Werkloosheid S. D. LA1KHDYZËN Go's Bank. c. DE KEMP, De Sapeur van tien jaar. Raamsdonksveer. IN GOUD EN ZILVER, Waterpoort, Heusden. mm Und van altena Uitgave: Firma L J. VEERMAN, Heusden. No. 4257, Vrijdag 5 Januari 1923 SPAARBANK. Reparatie-Inrichting. WË2&&È wMm Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden ƒ1.25, en franco per post beschikt ƒ1.40. Afzonderlijke nummers 6 cent. Int Telefoon 110, 19 Postrekening no. 61525. Advertentiën van 1—6 regels 90 cent. Elke regel meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht. Er zijn zoo van die vijanden, ook op economisch gebied, waarover allen het eens zijn dat zij met alle kracht van wapenen bestreden moeten worden. En een van die ergste is wel de «werkloosheid*, die we thans helaas, niet slechts in ons land, maar in een groot gedeelte der wereld kunnen aanschouwen. Als een der meest treurige gevolgen van de economische ontwrichting onzer hedendaagsche maat schappij hebben we haar zonder meer te aanvaarden met de wetenschap dat zij slechts verdreven kan worden met mede werking niet slechts van hen, die op maat schappelijk gebied min of meer een hoofdrol spelen, maar ook van hen die op dat gebied onder de minder goeden worden gerang schikt. Ook in onze omgeving zien we de werk loosheid steeds meer slachtoffers vergen. In de Langstraat is het de schoenindustrie, die de huidige malaise in zaken duchtig aan den lijve voelt en tal van slachtoffers onder hare beoefenaars heeft moeten maken en nog maakt. In de buurten van Heusden en deWerken is het de mandenmakerij, die een hoogst moeilijken tijd meemaakt en dagelijks flinke werkkrachten hare vanen moet zien verlaten. Met de papierfabricage en de klompen industrie te Dussen is het ook allesbehalve rooskleurig gesteld, terwijl de scheepswerf te Heusden een geheel anderen aanblik vertoont dan een jaar of drie geleden, toen handel en industrie buitengewoon floreerden. Thans malaise in bijna alle takken van nijverheid en industrie en daarmee gepaard een groot overcompleet aan werkkrachten. 't Is dan ook zeer begrijpelijk dat onze ministers en onze volksvertegenwoordigers het hunne trachten te doen om de heer- schende werkloosheid te temperen. Jammer maar dat niet allen het eens zijn, noch over hare oorzaken, noch over de middelen, die tot verbetering van den toestand kunnen leiden. De Heer van den Tempel heeft een paar weken geleden in de Tweede Kamer eene interpellatie gehouden over de werkloosheid en hare bestrijding, doch daarbij o.i. de fout begaan, dat hij er sommige leden een verwijt van heeft gemaakt dat zij verband hebben gelegd tusschen hooge loonen en werkloosheid. Immers moet toch de hoofdoorzaak van de crisis gezocht worden in den te hoogen 1 ?B? SLOT. »Maar mijn beste generaalsprak Bil* boquet eenigszins bevreesd, »ik heb tot den aanval geslagen, ik was de eerste, die de vesting binnentrad. »Wat wil je dan, mijn jongen Heeft men je vergeten,antwoordde de generaal lachend, toen hij den knaap goed opnam, »je bent nog jong, je zult het kruis hebben, zoodra je een baard draagt, kijk daar hebt je wat tot troots Bij deze woorden gaf de generaal hem een twintigfrancs stuk. Bilboquet zag het aan, zonder het aan te nemen. Er heerschte een doodsche stilte om hem heen en iedereen beschouwde hem met belangstelling, de jeugdige tamboer bleef onbeweeglijk voor den generaal staan en groote dikke tranen biggelden hem over de wangen. Zij, die vroeger met hem den spot hadden gedreven, schenen aangedaan te zijn, zij dachten er over na, een eisch tot genoegdoening in te