Eerste Blad
C. DG K
S. D. LANKRUYZEN Mo's BANK
RAAMSDONKSVEER.
irschuur-Baert,
Bakkersnachtarbeid.
Uitgave: Firma L, J. VEERMAN, Heusden*
No 4469 Vrijdag 23 Januari 1925
FEUILLETON.
„Het Kasteel van Kerlor."
Land van altera
Engstraat HEUSDEN.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25, en
franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Int. Telefoon no, 19. Postrekening no. 61525.
Advertentiën van 1—6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
De Arbeidswet van 1919 heeft met
betrekking tot den bakkersarbeicl, behalve
een arbeidsverbod voor den patroon, ook
het verbod van Zondagsarbeid en het
verbod van nachtarbeid voor gezellen
ingevoerd. Volgens deze oorspronkelijke
wet gold een absoluut verbod van Zon
dagsarbeid.
In 1922 kwam hierin verandering
doordat de minister niet langer reden
vond om te verbieden dat een bakkers
patroon op Zondag een paar scheppen
kolen of hout op het vuur van den oven
doet om deze voor uitgaan te behoeden
Wij kunnen dit begrijpen al rijst de
vraag waarom de patroon wel deze, maar
geene andere werkzaamheden mocht ver
richten.
Maar ook op andere wijze tornde de
minister aan het verbod van Zondags-
arbeid. Z. i. moest in 1922 ook moge
lijk worden gemaakt dat op Zondag door
de patroons roggebrood uit de ovens kan
Worden gehaald. En thans in 1925 ligt
bij de 2e Kamer een voorstel ter tafel
om het uit den oven halen van rogge
brood ook door een of meer bakkers
gezellen toe te laten.
En nu zegt de Nieuwe Rotterdamsche
Courant in een nummer van eenige dagen
geleden met betrekking tot den Zondags-
arbeid van bakkersgezellen in bakkerijen
nog het volgende
„De Memorie van Toelichting zegt,
dat in enkele gevallen in speciale rogge
broodbakkerijen zich de behoefte doet
gevoelen. Zondagsarbeid ook voor
bakkersgezellen toe te staan, onder de
noodige waarborgen, dat die Zondags
arbeid tot het practisch noodzakelijke
blijft beperkt Intusschen blijkt de
practijk toch noodig te hebben gemaakt,
de teugels te vieren. Wij pleiten hier
niet voor, noch tegen de voorgestelde
verruimingwij kunnen haar niet be-
oordeelen. Wij constateeren slechts, dat
gedurende 5 jaren het bedrijf zich heeft
moeten onderwerpen aan een regeling
die niet deugde en die eerst gedeeltelijk
in 1922 en nu weer gedeeltelijk in 1925
wordt losgelaten.
Nu nemen wij gaarne aan, dat deze
roggebroodkwestie zonder veel belang is.
Te beter illustreert dit geval, met welke
kleinigheden algemeene regelingen, als
de arbeidswet bevat, zich bemoeien, en
hoe juist in zulke onbeteebenende ge-
98
Silverstein hernam met zijn keelstem,
die hij zoo liefelijk mogelijk trachtte te
doen klinken
Let wel, dat u me aan mijne plichten
hebt herinnerd door een toespeling te
maken op mevrouw Silverstein en dat
ik daarvoor in 't geheel geen wrok toe
draag.
Mij goed
Wilt u mij veroorlooven u hare ka
mers te laten zien
Wat een idee
U zult zien, beste mevrouw Vernier,
dat uw onderdanige en gehoorzame
dienaar een aardige vrouw weet te om
ringen met een weelde die hare schoon
heid nog meer doet uitkomen.
Daar twijfel ik niet aan.
Het is waar dat een edelsteen van
zich zelf glinstert en dat de manier
waarop men hem zet niets tot de waar
de afdoet.
Voeg er bij tot de innerlijke waarde
zeide Mariana met zeer aristocraticshe
ironie.
Op die manier zult u geen misbruik
maken van de figuurlijke taal en zult
die hernemen, die u het gemakkelijkste
is.
