Eerste Blad
RAAMSDONKSVEER.
IN GOUD EN ZILVER,
Tverschuur-baerT
dp de bank der gezworenen.
C. de kemp,
Waterpoort, ïïeusden.
H. J. ABBINK.
Reparatie-Inrichting.
Drogisterij.
Uitgave: Firma L J. BEEKMAN. Heunden
V 4362 Vrijdag 11 Januari 1924
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Correspondentschap Ie Klasse.
KEIZERSDIJK F. 81.
912 uur.
De zakelijke belasting op
het bedrijf.
FEUILLETON.
land VAN aliens
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25, en
franco per post beschikt 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 4 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrydagmorgen 9 uur ingewacht.
Gevestigd:
TELEF. 15.
Voor verwisseling van Bank
papier en Specie, Discontee
ring, Beleening, Bewaar
geving, Assignatiën, enz.
is het Kantoor geopend van
Nadere inlichtingen verschaft
gaarne
De Correspondent,
Opnieuw kunnen wij melding maken
van gemeenten, waar deze impopulaire
en irrationeele belasting is afgeschaft of
afgeschaft staat te worden. In Ambt-
Hardenberg is tot de afschaffing besloten
in Haarlem is een voorstel daartoe aan
gekondigd van raadsleden, tot verschil
lende fracties behoorende. In Delft is
men nog niet zoover; maar de Kamer
van Koophandel heeft daar besloten een
stootje in de goede richting te geven en
den Gemeenteraad te verzoeken, de be
lasting in te trekken. Zoo zal, naar wij
hopen, eerlang in geheel Nederland deze
belasting tot het verleden behooren. De
daarmede opgedane ervaring bekeert nog
dagelijks onvroede tot vroede vaderen I
Alzoo lazen we dezer dagen in een
Novelle van REIN HOLD ORTMANN.
12)
Ik kan niet over hem rechten, al was
het alleen maar, omdat ik mij verplicht zie,
te verzoeken als getuige in deze zaak
gehoord te worden.®
>U zal begrijpen, mgnheer, dat uw ver
langen het hof eenigerroate verrast. Waarom
heeft u toch niet al deze bedenkingen vóór
het lot u als gezworene aan wees.
»Daar bestond een zeer goede reden
voor, mgnheer de voorzitter 1 Ik wist toen
nog niet, dat mijn vriend Hartwig en de
beschuldigde in dit proces een en dezelfde
persoon zgn. Eerst aan zgn stem heb ik
hem herkend.
sEn u is er volkomen zeker van, dat
hier geen vergissing plaats heeft
Volkomen zeker, mgnheer de president.®
Aan de tafel der rechters had een korte,
-
fluisterende beraadslaging plaats, daarop
gaf de voorzitter een teeken met de schel
en zeidezNademaal de gezworene von
Losberg verklaard heeft, dat hij niet vrij
over den beschuldigde kan oordeelen, heeft
het hof besloten, dat hij voor den verderen
duur van de behandeling dezer zaak van
zgn plichten als lid der jury ontslagen zal
zgn. De uitgelootte ■gezworene plaatsver-
onzer grootste bladen en we onderschrij
ven het gaarne.
Het is ons opgevallen dat men zich
over het algemeen geen juiste voorstel
ling van de onderwerpelijke belasting
weet te vormen en daarom willen we
er eens 'teen en ander over schrijven
Sedert 1920 bevat onze Gemeentewet
o. m. het volgende:
„Indien in een gemeente hoofdverblijf
hebben arbeiders, die minder verdienen
dan een bedrag, vast te stellen bij alge-
meenen maatregel van bestuur, en die
in een andere gemeente werkzaam zijn
in een onderneming of inrichting waar
ten minste gemiddeld tien zoodanige
arbeiders werkzaam zijn, kan eerstbe
doelde van laatstbedoelde gemeente een
tegemoetkoming vragen voor het geval,
dat de aanwezigheid dier arbeiders aan
wijsbare kosten veroorzaakt, welke niet
door van hen te heffen belastingen kun
nen gedekt worden.
