C. DE KEMP,
Waterpoort, Heusden.
De Schipbreukelingen her
S. 0. LANKHDYZEN Co s Bank.
IN GOUD EN ZILVER,
Raamsdonksveer.
Reparatie-Inrichting.
Vrijheid van spreken in
Raadsvergaderingen.
SPAARBANK.
•■AND VAN ALTENA
Uitgave: Firma L J. VEERMAN, Heusden.
No. 4305 Vrijdag 22 Juni 1923.
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
FEUILLËTOI.
T97TOOO.OOO
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25, en
franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 1 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
II.
Ziehier eene noodzakelijke voor
waarde voor de vrijheid en onafhan
kelijkheid der raadsleden d. i voor
hunne onschendbaarheid Immers
zullen, zooals Prof. Oppenheim zegt.
de grieven dikwijls op lokale oorzaken
steunen, wier aanwijzing hinderlijk,
materieël nadeelig kan worden voor
enkele gemeentenaren. Hier is de
kring zóó beperkt, dat de uitingen
van het raadslid, veel meer dan die
van het kamerlid of van den afge
vaardigde ter statenvergadering,
worden gewogen en gewikt. Onder
deze omstandigheden kost het nog
meer moeite rondbarstig te zeggen
waar het op staat Zonder de zeker
heid dat, als de kritiek is geveld,
geene rechtsvervolging dreigt, ware
het ijdel op hare onomwondenheid
te vertrouwen.
We moeten de vrijheid van spreken
van raadsleden in raadsvergaderingen
niet beschouwen als een voorrecht
voor hen, maar als eene uitzondering
op den regel dat in het algemeen
ieder aansprakelijk en verantwoorde
lijk wordt gesteld voor zijne woorden,
welke uitzondering ter wille van het
algemeen belang noodzakelijk is. Zeer
terecht dan ook heeft de wetgever
den strafrechter buiten de vergader
zaal willen houden voor zooveel be
treft de daarin bij vergaderingen
gesproken woorden.
Met betrekking tct de woorden van
artikel 47 huldigt men tweeërlei op
vatting t. w. eene enge en eene ruime.
Zij die het artikel in de enge betee-
kenis willen zien toegepast, beweren
dat de vrijheid van spreken van raads
leden in de vergaderingen enkel be
trekking heeft op hetgeen gesproken
36)
«Dat is niet kwaad geredeneerd,<r sprak
hij, »en gesteld, dat alles zoo in het werk
zou gaan, gelijk gij zegt, dan zou de ont
wikkelde stoom nimmer zulk een span
kracht kuujen bereiken, want, waarde
vriend, ge het/ er waarschijnlijk niet aan
gedacht, dat kjer de veiligheidsklep
aanwezig is. Dooi de gang> die wij zoo
even zijn doorgevaren kan de 8toom zjch
een uitweg banen
»Maar de stoomontwikkjjng de hoeveel
heid Btoom, kan op een ggeven oogen-
«Neen, niets daarvan,* viel dokter
hem in de rede, Dik zal u het verbhijnSel
verklaren 'aat ons er heen roeien.*
j)e -lemen plasten in het water en sa.
tig Jewoog zich de boot naar de aangt
^zen piek. Op dit oogenblik kwam er
ji de onderaardsche dierenwereld leven en
y^'dng. Harry, die op het vlot stond,
j.gS een gr0ote, ongevormde massa,
het O-, vergeleken kon worden bij
eene vit^chklom^, Waaraan de staarten
van zeven er. acht slan6-n bevestigd zaten.
wordt in verband met de in behande
ling zijnde zaken, zoodat bij eventueele
rechtsvervolging de strafrechter in
elk geval zou hebben uit te maken,
of de gesproken woorden aldaar niet
min of meer verband hielden met de
orde van den dag. Zij daarentegen
die eene ruime uitlegging van het
artikel voorstaan, en deze wordt tegen
woordig vrij wel algemeen gehuldigd,
meenen, dat raadsleden in vergade
ringen tegenover den strafrechter vrij
zijn in het uiten hunner meening al
is die nog zoo beleedigend voor wien
ook, en dat het er niets toe doet of
de gesproken woorden al dan niet in
verband staan met het behandelde
onderwerp. Mij komt het voor dat
eene ruime uitlegging in 's wet
gevers bedoeling heeft gelegen omdat
het voorrecht van vrijheid van spreken
dan pas tot zijn recht komt, terwijl
de geschiedenis van het artikel stellig
ook elke beperking van de hand wijst
Merkwaardig is het dat de bepaling
vau art. 47 niet toepasselijk is op den
burgemeester, wanneer hij zijn Voor
zittersfunctie vervult en de in de
vergaderingen van den raad aan die
functie verbonden raadgevende stem
uitbrengt. En dit is ontegenzeggelijk
eene leemte, want men voelt terstond
dat het niet wel aangaat om de leden
niet verantwoordelijk te stellen voor
wat zij zeggen tot hunnen Voorzitter
en dezen wel voor hetgeen hij den
leden toevoegt
Alzoo gerechtelijk onvervolgbaar-
heid der vertegenwoordigers van de
gemeentenaren in de raadszaal. Wil
dit nu zeggen en zou het inderdaad
de bedoeling van den wetgever zijn
geweest dat elk raadslid in de ver
gadering van den raad nu maar on
gestraft kan zeggen wat hij wil, al
zijn zijne woorden nog zoo beleedigend
van inhoud? Stellig niet. De bedoeling
van den wetgever is geweest en zoo
wordt het wetsvoorschrift dan ook
opgevat dat de vergadering zelf in
eigen boezem haar politie zal uit
oefenen. De handhaving door tucht
moet aan den raad zelf worden over
gelaten en hij bezit daartoe de mid
delen door voorschriften daaromtrent
op te nemen in het reglement van
orde.
