Oe roem van Kasligar.
Und van altena
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 4015. Woensdag 8 September1920.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 4.25,
en franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen
10 uur ingewacht.
BUITENLANDS CH OVERZICHT
De Engelsche mijnwerkers hebben tegen
alle verwachtingen toch besloten in den
loop dezer maand in staking te gaan.
Het geschil loopt over loonsverhooging en
verlaging van den prijs van de huishoud -
kolen. Het bedenkelijke van de kwestie
is, dat voor het verkrijgen van de meer
derheid van drievierden, zonder welke het
stakingsbesluit niet geldig geweest zou zijn,
jongmaatjes, die zich geen verantwoorde
lijkheid bewust kunnen zijn, den doorslag
hebben gegeven. De bevolking, die in
den laatsten tijd al koortsachtig bezig was
met het inslaan van steenkolen, wordt nu
met rantsoeneering, en nijverheid, spoor
wegen en scheepvaart niet stilstand be
dreigd. Maar juist, omdat de gevolgen
van een staking van mijnwerkers zoo ern
stig zouden zijn, is er nog hoop, dat, in
de weken, die nog zullen verloopen, vóór
do staking een aanvang neemt, nog een
uitweg gevonden wordt.
Bovendien hebben de transportarbeiders
en de spoorwegbeambten wel hun goed
keuring en sympathie ten aanzien van de
staking uitgesproken, maar zij hebben geen
werkdadigen steun toegezegd. Daarom
zijn deze twee groepen de aangewezen
bemiddelaarsters bij onderhandelingen met
de regeering, die moeilijk kunnen uitblijven.
De laatste verwoede inspanning van de
bolsjewiki, om hun militairen toestand met
het oog op de strak3 beginnende onderhan
delingen met Polen over een wapenstilstand
en den vrede te verbeteren, is op niets uit-
geloopen. De nieuwe vermetele ruiterrit
van generaal Boedienny is na een kort, aan
vankelijk succes door de vereenigde Poolsche
en Oekrainsche troepen bij Zamosc aan den
weg van Cholm naar Lemberg gestuit, en
toen kort daarop de linkervleugel van de
rooden met omvatting bedreigd werd, is
hun heele leger ylings teruggetrokken on
der een hardnekkige vervolging van Polen
en Oekrainers. Het Poolsche legerbericht
van Woensdag gewaagt van een «vernieti-
ging« van het leger van Boedienny, maar
daar het tegelijk nog van een vervolging
spreekt, kan dit niet geheel juist zijn. In
elk geval is in vier weken tijds de toestand
aan het Poolsch-bolsjewistische front volsla
gen omgekeerd. Begin Augustus leek War
schau ten zeerste bedreigd en verkeerde
ook Lemberg in gevaar. Toen kwam de
nederlaag van de concentrisch tegen War
schau oprukkende bolsjewistische legers en
Een vreemd verhaal in vier gedeelten.
9)
Van uit het venster zijner nieuwe wo
ning kon hij den tuin van het huis met
de groene blinden geheel overzien.
Vlak onder hem stond een groote kas
tanjeboom, die een paar tafeltjes bescha
duwde, waarvan de bewoners in het warm
ste gedeelte van den zomer het middagmaal
zouden kunnen gebruiken. Tusschen die
tafels en het huis zag hij een kiezelpad,
dat van de veranda naar het tuinhek liep.
Tusschen zijn jaloezien doorglurende, omdat
h\j anders vreesde de aandacht te trekken,
bespiedde Francis het afgelegen huis, dat
inderdaad aan een gevangenis deed denken.
Aan de voorzijde bleven de groene luiken
gesloten ook de deur in de veranda was
dicht en in den tuin vertoonde zich geen
levend wezen. Een rookwolkje uit een schoor
steen opkronkelende verried alleen, dat het
huis bewoond was.