Of er aanleiding bestaat, om de in het
eerste lid bedoelde tegemoetkoming toe
te kennen, en zoo ia, op welk bedrag
deze is te stellen, wordt door Gedepu
teerde Staten, en zoo de gemeenten in
meer dan één provincie zijn gelegen,
door Ons beslist. Daarbij worden in
aanmerking genomen de rechtstreeksche
baten, welke door de gemeente, waarde
onderneming of inrichting is gevestigd,
van deze worden genoten of konden ge
noten worden?"
Dit voorschrift nu regelt de bevoegd
heid van de woongemeente der arbeiders
om van de bedrijfsgemeente eene tege
moetkoming te vragen. Evenwel mag
zulks slechts geschieden indien het loon
der arbeiders beneden een zekere grens
blijft en de woongemeente aanwijsbare
kosten voor die arbeiders heeft moeten
maken.
De loongrens is gesteld, omdat ver
ondersteld wordt dat arbeiders, wier loon
boven de vastgestelde grens gaat vol
doende in de belastingen kunnen bij
dragen om de extra-kosten te dekken,
die de woongemeente voor hen maakt.
Voor de loongrens worden de gemeenten
in drie klassen verdeeld. Voor de ge
meente der lste klasse is de grens
f2500.voor die der tweede f2300.
en voor die der derde f2000.jaarloon.
Onder de uitdrukkig aanwijsbare kosten
valt zeker in de eerste plaats te denken
aan die voor onderwijs en armwezen.
Toch kan het mogelijk zijn dat ook
andere kosten b. v. die voor politiezorg
aanwijsbaar zijn. Gedeputeerde Staten
of de Kroon zullen hierover hebben te
beslissen en kunnen daarbij re'kening
houden met verschillende plaatselijke
vanger Herriitz zal in zijn plaats treden.
Mijnheer von Losberg, u is tot nader ordei
ontslagen
»Maar ik heb in deze zaak nog wat te
zeggen iets, dat van het grootste belang
is. De bekentenis van den beschuldigd»-
is, op zich zelf beschouwd, een onwaarheid.
Even goed als hij zijn arrestatie opzettelijk
beweikt heeft, zoo wil hij ook nu zijn
veioordeelihg tot de zwaarste straf zien
te vetkiijgen, door zich valschelgk voor een
moordenaar en dief te laten doorgaan.
Ik
De voorzitter viel hem in de rede.
»Ik heb u als getuige voorloopig hei
woord nog niet gegeven. Als het Open
baar Ministerie en de verdediger niets
bijzonders tegen uw verhooren als getuige
hebben in te brengen, zal dat naderhand
plaats hebben. Ga dus in de getuigen-
kamer, tot uw naam afgeroepen wordt.®
Horst von Losberg verliet de zaal. Zijn
blik had eerst nog dien van den beschuldigde
gezochtVollrath volhardde echter in zijn
beweginglooze houding, die hij by de in
menging van den vrijheer aangenomen had.
Toen deze zich verwijderd had, trachtte
de president ook te vergeefs nog eenig
verder antwoord van hem te krijgen.
Nadat hij tot de overtuiging gekomen
was, dat al zijn vragen nutteloos waren
tegenover dit hardnekkig stilzwijgen, brak
hij het verhoor van den beschuldigde af,
en liet toen eerst het voor vijf jaar afge
geven rapport der geneeskundige autoriteit
omstandigheden.
Uit den aard ligt het in de bedoeling
dat eene gemeente alleen dan eene
tegemoetkoming zal kunnen genieten,
indien zij althans gezorgd heeft door
middel van eene inkomstenbelasting in
hare behoeften te voorzien. Eerst wan
neer men tot onredelijk opdrijven van
die belasting zou moeten overgaan, zal
er in het algemeen van eene vergoeding
van de bedrijfsgemeente aan de woon
gemeente sprake behooren te zijn.