Een vroolijke trek vertoonde zich op
de dikke lippen van Silverstein.
U houdt dus niet van complimenten
vallen een jarenlang bestaan hebbend
verbod de stemming tegen de arbeidswet
moet hebben verbitterd
Dat de wetgever niet in staat is, alle
mogelijkheden te voorzien, blijkt uit de
wijziging, die thans met het oog op de
Kerstdrukte wordt voorgesteld. Valt
het Kerstfeest kort vóór of nè, een Zon
dag, dan loopt men vast Voor deze
gevallen wordt nu enkele uren Zondags
arbeid noodig geoordeeld Ook hier buigen
wij het hoofd voor de eischen van de
practijk. Wel blijkt uit al dit gemodder
dat een wet als de Arbeidswet met tal
van verlangens, welker bevrediging het
leven veraangenamen, geen rekening kan
houden, en hierin ligt dan ook de oor
zaak, dat b v. het verkoopverbod zoo
overvloedig overtreden wordt".
En nu het verbod van nachtarbeid
voor de bakkersgezellen. De wet van
1919 bevatte voor de gewone werkdagen
een verbod tot het verrichten van bak-
•kersarbeid tusschen des avonds 8 en des
morgens 6 uur. In 1922 kwam hierin
belangrijke wijziging. Zoo werd in het
belang van vele plattelandsgemeenten
toegestaan 's morgens één uur vroeger,
dus om 5 uur te beginnen en bovendien
werd voor broodbakkerijen, waarin ten
minste zes bakkersgezellen werken, de
zelfde toegevendheid gebezigd. En nu
zegt de Minister in zijne toelichting tot
het nieuwe ontwerp, dat de praktijk de
noodzakelijkheid heeft doen gevoelen
om den bedrijfsstilstand des nachts nog
iets verder te beperken. Dit betreft de
kleinere stadsbakkers d. z. de bakkers
in steden, die met minder dan zes ge
zellen werken. Zij zijn de eenige die
tot dusver pas om 6 uur mogen begin
nen en nu is gebleken dat zij in den
hun toegestanen tijd hun werk niet af
kunnen. Voorgesteld wordt daarom het
aanvangsuur algemeen op 5 uur 's mor
gens te bepalen.
Wat de patroons betreft behelst het
wetsontwerp de bepaling dat zij hun
arbeid zullen mogen aanvangen te 3 uur
des namiddags, terwijl het overigens aan
alleenwerkende patroons vergemakkelijkt
zal worden om vergunnirg te verkrijgen
des nachts te werken.
GOEDKOOPST/ADRES
voor Goud- en Zilverwerken, benevens
uurwerken. Wekkers k f 1.75.
Eigen reparatie-inrichting,
Ziet mijneMalage met prijzen.
zeide hij.
Ik lijk zoo weinig op de vrouwen,
waaraan u ze verspilt.
Maar, protesteerde de bankier, ik speel
volstrekt niet voor een man met een
mooi fortuin,
Ik geloof dat u een woordje wilde
zeggen, zeide mevrouw Vernier op den
brutaalsten toon van de wereld.
De bankier deed alsof hij geraakt
wasde spotternijen van Mariana won
den hem op en verrukten hem op eene
bijzondere manier.
U hebt gelijk, zeide hij, om me geen
geestigheid toe te schrijven. Ik weet
niet of ik die wel ooit gehad heb, maar
zekerlijk zou de uwe de mijne toch
overschaduwen. U hebt gelijk te zeggen
dat u niet op de andere Eva's dochters
lijkt. U hebt de volmaaktheid zelve
en als ik me veroorloof het u te beken
nen, misschien voorbarig, dan is dat
omdat u de kunst niet wil verstaan
veel omhaal van woorden te gebruiken.
Mevrouw Vernier bleef teleurgesteld
zitten, hoewel zij gemeend had dat zij
op alles voorbereid was.
