or.
EER OM EER.
LUX
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden,
No. 4139 Woensdag 16 November1921
Und van ALTENA
FEUILLETO&.
ONOVERTROFFEN voor Corduroy
en andere Kindermanteltjes
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25,
en franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen
10 uur ingewacht.
l*
BUITBNLANDSCH OVERZICHT
Zal de ontwapening, of te wel de ge
deeltelijke ontwapening, van de volken vol
gen naar aanleiding der conferentie die
thans gehouden wordt Ieder, met ons,
zou dat gaarne wenschen en het begin ziet
er niet ongunstig uit. Zie o.m. de rede
van Hughes, op den eersten dag der con
ferentie uitgesproken die de beste verwach
tingen heeft overtroffen. De Amerikaan-
sche minister van buitenlandsche zaken
komt niet voor den dag met vage plannen
maar met concrete, en zeer ingrijpende voor
stellen. Dat de afgevaardigden ter confe
rentie een oogenblik in de stilte der ver
bazing verzonken zijn geweest, toen Hughes
zijn rede geëindigd had, is aannemelijk.
Eveneens dat zij vervolgens in een geest
driftig gejubel 2ijn uitgebarsten. Want
hier worden hun nu eens geen diploma
tieke spitsvondigheden voorgelegd, geen
vage voorstellen gedaan zooalsAmerika
zal de sterkte van zijn vloot beperken als
Engeland en Japan, enz. enz, Neen, voor
de drie groote zeemogendheden wordt een
duidelyk omlijnd plan voorgesteld, dat al
of niet aanvaard kan worden, maar in
het eerste geval tenminste een stap nader
brengt zoo niet tot de ontwapening, dan
toch tot de verlichting der maritieme be
grootingen. Wat in de gegeven omstan
digheden reeds zeer veel is. Amerika toch
zou kunnen proflteeren van zijn geweldige
oorlogswinst en een vloot kunnen bouwen
waartegen geen der Europeesche vloten
opgewassen ware. Maar het maakt geen
misbruik van dezen toevalligen voorsprong.
Wij zullen de beschouwingen daaraan
verbonden niet volgen, dat zou ons te veel
ruimte vragen doch hopen later het resul
taat mede te deelen.
Trots alle goede verwachtingen, die meer
malen werden gekoesterd, blijkt tenslotte
dat de Iersche kwestie een moeielijk op
te lossen probleem zal zijn. Met onwillige
honden is het slecht hazen vangen.
De toestand van de onderhandelingen
te Londen blijft uiterst bedenkelijk. Er is
geen plaats meer voor optimisme. Ulster
blijft weigerachtig en zonder medewerking
van Ulster kan de Britsche regeering, die
zich verbonden heeft de rechten van de
regeering te Belfast nuoit aan te tasten,
28)
Jean Laurent zweeg, maar reikte zijn
vader de hand die haar warm drukte.
Port-de-Bouc had zijn zoon doorgrond.
Acht dagen later was alles in de stad
in rep en roer. De staatkundige onder
handelingen hadden tot niets geleid. De
Turken traden weer op als aanvallers en
richtten zich met hernieuwde krachten
tegen Niksicht. Na afloop der talrijke ver
gaderingen gingen de leden naar hunne
plaatsen terug.
Jean Laurent zou nu geen gelegenheid
hebben de tijdelijke verblijfplaats van gravin
Heléna dagelijks voorby te gaan. Uit een
briefje, dat aldus eindigde en hem door
eene vrouwelijke bediende werd overhan
digd, vernam hij, dat zij vertrok
«De graaf vertrekt naar Weenen, waar
hy veertien dagen moet vertoeven. Hij
heeft me toevertrouwd aan een wacht, die
mij zal terugbrengen naar Cettinje, waar
ik zijn gevangene zal wezen. Vandaar uit
zal ik voor u bidden.»
