Und VAN altena
Uitgave: Firma L J. VEERMAN, Heusden.
4346 Woensdag 14 November 1923
Int- Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25, en
franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 1 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De staatsgreep in Beieren heeft voor de
aanstichters een erbarmelijk verloop gehad.
Hun bewind heeft slechts ongeveer een
etmaal geduurd en Von Poehner heeft slechts
enkele uren genoten van zijn premierschap.
Zijn haastig aanvaarde functie werd een
spoedig einde bereid door een bijna even
haastige arrestatie. Ludendorff en Hitier,
die nog weerstand hebben geboden, met
hun troepen aari de manschappen van de
rijksweerbaarheid, werden na een gevecht,
dat een niet a! te bloedig verloop had
er sneuvelden slechts weinig soldaten
gevangen genomen. De Beiersche minister
van buitenlandsche zaken Hitier echter moet
blijkens de jongste berichten weer
ontsnapt zijn. Overigens schijnen de rijks-
autoriteiten den toestand weer geheel meester
te zijn, zoodat gezegd kan worden, dat de
staatsgreep van de Beiersche nationaal-
socialisten op een jammerlijke mislukking is
uitgeloopen. Merkwaardigerwijze droeg de
nationalistische actie een slechts Beiersch
karakter althans uit andere deelen van
het Duitsche rijk worden geen overeen
komstige Putschpcgingen gemeld. De
afloop, waarvan wjj thans getuige mogen
zijn, is des te bemoedigender, daar een
werkelijk succes der Beiersche fascisten
stellig tengevolge zou hebben gehad, dat
Duitschland zich zou hebben zien geplaatst
voor een Fransche militaire interventie.
Frankrijk toch zou ongetwijfeld een derge-
lijken stap hebben gemotiveerd door te
verklaren, dat de bedreiging van het vredes
verdrag, hetwelk de Duitsche rechtsradicalen
herhaaldelijk ronduit hebben gezegd te
willen vernietigen, alleszins een lusschen-
beide komen rechtvaardigt.
Zooals te verwachten viel, hebben de
diplomatieke onderhandelingen tusschen
Frankrijk en Amerika over het te houden
deskundig onderzoek naar het Duitsche
betalingsvermogen, niet tot overeenstemming
geleid en is het niet aan Frankrijk mogen
gelukken den Ver. St. het Fransche stand
punt aanvaardbaar te maken. Volgens de
Arnerikaansche inzichten zijn de tallooze
Fransche bepalingen van dien aard, dat
het geen zin heeft, succes is bij voorbaat
reeds uitgeschakeld, om over te gaan tot
de instelling der commissie van experts,
belast met een onderzoek naar de Duiische
draagkracht. Zaterdag heeft het Ameri-
kaansch kabinet de kwestie nog eens voor
het laatst besproken en Hughes, de Arne
rikaansche minister van buitenlandsche za
ken, heeft opnieuw gewezen op het nutte-
looze eener Arnerikaansche deelneming aan
een onderzoek binnen al te nauwe grenzen.
Het gevolg is dan ook geweest, dat de
Ver. St. definitief hebben besloten geen
zitting te nemen in de commissie van ex
perts, zoodat de kwestie van het onderzoek
althans in den uitgebreiden vorm, dien het
zou hebben gekregen door Arnerikaansche
deelneming, thans van de baan is. Dit is
stellig een teleurstelling voor Engeland,
dat het initiatief nam tot het onderzoek,
maar ook voor de overige wereld, die de
gewekte verwachtingen, van hoe bescheiden
aard ook, maar al te gauw weer zag ver
nietigd.
Engeland blijft echter volgens de laatste
berichten werkzaam, om ten slotte toch nog
tot een conferentie betreffende de schade
vergoedingskwestie te geraken.
Vervolg Raadsverslag EETHEN.
De heer v. d. Beek meent, dat afgaande
op het gesprokene door den heer v.
Buuren, de gemeente geen subsidie heeft
te verleenen. De autobusondernemin
gen uit Wijk en Aalburg onderhouden
ook een geregelden dienst en daar zijn
de tarieven veel lager dan hier en men
heeft spr. van bevoegde zijde weieens
medegedeeld, dat deze goed kunnen be
staan. Gaarne zou hij van den heer v.
Buuren ook antwoord hebben op de
vraag of de A.L.A.D. den bouw van de
auto-garage te Meeuwen bewerkstelligt
uit verlies of winst.
