Eerste Blad
Een nuttige instelling te
Heusden.
NU JOL
L Verschuur-Baert,
S. D. LANKHUYZEN Go's BANK
RAAMSDOHKSVEER.
cTdëT kemp
Tegen Verstopping.
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 4493. Vrijdag 17 April 1925.
FEUILLËTÖM.
„Het Kasteel van Kerlor".
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 91525.
^ND van altera
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25, en
franco per post beschikt 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 1 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
Wie Zaterdag 4 April jl. de tentoonge
stelde teekeningen, vervaardigd door de
leerlingen der Nutsteekenschool te Heus
den, heeft bezichtigd, moet wel overtuigd
zijn geworden van het groote nut, dat die
school voor Heusden en omgeving op
levert. De teekeningen in het algemeen,
maar die van de oudere leerlingen in
het bijzonder,, gaven blijk niet slechts
van een zekere vaardigheid in het vak-
teekenen maar tevens van groote nauw
keurigheid.
Aan de teekenschool wordt les gegeven
in het bouwkundig teeken, het machine-
teekenen, het smidsteekenen, het scheeps
bouwkundig teekenen, het handteekenen,
de Nederlandsche Taal en het Rekenen,
zoodat de school bedoelt een vakschool
te zijn. Zij wordt jaarlijks bezocht door
50 a 60 leerlingen, van welke er zelfs
komen uit Giessen, Meeuwen en Baby-
loniënbroek Het onderwijs wordt ge
geven in de avonduren van 69 en wel
gedurende de maanden October tot en
met Maart, op eiken werkdag behalve
des Zaterdags. Iedere leerling wordt in
de gelegenheid gesteld per week 6 uren
de lessen in vakteekenen, twee uren die
in handteekenen en twee uren die in
Nederlandsche Taal en Rekenen te volgen.
Het bedrag van het schoolgeld, hetwelk
voor iederen leerling verschuldigd is,
hangt af van de grootte van het inkomen
van ouders of voogden, doch de wetgever
heeft dit zoo laag gesteld, dat het nie
mand behoeft af te schrikken om zoon
of pupil het onderwijs te laten volgen.
Voor onvermogenden is geen schoolgeld
verschuldigd, terwijl aan minvermogen
den gedeeltelijke ontheffing kan worden
verleend.
Het is te betreuren, dat de localiteiten,
waarin het onderwijs wordt gegeven,
niet alle even doelmatig zijn, terwijl de
In verzegelde flacons verkrijgbaar
bij
Drogisterij, HEUSDEN
122
De buren hadden medelijden met het
knaapjewat de moeder betreft, die be
schuldigden zij met de strengheid van
menschen, die oppervlakkig over hun
naasten oordeelen en die geen begrip
hebben van de groote rol, die het nood
lot in zulke drama's speelt.
Degenen die nog iets goeds van Rose
zeiden, schudden toch vol verbazing het
hoofd.
Hoe kwam het, dat de kaartlegster,
vroeger zoo fatsoenlijk, nu zoo gewor
den was?
En in hun eenvoud zeiden zij
Voor een man is dronken zijn al erg
genoeg, maar dan voor een vrouw 1
Het ging zelfs zoover, dat de ergsten
haar op straat uitscholden.
Het was gemeen om zich zoo te be
drinken, vooral met zoo'n aardig zoon
tje als Claudinet.
Rose had eenige onkosten gemaakt
bij de vergrooting van haar spreekka
mer; de metselaar, de kastenmaker, de
schilder en de andere aannemers hadden
ieder hun rekening gestuurd.
