De Schipbreukelingen der
Zuidzee.
Nationale Bankvereeniging
ROTTERDAMSCHE BANKVEREENIGING
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heusden.
No4314 Woensdag 25 Juli 1923.
FEUILLETON.
Kapitaal f 75.000.000.—
Reserven f 36.500.000.
UND VAN ALTENA
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25, en
franco per post beschikt 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no 61525.
Advertentiën van 1—6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Het Engelsche ontwerp-antwoord inzake
de schadevergoeding is Zaterdag aan de
geallieerde regeeringen en aan Amerika
verzonden. Om den toestand in verband
met de delicate aangelegenheid niet noode-
loos te bemoeilijken, is overeengekomen,
dat een strikte geheimhouding in acht zal
worden genomen. Uit de onlangs in 't
Britsche parlement afgelegde verklaringen,
alsmede uit heigeen toch door de zeef
der >absolute« geheimhouding heenzijpelt,
kan nochtans wel ongeveer worden opge
maakt, in welken- geest het Britsche ont
werp-antwoord is geredigeerd.
Mag men afgaan op hetgeen er bekend
is geworden dan keurt het Engelsche
ontwerp-antwoord in principe het verlangen
goed der Duitsche regeering, die in haar
memorandum van 7 Juni aan de hand
heeft gedaan het Duitsche prestatievermo
gen te laten vaststellen door een inter
nationale commissie van deskundigen. Over
de definitieve samenstelling van dit inter
nationale lichaam schynt de Britsche nota
zich echter in 't geheel niet uit te laten.
Wel schijnt te worden voorgesteld, de drie
soorten van garanties, die Duitschland heeft
aangeboden, in overweging te nemen, zonder
er zich over uit te laten, of deze waar
borgen voldoende kunnen worden geacht.
Wel moet ten aanzien van den derden
Duitschen eisch, n.f. om met de geallieer
den op een conferentie mondeling van
gedachten te wisselen, het ontwerp niet
geheel en al met precies omschreven voor
stellen voor den dag komen, doch de Britsche
kranten noemen het ontwerp op dit stuk
van zaken niet ongunstig.
Wanneer de Engelsche bladen goed zijn
ingelicht, bevat de nota geen veroordeeling
van het lijdelijk verzet. Dit beteekent
niet, dat in Engeland niet het verlangen
algemeen is naar een spoedig staken van
't passief verzet, maar wanneer de lijdelijke
resistentie zou ophouden, zou Duitschland
in staat moeten zijn te bouwen op toe
zeggingen door de Geallieerden, dat het
rechtvaardig zal worden behandeld.
Het ligt voor de hand, dat wij een
poosje geduld zullen moeten oefenen, wat
de beantwoording van het Britsche ont
werp betreft. Dit moet door de gealli
eerden nog worden overwogen. Sommige
hunner zullen stellig met elkaar vooraf van
gedachten wisselen en er valt dan ook te
voorzien, dat spoedig een Fransch-Belgische
43)
Zoo hadden zij ongeveer tien minuten
geloopen, toen Johnson plotseling dokier
Arling by den mouw greep en hem achter
uit trok.
»Wat is er Johnson
>Stil, verbergen wij ons hier in dit struik
gewas dokter, anders zijn wij voor de haaien.
De anderen hadden eveneens het gevaar
opgemerkt en waren achter eenige toornen
schuil gegaan.
De dokter, die nog niet begreep, wat er
eigenlyk gaande was, zag om zich heen
en toen stolde hem het bloed in de aadren.
Als door een wervelwind voortgejaagd,
door een onzichtbaren vijand voortgedreven,
spoedde zich een dichte menigte inboorlingen
onder het aanheffen van allerlei wilde en
krijschende geluiden voort, in de richting,
die ook de schipbreukelingen wenschten te
volgen. De mannen droegen hun kinderen
op den rug, de vrouwen volgden gillende.
De dokter zag ze met ontzetting aan en
berekende vooruit reeds de gevolgen, die
uit eene ontmoeting met deze kannibalen
zouden kunnen voortvloeien. Onwillekeurig
conferentie plaats «heeft. Met een en ander
is echter al gauw een week tijds gemoeid,
zoodat het misschien Augustus zal worden,
voordat wij officieel weten, op welke wijze
Frankrijk positie kiest tegenover de Britsche
ontwerp-nota. Als men overigens Poin-
caré's jongste redevoeringen er nog eens
op naleest en ook nog eens kennis maakt
met hetgeen hij voor onaangenaams aan
het adres van Duitschland heeft gezegd in
in de jongste rede, die hij Zondag hield
te Villers Cotterets, behoeft men zich niet
te veel illusies te vormen.
