Eerste Blad
C. DE KEMP
S. D. LANKHUYZEN Go's BANK
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heuaden,
No, 4583. Vrijdag 5 Maart 1926,
„Het Kasteel van Kerlor".
ft, Vtrscknr-Baert
Raamsdonksveer.
lilt- Telefoon no« 19. Postrekening no. 61525.
Eene bijzondere school
te Woudrichem.
Engstraat HEESDEN.
UliUILLETOS
DROGISTERIJ
HEUSDEN.
fliiitiMilaiidscli Overzicht
AGENTSCHAP VAN DE AMSTERDAMSCHE BANK A'DAM
T. BOONSTRA.
Binnenland.
LAND VAN altera
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25, en
franco per post beschikt f i.40. Afzonderlijk®
nummers 6 cent.
Advertentiën van 1—6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur «n
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
Het is van algemeene bekendheid
dat de gemeente Woudrichem niet
rijk met aardsche goederen is ge
zegend. De hoofdbron van inkom
sten zijn voor Woudrichem de be
lastingen en andere bronnen vanee-
nige beteekenis heeft het niet. Nu
telt Woudrichem al zeer weinige ge
goeden onder zijne inwoners,waar
van een noodzakelijk gevolg is dat
de gemeentelijke belastingen er ont
zettend hoog zijn. En dat hierin in de
naaste toekomst verbetering ten goe
de zal komen, daarvoor is de kans
wel als uitgesloten te beschouwen.
Immers is het met Woudrichem het
zelfde gesteld als met zeer vele mini
atuur stadjes, die zienderoog achter
uit, inplaats van vooruitgaan. Men-
schen met fortuin, die er zich, zon
der dat zij het moeten, gaan vestigen,
zijn en blijven Witte raven.
Voor gemeenten als Woudrichem
is dus wel de uiterste zuinigheid in
het financieel beleid geboden, en
iedere uitgaaf, die niet strikt noodig
is, is uit den booze. Voorts moet
getracht worden den schuldenlast
zooveel mogelijk lichter te maken
en uitgaven, waarvoor nieuwe lee
ningen moeten worden aangegaan,
moeten als 't ©enigszins kan worden
voorkomen, oin nog maar niet die
per in het moeras te gjeraken.
Eene belangrijke jaarlijksche uit
gaaf voor Woudrichem vordert het
onderwijs. Immers heeft het twee
openbare scholen n.l. eene in de kom
der gemeente en eene in de buurt
schap „Oudendijk".
En nu worden nog door eenige in
gezetenen pogingen aangewend om
nog een derde school te krijgen, n.l.
eene Christelijk Nationale. Bestond
aan zoodanige school eene bepaalde
behoefte en kon met de oprichting
GOUD, ZILVER, UURWERKEN.
Ruime keuze in
FANTASIE- enTROUWRINGEN.
Eigen Reparatie-inrichting.
207
Zij.n vervolgers waren hem op de
hielen duidelijk hoorde hij reeds
voetstappen.
Schiet dan toch, riep de Slak,
jij hebt de revolver.
Die heb ik boven gelaten, ant
woordde Fadart, ik heb alleen mijn
mes.
Jiibent een sufferd, liet Mulot
zich hooren.
Zij waren geen honderd passen
W meer verwijdert van de vluchtelin
gen.
We hebben ze, riep badart nu.
Je bent gepakt, graaf.
De Kerlor was juist aan het eind
van een open terrein gekomen, dat
door een vrije hooge heg was afge
sloten. Zonder een oogenblik na le
denkeri, nam hij een woedenden aan
loop en sprong over dé heg met
Fanfan in de armen.
Hij stond op de Boulevard en
S rende vervolgens door in de hoop,
dat de heg zijn vervolgers zou tegen
houden. Die hoop bleek echter ijdel,
3 een oogenblik later hoorde hij hun
voetstappen weer achter zich.'
Den vorigen avond had de Slak
juist een gat in de heg gemaakt,
zonder een bepaald doel, maar met
geen dag en geen nacht worden ge
wacht doordat verreweg het meeren-
deel der inwoners bijzonder chris
telijk onderwijs dringend wenschte,
dan zou men mogelijk nog kunnen
zeggen: „laten we ons bij de oprich
ting neerleggen en een en ander zoo
zuinig mogelijk trachten te doen,
want in elk geval wordt hier toch 'n
alg. W oudrichemsch belang gediend"
Maar dusdanig is de toestand niet.Hoe
is hij dan wel Bij 'n aanvrage tot het
ontvangen van de voor de stichting
van een schoolgebouw voor bijzon
der onderwijs benoodigde gelden of
tot stichting van een schoolgebouw
moet o.m. worden overgelegd eene
verklaring dat de school door ten
minste 40 leerlingen zal worden be
zocht. Men moet dus ten minste 40
leerlingen hebben voor de stichting
van eene uit de openbare kassen be
kostigde bijzondere school en nu ver
nemen wij dat met de grootste in
spanning slechts miim 40 leerlingen
bij elkaar zijn gekregen, waaruit
volgt, dat de behoefte aan eene chris
telijke school door de Woudrichem-
sche ingezetenen toch zeker niet di
rect wordt gevoeld.