Aan die lui was ze een paar honderd
francs schuldig, en ze moest wel betalen.
zy stuurde de lui weg, die nog niet
boos werden, omdat zij wisten dat de
kaartlegster geld verdiende en bespaar
de; maar ze kwamen.toch telkens terug,
grootte te wenschen overlaat. Het
vorige jaar konden eenige jongelui, die
zich als leerling hadden aangemeld, niet
geplaatst worden wegens gebrek aan
plaatsruimte. En dat is te betreuren,
omdat toch zooveel mogelijk jongelieden
uit onze omgeving van de school moeten
kunnen profiteeren. Gelukkig evenwel be
staat er gegronde hoop dat binnen afzien-
baren tijd doelmatiger lokalen beschik
baar komen, die ook ruimer zijn, zoodat
dan wel geen leerlingen meer geweigerd
zullen behoeven te worden.
Het is aardig om te zien, met hoe
grooten lust en ijver over het algemeen
door de leerlingen wordt gewerkt en
lastige elementen treft men onder hen
slechts zeer weinige aan. De leeraren,
die uitnemend voor hun taak zijn be
rekend, verrichten hun werk met op
gewektheid en hebben er zoo ecbt den
slag van om hun onderwijs voor de
jongelui smakelijk te maken, zoodat
zelfs met zeer middelmatige leerlingen
nog flinke resultaten worden bereikt.
Kort na het eindigen van den cursus
wordt telken jare een tentoonstelling
gehouden van de door de leerlingen der
school vervaardigde teekeningen, terwijl
dan direct na afloop der tentoonstelling
de cursus eenigszins plechtig gesloten
wordt, waarbij dan de laatste jaren het
woord wordt gevoerd door den Voorzitter
van het Bestuur der school, den Burge
meester van Heusden, en den Voorzitter
van het Departement Heusden der
Maatschappij tot Nut van het Algemeen.
Tevens heeft dan plaats de uitreiking van
einddiploma's en van prijzen. Met het
uitreiken van einddiploma's, die met de
praedicaten voldoende, goed, zeer goed
en uitmuntend kunnen worden verkregen,
wordt spaarzaam te werk gegaan, omdat
het Bestuur der School de meening is
toegedaan dat het einddiploma slechts
mag worden toegekend aan hen, die
inderdaad het onderwijs op de school
met succes hebben gevolgd en dus
beter onderlegd zijn dan in den regel
de gewone ambachtsman, die geen am-
bachts- of teekenschool heeft bezocht.
In het belang van de bezitters van het
diploma moet het zoo waardevol mogelijk
gehouden worden en daarom mag het
ook slechts wordeD toegekend aan leer
lingen, die het bepaald verdienen.
Nimmer wordt het diploma toegekend
aan leerlingen, die niet met vrucht het
onderwijs in de Nederlandsche Taal en
het Rekenen hebben gevolgd, wijl het
Bestuur van meening is dat een flink
ambachtsman _>f bouwkundige wel dege-
lhk de noodige kennis van Nederlandsche
Taal en Rekenen moet hebben om vak
man van den tegenwoordigen tijd te
vooral omdat ze bij haar in de buurt
woonden en daardoor allerlei geruchten
hoorden.
Rose Fouilloux deed geen zaken meer
zij bedronk zich op een verschrikkelijke
manier en bovendien was zij ernstig
ziek.
De metselaar en de schilder verloren
hun geduld niet, maar de kastenmaker,
een opgeblazen, driftig mannetje, kwam
terug en vroeg om betaling.
Kom de volgende maand maar terug,
had Rose geantwoord.
Toen had de man op barschen toon
gezegd
Die praatjes vervelen mij, ik wil geld
hebben.
Rose was kwaad geworden, had hem
uitgescholden. Hij was woedend weg
gegaan, zeggende dat hij haar een pro
ces zou aandoen.
Men was bijna handgemeen geworden.
Dit voorval was algemeen bekend ge
worden. De concurrenten van Rose
Fouilloux maakten van de gelegenheid
gebruik om zoo spoedig mogelijk de
vijandelijkste praatjes uit te strooien.
Volgens hen was Rose Fouilloux een
bedriegster, die al die kosten gemaakt
had zonder te weten hoe ze te betalen.