dienen, toen hij plotseling het hoofd ophief, alsof hij een besluit had genomen en tot den generaal zeide »Het is goed generaal, schenk het mij maar, het kruis zal voor een volgende keer mijn loon zijn Zonder eenige complimenten stak hij het geldstuk in den zak en toen ging iedereen weer naar zijn regement onder het fluiten van een vroolijk deuntje. Van dat oogen- blik af werd met Bilboquet niet meer de spot gedreven, maar de Duikelaar bleef kostprijs, die onze nijverheid bereikt. De grondstoffen en bijna alle andere artikelen, die men bij de productie noodig heeft, zijn belangrijk in prijs gedaald en daarom kan het niet anders of de zeer hooge kostprijs moet voor een goed deel worden toege schreven aan den hoogen loonstandaard en aan de hooge bedrijfsonkosten, als b.v. de sociale verzekering, de belastingen, de Rijks verzekeringsbank enz. In den kostprijs van een product is voor een goed deel de zgn. loonfractie begrepen, d w. z. het bedrag dat de fabrikant aan arbeidsloon betaalt. Deze loonfractie be staat uit eene vermenigvuldiging van het aantal uren, dat noodig is geweest voor de vervaardiging van het product, met het loon, dat per uur wordt verdiend. Heeft een werkman 10 uren noodig voor de vervaardiging van een paar schoenen en verdient hij 50 cent per uur dan is de loonfractie 10 X 50 cent f 5.00. Oogen- schijnlijk nu zou men zeer gemakkelijk kunnen zeggen: «verminder eenvoudig het loon met zooveel dat de loonfractie het punt heeft bereikt, waarop de werkgever zijn zaak kan blijven drijven«. Maar dit gaat zoo maar niet Immers wordt de hoegroot heid van het werkloon bepaald door den ter plaatse geldenden loonstandaard en deze is afhankelijk van het bedrag, dat de werk nemer voor noodzakelijk levensonderhoud behoeft. Gesteld dat dit bedrag f 20.is, dan moet de werknemer primair (aangenomen de werkweek van 48 uur) 2000 cent 48 41,5 cent verdienen. Yoor minder wil hij niet werken en de werkgever is dus gebonden aan dit loon. Maakt dit loon nu den kostprijs van het product te hoog, dan blijft er voor den werkgever niets anders over dan zijn zaak te sluiten, want op den duur met verlies verkoopen, gaat natuurlijk niet. De eenige uitweg is dan, dat de werknemer met minder loon genoegen neemt en zijn levenstandaard wat lager stelt. Maar hiervoor zal hij in den regel bedanken onder voorgeven dat hij van een minder weekloon de allernoodzakelijkste levensbe hoeften niet kan bekostigen. In vele gevallen zal dus de eenige keuze deze zijn: sluiting van de zaak of vermin dering van loon van de werknemers. Wordt sluiting van de zaak gekozen, dan komen vaak tal van menschen werkloos en het getal werkloozen is weer met een aantal vermeerderd. Men ziet dus, dat er wel degelijk ver band bestaat tusschen loonstandaard en werkloosheid. wie hij was, hij scheen een grootsch plan te hebben en gaf het geld een goede be waarplaats. IV. Eenigen tijd daarna traden de Fransche troepen Smolensko zegevierend binnen. Bilboquet was er bij en op denzelfden dag, dat zij er waren aangekomen, maakte hij in de stad een wandeling, met een lachend gelaat de voorbijgangers aanziende, alsof hij iets grappigs in den zin had. Het dient gezegd, dat hij vooral zijn aandacht aan hen wijdde, die een langen baard droegen. Deze was bij verscheidene zeer fraai en dicht, maar zoo vet en glimmend, dat Bilboquet spoedig het hoofd omkeerde en doorliep. Eindelijk kwam onze tamboer in een wijk, waar zich tal van winkels en magazijnen bevonden. Men verkocht er verschillende voorwerpen. Toen Bilboquet in dit kwartier diep was