Derde Blad
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
ü573 Vriidas 20 Januari
De Stierengevechten
in Spanje.
DAMRÜBRIEK.
Parlementair Overzicht.
Binnenland
9%
BEHOORENDE BIJ HET
Redacteur: M. J. L. BÉNEKER
te Andel (N.-Br.).
Men wordt verzocht alle correspondentie,
deze rubriek betreffende, aan bovenstaand
adres te richten.
8e ronde,
(van 30 Jan.6 Febr.)
Wilhelmvan Harpt,
v. Ande!v. Krieken.
VogelaarBenjamins,
'de JoodeKentie.
(de Graag deze week vrjj)
De oplossing van het probleem van de
Graag geven wy a.s. week.
Onderstaand probleem is van den heer
P. Kleute Jz. uit Den Haag, gepubliceerd
in »'t N. v. d. D.c
Stand in cyfers
Zwart3, 8, 11,13,18, 20-22, 25 en 41.
Wit29, 30, 32 34, 38 40, 42 44 en 48.
Ditmaal geven wij er de oplossing eens by.
1) 29—24 20X29
2) 34X12 25X45
3) 32-28 8X17
4) 33—29 22X24
5) 44—40 45X34
6) 39X8 3X12
7) 42-37 41X32
38X18 verl. De heer A. K.
W. Damme merkt hier op
Een slag van verrassenden eenvoud.
Dat Wit in de aanvangspositie een stuk
meer heeft, is niet zoo erg. Immers byna
heeft Zwart dam en Wit kan dus niet op
andere wijze winnen dan door de auteurs
oplossing.
De vijfde poging tot kabinets
formatie. De nieuwe for
mateur. De coalitie is doocl.
leve de coalitie?
v 's Gravenhage >28 Jan.
Ons parlementair wagentje hob
belt onregelmatig over den weg. Er
liggen vervaarlijke keien en soms
lijkt het er op, of het wankele kar
retje om zal slaan. We zeulen nog
steeds verder in een schier einde-
looze crisis.
Dr. de Visser is imniddels van
het tooneel verdwenen om plaats
te maken vöor een minder gepro
nonceerd partijman, ïmr. J. Limburg,
p» gematigd vrijzinnig democraat, die
ook in rechtsche kringen zeer ge
waardeerd wordt. In het Haagje is
het onwennig stil in dezen tijd, waar
anders de begrootingsdebatten vol
vuur gehouden worden. Alleen ach
ter de schermen wordt er nu ge
werkt. Toch is er met het optreden
van den heer Limburg als formateur
van een extra-parlementair kabinet
een merkwaardige ommekeer inden
toestand gekomen. Want daardoor
is de bekentenis afgelegd, dat inen
rechts de hoop op een herstel der
coalitie op het oogenblik heeft opge
geven. Het feit, dat de Ch. H. frac
tie het inwendig niet eens was over
het compromis inzake Vliet gezant
schap bij het Vaticaan, is voorloo-
pig tenminste, voor de coalitie nood
lottig geworden. De bewering „voor-
loopiglijkt wellicht eigenaardig
wij komen daar straks op terug.
Men verwacht van den beer Lim
burg velerlei. Maar als links politi-
ticus zal hij zich in de eerste plaats
tot links om steun richten, met wel
licht de bedoeling om daarna steun
der R. K. te verkrijgen, zoodat dan
een situatie zou worden geschapen,
die wel niet in naam, maar dan toch
inderdaad eenige gelijkenis zou ver-
toonen met de zooveel besproken
„uiterste noodzaak1', dus rood-zwar
te samenwerking. In deze richting
zou ook wijzen de gezindheid van
den heer Limburg om het gezant
schap hij het Vaticaan, dat hij als
een belangrijke instelling schijnt te
beschouwen, te handhaven. Maar in
de V. D. partij is men van meening
omtrent het gezantschap veranderd.
Met name Mr. Marchant gaf te ken
nen, dat hem tijdens de crisis geble
ken is, dat de diplomatieke be tee
kenis van dit gezantschap niet de
hoofdzaak is geweest, maar dat de
strijd in 'eerste instantie over het
beginsel loopt. Daarom is van V. D.
niet meer ite verwachten, dat zij ter
wille van de dienstbelangen het ge
zantschap zullen verdedigen. Verder
moeten de V. D. niet zoo (bijster
vriendelijk tegenover de idee extra
parlementair kabinet staan, terwijl
de S.D.A.P. er nog minder voorvoell
en men van die zijde betoogt, dat
nu toch de „Uiterste noodzaak" aan
de hemd is en er nu feitelijk eep.