Maar daarin vergisten zij zich. Rose
Fouilloux had altijd nog aanspraak op
den naam van rentenierster, hetgeen
indertijd dien armen Francois Champa
gne zoo verbaasd had toen hij hoorde
dat zijne beminde kapitaliste was.
Wij kennen de waarheidde moeder
van Claudinet verdiende geen geld ge
noeg meer om in de loopende uitgaven
kunnen zijn. Jammer dat van die mee
ning van het Bestuur de ouders der
leerlingen en de leerlingen niet algemeen
doordrongen zijn, want er zijn nog veel
te veel leerlingen die de lessen in de
Nederlandsche Taal en Rekenen niet
volgen en aan wie, al zijn ze nog zoo
bekwaam in het teekenen, nimmer het
diploma kan worden uitgereikt, tenzij
ze de noodige kennis in die twee
vakken elders hebben opgedaan, hetgeen
dan uit een examentje moet blijken.
Dat voor den aanstaanden ambachts
man het volgen van het onderwijs op
eene ambachtsschool het meest aanbe
veling verdient, ligt wel voor de hand.
Maar er zijn tal van jongelui op het
platteland, die b.v. wegens verren afstand
of wegens gebrek aan tijd op den dag,
geen ambachtsschool, waar het onderwijs
op den dag wordt gegeven, kunnen be
zoeken. En nu is juist voor dezulken
eene avondteekenschool een uitnemend
surrogaat, te meer nog waar het onder
wijs aan zulk een school alleen in de
avonduren wordt gegeven en dus geen
uren vraagt, waarin de ambachtsman
zijn loonarbeid moet verrichten.
Zoo gaarne zouden wij zien, dat in
meerdere gemeenten van het Land van
Heusden en Altena en van den Bom-
melerwaard avondteekenschole^. konden
worden opgericht, zulks omdat wij er
van overtuigd zijn, dat die scholen op
het platteland vaak in een dringende
behoefte voorzien. De kosten behoeven
niet af te schrikken, want volgens de
bepalingen der Nijverheidsonderwijswet
betaalt het Rijk daarin 70 pCt., terwijl
de overige 30 pCt. als bijdrage van de
gemeente, waarin de school gevestigd
is, wordt ontvangenin deze 30 pCt.
moet door de buitengemeenten, waaruit
leerlingen de school bezoeken, worden
bijgedragen. En de kosten van een
avondteekenschool, die op niet al te
weelderigen leest is geschoeid, zijn
waarlijk niet zoo hoog.
Zou de gemeente Werkendam niet
eene aangewezen plaats zijn voor de
vestiging van eene avondteekenschool?
Leeraren zijn er best te vinden, 't zij te
Werkendam, 'tzij in de omgevingen
leerlingen zullen er genoeg komen uit
het dorp zelf, uit de Werken en
Sleeuwijk en uit Almkerk. En wat
de noodige localiteit betreft, deze wordt
wel geboden door het Nutsgebouw. En
zou voor den Bommelerwaard Brakel
niet eene aangewezen gemeente voor
eene avondteekenschool zijn We stellen
deze vraag, maar willen haar niet be
antwoorden. omdat we Brakel en om
geving daarvoor te weinig kennen.
Zeker is, dat ondanks de groote moei-
tegemoet te komenbovendien hadden
de rekeningen van, dokter en apotheker
een aardige som bedragen het herhaal
de bezoek van Zéphyrine en de Slak
had ook buitengewone uitgaven nood
zakelijk gemaakten nu de sterke drank
erbij was gekomen, was het geld van
Rose leelijk aan het opraken.
Toch wilde zij haar bespaarde geld
niet aansprekenvoor niets ter wereld
zou zij er in toegestemd hebben de kost
bare stukken te verkoopen, die ze met
zooveel moeite had verkregen.
Ik zal honger lijden, als het moet,
zeide zij, maar ik zal toch mijn kapi
taaltje behouden
Deze bezorgdheid was echter meer
schijnbaar dan werkelijkRose was te
eerlijk om zich niet zoo nu en dan de
zen toestand aan te trekken.