Eindelijk laat in den avond gebeurde
iets, wat hem voor zijn langdurige bespie
ding beloonde. Tusschen negen en tien
uur weerklonk een schel en hij hoorde slo
ten openen en grendels verschuiven. Van-
deleur, in een donker kamerjapon, een
mutsje op het hoofd een lantaarn in de
nu hebben zij ook aan het zuidelijke einde
van hun front, waar zij zich nog aldoor
hadden kunnen handhaven en van het nieuwe
offensief een wending in hun voordeel ver
wachtten, hun hoofd gestooten. Bij de
onderhandelingen zijn het de Polen, die
thans de wet stellen, en zoo is het niet
te verwonderen dat Tsjitsjerin toegestemd
heeft in een verplaatsing van die onderhan
delingen naar Riga.
Het Sowjet-bewind staat in Rusland niet
zoo erg sterk, en reeds herhaaldelijk is
voorspeld, dat het spoedig een einde zou
nemen. Het heeft echter telkens nieuwe
kracht ontleend aan het overwinnen van
zijn vijanden. Nu het zoo geducht klop
heeft gehad, zou de anti-bolsjewistische
beweging onder de Russen tot spontane
uitbarsting kunnen komen en het nieuwere
Rusland opstaan, waarop velen hun hoop
hebben gevestigd. Er zijn al verschillende
geruchten in omloop geweest over plaat
selijke opstanden, maar aanwijzingen, dat
het Russische volk algemeen uit zijn toe
stand van doffe onverschilligheid ontwaakt
is, zijn er nog niet geweest.
Te Londen is men vol goeden moed ten
aanzien van de vredesconferentie te Riga.
die de voortzetting zal zijn van die te
Minsk.
De Polen staan al in drukke gedachten-
wisseling met de geallieerden en men ver
klaart er bij, dat de voorloopige Onder
handelingen te Minsk, als voorbereidenden
cursus, voor de Polen nuttig zijn geweest,
aangezien ze hun veel geleerd hebben over
den geest van de Sowjet en de mogelijk
heden van den toestand. Het is te hopen,
dat de Polen de «mogelijkheden van den
toestandvooral zullen zoeken in de rich
ting van gematigdheid. De verleiding voor
hen is anders wel heel sterk, om de voor
waarden, die de Sowjet of althans som
mige harer kopstukken in hun korten over
winningsroes uitgebroed hadden, als model
te nemen. Polen zou dan moeten begin
nen met de ontwapening van de bolsje
wistische legers te eischen, voorts de op
richting van een burger-militie uit de klasse
der oude bourgeois wij zeggen oude,
omdat er na de bolsjewistische revolutie in
Rusland een klasse van nieuwe bourgeois
is ontstaan, en een proefneming voor
den tijd van een of twee jaar met het
parlementaire stelsel, waarna het Russische
volk zou moeten beslissen, of het tot het
Sowjet-stelsel terug wil keeren. Dat zou
dan natuurlijk een machts- en geweldvrede
hand, liep door de veranda naar het tuin
hek. Op nieuw klonk toen het geluid van
grendels en een oogenblik later zag Fran
cis den ex-dictator met een klein man van
verdacht uiterlijk naar het huis terug gaan.
Een half uur later werd deze bezoeker
weder uitgelaten en Yandeleur plaatste daar
na zijn lantaarn op een der tafels en ging
onder den kastanjeboom een sigaar zitten
rooken. Een poos had hij daar gezeten,
toen uit het huis de stem van een meisje
iets riep.
«Dadelijk riep de oude man terug en
zijn sigaar wegwerpende nam hij de lan
taarn weder op en verdween in het don
kere huis. Begrijpende, dat hij voor dien
avond niets meer zien zou, besloot Francis
te gaan slapen.
Den volgenden morgen was hij weder
vroeg bij de hand en zag tot zijn verba
zing dat de groene luiken een voor een
opensprongen, blijkbaar door een toestel
binnen in het huis aangebracht. Toen wer
den echter ijzeren schermen zichtbaar zoo
als men die wel aan juwelierswinkels ziet
en toen ook deze waren opgetrokken, ble
ven de vensters ongeveer een uur lang open
om de frissche morgenlucht te doen bin
nenstroomen. Daarna sloot Vandeleur eigen
handig alles weder even hermetisch dicht.