doorgedrongen, genoot hij een onuitspreke lijke vreugde, want zie, daar zag hij in een winkel een Poolsch koopman, met den schoonsten baard ter wereld, zoo zwart als ebbenhout. Dat was iets voor onzen tamboer. Het besluit is ras genomen, hij treedt den winkel binnen, waar de koopman met den prachtigen baard staat. De koop man gaat naar hem toe en vraagt zeer bescheiden »Wat blieft u jongeheer ?c »Ik wensch u baard te bezitten* gaf Bilboquet ruiterlijk ten antwoord. »Mijn baard« herhaalde de koopman verbaasd »ge wilt zeker schertsen 1* »Ik zeg het u, dat ik uw baard wensch te hebbenhernam de kleine soldaat, terwjjl Nu zegt men wel, dat bij vermindering van loon de werknemer de dupe der historie wordt, doch dit is niet juist. Zeker, de arbeider wordt er bij loonsverlaging niet beter van, maar de werkgever spint er toch ook weinig garenbijDe loonsver laging mag natuurlijk niet verder gaan dan noodig is om den kostprijs van het product zoodanig te doen zijn, dat de fabrikant het met een kleine winst want de fabrikant moet evengoed leven als de arbeider van de hand kan doen. Bij gemotiveerde loonsverlaging zijn èn werkgevers èn werk nemers gebaat, terwijl bij stopzetting van het bedrijf beiden de kinderen der rekening worden. Bij een en ander moeten we ook niet vergeten, dat in den regel de finantieele positie van den arbeider bij minder loon toch niet behoeft achteruit te gaan indien hij kan goedvinden langer te werken en tevens meerdere werkkracht te ontwikkelen. Voor evenveel loon als de arbeider vroeger verdiende, moet hij dan meer arbeid praes- teeren, waardoor hij er toe meewerkt om den kostprijs van het product te verlagen en te brengen op het niveau, waarop hij moet staan, om het den fabrikant mogelijk te maken, het product zonder verlies van de hand te kunnen doen. Jammer is het, dat de keuze tusschen werkloosheid en lagere loonen den arbeiders wel wat te gemakkelijk wordt gemaakt door de uitkeering van steun van overheidswege aan werkloozen. Deze steun is uitnemend be doeld, maar het effect er van streeft zijn doel niet zelden voorbij. Een arbeider, die weet dat eene voor een deel door hem zelf gewilde werkloosheid hem geheel van alle inkomsten verstoken doet zijn, zal veel eerder met vermindering van loon genoegen nemen dan degeen, die, indien hij werkloos is, toch steunuitkeering van overheidswege ontvangt. Te gemakkelijk te verkrijgen steunuitkeering werkt herstel van de malaise tegen. Dit herstel mag verwacht worden van verlaging van den kostprijs der productie en deze is voor een gedeelte mogelijk door vermindering der loonen. Te betreuren is het dat de arbeiders in het algemeen van deze waarheid niet dieper doordrongen zijn en dat zij in doorsnee met hancl en tand vasthouden aan den 8-urigen werkdag, zon der er bij te denken, dat vermindering van productiekosten, die voor een goed deel van hen afhangt door wat meer arbeid te praesteeren voor hetzelfde loon, in aanzien lijke mate tot verbetering van den toestand kan bijdragen. Een gelukkig verschijnsel is het, dat de hij de hand aan de sabel bracht, maar denk niet, dat ik hem u wil afhandig maken, kijk, daar hebt ge een twintig francsstuk de rest zult ge mij wel terug willen geven.