Tweede Blad
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommeierwaard.
li. 1564 Wosnsdag 23 Ogcemher
Provinciale Staten van
Noord-Brabant
Vragen op rechtskundig gebied hetQtweede ferceel
Abdijsiroop
BEHOORENDE BIJ HET
WAT IEDEREEN BEHOORT
TE WETEN.
Nierkwalen worden vaak verkeerd
begrepen, en bijgevolg worden on-
noodig veel last en pijn geleden. Het
is de taak der nieren om het bloed
te filtreeren, en als zij hierin falen,
kunnen urinezuur en andere vergif
tige onzuiverheden in het lichaam
achterblijven en uw gestel vanstreek
brengen. Daarom is het zoo gevaar
lijk om )de eerste verschijnselen te
verwaarloozen, zooals urinekwalen.
blaaszwakte (vooral bij kinderen),
voortdurende of nu en dan voorko
mende rug- en lendepij n, rheuma-
tische aandoeningen, hoofdpijn,dui
zeligheid en zenuwachtigheid.
Deze verschijnselen komen ge
woonlijk niet (allen tesamen voor,
doch als gij twijfelt, gebruik dan
Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Ris
keer niet de ontwikkeling van rheu-
mathiek, ischias, spit, waterzucht,
nierzand of -steen, en andere ern
stige nierkwalen. De bestanddeelen
waaruit Foster's Pillen zijn samen
gesteld, verschaffen aan de nieren
juist die hulp, welke zij noodig heb
ben om haar gezondheid te herstel
len en om ze gezond te houden.
Let op de verpakking in glazen
flacons met geel etiket (alom ver
krijgbaar), waardoor gij zeker zijl
geen verlegen buitenlandsch goed te
ontvangen. Prijs f 1.75 per flacon.
Laiidbunwriibriek
Geeft de toestand van den land
bouw in het Land van Altena re
den tot voldoening?
of:
Wat hebben de uitslagen der
bemestings proefvelden de land
bouwers in 1925 geleerd!
I.
In jons vorig artikel dat we als in
leiding bedoelden, voor de artikelen,
die (we nu hopen te doen volgen,
wezen we er op, dat de maximale
bodemproductie pas mogelijk is, als
we, behalve, alleen aan de bemesting,
ook voldoende zorg besteden aan de
keuze van zaaizaad en pootgoed,
grondbewerking, ontwatering en aan
de cultuurmaatregelen, noodig om te
maken, dat de omstandigheden waar
onder de gewassen moeten opgroei
en zoo gunstig mogelijk zijn.
(Met de laas te bedoelen we o. a.
het zaaien met de machine, het on-
kruidvrij houden, het bewaren van
pootaardappelen, de rijenafstand, de
dikte van zaaien enz.)
Thans willen we nagaan, hoe men
reeds vaak tot sterk verhoogde pro
ductie kan komen, als men gebruik
maakt van ,o ordeelkundige bemesting
alleen
We zullen zien, dat zelfs dan
reeds vele proefperceelen opbreng
sten hebben gegeven, dicht naderen
de aan de cijfers, die we lezen, dat
verkregen worden in de „beste" land
bouwstreken van ons land!
Het eerste proefveld dat we zul
len bespreken, lag in de Rijswijk-
sche Steeg onder Uitwijk, in gebruik
bij T. van Vugt op de Giessen-Ing.
De bedoeling was op dat veld, dat
uit 'tamelijk zware klei bestond, Roo-
de Star te verbouwen in stalmest.
Op ,10 A werd nu bovendien kunst-
niest toegediend, terwijl 2 A geen
kunstmest ontving, dus enkel stal
mest.
We kregen dus 4 perceelcn, die
als volgt bemest werden: (alles per
H.A.)
I. Stalmest
plus 800 K.G. Patentkali
800 K.G. Super 14 pCt.
400 K.G. Zwavelzure Ammo
niak.
II. Stalmest
plus 600 K.G. Patent Kali.
800 K.G. Super 14 pCt.
400 K.G. Zwavelzure Ammo
niak. i
Stalmest
plus Geen patent Kali.
800 Super 14 pCt.
IV. Stalmest alleen.
Tusschen de opbrengst van het
eerste en tweede perceel was geen
verschil. Het perceel met 800 K.G.
P. Kali laten we daarom buiten be
schouwing.
Bekijaen eerst de resultaten van
Perceel IV.
Dat bracht per H.A. op:
17000 K.G. Gr. plus 6250 K.G. kl.
in ILL. omgerekend plm. 243 H.L.
Gr. plus 89 H.L. kl. of:
Uit de twee en een half roe:
één mud gr. plus 26 K.G. kl.
