Eerste Blad
C. DE KEMP.
Hel debal ran Eiden-Siiers,
S. D. LANKHUYZEN Co's BANK
RAAMSDONKSVEER.
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 4490 Vrijdag 10 October 1924
Drogisterij
Een pot
Kloosterhalsem
in Auis is een
groot gemak
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Engstraat HEUSDEN.
II. J ABBINK.
Und van altena
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden ƒ1.25, en
franco per post beschikt ƒ1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
I
Advertentiën van 1—6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
GOEDKOOPST ADRES
voor Goud- en Zilverwerken, benevens
uurwerken. Wekkers k fl.75.
Eigen reparatie-inrichting,
Ziet mijne etalage met prijzen.
In een der zalen van den Dierentuin
te 's Gravenhage heeft op Dinsdag 30
September j 1. een openbaar debat plaats
gehad tusschen den gepensioneerden
generaal Snijders, oud-opperbevelhebber
van land- en zeemacht en professor Dr.
D. van Embden, lid van de Eerste
Kamer, zulks naar aanleiding van de
rede, door laatstgenoemde in April en
Mei 1924 in die Kamer gehouden en
sedert gepubliceerd onder den titel
„Nationale Ontwapening of Volksver
delging."
Voor dat wij iets omtrent het debat
gaan zeggen willen we vastleggen dat
we bij onze beschouwingen geheel zake
lijk willen blijven en de aangelegenheid
door geen enkelen politieken bril willen
bekijken.
Over één punt waren de beide debaters
het eens n.l. dat zij beiden verlangen
de onafhankelijkheid voor Nederland
bewaard te zien, dat beiden gedreven
worden door liefde voor hun land en
dat zij daarvoor offers willen brengen.
Het verschil tusschen hen is evenwel
gelegen in de beantwoording der zake
lijke vraag of het offer der gewapende
verdediging nog doeltreffend is. Generaal
Snijders nu beantwoordt deze vraag toe
stemmend, terwijl Prof. van Embden
er een ontkennend antwoord op geeft.
Het komt ons voor dat het betoog
van Prof. van Embden door zijn argu
mentatie wat meer indruk heeft gemaakt
dan dat van Generaal Snijders en ook
wij gevoelen in' de tegenwoordige om
standigheden wel meer voor de meening
van den Professor dan voor die van den
Generaal, ook al scharen wij ons aller
minst onder de anti-militairisten. De
bovengestelde vraag zouden wij in 1914
bij het begin van den wereldoorlog
evenals de Heer Snijders thans doet,
stellig toestemmend hebben beantwoord,
doch het karakter van den oorlog is de
laatste jaren dermate veranderd dat wij
in een hoogst gebrekkige bewapening
voor ons kleine landje niet veel heil
meer zien.
Wanneer een nieuwe wereldoorlog
mocht uitbreken zal die in hoofdzaak
gevoerd worden met chemische middelen.
Het zal worden een gassenoorlog met
stikgassen als hoofdwapen. En zoo'n
oorlog maakt geen onderscheid tusschen
soldaten en burgerbevolking. De moderne
landsverdediging wordt een stelsel van
massawoorden op de meest afschuwelijke
wijze.
Nu kan men wel zeggen dat van dit
alles nog niets in de praktijk is gebleken
en zulks is volkomen juist, maar gelet
op de ontwikkeling der chemie voor
oorlogsdoeleinden kan men toch wel
met absolute zekerheid zeggen dat in
een toekomstigen oorlog chemische ap
paraten een buitengewoon belangrijke
rol zullen spelen.
Een flink leger, uitgerust op eene
wijze als door de tegenwoordige oorlog
voering wordt geëischt, zou misschien
beter kunnen zijn om onze onafhanke
lijk te bewaren dan ontwapening, maar
zulks is voor ons landje niet wel
mogelijk. Immers hoe zou dat betaald
kunnen worden. Wanneer we nu al
eens zien op welke wijze bezuinigd moet
worden en hoe hoog onze belastingen
reeds zijn opgevoerd, dan kan men toch
op zijn vingers natellen dat er geen geld
beschikbaar is om leger en vloot in een
geheel modernen gevechtstoestand te
brengen. En wanneer we dan de ver
halen hooren over de kortelings in
Noordbrabant gehouden manoeuvres en
over den toestand, waarin onze vloot
verkeert, dan moeten we wel tot de
conclusie komen dat onze huidige lands
verdediging niet veel beteekent in ver
gelijking met hetgeen andere landen ons
op het gebied van krijgvoering kunnen
toonen. Bij ons te lande moeten we
o.i kiezen tusschen een groot, flink uit
gerust leger, of een zeer klein legertje
dat slechts dienen moet om, waar noo-
dig, orde en rust in eigen land te helpen
handhaven. Dit laatste staat dan naar
onze meening gelijk met ontwapening
tegenover vijanden van buiten.
