Und van altena
vior het Lud van Heusdei ei AltenaJeLygstraat ea dg Boinelerwaard
Eerste Blad
r
RAAMSDONKSVEER.
C. DE KEMP,
IN GOUD EN ZILVER,
Waterpoort, Heusden.
OPEIS
Correspondentschap le Klasse,
H. J. ABBINK.
Reparatie-Inrichting.
Uitgave: Firma L J. VEERMAN, Heusden.
No. 4358 Vrijdag 28 December 1923,
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
KEIZERSDIJK F. 81.
912 uur.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden ƒ4.25, en
franco per post beschikt ƒ1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 1 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
Gevestigd:
TELEF. 15.
Voor verwisseling van Bank
papier en Specie, Discontee
ring, Beleening, Bewaar
geving, Assignation, enz.
is het Kantoor geopend van
Nadere inlichtingen verschaft
gaarne
De Correspondent,
1,
De gemeentebesturen van 's Hertogen
bosch, Tilburg, Eindhoven, Breda en
Helmond hebben aan de Staten het ver
zoek gericht om toekenning van een
subsidie uit de provinciale kas in de
door die gemeenten vanaf 1 Januari
1923 gemaakte en nog te maken kosten
van werkverschaffing aan werkloozen in
die gemeenten.
Het in deze gedaan beroep om subsidie
uit de provinciale fondsen is nieuw en
van dusdanigen aard, dat als vanzelf de
vraag naar voren komt of het wel op
den weg der Staten ligt op het verzoek,
zooals het is gedaan, eene gunstige be
schikking te nemen.
Ons komt het voor dat de vraag op
het eerste gezicht principieel beslist
ontkennend moet worden beantwoord,
dewijl de taak der provincie èn door
Grondwet èn door Provinciale Wet wordt
beperkt en zich slechts mag uitstrekken
tot de zorg voor de eigen huishoudelijke
belangen, waaronder die voor aange
legenheden betreffende den waterstaat
eene bijzonder voorname plaats innemen.
Dat datgeen wat genoemde gemeenten
vragen feitelijk niet valt binnen de gren
zen der taak van de provincie, meenen
velen, daar het zooals Gedeputeerde
Staten in hun betrekkelijk praeadvies
aan de Staten doen kennen, betreft de
„armenzorg" welke de wetgever uitdruk
kelijk, behoudens ééne hier nu niet te
noemen uitzondering, tot de bemoei
ingen van Rijk en gemeente heeft ge
bracht. Ons schijnt het evenwei toe dat
hier niet gesproken mag worden van
„armenzorg" in den zin, waarin wij dien
gewoonlijk hebben te verstaan. We
hebben hier toch te doen met menschen,
die door zeer buitengewone tijdsomstan
digheden in armoede verkeeren en dat
stellig niet zouden doen indien die tijds
omstandigheden hen niet tot werkloos
heid doemden. Verreweg de meesten
hunner zijn van goeden wille en verreweg
de meesten. stuit het tegen de borst om
genadebrood van armbesturen te moeten
eten.
O. i. moeten de publiekrechtelijke
lichamen de verschaffing van werk aan
werkloozen niet beschouwen als uiting
van weldadigheid maar veel eer als een
tijdelijk middel om tijdelijk werkloozen
de gelegenheid te bieden hun eigen.kost
op nuttige wijze te kunnen verdienen.
En aldus opgevat behoeft het ook door
ons gehuldigde beginsel dat „armenzorg"
thuis behoort bij Rijk en gemeenten en
niet bij de provincie, geen sta-in-den-weg
te zijn om van provinciewege gelden
beschikbaar te stellen ter bestrijding
van werkloosheid. Daarbij komt dan
nog dat de werkloosheid zich niet be
paalt tot een deel der provincie, doch
zich over onze gansche provincie uit
strekt.
Eene andere vraag is of de werken,
die werkloozen tot stand brengen en in
welker kosten de provincie op de eene
of andere wijze deelt, van algemeen nut
en provinciaal belang moeten zijn.
En dan is ons antwoord dit: Zij moeten
wel van algemeen nut zijn, maar een
provinciaal belang behoeven zij slechts
in zeer verwijderd verband te raken.
Immers zijn er zoo tal van aangelegen
heden, die gesteund worden uit de pro
vinciale kas en waarbij het verband met
een provinciaal belang nauwelijks is te
bespeuren.
Van groot belang is het dat de pro
vincie Noordbrabant op hare begrooting
voor 1924 zeer groote bedragen beschik
baar stelt niet alleen tot verschaffing
van werkgelegenheid, maar ook tot ver
ruiming daarvan.
Zoo vinden we op die begrooting de
volgende bedragen uitgetrokken ten be
hoeve van de instandhouding of totstand
koming van werken
Onderhoud provinciale wegen f 853000.