Toen Francis zich nog over al die voor
zorgsmaatregelen verbaasde, werd de deur
in de veranda geopend en verscheen een
meisje, dat even in den tuin zag. Geen
twee minuten later was zij weder verdwe-
zijn, waarover de bewindslieden te Moskou
wraak zouden roepen en die geen duur
zame rust en bevrediging zou brengen.
Polen met zijn west-Europeesche voogden
zal dan ook wel verstandiger zijn, maar
het kon toch zijn nut hebben, als de Sow
jet er aan herinnerd werd, wat Polen nu
op grond van de door haar aangeduide
norm zou mogen eischen. Adolf Joffe is
is uitgekozen als aanvoerder van de bols
jewistische delegatie te Riga. Hij is een
theoretisch bolsjewist in hart en nieren en
heeft geen gelegenheid verzuimd, om de
Russische revolutionaire leer te verkondigen.
Te Brest-Litofsk moesten de centralen bij
de vredesonderhandelingen lange vertoogen
over de bolsjewistische heilsleer van hem
aanhooren, zonder dat men opschoot, zoo
dat Trotzky hem alras opvolgde. De bols
jewiki hebben stellig betere diplomaten dan
dezen witten olifant, die noch als onder
handelaar te Brest noch als gezant te Ber
lijn een succes is geweest.
Te Brimingham is in de gevangenis een
hongerstaker gestorven, nadat hij vijf dagen
voedsel geweigerd had. Max Siveneij, de
burgemeester van Cork, moet wel een
ijzeren gestel hebben, dat hij nu nog na
een hongerstaking van 26 dagen nog leeft.
Het raadsel dat hij nog leeft, zou alleen
verklaarbaar zijn als men aannam, dat hij
toch voedsel gebruikte. Hij krijgt dagelijks
in de gevangenis bezoek van zijn vrouw
en het is denkbaar, dat hij zich door haar
af en toe een banaan of iets dergelijks
laat opdringen, dat hem dan nog op krach
ten houdt.
BUITENLAND.
Een afschuwelijke misdaad.
Te Banbridge in Ierland is een afschu
welijke misdaad gepleegd. Een auto ver
voerde daar een bankbediende, die meer
dan duizend pond sterling bij zich had.
Hij werd aangehouden, zoogenaamd om
hulp te verleenen aan een andere auto,
die in moeilijkheden heette te verkeeren.
De chauffeur werd in koelen bloede dood
geschoten, terwijl hij naar het mankement
zocht, en de bankbediende gedwongen het
geld over te geven. Onder bedreiging, dat
hem bij verzet eenzelfde lot zou treffen,
werd hij tenslotte over een dijk naar be
neden geworpen. De man werd met ver
wondingen opgenomen.
o
nen, maar Francis had toch reeds bespeurd
dat het een zeer bevallig meisje was. Niet
alleen dat zijn nieuwsgierigheid nog meer
dan vroeger werd opgewekt, maar Fran
cis begon zich begrijpelijkerwijze af te vra
gen of dit de vrouw zou zijn, die de vriend
zijns vaders tot zijn echtgenoote bestemd
had.
Geheel met gedachte vervuld besloot hij
zijn hospes te ondervragen.
Deze kon hem weinig anders meedeelen,
dan dat hun buurman een schatrijk En-
gelschman en een groot zonderling was.
Hij had allerlei kostbare verzamelingen en
daarom de vensters van ijzeren schermen
voorzien. Bezoekers kwamen er weinig en
er was niemand anders in het huis, dan
de oude heer, een meisje en een bejaarde
dienstbode.
«Is dat meisje zijn dochter vroeg
Francis.
«Zeker. Maar dat is juist zoo vreemd
voor zulk een rijk meisje. Zij gaat zelve
naar de markt met een mandje onder den
arm
«En wat zijn het voor verzamelingen
«Daarvan kan ik U niets zeggen. Mijn
heer Vandeleur laat bijna niemand in zijn
huis toe.«
«Maar zijn het schilderijen of standbeel
den of kustvoorwerpen of juweelen ?c
«Ik weet het waarlijk niet. Wel heb
ik gehoord dat mijnheer Vandeleur in alle
streken der aarde gewoond heeft en van
daar heeft hij zeker allerlei schatten mee-
Tegcn dc Joden.
