SOUVENIRS
met eigen foto
A. A. COERTSE, Fotograaf
Eind B 119 - GORKUM.
Openbare Vergadering van den Raad
der gemeente ALMKERK,
op Dinsdag 30 October, nam. 2 uur.
Voorzitter: EdelAchtb. Heer J. W.
Egberts.
Secretaris* WelEd. Heer C. J. v. d.
Wiel.
Afwezig de heerenv. d. Wal en Donker.
De Voorzitter opent de vergadering
met gebed en verzoekt den Secretaris
de notulen der vorige vergadering voor
te lezen, welke onveranderd worden goed
gekeurd,
Aan de orde zijn ingekomen stukken.
Een schrijven van den R. K. Bond
voor vroedvrouwen, gevestigd te Heerlen,
welke den Raad beleefd verzoekt eenige
subsidie toe te kennen.
Op voorstel van B en Wwordt op
dit adres afwijzend beschikt.
Een schrijven van de N. V. „A.L.A.D."
gevestigd te Meeuwen, waarin den Raad
wordt verzocht, een subsidie van 10 cent
per inwoner te willen verleenen, op grond
dat deze onderneming voor groote uit
gaven staat, in verband met den bouw
eener garage enz.
Besloten wordt dit adres aan te houden.
Een schrijven van de Electr, Commissie
alhier, waarin dén Raad in overweging
wordt gegeven, met het oog op inge
komen bezwaren van eenige lichtver-
bruikers, eene andere regeling vast te
stellen inzake stroomafname. Het wil
de Commissie voorkomen, dat het on
billijk is, dat de eene verbruiker voor
licht 25 cent per K.W. en de andere
60 cent per K W. moet betalen, èn stelt
daarom voor, de speruren voor kracht-
afname te wijzigen in dien geest, datnè,
een half uur vóór zonsondergang en een
half uur vóór zonsopgang voor lichtaf-
name 60 cent per K.W. moet worden
betaald, terwijl mede wordt voorgesteld
voor kracht 20 cent in plaats van 25
cent per K.W. te betalen.
De Voorzitter zegt, dat de meerderheid
van B, en W. zich met dit voorstel kun
nen vereenigen. Eene groote onbillijk
heid kan, volgens spr., hier uit den weg
worden geruimd, hoewel het vorige jaar
tot de thans bestaande regeling was be
sloten.
De heer Ottevanger leest eenige ge
gevens voor, waaruit de onbillijkheid
blijkt, voor hen die geen stroom voor
kracht afnemen.
De heer de Jong verklaart zich in
een uitvoerig betoog, tegen het voorstel,
ondermeer zegt spr., dat verleden jaar
op de vastgestelde voorwaarde gewerkt
is stroomafnemers te verkrijgen, waar
ook spr. tot zijn spijt aan mee geholpen
heeft en het komt spr. voor, dat er nu
gehandeld wordt als een kooiman (als
de eenden er in zitten dan de deur dicht)
en vindt daarom deze regeling niet flink
in oogenschouw dient genomen te worden
dat het landbouwbedrijf niet zulke groote
winsten oplevert. Het voorbeeld van een
arbeider gaat niet op, deze maakt des
morgens maar 'n oogenblik gebruik van
't licht en meestal met één lichtpunt.
Spr. merkt tevens ook nog op, dat zijn
Btroomafname in de gegevens opgenomen
hadden kunnen worden. Hij was Jtot
stroomafname bereid gevonden, doch op
de tegenwoordige voorwaarden, spr. zou
anders nooit zijn aangesloten.
De heer Ottevanger zegt, we moeten
de zaak niet zoo eenzijdig bekijken, het
is onbillijk dat een arbeider 60 ct. per
K.W. en een boer 25 ct. betaald, zelfs
is het onbillijk voor den eenen boer tegen
over den andere. Spr. is er ook voor, de
prijs voor krachtafname 5 ct. per K.W.
te verminderen en kan niet begrijpen,
dat de heer de Jong zoo tegen dit voor
stel gekant is.
De heer Snoek meent, dat het een
proefjaar was en brengt ook nog eenige
bezwaren in 't midden tegen het voorstel.