Jean Laurent kon niet eens de hoop
koesteren, haar nog te zien, voordat de
beslissende slag zou worden geieverd. Het
fort te verlaten was hem evenmin moge
de Sinn Feiriers niet bevredigen. Er blijft
Lloyd George dus niet veel anders over
dan nieuwe verkiezingen uit te schrijven
en de uitspraak van de kiezers als beslis
send te aanvaarden. De verkiezingsstrijd
zou dan gevoerd worden door de aaneen
gesloten linker groepen en de coalitie-unio
nisten eenerzijds tegen de uiterste rechter
zijde, de onverzettelijke unionisten aan den
anderen kant. Maar ook dan nog, gesteld
deze onverzoenlijke en onverzettelijke con
servatieven worden in een hoek gedrongen
zal Engeland bezwaarlijk iets van Ulster
gedaan krijgen, tenzij geweld wordt ge
bruikt. En burgeroorlog, blijft burgeroorlog,
of die in het Noorden, dan wel in het
Zuiden wordt gevoerd. Men zal een weg
moeten vinden om de Iersche partijen op
andere wijze te bevredigen.
In zake Opper-Silezië is Zaterdag de
grenscommissie in het district Kattowitz
begonnen de grens tusschen Duitschland
en Polen af te bakenen.
Rathenau heeft te Bremen in een rede
verklaard dat de onderhandelingen te Wies-
baden met volkomen voorkennis van de
Engelsche regeering zijn gevoerd en dat
Sir John Bradbury onlangs heeft verkaard
dat hij den weg, te Wiesbaden ingeslagen,
den eenigen goeden weg acht.
Engeland heeft de onderhandelingen goed
gekeurd en heeft in de commissie van her
stel een beslissenden invloed geoefend op
de formuleering van de overeenkomst. Dit
neemt niet weg dat Engeland thans tracht
eenige verandering in de overeenkomst te
beweiken, naar te hopen is in het voordeel
van Duitschland. Rathenau spreekt dan
over de voorwaarden van de industrie. Het
besluit van het verbond van de industrie
om het rijk met kredieten te helpen was
ten zeerste toe te juichen, maar het aan
bod had onvoorwaardelijk moeten worden
gedaan. De voorwaarden, gepubliceerd op
het oogenblik van de aankomst van de
commissie van herstel te Berlijn, moesten
op het buitenland een zeer ongunstigen
indruk maken.
Ten slotte motiveerde spreker zijn aftreden
als minister. Het besluit daartoe was in
de eerste plaats ingegeven door partijdisci
pline. Spreker achtte het persoonlijk vreemd
dat de partij wel haar steun aan het nieuwe
kabinet-Wirth had eloofd, maar haar minis
ters had teruggetrokken.
De houding van Rathenau heeft echter
niet de algemeene instemming.
lijk, aangezien hij de versterking moest
verdedigen en eiken dag spionnen deze
verlieten, om de vijandelijke stellingen op
te nemen. De hartstocht voor de strijd
was nog zijn eenigste troost. Niet alleen
de liefde voor haar, wier zaak hij diende,
maar ook de inniger verstandhouding, die
nu tusschen hem en Port-de-Bouc heerschte,
maakte hem buitengewoon opgewekt.
Het eerste samentreffen vond in de om
streken der stad plaats, waar de Turken
met ontzettende verliezeD werden terugge
slagen. Dit was slechts een voorspel. Vier
en twintig uur later zag men op de muren
der vesting een legermacht van ruim vijf
duizend man staan, gereed, om den aanval
te beginnen. Het ernstigste zou nu aan
vangen.
Port-de-Bouc besloot de komst van den
vijand niet af te wachten. Hij koos hon
derd dappere strijders uit, om de Turken
in hunne krijgsverrichtingen zooveel moge
lijk te dwarsboomen. Jean Laurent, aan
wien Port-de-Bouc het opperbevel over de
vesting had toevertrouwd, liet geen enkel
oogenblik verloren gaan, om de muren te
versterken en de ammunitie in een maga
zijn op te slaan. Het groote verschil, dat,
wat strijdkrachten betrof, tusschen de be
legerden en belegeraars bestond, maakte,
dat de laatsten veel minder tijd noodig
hadden, om zich te versterken dan de
eersten, om hen te vernietigen. De Tur
ken hadden hun maatregelen genomen, om
voor den aanval gereed te zijn. Port-de-
De gewezen minister Preuss, de vader
der bekende grondwetsontwerpen, die de
oppositie in de democratische partij aan
voert, oefende scherpe critiek uit op de
wijze waarop de ministercrisissen in Duitsch
land plegen te worden behandeld en op
het aftreden van Rathenau in het bijzonder.
Ministers moeten den durf hebben de be
slissing aan het plenum van den Rijksdag
over te laten en niet alles laten beslissen
in de geheime conclaves van de partijen.
