Und van altena
üj i nr. öetioorf een time
C. DE KEMP
IN GQUO EN ZILVER,
De Schipbreukelingen der
RAAMSDONKSVEER.
Nationale Bankvereeniging
ROTTERDAMSCHE BANKVEREENIGING
Waterpoort, Heusden.
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heusden.
No, 4315 Vrijdag 27 Juli 1923,
Reparatie-Inrichting.
Het Rijksschooltoezicht.
FEUILLETON.
Correspondentschap Ie Klasse.
KEIZERSDIJK F. 81.
912 uur.
11. J. ABB1NK.
Kapitaal f 75.000 000.—
Reserven f 36.500.000.
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no 61525.
Hótel CONCORDIA"
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25, en
franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 1 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
ii.
Zonder dit vertrouwen van de on
derwijzers kan de schoolopziener wel
is waar, circulaires uitvaardigen,
opgaven vragen over allerlei zaken,
tabellen samenstellen en meewerken
aan statistieken, maar op het eigen
lijke onderwijs heeft hij niet den
minsten invloed. Wil hij voor de
verbetering van het onderwijs iets
doen, dan is wel het eerste vereischte
dat hij door zijn optreden blijk geeft
van de praktijk van het onderwijs
op de hoogte te zijn, hart te hebben
voor het onderwijs en een man van
karakter te zijn, dan zal hij vertrouwen
en achting afdwingen en daardoor
invloed kunnen uitoefenen.
Wanneer we nu het schooltoezicht
van de nieuwe wet eens vergelijken
met dat van vóór 1921, dan valt
ons dadelijk op dat de tegenwoordige
inrichting millioenen meer moet kosten
dan de vroegere. Hoe het tegen
woordige schooltoezicht is samenge
steld, zagen we uit hetgeen de Stan
daardschrijver er van zei en 't is
jammer dat hij met zijn geestige pen
het vroegere ook niet uitschildert om
dan door een of andere vergelijking
duidelijk het onderscheid in het licht
te stellen.
Het vroegere schooltoezicht bestond
uit 3 Inspecteurs, 26 Districts-school-
opzieners en, als ik mij niet vergis, 128
Arrondisseraents-Schoolopzieners. De
Inspecteurs genoten een vast salaris en
ontvingen vergoeding voor bureaube
hoeften en reis en verblijfkosten,
maar van een apart gebouw voor bu
reau was geen sprake. Ook de Districts
schoolopzieners hadden een vast sala
44)
«Het gansche eiland is een vulkaan,
sprak de dokter «de aardkorst blijkt hier
zeer dun te zijn en het wordt tijd, dat
we hier van daan komen.
«U wil daarmede zeggen, dat ons eiland
in een vulkaan zal worden herschapen
vroeg de eerste.
«Dat geloof ik stellig en vast® sprak de
geleerde.
Langzamerhand bereikte men de plaats,
waar zich de grot moest bevinden en wie
stelt zich de verbazing der Engelschen
voor, toen zij iriplaats van de grot een
groot meer voor zich zagen 1 De dokter
stond aan den grond vastgenageld de
overigen geloofden hun oogen niet.
«Verdwenen is de grot® sprak de dokter
«in de peillooze diepte. Dat is het water
uit den grooten ketel, welks spanning van
alles de oorzaak is geweest, de ketel is
gesprongen er is een leegte ontstaan en
in die leegte is alles, wat zich daarboven
bevond, weggezakt.®
«Verbazend,® stamelde Johnson.
«Maar ge zult nu ook wel kunnen be
ris en vergoeding voor bureaubehoef
ten en reis en verblijfkosten, terwijl de
A rrondissements-schoolopzieners geen
salaris kregen, doch niets anders dan
f 1200 toelage per jaar reiskosten
Van deze f 1200 moest alles worden
betaald, zelfs de verblijfkosten bij
schoolbezoek benevens alle bureau
behoeften en materieel, zoodat van
de toelage al heel weinig overbleef,
vooral als men er ook nog een klerk
op na moest houden.