* De arme koopman wilde Bilboquet aan het verstand brengen, dat hij iets onredelijks vroeg, maar de kleine tamboer volhardde bij zijn besluit en maakte een geweldig leven, zoodat er weldra eenige soldaten bijkwamen. Zij traden binnen, om te zien, wat er gaande was en vonden het denk beeld van den tamboer zoo grappig, dat zij den armen Pool verplichtten zijn baard af te staan. Een hunner, Gascon, pruike maker van het regement, haalde zijn scheer mes uit de zakken en ontdeed, zonder water of zeep te gebruiken, hem van zijn baard na hem allerafschuwelijkst toege* takeld te hebben gaf hij den afgeschoren baard plechtig aan Bilboquet, die hem triomfantelijk in ontvangst nam. In het regement teruggekeerd deed hij door den kleermaker de haren op een zak van een gedeelte van het vel van een ouden trom naaien en zonder er iemand iets van te zeggen stak hy alles in zijn ransel weg. Men sprak er eenige dagen over en toen was alles weer vergeten. Men ging weer op marsch en niemand dacht meer aan den kleinen Bilboquet, toen men Moskou binnentrad. V. Het Fransche leger was nu aan de grootste ontberingen blootgesteldkoude en ziekte verzwakten de krachten der sol daten de hongersnood kwam er bij, zoo dat men zoo spoedig mogelijk het land moest verlaten, dat een onmetelijke sneeuw- woestijn geleek. Er waren van de reus werknemers ten Zuiden van Waal en Mer- wede meer en meer gaan begrijpen, dat hun loon verband moet houden met den prijs, dien hun werkgever voor hun product kan bedingen. Waar die prijs thans laag is, moeten de loonen daaraan evenredig naar beneden en dit zien bedoelde werk nemers gelukkig voor het meerendeel in, waarom zij dan ook zonder tegenstribbelen genoegen nemen met gemotiveerde loons verlagingen. Moge hun voorbeeld in het gansche land navolging vinden! Gestort Kapitaal f55.000.000,- Reservefonds - 41.500.000,- f 96.500.000,— AGENTSCHAP: Telefoon No. 15. Kantooruren van 9-4. Zaterdags van 9 12. Handels- en Landbouwcredieten. Rekeningen-Courant. Deposito's. Effecten (uitsluitend soliede belegging). Coupons. Vreemd geld, Inschrijvingen Grootboek. Assurantiën. Reiscredietbrievenop 3600 betaalkantoren Administratie van vermogens. SAFE DEPOSIT INRICHTING (Brand- en inbraak vrijt* Lipskluis.) ZEÈR SCHERPE CONDITIE's. Indien gewenscht bediening aan huis. Spaarboekjes worden bij eerste storting gratis verstrekt. Nadere inlichtingen verschaft gaarne DE DIRECTIE. BUITENLANDS CH OVERSIGHT. Wanneer men de Britsche voorstellen, ingediend ter conferentie te Parijs, naast de Fransche legt, bespeurt men niet veel overeenkomst. En, nu de Fransche Kamer achtige armée ternauwernood eenige rege- menten, met een klein getal generaals overgebleven. Het regement van Bilbequet behoorde tot het rampzalig overschot. Het bleef in de achterhoede, om de duizenden kozakken, die het leger achtervolgden, te verhinderen, dat zij een algemeen bloedbad aanrichtten. Eens op een dag moest men een kleine rivier oversteken en, om de vervolging def vijanden te vertragen, was het noodig, dat men de twee bogen der brug, waarover men ging, vernielde maar de lagen kruit waren te snel gelegd, zoodat de ontploffing geen resultaten opleverde, het timmerwerk werd vernield, maar toch bleef er nog een balk over, waarover de vijanden spoedig een brug konden slaan. De commandeerende generaal zag spoedig in, dat het behoud van het leger van de vernietiging van deze brug afhankelijk was, hij gaf dus bevel, dat men het laatste steunpunt zoo spoedig mogelijk moest uit den weg ruimen maar, toen zij hiermede aanvingen, verscheen de vijand aan den anderen kant der rivier en opende zoo'n heftig geweervuur, dat, wanneer men zich niet onmiddellijk terugtrok, de sapeurs weldra tot den laatsten man zouden ver nietigd zijn. Reeds maakte men zich gereed tot den terugtocht, toen men eensklaps een soldaat met een bijl op den schouder, de rivier zag ingaan. Hij dook