De heer v. Buuren brengt hiertegen
in, dat de Boerenleenbank dit wel het
beste gewaar zal worden.
De heer v. d. Beek is van oordeel,
dat als iemand gaat bouwen, hij een
klein winstje heeft gemaakt ot toch in
ieder geval de zekerheid moet hebben
dat het bedrijf in de toekomst rente-
gevend zal zijn. Met het oog op de omstan
digheden zou spr de vraag willen doen of
het verstandig is om maar direct toe te
schieten en te zeggen, hier pak maar
aan f 200.Hij weet wel, dat het voor
stel van B. en W, uitgaat, doch spr. is
beinvloed geworden door het gesprokene
van den heer v. Buuren en de andere
heeren. Hij zou nu met toekenning van
subsidie willen wachten en eerst eens
afzien wat de provincie en de andere
gem.besturen in deze doen en tevens
de subsidie willen regelen naar de eerste
exploitatierekening. En daarvan eerst in
de volgende vergadering een besluit willen
nemen.
De Voorzitter zou als dit moet ge
beuren, eerst toch nog willen opmerken,
om dit niet te doen Met een beetje
handigheid kan men uit de woorden
van den heer v. Buuren wel opmaken
dat de ALAD. zich kan bedruipen, of
dit echter werkelijk waar is, betwijfelt spr.
De uitgaven die men in het belang van
dergelijke instellingen doet, zijn allemaal
nog geen schade, het is een onderneming
die in het algemeen belang in stand
moet worden gehouden. Spr. zal het
voorstel van B. en W. in omvraag bren
gen, wordt dit verworpen, dan zal daarna
het voorstel van den heer v. d. Beek
in omvraag worden gebracht.
De heer v. d. Schans zegt, dat is ge
sproken over 10 pCt. dividend, doch
zou 6 pCt. ook niet voldoende zijn?
De Voorzitter brengt hiertegen in, dat
het vorig jaar ook in dezen zin is ge
sproken, doch toen zei men, dat het
voor de ondernemers een heele waag was,
waarom zij dan ook wel wat meer rente
mochten trekken. Niemand durfde het
aan en het was de vraag, of op een
zeker oogenblik rente en kapitaal beiden
niet zouden zijn verdwenen, als de zaak
niet rendeerde.
De heer v. d. Schans is van oordeel,
dat zij die hun geld in andere zaken
steken, dikwijls ook maar moeten af
wachten of de belegging wel zeker is.
Het voorstel van B. en W., hierop in
stemming gebracht, wordt aangenomen
met 4 tegen 2 stemmen. Tegen stemden
de heeren: v. d. Schans en v. d. Beek;
de heer v. Buuren bleef, als belangheb
bende, buiten stemming.
Voorstel B. en W., om eervol ontslag
te verleenen aan Mej. N, C. Braams.
onderwijzeres aan de openbare lagere
school te Genderen, met ingang van 1
Jan. 1924.
De Voorzitter zegt, dat het aantal
leerlingen, dat op 't oogenblik deze school
bezoekt, slechts 22 bedraagt. Driemaal
is het getal gecontroleerd en met deze
drie opnemingen is men slechts tot een
getal van 66 gekomen. Wil men de
onderwijzeres kunnen blijven behouden,
dan zou het getal leerlingen op 15 Dec.
38 moeten bedragen, want men zou
dan met de 4 opnemingen tot 104 leer
lingen moeten komen. Er bestaat geen
uitzicht, dat er in dien tusschentijd 16
leerlingen zullen bijkomen, waarom B.
en W. met voorenstaand voorstel tot
den Raad komen.
Dit voorstel wordt zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
Vaststelling rekening Burgerlijk Arm
bestuur Drongelen, Eethen en B.-Broek.
De Voorzitter verzoekt de commissie,
die belast is geweest met het onderzoek
dezer rekeningen, rapport te willen uit
brengen.
De heer v. d. Heuvel zegt, namens
deze commissie, dat alle rekeningen in
orde zijn bevonden. Alleen wenscht
de commissie op te merken, dat uit de
rekeningen blijkt, dat de Armbesturen van
Drongelen en Eethen weinig betalen
aan de vereen. „Het Groene Kruis",
niettegenstaande beide rekeningen sluiten
met een niet onbelangrijk goed slot.
De heer Branderhoist merkt op, dat
het goed slot der rekening Eethen is
ontstaan tengevolge van de verkoop van
een huis, dus door een buitengewone
ontvangst.
De heer Smits voegt er aan toe, dat
de vroegere rekeningen niet zoo'n groot
voordeelig slot vertoonden.