De corresponnent van de «Jewisch Ti
mes seint
De Duitsch-Oostenrijksche arbeidsraden
stelden vast, dat tegenrevolutionnaire offi
cieren systematisch de boeren bewapenen.
De anti-semieten te Weenen bereiden
nieuwe reuzevergaderingen voor tegen de
Joden.
De «Kurier Plozkk meldt, dat de rabijn
Schapira door den krijgsraad veroordeeld
werd wegens het geven van signalen aan
de bolsjewisten en onmiddelijk werd terecht
gesteld.
Op vele stations in Polen zijn ophitsende
plakaten aangeplakt.
Het Typhusgevaar.
De typhus-epidemie in Polen en Galicië
wordt zulk een internationaal gevaar, dat
Arthur Balfour in naam van den Volken
bondsraad een oproep zond aan de ver
schillende regeeringen om onmiddellijk een
kwart millioeri pond sterling te verschaffen
in mindering van een totaal van 10 milli
oeri pond, die noodig zijn. De jongste mi
litaire gebeurtenissen maken den nood nog
grooter.
o
Korte berichten.
De Italianen hebben op hun lijst van
oorlogsmisdadigers ook «eplaats den rijks
bestuurder van Hongaryen, Von Horthy.
Te Leipzig staakt het trampersoneel.
Kapitein Von Armin, bekend uit het
Berlijnsche vlagincident zal gestraft wor
den met overplaatsing naar de provincie.
De verkiezing van 'n Duitschen rijkspre
sident zal nog in den loop van dit jaar
plaats hebben.
De arbeidersstaking in Wurtenburg is
op een mislukking uitgekropen.
Voor de opsporing der medeplichtigen
aan de jongste gebeurtenissen te Breslau
worden premies uitgeloofd van 3000 tot
15000 mark.
De sneltrein ParijsBordeaux is bij
Aubrais ontspoord. Een persoon werd ge
dood en dertig gewond.
Het eiland Mauritius heeft den wensch
te kennen gegeven onder Fransch beheer
te komen.
Hongarije heeft de straf door stoksla
gen weer ingevoerd.
gebracht,
Des Zondagsavonds was Francis reeds
vroegtijdig in de opera. Hij had een plaats
gekregen dicht bij een hoek aan de linker
zijde, recht tegenover een benedenloge.
Daar deze plaats opzettelijk voor hem ge
kozen was, moest hij voorzeker van daar
uit iets kunnen zien en instinctmatig be
greep hij, dat juist die rechterloge op de
een of andere wijze betrokken moest zijn
bij het drama, waarin hij onwetend een
rol speelde. De personen, die er in plaats
zouden nemen, zouden hem den ganschen
avond kunnen zien, terwijl zij zeiven zich
aan zijn oog zouden kunnen ontrekken door
meer achter in de loge te gaan zitten.
Reeds was het tweede bedrijf bijna af
gespeeld, toen de deur der loge geopend
werd en twee personen in de duistere
ruimte binnen traden. Francis kon zijn
ontroering nauwelyks bedwingen het wa
ren de heer Vandeleur en zijn dochter.
Ondanks zijn voornemens durfde, hij niet
onafgebroken naar die loge fe blijven zien,
hij trachtte dus zijn aandacht bij de voor
stelling te bepalen, maar toen hij weder
eens ter sluiks zijn blik naar de loge richt
te, ontmoette zijn oog dat van het meisje.
Wat had hij niet willen geven als hij had
kunnen hooren wat zij te zamen spraken
Waarom ontbrak hem de moed, om hen
door zijn binocle op te nemen.
Eindelijk viel het scherm en stonden de
bezoekers om hem heen op. Het was niet
anders dan natuurlijk, dat hij ook zoo deed,
De Duitsche posterijen zijn voornemens
het porto voor briefkaarten te verminde
ren.
De gasfabriek te Aken heeft wegens ko-
lengebrek de gaslevering stop gezet.
