De Schipbreukelingen der
Uitgave: Firma L. J* VEERMAN, Heusden,
No. 4348 Woensdag 21 November 1923
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25, en
franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 1 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
BUITENLANDSCH OVERZICHT
In zijn Zondagsrede heeft Poincaré uit
doen komen dat Frankrijk zich terstond
nadat de oorlog was geëindigd, aan den
arbeid heeft begeven.
Het zou buitengewoon groote diensten
hebben bewezen aan het werk van het
algemeene herstel, indien het niet verplicht
was geweest zijn beste krachten te geven
aan het herstel van de eigen schade. Vier
jaar lang reeds bekostigde het de restau
ratie van fabrieken, woningen, wegen, spoor
lijnen. Al het vernielde is nog lang niet
weer opgebouwd en indien het de uitvoering
eischt van de aangegane verplichtingen,
stuit het niet alleen op het verzet van
Duitschland, maar ook op onverschilligheid,
zoo niet verzet bij vele andere naties en
indien het zich op het vredesverdrag be-
roept, dan wordt Frankrijk verwelen, dat
het zich te strikt houdt aan den tekst van
dat verdrag en dat het op diplomatiek
terrein blijk geeft van kleingeestige opvat
tingen en internationale handelingen ver
wart met particuliere overeenkomsten.
Poincaié wijst deze onrechtvaardige ver
wijten van de hand. Indien Fiankrijk de
naleving van de gesloten verdragen eischt
en niets meer of minder dan dat, dan doet
het zulks, omdat het een grooten eerbied
heeft voor het gegeven woord.
Dit was voor Frankrijk steeds het
elementaire beginsel van trouw en ook doet
het dat, omdat het geheel der verdragen
van Versailles, St. Germain, Trianon en
Neuilly in werkelijkheid de oenige grond
slag is, waarop alles steunt en waaraan
alle partyen zich houden. Wanneer één
punt van dit gebouw wordt aangetast en
aan het wankelen gebracht, stort het ge
heel ineen. Door onze rechten te verde
digen, handhaven wij dus eveneens die
onzer geallieerden Italië, Tsjecho-Slowakije,
Polen, Roemenië en Zuid-Slavië. Het
wereldstatuut staat op het spel. Laten
wij zorgen er de bewakers en beschermers
van te blijven.
Ook de rijkskanselier Stresemann heeft
het woord gevoerd en wel in de vergade
ring van het centraal bestuur van de
Duitsche Volkspartij. Hij weerlegde de
kritiek op zijn buitenlandsche politiek en
wees er op, dat in het bijzonder de onder
handelingen met Frankrijk niet van te
voren zonder uitzicht waren en dat zij ook
een zeker resultaat hebben gehad, n.l. een
doelbewust samenwerken der beide Anglo-
Saksische mogendheden. De uitwerking
van deze politiek zal waarschijnlijk voor
Duitschland in den eersten tijd niet zeer
gelukkig zijn onder alle omstandigheden,
doch de beteekenis er van ligt in het feit,
dat daarmede misschien een nieuw hoofd
stuk in de Europeesche geschiedenis wordt
ingeleid, ook wanneer de eerste gevolgen
71) Slot.
De schepelingen zagen den Amerikaan
vreemd aan, alsof zij aan zijn denkvermo
gen twijfelden, maar de ingenieui herhaalde
lachend
Ja, ja, gelooft ge mij niet, het is toch
werkelijk waar, wat ik u zeg en ge spreekt
met iemand, die bij zijn volle verstand is,
ik heb het eiland laten springen en wellicht
zult ge ook wel den schok gevoeld hebben.
•Kom gentlemen,c viel de kapitein hem
in de rede, laten de heeren zich eerst
wat verfrisschen en verkwikken, en daarna
zullen ze ons alles en alles verhalen niet
waar
De schipbreukelingen volgden den gege
ven raad op, gingen naar beneden en geen
in verdere gewelddaden van Frankrijk
bestaan. Overigens verkeert Duitschland
in een overgangstijdperk. Het land staat
voor een harden winter. De toestand in
het Rijnland en Roergebied is buitenge
woon moeilijk.
