Nederland in vijf en twintig jaren De Schipbreukelingen der Nationale Bankvereeniging ROTTERDAMSCHE BANKVEREENIGING Uitgave: Firma L J* VEERMAN, Heusden. No, 4324 Woensdag 29 Augustus 1923 1898—1923. FEUILLETON. Kapitaal f 75.000.000.— Reserven f 36.500.000. UND VAN AlTENA Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 4.25, en franco per post beschikt /4.40. Afzonderlijke nummers 6 cent. Int Telefoon no. 19. Postrekening no 61525. Advertentiën van 4 6 regels 90 cent. Elke regel meer 45 cent. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 4 uur en Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht. IV. (Slot) Maar, bijna elke tak van weten schap vindt in dit kleine land ernstige en ook in het buitenland gewaardeerde werken in eiken wetenschappelijken kring worden Nederlanders gaarne ontvangen en gezien daartegenover weet ook ieder Nederlander hoeveel juist in het buitenland te leeren valt en moet de aard van den Nederlander wel van nature cosmopolitisch zijn, omdat zijn eigen kleine land hem be perkende grenzen stelt. Men denke b.v. eens aan de toepassing, die het vliegwezen reeds in Nederland heeft gevonden vanuit Amsterdam en Den Haag gaan een groot aantal vlieg- diensten naar de omliggende landen I Tegelijk met de wetenschap bloei den- in de zeventiende eeuw de kuns ten. Niet in gelijke mate als toen bloeien zij ook nu nog. Nederland heeft onder zijn schilders geen Rem brandt en geen Gerard Dou onder zijn toonkunstenaars geen Sweelinck onder zijn letterkundigen geen Joost van den Vondel, maar ook al weer hier geldt, dat geen gebied van kunst in Nederland onbetreden wordt ge laten dat ook in de kunst, zooveel mogelijk in samenwerking met het buitenland gestreefd wordt naar het beste wat bereikt kan worden. In de schilderkunst beteekent de aanvang van Koningin Wilhelmina's regeering het einde van de dus genaamde Haag sche school, waarin een Joseph Israels, een Mesdag, een Breitner, en Mauve, en tal van andere grooten, ook in het buitenland bekend schitterden. Deze kwarteeuw opende een periode van strijd, innerlijken strijd wellicht tus schen verschillende kunstinrichtingen, ieder eerlijk vechtend voor eigen idealen namen van een Toorop en an deren staan in deze periode vooraan. In de dichtkunst en de letterkunst zijn het voornamelijk de zgn...Nieuwe Gidsers, de dichters en schrijvers, die onder leiding van Willem Kloos 54) «Ge begrijpt dat wij, aangezien ons ge tal niet zoo groot is, een krachtiger middel dan vuurwapenen moesten bezigen, om de talrijke wilden van het lijf te houden en wel op een behoorlijken afstand. »Het wemelt dus hier inderdaad van wilden vroeg Johnson. «Dat is te zeggen,liet Hughes er op volgen, vóórdat de vulkanische uitbarsting plaats greep, wemelde het hier van die duivelsche zwarte. Op twee uur afstand heeft de aardbeving een gansch dorp ver woest en na dien tijd zullen zij stellig zeldzamer zijn geworden. Aangezien zij evenwel weten, dat wij ons hier bevinden, komen zij telkens opdagen, om van ons een heerlijken maaltijd te bereiden.* «Doch zoover zal het nimmer komen,* merkte Harry op, «sinds ge door uw electrisch-technisch bureau ze kunt ver delgen.* «Ja,« verbeterde de Soeltan, «mijn electro-technisch bureau werkt even snel en krachtig mijnheer, als de batterijen der groote mogendhedenaanstonds zult ge en een Lode wijk van Deyssel een j nieuwe richting in de literatuur wisten j te doen baanbreken, en die deze pe riode min of meer hebben beheerscht de namen van een Louis Couperus en een Frederik van Eeden staan wel bovenaan, de eerste vooral als woord kunstenaar van ongeëvenaarde groot heid. Op het gebied van de tooneel schrijt en de tooneelspeelkunst, gaf deze kwarteeuw ook aanleiding tot menigvuldigen strijd; nieuwe rich tingen braken zich baan oude repu taties werden aangetast. Maar onbe streden erkent