Kapitein Salmon, civiel en militair ge
zaghebber te Kifri, is door oproerige stam
men vermoord.
Bela Kun, wil in Rusland een leger vor
men om daarmee o~pnieuw de dictatuur in
Hongarije in te voeren*
Millerand en Foch zijn naar Meaux ver
trokken, ter herdenking van den slag aan
de Marne. Deze herdenking heeft met
groote plechtigheid plaats gehad. De aarts
bisschop van Reims hield onder de 11.
Mis een rede. Ook Millerand voerde het
woord.
Wat te Herlijn in één nacht gestolen wordt
In den nacht van Zaterdag op Zondag
zegt 't »Hbld.« werd te Berlijn gestolen
bij 'n horlogemaker in de Potsdamerstrasse
voor Mk. 40.000, bij een schoenwinkel in
de Stettinerstrasse voor Mk. 50.000, bij
een schoenwinkel in de Hermannstrsse voor
Mk. 15.000, bij een schoenwinkel in de
Brunnenstrasse voor Mk. 10.000, bij een
winkel van fotografische apparaten in
Alt-Moabit voor Mk. 15.000, bij een hor
logemaker in de Joachimsthalerstrasse voor
Mk. 40.000, bij een kruidenier in de Mül-
lerstrasse voor Mk. 16.000, bij een leer
winkel aan den Grünenweg voor Mk. 12.000,
bij een bontwinkel in de Turrr.strasse voor
Mk. 7000.
Dat zijn de winkelinbraken. Bij parti
culieren werd dienzelfden nacht gestolen in
de Motzstrasse aan tapijten en zilver voor
Mk. 63.000, op de Platz am neunen Tor
voor Mk. 60 000, in de Hardenbergstrasse
voor Mk. 150.000, in de Sophienstrasse voor
Mk. 20.000, in de Schraderstrasse voor
Mk. 20.000, in een kelder van het raad
huis te Charlottenburg voor Mk. 20.000.
Dit zijn alleen de inbraken, waarvan
aangifte is gedaan
o
Frankfort a/d Main. De tengevolge dei-
jongste gebeurtenissen (een menigte werk-
loozen drong het raadhuis binnen,) bijeen
geroepen bond van vakvereenigingen heeft
met 83 tegen 20 stemmen het voorstel tot
deelneming aan de algemeene werkstaking
verworpen.
maar om de zaal te verlaten moest hij
dicht langs de benedenloge gaan. Hij ver
zamelde al zijn moed en stond op. Hij
zag dat Vandeleur hem scherp opnam.
Wat moest hij doen Zou hij hem aan
spreken, zou hij hem strak durven aanzien
Toen hij recht voor de loge even opzag
uitte hij eeu kreet van teleurstelling, het
tweetal had de loge verlaten.
Werktuigelijk liet hij zich door de ach
ter hern aankomenden voortdringen tot hij
buiten de schouwburg op straat stond. Zijn
hoofd bonste en tot zijn verbazing herin
nerde hij zich niets van de twee bedrij
ven, die hij had zien opvoeren. Hij nam
een huurrijtuig en liet zich in hevige ge
moedsbeweging naar huis brengen.
Den volgenden morgen was hij reeds
vroeg op om het oogenblik af te wachten
dat juffrouw Vandeleur naar de markt zou
gaan. Om 8 unr zag hij haar, zij was
eenvoudig, ja bijna armoedig gekleed, maar
uit hare houding sprak voornaamheid. Haas
tig verliet hij zijn huis en, haar op straat
achterhalende, fluisterde hij haar toe
«Juffrouw Vandeieur
Zij wendde zich om en werd doodsbleek
toen ze hem zag.
«Ik vraag u verschooning,ging hij
voort. «Ik heb u niet willen verschrikken,
mijn tegenwoordigheid mag u geen schrik
aanjagen, er is niemand die het beter met
u kan voorhebben dan ik. En geloof mij,
ik handel niet uit vrijen wil, maar uit noodzaak.
NIEUWSBLAD
vosr hetLain! vu Heusden n Altmje Lanistraat en do Bommolefwaarö
Wordt vermlgd).