Waarom is Wirth populair Omdat het
volk in hem den man ziet die den last op
zijn eigen schouders durft te nemen.
BUITENLAND.
Tramstaking te Cairo.
De dreigende tramstaking is te Cairo
werkelijkheid geworden. De bestuurders
en conducteurs verlieten de trams midden
op straat op een afgesproken oogenblik.
Duizenden personen, die het feest van den
profeet Mahomed vierden, zagen zich ge
dupeerd.
o
De onbekekende soldaat.
Aan de plechtigheid op het Arlington-
kerkhof in Amerika der byzetting van den
onbekenden soldaat hebben 50.000 men-
schen deelgenomen.
Bij het neerleggen van militaire medaille
en oorlogskruis op de kist sprak maarschalk
Foch eenige door hun eenvoud en oprecht
heid roerende woorden. Hij zeide
«Onbekende soldaat, die op den Fran-
schen bodem onze beproevingen zyt komen
deelen en het voorbeeld hebt gegeven van
de verhevendste zelfopoffering, ik groet u.
Uit naam van mijn getrouwen plaats ik
op uw stoffelyk overschot de hoogste be-
looning die Frankrijk kan schenken.»
Briand legde een marmeren plaat met
bronzen palmtak op het graf.
o
Brand op een ouderzeeër.
Naar een Reuter-telegram uit Los Ange
les meldt, is aan boord van den Ameri-
kaanschen onderzeeër »L 6« brand uitge
broken. De duikboot bevend zich op dat
oogenblik 15 mijlen uit de kust en 18
meter onder water. Slechts door zeer snel
te stijgen, kon de bemanning uit 22 koppen
bestaande, van een wissen dood gered wor
den. De onderzeeër liep op de kust, terwijl
vlammen en gasbellen uitsloegen. De com
mandant en zes matrozen liepen ernstige
brandwonden op.
o
Bouc zag zich genoodzaakt het fort weder
binnen te treden en het oogenblik der be
storming af te wachten.
Deze eerste operatie moest voor het aan
breken van den dag verricht zijn.
Reeds waren enkele Turksche bommen
in het fort gevallen. De artillerie deed
haar best. Ook van het fort werd met
geschutvuur beantwoord. De mannen van
Port-de-Bouc en zij, die hij in het garni
zoen te Niksicht had gevonden, stonden,
gewapend gereed, bij het eerste commando
uit te rukken.
Tegen negen uur werd de kogelregen
dichter, zoodat weldra een formeel bom
bardement begon. Port-de-Bouc kende deze
taktiek. Hij'maakte er zich niet koud of
warm over. Alleen nam hij zijn zoon even
apart en zeide
«Kind, het belooft een onstuimige dag
te worden. Een van ons beiden zal er
het leven bij inschieten. Als iksteif, zeg
dan aan je moeder, dat ik tot op het
laatste oogenblik deze hoop heb gekoesterd,
mij aan haar knieën neder te werpen en
een vergeving af te smeeken, die ik wel
verdiend heb, om het zelfverwijt, waar
onder ik hevig heb geleden en om de
tranen, die mij bij stroomen uit de oogen
zijn gevloeid.»
>En als ik dan sneuvel
«Spreek daar niet over.»
«Waarom niet? Als ik sneuel, wie zal
dan als bemiddelaar tusschen u en moeder
optreden
«Dat is zoo. Ik zou geen zoon meer
hebben, die als advocaat voor mij kon op
treden. Maar, hoe kan ik zoo praten.
Gelooft je dan, dat ik je dood zou over
leven
«Dat zal wel moeten. Er dient toch
een te zijn, die haar, welke achterblijft,
troost en mijn lijk laat begraven. Ik heb
er rijpelijk over nagedacht vader. Neem
dezen brief, het is mijn testament. U zult
er uit zien, dat mijn laatste wensch altijd
is geweest u terug te zien. En laten wij
nu maar hopen, dat de dood ons spaart!»
«Je ziet toch, dat ik om den dood
mij niet beangst maak 1»
«Een reden te meer om hem te vreezen.»
«Kom, laat ik je omhelzen. De hemel
zal voor het overige zorgen.»
Zij bleven een geruimen tijd in eikaars
armen.
«En nu» hernam Port-de-Bouc, «op je
post Het kruit zal onze tranen opdrogen.»