Over de nadeelen voor het onder
wijs van meerdere kleine schooltjes
in eene gemeente, willen we het nu
niet hebben, daar wij de zaak
alleen van den financiëelen kant
wenschen te bezien. En dan is het
een feit dat een eventueel derde
school niet onbelangrijke offers van
de gemeentekas zal vragen.
Immers moet de gemeente de kos
ten van de geheele school dragen
met uilzondering van de salarissen
der verplichte onderwijzers, die door
het Rijk worden betaald.
Nu kan men wel zeggen: „ja,maar
de gemeente ontvangt de opbrengst
der schoolgelden" en dit is juist,
maar die .opbrengst is vergeleken
bij de totaal-kosten slechts te be
schouwen als een droppel bij een
emmer water. i
Zoo heeft de gemeente te voldoen:
1. de uitgaven ten behoeve van
het vervolgonderwijs, ook de
salarissen der onderwijzers
(indien len minste vervolgon
derwijs wordt gegeven);
2. het stichten en instandhouden
van het schoolgebouw;
3. het aanschaffen van de school-
meubelen
4. de geringe en dagelijksche re-
paratiën van het schoolge
bouw;
5. de uitgaven voor het ton der
de hoop, dat hij zich daarvan nog
eens zou kunnen bedienen. Het gat
kwam hem nu goed te pas.
De Kerlor sloeg nu het doolhof
van straten in, die aan een groote
gevangenis grenzen.
Hij liep door als een razende,
voortgedreven door den angst van
een wild dier, opgejaagd door de
jagers, en dat geen andere gedachte
kent dan maar al harder en harder
te loopen, zonder te weten waar
heen.
Op den hoek van den anderen
Boulevard bemerkte hij een hek, dat
een weinig openstond. Hij sloeg de
laan in, die er op uitliep, en die aan
weerskanten door hooge muren was
afgesloten, deed het hek dicht en
verschool zich in de schaduw van
den muur, waar hij met Fanfan neer
hurkte.
Nauwelijks een minuut later re
den hun vervolgers het hek in vlie
genden ren voorbij.
Tot op dat oogenblik had de Ker
lor geen angst gekend, en beefde hij.
Hij zou wel om hulp hebben willen
roepen en ondanks de stilte der een
zame wijk zouden er misschien men-
schen op zijn hulpgeschrei zijn aan
gekomen, en di|e hem zouden hebben
geholpen, maar als zij niet gauw
genoeg kwamen, zou hij hun schuil
plaats hebben verraden en waren
zij verloren.
De ellendelingen bemerkten wel
dra, dat zij het spoor bijster waren,
en zij keerden op hun schreden terug,
houden van de schoolmeube-
len en voor het aanschaffen en
onderhouden van de school
boeken, leermiddelen en
schoolbehoeften
6. de uitgaven voor de school
bibliotheek
7. andere uitgaven ter verzeke
ring van den goeden gang van
het onderwijs.
Men kan dus wel nagaan dat al
deze iilgaiven voor eene arme ge
meente niet als een peulschilletje
kunnen worden aangemerkt en dat
het tostandkonien eener derde school
voor Woudrichem de financiëele zor
gen aanmerkelijk zal verhoogen.
Jammer is het dat er zich onder
de pioniers voor de nieuwe school
een paar bevinden, die Woudrichem
slechts zeer tijdelijk als woonplaats
hebben. Bij hun vertrek zijn zij van
het betalen der zwaar drukkende
gemeentebelastingen af en laten de
achterblijvers met de gebakken pe
ren zitten. Waren die pioniers ge
doemd Woudrichem als blijvende
woonplaats te hebben, dan zouden
zij (de jzaak, wat het financiëele be
treft, mogelijk door een anderen bril
bezien en zou de gemeente niet ge
noodzaakt zijn zich nog dieper in de
schulden te steken.