Zij maakte zich boos over deze vij
andelijke lasteringen en natuurlijk be
dronk zij zich om die nieuwe voorval
len te kunnen verdragenmaar toen zij
des morgens met een zwaar hoofd en
pijnlijke leden ontwaakte, had zij al
haar verstand terug.
Zij werd zeer bedroefd en zuchtte.
Ach I als Francois Champagne eens
niet gestorven was, als hij met haar ge
trouwd was, hoe zou beider leven dan
anders geweest zijnwat zouden ze te
genwoordig ijverig werken, om het ka
pitaaltje van Rose te vergrootenzij
zouden dan al aardig bezig zijn fortuin
te maken.
Ontmoedigd, ziek en uitgeput, voelde
de ongelukkige vrouw dat alles haar
tegenliep.
AGENTSCHAP VAN DE AMSTERDAMSCHE BANK A'DAM
Telefoon No. 15. Kantooruren van 9-4. Zaterdags van 9—12.
Juni, Juli en Augustus Zaterdags gesloten wegens beursvacantie.
Handels- en Landbouwcredieten Rekening-Courant Deposito's Effecten
(uitsluitend solide belegging) Coupons Vreemd geld Inschrijvingen
Grootboek Assurantiën Reiscredietbrieven op 3600 betaalkantoren
Administratie van vermogens.
SAFE-DEP0SIT-1NRICHT1NG (Gegarandeerd Brand-, Smelt- en Inbraakvrüe LlpsklMs).
Prijzen naar grootte der kastjes ZÉÉR SCHERPE CONDITIES.
Indien gewenscht bediening aan huis.
SPAARBANK. am" Spaarbankboekjes worden bij 1ste storting gratis verstrekt
Nadere inlichtingen verschaft gaarne
DE DIRECTIE
T. BOONSTRA.
lijkheden, die iu dezen tijd van bezui
niging zijn verbonden aan het verkrijgen
van Rijkssubsidie voor nieuwe nijver
heidsscholen, de oprichting van de
avondteekenscholen op het platteland
toch ten volle de aandacht verdient van
autoriteiten. De resultaten, die de be
staande scholen opleveren, zijn uitnemend
en 't is toch zeker een groot belang voor
velen der plattelandbewoners die zich
aan een ambacht willen wijden, dat zij
in de gelegenheid zijn om „bekwaam"
vakman te kunnen worden.
Engstraat HEUSDEN.
GOUD, ZILVER, UURWERKEN.
Ruime keuze in
FANTASIE- enTROUWRINGEN.
Eigen Reparatie-inrichting.
BUITENLAND SCH OVERZICHT
Nadat Briand's pogingen om een kabinet
samen te stellen, waren mislukt, is thans
aan den Voorzitter der Fransche Kamer,
Painclevé, opdracht gegeven en deze heeft
deze opdracht aanvaard. Het heeft er
allen schijn van, dat zijn pogingen met
succes zullen worden bekroond.
Kon Briand de socialisten niet bewegen,
zitting te nemen in een door hem te for-
meeren kabinet, noch hen er toe brengen
aan een regeering-Briand steun te ver-
Een koude rilling voer door hare le
den en deed haar het hart kloppen.
Buiten zich zelve nam zij Claudinet
in de armen en bedekte hem met kus
sen maar de omhelzing was zoo heftig,
dat het kind begon te huilen.
Rose besloot eindelijk aan Etienne
Poulot te schrijven. Zij deed dit zoo
als het hart haar dat ingaf, zonder op
den stijl te letten. Wel gaf zij zich zel
ve alle schuld, maar toch noemde zij
haar vriend als de oorzaak, dat zij kwaad
was geworden.
Hij had wat redelijker tegen haar
moeten zijn, omdat hij een man was.
Zij ging den brief op de post doen.
LVII1.
Wees.
Toen zij terugkwam, merkte zij dat
eenige straatjongens haar spottend aan
keken. Zij merkte voor het eerst dat
het haar gold.
