EER OM EER.
De winkelier,die U andere
zeep levert als U SUNLIGHT
SUNLIGHT
vraagt, IS een BEDRIEGER
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No4125. Wonesdag 28 September. 1921.
FEUILLETON.
Und van altena
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25,
en franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen
10 uur ingewacht.
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De vorige week Woensdag werd Duitsch-
land door een ramp getroffen, de grootste
ramp van dien aard dien Duitschland ooit
gekend heeft. De Badensche Aniline en
Sodafabriek te Oppau is in de lucht ge
slagen en heeft het gansche dorp en om
geving in een puinhoop veranderd. Hon
derden menschen hebben daarbij het leven
verloren, terwijl de stoffelijke schade op
meer dan 150 millioen mark wordt ge
raamd. Een correspondent van de Frank
furter Zeitung die de plaats des onheils
bezocht schrijft er over
Men kan deze dingen nauwelijks be
schrijven. Zij staan als verschrikkelijke
visioenen in de herinneringIn den
trein dacht men telkens weer de geruchten
zullen overdreven zijn en trachtte de opge
wonden reizigers te vermanen niet te over
drijven, was ook bij aankomst in Ludwigs-
haven kalm en rustig. Maar bij den eersten
stap uit het station werd men reeds door
den maalstroom van den ramp gegrepen.
Vrachtwagens met gewonden, helpers,
brandweerlieden, allerlei auto's met doctoren
en ziekenpersoneel snorden de Rijnbrug op.
Rondom nauwelijks één heef venster. Het
groote hoogvenster van de spoorwegdirectie
tegenover het station, met houtwerk en al
losgeslagen, hangt naar buiten.
Wij trachten met een auto er door te
komen. Rondom ons in alle straten een
leger van opgewonden menschen. Daar-
tusschen steeds weer mannen, vrouwen en
kinderen met verbonden hoofden en lede
maten. Steeds erger wordt de aanblik der
verwoesting, en zoo is men kilometers van
de plaats des onheils verwijderd. Elk
oogenblik moet de auto stoppen om wagens
met gebroken huisraad te laten passeeren.
Op de wagens weenende vrouwen er. van
streek geraakte kinderen. Op den geheelen
weg geen huis zonder sporen der ontploffing,
De verbrijzelde glasruiten loopen in de
millioenen, de daken waarvan de pannen
zijn afgerukt in de duizenden. Eindelijk
komt de landweg naar Oppau. Wij moeten
uitstappen en nog een kilometer over het
land gaan.
Uit den nevel doemen twee fabrieks-
schoorsteenen op, waaromheen een gele
dampwolk hangt. Langzamerhand krijgt
de aanblik der verwoesting iets fantastisch-
verschrikkelijks. Betonblokken van honder
den kilo's bedekken het veld. IJzerbrokken
van elk formaat liggen op de akkers. Een
15)
»Het is veel beter,* antwoordde Jean
Laurent, »om ze in de val te laten loopen.
»En nu« vervolgde de graaf, zal ik u
zeggen, hoe ge u van Port-de-Bouc kunt
meester maken. Het middelpunt van zijn
krijgsverrichtingen is Riéka. Daar kunt
gij hem en zijn soldaten vinden vandaar
uit vangt hij den strijd aan.«
»Hoe weet u dat alles 1 vroeg een jong
man, die tot het gevolg van Panta-Pejovitj
behoorde.
»De graaf ontstelde even.
*Wat kan het antwoord op die vraag
u schelenantwoordde hij. »Zoudt ge
willen, dat ik u den naam van mijn spi
onnen noemde
De jongman zweeg.
De graaf vervolgde
Port de-Bouc is gewoon, als hij niet
vecht, zich aan den drank te buiten te
gaan. Sommigen beweren dat zijn leus is
kruit of wijn.* Twee personen bewaken
hem dag en nacht. Die mannen heb ik
omgekocht.*
»Sinds wanneer vroeg de grijsaard.
»Sinds acht dagen.*
»Zijt ge daar zeker van ?c
als deeg samengeknepen ketel van vele
honderden kilo's is ongeveer 400 meter
van de plaats der ontploffing in den grond
gedrongen. Spoorstaven steken als werp
spiesen in den grond. Resten van menschen-
lichamen verhoogen de verschrikking.
Nu wordt ook het gezicht op de ver
woeste fabriek vrij. De geweldige ge
bouwen zijn eenvoudig uit elkaar gebarsten.