Men ziet dus hoeveel eenvoudiger
en veel minder kostbaar het vroegere
schooltoezicht was in vergelijking
met het hedendaagsche. En nu is
toch zeker de vraag gewettigd of het
tegenwoordige toezicht zooveel beter
is dan het vroegere Eenige weken
geleden heb ik een antwoord op deze
vraag verzocht aan een 18-tal be
kende hoofden van scholen uit ver
schillende deelen van ons land en
allen hebben mij met de meeste
bereidwilligheid een antwoord doen
toekomen. Merkwaardig is het dat
geen hunner het tegenwoordig toe
zicht beter noemt dan het vroegere.
Van 14 hoofden komt de meening
hierop neer dat het vroegere toezicht
minstens even goed werkt als het
tegenwoordige. Een 2-tal schrijft mij
dat hunne verhouding tot vroegere
autoriteiten van veel intiemeren aard
was dan hunne verhouding tot de hui
dige. Een ander doet mij kennen dat
schoolbezoeken van de thans verdwe
nen arrondissements-schoolopzieners
meer de kenmerken droegen van zelf
standig deskundig oordeel en zelfstan
dig optreden dan de schoolbezoeken
der schoolopzieners van heden ten
dage,terwijl de meening van 5 hoofden
hierop neerkomt dat sommige school
opzieners van thans zich te vaak
inlaten met kleinigheden, die in geen
enkel opzicht aan het onderwijs ten
goede komen
Nu weet ik zeer goed dat uit de
meeningen van bedoelde 18 school
hoofden niets positiefs afgeleid mag
en kan worden, maar wel geloof ik
dat daarin eene aanwijzing is gelegen
om grondig te onderzoeken of op het
rijksschooltoezicht, zooals dat thans
is ingericht, niet aanzienlijk zou kun
nen worden bezuinigd zonder dat
daardoor het onderwijs ook maar
rekenen, welke gevolgen die inzakking
heeft, nietwaar
«Eene verheffing van den bodem ver
onderstel ik,® sprak Black.
«Natuurlijk, die vei heffing zal op den
oriderzeeschen vulkaan van invloed geweest
zijn, m. a. w. deze is opwaarts geheven en
zal de grondslag zijn tot de vorming van
een nieuw eiland en als ge u op dat oogen-
blik in zee hadt bevonden, zoudt ge de
temperatuur van het zeewater ontzettend
hoog gevonden hebben.®
«Is dat dan meer gebeurd vroeg
Harry.
«Zeker in 1820 zagen de inboorlingen
van Banda voor de baai van Couvapi voor
den ingang der baai een muur uit zee ver
schijnen, gevormd uit rotsblokken. De ver
heffing had langzaam plaats, maar het
water was zoo heet, dat men er wel eieren
in had kunnen koken.®
De schipbreukelingen stonden nu voor
een vreedzaam landschap en dreigend ver
hief zich in de verte de vulkaan, die, met
medewerking van den onderzeeschen, dit
alles had bewerkt. Puimsteen dreef bij
groote hoeveelheden op het water van het
nieuwsgevormde meer, waar van tijd tot
tijd aan de oppervlakte zich ettelijke bor
relingen vertoonden, ten bewijze, dat het
er nog lang niet pluis was.
«Maar waar komen die visschen van
daan,® riep Johnson verbaasd uit, terwijl
hij op eenige dier waterbewoners wees,
wier doode lichamen aan de oppervlakte
eenigszins wordt geschaad. Mocht
uit zoodanig onder- zoek blijken dat
bezuiniging zeer wel mogelijk is, dan
is het m.i. de plicht der regeering om
omverwijld de noodige stappen te
doen, die met betrekking tot het rijks
schooltoezicht tot de gewenschte ver
eenvoudiging kunnen leiden.
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Da vrede is te Laussanne geteekend.
Wat het nieuwe Turkije dooi" den gunst
der omstandigheden en de kunst van zijn
diplomatieke onderhandelaars, vergeleken
met het verdrag van Sèvres, te Laussanne
heeft kunnen bereiken, is, naar dr. Julius
Becker in de Voss. Ztg. opmerkt, enorm.
Wel blijven Mesopotamië, Syrië, Palestina
en Egypte voorgoed verloren en ook weegt
de territoriale winst van Oost-Thracië met
Karagatsj niet tegen 't verlies op, maar de
vertegenwoordigers van Kemal pasja hebben
Gr e vestigd:
TELEF. 15.
