeft de minister gevraagd de namen te weten van de huurders, met hun inkomens, en is als huur vastgesteld 1/6 van het gemid delde van alle inkomens, zoodat de huur prijs voor allen hetzelfde is. Hieruit blijkt dus, dat de minister niet geregeld dezelfde lijn trekt en in alle gemeenten de huurprijs [niet op dezelfde manier wordt vastgesteld. Overal waar ik informeerde voegde men mij tevens toe, als ik Burgemeester van Drongelen was, dan zou ik den Raad het bouwen van woningen afraden, want woningbouw is een strop voor de gemeente. Men mag iedere woning gerust op f8000.— schat ten behalve de kosten van den grond. Ik ken een gemeente waar men besloten had 50 woningen te bouwen, doch waar dit getal wegens de groote kosten terugge bracht is op 25. In plaatsen waar groote fabrieken zijn moet men de industrieelen steunen, om steeds over voldoend personeel te kunnen beschikken. In eene landbou wende gemeente, zooals Drongelen, bestaat die behoefte niet zoo sterk. In Drunen, waar iedere woning op f 8000.komt, heeft meD 8 pet. gerekend van de bouw kosten, tot dekking der exploitatiekosten, en wordt het dus f640.per jaar of f13,per week. Hier in Drongelen, waar de loonen niet hooger dan op f 20. mogen geschat worden, gaat het bezwaar lijk iemand meer dan f 3.te laten ver wonen, 20odat er elke week f 10.of per jaar f500.bij moet, in welk tekort de gemeente 1/4 moet bijdragen, voor elke woning dus f 125.Was dit nu voor een of twee jaren, dan was daar niet zoo veel tegen, doch dit loopt over een tijd vak van 50 jaren. Het verzoek gaat uit van de Bouwvereeniging, waarvan 3 Raadsleden lid zijn, die een partij in den Gemeenteraad vormen, die in de minder heid is. Was het verzoek van de andere partij uitgegaan, die er op 't oogenblik tegen is, dan zou ik er even sterk tegen zijn geweest, als ik dat nu ben. U moet niet vergeten, dat Drongelen, een gemeente met nog geen 400 inwoners, op 't oogen blik een schuld heeft van f 16000.waar van rente moet worden betaald en waar van aflossing moet plaats hebben. Dat u niet eerder bericht hebt gekregen spijt mij, ik erken dat ditte laat is ge beurd. Nieuwkoop, U hebt gezegd dat het schrijven van de Bouwvereeniging onheb belijk was en wantrouwen uitte tegenover B. en W. Ik wil u even opmerken, dat dit in geen geval heeft voorgezeten bij de vereeniging. De Bouwvereeniging wil uit sluitend werkzaam zijn voor het algemeen belang. De huurprijs op 4/6 van het in komen, gronden wij op een circulaire van den minister. Aangezien wij nog niet eens de beschikking hadden over grond en dus niet wisten, hpe en op welke manier wij zouden bouwen, kon van een vaststelling van een huurprijs toch geen sprake zijn. Als wij deze vast ging stellen zonder deze gegevens, dan zou er juist sprake kunnen zijn van een strop voor de gemeente, In een vroegere Raadsvergadering is er over gesproken dat de grond waarover het gaat disponibel werd gehouden voor woningbouw, het lag voor de hand, dat de Bouwveree niging daaraan het eerst heeft gedacht, wijl andere perceelen allen verhuurd zijn. Dan vind ik f8000.— voor iedere woning veel te hoog en komen deze volgens mijne inlichtingen om de f 6000.waarbij dan de grond is inbegrepen. In Wijk zijn er pas 12 aanbesteed en deze komen op on geveer f 5800.en liepen de verschillende inschrijvingen niet ver uit elkaar. Voorzitter. Naar ik hoor is het daar precies eender gegaan, als hier met de bouw van de school. Toen kwam de laagste inschrijver ook verzoeken om er van ontslagen te worden. Vos. Weet Nieuwkoop wel hoeveel de laagste inschrijver scheelde met de op volgende, dit was f 11000. Nieuwkoop. Wat daarvan is weet ik niet, doch wij zouden zoo'ri buitenkansje ook kunnen hebben. In Capelle bedraagt de bouw ook f 6000.per woning en in Besoijen blijven ze met den grond nog beneden f 6000. Voorzitter. Dat is beslist niet waar, daar zijn de kosten beslist hooger. Nieuwkoop. De woningen zijn er pu bliek aanbesteed voor dat bedrag. Zoo u een hooger bedrag is genoemd, dan rekent men daarbij misschien nog de kosten voor stratenaanleg of dergelijke. Volgen mijne inlichtingan bij het Bureau voor Sociale Adviezen te Amsterdam bedraagt het ge middelde cijfer voor heel ons land tot dek- ding der exploitatiekosten 6| pCt., groote plaatsen uitgezonderd. Voorzitter. 