Nog steeds stijgen de amoniakdampen in
dichte wolken op en hoe dichterbij wy
komen, des te moeilijker het ademhalen
wordt. Gekleurde en blanke Franschen
hebben de plaats des onheils tot op honderd
meter afgezet. Na veel moeite gelukt het
door het cordon der zwarten heen te
komen. Een moeilijke klimpartij begint,
want steeds woester worden de vernielingen,
steeds dieper de gaten, steeds verschrik
kelijker het besef dat onder die steen- en
ijzermassa's honderden menschen liggen,
die voor nog slechts enkele uren, zonder
ook maar eenige zorg, hun gewone werk
plaats betraden. Dikwijls zijn de dampen
nauwelijks meer te verdragen. Het fa
brieksterrein is als een oorlogstooneel ge
worden. Huizenhooge gaten, waar in de
diepte het grondwater borrelt, versperren
den weg.
Thans zien wij ook het. nabije dorp
Oppau. Als met duizend vuisten heeft de
luchtdruk op het ongelukkige dorp geslagen
en ook niet een enkel huis gespaard. Het
dorp met zijn ongeveer 400 huizen staat
daar alsof een aardbeving den grond onder
haar had opgetild. Uit de opengebarsten
muren hangen de meubelstukken, bedde-
goed en planken als ingewanden naar buiten.
Uit den stoffig-grauwen hemel begint het
te regenen, steeds harder. De weg naar
Oppau, door steeds nieuwe verwoestingen,
wordt tot een weg der ontzetting. De
meeste huizen zijn verlaten in sommige
staan de bewoners en schreien. Zij spreken
niet, zij zijn als verlamd. Tegen een muur
leunt een man met een verbonden hoofd.
Hij kijkt naar de fabriek tegenover hern.
Een dokter spreekt hem toe. Hij ant
woordt niet.
Als wij weer bij onze auto komen valt
de regen in stroomen neer. Bij een der
lijkenhuizen stappen wij uit. Hier liggen
de dooden als neergemaaid, mannen,
vrouwen en kinderen van eiken leeftijd.
Stil en bewogen verlaten wij het huis en
kunnen ons niet voorstellen, dat op dezen
avond ergens in Duitschland menschen nog
vroolijk kunnen zijn.
»Ja.«
De gravin en Jean Laurent zaten vlak
naast elkaar, zoo onbeweeglijk mogelijk,
waardoor zij op twee steeneri beelden ge
leken.
»Men zegt,* merkte de jongman op,
terwijl hij den graaf ernstig aanzag, dat
deze Port-de-Bouc mannen tot zijn dienst
heeft, die voor hem wel door het vuur
zouden gaan.*
»Zij laten zich voor hem dooden, maar
verraden hem voor geld
De gravin verbeet zich van woede.
»Door de macht van het geld,* ver
volgde de graaf, heb ik ze voor mijn zaak
gewonnen. Zoodra de nacht is ingevallen,
zal Port-de-Bouc dronken zijn. Een zijner
bewakers begeeft zich naar een kleine her
berg, op een kilometer afstand van Riéka
gelegen, onder het volk bekend als de
»Vossenboerderij«. Een uwer zal hem
daar wachten. Daarna zult gy dadelijk
naar Rièka gaan en Port-de-Bous over
rompelen. Alszyn mannen zich verdedigen,
zult gij hen onmiddellijk bestrijden. Indien,
gelijk te verwachten is, zijn afwezigheid
hen ootmoedigt, zult gij ze trachten te
verzamelen betaalt hun de dubbele gage,
waarvoor ik u geld zal verstrekken en
daarna mancheert ge naar Niksicht. Be
grepen
Begrepen*, herhaalde de mannen.
ïMaara vroeg een man van forsche ge
stalte, ïwie zal ons aanvoeren I*
»Ik stel in Bogig een groot vertrouwen.
Het gaat met president Harding's ont
wapeningconferentie als met de eerste Haag-
sche vredesconferentie, destijds gehouden
op initiatief van den Tsaar van Rusland.
Ook nu zijn er die meeoen, dat ontwape
ning onmogelijk is. In den Haag was het
Duitschland, nu in Washington is het Frank
rijk dat de ontwapening, speciaal te land,
vooreerst niet op zijn program wil hebben.
Er wordt zelfs gemeld, dat de conferentie,
die 11 November a. s. te Washington zal
worden gehouden, slechts eene voorloopige
conferentie zal worden en dat de Europeesche
minister-presidenten er niet aan zullen kun
nen deelnemen, omdat zij niet weg kunnen
midden in het parlementaire seizoen, met
allerlei belangrijke kwesties hangende.
Veel is dus niet van deze ontwapenings
conferentie te verwachten.