Waarom spotten die knapen met haar
Zij riepen haar wat na en liepen toen
hard weg. Rose Fouilloux had zich om
gekeerd, met een vuurrood gezicht en
zij waren bang voor een pak slaag.
De kaartlegster kwam thuis, met een
gezicht rood van schaamte.
Zfl was kwaad op zich zelfzij deed
een eed dat zij niet meer zou drinken
maar helaas I men weet van hoeveel
waarde zulke eeden zijn.
Zij beschuldigde Eusèbe en Zéphyri-
leenen, Painievé daarentegen vond hen
dadelijk bereid een steunpolitiek te voeren,
mits het regeeringsbeleid is gebaseerd op
den uitslag der verkiezingen van 11 Mei,
die aan het linksche kartel de overwinning
hebben bezorgd.
Dat Painievé echter een uitsluitend so
cialistische politiek zal voeren, kan be
zwaarlijk worden aangenomen vermoedelijk
zal hy echter den socialisten in menig
opzicht terwille zyn. Het is dan ook
waarschijnlijk, dat hjj in hoofdzaak een
eendere politiek zal voeren als zyn voor
ganger Herriot.
Een stap, die vooral sensatie heeft ge
wekt, is het haast feit geworden voor
nemen van Painievé om Gaillaux den post
van minister van financiën aan te bieden.
De beteekenis van dezen stap dient men
vooral te overwegen, aangezien Gaillaux
een gewezen veroordeelde is en als ex-
banneling pas sinds korten tyd is gereha-
biliseerd. Vooral in nationalistische kringen
heeft Painlevé'e handelwijze een storm van
verontwaardiging gewekt, daar men Gaillaux
nog steeds béschouwt als een verrader,
als hoedanig hy gedurende den oorlog dan
ook is veroordeeld. Het aanbieden van
den post van minister van financiën aan
Gaillaux wordt als 'n onredelyk eerherstel
en als een beleed iging der Fransche natie
door de nationalisten voorgesteld. Hier
staat tegenover, dat Gaillaux doorgaat voor
een bijzonder handig financieel deskundige,
die nauwelijks zijn weerga heeft. Dit is
ne ervan haar de slechte gewoonte te
hebben geleerd; dat was niet juist; de
onpartijdigheid noopt ons, dit te verkla
ren maar het was de schuld van den
Slak dat die ondeugd meer ontwikkeld
was en daarin was hij dan ook geslaagd.
Rose hield den heelen dag woord,
maar de ongelukkige was erg somber
het scheeen haar toer dat ze nog meer
leed, nu zij niet dronk.
Hare gedachten namen een anderen
loop. Zij vroeg zich angstig af, of Pou
lot zich wel met haar zou willen ver
zoenen hij droeg haar misschien wrok
toezij had hem harde dingen gezegd.
Zij was ongerust tot aan het middag
eten.
Toen zij dan ook tegen zeven uur op
de deur hoorde kloppen, ging zij on-
middelijk opendoen.
Het was Etienne Poulot wel degelijk.
Ook hij was bedroefd dat hij de vriend
schap van Rose verloren hadmaar hij
zou geen stap ter verzoening doen, want
hij was tot in het diepst van zijn eer
lijk hart gewondmaar nu zij zich ver
ontschuldigde, vergaf hij haar.
Rose drukte de hand hartelijk, die de
brandweerman haar toestak.
Etienne liep dadelijk op Claudinet toe,
die blijde was toen hij zijn vriend te
rugzag.
Wat zijn we toch dom geweest 1 zei
Rose. Maar nu is het uit, niet waar?
Voorzeker I
Ben je niet boos op me, Etienne?
Ik ben nooit boos op je geweest. Het
heeft me erg gespeten dat men je ver
keerden raad gaf, dat is alles.
MEinSKLAI»
voor liet Land nn Heusdon gn AltenaJeLangstraat en ie gommelerwaarö