onmiddelijk en toen hij weer boven kwam, bemerkte men, dat het een sapeur was, die zich voor allen opofferde. Het gansche regement volgt hem met de oogen, terwyl hij zwemt en de vyand de Engelsche voorstellen voor onaannemelijk heeft verklaard, vraagt men zich af Roe het de bijeengekomen diplomaten ooit zal gelukken een vergelijk te vinden. Het Fransche voorstel bevat nog politieke en gevoelsoverwegingen. Poincaré wenscht, gelijk hij zegt, dat gerechtigheid geschiedde. Het Britsche plan ls daarentegen zuiver zakelijk. Het vraagt slechts wat Duilsch- land betalen kan, wat Duitschland behoeft voor herstel van zyn krediet, en stelt in overeenstemming met deze behoeften, het bedrag der jaarlijksche betalingen vast. Er is nu nog een Duitsch voorstel, door staatssecretaris Bergmans naar Pasijs ge bracht, en een voorstel der Italianen. Het laatste moet in hoofdzaak met het Britsche overeenstemmen het voorstel der Duitsche regeering is nog niet in bijzonderheden be kend gemaakt, maar doet vermoedelijk weinig ter zake. Poincaré begint, in zijn ter conferentie ingediend program met zich schrap te zetten tegen elke vermindeeing van de schade loosstelling. Elke vermindering is onaan nemelijk, daar het vroeger vastgestelde af lossingsplan reeds onvoldoende zou zijn voor de betaling der onkosten, die Frankrijk heeft tengevolge van de op Fransch gebied aangerichte verwoestingen. Het besluit om geen vermindering toe te staan, komt al dadelijk in conflict met het plan van Boriar Law, want dit wil, op den keper beschouwd, een vermindering van de door Duitschland verschuldigde 132 milliard tot ongeveer 50 milliard goudmarken, ja vol gens sommige berekeningen want het voorstel is vrij gecompliceerd zou de schuld van Duitschland feitelijk gereduceerd worden tot 30 of 25 milliard. Het is waar dat Engeland, aan deze vermindering der Duitsche schuld, ook een vermindering der intergeallieerde schulden wil paren. Wat Duitschland, naar de oorspronkelijke het water door de tallooze geweerkogels hevig laat opspatten en borrelenmaar de dappere sapeur blijft ongekwetst en komt goed vooruit. Eindelijk bereikte hij hef doel, klimt tegen den pijler op en vernietigt met eenige bijlslagen den balk, die reeds voor drievierde gedeelte was vermorzeld. Met een geweldig geraas stort de paal in het water en de sapeur is verdwenen, doch slechts voor één oogenblik, want eensklaps ziet men hem weer aan den rivierkant bovenkomen. Allen trachten hem onder het uitstooten van vreugdekreten te begroeten, men steekt hem stokken toe en laat een luid hoera hooren, zelfs de generaal komt naderbij en is niet weinig verbaasd, als hij Bilboquet met een grooten baard uit het water ziet komen. »Wat is datI« riep hij uit »en wat beteekent die vermomming ïlk ben het* gaf de tamboer ten ant woord »ik, Bilboquet, wien u het kruis heeft beloofd, zoodra hij een baard droeg. Ziehier een flink exemplaarik zou het tenminste wel denken. Kom generaal, ik heb niets onbeproefd gelaten. Ik heb hier heel wat voor uw geld en uw twintig francs zijn er mede opgegaan De generaal stond over zooveel moed en scherpzinnigheid verbaasd. Hij gaf Bilboquet de hand, alsof hij zijn vriend was en schonk hem onmiddellijk het ridder kruis van het Legioen van Eer, dat hij hem zelf op de borst vasthechtte. Van dit oogenblik af groetten de ouderen van het regement Bilboquet eerbiedig en de tamboermajoor gaf hem geen tikken meer met zijn staf. ->.V t Land Heusdsn en Altena, straat on dB Boimelerwaard

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1923 | | pagina 1