De onderhandelingen der industrieelen
met Frankrijk zijn mislukt omdat de eisch
dat de kolenleveranties niet zouden worden
gebracht op rekening der schadevergoeding
afgewezen moesten worden, omdat de sou-
vereiniieitsrechten van Duitschland niet kon
den worden prijsgegeven. De 10-urige
arbeidstijd, waarin Poincaré in zijn laatste
rede sprak, heeft, daarbij in het geheel
geen rol gespeeld.
Streseman verklaarde zich daarna tegen
elke dictatuur zan de zijde van zekere lei
ders van het economische leven en de
nationalistische bonden. Het afstappen van
de tegenwoordige constitutioneele regeerings-
politiek zou zoowel voor het binnenland als
het buitenland noodlottig zijn.
Met betrekking tot den terugkeer van
den ex-kroonprins meende de rijkskanselier,
dat hij liever nieuwe gewelddaden van de
Franscheu zal toestaan, dan dat de laatste
Duitscher uit den oorlog ver van zijn fami
lie in het buitenland moet blijven. Een
eisch tot uitlevering van den kroonprins
zal, zooals van zelf spreekt, worden afge
wezen.
De Duitsche Volkspartij nam met over
weldigende meerderheid een votum van
vertrouwen in Streseman aan, ril. met 206
tegen 11 stemmen. Da Duitsche Volkspartij
is van meening dat reeds met het oog op
de buitenlandsche politieke betrekkingen
iedere verandering in de leiding van poli
tieke aangelegenheden absoluut uitgesloten
is. De partij is bet met de regeering eens,
dat het staatsrechtelijk verband van het
bezette gebied met het Rijk niet verbroken
mag worden.
Volgens uit Parijs ontvangen berichten,
schijnt het thans wel, dat de Raad van
Ambassadeurs in zijn zitting van heden
tot overeenstemming zal kunnen geraken
omtrent de formuleering van een protest
bij de Duitsche regeering betrefïende den
terugkeer van den ex-kroonprins, en den
onwil, welken Duitschland toont om zich
aan de contróle op zijn militaire bewape
ning te onderwerpen.
De kwestie van eventueele sanctie's zou
worden voorbehouden, ten einde een col
lectieven stap van de geallieerden mogelijk
te maken. Naar hetgeen ik verneem, zal
Frankrijk alles doen, wat in zijn vermogen
is, om een breuk met zijn geallieerden te
vermijden.
Het is echter verplicht, met een oplos
sing te komen, welke een einde zal maken
aan den toestand, waarin het zich op het
oogenblik ten opzichte van Duitschland be
vindt.
vijftien minuten later lagen zij in de diepste
rust op den dokter na, die nooit kon slapen
als er iets bizonders was gebeurd.
In volkomen wakenden toestand lag hij
te denken over alles wat er gepasseerd was
en juist zou hij opstaan, om de scheeps-
poorten uit te kijken, toen een druk heen
en weer geloop op het dek zijn aandaebt
trok, terwijl de matrozen schreeuwden.
Het zou mij niets verwonderen,dacht
hg, »of de zwarten zitten ons op de hielen.*
Door het leven en lawaai waren nu de
anderen ook wakker geworden.
•Wat is er aan de hand vroeg John
son terwijl hij het hoofd een poort uitstak.
Heer in de Hemel,* riep hij plotseling
uit, «wat 'n wilden 1*
Worden we aangevallen vroeg mijn
heer Hughes.
•Neen mijnheer dat niet.*
Wat is er dan wel?*
De zee is bezaaid met lijken, honder
den, duizenden, millioenen lijken van wilden
In een oogwenk waren zij naar dek ge
gaan, waar dokter Arling van verbazing
de handen in elkaar sloeg.
Frankrijk zou niet tot een militaire
actie willen overgaan, doch zich er mee
tevreden stellen, het thans nog niet geheel
bezette Ruhrgebied af te ronden.
BINNENLAND.