5| pCt. wordt gerekend voor aflossing en rente, zoodat u dus wilt beweren dat 1 pCt. voldoende zou zijn voor onderhoud, belasting enz. Zoo een woning dus werkelijk f 6000.kost dan zou u met f 60.deze onkosten willen dekken. Ik geloof het niet. Nieuwkoop. Dit kan toch overal. Voorzitter. In Drunen rekent men daar voor 2| pCt. Nieuwkoop. Dan zullen ze daar nog wel eens beter moeten rekenen. Ik acht het beter dat de bouw geschied door een vereeniging dan door een gemeente. Als lid van de vereeniging zal ik moeite doen de woningen verhuurd te houden, doch als Raadslid niet. v. d. Schans. Er staat hier nog een woning ledig op het heike. Nieuwkoop. Dat kunt u toch geen woning noemen v. Campen. U hebt inlichtingen inge- gewonnen in een fabrieksstreek, en u vindt den woningbouw in een landbouwstreek niet zoo noodzakelijk. Laat ons een voor beeld nemen aan Heusden, waar vroeger geen leven of bloei in zat. Toen zyn de heeren De Haan Oerlemans gekomen en sedert dien tijd is er vooruitgang. Men kan haast geen blad van den heer Veer man in handen nemen, of men leest dat deze firma eene aanbesteding heeft. In een plaats waar gebouwd wordt daar is voor uitgang. Hier moeten werkmenschen, bv. een knecht van ons, in Eethen gaan wonen, omdat hier geen woning is. Voorzitter. Ik zou zeggen, u slaat de plank mis. In Heusden bouwt niet de gemeente, doch de firma doet dat zelf. Het heeft mij reeds verwonderd dat hier, waar u zegt dat zooveel behoefte is, niets van particuliere zijde gedaan wordt. U hadt zelf het voorbeeld kunnen geven en de woning, die laatst voor f 2200.is verkocht, voor uw knecht kunnen koopen, dan was deze man geholpen geweest. In Heusden komt men ook niet bij het Ge meentebestuur, doch bouwt men zelf. En Drongelen mogen we niét vergelijken bij Heusden, dat veel kapitaalkrachtiger is dan onze gemeente daar zou het zoo erg nog niet zijn al nam de Gemeente voor 50 jaren een last op hare schouders, doch hier wil dat wel wat zeggen. v. Campen. U zegt dat men hier even als in Heusden zelf moest gaan bouwen, en vraagt waarom wij die woning voor f 2200.niet voor onzen knecht hebben gekocht. Ik kan u zeggen, dat wij daar wel over hebben gedacht, doch na overleg met onzen knecht het niet hebben gedaan, omdat deze liever iets anders-had. Behalve deze zijn er echter nog meer die behoefte aan een woning hebben een der hoogst aangeslagenen heeft mij gezegd, dat om in de noodzakelijke behoefte te voorzien, minstens vijf woningen gebouwd moeten worden. v. d. Stelt. Toevallig heb ik volk van den heer Donker, waar het wel over gaat, gesproken, en deze zeiden mij pertinent niet in Drongelen te willen wonen. v. Campen. Het gaat van den heer Donker zelf uit en niet van zijn arbeiders. Nieuwkoop. Het gaat over de behoefte aan geschikte woningen. Er zijn ver schillende personen die geen woning kun nen vinden. De jongste gebeurtenis is deze, dat een paartje is getrouwd, waar van man en vrouw nog bij hunne ouders inwonen, wegens gebrek aan eene woning. Nu mag de heer v. d. Schans wel zeggen dat er nog een woning ledig staat, doch ik geloof, dat die nog wel 6 a 7 jaar kan ledig staan, eer iemand daar gaat wonen. Dat gelooft u toch ook wel v. d. Schans. Ik geloof wel, dat het een behoorlijke woning is voor een arbeider. Ik ben wel eens bij Jan Treffers geweest toen die er woonde, en men mocht er gerust komen. Ik geloof dat de grootste tegenzin hierin zjt, dat het beschouwd wordt als armenhuis, en het de trots is die den menschen er afkeerig van maakt. Voorzitter. Ik meen nu voldoende ge legenheid gegeven te hebben om vragen te stellen. Mag ik weten- wat u daaraan hebt toe te voegen, en welk voorstel u hebt. Nieuwkoop. Ik zou willen voorstellen, dat de Raad op zijn laatst genomen besluit terugkwam en alsnog aan de Bouwveree- ning de beschikking gaf over het stukje gemeentegrond voor den bouw van woningen. v. Gammeren. Ik steun dit voorstel. Nieuwkoop. Ik zou daaraan nog willen toevoegen, dat bij het verleenen van het voorschot, het Gem.-bestuur of de Gem.- raad alle voorbehoud kan maken, die hij noodig oordeelt. v. Campen. U meende omdat de meer derheid er tegen is, het besluit te moeten handhaven, zoodat u de 3 leden der minder heid, die een partij vormen, beschouwt als niet te bestaan. Voorzitter. Ik begrijp niet wat u wilt, de stemming heeft uitgemaakt dat de andere partij, die de meerderheid heeft, er tegen is. Was het andersom geweest dan zou ik er even sterk tegen zijn als nu. Voorstel van den heer Nieuwkoop hierop in stemming gebracht wordt met 4 tegen 3 stemmen verworpen. Vóór stemden de heeren Nieuwkoop, v. Gammeren en van Campen. Tegen de heeren v. d. Stelt, v. d. Schans, Treffers en Vos. Voorzitter. Uw voorstel is dus ver worpen. v. Gammeren. Dat is de eerste keer niet. Nieuwkoop. En zal we! niet de laatste keer zijn ook. Ik zou nu nog willen ver zoeken of de op 9 Juli bij de Bouwver eeniging ingekomen kennisgeving van het Raadsbesluit van 23 Juni, waarbij afwijzend j werd beschikt op haar verzoek, niet om schreven zou kunnen worden, opdat de leden de reden kan worden medegedeeld, waarom het verzoek is geweigerd. Voorzitter. Zoo u 't goed vindt, zal ik u een afschrift van de notulen laten geven, de Secretaris zal wel zoo goed zijn daar voor te zorgen. Niemand verder het woord verlangende sluit de Voorzitter de vergadering o-—- BIJVOEGSEL yicttwsblad

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1920 | | pagina 5