Het spijt de heer de Jong, dat er
zooveel afnemers door hem persoonlijk
zijn gelokt.
De heer Ottevanger zegt, dat de ar
beider van jas en bloed betaald, anders
is het met den boer.
De heer de Jong zegt, het had knapper
gestaan wanneer verleden jaar dit voorstel
was gedaan.
De heer v. d. Meijden meende ook
dat het een proefjaar was.
De Voorzitter zegt, dat de cijfers door
de P.N.E.M. gegeven, niet juist blijken
geweest te zijn.
De heer Verschoor kan zich wel met
het voorstel vereenigen mede aan de
hand van eenige, door hem verzamelde
gegevens.
De heer van Leeuwen is nog weinig
met de zaak op de hoogte en zou dit
adres aan willen houden opdat verdere
inlichtingen verkregen zouden zijn.
De heer Ottevanger zegt, dat wanneer
blijkt dat er verandering moet komen
dit altijd kan gebeuren, en vindt geen
termen aanwezig om dit adres aan te
houden.
De heer Koekkoek is ook voor inwil
liging van deze zaak.
De Voorzitter wenscht dit voorstel in
stemming te brengen.
De heer Snoek zou graag voor er ge
stemd werd eene wijziging willen brengen
in de speruren, door in plaats van te
bepalen een 1/2 uur na zonsondergang
dit te stellen op 1 uur, daar de arbeiders
's avonds nog al laat werken.
b. v.
Broches, Horloge- of Collieraanhangers, Dasspelden,
Sigarettenkokers, Manehetknoopen, enz. enz.
is een aardig ST.-NICOLAAS-CADEAU.
v/h. J. C. G0ETHALS
De heer de Jong kan zich met deze
wijziging wel vereenigen, deze wijze
wordt dan ook door B. en W. overgenomen,
waarna het voorstel zonder hoofdelijke
stemming wordt aangenomen.
De gemeenterekening dienstjaar 1922
wordt goedgekeurd, nadat de commissie
bij monde van den heer Walraven heeft
verklaard, dat de rekening op eene op
merking na in orde is bevonden.
De Voorzitter dankt de commissie voor
de door hun verrichte werkzaamheden.
Thans is aan de orde behandeling van
de gemeentebegrooting 1924, welke 14
dagen ter inzage heeft gelegen.
De Voorzitter wil over enkele posten
een kleine toelichting geven. Op de
begrooting komt voor een post van
f850 voor drinkwatervoorziening. Spr.
stelt voor eene drinkwatervoorziening
fonds op te richten, waarvoor dit bedrag
voorloopig bestemd is. Op 't oogenblik
weet spreker met deze voorziening geen
raad. Pompen of een waterleiding is
te duur, wij moeten sparen en wanneer
nu elk jaar voor dit fonds een zeker
bedrag wordt afgezonderd, komen wij
ten slotte aan een kapitaal 't welk dan
gebruikt zou kunnen worden, wanneer
er vooruitzicht is voor afdoende verbe
tering. Hoewel de gemeentefinanciën niet
gunstig zijn, zou spreker er prijs op
stellen wanneer zijn voorstel werd aan
genomen, hem is altijd geleerd te sparen.
Verschillende leden kunnen zich met
dit voorstel niet vereenigen, daar men
moeilijk sparen kan als men nog schuld
heeft.
De heeren Ottevanger en de Jong
betoogen, dat wanneer ingrijpende maat
regelen in de drinkwatervoorziening zou
den moeten genomen worden, wel een
geldleening kan worden aangegaan.
De heer Verschoor zegt als de Bouw
verordening zoo blijft werken, dan kun
nen de inwoners na verloop van eenige
jaren allen gebruik maken van regen
water, zooals die verordening het voor
schrijft.
De Voorzitter meent dat na verloop
van eenige jaren nog geen regenput zal
zijn aangebracht.
De heer van Leeuwen acht de moge
lijkheid niet uitgesloten, dat binnen af-
zienbaren tijd het Rijk overal wel in de
drinkwatervoorziening zal ingrijpen.