De opbrengst van perceel III, dat
Super en Zw. Ammoniak boven de
stalmest ontving was:
22000 K.G. Gr. plus evenveel kl.,
6250 K.G. in ILL.: 314 H.L. Gr. plus
89 H.L. kl. Dit wordt dus ruim een
half mud Grooten uit de roe.
Door de toediening van 800 K.G.
Super plus 400 K.G. Zw. Ammoniak
boven de stalmest, kostende plm. 90
gulden, verxreeg men dus een meer
opbrengst van 71 H.L. groote aard
appelen.
Op perc. II werd naast de Super
en Zw. Ammoniak nog 600 K.G. Pa
tent Kali boven de stalmest toege
diend. Voor eenige jaren, toen men
er hog heel sterk op doorging, dat
klei geen kalibemesting noodig had,
zou (hien de vraag „of ook deze zich
nog betaald zou maken", beslist ern
stig in twijfel getrokken hebben.
Te ,meer nog daar ze gegeven werd
naast een stalmest bemesting. Met
stalmest brengt men toch ook nog
aardig wat Kali op het land.
Thans, nu we de stelling:
Op klei is geen kali noodig, als
door de feilen achterhaald kunnen
beschouwen,, durven we iedereen een
soortgelijke proef met alle vrijmoe
digheid aanraden. Ook al geeft men
ze boven stalmest.
De ervaring heeft ons al geleerd,
dat de stalmest op vele boerderijen
beslist niet de gehaltes bezit, die we
er in de boeken over bemestingsleer
voor aantreffen.
Waardoor dat te verklaren is?
Daarop hopen we later nog eens
uitvoerig in een artikeltje terug te
komen. Eén ding willen we er thans
reeds van zeggen. Velen denken nog
maar al te veel, dat ze door ruim
strooien hun mest beter kunnen ma
ken. Dat is niet waar. Wel kan men
er een grootere massa niest door krij
gen, doch per 1000 K.G. worden de
gehaltes aan planten voedende stof
fen plager.
Het zijn de dieren, die de mest
maken en niet hel strooisel. Dat kan
mest wel duurder, maar niet beter
maken.
Strooi zoo weinig mogelijk. Maar
net zooveel als noodig is, om je die
ren een warme droge ligging te ge
ven. En geen stroohalm meer.
De opbrengst van perceel II was:
25000 K.G. gr. plus 6000 K.G. kl.
Dus 3000 K.G. Gr. meer en 250 K.G.
kl. minder dan perceel III, dat de
zelfde Super en Zw. Ammoniak had
ontvangen, maar geen patentkali.
In H.L. wordt het hier:
plm. 370 H.L. Gr. plus 85 H.L.kl.
Door toediening van 600 K.G. Pa
tent Kali kostende plm. f 45, werd
dus een oogstvermeerdering bereikt
van:
3000 K.G. Gr. (met 250 K.G. kl.
minder.)
De uitkomsten van dit proefveld
heb ik met bijzondere belangstel
ling tegemoet gezien. „En waarom?"
zal de lezer misschien vragen. Om
deze reden, omdat ik weet, dat ve
len nog maar ail te sterk vertrou
wen op de waarde van hun stalmest.
Omdat ik weet, dat velen nog
steeds denken, dat hun grond geen
hoogere opbrengst geven kan.
En als men nu bij de boven weer
gegeven resultaten nog denkt, dat
de Roode Star, die er op stond,
voor plm. 50 pCt. bestond uit strui
ken, die meer of minder ernstig aan
getast waren door topbont of mo-
zaiëk.
Wat denkt men dan? Zou het de
"grond zijn, die de schuld draagt
van de geringe productie, of zou de
bij het begin genoemde combinatie
van omstandigheden, hier in minder
gunstige toestand aanwezig zijn.
Bij de verdere behandeling der
Proefvelduitslagen zullen we er nog
gelegenheid te over voor krijgen, om
het inzicht in de oorzaken van de
vaak geringe oogsten te verhelderen.
Doch onthoudt bovenal:
Al is de bemesting oordeelkundig
opgesteld, dan nog, is ze geen reme
die voor alle kwalen. Grondbewer
king, ontwatering en zaaizaad of
pootgoed spreken ook een woordje
mee.
F. C. HUIJSER,
L andb ou w onder wij z er.
Woudrichem.
Moet een arslede (Tikker) 's avonds
voorzien zijn van een brandende lantaarn?