Op bittere wijze heeft deFransche premier
gewaarschuwd tegen het gevaar van Duitsch-
land's overmacht en dit land verweten,
dat het, in plaats van schadevergoeding te
betalen, zijn eigen fabrieken, enz. herstelt.
Wanneer onze vrienden, aldus Poincaré,
eens het Roergebied bezochten, zouden zij
beter de toekomstige gevaren inzien zij
zouden dan getuige kunnen zijn van de
geweldige macht der Duitsche industrieele
kracht, waardoor volgens den Franschen
premier de Duitsche republiek wordt onder
worpen aan een nieuwe kaste, even hoogmoe
dig als de vroegere jonkers en die een werke
lijke sociale en economische overheersching
uitoefent en een natuurlijke medeplichtige
is der militaristische reactie. Het beeld
vari een verarmd Duitschland noemt Poincaré
bedriegelijk en hy ried in dit verband dan
ook aan om eerst eens een bezoek te bren
gen aan het verwoeste Aisne-departement
en daarna aan het Roergebied. Dan zouden
de verschillen wel in het oog springen.
Poincare's rede laat voldoende zien welk
onthaal het Britsche ontwerp-antwoord te
Parijs zal vinden.
BUITENLAND.
Cholera in de Oekraïne.
Volgens mededeeling van de Russische
grens is de Aziatische cholera in verschil
lende gedeelten van Zuid-Oekraine uitge
broken.
Gezien het gemis aan de noodige
gezondheidsmaatregelen is men bevreesd,
dat de epidemie zich zal uitbreiden.
Pressie der Engelsche regeering i
De redacteur te Berlijn van de »Msb.«
seint
Naar aanleiding van de Britsche oorlogs-
havenplannen in Singapore seint de
Londensche correspondent van de »Voss.
Ztg.«, dat in welingelichte politieke kringen
telde hij hun aantal, doch moest dit spoe
dig opgeven, toen het hem niet meer mo
gelijk was, de zwarte gestalten te onder
scheiden.
Zoudt u uit dit vluchten niet opmaken,
dat het gansche eiland in beroering is«
waagde Johnson het fluisterend te vragen.
De dokter knikte.
^Ongetwijfeld Johnson, de aardbeving is
niet van plaatselijken aard, wie weet, hoe
het daar ginds, waar die duivels vandaan
komen spookt, wie weet of daar ginds niet
eene totale verwoesting reeds heeft plaats
gegrepen.
»Waar zouden zij heen snellen
»Het is best mogelijk, dat zij naar een
van de naburige eilanden vluchten.
Toen de laatste schaduw zich in de duis
ternis van den ingevallen avond had opge
lost, zetten de schipbreukelingen hun tocht
voort, een tocht vol gevaren. De aard-
schuddingen volgden, wel is waar, niet
meer zoo snel op elkaar, maar toch kwam
er zoo nu en dan een krachtige stoot,
vergezeld van een onderaardsch gerommel,
zoodat den mannen de haren ten berge
rezen. De ontploffingen herhaalden zich
om de vyf minuten, een zeker teeken, dat
men aan het begin stond van vreeselijke
gebeurtenissen.
Met bekwamen spoed ijlden de Engelschen
voort en toen men aan het terrein kwam,
waar het watervlak van den oceaan zich
vertoonde, liet zich een ontzaglyk, indruk
wekkend verschijnsel zien.
een mengeling heerscht van vrees en
achterdocht tegen Japan en dat deze ge
voelens de Oost-Aziatische verdedigings-
politiek van Engeland inspireeren.
Het is ook om deze reden, zegt het
blad, dat de Engelsche regeering pressie
op de Nederlandsche uitoefent om het
Indische vloot wetsontwerp zoo spoedig
mogelijk doorgevoerd te krijgen.
De Canadeesche tarwe-oogst.
Een telegram uit Ottawa behelst, dat
een officieel onderzoek naar de oogstvoor-
uitzichten van Westeljjk Canada de vroegere
rapporten bevestigt, dat men den grootsten
oogst in de geschiedenis van Canada kan
voorzien.
De totale tarweoogst wordt op 500
millioen schepel geschat of 100 millioen
hooger dan de hooge oogst van het vorig
jaar. Nooit is het vooruitzicht omstreeks
half Juli beter geweest.
Met het oog op het tekort aan arbeids
krachten van 10.000 man, dat in Canada
verwacht wordt, zullen op 27 Juli, 3 en
4 Augustus schepen uit Southampton,
Glasgow, Liverpool en Belfast Engelsche
oogstarbeiders aanvoeren. De arbeidsloonen
zullen waarschijnlyk 17 shilling per dag
en de kost zijn.
o
Ratten plaag in Spanje.