Burgerwachten in actie.
Men schryft uit Limburg aan de Msb.
In verband met den toestand aan de
overzijde der Limburgsch-Duitsche grens
en het dagelijks toenemen van het aantal
bedelende Duitschers in de grensdorpen
wordt er des nachts door vele Limburgsche
burgerwachten geregeld gepatrouilleerd.
Overal wordt door de burgerwachters aan
den oproep, om 's nachts diensten te be
wijzen gaarne voldaan, overtuigd als zij
zijn van de groote preventieve waarde hier
van. De practijk heeft toch reeds bewezen,
dat daar, waar des nachts behoorlijke be
waking was, diefstallen achterwege bleven.
Waren er geen burgerwachten (in Limburg
zijn ongeveer 15 duizend burgerwachters)
dan zou in vele gemeenten het politieper
soneel thans uitgebreid moeten worden,
zoodat ook het financieel belang der ge
meenten door de burgerwachten ten zeerste
gediend wordt.
o
Onder een auto.
Maandag is een 6 jarig meisje, dat de
straat overstak om de school te bereiken,
in de Hoflaan te Rotterdam door een auto
overeden. Het kind werd, ernstig gewond,
naar het ziekenhuis aan den Coolsingei
vervoerd, waar het eenige uren na aan
komst is overleden.
Autobus-ongeluk te Rotterdam.
(Zes personen gewond).
Zaterdagavond is op den Oostzeedijk te
Rotterdam ter hoogte van de Speelman
straat een ernstig autobusongeluk gebeurd.
De 61-jarige loopknecht 1. Middel, wonende
in de Vrijenbanschestraat, üep midden op
de tramrails, toen een autobus van den
dienst Rotterdam—Capelle a. d. IJssel
naderde. De chauffeur gaf signalen, doch
de man ging niet op zij. De ehaffeur wilde
toen uitwijken, doch de autobus kwam
daarbij in botsing met een paal van de
R. E. T. M. terwijl zij tevens den loop
knecht aanreed, die met ernstige inwen
dige kneuzingen naar het ziekenhuis moest
worden vervoerd.
Bovendien werd een vijftal personen uit
de autobus gewond. De 28-jarige bank
werker K. Bonten bekwam een ernstige
schedelbreuk en moest eveneens in het
ziekenhuis worden opgenomen. Zijn toestand
is hoogst zorgelijk. De vier anderen
konden zich, na ter plaatse verbonden te
zijn, naar huis begeven.
Belangrijke diefstal.
Vrijdag kwam een Nederlandsche koop-
Ontzettend verschrikkelijk* riep hij uit.
De orkaan is duchtig aan den gang
geweest, dokter,* sprak de kapitein.
•Neem mij niet kwalijk kapitein, daar
heeft de orkaan niet direct schuld aan, de
ware oorzaak zit in de geweldige verwoes
ting, die van nacht in den Melanesischen
Archipel heeft plaats gehad 1*
•Een verwoesting
Ja, misschien zullen we u dat later
wel kunnen uitleggen, maar het is inder
daad waar, wat we van morgen tot u zei
den «mijnheer Hughes heeft een eiland
in de lucht laten springen.*
Hoe kan dat dokter?*
Het kan best kapitein, ook ik twijfelde
aan de mogelijkheid, maar ik heb met
eigen oogen gezien, dat mijnheer Hughes
een eiland in de lucht heeft laten springen 1*
•Het zit er dood op,« gaf de kapitein ten
antwoord, »dat de ingenieur den ganschen
Archipel naar de maan heeft gejaagd.*
•Natuurlijk,* liet de dokter op volgen,
•daaromtrent bestaat niet meer de minste
twijfel.*
•Dat moet dan inderdaad een kras mid-
man, de heer Geert Deen uit Epe, juist
toen hij uit een taxi te Parijs stapte, tot
de ontdekking, dat hij zijn groote porte
feuille, waarin een bedrag van 430.000
fres. aan bankbiljetten in het voertuig had
laten liggen. Terstond begaf hij zich naar
de politie, welke thans een onderzoek instelt
naar de verblijfplaats van den chauffeur,
wiens signalement bekend is.
o
Zes en vjjftig cent voor een peer.