Voor verwisseling van Bank
papier en Specie, Discontee
ring, Beleening, Bewaar
geving, Assignatiën, enz.
is het Kantoor geopend van
Nadere inlichtingen verschaft
gaarne
De Correspondent,
zich bevonden.
«Dat zijn natuurlijk zeevisschen, die met
de algemeene verhuizing zijn meegegaan,
omdat ze waarschijnlijk geen tijd zullen
gehad hebben, om te ontvluchten aan het
gevaar, dat hun heeft overvallen. Gij hebt
hier een klein tafereel uit de geschiedenis
der aarde bijgewoond en zoo kunt ge gemak
kelijk begrijpen, hoe het mogelyk kan zijn,
dat men in hooge streken overblijfselen
van zeedieren kan aantreffen. Als vanavond
of morgen door een scheur in den bodem
van dit meer het water wegvloeit, als die
bodem zich later, ook al weer tengevolge
van natuurkrachten zich opheft, als hij
begroeid wordt en in den loop der tijden
bedekt met aangewasten grond, zooals men
dat noemt, als er dan in dien grond wordt
gewerkt, is het niets vreemds er een
haaienskelet of iets dergelijks te vinden.
Intusschen, en dit is erger, zijn wij er
treurig aan toe, wij hebben alles verloren
en zullen ons dus moeten vergenoegen
eenige nachten onder den blooten hemel
door te brengen, totdat we weer een plekje
zullen gevonden hebben, waar we ons hoofd
rustig kunnen neerleggen.®
«Maar dan toch niet op dit eiland, dok
ter liet Johnson er op volgen.
De schipbreukelingen liepen nu in de
richting van de plek, waar zij na de schip
breuk der «Seabird® aan land waren ge
gaan. Overal, waar zij zich begaven, had
het eiland veranderingen ondergaan. Onder
weg woonden zij nog een hoogst treurig
Kantoor: 's-HERTOGENBOSCH.
VischstraatHoek Kruisstraat.
Kapitaal en Reserven f 12 ÏOO 000.
Directie: H. L. CAPPETTI.
CREDIETEN DEPOSITO'S REKENING-COURANT
EFFECTEN COUPONS SAFE DEPOSIT.
Wij vestigen er speciaal de aandacht op, dat de
al onze verplichtingen ONVOORWAARDELIJK garandeert.
Zitdag te HEUSDEN eiken Woensdag van 1012 uur in
ook geen vinger uitgestoken om aanspraken
op deze gebieden te laten gelden zij hebben
veeleer van deze gebieden nadrukkelijk af
gezien en zich met betrekking tot hun
verder lot gedesinteresseerd verklaard. Maar
daarentegen hebben zij en met succes
al hun krachten er op gericht om voor
Turkije in politiek en cultureel en zoo
ver mogelijk ook in economisch opzicht
een onafhankelijkheid te verwerven, als het
vroegere Ottomaansche rijk in de nieuwe
geschiedenis nooit heeft bezeten Zij hebben
de hoofdstad Constantinopel en de zeeëngten
van elke buitenlandsche heerschappij bevrijd,
zij het, dat zij daarvoor het offer eener
soort van internationalisatie der zeeëngten
moesten brengen.
De kwestie der schadeloosstelling is voor
het nieuwe Turkije opgelost door een een
voudige verrekening tegen de anders toch
reeds verloren tegoeden en de rentebetaling
voor de oude Turksche schuld, voorzoover
het nieuwe Turkije die te dragen had, is
gereduceerd overeenkomstig het feitelijk
betaalvermogen van den staat. Want on
danks de verklaring van generaal Pelié in
de laatste zitting van 47 Juli kan als
zeker worden aangenomen, dat de latere
onderhandelingen der regeering van Angora
met de crediteuren het voor Turkije ge
wenschte resultaat zullen hebben.
Maar het allerbelangrijkste resultaat der
revisie van 't verdrag van Sèvres is voor
Turkije de bevrijding van de buitenlandsche
tafereel bij, dat wel in staat was, hun met
afgrijzen te vervullen. De dorre plek, in
welks midden de gifboom stond, lag be
zaaid met lijken van mannen, vrouwen en
kinderen.