Silverstein sprak zonder de minste
schaamte integendeel, hij beefde een
weinig, terwijl hij sprak maar hij was
ongemerkt nader gekomen.
Toen Mariana dat tanige gezicht zag,
dat nog de sporen droeg van een huid
ziekte, die glinsterende oogén en die
dikke lippen, toen voelde zij dat een
koude rilling haar beving.
Door dit zwijgen stoutmoediger ge
worden, hernam Silverstein op openhar-
tigen, lossen toon
Wij plattelanders betuigen gaarne in
stemming met de voorgestelde wijzigin
gen, voor zoover zij de patroons betreffen
en die wij verbeteringen noemen voor
het platteland. In het bijzonder geldt
dit in onze omgeving voor Werkendam,
de Werken e. a. en Almkerk, waar tal
van boerenarbeiders wonen, die 's Maan
dagsmorgens den Biesbosch ingaan om
's Zaterdagsmorgens weer naar huis terug
te keeren, zonder in dien tijd versch
brood machtig te kunnen worden, en die
nu tenminste weer indegelegenheid zijn
om 's Maandagsmorgens brood mede
naar hun werk te nemen, dat dien
morgen nog gebakken is.
De vrijheid van arfyeid voor den bak
kerspatroon is bezig terug te keeren en
dat verheugt ons bijzonder, wijl wij
beseffen welk onrecht hem wordt aan
gedaan door hem te verbieden te werken,
wanneer hij zelf zulks verlangt.
Moge nu ook het verkoopverbod, d i.
het verbod om versch brood te verkoo-
pen s morgens vóór 10 uur ook nog uit
de wet komen te vervallen 1 Dan pas
zal de persoonlijke vrijheid van den
bakkerspatroon weer grootendeels in eere
zijn hersteld en zullen we weer tot de
tijden van vóór 1919 zijn teruggekeerd.
Is het thans ook niet meer dan erg dat
een bakkerspatroon bij tweede herhaling
van eene overtreding der Arbeidswet,
dus ook als hij zelf in verboden uren
werkt, er niet met eene boete kan af
komen, maar door den Kantonrechter
veroordeeld moet worden tot hechtenis,
omdat de wet zulks voorschrijft.
Dat de arbeidsuren der bakkersgezellen
begrensd worden, mits niet te eng, blijft
gewenscht zoolang niet verwacht kan
worden dat patroons en gezellen zelf
eene bevredigende oplossing weten te
vinden. Want 't dient eerlijk gezegd,
dat vóór 1919 door de bakkersgezellen
niet zelden overdreven veel uren en
daaronder meerdere nachturen, moest
worden gewerkt en zulks mag niet worden
geduld.
BUITEKLANDSCH OVERZICHT
De verschillende beschouwingen in den
rijksdag naar aanleiding van de regeerings-
verklaring, die rijkskanselier Luther Maan
dag aflegde geven een goed beeld van de
gezindheden der verschillende fracties.
Dat de communisten tegen het kabinet
Luther zijn gekant behoeft geen vermelding,
dat zij dan ook een motie van wantrouwen
in hebben gediend, ligt voor de hand. Het
zelfde is geschied door de sociaal-democra
ten, die waarlijk geenszins met de politieke
Bent u heusch verwonderd mij zoo te
hooren spreken
Zij sprak op hoogen toon:
Ik heb er u volstrekt het recht niet
toe gegeven.
Dat zou beter geweest zijn, mijnheer.
Als zeer practisch man, ging hij toch
voort niet rechtstreeks mevrouw Vernier
antwoord te geven.
Hii. wist dat hij de traditoneele ver
dediging had te verwachten die in staat
stelt om bij de capitulatie, voordeelige
voorwaarden te bedingen.
Bij het begin van het onderhoud wist
hij niet of hij zou slagenhij had zich
met een zekeren angst afgevraagd of hij
zich niet leelijk zou vergissen nu twij
felde hij niet meer haar blik was reeds
eene inbezitneming.
Van het oogenblik af dat mevrouw
Vernier niet gevlucht was, wist hij dat
zij niet zou weigeren met hem te praten.