•President Roosevelt* is een fijne tafel
peer en toen er dezer dager. 4 stuks op
een veiling te Honselaardijk aangeboden
werden, brachten deze f 0.56 per stuk op.
Dat zijn vruchten met gouden steeltjes.
o
Ueoge prijzen voor Friesch ree in Engeland
Naar het Friesch Landbouwblad mee
deelt, was de belangstelling op de publieke
verkooping van Friesch vee, toebehooreude
aan den bekenden Engelschen fokker mr,
G. T. Eaton, Thudston Hall te Framfield
in Sussex, welke in de laatste helft der
vorige maand gehouden werd zeer groot.
De 65 dieren die onder den hamer kwamen,
brachten een gemiddelden prijs van ruim
200 pond sterling of f 2400 op, het hoogste
gemiddelde, dat is de laatste jaren op pu
blieke verkoopingen van Friesch vee in
Engeland gemaakt werd, met uitzondering
van den bekenden verkoop der uit Znid-
Afrika ingevoerde dieren in Juni 1922.
Een in Januari geboren hokkeling van
zuiver geimporteerd bloed bracht den hoog-
sten prijs opna lang bieden werd de
prijs var. dit dier tot niet minder dan 1600
guineas of ruim f 20 000 opgedreven, wel
een bewijs dat men in Engeland niet hang
is om voor eert best dier een hoogen prijs
te besteden.
Friesch vee naar Zuid-Afrik».
Het Friesch landbouwblad ontleend aan
een Zoid-Afrikaansch dagblad, dat op 6
October jl. door het Nederl. stoomschip
Jagersfontein een bezending kostbaar Friesch
fok vee in Zuid Af r ika is aangevoerd. Een
gedeelte van deze bezending was door de
firma K. N. Kuperus Zonen aangekocht
voor den heer A. Oliff, boerderij Ciover
feild te Ascent, terwijl verder eenige dieren
waren voor den heer J. Baynes, boeiderij
Nel's Rust Fame.
De berichtgever merkt op, dat de invoer
van deze prachtige collectie een duidelijk
bewijs levert van de ondernemingsgeest
der importeurs. Zoowel individueel ais te
zamen vormden de dieren één der beste
collecties stamboekvee, welke ooit in Zuid
Afrika zijn ingevoerd. Ondangs de lange
reis was het vee in uitstekende conditie,
dank zij het werk van den Frieschen vee
oppasser, aan wien de verzorging der dieren
gedurende den overtocht opgedragen was.
Er wordt op gewezen, dat de eerste
zending Friesch stamboekvee is, welke
del geweest zijn.*
Op dit oogenblik kwam de ingenieur
naar het tweetal met een ietwat bedrukt
gelaat alsof de aanblik dier tallooze drij
vende doode zwarte massa's hem zeer deed.
«Wel mijnheer Hughes je hebt eer van
je werk hoor zeide de kapitein.
»Helaas.« gaf de ingenieur ten antwoord,
dat had ik zekerlijk niet bedoeld 1*
•Aan die zwarten is inderdaad niets ver
loren,* sprak de kapitein.
•Maar wel aan de blanken, die daarbij
zijn omgekomen.
Wat,« zeide de dokter, «heeft men ook
de lijken van blanken opgevischt
•Ja, dokter van 5 mannen en 2 vrouwen
Vindt ge dat niet ijselijk
Was het eiland dan nog door blanken
bewoond
Dat schijnt van wel dokter,* gaf mijn
heer Hughes ten antwoord, «ofschoon ik
er nog nooit een spoor van heb gevonden.*
Het kan ook mogelijk zijn, dat zij op
de andere eilanden gewoond hebben, die
ook in de verwoesting hebben gedeeld.*
De Amerikaansche kruiser dreef in een
sind 1914 in Zuid-Afrika werd ingevoerd.