R.K. formateur had moeten worden
aangewezen. En zeer zeker zullen
geen S.D.A.P.-mannen in een extra
parlementair kabinet zitting nemen.
Een links georiënteerd kabinet
schijnt dus niet heel veel kans te
hebben. Een rechts kabinet, of ten
minste een kabinet dat ten slotte
onder rechtsche signatuur zou staan,
is een zoo vreemd ding voor een
V. D. kabinetsformateur, dat men ei
genlijk met deze mogelijkheid geen
rekening zou kunnen houden. Hoe
wel onder normale omstandigheden
als thans vigeeren, niets uitgesloten
is. Ten plotte zou men dus komen tot
een geheel neutraal kabinet, de re
geering met de fascistische temden-
zen waarover den laatsten tijd zoo
veel gesproken is. De groote bezwa
ren hiertegen zijn weer, dat de de
mocratische partijen scherp stelling
zouden nemen tegen een dergelijke
proefneming.
Thans neemt men overigens in
de ever schillende kampen een af
wachtende houding aan ten opzichte
van mr. Limburg s pogen, hoewel
men fer niet heel veel van verwacht
en, zoo hij al mocht slagen, men
zijn regeering geen lang leven voor
spelt. De samenstelling van de ka
mer ,met haar rechtsche meerder
heid, levert eigenaardige moeilijkhe
den op. Maar opmerkelijk is het ge
luid, dat van R. K. zijde wordt ver
nomen. In de eerste plaats dient er
op gewezen ,dat het er allen schijn
van heeft dat het er in betrokken
kringen den laatsten tijd speciaal
op toegelegd alle probeersels met
een hieuw kabinet te laten misluk
ken. Wanneer dan tenslotte alle nieu
we combinaties beproefd zouden zijn
ook de uiterste noodzaak, waar
voor men in R. K. kringen hoe lan
ger hoe minder lust schijnt te ge
voelen omdat men meent, dat een
dergelijk kabinet toch zeer kort te
leven zou hebben dan zou het
verzoek kunnen gedaan worden aan
t|£t demissionaire kabinet, om te blij
ven. Dan, als alleruiterste noodzaak,
zouden wellicht R. K. kunnen bestui
ten, in belang van het land, van het
gezantschapstandpunt af te stappen,
waarna na teen zeer kronkelige en
grillige omweg, toch weer een soort
coalitie zou zijn gecreëerd, al zou
deze natuurlijk een gevoelige knak
gekregen hebben, omdat de R. K.
het .optreden der Chr. Hist, nooit
zouden vergeven. Maar, zoo rede
neert men yan R. K. zijde, wij heb
ben dan voldoende getoond, dat wij
niet medeplichtig zijn aan de af
schaffing van het gezantschap. Ook
is men er in deze kringen nog niet
ten volle van overtuigd, dat bij een
terugkeer van het kabinet-Colijn, en
bij hernieuwde stemming over het
gezantschap, de tegenstanders de
overwinning zouden behalen. In het
licht van deze beschouwingen is het
nog niet zoo heel eigenaardig, dat
wij zoo straks schreven, dat de Chr.
Hist, houding „voorloopig" noodlot
tig werd voor de coalitie.
POLITICUS.
Werkverruiming en .Werkloozen.'
Onderstaande circulaire werd aan
de besturen gericht van alle water
schappen en polders in Noord-Bra
bant.
Zooals uit de lezing blijkt
svordt de gelegenheid geboden, al
lerlei waterstaatswerken te doen uit
voeren, waardoor de polders ènhun
eigen èu het algemeen belang ten
zeerste kunnen dienen.
Comité N'oordbrabant.
Aan
het Bestuur van
het Waterschap
den Polder
Zooals U uit de nieuwsbladen be
kend zal zijn, werd voor eenigen
tijd besloten tot de oprichting van
het „Comité Noordbrabant", ten doel
hebbend eeensdeels de werkverrui
ming te bevorderen en anderdeels
in N oordbrabant mede werkzaam te
zijn tot verhooging van de produc
tiviteit van den bodem.
Bij de bespreking in het Comité
kwam men tot de slotsom, dat dit
doel het best zou kunnen worden
bereikt door de bevordering van de
totstandkoming van nieuwe of de
verbetering van bestaande verkeers
wegen en de verbetering van den
waterafvoer.