Nederland in Louis Bouwmeester, den bijkans 85-jarige, die reeds twintig jaren geleden de Shylock in de „Koopman van Venetië" te Parijs met ongeëvenaard succes speelde en nog steeds speelt, den al lergrootsten kunstenaar en naast hem is zijn znster Mevrouw Mann Bouw meester een tragedienne, wier nauwe vriendschapsbanden met een Sarah Bernhard nog onlangs in de benoe ming tot Officier de le Instruction Publique erkenning hebben gevonden. En als wij ons op het gebied van Muziek begeven, dan kunnen wij en kele bekende toonkunstenaarsnoemen, maar dan wordt hun naam overscha duwd, de Nederlandsche faam in het buitenland meer erkend door Willem Mengelberg, die sedert 1896 staat aan het hoofd van bet Amsterdamsche Concertgebouw, een ensemble, dat evenals zijn directeur, in alle deelen van de wereld bekend is en men mag gerust zeggen beroemd. Nederland heeft nooit een eerste plaats inge nomen op het gebied der schepende kunst, wel op dat der uitvoerende het heeft kunstenaars geleverd op elk gebied, maar een die grooter, alge- meener is dan Willem Mengelberg, zelden of nocit. En tenslotte, in deze kwarteeuw, dat het verkeer geheel eene hervorming onderging en van de trekschuit tot de vliegmachine leiddein deze kwarteeuw, die Nederland als land waar het wielrijden niet meer als sport maar als dagelijksch middel van vervoer wordt beoefend, heeft boven aan gebrachtin deze kwarteeuw is in Nederland evenals elders de beoefening van de sport op ongekende wijze toegenomen. zien, hoe groot de verwoestingen zijn.« »Ik ben er zeer benieuwd naar,* zeide de dokter, «en ik stel mijzelven de vraag, hoe ge aan de installatie zijt gekomen Ge neemt mij toch niet kwalijk, dat ik die vraag doe «Volstrekt niet mijnheer de dokter, vol strekt niet, ge hebt misschien eenig recht die vraag te stellen en ik wil u het ant woord daarop niet schuldig blijven. Welnu, ik bezit eene hoogst eigenaardige werkplaats, die nooit, door wie ook, zal ontdekt worden en wier ligging alleen mij en mijnen mannen bekend is.« «Misschien bevindt zij zich wel in het middelpunt der aarde,* glimlachte Black. «Neen, zoover niet, maar toch wel in het gebergte, in een reusachtige grot, waar van de inhoud circa 20 Meter in het kubiek bedraagt, dat is dus 8000 kubieke Meter.* «Ontzettend zeide de dokter, «ver bazend, bevinden zich op dit eiland zulke grotten «O, zeker er bevinden zich hier een zeer groot aantal reusachtige grotten. Het gansche eiland schijnt op zulke onderaardsche holen te rusten en daarom verwondert het mij reeds, dat bij de jongste aardbeving het eiland nog niet ingestort is «Dat is ook mijn meening,* sprak de dokter, «en daarom hadden wij reeds het plan dit eiland te verlaten «Och, al deze eilanden zijn van den zelfden bouw, ge zoudt slechts van den wal in de sloot geraken. Ik ben niet voor Wie herinnert zich niet, dat een kwarteeuw geleden een voetbalwed strijd zelfs tusschen groote elftallen door een duizendtal toeschouwers werd bezocht. Maar, sedert Nederland in 1913 er in slaagde een vertegen woordigend Engelseh elftal met 2 1 te slaan sedert de wedstrijd Neder land België een jaarlijks terugkeerend evenement werd, zijn de internatio nale voetbalwedstrijden toegenomen, en tot evenementen geworden, die door tienduizenden telkenmale wor den bezocht. Daarnevens is het de wielersport, die aanleiding heeft ge geven tot don bouw van een aantal zeer goede banen in de groote steden van Nederland de wielersport, waar in Nederland sterren heeft als een Jaap Eeden, die in 1896 te Parijs den Brassard telkenmale won, als Meyers, die in 1902 en 4 903 den Grand Prix de Paris won, als Cordang, die in 1900 den Bol d'Or won, laatstelijk als een Moeskops, twee maal achtereen wereldkampioen, te Parijs een be kende en geziene figuur. En dan is er de roeisport tweemaal wonnen Nederlanders te Henley de Diemond