«Ongelukkigen,« sprak de dokter, «ze
zijn hierheen gevlucht, om den dood te
ontkomen, niet wetende, dat ook hier de
dood hun wachtte.®
«Dit doet mij vermoeden,® sprak John
son, «dat het vannacht erg gespookt heeft.®
«Als deze wilden,® liet de dokter er op
volgen, «tot dit eiland behoorden, hadden
zij ongetwijfeld geweten, dat deze plek
doodelijk was, daarom heb ik allen grond
te vermoeden, dat zij van een ander na
burig eiland hierheen zijn gekomen, om
hun heil in de vlucht te zoeken. Al deze
eilanden hebben één bodem tot grondslag,
door de vulkanische werkingen is die bodem
omgewoeld en hebben de gevolgen zich
geopenbaard aan al de leden der Salomons-
groep. Intusschen wordt het meer dan
tijd. dat we hier vandaan komen als al
deze lichamen tot een staat van ontbin
ding komen, zal de lucht verpest worden,
tenzij er een of ander wonder gebeure.
Laat ons deze plaats zoo spoedig mogelijk
verlaten.®
Men keerde het rijk der dooden den
rug toe en sloeg een anderen weg in.
«Ge zult me nu toch wel willen geloo-
ven,® vervolgde de dokter, «toen ik over
de veranderingen sprak, welke onze aarde
eenmaal zal ondergaan. Wat ge hier in
voogdij door de z.g. capitulaties, die eiken
buitenlandschen consul het recht gaven zich
te mengen in alle zaken, welke de buiten
landers betroffen en die den buitenlanders
bijna absolute belastingvrijheid garandeerden.
Om de afschaffing der capitulaties is
gedurende de geheele conferentie de felste
strijd gevoerd.
De buitenlanders in Turkije zullen thans
onder 't Turksche recht vallen, aan welks
aanpassing aan het Europeesche rechts
systeem neutrale rechtsgeleerden vijf jaren
lang zullen medewerken en die als eenige
herinnering aari de vroegere capitulaties
gedurende deze periode een zeer beperkt
protest-recht bezitten met betrekking tot
dringende gevallen van arrestatie van
buitenlanders. In alle overige zaken zal
Turkije echter, evenals de Europeesche
Staten, voortaan zelfstandig en onafhan
kelijk haar eigen aangelegenheden kunnen
regelen.
Het heet dat Frankrijk en België het
eens zijn geworden over het antwoord aan
Engeland en, naar de «Tel mededeelt,
zullen de Fransche en Belgische ant
woorden een goede basis voor besprekingen
met Londen vormen en worden de Britschen
belangen ontzien. Het wordt hoog tijd,
want in politieke kringen te Londen wordt
het uitstellen van Frankrijk van de be
antwoording der Engelsche ontwerp-nota
met steeds grooter ontevredenheid beoordeelt.
het klein hebt gezien, zal dan in het groot
gebeuren, ook zal eenmaal de tijd aanbre
ken, dat de wateren zich over Parijs zul
len verspreiden, dat Parijs zal bewoond
worden door visschen, dat in zijn straten
zich haaien zullen bewegen.®
Black zag den dokter ongeloofelijk aan
en glimlachte.
«Ja zeker,® sprak de dokter, «ik spreek
in vollen ernst en gy zoudt mij niet zoo
glimlachend aanzien, als gij evenals ik, de
geschiedenis der aardwording had bestu
deerd. Natuurlijk zullen wij het niet be
leven, mijne vrienden, want er zullen nog
eeuwen verloopen, voordat het zoover is,
maar dat het zóóver zal komen, dat staat
zoo vast als een paal boven water. Weet
ge dan, hoe het er ongeveer zal uitzien
Parijs zal in de diepte der wateren weg
zinken, gelijk Ninivé thans onder het zand
der woestijnen bedolven ligt. Wanneer de
bodem slechts 166 Meter en 66 cM. daalt,
iets, wat in 50 eeuwen plaats grijpt, zal
Europa niet meer aan het vasteland van
Azië verbonden zijn. Europa zal dan de
gedaante van een archipel aangenomen
hebben, waarin de verschillende eilanden
door breede zeearmen gescheiden zullen
zijn. De vlakte van den Dnieper wordt
ganschelijk en al bedekt door water. Een
groot gedeelte van Hongarije, Denemarken
en geheel Nederland zal naar de diepte
verdwynen.
NIEUWSBLAD
Uil faultily en MteiajeLeiistreatei deBoEHielerwaard
Wordt vervolgd.)