Een slecht uitgerust leger te hebben
is geldverspilling en daaraan mag
niemand meedoen en vooral tegenwoor
dig niet nu het met onze financiën alles
behalve rooskleurig is gesteld. Eene hoogst
onvoldoende troepenmacht in een klein
landje als het onze kan nimmer iets uit
richten tegen een in aantal en in oorlogs
materiaal misschien honderdmaal sterke
ren vijand, zelfs niet als ook slechts de
fensief wordt opgetreden. En wat vroeger
nog mogelijk was is thans niet meer
mogelijk door de absolute gedaantever
wisseling van den oorlog in de laatste
jaren. Tegenover de ernstige bezwaren
van Prof. van Embden tegen den gassen
oorlog stelt Generaal Snijders de vraag:
is en was dan niet altijd de geheele
oorlog wreed, gruwelijk en onmensche-
lijk Met den Generaal beantwoorden
wij deze vraag gaarne toestemmend,
maar wij voegen er aan toe dat de oor
log van vroeger toch op geert stukken
na zóó gericht was op massamoord van
soldaten en burgerbevolking als de
oorlog van thans. En als wij als kleine
natie, nu met een slecht toegerust
legertje staan tegenover een uitste
kend toegerust leger eener groote
mogendheid, welks doel niet anders is
dan zooveel mogelijk Nederlanders om
zeep te helpen, dan kan ieder toch be
grijpen dat wij daartegen niets kunnen
uitrichten. Goed of niets, daartusschen
heeft een klein volk te kiezen. Vroeger
hadden we altijd nog een verdedigings
middel in het water, maar met den
huidigen luchtoorlog kan onder water
zetting ons ook al niet zooveel meer
helpen.
't Lijkt ons twijfelachtig of de ge-
dachtenwisseling tusschen Prof. van
Embden en Generaal Snijders voor een
der partijen bepaald succes heeft opge
leverd.
Een debat is het feitelijk ook niet
geweest, want de Heer Snijders begon
reeds met te verklaren, dat hij zich door
zijn tegenstander niet kon laten voor
schrijven over welke onderwerpen hij
zou spreken. Daarmede was het debat
vrijwel omgezet in een tweetal redevoe
ringen, die voor een goed deel langs en
over elkaar heengingen. Bepaald groot
nieuws hebben de sprekers ons overigens
geen van beiden gebracht.
Betreurenswaardig is het feit, dat vele
toehoorders zich schandelijk hebben ge
dragen, door met rumoer, spektakel en
geschreeuw hun meeningsverschil met
Generaal Snijders te kennen te geven.
Veel van wat de Generaal heeft gezegd
was evengoed als vele der argumenten
van den Professor, overdenking ten volle
waard en daarom juist is het zoo jam
mer, dat de medestanders van Professor
van Embden zich tegenover Generaal
Snijders deden kennen als minderwaar
dige schreeuwers. Mogen zij er nog eens
van overtuigd worden, dat men ook eer
lijke tegenstanders behoort te respecteeren
HEUSDEN.
Chemisch bereid TAFELWATER,
VICT0R1AWATER - DRACHENQUELLE.
buitenlandsch overzicht
Woensdag 8 October is voor de parle
mentaire geschiedenis van Engeland een
belangrijke dag geweest.
Immers de regeering, Macdonald, is toen
door het Lagerhuis verslagen. Koesterde
men oorspronkelijk de verwachting dat de
regeering een nederlaag zou worden be
spaard, deze verwachting is niet bewaarheid.
Eerst werd gestemd over de conserva
tieve motie, waarin werd te kennen ge
geven, dat het gedrag der Labourregeering
met betrekking tot het instellen en daarop
weer intrekken van een strafrechterlijke
vervolging tegen den hoofdredacteur van
de Workers Weekly, de afkeuring van
het Huis verdient. Met een overgroote
meerderheid werd deze motie echter ver
worpen, zoodat alleen nog overbleef het
amendement der liberalen, dat de benoe
ming voorstelde van een speciale commissie,
wier taak het zou zyn na te gaan welke
omstandigheden ertoe hebben geleid de
vervolging, die door het Openbaar Ministerie
tegen den hoofdredacteur Campbell was
ingesteld, weer ongedaan te maken. Dit
amendement werd na de verwerping van
de motie der conservatieven met een groote
meerderheid aangenomen. Daar de Britsche
premier Macdonald in den loop der dis
cussies duidelijk had doen uitkomen, dat
aanvaarding hetzij van de motie, hetzij
van het amendement voor de regeering
aanleiding zou zijn heen te gaan, was
over het lot van het Labour-kabinet
na de tweede stemming beslist. De crisis
heeft zich inmiddels verder ontwikkeld
Macdonald heeft den koning de ontbinding
van het parlement verzocht en deze laatste
heeft aan de ontbinding zijn goedkeuring
gehecht. Zelfs werd de 8ste November
reeds als waarschijnlijke datum der nieuwe
verkiezingen genoemd,
Het is zoo prettig goed te
kunnen helpen als iemand
zich verwondt. Akker's
Kloosterbalsem zal de pijn
stillen en U snel genezen.