We hebben gemeend het vorenstaande
hier te moeten vermelden omdat het in
verband moet worden beschouwd met
de zakelijke belasting op het bedrijf.
Omtrent deze belasting zegt de Ge
meentewet het volgende
„De zakelijke belasting op het bedrijf
wordt slechts geheven van zoodanige
ondernemingen en inrichtingen, welke
binnen de gemeenten een bedrijf uit
oefenen anders dan in stations, en waar
tenminste gemiddeld tien arbeiders werk
zaam zijn, die minder verdienen dan een
bedrag, vast te stellen bij algemeenen
maatregel van bestuur. Maatstaf voor
de heffing is het gemiddeld aantal van
zoodanige arbeiders.
Ook de publiekrechtelijke lichamen
kunnen in deze belasring worden be
trokken.
De belasting kan nooit meer bedragen
dan f 12.per arbeider."
Het dubbele doel, hetwelk met eene
zakelijke bedrijfsbelasting wordt beoogd,
is duidelijk.
Ten eerste moet zij dienen om de
gemeente, in welke de onderneming,
waarin de arbeiders werkzaam zijn doch
niet wonen, gevestigd is, des noodig
eenigermate schadeloos te stellen voor
het bedrag, hetwelk de woongemeente der
arbeiders van haar vorderten ten tweede
belichaamt zij het denkbeeld om in na
volging van Duitschland, in gemeenten
waar fabrieken en bedrijven zijn ge
vestigd die veel arbeiders tot zich trek
ken, de beheerders eenigszins aansprake
lijk te stellen voor de schade, welke zij
indirect aan de gemeente zelf veroor
zaken. Hun arbeiders toch brengen geen
of weinig belasting in en veroorzaken
over de verwonding van den baron voor
lezen. De gevolgtrekking, dat de dood
van den heer von Steinau alleen het gevolg
was geweest van een met groote kracht
loegebrachien slan met den bewusten slok,
weid daardoor bevestigd en het getuigen
verhoor kon nu beginnen.
Voor de eerste naam afgeroepen werd,
vroeg de verdediger het woord. Het was
een jong advokaat, dien men den beschuldigde
van ambtswege toegevoegd had, daar
Vollrath beslist geen rechtsgeleerde hulp
had willen aannemen. Hij was oorspron
kelijk met grooten ijver voor zijn cliënt
vervuld geweest, maar had al heel spoedig
alle hoop op een goeden uitslag laten varen,
toen hij tot de overtuiging gekomen was,
dat Vollrath bg de behandeling alle ver
onderstellingen der aanklacht onomwonden
bevestigde. Wat was er zoo nog voor
iemand te doen, die zijn veroordeeling tot
de zwaarste straf als iets natuurlijks en
onvermijdelijks scheen te beschouwen I
Het nieuwe gezichtspunt, dat, door de
verklaringen van den gezworene Losberg,
zich opgedaan had, had zijn gezonken moed
weer doen opleven en hem allerlei schoo: e
beelden van plotselinge beroemdheid en een
prachtige praktijk voor den geest getooverd.
En daar hij een flink mensch was, met
een scherp verstand en warm hart, pakte
bij met vuur de reeds opgegeven zaak van
zijn zonderlingen cliënt aan.
ilk richt mij tot het geachte hof met
het verzoek, eerst vrgheer von Losberg,
groote kosten op het gebied van onder
wijs, armwezen, politie, brandweer enz.