Met algemeene sternen worden de be
treffende rekeningen hierop goedgekeurd.
De rekening Armbestuur Drongelen in
ontvangst op f 4888.02 en in uitgaaf op
f 3207,65, alzoo met een goed slot van
f 1680,37;
Eethen in ontvangst op f 4115,236, in
uitgaaf op f3241,766, goed slot f873.43;
B.-Broek in ontvangst op f3450,08,
in uitgaaf op f 1479,29, goed slot f 1970,79.
De Voorzitter brengt hierop dank aan
de commissie voor hare bemoeiingen.
Voorloopige vaststelling rekening 1922
der voormalige gemeente Genderen.
De heer v. Buuren verklaart namens
de commissie van onderzoek, dat de
rekening in orde is bevonden.
Deze wordt hierop met algemeene
stemmen voorloopig vastgesteld, in ont
vangst op een bedrag van f 38205,81, in
uitgaaf f 43900,74, sluitende alzoo met
een nadeelig saldo van f5694.93.
Vaststelling gem.begrooting dienst 1924.
Ook deze begrooting is voor onderzoek
in handen geweest van een commissie,
bestaande uit de heeren v. Buuren en
v. d. Heuvel. De commissie heeft op
de begrooting geen aanmerkingen Alleen
bij den post, groot f500 voor bijdrage
in de kosten der H. B. S. te 's Bosch,
merkt de heer v. d. Heuvel op, dat
naar zijne meening Weth. Branderhorst
het toch niet door den beugel kan laten
gaan, dat de gemeente de kosten van
het onderwijs zijner kinderen meebetaalt,
kwam de heer Branderhorst voor de
helft van het bedrag er in te goede,
dan zou spr. dit heel aardig vinden
De heer Branderhorst verklaart, dat
hij het wel aardig zou vinden, als het
anders gevonden kon worden.
De heer v. d. Beek zou willen voor
stellen, dat de gem.raad een adres tot
den heer Branderhorst richt met het
verzoek, om deze kosten zelf te betalen
Als man van eer kan de heer Brander
horst het toch niet goed keuren, dat
de gemeente het onderwijs voor zijne
kinderen meebetaalt.
De Voorzitter meent, dat het beter
is, dat een commissie uit den Raad
deze aangelegenheid met den heer Bran
derhorst bespreekt. Wenscht de heer
v. d Beek bij zijn voorstel te blijven,
dan kan hij hierop later terug komen
en wil spr. dit wel in omvraag brengen
het gaat nu echter over de gem.begrooting.
Hij stelt voor, deze in ontvangst en
uitgaaf vast te stellen op een bedrag
van f87084,21.
Met algemeene stemmen wordt hiertoe
besloten.
Plaatsbepaling vestiging gemeente
secretarie.
De Voorzitter kan over deze zaak niet
met een voorstel van B. en W. komen,
zooals met alle andere op deze agenda
het geval is geweest. Over deze kwestie
heerschte er in de vergadering van het
Dag. Best. een Babilonische spraakver
warring.
Een der Wethouders was er voor
zoolang de gemeente nog met de huur
aan Kleinloog gebonden is, met de
secretarie te Genderen te blijven en des
noods met Kleinloog in onderhandeling
te treden om er een stukje aau te bouwen.
Nummer twee was er voor, te Eethen
een oude woning te koopen en deze voor
secretarie in te richten.
Nummer drie zegt een nieuw secre
tarie bouwen.
Zooals de toestand thans is, kan hij
niet blijven. De secretarie heeft er altijd
netjes uitgezien en er heerschte steeds
de grootste orde. Thans is de ruimte
te klein, alles wordt in de kasten neer
gegooid en er is niets meer te vinden.
Dit werkt lastig en geeft aanleiding tot
het maken van abuizen en het vergeten
van sommige dingen. Te Meeuwen en
Drongelen staat de boel te verstikken,
dat kan zoo niet blijven, er moet dus
gezocht worden naar een plaats waar
dit alles behoorlijk kan worden opge
borgen. Daarom brengt spr. deze kwestie
thans ten sprake, omdat men uit de
discussie eene conclusie kan trekken
wat men zal doen.
v. d. Beek. U heeft gezegd dat er in
deze geen voorstel van B. en W. is en
bij de besprekingen van het Dag. Best.
een Babilonische spraakverwarring
heerschte. Werkelijk konden B. en W.
niet tot overeenstemming komen. De
heer Branderhorst wilde met de secretarie
naar Eethen en daar een oud huis koopen.