Moeilijk valt nu reeds te voorspellen,
weike resultaten de nieuwe verkiezingen
voor de Labour Party zullen oplevereren.
Mag men Macdonald en Clynes gelooven,
dan zal de arbeiderspartij versterkt uit den
verkiezingsstrijd treden. De gunstige uit
slag, dien genoemde Britsch ministers ver
wachten, baseeren zij reeds bij voorbaat
op de door het kabinet sinds Januari ge
voerde polkiek, die h. i. de algemeene in
stemming van een groot deel van het En-
gelsche volk heeft verworven. Inderdaad
kunnen aan het kabinet dat nu heengaat,
bepaalde verdiensten niet worden ontzegd
en het is vooral de Engeleche premier ge
weest, die door zyn verzoeningsgezindheid
en redelijkheid veel heeft bijgedragen tot
prettiger politieke verhoudingen in Europa.
In dit verband behoeven wij slechts aan
de Londensche conferentie, waar het wel
bekende pact tot stand kwam, fen aan de
Volkenbondsvergadering te Genève, die in
het teeken der ontwapening en de toela
ting van Duitschland stond, te herinneren.
Maar aan den anderdn kant heeft de re
geering-Macdonald groot misnoegen gewekt
door het sluiten van het verdrag met Rus
AG ENTSCHAP VAN DE AMSTERDAMSCHE BANK A'DAM
Telefoon No. 15. Kantooruren van 9 4. Zaterdags van 9 -12.
Juni, Juli en Augustus Zaterdags gesloten wegens beursvacantie.
Handels- en Landbouwcredieten Rekening-Courant Deposito's Effecten
(uitsluitend solide belegging) Coupons Vreemd geld Inschrijvingen
Grootboek Assurantiën Reiscredietbrieven op 3600 betaalkantoren
Administratie van vermogens.
SAFE-DEP0SIT-INRICHT1NG (Gegarandeerd Brand-, Smelt- en Iobraakvrjje Lipskinis).
Prijzen naar grootte der kastjes ZÉÉR SCHERPE CONDITIES.
Indien gewenscht bediening aan huis.
SPAARBANK. SW Spaarbankboekjes worden bij 1ste storting gratis verstrekt.
Nadere inlichtingen verschaft gaarne
DE DIRECTIE
land, dat in uitgebreide kringen als een
onnationale daad wordt gekarakteriseerd.
Juist dit verdrag is één van de voornaamste
oorzaken van haar val geweestde kwestie-
Campbell was slechts vari ondergeschikte
beteekenis en niet meer dan een aanleiding
om zich tegen de regeering te keeren.
De Duitsche rijkskanselier heeft een aan
tal punten aan de verschillende fracties
voorgelegd, vormende het regeeringsprogram
waarop uitbreiding der regeeringsbasis
mogelyk zou zyn.
Deze punten zyn de volgende
1. De grondwet van Weimar wordt
als basis van het staatsleven erkend. Alle
gewelddadige pogingen, haar te wijzigen,
behooren als hoogverraad gestraft te worden;
2. Het pact van Londen is de leidraad
voor de buitenlandsche politiek. Zijn be
palingen moeten loyaal uitgevoerd worden.
De uitwerking ervan wordt nauwkeurig
nagegaan en eventueele nadere wijzigingen
zullen nagestreefd worden.
Naar opneming in den volkenbond zal
gestreefd worden, in overeenstemming met
den inhoud van het Duitsche memorandum.
3. De lastenverdeeling van het Londen
sche pact zal plaats hebben in overeen
stemming met de eischen van staatshuis
houdkunde en overeenkomstig de gerechtig
heid. De bestaande financieele wetten
zullen hieraan aangepast worden,
4. De regeering beschouwt het als één
harer voornaamste plichten, de sociale
voorzorg uit te breiden, zoodra de kas zulks
toe zal staan.
5. Opvoering der productie en intensi-
veering van den arbeid moet nagestreefd
worden, teneinde daardoor het Duitsche
staatshuishouden op voet van gelijkheid
met het buitenland te brengen.