Silverstein wilde zijne verkregen resul
taten niet bederven door een gehaast
heid die zijne slechte opvoeding zou
doen blijken, die maar al te dikwijls
voor den dag kwam, er was een groot
deel oprechtheid in de eerbewijzen waar
mee hij Mariana had ontvangen nooit
had hij zooveel hartstocht voor een vrouw
gevoeld.
Hij had heel aardige vriendinnen ge
had, maar geen van alle bezat die ge
heimzinnige, duivelachtige aantrekke
lijkheid, die hij hier vond.
Toen hij haar zoo vurig aankeek had
hij niet, zooals tegenover een ander schep
sel dat hij wilde veroveren, het beleedi-
gende gevoel dat voor een ontgoocheling
AG ENTSCHAP TAN DE AMSTERDAMSCHE BANK A'DAM
Telefoon No. 15. Kantoorman van 9-4. Zaterdags van 9—12.
Juni, Juli en Augustus Zaterdags gesloten wegens beursvacantie.
Handels- en LandbouwcredietenRekening-Courant Deposito's Effecten
(uitsluitend solide belegging) Coupons Vreemd geld Inschrijvingen
Grootboek Assurantiën -f Reiscredietbrieven op 3600 betaalkantoren
Adofinistratie van vermogens.
SAFE-DEPOSIT-INRiCHy^'G (Gegarandeerd Brand-, Smelt- en Inbraakvrjje Lipsklnis).
Prijzen naar grootte der kastjes ZÉÉR SCHERPE CONDITIES.
Indien gewenscht bediening aan huis.
SPAARBANK. HT'Spaarbankboekjes worden bij 1ste storting gratis verstrekt.
Nadere inlichtingen verschaft gaarne
DE DIRECTIE
T BOONSTRA.
ogvattinger/aer tegenwoordige kabinetsleden
sympathiseeren in die mate, als zou moeten
worden opgemaakt uit h tgeen de commu
nisten hun voor de voeten werpen. Inte
gendeel in soc. dem. kringen bestaat een
groot wantrouwen jegens het kabinet-Luther,
waarin zooveel rechtsche personen zijn ver
tegenwoordigd. Wel is het kabinet-Luther
met een pregramma gekomen, dat met
name op buitenlandsche politiek geheel
overeenkomt met dat van bet kabinet-
Maix, doch de soc. dem. zijn van oordeel,
dat een belofte nog niet gelijk kan worden
gesteld met een veovulling van wat werd
aangekondigd. De soc. dem. wachten dus
op daden, maar juist van deze daden stel
len zij zich niet ai te veel voor, daar de
personen der kabinetsleden en al het ge
konkel, dat aan de oplessing der crisis
voorafging, h. i. niet veel goeds beloven.
Ook de democraten, ofschoon zij geen
motie van wantrouwen hebben ingesteld,
hebben zich nochtans niet aangesloten bij
de Duitsch-riationalen, het centrum, de
Duitsche Volkspartij, de Beiersche Volks
partij en de economische partij, die een
eensluidende motie hebben geredigeerd ter
goedkeuring van de regeeringsvei klaring.
Verwacht mag dan ook worden, dat de
democraten, zoodra de regeering-Luther ook
maar iets buiten de schreef gaat, deze zoo
fel mogelijk zullen bestlijden en misschien
zullen stemmen voor de moties vari wan
trouwen.
Overigens dient te worden vastgesteld,
doet vreezen.
Bovendien was hij overtuigd dat die
vrouw baren man nog nimmer bedrogen
had.
Hij maakte een gebaar van droefheid,
loosde een zwaren zucht en mompelde
terwijl hij opstond:
Ja, ik had mijn mond moeten houden.
Ik zie dat ik u beleedigd heb. Mijn
bedoeling was toch u met alle beleefd
heid te behandelen die u toekomt.
Jong, schoon en voornaam als u bent,
zult u me nooit de dwaasheid vergeven
waarvan u zelf de oorzaak bent. Kom,
wees niet al te boos op mij maar een
man als ik moet niet al te lang met een
vrouw als u praten.