De werken, die daarvoor noodig
zijn, kunnen in het algemeen zeer
goed door werkloozen worden uit
gevoerd, zooals elders in ons land
zeer duidelijk is gebleken.
Daardoor zou kunnen worden be
reikt, dat eensdeels het euvel van
de werkloosheid en de demorali-
seerende invloed, die dit op een deel
der bevolking heeft, worden bestre
den en anderdeels daardoor onze
provincie in belangrijke mate wordt
vooruitgebracht.
Wij nieenen, dat deze zaak voor
Uw Bestuur bijzondere beteekenis
heeft. Het komt toch veel voor, dat
allerlei plannen, waarvan de wen-
schelijkheid zeer wel wordt ingezien
afstuiten op de aan de uitvoering
verbonden kosten.
Wanneer nu echter ter bestrijding
van de werkloosheid evenals elders
een overheidssubsidie wordt gegeven
in de arbeidsloonen, dan kunnen
daardoor die kosten aanzienlijk wor
den verminderd.
Ons comité zal in deze gaarne haar
bemiddeling verleenen, al zal zij uit
den aard der zaak bij de beoordee
ling dier plannen rekening moeten
houden met de waarde, die de tot
standkoming van de beoogde wer
ken heeft voor de omgeving, en met
de grootte van het subsidie, dat noo
dig is om tot uitvoering te geraken.
Intusschen zult U bij ons comité
een open oor vinden voor verzoe
ken om bijstand in die richting.
Mocht U van de bovengeschetste
mogelijkheden gebruik wenschen te
maken, dan geven wij U in overwe
ging U daartoe met een der onder-
geteekenden in verbinding te stellen.
Waar het hier een zaak van alge
meen belang en van bijzonder be
lang voor Uw Waterschap (Uwen
Polder) betreft, vertrouwen wij,dat
het vorenstaande ernstig door Uw
Bestuur zal worden overwogen.
Het secretariaat van het Comité is
gevestigd ten stadhuize van 's Her
togenbosch.
Het Comité Noordbrabant,
J. C. v. BEEK, Burgemeester
v. Deurne, Voorz.
A. v. RIJEN, wethouder van
Tilburg.
M. KRIJGSMAN, wethouder
van 's Hertogenbosch.
Nadruk verboden.
Tot een van de meest gewilde
volksvermaken in Spanje behoort
nog altijd het stierengevecht.
Iedere plaats, van eenigszins be
lang heeft haar Plaza de Toros, een
arena voor stierengevechten. 'tZijn
geweldig groote, cirkelvormige stee-
nen gebouwen.
In 't midden is de arena, een groo
te, ruime met wit zand bedekte
plaats, omgeven in het rond door
een houten schutting van ongeveer
2 Meter ho,og. Daarachter zijn am
phitheater sgewij ze, d.w.z. in steeds
stijgende hpogte, de talrijke in
de groiote arena's tot zelfs 15000 en
16000 zitplaatsen aangebracht. In
de 'groote steden zooals o.a. in Ma
drid en Barcelona worden gedurende
het zomerseizoen, bijna iederen Zon
dag stierengevechten gehouden. In
kleinere plaatsen zoo nu en dan en
ter gelegenheid van feesten.
Hoewel we op onZe reis door
Spanje reeds vele steden, tot ver in
in het Zuiden hadden bezocht, waren
we toch niet in de gelegenheid ge
weest een stierengevecht bij te wo
nen. In de rijke koophandelsstad
Barcelona echter deed zich die ge
legenheid voor en we zouden nu het
befaamde schouwspel meemaken,
waarover we reeds zooveel hadden
hooren spreken en wat dus niet wei
nig onze belangstelling gaande
maakte.
Onze gewone morgenwandeling,
voerde ons dien dag door de prach
tige, drukke boulevard „de Rainblas''
die in alles aan de boulevards van
Parijs herinnert.
Dit gedeelte der stad met zijn op
eenvolging van de prachtigste win
kels, die wellicht kunnen wedijve
ren met de beroemde koopwinkels
van Milaan, met zijn hotelpaleizen,
bankgebouwen en theaters, waaron
der het theater „del Liceo" dat plaats
biedt aan 5000 toeschouwers, vormt
het centrum van het stedelijk leven,
het rendez-vous voor de duizende
wandelaars, die zich voortbewegen
onder het lommer van de prachtige
rijen platanen.