U zelf wilde te Eethen een nieuw Raadhuis
bouwen en ik vond het erg verstandig
als men voorloopig voor 13 jaar met de
secretarie te Genderen bleef. We hebben
in deze ook op de bezuiniging te letten,
misschien wordt wel weer gezegd, wordt
de bezuiniging al weer voor op gesteld,
doch ik vind dat we in de allereerste
plaats op de financiën hebben te letten.
Gaat men over tot den aankoop van
het oude schoolhuis te Eethen, dan
krijgt men eerst de koopsom en in de
tweede plaats veel kosten aan reparatie
en blijft men nog met een oud gebouw
zitten, waaraan ten allen tijde veel
reparatie zal blijven. Ik ben zelf een
en ander eens wezen opnemen en ben
wel geen deskunkige, doch geloof als
men aan het verbouwen gaat, dat dan
de geheele zaak in elkaar zakt. Te
besluiten tot den bouw van een nieuw
Raadhuis, zoolang onze schulden nog
zoo zwaar zijn, acht ik in deze tijden
ontverantwoord. Deze bouw zou met
den grond op f 15000.komen. De
rente hiervan bedraagt in 13 jaar, het
tijdvak waarmee de gemeente nog aan
Kleinloog is gebonden, 10 a 11 duizend
gulden, waarbij dan nog f1000.
komt voor afkoop Kleinloog, die ver
klaart niet minder de gemeente te willen
ontslaan. Nu zijn we kwijt aan huur
f120.per jaar, laten wij er een kleine
ruimte bij maken waarvoor Kleinloog
f80.huur per jaar wil hebben, dan
komen we aan f200.per jaar, voor
de 13 jaar dus tot een bedrag van
f2600.en nu heeft iedereen toch wel
zooveel van rekenen geleerd, dat hij
weet, dat f2600.minder is dan f12000.
waarbij dan nog niet wordt gesproken
over aflossing. Daarbij doet zich in die
13 jaar misschien het geval voor, dat er
een geschikt huis kan worden gekocht'
Ik zou willen, dat de Raad besloot de
secretarie de eerste 13 jaar in Genderen
te laten, diep doordrongen als ik ben,
dat met het oog op de groote schuld
die de gemeente heeft, de minste uit
gaaf haar het beste past.
Branderhorst. Ik zou ook wel iets
hierover willen zeggen, doch misschien
is er eerst een der andere heeren die
het woord wenschen.
Voorzitter. Laat eerst de meening van
het Dag. Best. maar tot uiting komen.
Branderhorst. De vereeniging van de
3 gemeenten is tot stand gekomen, met
de gedachte dat de secretarie te Eethen
zou komen en ook van hoogerhand heeft
men niet anders dan met deze gedachte
de vereeniging tot stand gebracht, omdat
Eethen het middelpunt der gemeente
is De kans is er nu om het oude
schoolgebouw te Eethen te koopen, dat
met eenige kosten best is in te richten,
hoe dat gebeurd daarvoor kan altijd nog
worden beslist en wij kunnen ons voor
loopig wel behelpen. Ik ben er niet
voor om overhaast te werk te gaan, doch
zou echter gaarne zien dat de secretarie
in den kortst mogelijken tijd naar Eethen
werd verplaatst, want ik vind het on
billijk dat het meerendeel der gemeente
naar Genderen moet.
v. d. Schans. Ik keek wel wat vreemd
op dat er in deze geen voorstel van B.
en W. was. Volgens mij kan het uit
billijkheidsoogpunt niet anders of de
secretarie komt in Eethen en ik ben
huiverig te besluiten deze voorloopig in
Genderen te laten.
Voorzitter. De kwestie tusschen den
heer Branderhorst en mij ging hierover,
zou het zijn de oude school of een nieuw
Raadhuis.