De bepalingen, welke het Zuid-Afrikaansche
stamboek voor den invoer van vee heeft
vastgesteld, zijn uiterst streng, doch er
werd bij dezen invoer ten volle aan vol
daan.
Een gevaarlijk jongmensch.
Toen Vrijdagmiddag eenige schooljongens
aan den Voorheuvel te Zeist twist kregen,
stak een 13-jarige jongen een 9-jarigen
makker onverhoeds zijn knipmes in den
rug. Hevig bloedende werd de getroffen
knaap opgenomen. De jeugdige dader zei
aan de politie, dat hij in drift had gestoken.
Het mes werd in beslag genomen.
o
Auto-ongeluk te 's-Hertogenbosch.
's Bosch. Doordat hij voor vee moest
uitwijken, reed de chauffeur Van den B.
tegen een leuning van een brug op den
weg naar Hedel. De 16-jarige Van Ros
malen, uit Orthen, geraakte tusschen den
auto en de leuning bekneld. Hij is voor
zien van de laatste Sacramenten. Zijn toe
stand is ernstig.
o
Bij een hevigen storm is het s.s. •Al-
geneb« uit Rotterdam (5000 ton) op weg
van Hamburg naar Schotland bij Fourfel-
bock, N. van Esbjerg (Denemarken), ge
strand. Het schip kon niet vlot gebracht
worden. Verder zijn nog talrijke schepen
gestrand.
Het s.s. Iiyperkerk in brand.
Het Nederlandsche stoomschip Rijper-
kerk, met een lading, bestaande uit copra
en stukgoederen, op weg van Port natal
naar Londen, is de haven van Bastia Cor
sica binnengeloopen met brand in de la
ding. Het vuur nam groote afmetingen
aan. Aanvankelijk werd met koortsachtigen
ijver getracht een deel der lading te lossen,
doch het werk moest worden gestaakt.
Het oefenschip van de Nederlandsche
marine, H M.'s Tromp, dat op de Mid-
dellandscbe Zee kruistte, ving het draadloos
vet zoek o n hulp op en begon met z'n
machtige pompen het vuur te bestrijden,
doch slaagde er niet in het vuur te blus-
schen, hierop is de Rijperkerk door kanon
schoten tot zinken gebracht.
Het schip, in 1916 in Duitschland ge
bouwd, heeft een waterverplaatsing van
12000 ton. Het was geladen met 7000
ton katoen, vilt, zijde, enz. Het kwam uit
Oost-Afrika en zou de havens van Mar-
saille, Londen, Antwerpen, Amsterdam en
Hamburg aandoen.
De Koningin heeft mr. dr. D. A. P. N.
Kooien, voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten Generaal, opdracht gegeven tot
samenstelling van een nieuw kabinet. Mr.
Kooien heeft deze opdracht in overweging
genomen.
zwarte massa en de wilden, wier lichamen
in de Stille Zuiden rondzwalkten leverden
een droevig schouwspel op.
We zullen nu maar zoo spoedig moge
lijk zien weg te komen,* sprak de kapi
tein, waarop h\j bevel gaf den steven te
keeren.
De dokter bleef, den ganschen dag tegen
de verschansing geleund, in de richting
kijken, waar het eiland was geweest waarop
zij eenige maanden verblijf hadden gehou
den en dat zijn aantrekkelijkheid voor hem
nog niet had verloren. Ook mijnheer Hug
hes dacht met weemoed aan de vele uren
op het eiland doorgebracht, maar toch was
hij innig verheugd dat hij, na zoovele jaren
scheidens, zijn vaderland weer zou terug zien.
Na een betrekkelijk korte reis van zes
dagen kwam de Zeearend te San-Francisco
aan, waar de schipbreukelingen zeer de
aandacht trokken. Dr. Arling en de overige
Engelschen vertrokken naar Engeland en
als zij later bij elkaar kwamen, bespraken
zij nog vaak den tijd, dien zij op het
Zuidzee-eiland hadden doorgebracht.
N. W. S.
iiirlctL
en en Alten
ammelerwaar