De heer de Jong zou nu al vast maar
van het uitgetrokken bedrag, eenige
werkzaamheden laten verrichten, b.v.
baggeren en het plaatsen van schutten,
enz
De Voorzitter zegt wanneer vroeger
gespaard was, dan zou nu in deze gele
genheid kunnen worden voorzien. Spr,
sluit over deze zaak de discussie en brengt
zijn voorstel in stemming, hetgeen met
6 tegen 3 stemmen wordt verworpen
Spreker geeft ook nog eenige inlichtingen
over de kosten van 't onderwijs en over
de elect, voorziening, waarna de be
grooting wordt vastgesteld.
(Slot in 't volgend nummer).
LANDBOÜWRUBRIEK.
Voorzorgen tegen uitwinteren.
De weersomstandigheden werken dit
najaar de landbouwwerkzaamheden leelijk
tegen. De voortdurende regen heeft de
meeste akkers in een modderpoel her
schapen, om maar niet te spreken van
de toestand waarin vele wegen zijn ge
raakt. Aardappelen, mangels, knollen
en suikerbieten kunnen slechts met groote
moeite, bij kleine vrachtjes geoogst
worden. Doch het meest van al komt
de grondbewerking dit jaar in het ge
drang. Hoe weinig land heeft men goed
kunnen ploegenHoeveel boeren hebben
bijna nog niets om Mocht het nu echter
nog spoedig veranderen, dan kan men,
zonder vorst, de schade voor den winter
nog wel inhalen I De tijd voor onkruid
verdelging is echter voorbij, en als we
niet flink vorst krijgen met mooien lang-
zamen dooi, dan zal er het aanstaande
voorjaar hier en daar aardig wat voor
den dag komen.
Niet n inder achteraan, komt het zaaien
van het winterkorentarwe, rogge en
gerst, en hoewel ieder landbouwer uit
ervaring weet, dat die verschuiving van
den zaaitijd bedenkelijke gevolgen kan
hebben, het zaaien was op de meeste
plaatsen absoluut onmogelijk! Het
spreekwoord Nood breekt wet, bracht
zich zelf in toepassing
Doch juist als een bepaalde handel
wijze gevaren op kan leveren, is het
onze plicht voorzorgen te nemen, om te
trachten de gevolgen tot een minimum
terug te brengen. Daar verschuiving
van den zaaitijd in de praktijk getoond
heeft, dat het koren gemakkelijk geheel
of voor een deel uitwintert, achten wij
het thans wel nuttig er eens op te wijzen
wat de oorzaak daarvan is, en welke
voorzorgen men er tegen kan nemen.
Tarwe, rogge en gerst behooren plant
kundig tot de groep Eenzaadlobbigen
Als hoofdkenmerken voor die geheele
plantengroep geldenlange, smalle bla
den, met evenwijdig loopende nerven en
het bezit van bij wortels 1 Daaronder
verstaat men in de plantkunde een stel
wortels, die alle ongeveer even dik zijn
dus geen hoofdwortel met zij wortels,
zooals bij erwten en boonen
Die bijwortels van tarwe, rogge en gerst
en ook van haver en alle grassoorten,
die mede tot deze groep behooren ont
wikkelen zich op eigenaardige wijze. Bij
de kieming van de korrels komen bijna
op dezelfde plaats als waar het groene
stengeltje voor den dag komt, een stuk
of wat draderige wortels te voorschijn.
Die noemt men zaadwortels. Ieder, die
wel eens een gekiemde graankorrel be
keken heeft, zal zich dat wel kunnen
voorstellen. Die zaadwortels zijn echter
niet blijvend, maar sterven na eenige weken
weer af. Even voor en tijdens dit af
sterven, komen aan de oppervlakte van
den grond, uit het stengeltje, nieuwe
wortels, de kroonwortels, die wel Mij
nend zijn.
De direct bij de kieming gevormde
zaadkorrels, doen maar dienst, (voornl.
als waterleverancier) totdat het jonge
plantje het reservevoedsel uit de korrel
heeft opgebruikt. Dan sterven ze af en
vangen de hooger geplaatste kroonwortels
hun werk aan. Die halen niet alleen
water, maar ook de opgeloste voedings
stoffen voor de plant bij elkaar.