A. D.
Artikel 23 lid 1 van het Motor- en
Rywielregleoaent luidt
Met uitzondering van kruiwagens, kin
derwagens en daarmede gelijk te stellen
rij- en voertuigen, moet elk rij- of voer
tuig, geen motorrijtuig of rywiel zijnde,
dat zich tusschen een uur na zonsondergang
en een uur vóór zonsopgang op een kunstweg
bevindt, zonder dat het achter een ander
rij- of voertuig is gekoppeld, voorzien zijn
van minstens één lantaarn, die vooraan
geplaatst is aan de linkerzyde en voorwaarts
een helder wit licht uitstraalt.
Nu is een arreslede of tikker buiten
kijf een voertuig, zoodat zij 's avonds voor
zien moet zijn van een helder wit licht.
Tot wien moeten wij ons wenden
waar wy zeker succes mee hebben
om den weg de Kildyk in beteren toestand
te brengen Deze weg is polderweg en
wordt zeer slecht onderhouden, soms is
hij onbegaanbaar en levensgevaarlijk.
Gaarne zag ik een breedvoerig antwoord
op deze vraag, aangezien het polderbestuur
zich weinig bekommert over dezen weg.
Nu zullen we trachten langs een anderen
weg verbetering te krygen.
W.
V.
De uitvoering van noodzakelijke water
staatswerken, welke door de daartoe ver
plichten niet geschiedt, kan door Gedep.
Staten worden bevolen,
Nu zegt art. 40 van het Algemeen
Reglement voor de Waterschappen in
Noordbrabant, dat het Dagelyksch Bestuur
van een waterschap moet zorgen voor de
goede instandhouding der dijken, kaden,
wegen, waterleidingen, watergangen en
andere werken, bij het waterschap in be
heer, dat het over die zaken schouw voert
en, voor zoover het waterschap niet on-
derhoudpllchtig is, het onderhoud daarvan
beveelt, aan hen, die daartoe verplicht zijn.
De uitvoering van noodzakelijke water
staatswerken kan door Gedep. Staten
slechts dan worden bevolen, wanneer zij
door de daartoe verplichten niet geschiedt.
Voor het waterschap of voor den polder
vloeit deze verplichting voort uit voormeld
artikel. Doet het Waterschaps-of Polder
bestuur na naar uwe meening zijn plicht
met, door het niet goed onderhouden
von den Kildyk, dan geef ik U in over
weging zich schriftelijk te wenden tot
Gedeputeerde Staten.
Iemand bezoekt een persoon, ongerech
tigd geneeskunde uit te oefenen, die hem
zegt, ernstig ziek te zijn.
Die persoon schrijft hem leefregels en
geneesmiddelen voor en stuurt hem 2 pa
pieren thuis, waarop dit staat getypt.
Hierop staan ook de ziekten vermeld. Die
persoon rekent f 15 voor de geheele be
handeling. Hij constateert dia ziekten alleen
door szien« en de gegevens v&n den patiënt.
Na onderzoek, door een ervaren genees
heer, blijken die ziekten niet aanwezig te
zijn.
Is bedoelde persoon strafbaar
Hoe, en op welke wettelijke bewijzen
H. R.
Uitoefening der geneeskunde, waaronder
de wet het verleeren van genees-, heel-
of verloskundigen raad of bijstand a I s
b e d r y f verstaat, is alleen geoorloofd
aan degenen, aan wie de bevoegdheid daartoe
volgens de wet is toegekend. De genees-,
heel- ef verloskunde moet dus als een
bedrijf worden uitgeoefend en zulks zal
wel niet zoo moeilijk zijn na te gaan, daar
men in den regel wel meerdere personen
weet, die hun heil zochten bij een bepaalden
onbevoegde.
De door U bedoelde onbevoegde schrijft
leefregels en medicijnen, wat dus zeker
is het geven van geneeskundigen raad.
Indien U nu kunt aantoonen dat de des
kundige met meerdere personen zoodanig
heeft gehandeld, 't zy tegen 't zij zonder
betaling, dan is hij persé strafbaar, want
dan oefent hij de geneeskunde als bedrijf uit.
Verstandig doet U om de zaak onder
overlegging van het getypt papiertje,
waarop leefregels en geneesmiddelen staan
aangegeven, aan te brengen bij den Op
perwachtmeester der Marechaussée. Deze
zal zeer zeker een nauwgezet onderzoek
instellen en, indien er een strafbaar feit
inzit, proces-verbaai opmaken,
Mrjn schapen loopen op het eerste per
ceel, waarop ze moeten loopen.
Nu heeft de huurder van het tweede
perceel het afsluithek open laten staan
toen hij zyn vee weggehaald heeft, zoodat
mijn schapen door den dam op het tweede
perceel zijn geloopen.
Ben ik nu strafbaar of de huurder van
B.