Ombouw grint in steenslag
wegen - 40000.
Ombouw grint in klinker- of
kleiwegen - 70600.
Ombouw klinker in keiwegen - 40000.
Subsidie aanleg kunstwegen - 40000.
Voorts werden in de jongste Zomer-
zitting gevoteerd de navolgende subsidies
in de aanlegkosten van gemeentelijke
kunstwegen
onder Eindhoven en Geldrop, in een
bedrag van f 132627,02
onder Nunen en Son - 169000,—
onder Roosendaal - 159000,
Ten slotte is in den loop van dit jaar
de uitvoering ter hand genomen van
een werk, dat zich bijzonder eigent voor
het hier beoogde doel, n 1. de verbetering
van den Roosendaalschen en Steenberg-
schen Vliet, ten behoeve van de uit
voering van welke werken de provincie
reeds een subsidie van f375000,be
schikbaar stelde ten name van het wa
terschap van den Roosendaalschen en
Steenbergschen Vliet.
Stellig is het van veel belang dat de
provincie, voor zooveel hare kas zulks
toelaat, medehelpt om gelegenheid tot
nuttig werk te bieden en het komt ons
voor, dat de bestrijding der werkloos
heid een zeer belangrijk punt van over
weging voor ons provinciaal bestuur
behoort uit te maken. Zeker, de provincie
is zeer beperkt in hare middelen, dat
weten we, en daarom zal zij financieel
niet krachtig kunnen steunen, doch in
dien maar geen onnoodige en totaal
overbodige gelden worden gevoteerd, als
voor een beiaard (klokkenspel) congres,
een openlucht-museum, eene Heilige
Landstichting enz. enz., dan kan zulks
aan onze Brabantsche werkloozen ten
goede komen en elke droppel
draagt bij tot vulling van een emmer
Gedep. Staten stellen thans aan de
Staten voor. om een crediet van f 200.000
te openen met toekenning van de be
voegdheid aan hun college om oüder
nader door Gedep, Staten te stellen
regelen en bedingen over dat crediet te
kunnen beschikken voor het steunen
van verbeteringswerken van algemeen
belang, welke betzij door gemeenten,
hetzij door waterschappen in 1924 zullen
worden ondernomen en uitgevoerd.
Zeker, f 200 000 is voor de geheele pro
vincie Noordbrabant niet veel, maar 't
helpt toch. En waar de provincie bet
goede voorbeeld geeft, door bet verleenen
van geldelijken steun, daar zullen zeker
vele gemeenten, meer dan tot nu toe,
bereid worden gevonden om hare werk-
looze arbeiders werk te verschaffen en
zulks nog te meer, waar zij nu in de
kosten van uit te voeren werken kunnne
worden tegemoet gekomen.
Dat de werkgelegenheid zooveel mo
gelijk zal worden verruimd, hopen we van
harte, want het ontvangen van gelden
van armeninstellingen, zonder er iets voor
uit te voeren, baant den weg tot Arbeids-
schuwheid en leidt tot moreelen achter
uitgang van velen.
BUITENLANDSCH OVERZICHT
In zijn Kerstboodschap tot het Duitsche
Volk zegt rijkskanselier Marx aan het adres
van Frankrijk en BelgiëGeef ons vrede,
maak een einde aan de unfaire sancties
en onderdrukkingen, geef ons een kans te
werken en te leven. Dan zal Duitschland
zyn financiën in orde brengen en dien
overeenkomstig schadevergoeding betalen.
Rijkskanselier Marx zegt verderEen
Duitschland, waarin orde heerscht, is de
grootste waarborg voor Frankrijk, is een
grooter waarborg dan verdragen, militaire
overeenkomsten en bewapening.
Meer dan ergens anders, heet het in de
Kerstboodschap, wordt in Duitschland Kerst
mis gevierd met het verlangen naar vrede.
Wat wij de laatste drie jaren hebben
medegemaakt, is niet anders dan een voort
zetting van den oorlog tegen een machte
loos, ontwapend volk te midden van een
officieelen, doch niet bestaanden vrede.
De rijkskanselier wijst erop, hoe ontel-
baren het Kestfeest moeten vierenvan
huis en haard verdreven, omdat het vader-
landsch gebied door vreemde machten
bezet is.
De financieele en economische ellende
is nauwelijks te dragen. Op den Kerst
avond vraag ik Is dit vrede Is dit
vrijheid 1
De rijkskanselier herhaalt, dat de Duitsche
regeering bereid is schadevergoeding aan
te bieden tot de grens van haar vermogen,
doch geen Duitsche regeering zal de rechten
op het Rynland en het Roergebied op
geven.