4
De Turksche kanonnen werkten hard.
Die van het fort gaven even snel ant
woord.
Jean Laurent ging naar zijn post terug,
toen een soldaat Port-de-Bouc naderde en
zeide
«Men heeft een vrouw gevangen ge
nomen.»
«Waar dan?»
«Aan den voet der wallen.»
«Heeft zij zich bekend gemaakt?»
«Neen zij weigert halsstarrig haar naam
Ëen bloedbad te Soejboelak.
500 Perzische gendarmen
door Koerden vermoord.
De correspondent van de «Allabahad
Pioneer» deelt mede, dat 500 gendarmen
door de Koerden te Soejboelak vermoord
zijn. Het schijnt, dat de commandant der
gendarmerie eenige Koerdingsche leiders
op een diner had ultgenoodigd, en ze bij
die gelegenheid in arrest deed nemen.
Daarop bezetten de Koerden de stad, en
vermoordden het geheele garnizoen.
De daling van de Mark.
Men schrijft uit Duitschland.
De reusachtige daling van den Duitschen
wisselkoers, zooals we die in de laatste
dagen hebben beleefd, zal, als ze ook maar
eeriigszins bestendig blijkt te zijn, voor
Duitschlands bevolking en industrie de ern
stigste gevolgen hebben. Intusschen schijnt
het niet twijfelachtig, dat de paniek en de
scherpe daling der laatste dagen voor een
groot gedeelte van Duitschland zijn uitge
gaan. Duitschland's handel en industrie
hebben tegen alle prijzen dollars en guldens
gekocht, om in staat te zijn tenminste in
de naaste toekomst nog de zoo noodige
buitenlandsche grondstoffen te kunnen
koopen.
De conferentie te Washington.
Men deelt officieel mede, dat Balfour
verklaren zal, dat Engeland in beginsel de
Amerikaansche voorstellen tot beperking
van de bewapening ter zee aanvaardt.
BINNENLAND™
De str^d in dc metaalindustrie.
Ruim driehoi.did vijftig metaalbewerkers
slaakten te Breda omdat zij de loonsver
laging niet willen accepteeren. Alle or
ganisaties werken samen de stakers be
lmoren tot de machinefabriek Breda Frima
Backer en Rueb, de firma Asselberg en
Nachenius en de naaml oze vennootschap
Vert Met toestemming der organisaties
zijn eenige oudere werklieden aan het werk
gebleven.
o
Verduistering van f 500.0001
Door den substituut-officier van justitie
Mr. J. A. van Thiel is als gevolg van een
aanklacht bij de justitie door mr. Kokofsky
bij mr. F. A. van Hall te Amsterdam een
huiszoeking gedaan verdacht van verduis
tering van f 500.000. De justitie werd
te zeggen.»
«Een spion wellicht
«Zij wenscht u te spreken.
«Mij
«U alleen.
«Dat is zonderling. Breng haar hier
Port-de-Bouc ging naar een plaats, welke
tot dusverre tegen de bommen gevrijwaard
was en waar men, zoolang hst duurde,
zich nog in veiligheid bevond.
Hij zag de gevangene tusschen vier
soldaten in verschijnen.
Reeds bij den eersten aanblik werd hij
door haar voornaam uiterlijk getroffen.
Zij was in een wit gewaad, naar Fran-
schen stijl geknipt, gekleed. Een strooien
hoed, met bloemen versierd, beschermde
heur gezicht tegen de zonnestralen.
Wat hem bizonder trof, was haar schoon
heid.
Wat hem zeer verbaasde, was haar
kalmte.
«Waar komt ge vandaan vroeg Port-
de-Bouc.
«Van Niksicht
«Waar gaat ge heen
«Naar Cettintje.»
«Alleen
«Neen. Ik had een escorte.»
«Zijt ge die kwijt geraakt
«De wacht heeft mij aan mijn lot over
gelaten. Zij bestond uit Italianen, in dienst
van den Italiaanschen consul, den heer
Filippi.»
NIEUWSBLAD
vosr ligt Laid van HBüBi8iï en Altena, de Laiigstriat en de BonüH6leriaard
4
JVaar het Fransch.
4
DE LEVER'S ZEEP-MAATSCHAPPIJ, VLAARDINCEN.
Fabrikante van Sunlight Zeep#
Wordt vervolgd.)