Van harte hopen we, dat zij, die
het met Woudrichem wel meenen,
zullen kunnen redden, wat te redden
valt. Laten deze dan in de eerste
plaats de voorstanders alsnog trach
ten te overtuigen dat eenderde school
voor Woudrichem, wat het geldelijke
betreft, heden ten dage tot groote
moeilijkheden aanleiding geeft en dat
wachten op betere tijden gebodenis.
Heitmann's Kleerenverf
Inge-Vert
Provinciehout Houtzeep
Amoniakzeep Scheerzeep
Teerzeep.
Na een kleine twee jaar aan het bewind
te zyn geweest, is het Noorsche kabinet-
Mohwinckel van het tooneel verdwenen.
Verschillende moties van wantrouwen wer
en in hun schuilhoek hoorden de
Kerlor en Fanfan hun vloeken en
verwenschingen. Zij kwamen rake
lings langs het hek, maar daarop
verwijderden zij zich in een andere
richting en na eenige minuten was er
niets meer van hen te hooren.
Na een kwartier stond de Kerlor
op. Maar plotseling steunde hij pijn
lijk, terwijl hij de hand aan den
heup bracht. Hij trok haar geheel
nat terug. Bij het licht van een lan
taarn, zag hij dat zij rood was, rood
van bloed. Nu herinnerde hij zich
pas, dat hij gewond was, dat hij
den messteek voor zijn zoon bestemd
zelf had opgevangen.
Maar hij moest zijn pijnen be
dwingen en het gevoel van flauw
heid en machteloosheid, dat hem
overviel weten te beheerschen.
Voorzichtig opende hij het hek
en keek rond. De boulevard was ge
heel verlaten.
We moeten een rijtuig zien te vin
den, fluisterde Fanfan.
Hier zal het niet gaan. Maar als
we eens in een andere buurt pro
beerden te komen.
Ja, dan misschien wel. Dan zou
den we den kant van de Seine op
moeten gaan, niet over den Boule
vard, want daar zouden ze onskun-
nin zien, maar door de straten.
Laten we voorzichtig over zien te
steken naar den anderen kant.
Dit deden zij, en zoo snel en te
vens zoo zacht mogelijk voortloo-
pende, steeds luisterend naar 't mins-
ik:s
TELEFOON No. 15. Kantooruren vaó 9-4. Zaterdags van 912.
Verstrekt Handelscredieten tegen nader overeen te komen voorwaarden.
Opent rekening-courant, met rentevergoeding.
Incasseert Binnen- en Buitenlandsche Wissels.
Belast zich met den aan- en verkoop van Effecten en nazien van Uitlotingen.
Koopt en verkoopt/'vreemd Bankpapier.
Verzilvert Coupons en bezorgt alle Assurantiën.
Neemt gelden Deposito, rentevergoeding volgens overeenkomst.
Verhuurt Safe-Loketten. (Prijzen naar grootte der kastjes).
SPAARBANK. 8®*" Spaarboekjes gratis bij eerste storting.
Nadere inlichtingen verstrekt gaarne de Directie
den ingediend, en ofschoon deze alle wer
den verworpen, meende de regeering niet
temin, dat de ontevredenheid over de huidige
regeering te groot was dan dat zij aan kon
big ven. De conservatieven en een nationaal-
liberale-vrij-conservatie groep, een rechtsche
meerderheid zoodoende, hebben het kabinet
om hals gebracht. Bij de verkiezing in
den herfst van 1924 was de crisis al
latentthans is zy blijkens de feiten acuut
geworden.
Het kabinet-Mohwinckel leidde 's lands
zaken in een niet bijzonder gunstigen tyd
immers in de kleine twee jaar, dat het
ministerie regeerde, zag Noorwegen zich
geplaatst voor allerlei zorgenvaluta-
moeilijkheden waren er in de eerste plaats
en ook in economisch opzicht liet de toestand
veel te wenschen over nijverheid, handel
en scheepvaart ondervinden den invloed van
een en ander geduchthet kabinet-Mohwinc
kel heeft gedaan wat het kon om verbetering
in de situatie te brengen, maar klaarblijkelijk
was de oppositie niet tevreden over zyn
prestaties.
Da crisis is dan ook van binnenlandsch-
politieken aard. De tegenstanders der re
geering konden zich met de financieele en
economische regeeringspolitiek niet veree
nigen en waren van gevoelen, dat de
uitgavekosten van de begrooting als maxi
mumbedragen moesten worden beschouwd
en onvoorwaardelijk beperkt.
Verder verlangde de oppositie, dat de
administratie zou worden vereenvoudigd,
terwijl tevens de eisch werd ges eld, dat
de regeering zou komen met een stevig
financieel plan voor de eerstvolgende jaren,
te geluid, en zorgend dat hun voet
stappen niet te zeer weerklonken
in den stillen nacht, kwamen zij ein
delijk op de Place Walhubert uit.