De heer Branderhorst meent, dat met
het uitbreken van een muur, het oude
schoolgebouw goed voor secretarie is in
te richten, doch gaat men aan het breken
dan valt het een het ander na. Nu is
het mijne bedoeling niet voor een
secretarie zulke hooge eischen te stellen,
doch als men telkens moet zeggen het
is te klein, is ook niet aangenaam. Met
een oud huis zal het voortdurend zeuren
blijven, dan moet dit veranderd worden
en dan weer dat. Als grootere gemeente
behoeft men nu wel geen luxe gemeente
huis te hebben, doch men moet er
toch op kunnen wijzen, dat is onze
secretarie en dat is toch aardig en goed.
v. d. Beek. De heer Branderhorst zegt,
dat van hoogerhand ook niet anders is
gedacht dan dat de secretarie te Eethen
zou komen. Hij wil echter niet overhaast
te werk gaan en rekening houden met
de financiën. Ik voor mij vind ook goed
dat de secretarie te Eethen komt, en in
de toekomst zou ik daartoe ook willen
bet luiten. Wij hebben de toestand echter
te beschouwen zooals hij beschouwt moet
worden. Wat eischt het belang der ge-1
meente, in 13 jaren f2600 betalen of
f12000 zonder aflossing, dan wil ik het;
het nog niet hebben over een oud school
huis dat in elkaar valt als men er tegen
aanstoot.
v. d. Heuvel. Het is niet in het be
lang een oud huis te koopen, dat jaar
lijks f1000 kost aan rente en reparatie.
Smits. Men krijgt er ook geld van
terug, een gedeelte kan verhuurd blijven.
Branderhorst. Het is volgens mij goed
in te richten voor secretarie en dan kan
er nog een gedeelte verhuurd blijven
voor f 100 per jaar, waaruit dan de kosten
der verbouwing bestreden kunnen worden
Voorzitter. U moet niet iets zeggen
wat u zelf niet gelooft, u doet het zelf
ook niet.
v. d. Beek. Ik kan niet begrijpen dat
de heer Branderhorst, iemand met een
groot verstand zoo kan redeneeren. U
zou het voor u zelf ook niet koopen. Ik
begrijp echter wel dat het een drijven
is, wij moeten naar Eethen, doch dan
zou ik willen zeggen, dan moet de heer
Branderhorst ook maar voor de kosten
in staan. Ik kan niet begrijpen, dat
iemand die op alle gebied zuinig is, nu
zoo met het geld wil smijten.
Branderhorst. Ik geloof niet dat iemand
zal zeggen dat het drijverij van mij is.
Door alle drie de oude raden en ook
van hoogerhand is gezegd de secretarie
moet naar Eethen Als men naar secre-
tariën in andere gemeenten ziet, dan kan
het oude schoolhuis daarvoor best inge
richt worden. De Burgemeester heeft er
vroeger prettig in gewoond.
v. d. Beek. Op de hei wonen de men-
schen in hun hut van plaggen ook pret
tig, doch daarover gaat het niet, de
vraag is alleen of het huis goed is.
v. Buuren. Ik geloof ook dat het
billijk is, dat de secretarie in Eethen
komt. Ik zou een onderzoek willen laten
instellen naar het huis in Eethen,
de meeningen van geloofwaardige men-
schen loopen daarover zoo uiteen, dat
ik daarvoor nu mijn stem niet zou
durven geven. In dit geval gaan de
finantiën wel voor. Kan de secretarie
niet een poosje in iedere plaats zijn?
v. d Beek. Mijnheer v. Buuren, bij
ieder een poosje dat gaat niet. Men
behoeft zich ook niet voor 13 jaren hier
te verbinden. Doet zich voor 2 of 3
jaar de geschikte gelegenheid voor, dan
kan deze nog worden aangegrepen.
v. Buuren. Bij bouwen in Genderen
vind ik onzin, er is hier nog ruimte
genoeg. Er zijn wel practischemenschen,
die het met de tegenwoordige ruimte
wel in orde zullen maken.
Voorzitter. Wij kunnen de kasten uit
Meeuwen en Drongelen hier niet op
bergen.
v. d. Beek. Zonder bouwen is wel i
beter, doch laat ons eerst een besluit I
nemen waar wij zullen blijven, dan kun- j
nen wij daarna nog zien wat wij hier
doen.
Branderhorst. Dan zou ik er een
voorstel van willen maken, gaan wij naar
Eethen of niet. Behalve het schoolhuis
zijn er te Eethen nog wel andere ge
legenheden waar wij kunnen blijven.
v. d. Beek. Wat de heer Brander
horst voorstelt is geen voorstel, ik wil
voorstellen de secretarie nog 13 jaren
in Genderen te houden.
Branderhorst. Neen, mijn bedoeling
is onmiddellijk naar Eethen of tijdelijk
in Genderen.
v. Buuren. Daar ben ik voor, dan
kunnen wij nog uitzien.
Het voorstel om de secretarie tijdelijk
in Genderen te laten, hierop in stem-
voor het Land van HsiisilBfi en Altena,
traat bi de Binelcrvairl