Na de lezing van dit gedeelte zeggen
misschien sommige landbouwers wel
„Wat heeft dit lesje in plantkunde nu
toch te maken, met het uitwinteren van
koren I"
O, heel veelZonder een goed begrip
van de ontwikkeling van het wortel
stelsel der jonge graanplanten, is het
uitwinteren niet duidelijk te overzien.
Nu we nl. weten, dat het 2de stel wortels
aan de grondoppervlakte voorkomende,
de blijvende wortels zijn, kunnen we
daarmede rekening houden met het
zaaien
We moeten trachten een goede vor
ming van die kroonwortels zooveel mo
gelijk in de hand te werken. Vooreerst
moeten we dan probeeren de korrels op
een juiste diepte te zaaien. De praktijk
heeft aangetoond, dat de meest gewensch-
te diepte 35 c.M. is De afstand tus-
schen de zaad- en kroonwortels is dan
niet te lang, noch te kort gebleken
Zaait men dieper, dan lijdt de plant veel
krachtverlies, doordat ze dan toch aan de
oppervlakte haar 2de stel wortels wil
vormen. Zaait men lichter dan vormt
ze haar kroonwortels soms boven den
grond, droogt daardoor gemakkelijk uit
en staat heel los.
Ten tweede moet men zorgen, dat de
kroonwortels een goed toebereid zaaibed
vinden, voldöende los en voldoende
voorzien van plantenvoedende stoflen.
Ze verlengen zich dan al gauw sterk,
vormen een groote oppervlakte, en kun
nen dientengevolge veel water en voed
sel uit den grond opnemen bij een goed
wortelstelsel kunnen we een stevige plant
verwachtenEn stevige planten komen
altijd het best door den winter.
Ten derde moet men zoo vroeg mo
gelijk zaaien: men moet de planten ge
legenheid geven hun 2de stel wortels te
vormen voor dat de strenge vorst invalt,
ofmen moet zoo laat zaaien dat
men verwachten mag, dat de planten
hun 2de stel wortels nog niet aan hei
vormen zijn, in den tijd van strenge vorst.
Dit laatste nu, zal dezen herfst w« 1
het meest moeten gebeuren. En wanneer
zal men dan moeten zaaien, omdat te
voorkomen 1 Dat is natuurlijk niet met
zekerheid vooruit aan te geven 1 De
weersomstandigheden na het zaaien kun
nen veel af en aan doenDe praktijk
heeft als gemiddeld over vele jaren ge
merkt, dat tarwe en rogge in de eerste
helft van November gezaaid, het meeste
uitwintert. Met behulp van hetgeen we
boven schreven is dat aldus té verklaren
In den regel zullen de dan gezaaide
korrels, tijdens het vormen van hun 2de
stel wortels overvallen worden door de
vorst, de groei daarvan houdt op, en bij
de dooi heeft de jonge plant geen vol
doend ontwikkeld wortelstelsel, om het
water dat uit de bladen verdampt, ge
regeld aan te vullen en ofschoon de plan
ten op het oog mooi door den winter zijn
heengekomen, sterven ze, tengevolge van uit
droging, na de vorst.
Heeft men geen kans gehad voor eind
October zijn winterkoren te zaaien, dan
is het 't best een week of wat daarmee
te wachten. De tarwe en rogge van de
laatste helft van November of begin
December staat meestal, zooals men dat
noemt, nog op de korrel als de winter
komt. Ze heeft dan nog weinig of geen
blad boven den grond en bezit nog haar
kiemwortels De groei wordt dan ook
wel geremd, maar voor uitdrogen behoeft
men niet te vreezen. Na de dooi gaat
ze dan kroonwortels vormen
Zonder risico is deze zaaitijd natuur
lijk niet, maar als men laat moet zaaien,
kan men beter met verstand den datum
kiezen, in verband met de ervaringen
door anderen in den loop der jaren daar
mee opgedaan Het grootste gevaar voor
laat zaaien is vooral: de mindere uit-
stoeling die men te vreezen heeft. Wat
meer zaaizaad gebruiken dan normaal
kan daarom vaak wenschelijk zijn, als
mede zoo vroeg mogelijk in het voor
jaar de dan min of meer losse plantjes
met de landrol aandrukken.