En deze voorschriften moeten door
lu de klomp zelve schitterden een paar
oogen, zóó fel, dat zelfs de dokter de ver
schijning angstig aanstaarde. Het beest
zwom om de boot heen. De dokter her
kende het, toen dit vreemsoortig schepsel
hun naderde. Het was een reuzenpolyp,
zoo zonderling gevormd en met zoo'n vrees
wekkend uitzicht, dat iemand, die voor de
eerste maal het aanschouwt, zijn laatste
uur geslagen waant. Toen de »eerste«
zijn roeispaan bij het monster bracht, werd
dit spoedig aangegrepen, met zulk een
kracht, dat Johnson uit de boot was ge
tuimeld, zoo hij de riem niet onmiddellijk
had losgelaten.
»Nu zult ge wat zien,* sprak de dokter
luid, terwijl hij op eene donkere gedaante
wees, die scheen te naderen. De matroos
stond op het vlot te beven, want in die
gedaante herkende hij een haai.
Intusschen had Johnson zijn geweer ge
laden, welk voorbeeld door Black werd
gevolgd, voor het geval de zeetyran hun
te na mocht komen.
Met de grootste kalmte naderde de haai
de polyp. Toen hij zich van zijn prooi
ongeveer een meter bevond, keerde hij zich
om, zoodat zijn met vreeselijke tanden ge
wapende bek duidelijk zichtbaar werd. De
pdyp scheen evenwel haar vijand opge
mekt te hebben. De afzichtelijke armen,
die le riem omvat hielden, lieten los en
een zwirte vloeistof spoot uit het lichaam,
waardoor zij zich als 't ware onnaspoorbaar
kon maken en de haai ontvluchtte. Deze
den Voorzitter worden gehandhaafd.
Veel zal het dus van diens optreden
aihangen of de raadsvergaderingen
een ordelijk verloop hebben. Houdt
hij zich streng aan de betrekkelijke
bepalingen van het reglement van
orde en weet hij zoo noodig, tactvol,
krachtig en doortastend op te treden,
dan zal zeker in de meeste gevallen
worden voorkomen dat in raadsver
gaderingen tooneelen voorvallen, die
veel gelijkenis vertoonen met achter-
buurtruzie's en allerminst doen denken
aan bijeenkomsten van vroede mannen,
die op waardige wijze de belangen
der gemeente behooren voor te staan.
Nu zou men nog kunnen zeggen
dat in sommige gevallen geen presidiale
hamer krachtig genoeg is om de orde
in de raadsvergaderingen te handha
ven. En deze opmerking is volkomen
juist. Maar dan merk ik daarbij op,
dat ook de openbaarheid der verga
deringen en de periodieke aftreding
der leden ongetwijfeld het hare er
toe bijdragen om de orde in de ver
gaderingen te helpen bewaren. Want
gelukkig zijn we hier te lande nog
niet zoo ver dat het groote deel der
kiezers de ergste ordeverstoorders op
het kussen wil brengen en we zien
toch ook dat de grootste levenmakers
en schreeuwers in vertegenwoordi
gende lichamen dikwijls bij de eerste
de beste gelegenheid worden uitge
worpen. Hier in Nederland mogen
we nog zeggen „De rechtbank der
kiezers heeft ook hare goede zijde."
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De laatste weken kwamen geregeld
berichten in over verhoogde werking van
de vuurspuwende bergen in Italië. Vooral
die van de Etna, op Sicilië, blijken groote
verwoestingen te hebben aangericht. De
dorpen Picciolie, Pallamolata en Ferro zijn
volkomen onder de lava bedolven.