De belasting wordt slechts geheven
van zoodanige ondernemingen en inrich
tingen, welke binnen de gemeente een
bedrijf uitoefenen anders dan in stations,
Fabrieken, kantoren, winkels, het aan
nemersbedrijf enz. kunnen dus getroffen
worden. Van inrichtingen, wier doel
een ander is dan de uitoefening van een
bedrijf, ook al zijn in die inrichtingen
meer dan tien personen werkzaam, wier
loon beneden de aangegeven loongrens
blijft, kan geen belasting worden ge
heven. Zoo vallen b.v. sociëteiten buiten
de belasting.
De wet tot wijziging der Gemeentewet,
welke de zakelijke belasting op het be
drijf opnam onder de belastingen, die
in eene gemeente mogen worden gehe
ven, is juist tot stand gekomen in den
tijd toen de thans nog heerschende
malaise in handel en industrie hare
intrede reeds had gedaan en 't is dan
ook geen wonder dat de invoering in
vele gemeenten op bezwaren stuitte.
Immers worden de bedrijven toch reeds
zwaar belast door meerdere belastingen
en niet het minst door kosten, verbon
den aan de verschillende wetten tot
verzekering der arbeiders.
Dat de belasting wordt geheven onaf
hankelijk van de vraag of het bedrijf
winst of verlies maakt is vooral in den
tegenwoordigen tijd, waarin de zaken
allesbehalve naar wensch gaan, mede
een niet te onderschatten bezwaar. En
toch zou het in strijd zijn met het ka
rakter der belasting om met de bedrijfs
resultaten rekening te houden, wijl zij
bedoelt te zijn eene bijdrage in de kosten,
welke het bedrijf aan de gemeente ver
oorzaakt als gevolg van de vestiging in
de gemeente van arbeiders met lage
loonen.
Ons komt het voor dat eene zakelijke
belasting op het bedrijf in deze slechte
tijden voor handel en industrie verkeerd
is en dat de gemeenschap de kosten,
door de bedrijven aan de gemeenten
veroorzaakt, heeft te dragen. Van harte
hopen wij dan ook dat de belasting
spoedig tot het verleden mogen behoo
ren 1 En gelukkig zijn we, naar we
meenen, op den goeden weg, want tegen
geen enkele andere belasting wordt door
fabrikanten en industrieelen zoo sterk
stelling genomen dan juist tegen deze.
amWNLANDiBCH OVERZICHT
Het Erigelsche Lagerhuis verkoos met
algemeene stemmen Whitley tot voorzitter.
Het Huis was vol en er heerschte een
ongewone atmosfeer van opgewondenheid.
wiens ver klaringen mij onder de bestaande
omstandigheden van bizonder groot gewicht
toeschijnen, te willen hooren. Ik zelf kan
niet vermoeden van welken aard die ver
klaringen zullen zijn maar ik geloof, dat
het mijri cliënt ten goede zal komen,
wanneer ik verzoek dezen getuige vóór de
bezwarende getuigen te willen hooren.
Onder den diepen indruk, dien het gebeurde
van zooeven voorzeker op alle aanwezigen
hier, en niet het minst op de gezworenen
moet gemaakt hebben, twijfel ik er niet
aan, of het geachte hof zal van het gewicht
van mijn verzoek overtuigd zgn,®
Heeft het Openbaar Ministerie iets tegen
den wensch van den verdediger in te
brengen
Van dien kant werden geen aanmer
kingen gemaakt.
>En wil de beschuldigde ons niet eerst
eenige opheldering aangaande den aard
der betrekking geven, die tusschen hem
en den heer von Losberg bestaan heeft?®
De beschuldigde liet zijn handen van
voor zijn gezicht zinken. Hij was doods
bleek en scheen in de laatste tien minuten
nog wel een jaar ouder geworden.