Doch de voornaamste voorzorg tegen
uitwinteren heb ik voor het laatst be
waard, om daarop nadrukkelijk de aan
dacht te vestigen: zaai beslist niet de
machineUw zaad komt dan allemaal op
de gewenschte diepte, wordt allemaal in
de gelegenheid gesteld, goede kroonwor
tels te vormen. De plantjes vriezen daar
door minder op en lijden dientengevolge
minder door uitdroging! Laat niemand,
die thans nog zaaien moet, daarom ver
zuimen, de zaaimachine te gebruiken,
de beste aanbeveling tegen mogelijke
schade door uitwinteren!
F. C. HUIJSER. Woudrichem.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Voor Dames- en Kinderconfectie
is de Firma TAVERNE «Sc DE MEERE,
Hinthamerstraat 69, 's-Bosch, voor deze
Omstreken het beste en voordeeügste
adres.
Heusden. Naar wij uit goede bron
vernemen is de »Heusdensche Harmonie*^
voornemens half dezer maand een uitvoering
te geven voor hare donateurs in het hotel
Concordia.*
Donderdag a.s., des avonds half
zeven, hoopt de WelEerw. Heer Ds. J. v.
d. Meulen van 's Bosch, in de Geref. Kerk
alhier voor te gaan in het Dankuur voor
het gewas.
Aan het postkantoor alhier en de
daaronder ressorteerende hulppostkontoren
werd gedurende de maand October inge
legd f 20410.73, terugbetaald f 43542.98.
Het laatste door dat kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 9391.
De arbeider J. v. d. P., uit Aalburg,
werkzaam op de scheepswerf alhier, ge
raakte met een zijner vingers tusschen
een machine, waardoor het voorste gedeelte
werd afgekneld.
Naar wij vernemen zijn de woningen,
van de firma de BontNooten bij onder-
handschen verkoop in eigendom overgegaan
aan den heer B. Stap alhier.
Mej. v. d. Berg, onderwijzeres aan
de Bewaarschool van de Ned. Herv. ge
meente alhier, heeft met ingang van 1 Nov.
wegens ongesteldheid eervol ontslag aan
gevraagd. Tijdelijk is voor deze betrekking
benoemd Mej. S. Zonneveld alhier.
Dinsdagavond hield de vereeniging
»Het Groene Kruiste in het hótel Concordia®
hare jaarvergadering. Slechts enkele leden
waren opgekomen.
De Voorzitter, de EdelAchtb. Heer H.
J. v. Eggelen, opende de vergadering en
heette de aanwezigen welkom.
Na mededeeling van eenige ingekomen
stukken, las de Secretaresse, Mevr, Auër,
het jaarverslag 1922 voor. Hieruit bleek,
dat de vereen, er met haar financiën goed
voor staat, dank zij de gehouden Bazar
en eenige bijdragen. Uil het verslag van
de afdeeling tuberculosebestryding bleek,
dat 6 kinderen naar vac&ntiekolonie's
waren uitgezonden, waarvan 2 naar De
Steeg en 4 naar Oostvoorne. Alle uit
zendingen hadden een goed resultaat op
geleverd, alle kinderen waren flink in
gewicht toegenomen.
De kosten voor deze uitzendingen zijn
echter nogal aanzienlijk voor een verblijf
van 5 weken bedragen deze f 70 per kind.
De vereen, is echter voornemens, ondanks
de kosten, met deze uitzendingen voort
te gaan.
Daarna had rekening en verantwoording
plaats door den Penningmeester, den heer
Joh. v. Laarhoven.
De Voorzitter verzocht de heeren Auër
en Carpaij de rekeningen na te zien. De
heer Carpaij bracht verslag uit en deelde
mede, dat alles in orde was bevonden.
De Voorzitter dankte zoowel Secretaresse
als Penningmeester voor hun beheer. De
rekeningen werden door de aanwezigen
goedgekeurd.