Artikel 459 van het Wetboek van
Strafrecht stelt strafbaar het laten loopen
van vee, dus ook schapen, zonder daartoe
gerechtigd te zijn, o.a. op eenig wei- of
hooiland. Voor deze overtreding wordt
vereischt opzet of schuld, die, naar uwe
vraag te oordeelen, geen van beide aan
wezig is, zoodat U niet strafbaar is.
De vraag ryst nu, of de huurder van
het door U als tweede perceel aang-duide
dan strafbaar is en dan meenen wy deze
vraag toestemmend te moeten beantwoorden.
Immers is deze niet gerechtigd
om schapen op zijn land te laten loopen
en dat ze er op loopen is zyn schuld,
doordat hij verzuimde het hek ie sluiten.
Mynheer, ik wil U even vragen
Ik kocht een hoop griend van twee
eter. De verkooper zei, dat de derde
hoop voor mij was. Ik ga na ver loop van
een paar dagen de griend halen toen ik
deze thuis had, kwam er een ar.dere
kooper, die ook griend gekocht had en zei
tegen mij, je hebt den verkeerden hoop
genomen. Ik zei, nee, ik heb den derden
hoop gehaald, die ik gekocht heb. Ja,
maar, zei die man, ik heb bij dien hoop,
die gij hebt gehaald, een M. bij geschept.
Ben ik nu verplicht, dien M. griend aan
dien man te betalen Ik heb den derden
hoop gehaald, dien ik gekocht heb.
S. S.
Najaarszitting.
Dinsdag 15 Dec. nam de Najaars
zitting der Staten een aanvang.
Voorzitter: |de comm. der Kon. Mr.
A. E. J. Baron v. Voorst Lot Voorst.
Griffier: J. K. A. Wagenaar.
De yoorzitter opende de verga
dering in naam der Koningin. Hij
herdacht met eenige hartelijke woor
den het overleden lid v. d. Weste-
laken, behoorende tot de oudste le
den. Ilij was van 1897 lid met een
kleine onderbreking. Spr. vertrouw
de dat de nagedachtenis van den
heer ,v. d. Westelaken zeker nog lang
in eere zal blijven1,
De woorden ter nagedachtenis van
den heer v. d. Westelaken werden
door de leden staande aanhoord.
De Voorzitter deelde daarop mee
dat gericht van verhindering was
ingekomen van de leden Frencken,
Mr. y. Dam en Verstraaten wegens
ongesteldheid en van Mr. Loeff we
gens ambtsbezigheden.
Vervolgens werd de vergadering
geschorst teneinde de daartoe aan
gewezen comm. gelegenheid te geven
ven de geloofsbrieven van het nieuw
benoemde lid den Heer F. J. M. Smits
van Oyen te onderzoeken.
Het lid v. Beek bracht rapport
uit en adviseerde namens de comm.
tot toelating.
Dienovereenkomstig werd besloten.
Op verzoek van den voorzitter ge
leidde de griffier den nieuwbenoem
de daarop de zittingszaal binnen.
In handen van den voorz. legde
het nieuwe lid daarop de vereisen te
eeden af, waarop de voorzitter hem
geluk wenschte met het vertrouwen
der kiezers.
Het inieuwe lid nam daarna zitting.
Vervolgens kwam in behandeling
de lijst van stukken, welke aan de
orde worden gesteld. De meeste de
zer (worden ter nader onderzoek naar
de Afdeelingen verwezen.
De meest belangrijke laten we hier
volgen:
1. Brief van Ged. St. van 26 Aug.
1925 G. Nr. 308 ten geleide van een
ontwerp-besluit tot toekenning van
eene bijdrage gedurende 7 achter
eenvolgende jaren van f2000 per jaar
aan het R. K. Kerkbestuur van St.
Petrus Stoel van Antiochie te Box
tel in de kosten van uitwendige her
stelling zijner kerk.
Idem van eene bijdrage aan de ge-
meen te St. Oedenrode van 20 pCt.
der geraamde kosten, tot een max.
van f 1660 in de herstellingskosten
van den Eerschotschen Toren te St.
Oedenrode.
Idem van eene bijdrage van f 250
voor bet jaar 1926 aan de Vereen,
voor Slalverbetering in Noordbra
bant
Idem van een bijdrage groot f 300
voor het jaar 1925 aan den Bond
van Bijenhouders van den N. B. C.
Boerenbond.
Idem van eene bijdrage aan de
Kerkvoogdij der Ned. Herv. gem. te
Raamsdonk groot f 2000 in de res
tauratiekosten van den toren dier
Kerkgemeente.