ïlk weet niet, wat ik daarop antwoorden
moet. Ik zou mij tegen het hooren van
dien heer kunnen verzetten, want hij
vergist zich ik heb hem nooit te
voren gezien.®
»Nu, daarover zullen wij nu spoedig
zekerheid hebben, Laat vrgheer von
Losberg in de zaal komen.®
De 8 vrouwelijke leden waren aanwezig
en waren allen in het zwart gekleed naar
het voorbeeld gegeven door Lady Astor
toen zij voor het eerst in het parlement
verscheen. Na het kiezen van een voor
zitter werd het Lagerhuis verdaagd tot
heden Donderdag, wanneer de eedsaflegging
der parlementsleden zal plaats hebben
Met deze plechtigheid zijn een paar dagen
gemoeid, maar morgen Vrijdag .wordt het
Huis opnieuw verdaagd tot den dan vol
genden Dinsdag, wanneer de koning het
Hoogerhuis zal bezoeken en met een troon
rede de politieke activiteit Van 't parlement
openen. Het is de volgende week, dat zal
worden uitgemaakt, of het kabinet-Buldwin
al dan niet heen zal gaan en welke re
geering het eventueel zal opvolgen.
Zooals men weet, geeft men aan een
Labourregeering met als premier Mac Donald
een goede kans, daar de liberalen niet zoo
vooringenomen zgn tegen een gematigde
arbeidersregeering als de veel spoken op
hun weg ziende conservatieven. Ouk de
verklaringen, die vorengenoemde leider der
Arbeiderspartij heeft afgelegd in Albert
Hall, waar de Labour Partij vergaderde
om de stembus-overwinning feestelijk te
herdenken, zijn niet van dien aard, dat
men de vrees van de conservatieven als
gerechtvaardigd mag beschouwen.
Allereerst reeds waren de beschouwin
gen over de binnenlandsche politiek der
eventueele Labour-regeering geenszins ver
ontrustend en van extremische opvattingen
was in 't geheel geen sprake. Dit gold
trouwens voor de eventueele te voeren
buitenlandsche politiek evenzeer. MacDonald
wil vooral een vredespolitiek voeren en hij
merkte te dezen aanzien op, dat een
Labour-regeering, die hg het eenige middel
noemde om de pacifistische beweging in
Europa vruchtbaarder te doen zijn, den
voet zou zetten op alle smeulende vonken,
die kunnen oplaaien tot een toekomstigen
oorlog. Versterking van den Volkenbond
noemde MacDonald verder de taak der
Wittebroodstraat 52 HEUSDEN.
Wyberttabletten Valdapastilles,
Salmiakpastilles Menthapastilles.
Abdijsiroop. Sanatogen.
Pain-Expeller. Sloan's Liniment.
Horst trad voor de groene tafel en
legde de voorgeschreven eed af, nadat hij
eerst de gebruikelijke vragen beantwoord
had.
»Welk licht kan de getuige nu ont
steken in de zaak die wij behandelen.
Maar ik bid u, uw geheugen no£ eens
goed te raadplegen, want de beschuldigde
heeft zooeven nog verklaard, dat u hem
geheel en al onbekend is.®
Losberg keek Vollrath met een smarte
lijker), verwijtenden blik aan, en, als diep
beschaamd, sloeg deze de oogen neer.
xlndien de beschuldigde mg niet meer
kennen wil, mgnheer de president, dan
heeft hij daarvoor dezelfde redenen, die
hij eerst had, om eene onware bekentenis
af te leggen. Hij weet welke straf een
moordenaar, een dief te wachten staat,
en hg wil alles voorkomen, wat hem voor
die straf zou kunnen bewaren. Hij zoekt
den dood.®
ïDat is uw persoonlgke meening, mijn
heer von Losberg maar die wordt u als
getuige niet gevraagd. Ik moet u ver
zoeken, u tot de zaak te bepalen. Van
waar kent gij den beschuldigde
Vrijmoedig vertelde Horst de geschiedenis
van hunne eerste ontmoeting, en van zijn
samenwonen met den zoogenaamden Karei
Hartwig.
Wordt vervolgd.)
NIEUWSBLAD
viir let Laid nan Neusden en AlteiajeLaigstraat en de Bitnmelerwaard