Aan het einde van de Ram bias,
bij de haven, zien we op de groote
„plaza de la Paz", een monument
voor „Columbus", een op een met
beeldhouwwerk versierd voetstuk
staande colonne met standbeeld, van
niet minder dan 56 Meter hoogte.
Midden in de stad bevindt zich de
geweldige, rijk geornamenteerde Ca-
thedraal van Barcelona, genaamd de
„Basilica de Santa Eulalia'datee-
rende uit de eerste Christelijke eeuw.
Het innerlijke heeft in tegenstelling
met vele andere Spaansche kerken,
een zeer somber aanzien. De kleine
vensters laten slechts weinig licht
door, tengevolge waarvan de prach
tige altaren en kapellen zijn gehuld
in een mystieke schemering.
Na nog de verdere bezienswaar
digheid van Barcelona namel. hel
mooie, ruime park, waarin zich ook
bevindt liet museum voor schoone
kunsten doorgewandeld te hebben,
keerden we terug om op zoek te
gaan naar het bureau van „de
Foros" voor het verkrijgen van de
noodige plaatskaarten. Spoedig was
dit gevonden. Voor het lokel was
het een geweldig dringen en duwen
door de gegadigden, zoodal meer
malen eenige politieagenten hande
lend moesten optreden, teneinde de
orde te handhaven. Ook wij stonden
reeds spoedig in de rij en hadden
nog volkomen gelegenheid het met
reuzenletters gedrukte program aan
den muur voor ons nog eens te be-
studeeren. Plaatsen van allerlei prijs
waren te hekomen. Het verschil in
prijs bestond alleen niet in de hoog
te van de zitplaatsen, doch ook en
voornamelijk aan welke zijde de
zitplaatsen gelegen waren met het
oog op de zon. Plaatsen in de scha
duw waren natuurlijk de beste,dan
volgen plaatsen in zon en schaduw,
en vervolgens in de zon. Wie Spanje
bezocht en het zonnetje daar kent,
zooals wij dat nog slechts in Octo
ber en November hebben meege
maakt, zal kunnen begrijpen van
welk belang een schaduwrijke plaats
is in de zomermaanden. Want dan
is het in Spanje, als ver Zuidelijk
land, dikwijls schroeiend heet en
krijgen de traditioneele waaiers en
parasols der Spaansche damespas
hun oorspronkelijke bestemming.
Tenslotte kwamen ook wij voor
het loket te staan en namen onze
plaatsen „in zon en schaduw", ten
einde zoowel van zon als van scha
duw onze ondervinding op te doen.
Toen naar het Foros gebouw, dat
buiten de stad stond. We klommen
in een der vele autobussen met 2
verdiepingen, gingen twee hoog zit
ten en reden hotsend en stootend
op het niet harde massieve rubber
banden voorziene vervoermiddel,
naar het doel. Alles scheen dien
middag slechts in eene richting te
gaan, auto's en fietsen, trams en
bussen, stampvol met prelmakende
druk bewegelijke Spanjaarden.
Overal hoorde men spreken over
„toros" en „matadores". Straatjon
gens gilden het uit, reeds de bont
gekleurde portretten van de spelers
te koop aanbiedende.
Nader kwamen we aan het doel,
en steeds grooter werd de drukte.
Voor ons zagen we reeds het groote
ronde gebouw met zijn talrijke smal
le vensternissen
Weldra stonden we temidden van
een geweldige menschenmassa voor
den hoofdingang, en kwamen als het
ware worstelend tenslotte door de
controle in een ruime gang die met
groote isteenen trappen overal toe
gang gaf tot de verschillende groe
pen van zitplaatsen. We werden naar
een dier vele trappen verwezen en
zaten weldra op onze plaatsen..
*ë£n kolossale arena vertoonde
zich voor onze oogen. Geheel in 't
rond om de eigenlijke arena heen,,
waren zitplaatsen aangebracht, die
elkaar opvolgden steeds hooger en
hooger zoodat iedere plaats een vrij
uitzicht bood. De overzijde was zoo
ver weg dat men zonder tooneel-
kijker daar niemand herkennen kon.
In een afzonderlijk gedeelte, op een
aangebracht podium was een klein
muziekkorps geïnstalleerd om voor
de noodige afwisseling te zorgen.
Het volk, vertegenwoordigd uit al
le rangen en standen der Matschap-
pij, vrouwen en meisjes zoowel als
mannen en jongens, stroomden van
alle zijden naar binnen en weldra
waren de meeste plaatsen bezet.