Idem tot toekenning van een pro
vinciaal subsidie aan het waterschap
„de Aa beneden Helmond" van een
derde in hoogstens f574.300 der kos
ten van de door dat waterschap uil
te voeren verbeteringswerken voor
de afwatering der rivier de Aa.
Idem tot toekenning van eene bij
drage groot f 630 aan de gemeente
Drunen, zijnde het bedrag, dat die
gemeente over 1923 aan de vakschool
voor schoenmakers meer heeft moe
ten bijdragen dan over 1920, toen de
Nijverheids onderwijs wet nog niet in
werking was.
Idem tot toekenning van een sub
sidie voor het jaar 1926, groot 7000
gulden aan de Commissie voor de
Uitwendige herstellmg der St. Jans-
kerk te 's Hertogenbosch.
Idem van een ontwerp-verorden.
betreffende bedrijven tot winning en
levering van water of tot een van
beide in de provincie Noordbrabant.
Idem van een onlwerp-besluit tot
toekenning van eene bijdrage voor
jaar 1926, groot f2500, aan den Ned.
B. K. Bond St. Michael in de kosten
van instandhouding der te 's Her.to-
genbosch gevestigde politieschool.
Idem van een ontwerp-besluit lo.
tot toekenning van een provinciaal
subsidie groot f375, voor 1926 aan
het bestuur der Vereen. Openbare
Leeszaal en Bibliotheek te Breda en
2o. tot machtiging van Ged. St. otm
op nog inkomende subsidie-aanvra
gen voor 1926 van de reeds gesub
sidieerde leeszalen, bij voldoening
aan de gestelde eischen gunstig te
beschikken.
Idem van een ontwerp-besluit tot
toekenning aan de stichting „de R.K.
Landbouwsch.", gevestigd te 's Her
togenbosch ten behoeve van hare
landbouwwinterschool te Boxtel:
lo. van een bijdrage ad. f2500 in
de kosten van exploitatie der land-
toekenning van eene bijdrage aan de
bouwwinterschool over 1926;
2o. van een bijdrage ad f 125 in de
exploitatiekosten van den schooltuin
over 1926;
3o. van een bijdrage groot f 1000
ter dekking van het tekort op de
exploitatie en ter tegemoetkoming in
de betaling van renten en aflossing
over 1925.
Idem tot toekenning van eene bij
drage aan het college van Kerkvoog
den en Notabelen der Ned. Ilerv. ge
meente te Geertruidenberg, groot
f 3080 in de kosten van herstelling
van het kerkgebouw aldaar.
Idem betreffende voorziening in
den provincialen ontvangers en be-
taalmeestersdienst in verband met de
opheffing der rijks betaalmeesters-
kantoren en ten geleide van een ont
werp-besluit, waarbij Ged. St. wor
den gemachtigd de provincie te ver
zekeren 'tot een bedrag van hoogstens
f 20000 itegen de 'schade, die voor haar
mocht voorkomen uit diefstal, ver
duistering of niet verantwoording
van gelden of geldwaarden door den
rekenplichtigen provincialen ambte
naar.
Idem van een ontwerp-besluit tot
toekenning van een jaarlijksch sub
sidie van f 250 aan de Vereen, tot be
houd van natuurmonumenten in Ne
derland.
Idem van een ontwerp-besluit tot
toekenning van een bijdrage aan de
N. V. Hollandsche Buurtspoorwegen
in het exploitatietekort over 1923 van
hare tramlijn Drunen-Heusden tot
een maximum van f3012.
Idem, jh oudende voorstel om aan
de afdeeling Noordbrabant van de
Vereen, van Nederl. gemeenten een
crediet van hoogstens f 1500 toe te
staan ter bestrijding der kosten van
een aan de Nederlandsche Heide-
Maatschappij op te dragen onder
zoek naar de mogelijkheid om in de
ze provincie gronden toegankelijk en
geschikt te maken voor cultuur met
behulp van werkloozen.
Alle genoemde nummers worden
naar de Afdeelingen verzonden ter
verdere behandeling, behalve num
mer 17, dat in eene volgende ver
gadering aan de orde zal worden
gesteld. Bij nummer 30 maakt het lid
Jhr. Mr Van Sasse van Ysselt de op
merking dat er in het stuk een min
der aangename uitdrukking staat
voor 'den ambtenaar, die benoemd
zal worden. Hij zou daarom een re-
nieuwsblad
is een krachtig werkend
kruidenmiddel bij bron
chitis. influenza, kink
hoest en verkoudheid.
Het bevat geen ver-
doovende bestanddeelen.
Per fleich van 230 gram (in
koleer) M.50; 550 gr.ro 12.75