Er is thans werk aan den winkel voor
den rattenvanger van Hameln van het
nabij Lievana gelegen dorpje Santander,
blijkens te Madrid ontvangen berichten.
De boeren uit het district hebben de
hulp der regeering ingeroepen, om hen
te hulp te komen tegen de geweldige le
gers ratten, die hun landerijen overstroo-
men en den oogst vernielen. Het zijn
naar schatting zes millioen ratten, die uit
het lage gedeelte van het district Valencia
komen opzetten.
BINNENLAND.
Een brutale moord.
Een brutale moord heeft Zaterdagnacht
plaats gehad op een oude vrouw, die met
haar dochter alleen een huisje aan de
Kaucheraderstraat te Hoensbroek bewoont.
Ongeveer 3 uur 's nachts zijn twee tot
dusver nog onbekende mannen door ver
breking van een raam aan de achterzijde
het huisje, bewoond door de ongeveer 80-
jarige vrouw K. Haarsman en haar onge
ïZiedaar de Natuur aan den arbeid«
sprak dokter Arling.
Op dezelfde plaats, waar de kraterpijp
zich moest bevinden, had de door den
dokter voorspelde uitbarsting plaats, welke
gevoeglijk niet beschreven kan worden.
Uit den Oceaan, die in hooge beroering
was, steeg een dikke pikzwarte rookwolk
omhoog, aan den voet omgeven door een
breeden krans van woest, uitschietende
vlammen met een donderend knetterend
geluid, dat van een bombardement duizend
maal in kracht overtreffend. Het had den
schijn, alsof daar een honderdtal dynamiet-
bommen waren neergelegd, en deze nu
allen tegelijk ontploften. Langzamerhand
verdunde de gloed dermate, dat de vuur
zuil bijna loodrecht omhoog steeg, en zoo'n
licht verspreidde, dat naar dokters schatting,
de omtrek tot op tien mijlen ver verlicht
werd, zoodat alles duidelijk was te onder
scheiden. Onder al deze bedrijven door
zag men gloeiende steenen met een pijl
snelle vaart de lucht inschieten en gelijk
meteorieten een vurige streep achterlatende.
»Ik stel mij voor,* sprak Johnson, adat
het daar gloeiend heet zal zijn lc
»Daar kunt ge stellig van op aan,* gaf
de dokter ten antwoord, ade kraterpijp,
de zoogenaamde uitloozingsbuis zal een
smeltoven zijn
Hoe hoog zou daar de temperatuur wel
zijn,* vroeg Johnson.
aDat kan ik natuurlijk niet bepalen.
Als ge u evenwel voorstelt, dat het ijzer
Kantoor: 's-HERTOGENBOSCH.
VischstraatHoek Kruisstraat.
Kapitaal en Reserven f 12100.000.
Directie: H. L. CAPPETTI.
CREDIETEN DEPOSITO'S REKENING-COURANT
EFFECTEN COUPONS SAFE DEPOSIT.
Wij vestigen er speciaal de aandacht op, dat de
al onze verplichtingen ONVOORWAARDELIJK garandeert.
Zitdag te HEUSDEN eiken Woensdag van 1012 uur in
Hótel „C0NC0RDI4
veer 40 jarige dochter Bertje, binnenge
drongen.
De onverlaten, wien het te doen was
om de geldelyke bezittingen der vrouwen,
hebben het oude mensch in bed geworgd
en de dochter gebonden en een prop in
den mond gestopt, zoodat zij, die trouwens
niet geheel normaal is, niets kon uitrichten.
De indringers maakten zich daarna mees
ter van een bedrag van ongeveer f 800.
Des 's morgens werd de moord ontdekt
door voorbijgangers, die de voordeur van
het huisje, dat niet afgelegen ligt, zagen
openstaan. De politie werd onmiddellijk
gewaarschuwd en zy stelde met behulp
van politiehonden onmiddellijk een onder
zoek in.
Het schijnt vast te staari, dat meer per
sonen dan de beide indringers medeplichtig
zijn aan dezen brutalen overval. Vermoe
delijk hebben twee personen buiten op
wacht gestaan. Het was niet onbekend,
dat de oude vrouw geld in huis bad.
Hoewel men niet weet of de aanranders
Duitschers zijn, vreest men toch dat zij
over de grens zijn ontkomen, daar het
huisje dicht nabij de grens is gelegen.
o
Ontvlucht.