Staatsbemoeiing in het bedrijfsleven wordt
tot een minimum beperkt.
De handelsverdragen zullen steunen op
de beginselen van wederkeerigheid en rneest-
begunstiging.
De fractiezitting der democraten in den
rijksdag heeft met algemeene stemmen een
resolutie aangenomen, volgens welke zij een
wijziging in de rijksregeering bij den
huidigen politieken toestand niet gewenscht
acht. Wanneer echter een veranderde
samenstellirg der regeering door de houding
der andere fracties niet kan vermeden
worden, zal zij overeenkomstig het voorstel
van den kanselier een volgens recht en
plicht uitgebreide regeering haar steun
niet weigeren.
binnenland""
De postcheque- en girodienst.
De directeur-generaal der posterijen en
telegrafie maakt bekend, dat voor de post
rekeningen, behoorende tot de 3e groep,
bedoeld in lid III, onder b. van de be
schikking van den minister van Waterstaat
d.d. 24 September (de nummers 20,000
t.m. 29.999), de postchéque- en girodienst
weer wordt open gesteld met ingang van
13 October.
Ken predikantenbond tegen den oorlog.
In een te Utrecht op initiatief van Ds.
J. B. T. Hugenholz gehouden bijeenkomst
van predikanten, evangelisten en godsdienst
onderwijzers is opgelicht een groep van
godsdiesstige voorgangers tegen den oorlog
en oorlogstoerusting.
Ineutiiig tegen de pokken
De Nederlandsche Vereeniging voor Kin
dergeneeskunde heeft zich met een adres
gewend tot de 2e Kamer, waarin zij
naar aanleiding van de wetsvoorstellen,
welke een beperking van de thans geldende
verplichting tot voorbehoedende inenting
tegen de pokken ten gevolge kunnen heb
ben, de leden der volksvertegenwoor
diging met nadruk wijst op de groote ge
varen voor de volksgezondheid, welke zij
als een gevolg van een, zij het ook ge
deeltelijke, ontheffing van vaccinatieplicht
vreest.
De vrees bestaat, dat het aantal niet-
gevaccineerden onder de beschutting van
de vrystellirg in den loop der jareri be-
langryk zal toenemen, en het behoeft geen
betoog, dat het schrikbeeld van de vroegere
epidemische verbreiding van de pokken tot
weikelijkheid zal kunnen worden.
Het is daarom, dat de vereeniging aan
haar bestuur heeft opgedragen, met klem,
ook tegen een gedeeltelijke ontheffing van
den vaccinatieplicht nadrukkelijk te waar
schuwen.
Werkgelegenheid in Frankrijk
De directeur van den Rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbemid
deling (departement van Arbeid, Handel
en Nijverheid) vestigt er de aandacht op,
dat voor Frankrijk worden gevraagd bank
werkers, draaiers, ketelmakers, vormers en
klinkers in den scheepsbouw.
Voorts, dat voor Noord-Frankrtjk voort
durend worden gevraagd melkers-veever
zorgers (loon 250—300 francs per maand,
met kost en huisvesting), en voerlieden,
vertrouwd met akkerarbeid met paarden
(loon hetzelfde).
Inlichtingen by de arbeidsbeurzen en de
correspondenten der arbeidsbemiddeling, en
voor zoover deze inlichtingen ter plaatse
niet kunnen worden verkregen, bij voor
melden Rijksdienst, doch dan alleen schrif
telijk.
De vliegtocht Nederlandlndië
Het weekblad »Het Leven* heeft aan
het comité vliegtocht AmsterdamBatavia
aangeboden een Rolls-Royce-motor ter
waarde van f 12.000 voor de F. VII, on-
der voorwaarde o.m. dat de reis binnen
een maand zal worden voortgezet.
Het persbureau Van Dias te Arasterdam
heeft aan personen, die geacht kunnen
worden tot een oordeel daaromtrent be
voegd te zijn, gevraagd of het mogelijk is,
dat aan de gestelde voorwaarden za! kun
nen worden voldaan. Men verzekerde het
bureau, dat, als het toestel bij het trans
port goed overkomt, er ongetwijfeld groote
NIEUWSBLAD
vnr let Land m Heisden u IlimjeLamtmi nu Boneierwaarij
Akker's Klooster
balsem is door zijn
bijzondere eigen
schappen onover
troffen bij ontvel
lingen, schrammen
brandblaren, puis
ten, wonden, zwe
ren, insectenbeten,
win tervoeten.Ook
bij spierverrekkin-
gen, spit, spier
pijnen, rheumatiek
Groote pot van 20 gram 50 cent. Alom verkrijgbaar.
Potten 50 gr. f 1.—100 gr. f 1.75, nog voordeellger,