Sculls de schietsport, de scherm- sport, de bokssport, de paardensport, de lawtennissport. de zwemsport en zijn er zoo tal van uittingen van sport meer, waarin Nederland ook heeft getracht niet achter te blijven. Op de Olympische tournooien is Ne derland zelden vooraan geweestde beoefening van sport is hier te lande nog niet algemeen genoeg en de atle- thiek staat daar eer op den voor grond. Maar op vele internationale tournooien zijn er mededingers ge komen uit ons lage land aan de boor den van de zee, en ze hebben er altijd ernstig mede gestreden en menigmaal een goed figuur gemaakt. Voor den Nederlander in de eerste plaats is deze kwarteeuw belangrijk, maar ook voor dengene, die met wel willendheid de ontwikkeling van Ne derland vanuit hel buitenland gade slaat. Evenals de omringende groote en kleine landen heeft Nederland de gevolgen van de veranderingen, die zich in deze kwarteeuw voordeden, ondergaangrootere landen hebben zich niet daaraan kunnen onttrekken hoe zou Nederland het gekund hebben? verhuizen mijnheer de dokter, omdat ik heusch niet weet, waar ik te lande kom, zoodat het beste is, te wachten tot dat het der Voorzienigheid behaagt ons hier, uit onzen niet zeer benijdenswaardige toe stand te verlossen »Ja,« mompelde de dokter, «wanneer zal dat gebeuren*. «Wanneer herhaalde Hughes, «wanneer De Soeltan slaakte een diepen zucht en zweeg. De weg, die men volgde, liep door een hoogst grillige landstreek, welke er zeer tropisch uitzag en sterk herinnerde aan het Australisch landschap. De dokter liet niet na, alles wat bij passeerde, goed op te nemen en als men eene vreemde plant of struik voorbij girg, stond hij even stil. «Daar gaat niets boven de tropische r,atuur« sprak Johnson, terwijl hij naar eenige acacia's zag. «En juist in die heerlijke natuur* gaf de dokter ten antwoord «hebben de meeste verwoestingen plaats, zooals aardbevingen, vulkanische uitbarstingen en wat die meer zij «Moeder natuur« klonk het uit des Soeltans mond «is hier een weinig driftig uitgevallen en zooals het met driftige menschen gaat mynheer de dokter, zoo gaat het ook met haar.« Toen men aan een hollen weg was ge naderd, hoorde men reeds het bruisen der Diamantrivier, een breeden volwassen stroom, Kantoor: 's-HERTOGENBOSCH. VischstraatHoek Kruisstraat. Kapitaal en Reserven f 12 ÏOO.OOO. Directie: H. L. CAPPETTI. CREDIETEN DEPOSITO S REKENING-COURANT EFFECTEN COUPONS SAFE DEPOSIT. Wij vestigen er speciaal de aandacht op, dat de al onze verplichtingen ONVOORWAARDELIJK garandeert. Zitdag te HEUSDEN eiken Woensdag van 1012 uur in Hotel „CONCORDIl Zoowel in als na den oorlog heeft het zorgvuldig hiervoor gewaakt, dat het zich bij den opbouw der inter nationale samenleving, die thans voor de deur staat, niet zou opdringen. Het heeft tijdens den oorlog, zij het ook niet zonder moeite, in vrede en vriendschap geleefd met de oorlogvoe renden het heeft na den oorlog zekere geschillen gehad met zijn naaste na buur België, die reeds min of meer tot het verleden mogen worden ge acht te behooren, Nederland heeft zijn goeden wil getoond door een beschei den aandeel te nemen in het werk van den opbouw, ook in Frankrijk, waar men de daaruit sprekende sym pathie, die in Nederland voor Frank rijk traditioneel is, heeft erkend. On getwijfeld zal niets den gemiddelden Nederlander liever zijn, dan aan het werk van den opbou'w zijn aaDdeel bij te dragen, maar daartoe is het ook noodig, dat men niet onderschat wat Nederland zelf in en door den oorlog geleden heeft Veel moet er inwendig worden hersteld veel moet ook hier opnieuw worden opgebouwd wat door den oorlog is verloren ge gaan, maar daarnevens blijft er onge twijfeld kracht over om aan den op bouw in het algemeen, die ook voor Nederland zelf van het grootste belang is, mede te werken. wiens helder kristalwater over tal van rotsen vloeide. «Wij naderen het oorlogsterrein dokter* sprak Hughes «en aangezien men nooit kan weten, waar het goed voor is zullen wij er wijs aan doen, ons verdekt op te stellen «Wat bedoelt u daarmede, mijnheer?