Vrijdagavond om 9 uur is te Warris-
veld uit het krankzinnigengesticht Groot
Graffel een verpleegde ontvlucht, n.l. de
20-jarige boerenknecht S., afkomstig uit
Twello, die voor een paar jaar een boeren
bij 1600 graden Celsius smelt, en dit
metaal bij de hitte van een vulkanische
uitbarsting een vloeistof gelijk wordt, be
hoef ik u niet te zeggen, hoe groot die
hitte zal wezen.
aKijk daar eens,« riep Black uit, naar
een punt aan den horizon wijzend, adat
zijn wilden, die ons eiland ontvluchten
alnderdaad*, mompelde de dokter, »ze
zijn beter af dan wij, wat er van ons nog
zal worden zal mij benieuwen*.
Het nachtelijk verschijnsel maakte op
de schipbreukelingen een diepen indruk.
Te middernacht begon de éruptie een wei
nig te verzwakken, doch dreigde een gevaar
van den anderen kant. De vulkaan, die
den ganschen dag had gebromd, begon nu
ook te werken, een verschijnsel, dat alge
meen wordt waargenomen, waar twee vul
kanen zich in eikaars nabijheid bevinden.
Mackinzer verhaalt, dat in 1780 op de
oostkust van IJsland, op 10 mijlen van
Reikaness, gedurende eenige maanden lang,
vlammen uit zee verschenen, waarop een
klein eiland ontstond. Na eenigen tijd
vlammen en steenen uitgeworpen te hebben,
verdween dit eiland. Doch onmiddellijk
daarna begon de Skapta-Sokull in werking
te komen.
De uitbarsting van den aardschen vul
kaan overtrof die van den onderzeeschen in
uitwerking en de schipbreukelingen, die
zooiets nog nooit hadden bijgewoond, zagen
met ontzetting het schrikwekkend ver
schijnsel aan. Ofschoon de plaats der uit
vrouw in haar woning had vermoord, met
het oogmerk diefstal te plegen. De recht
bank te Zutphen had zyn plaatsing in ge
sticht gelast.
o
AuU va» den dyk gereden.
Vrijdagmiddag wilde de auto, die ge
regeld den dienst onderhoudt tusschen
Kuinre en Blokzijl, op den Zeedjjk een
auto passeeren. Van den anderen kant
kwam de heer Hilbert Veenstra uit Ossen-
zyl op zijn fiets aanryden. Deze zag de
auto echter niet. Toen de chauffeur plot
seling den snel aankomenden fietser be
merkte, trachtte hij dadeljjk uit te wijken,
doch het was reeds te laat. V. werd aan
gereden en liep ernstige verwondingen 'op.
Bovendien was de auto door het uitwijken
van de steile helling van den Zeedijk ge
gleden, drie keer over den kop geslagen
en in dien toestand beneden aan den dijk
terecht gekomen. Wonder boven wonder
bekwamen de drie inzittenden geen noe
menswaardige kwetsuren. De gewonde
wielrijder werd in hoogst ernstigen toestand
naar het ziekenhuis te Meppel vervoerd.
Boedeiybe nishandeling.
Na eenige oneenigheid is de veehouder
S. te Berkhout door zyn buurman en diens
knecht zoodanig mishandeld, dat de man
aan de gevolgen overleden is.
barsting zich op twee uren afstands van
hen bevond, dreunde de grond geweldig,
terwijl de lucht vuurrood zag. Van tijd
tot tijd zag men eeri groep gloeiende mas
sa's de lucht invliegen, groote bogen be
schrijvende, een schitterende glans om zich
heen werpende, en vervolgens uit elkaar
spattende.
Eensklaps klonk een dreuning, die zich
aan de schipbreukelingen mededeelde.
»Het eiland gaat naar de haaien dokter*
sprak Black.
ïDaar heeft stellig eene geweldige aard
storting plaats* gaf dr. Arling ten antwoord,
neen gewoon verschijnsel myne vrienden
aHoe bedoelt u dat dokter vroeg de
atweede*.
alk bedoel, dat door de uitstorting van
stoffen uit het ingewand der aarde eene
ledige ruimte ontstaat, die natuurlijk moet
worden aangevuld. Het evenwicht moet
hersteld worden, dat is eene eeuwige Na
tuurwet.*
Zoo werd de gansche nacht doorgebracht
en toen de morgen aanbrak waren de na
tuurverschijnselen eenigermate bedaard,
zoodat de schipbreukelingen het waagden
hun schuilplaats te verlaten. Overal, waar
zij nu kwamen, zag men scheuren en klo
ven en uit sommige daarvan stegen zwa
veldampen op.
NIEUWSBLAD
vior het Land van HgusHen bh AltenaJeLangstraat ei de gommelerwaard
Wordt vervolgd.)