De heer Joh. v. Laarhoven werd bij
acclamatie als Penningmeester der vereen,
herkozen.
De Voorzitter deelde nog mede, dat,
niettegenstaande er niet zoo'n druk gebruik
van het consultatiebureau voor zuigelingen
werd gemaakt, hiermee de vereen, toch
zou doorgaan. Ook zou het volgend jaar
weder een moedercursus worden gegeven.
Van 12 tot 16 November a.s. zal een
tentoonstelling worden gehouden, terwijl
in den loop van den winter ten bate der
vereen, een cabaretavond zal worden ge
geven.
Om circa 9 uur sloot de Voorzitter onder
dank aan de leden de vergadering.
Aalburg en Heesbeen Ds. H. A.
de Geus te Veenendaal heeft voor het be
roep naar de Ned. Herv. Gem. alhier be
dankt.
Almkerk. De navolgende ingeschrevenen
uit deze gemeente lichting 1924 zijn be
stemd tot gewoon dienstplichtigen P.
Sterkenburg, L. Ebert, D. Biesheuvel, C.
Groeneveld, C. A* Noorloos, L. v. Arirooij,
A. Dekker, H. Tameris, A. L. de Bok,J.
Pruissen, G. Vermeulen.
Het Muziekgezelschap Nooit Ge-
dachu ontving dezer dagen de eerste prijs
in de hoogste Eere-afdeeling behaald te
Raamsdonksveer, bestaande uit een prach-
tigen zilveren lauwerkrans.
Capelle. Gedurende de maand October
1923 werd in da Rijkspostspaarbank op het
hulppostkantoor alhier ingelegd f 2730.54
en terugbetaald f 7948.64. Het aantal in
lagen bedroeg 42, dat der terugbetalingen
37. Er werden 45 telegrammen behan
deld, waarvan 25 verzonden en 20 ont
vangen, terwijl 197 telefoongesprekken ge
voerd werden, waaronder 27 celgesprekken.
In de j.l. Woensdagavond bij den
heer L. P. van Dongen alhier gehouden
vergadering der weder opgerichte Rederij
kerskamer »Vriendentrouw« werd tot leider
bij de repetities gekozen de heer W. M.
de Bas, terwijl besloten werd het bestuur
met een persoon uit te breiden. Hiervoor
werd benoemd de heer G. A. S. de Bas.
Het inleggeld voor de werkende leden
werd vastgesteld opfl.De gelegenheid
tot aanmelding van nieuwe leden werd
opengesteld tot Woensdag e.k. bij den se
cretaris J. C. Timmermans.
Op 21 en 22 November a.s. zal
in het gymnastieklokaal der O. L. school
in de Kom alhier een bazar ten bate van
het Groene Kruis worden gehouden, uit
gaande van de te dezer plaatse bestaanden
dameskrans.
Eethen. Vergadering dezer gemeente
op Dinsdag 6 Nov. 1923, nm. 1.45 uur.
Onderwerpen ter behandeling
1. Ingekomen stukken.
2. Voorstel van B. en W. om f200
subsidie te verleenen aan de N. V.
x»ALAD.«
3. Voorstel van B. en W. om eervol
ontslag te verleenen aan mej. N.
C. Braams, onderwijzeres te Gen-
deren, met ingang van 1 Jan. '24.
4. Vaststelling rekeningen Burg. Arm
bestuur te Drongelen, Eethen en
B.-Broek.
5. Voorloopige vaststelling rekening '22
der voormalige gemeente Genderen.
6. Vaststelling Gem.begrooting dienst
jaar 1924.
7. Plaatsbepaling vestiging gemeente
secretarie.
8. Voorstel B. en W. tot verhaal van
3g pCt. pensioenbijdrage op de
ambtenaren.
Genderen. De prijzen der vette var
kens zijn dalend er wordt nog besteed
38 k 39 cent per pond levend gewicht.
De prijs der biggen is enorm gedaald.
Door den heer Hilwig, Rijksveearts
te Heusden, zal dezen winter alhier een
cursus in paardenkennis worden gegeven.
Deze cursus gaat uit van de Noordbra-
bantsche Maatschappij van Landbouw.