Volgens een bericht van de «Tribur.at,
is de lava tot aan Giardini en Taorrnina
gevallen en gaat de lavastroom, die 10
meter hoog is, met ontzaglijke snelheid
vooruit.
De bevolking is hopeloos, alle pogingen
om den lavastroom af te leiden, mislukten.
De boeren trekken biddend door de straten,
onder een regen van asch. De roode
gloed van zes nieuwe kraters werpt een
duister licht over deze plaats des onheils.
woedend geworden, draaide als een waan
zinnige in het rond en sloeg zoo hevig met
zijn geduchten staart, dat het water den
schipbreukelingen om de ooren spatte.
Johnson en Black, die hun gemeenschap
pelijke veiligheid nu bedreigd waanden,
losten een schot, dat allergeweldigst klonk.
De haai deed een luchtsprong en verdween
toen in de diepte, een spoor achterlatend.
»Dat is jammer,* riep de dokter uit,
»ik had zijn maag wel eens willen open
snijden. Misschien zouden we nog iets
bizonders gezien hebben, enfin, hij ruste
in vrede.*
Na eenige oogenblikken evenwel ver
scheen de polyp weder en thans, vermeteler
dan de eerste maal, sloeg zij de armen
naar de boot uit. Johnson knarsetandde
van woede.
»Dat is al te erg!* riep hij uit, zijn
geweer ladende.
De tweede bromde een vloek en laadde
insgelijks.
Een oogenblik later weergalmden twee
schoten. De uitslag bekroonde het werk.
De polyp trok hare armen terug en zonk
in de diepte weg.
»Wel te rusten« mompelde de dokter,
Ddie komen vast niet terug.*
Na dit kort oponthoud ging men verder
en toen de boot de plek had bereikt, waar
de belletjes knapten, noodigde de dokter
den stuurlieden uit het water te proeven.
Johnson en Black voldeden aan zijn ver
langen en bevonden, dat het water zoet
Ontzettende rommelingen, telkens en
telkens herhaalde aardschokken vermeer
deren de ontzetting, terwijl de heete lava
stroom nader en nader komt en nieuwe
dorpen bedreigt.
De correspondent van de «Voss. Ztg.t
te Rome seint: »De breedte van den lava
stroom aan den Etna bedroeg gisteren 700
M., de hoogte meer dan 8 M. Op enkele
plaatsen bereikte de lavamassa een hoogte
van 20 M. De verhalen van de vluchte
lingen uit de stad Giarre herinneren aan
die van Bulwer in zijn roman «De laatste
dagen van Pompei*. Als hagelsteenen
striemen lavakorrels de gezichten der on
gelukkige vluchtelingen. Op grooten afstand
hoort men het geknetter, dat de vuur
massa veroorzaakt, wanneer zij zich over
de velden en bosschen uitgiet. Tergelijker-
tijd komen uit geheel Italië berichten om
trent atmosferische ongelukken. In de
Romagna heeft een waterhoos twee vis-
schersschepen in de lucht geslingerd en
verpletterd. Uit de Apenijnen komen be
richten omtrent sneeuwstormen. Het spoor
wegstation Cerro is reeds door de lava
massa geheel overdekt.
De vruchtbare vlakte van Giarre staat
in brand. De plaats schijnt ten doode op
geschreven. Voortdurend worden dikke
rookwolken en wolken gloeiende asch in
de hoogte gestuwd. De vuurzee is van ver af
zichtbaar. Reeds voordat de lava de wijn
bergen en beplantingen der heuvels heeft
aangetast zijn deze reeds door den verstik
kende» gloed gedood.
Steeds is men in angstige spanning over
het lot van de stad Linguaglossa, waar
men door de uitstralende hitte en de steeds
dichter neervallende aschregeris bijna niet
meer ademen kan.
De lavastroom is over den spoorweg
gegaan, zoodat met groote spanning het
lot van Linguaglossa wordt afgewacht. De
stad is geheel door de inwoners ontruimd
en ligt thans geheel verlaten.
Ook te Giarre, dat 2500 zielen telt, is
alles in volle actie om het dorp geheel te
ontruimen. De spoorweg, die rondom den
berg loopt, evenals het bosch, dat vlak hij
Linguaglossa ligt, is ook reeds geheel ver
nield door de lavastroom.
Catania is door een menigte van hon
derdduizend vluchtelingen overstroomd. De
geheele stad verkeert in een opgewonden
stemming. Langs de wegen trekken de
vluchtelingen in bonte menigten met wat
haastig bijeengepakte goederen op den rug
smaakte
DVindt ge dat niet vreemd* lachte de
dokter, «dat ge temidden van deze zoute
watermassa zoetwater vindt
De stuurlieden zagen hem .verbaasd aan.