Een groote afdeeling voor de mins
te rangen, z.g. voor „het volk" was
geheel en al bezet door een woelige,
scheldende en fluitende menigte, een
goed beeld vormende massa van het
Spaansche plebs.
In zijdelingsche richting van deze
afdeeling hadden in de hoogte plaats
genomen een 60-tal soldaten, gewa
pend met karabijnen, waarschijnlijk
om eventueele relletjes onmiddellijk
te dempen.
Te twee uur gaf de president, ge
zeten in een der overdekte loges,
het teeken om te beginnen.' De mu
ziek speelde een vroolijke marsch,
en een ruiter te paard, uitgedost
in een schitterend rijk gekleurd ge
waad draafde naar binnen en begaf
zich naar de loge van den presi
dent, aan wien hij buigende zijn
groet bracht. Vervolgens ging het
weer terug de arena uit, om even
daarna weer onder luide toejuichin
gen Ite verschijnen met de geheele
groep van medespelers. Aan het
hoofd twee „alquazils" of agenten
te paard, dan de „matadores", ge
woonlijk twee, daarachter de „ban-
derilleros", de mantelwerpers of ca-
peadores en de „picadores" te paard,
verder de helpers en tenslotte het
rijk opgetuigde span paarden dat tot
taak heeft aan het einde van .elk
spel tie doode dieren uit de arena
te sleepen.
Al de stierenvechters zijn gekleed
in geele, blauwe en groene, rijk met
goud en zilverkleurig borduursel af
gezette nauwsluitende satijnen gewa
den. Kleurige kostbare zijden man
tels hangen over hun linkerschou
der. Onder de zwarte hoofdbedek
king is de korte haarvlecht zicht
baar die de stierenvechter herken
nen doet. Nadat de geheele „qua-
drilla" een rondgang door de arena
heeft gemaakt en de president den
gebruikelijken groet heeft gebracht,
verdwijnen allen weer.
Onderwijl een der spelers den
sleutel van de kooi van den stier
ontvangt hebben de „toreadors" hun
kostbare parademantels verwisseld
tegen mantels van helroode kleur.
(Wordt vervolgd.)
Uit de heilstaat.
In «Het Volk« ontleent Dr. B. Rapt-
schinsky aan de officieele «Prawda« een
beschrijving van een tafereel van de Ryks-
bank te Jekaterinoslaw (een beiangryk
handels- en industrieel centrum in Zuid-
Rusland), waar do directeur, «Kameraad
Poljesjko, een geweien officier van het
roode leger, af en toe zyn entrée in hej
kantoor laat vooraf-gaan door een militair
met een revolver, die alle aanwezigen,
personeel en publiek, commandeert te gaan
liggen. «Kameraad® Poljesjko schrijdt dan
langs de op den grond uitgestrekte levende
lijken naar zijn werkkamer, waarna de
soldaat «opstaan c commandeert. Een be
diende vertelde aan den redacteur van de
«Prawda«, dat hy al vier maal op den
vloer had geleden. «Kameraad® Poljesjko
wil, dat men aan den oorlog went en
pleegt na zulke oefeningen te zeggen »wij
zullen nog gevechten moeten leveren iu de
toekomst®.
Wij zouden van deze nonsens geen mel
ding maken, wanneer niet een man als
Dr. Raptschinsky het in kleuren en geuren
ontleende aan de officieele «Prawda®.
Lief land
De Russische medewerker van «Het
Volks ontleent aan het verslag van het
jongste congres van de Russische vakver-
eenigingen eenige gegevens over sta
kingen.
Wie mocht denken, dat stakingen als
verzet tegen «kapitalistische uitbuiting®
alleen in «bourgeois-staten® voorkomen,
vergist zich deerlyk. In 1924 waren er
in Sovjet-Rusland 4134 stakingen, in het
eerste halfjaar van 1925 reeds 3427.
Het gaat dus crescendo. Alleen in Mos
kou, onder de oogen dus van de Kremlin-
machtigen, waren in 1924 1.027.900 ar
beiders bij stakingen betrokken, in het
eerste halfjaar 1925 reeds 1.144.883.
Ook dat cijfer behoeft geen commentaar.
Als hoofdoorzaak van de ontevredenheid
der arbeiders in Sovjet-Rusland wordt ge
noemd het geringe loon als tweede
oorzaak de veelvuldige verminderingen van
het karige loon voor verschillende bolsje
wistische doeleinden
Wonderlijke tegenstellingde hooge
eischen, die de communistische propagan-
füenwsblad