Zij staken het plein over en zagen
toen om zich heen, of zich ook iets
verdachts voordeed. Maar alles was
rustig, en zij wilden hun weg ver
der voortzetten, loen de Kerlor plot
seling wankelde.
Fanfan keek hem verschrikt aan.
Wat is er vroeg hij.
Een duizeling, antwoordde de Ker
lor, door het bloedverlies en de ver
moeienis.
Laten we dan wat uitrusten. Hier,
leunt u tegen de balustrade van de
brug, dan ga ik den kant van het
station op, om te zien of ik daar
geen rijtuig kan vinden en dan kom
ik u halen.
De vader knikte van ja, hij kon
bijna niet meer spreken.
Fanfan ging weg, maar nauwe
lijks had hij een honderd pas afge
legd, toen hij plotseling stilstond.
Op den hóek van een straat, die
op de kade uitliep, stond Mulot naar
alle kanten te kijken.
Het kind sprong vlug achteruiten
verschool zich achter een der hoo
rnen, die daar langs den weg ston
den, maar hoe snel hij die beweging
ook had gemaakt, hij kon zich toch
niet ontveinzen, dat Mulot hem ge
zien had.
Maar de knaap verloor geen oo
genblik zijn tegenwoordigheid van
geest en overwoog bij zich zelf, wat
dat ock rekening moest houden met een
belangryke inkrimping der uitgaven en een
vlotter delging der staatsschuld. De eischen
hielden, zooals men ziet, een ernstige kri
tiek in op het beleid der regeering, die
meende, dat haar bewind ten onrechte
werd gegispt en de kritiek onbiliijk was.
Zoodoende ontstond een botsing, toen da
regeering niet wilde handelen naar de
aanwijzingen der oppositie.
Algemeen wordt thans aangenomen, dat
het demissionnair kabinet zal worden ver
vangen door een rechtsche regeeriog onder
leiding van Lykke. Of de boerenpartij,
die de laatste jaren veel aan invloed heeft
gewonnen, tevens tot de regeering zal toe
treden is nog niet met zekerheid bekend.
Volgens sommige berichten is dit zeer wel
mogelyk, maar andere telegrammen stellen
het als waarschijnlijker voor, dat de boeren
partij geen portefeuilles zal aanvaarden,
maar er zich toe beperken haar loyalen
steun toe te zeggen aan de nieuwe regee
ring en met deze zal samenwerken wat
het opstellen der nhuwe begrooting be
treft.
Gezellige klanten.
In het Belgische plaatsje Bree, bij
de Limburgsche grens, kregen Maan
dag de bezoekers onaangenaamheden
over de afrekening. Een geweldige
kloppartij tusschen de Belgischeen
Nederlandsche bezoekers was het ge
volg er van. Tien personen werden
gewond door messteken en hamer
slagen. Een verkeert in levensgevaar.
—o—
hij te doen had. Als Mulot in de na
bijheid was, zouden de Slak en Fa-
dart er ook wel zijn. Het zou dan|
dwaasheid zijn om door te loopen.
Er bleef maar één uitweg open:
de bandieten moesten op een dwaal
spoor worden gebracht in den tijd
dat Mulot zijn metgezellen ging ha
len. Fanfan keek rond, in de hoop
een agent van politie te ontdekken,
maar er was niemand te zien, geen
sterveling.
Er begon een fijne motregen te
vallen.
Van boom tot boom glijdend, zoo
veel mogelijk langs de donkere plek
ken, kwam Fanfan bij zijn vader
terug.
Ben je daar weer, vroeg de Kerlor.
Ja, antwoordde de moedige knaap,
die hijgde van ontroering, maar he
laas niet alleen.
Wat dan?
Onze vervolgers "hebben ons ont
dekt, we moeten weer verder.
Groote hemel, en ik kan niet meer.
Fanfan stond radeloos. Zijn vader
merkte dat wel op en zeide daarom
met bovenmenschelijke stem:
Daar valt mij iets in. Ginds op
den hoek van de brug is een trapje,
dat naar beneden leidt, naar een
sluis, die gaan we over. Zij zullen
daar geen erg in hebben en zullen
ons aan dezen kant van de rivier
blijven zoeken.
Maar zoudt u kunnen loopen, zei
Fanfan bezorgd.
(Wordt vervolgd.)
NIEUWSBLAD
voor 1st Lui ui Heinle! ei AiteiijBLaigstraat ei Ie Buntlirwiirl