Waar wij gaan door den duisteren^nacht,
schijnt het licht der wereld van hen, die
gelooven in vrede en vrijheid.
De rijkskanselier doet een beroep op
het Duitsche volk en hij legt er den na
druk op, dat gedurende de laatste dagen
de toestand een weinig is verbeterd en
dat nog meer verbetering zal worden ver
kregen, dank zij het nieuwe program, dat
«onmetelijke offers vraagt van iedereen.*
De rijkskanselier gelooft, dat »de hulp
van het buitenland, welke Duitschland
noodig heeft, niet zal worden verleend,
voordat Duitschland heeft bewezen, dat
het nog steeds wil leven en in staat is
te leven. Twee jaar geleden verwekte de con
ferentie te Genua, waar voor de eerste
maal na den doodelijken strijd, de over
winnaars en overwonnenen, vriend of vijand,
elkaar ontmoeten, de hoop, dat de vrede
naby was. Doch deze hoop was vergeefsch.
Sindsdien zijn de wonden, die de oorlog
aan alle volken heeft toegebracht, verergerd,
gevaarlijker geworden en moeielijker te
genezen. Vooral Duitschland is verarmd.
De rijkskanselier wijst er dan op, dat
er te velen zijn, die door den staat ge
steund moeten worden, iZonder werk,
zonder brood, belangrijke districten van
ons land gescheiden, ziek in zijn xiel, kijkt
het Duitsche volk vertwijfeld naar hetgeen
het volgend jaar zal brengen, hoop of geen
hoop.*
Onmiddellijk na de op 16 December jl.
in Griekenland gehouden algemeene verkie
zingen, welke het succes van de Venize-
listische partij verzekerden, is aan Venizelos
het verzoek gericht naar Griekenland terug
te keeren, uit welk land hij sedert het
jaar 1920 afwezig is. De Grieksche re
geering heeft aan Venizelos een telegram
van dezelfde strekking gezonden. Dit
telegram was onderteekend door 270 leden
van de pas gekozen Nationale vergadering,
terwijl hieraan werd toegevoegd, dat men
nog adhaesie-betuigingen verwacht van 19
afgevaardigden, die in de provincie ver
toeven, doch weldra te Athene verwacht
worden. Hieruit volgt dus, dat van de
396 leden der Nationale Vergadering bijna
300 hun verlangen hebben te kennen ge
geven, dat Venizelos naar Athene zal terug-
keeren, teneinde het bewind over te nemen.
Op de verzoeken van kolonel Piastiras
en generaal Danglis heeft Venizelos ge
antwoord, dat hij besloten heeft niet langer
zijn medewerking te zullen weigeren èn
aan de hem gedane talrijke verzoeken te
zullen voldoen.
Hij zal onmiddellijk naar Griekenland
terugkeeren, doch zijn verblijf zal slechts
van tijdelijken aard zijn. Hij is niet voor
nemens zich aan het hoofd te stellen van
een door hem te benoemen kabinet, of
anderszins aan het openbare politieke leven
deel te nemenal zyn pogingen zullen
er op gericht zyn het normale leven in
Griekenland te herstellen.
Venizelos heeft nog medegedeeld, dat hij
den 29sten December van Marseille zal
vertrekken, doch heeft tevens verzocht,
hem officieel nog officieus te ontvangen.
BINNENLAND.
Gesnapt.
Bij de Nederlandsche Bank (kantoor
Breda) werd eenigen tijd geleden duizend
gulden vermist. Aanvankelijk werd niet
aan diefstal gedacht. Dezer dagen evenwel,
toen wederom 300 gulden vermist werd,
kreeg men vermoedens, dat een bediende
der bank dit geld zou hebben verduisterd.
De politie nam de zaak in onderzoek en
constateerde, dat de verdachte grootere
verteringen maakte dan men meende dat
zijn salaris toeliet.
Vrijdagmorgen is de verdachte B., oud
18 jaar, wonende Bredasche weg te
Princenhage, van zijn bed gelicht. De
jongeman bekende onmiddellijk de 300
gulden te hebben verduisterd. Tot een
bekentenis van den diefstal van f 1000
heeft men hem later ook gebracht.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat de
jongeman, die uit den aard van zijn leeftijd
en geringe bekwaamheid een klein salaris
genoot, het grootste deel van het geld in
Antwerpen verbrast heeft, waarheen hij
zich gewoonlijk per auto liet brengen.
Commissaris van politie contra
burgemeester.
P. de G., burgemeester van Hellevoet-
sluis, die terecht heeft gestaan ter zake
van eenvoudige beleediging en beleediging
van een ambtenaar in functie, is door de
Rotterdamsche rechtbank vrijgesproken van
de eerste tenlastelegging en voor de tweede
tenlastelegging veroordeeld tot f 25 boete,
subs, 5 dagen hechtenis.