Wat den oorlog tusschen Griekenland
en Turkije betreft. De Grieken trekken
nog steeds terug. Voor een groot opge
zette vervolging ontbreekt het den Turken
zoowel aan munitie als aan manschappen,
maar handige manoeuvres met snelle af-
deelingen kunnen hun vijand nog heel wat
kosten. Anders kunnen de Turken er toch
tevreden mee zijn, dat de Grieken geen
enkel strategisch doel bereikt hebben en
er voor dezen niets opzit dan den eersten
stap tot den vrede te doen. Nieuwe krachts
inspanning kan Hellas niet bekostigen, noch
met goed noch met bloed, en het verkeert
nu in een aanmerkelijjc slechtere positie
dan wanneer het te Londen in de daar
voorgestelde regeling had toegestemd, al
was daar dan een en ander ten voordeele
van de Turken in het tractaat van Sèvres
door gewijzigd.
Konstantijn krijgt nu het heele odium
voor de mislukte politiek, die den Turken
den vrede met het zwaard zou voorschrij
ven, op het gekroonde hoofd, en Venizelos
blijft vrij van de verwijten en is op zijn
huwelijksreis. Hij kan zijn tijd beter be
steden.
De lersche kwestie is nog steeds niets
nader tot zijn oplossing gebracht. De Daily
Express schrijft dienaangaande
»Wij vernemen dat Lloyd George zich
niet opnieuw met de Valera in verbinding
zal stellen voor de Kabinetsraad Donder
dag te Gairloch gehouden i3.
Het is echter mogelijk, de strooming
van de meeningen in het kabinet aan te
geven en het richtsnoer, volgens hetwelk
de volgende brief van den eerste-minister
opgesteld zal worden.
Lloyd George zal voorgoed tot Sinn Fein
zeggen: »Het is onmogelijk voor ons met
u te doen te hebben, als gij uw aanspraak
op onafhankalijkheid niet laat varen en
goedvindt te onderhandelen als lichaam
binnen het rijk. Uw eiseh om beschouwd
te worden als de vertegenwoordiger van
een lersche republiek moet ingetrokken
worden
Bijzondere bedenking wordt gemaakt
tegen de Valera's opvatting dat hij vrij
zou zijn om zich onafhankelijk met de do
minions in verbinding testellen. Men voert
aan, dat, indien zoodanige concessie gedaan
werd, Ierland in de positie van een vreemd
land zou komen, met al de bevoegdheden,
die Frankrijk of Spanje heeft.
Aan den Siun-Fein-leider zal nu een
duidelijke en finale vraag gesteld worden.''
o
ÜW VIJAND EN ZIJN DEBIET ONWAARDIG.
Hu WEET DAT SUNLIGHT DE ABSOLUUT
ZUIVERE, DE ALLERBESTE ZEEP IS,DIE
ALTIJD HET VOORDEELIGST UITKOMT.
LET DUS OP HET WOORD
Wilt gij hem als uwen aanvoerder erkennen
Bogig was de naam van den grijsaard.
»Ja* klonk het van aller lippen, »dat
willen wij
»Bogig zal u dan aanvoeren. Hij zal
zich naar de »Vossenboerderij« begeven.*
»Wanneer
iMorgen. Over hoeveel bondgenooten
denkt ge te kunnen beschikken
»Vijf honderd.
Betrouwbare mannen
»Zeer betrouwbaar.*
»Goed. Dat is alles wat ik u te zeggen
had. De Hemel zij met u.«
^Amen,« lieten de anderen er op volgen.
De graaf gaf het sein tot vertrekken.
Allen verlieten stil de kapel.
Toen zij buiten gekomen waren, groetten
zij den graaf en ging ieder zijns weegs.
De mannen verdwenen in verschillende rich
tingen.
Aan zichzelve overgelaten, zette de graaf
zich op een rotsblok neer en bleef in over
denkingen verdiept.
Zonder een enkel woord te spreken,
hadden Jean Laurent en de gravin hun
schuilhoek verlaten. Zij hielden elkaar bij
de hand vast.
Weidra zagen zij den graaf.
De gravin bleef plotseling stilstaan en
bracht vlug de hand aan een kleinen dolk.
»De dood,* mompelde 2ij.
»Wat gaat ge beginnen vroeg Jean
Laurent op doffen toon.