«Kom Johnson, verklaart gij nu dit
merkwaardig verschijnsel, hebt ge het nooit
op zee waargenomen, want ook in volle
zee openbaart het zich menigmaal.*
«Zoover ik mij herinneren kan* liet
Johnson er op volgen «heb ik het niet bij
gewoond, zoodat ik er dus geen verklaring
van geven kan, tenminste niet eene, die
bevredigend is.«
Welnuvervolgde dr. Arling «tusschen
Perpignan en la Spezzia bevindt zich een
onderzeesche zoetwaterbron, die 60 kubieke
meters water in de seconde oplevert. In
de golf van Spezzia, op 50 meters van de
kust, ziet men een soort opwelling met een
middellijn van 25 meters en een hoogte
van 0.3 k 0.4 meter. Als de zee kalm
is ontwaart men duidelyk verticale stralen,
die naar de oppervlakte der zee opstijgen.
Als ge olie in het water stort, zal zij,
omdat zij lichter dan water is, opwaarts
stijgen aangezien nu zoetwater aanmerke
lijk lichter is dan zoutwater, stijgt zij even
eens naar de oppervlakte. Dat is dus be
grijpelijk genoeg niet waar In de golf
van Tarente bevindt zich een opwelling van
zoetwater, zóó groot en krachtig, dat men
op de plek zuiver zoetwater, met geen
enkel zoutdeeltje bezwangerd, kan putten.
Iets dergelyks bestaat in den zouten vijver
of op handwagentjes.
Ook in Messina zijn reeds vluchtelingen
aangekomen. Ook daar bracht de aanblik
dezer menschen de bewoners in opwinding,
welke toestand nog verergerde toen ook
onderaardsch gerommel werd waargenomen.
Honderden namen de wijk naar het strand.
Thans komen ook berichten, dat de
Vesuvius bij Napels verhoogde werking
vertoont. Op het plateau tusschen twee
uitloopen van de Vesuviu-, de Monte Rosse
en de Monte Roselle heeft zich een soort
«Waterval* van lava gevormd, die over
een hoogte van twee honderd meter lood
recht in het dal valt. Groote lava-stroomen
komen uit de kleine nevenkraters, en ook
de rookwolk uit den hoofdkrater is dichter
geworden.
Gestort Kapitaal f 55.000.000,
Reservefonds - 42.000.000,
AGENTSCHAP
Telefoon No. 15.
Kantooruren van 9-4. Zaterdags van 9-12
Handels- en Landbouwcredieten.
Rekeningen-Courant. Deposito's.
Effecten (uitsluitend soliede belegging).
Coupons. Vreemd geld.
Inschrijvingen Grootboek. Assurantiën.
Reiscredietbrievenop 3600 betaalkantoren
Administratie van vermogens.
SAFE DEPOSIT INRICHTING
(Brand- en inbraakrrije Lipskluis.)
ZEÈR SCHERPE CONDITIE's.
Indien gewerscht bediening aan huis.
Spaarboekjes worden bij eerste storting
gratis verstrekt.
Nadere inlichtingen verschaft gaarne
DE DIRECTIE.
van Thau bij Cette. En zoo zijn er nog
tal van andere plaatsen, waar zich hetzelfde
openbaart. Op eenige kilometers ten Zuiden
van Cuba bestaat een geweldige zoetwater
bron, waar de schepen hun zoetwater, be-
noodigd voor de reis, putten.*
Toen de dokter had uitgesproken staarde
hij in gepeinze naar het natuurverschijnsel.
«Wij hebben dus hier een vergaarbak
van zoetwater* sprak Johnson.
«Ja zeker* liet de dokter er op volgen
«een vergaarbak die onuitputtelijk zal blij
ven, zoolang er zich nog water in de aarde
bevindt.*
«Maar vanwaaar komt de kracht, die
het water opwaarts drijft vroeg Black.
«Uit de aarde Black, da&r huizen de
talrijke natuurkrachten, die ook het vuur
uit het ingewand der aarde naar buiten
drijven, geweldige natuurkrachten, die wij
nog niet voldoende hebben leeren kennen,
van wier gesteldheid wij slechts hypothesen
of veronderstellingen kunnen maken. Kom,
laten wij onzen onderzoekingstocht ver
volgen.*
Intusschen was het Johnson niet ontgaan,
dat de sterke strooming in het kanaalwater
in dit reusachtig verblijf verdwenen was,
een verschijnsel, dat ongetwijfeld moest
worden toegeschreven aan twee tegenge
stelde stroomen van ongelijk temperatuur
of ongelijke dichtheid.
blik
Wordt vervolgd.)