Dood door schuld.
De rechtbank te Rotterdam heeft J. van
O., 49 jaar, bouwkundige, wien ten laste
was gelegd, dat hij niet de noodige zorg
ervoor had gedragen, dat de arbeiders,
belast met het metselen van de fundeering
voor de panden Aelbrechtskade 31 en 32
te Rotterdam, de vereischte metselspecie
gebruikten, zoodat de betonnen bovenbouw
is ingestort, en de arbeiders D. J. Kooyman
en P. van der Werff door het neervallende
puin werden gedood, veroordeeld tot twee
maanden hechtenis.
o
Het conflict in de Textiel-industrie.
Maandag 24 December zijn wederom
een 10.000 textielarbeiders(sters) uitge
sloten. Met de 10.000, welke reeds te
Enschedé op straat stonden, is dit voor
geheel Twente geworden een aantal van
c.a. 20.000.
o
Ontslagname Burgemeester.
Men verneemt, dat de Burgemeester van
Tiel, de heer J. G. H. D. Bönboff met in
gang van 1 Mei ontslag heeft gevraagd.
o
Verdronken.
De te IJmuiden binnengekomen stoom
trawler «Derika VII* rapporteert, dat een
matroos uit Scheveningen, vader van acht
kinderen, door den storm overboord geslagen
en verdronken is.
Doodgereden.
Te Eindhoven is de 16 jarige zoon van
de familie Swinkels zoodanig door een
vrachtauto aangereden, dat hij direct daarop
aan de gevolgen is overleden.
Twee personen verdronken.
Zaterdagmiddag heeft onder de gemeente
Haarlemmermeer een ernstig ongeluk plaats
gehad. De ruim 30-jarige chauffeur W.
Eveleens, die er zijn beroep van maakte
met zijn auto bloemen uit Alsmeer, waar
hij woonachtig is, naar Den Haag te ver
voeren, zou zich met zijn auto met de
Sassenheimer veerpont laten overzetten.
Waarschijnlijk doordat er sneeuw tusschen
de remmen zat en hy deze niet voldoende
kon vastzetten, reed de auto over de pont
in de Ringvaart, met het gevolg, dat
Eveleens en de 14-jarige Dirk Maarssen,
die naast hem zat en eveneens te Alsmeer
woonachtig was, zijn verdronken. Hun
lijken zijn later opgehaald.
beenen, negenoogen, bloedvinnen, steen*
puisten, steek-, stoot- en brandwonden,
winterhanden en -voeten, dauw-, baard
en ringworm enz. geneest de wereldbe
roemde Oprechte Winsumer Zalf.
Verkrijgbaar bij Apoth. en Drog.
Gen.-Agent
J. C. DE VRIES, Winsnm (Gron.)
Te Heusden, J. N. W. Brugman, coiffeur;
Aalburg, Antonia BoumanVeen, Wed.
J. Vos Bzn. Andel, J. G. Schouten
Gorichem, Firma Schoon Co. Apothekers
Hoogstr.
Roofmoord te Culemborg.
Te Culemborg is in den nacht van Zon
dag op Maandag de ruim 76 jarigen land
bouwer Th. van Wiggen, die met zijn
zuster alleen aan den Achterweg aldaar
woonde overvallen en met epadeslagen ge
dood. Zijne zuster is, eveneens door spade-
slagen ernstig verwond naar het ziekenhuis
te Culemborg overgebracht. Haar toestand
is echter zeer ernstig. Het politieonder
zoek is in vollen gang.
Men meldt aan de »N. R. Ct.c uit
Culemborg
In verband met den moord met roof bij
den landbouwer van Wiggen is Maandag
avond het parket van TJel naar hier ge
komen. Het onderzoek dnurde den nacht
tot half drie. De sectie van het lijk, dat
vreeselijk verminkt was, geschiedde door
dr. Hulst, uit Leiden, en dr. Hocke Hooge-
boom uit Culamborg. De heer van Ledden
Hulsebos uit Amsterdam is tot Dinsdag
middag half vier met scheikundig onder
zoek bezig geweest.
Met behulp van een politiehond heeft
men belangrijke aanwijzing gekregen. In
een bed zijn geldswaardige papieren en
sieraden gevonden en op de theetafel in de
huiskamer is een doosje met f 1820 ge
vonden. Toch meent men dat er een flink
bedrag is gestolen.
Donderdag is Van Wiggen begraven.
Zijn zuster is ook overleden.
Drie personen zijn reeds in verhoor ge
nomen.
Een nieuw bankbiljet van f 100.
De directie van de Nederlandsche Bank
maakt bekend, dat zij na 27 dezer een
nieuwe moddl bankbiljet van f 100 in om
loop zal brengen.
I
I