»Den verrader dooden
»Door sluipmoord
ïNeen het recht aan hem voltrekken I*
ïLuister Hélene. Al hebt ge den graaf
gedood, dan toch zullen de mannen, door
heilige geestdrift vervoerd, het plan vol
voeren. Ze zullen met des te meer ijver
het doel trachten te bereiken, omdat het
tevens een wraakneming is. Als ge den
graaf doodt, is het bewijs van eene samen
zwering tegen uw ongelukkig land, die
door de Montenegrijnsche legerhoofden
wordt ontkend, verdwenen en vroeg of
laat zoude men ons wellicht van jalazie
beschuldigen. Steekt uw dolk in de scheede
en reken op mij. Ik weet, wat mij nu
te doen staat.*
»En Port-de-Bouc dan
»Zal intijds gewaarschuwd worden.*
»Door wien
»Door mij.«
»Niksicht
»Niksicht zal niet in de handen der
samenzweerders vallen, omdat Port-de-Bouc
nog leeft. En zoo hij er niet meer ware,
zou ik er zijn
»Niksicht is de sleutel van Montenegro.*
ïDaarom wil de graaf er zich meester
van maken.*
>De haat tegen den Griekschen godsdient
is geveinsd.*
Welicht wil hij den Oostenrijksche doen
gelden
ïDan zal ik je nooit meer terugzien,
Jean.*
»Ik zal daar wel voor zorgen, dat het
Tegen verstop
verstopping
gebruike men Foster^ Maagpillen, een
uitstekend, geen^e woon te, vormend laxeer
middel. J^rifs f 0.65 per flacon, alom
verkrijgbaar.
BUITENLAND.
Ëei scheepsongeluk in Engeland.
Vrijdagavond heeft tijdens een dikke
mist tusschen het Oostelijk en Zuidelijk
lichtschip van Groodwin een aanvaring
plaats gehad tusschen de ïJan Breydel*
en de »Salina«. Dit laatste schip kreeg
een gat beneden de waterlinie en zonk in
vijf minuten.
Een passagier aan boord van de »Breide!«
heeft verteld, dat, toen de »Salina« werd
aangevaren hij een oogenblik tengevolge
van de mist uit het gezicht verdween.
Toen deze optrok was men aan boord van
de ïBreydel* met schrik vervuld bij het
gezicht van een met zwemmende en wor
stelende menschen bezaaide zee. De over
levenden werden door de booten van de
«Breydel* gered.
De werkloosheid iu Engeland.
Volgens de «Daily Mail, zal de regeering
in plaats van millioenen uit te geven aan
bedeeling van werkloozen, een plan in
overweging nemen, dat strekt om den
handel te verlevendigen. Het kan zijn,
dat men de banken zal uitnoodigen met
garantie van de regeering ruimer geld aan
de nijverheid te leenen dan tot nog toe.
De politieke medewerker van het blad
zegt, dat het het kabinet raamt, dat, in
dien de handel niet herleeft er in de eerst
volgende drie jaren een millioen menschen
werkloos zouden zijn, wier onderhoud =^100
millioen jaarlijks zou kosten, De regeering
vindt het daarom beter, dat geld te be
steden aan het verschaffen van normale
gelegenheid lot werken.
o -
Het vertrek van Shackleton.
Londen. Het vertrek van de Zuidpool-
expediiie van Shackleton met de »Quest«
vanuit Plymouth had 24 Sept. j.l. plaats.
Men verwacht dat de »Quest« den lsten
December te Kaapstad zal aankomen. Ü8
expeditie trekt groote belangstelling en
Sbakleton heeft in de laatste dagen dui
zenden goede-reis wenschen in ontvangst
moeten nemen. (N. A. T.)
niet de laatste oogenblikken zijn, die wij
hier doorgebracht hebben,* riep Jean Lau
rent opgewonden uit. «Ik ga heen.*
Onmiddellijk
«Onmiddellijk. De nacht zal mij gunstig
zijn.*
«Ge bezit geen paard.*
«Ik zal den weg te voet afleggen. Mor
gen, bij het krieken van den dag, zal ik
er een koopen.c
«De weg is onveilig.*
«Ik ben terdege gewapend.*
«Jean als ik je eens niet meer terug
zag
«Moed gehouden.*
«Stil, de graaf staat op, hij gaat heen
Hü is vertrokken.... Wees nog enkele
oogenblikken de mijne.*
Zij leidde hem dezelfde kapel binnen,
waar voor eenige oogenblikken de graaf
Poloscai een samenzwering tegen Monte
negro beraamde.
«Na hem bij een graftombe gebracht
te hebben zeide zei:
Jean Laurent, zie, in dit graf ligt het
stoffelijk overschot van den vladika Peter
I. Menigmaal treedt hij er uit te voorschijn,
omgeven door -een krans van heerlijk licht.
Hij is onze heilige. Bij dit graf zweer ik,
dat ik je bij je terugkeer zal toebehooren.
Ga heen en heb mij lief.*
«Helène.*
Een langdurige omhelzing bezegelde het
verbond.
NIEUWSBLAD
voor het Lsnd vai Heisden en Altena, ie Langstraat en de Bomielerwaard
JVaar het Fransch.
Wordt vervolgd.)