Hij groette Mariana.
Zij stond ook op, en hare golvende
slanke gestalte boog zich als een liane
Silverstein voegde er, toen de jonge
vrouw bij de deur was bij
Het ergste van dit alles ie, dat u niet
meer terug zoudt willen komen en dat
ik wel een voorwendsel zal moeten ver
zinnen om aan mijne vrouw uit te leg
gen waarom mevrouw Vernier geen vi
sites meer komt maken.
Toen voegde hij er scherp bij.
Dat zou wel jammer voor haar zijn.
Mariana draaide zich om zij haalde
toegevend de schouders ophaar glim
lach behield iets minachtends maar,
misschien wel daarom, betooverde hij
den Croesus.
Waarom belastert gij u zei ven zoo?
vroeg zij. U zoudt de laagheid niet heb
ben mijn man in toorn te doen ontbran
den, 'dien ik alleen heb gemotiveerd en
dat, moge het centrum zich al met de
motie van goedkeuring hebben vereenigd,
en aan de regeering hebben deelgenomen.
Fehrenbach gisteren namens het centrum
duidelijk heeft doen uitkomen, dat zijn
partij, zij het aarzelend, alleen ter voor
koming van een verder uitstel van de op
lossing der crisis, bereid was mede te
wei ken aan de samenstelling dar regeering.
Zoodra het kabinet-Luther den koers gaat
wijzigen en zoowel op buiten- als binnen-
landsche politiek gebied zich in al te
rechtsche richting laat stuwen, zal het
centrum de regeering allen 8teun onthou
den. M. a. w.het centrum stelt de
regeering de voorwaarde, dat zij het be
wind voert op een wijze, die niet in on-
gunstigen zin afwijkt van dat van dr. Marx.
Steun der regeering vanwege het centrum
zal in de toekomst dan ook slechts van
Luther's daden afhangen.
De Amerikaansche Senaat heeft zonder
discussie en zonder stemming een amen
dement op de marinebegrooting aangenomen,
Wybertabletten - Menthapastilles
Salmiakpastilles Abdijsiroop
Purol Kloosterbalsem Le
vertraan.
DROGISTERIJ
JUSDEN", Wittebroodstr. 52.
waarvan ik alle gavolgen op mij neem.
Op u ben ik niet kwaad, antwoordde
Silverstein, zich erg klein en nederig
voordoende en als gunst vraag ik u de
hand niet te weigeren die ik u reik.
Mariana richtte het hoofd op, en scheen
medelijden te hebben met de kinderach
tigheid van den bankier, die gemeend
had dat hij verplicht was haar galante
voorstellen te doen, van kracht, naar
het schijnt, wanneer een man zich toe
vallig met een mooie vrouw alleen be
vindt.
Dus het kan u niet schelen, hernam
zij, als wij gezworen vijanden werden
Silverstein hief de armen in de hoogte,
alsof hij den hemel getuige wilde roepen
dat alle verantwoordelijkheid van eene
scheiding op Mariana zou rusten.
Hij antwoordde
Maar ik ben bereid alles te doen wat
u van mijn eischt.
Erken, mijnheer Silverstein, dat ik me
veel strenger zou getoond hebben, als ik
niet bekend was met uwe gewone over
drijving en als ik u bovendien niet zoo
erkentelijk was.
Het gezicht van den bankier klaarde
op.
Ik ben er niet aan gewoon, vervolgde
zij op meesterlijk nagebootsten oprechten
toon, dat men mij op zoo'n buitenge
wone manier vleit Gewoonlijk let
men bijna niet op mij Ik zou ver
keerd doen wanneer ik die wel wat ge
waagde, brutale gelantheden, die de
tegenwoordige losse zeden in de voor
naamste kringen dulden, voor ernst op
vatte. Wordt vervolgd).
NIEUWSBLAD
voor list Land van Heusden en AIIghb, dsLangstraat en de Bommelerwaard
0