* vroeg Black, «acht u het gevaar dan nog niet volkomen geweken «Dat wil zeggen, het is best mogelijk,* gaf de Soeltan ten antwoord, «dat de na gelaten betrekkingen hurine dooden gaan begraven, ofschoon ik vermoed, dat zij, inplaats van lichamen stukjes zullen vinden I* «Is de verwoesting dan zoo ontzettend geweest vroeg Harry Hughes geheim zinnig aanziende. «Dat kunt gij wel ten naastenbij berekenen mijnheer. Tegen eene bestorming van keien is zeer weing bestand, daarvoor zijn de projectielen te zwaar De Amerikaan zou juist zijn rede ver volgen, toen een half gesmoord geweeklaag zijne aandacht trok. Men keek elkaar aan. «Laat ons zeer voorzichtig zijn* sprak hij, terwijl hij in de richting zag, vanwaar het geluid kwam. Voetje voor voetje schreed men voor waarts, totdat de dokter eindelijk naar iets donkers wees, dat in gebogen houding tegen een boom aanleunde. «Een jonge vrouw in haar stervensure,* mompelde Johnson, «ze is vreeselijk ver* minkt, het bloed stroomt haar over het BUITENLANDSCH OVERZICHT Ook de Duitsche regeering heeft ge antwoord op hetgeen Poincaré heeft te berde gebracht in het aan Engeland gerichte Fransche geelboek. Stresemann heeft bij een lunch, aange boden door den Deutschen «Industrie und Handelstag* een rede gehouden, die getuigt van veel tact en waarin angstvallig werd vermeden een onaangeriamen toon aan te slaan. Stresemann's woorden gaven blijk van verzoeningsgezindheid. Hij borduurde voort op de uitlatingen in zijn jongste rijksdagrede, dat het herstel van den binnenlandschen toestand tevens I eteekende de beste stabiliseering op buiten- landsch-politiek gebied. In dit verband legde hij den nadruk op de ingrijpende maatregelen, waartoe de tegenwoordige regeering was overgegaan om een deviezen- fonds te vormen, het aanzyn te geven aan waardevaste betaalmiddelen en om de rijksfinanciën weer «gezond* te maken. Met klem ontkende hij echter, dat Duitsch* land zelf den val van den mark had bewerkt. Daarentegen om te illustreeren welk een omvang de depreciatie der valuta had aangenomen, wees hij er op, dat de groote macht en invloed der Duitsche fioancieele instellingen thans nauwelijks nog bestaat. Om kleine geldbedragen voor import van voedingsmiddelen op te brengen, moet op het oogenblik het geheele Duitsche bedrijfsleven zich ten zeerste inspannen, gelaatzouden we niet naar de ongeluk kige gaan vroeg hij op medelijdenden toon. «Neen, volstrekt niet,* liet Hughes er op volgen, «we zouden ons zeiven in een groot gevaar brengen, want vergeet niet, dat de wilden hunne gewonden nooit alleen laten en ongetwijfeld ligt zij hier niet verlaten. Wachten wij hier slechts een oogenblikje De jeugdige Melanesische vrouw met haar wonden wekte zeer het medelijden op van dokter Arling, die, als hij naar zijn gemoed te werk had gegaan, op den armen stakkert was toegesneld. Maar aangezien hij door zijne menschlievendheid de overigen in gevaar zoude brengen, was hij wel ver plicht aan zijn begeerte naar hulpverleenen weerstand te bieden. Niet lang daarna bleek dan ook, dat Hughes gelijk had. Men hoorde een licht gekraak en zag toen een reusachtigen neger te voorschijn treden, die in de hand een bamboezen koker vast hield. «Hij heeft drinken voor haar gehaald,* mompelde de dokter, «het mensch versmacht wellicht van-dorst.* «Neen, dat geloof ik niet,* liet Hughes er op volgen, «kijk, hij legt den koker op den grond neer en ziet haar wanhopig aan.* Wat nu gebeurde, joeg allen ontzetting aan. NIEUWSBLAD voor liet Laad van Hgysogo en AltoeajBlanQstriat ei de Boimelerwaarij Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1923 | | pagina 1