ïrma
Een reis naar Spanje.
Vierkant en zeskant Vlechtwerk
pnntdraad,
Gladdraad en Hrammen.
OUW
Landboiiwrubriek
's-HERTOGErgOSOH.
Chili op snikerbieten
De meeste suikerbieten en mangels
zullen al wel gezaaid zijn, als de lezers
dezer rubriek dit artikeltje onder 't oog
krijgen.
Alles is bijzonder vroeg dit jaar
Wanneer het weer niet tegendient,
zullen de meeste landerijen wel spoedig
met gewassen bedekt zijn.
Allerwege is dan de groene kleur, een
tijdlang de overheerschende 1
Hoewel het aan allen, die direct finan-
tieel afhankelijk zijn van den planten
groei, wel bekend zal zijn, willen we
toch even stil staan bij „dat groen wor
den, zijn en een tijdlang blijven" van
de planten I
Waarom en waartoe zijn de planten groen
Het antwoord op die vraag is, dank
zij de onderzoekingen van de wetenschap,
tegenwoordig aan elk ontwikkeld mensch
bekend
Iedereen weet, dat de groene bladkleur,
de grondslag is van de productie I
In de plantencellen wordt door het
bladgroen, de grondstof gevormd van de
opbouw van het geheele plantengebouw
Doch die vorming van bouwstoffen
(organische stoffen genoemd) heeft alleen
dan plaats, als de groene deelen door
voldoende zonlicht worden beschenen I
Het zonlicht is even onontbeerlijk, als
het bladgroen 1
Ja, zonder inwerking van het zonlicht
ontstaat, het bladgroen zelf, zelfs niet
Alle plantentelers zijn zoo direct af
hankelijk van de hoeveelheid zonnelicht,
die door de groene plan4 deelen worden
ontvangen
Goed ontwikkelde groene bladeren,
aan de eene zijde en toetreding van
voldoende zonnelicht aan de andere zijde,
vormen alzoo de voorwaarden voor een
maximale uiting van den erfelijken aan
leg der planten.
Aan de eene voorwaarde kan de mensch
niets af of toe doen I De hoeveelheid
zonnelicht ontvangen we als een gave
Gods. Doch aan de andere voorwaarde
de vorming van goed ontwikkelde groene
planten, daaraan kan de mensch wèl
wat af of toe doen.
Die heeft hij voor een groot gedeelte
in zijn hand
We weten n.l. (dank zij alweer het
wetenschappelijk onderzoek), wat de
plant, buiten het zonlicht nog meer
behoeft, om een frissche groene kleur
te verkrijgen
Ie is daarvoor noodig, dat de planten
opgroeien, in een gezonde bodem (niet
te nat en niet te droog)
2e dat zij met hun bovenaardschy
deelen elkander niet te veel beschaduwen
of dat deze beschaduwd worden door
onkruidplanten
3e dat zij met hun wortels voldoende
opneembaar voedsel vinden.
Wat van deze 3 het voornaamste is,
valt moeilijker te zeggen, dan wat de
praktijk als het voornaamste beschouwt,
n.l. de voedselvoorziening! In hoeverre,
deze, van invloed is, op de frissche
groene planten, geeft het wetenschap
pelijk onderzoek ons weer antwoord I
De planten hebben daartoe noodig
voldoendekalk, kali, fosforzuur, maar
bovenal stikstof
Stikstof vooral, toonde sterk tot vor
ming van frissche groene planten te
prikkelen
Daarop willen we thans bovenal de
aandacht vestigenDe toediening der
andere voedingstoffen heeft natuurlijk
al lang plaats gehad. Is momenteel
trouwens ook niet gemakkelijk meer
uit te voeren.
Doch de voorziening van de stikstof
kan nog plaats hebben. Door toediening
daarvan kan men thans nog een gunstigen
inyloed uitoefenen op „de groenkleuring
der cultuurplanten'1.
Verzuim daarom niet thans deChilizak
aan te spreken 1 Chili geeft de stikstof
in direct opneembaren vorm. m. a. w.
Chili werkt direct in op de groenkleuring
der planten (wat trouwens overbekend
is, aan alle plantenverbouwers
Niet om daarmee uit te drukken, dat
andere gewassen geen Chiligift noodig
hebbén, maar bovenal om de gunstige
werking op de productie nog eens dui
delijk voor onze lezers te illustreeren,
geven we hieronder de uitslagen weer
van de resp. Chiligiften, op suikerbieten-
proefvelden, in 1925 in deze omgeving
aangelegd I
Abr. de Jong, Almkerk.
Geen Chili 34500 K.G.
150 K.G. 41800
300 37900
450 38350
600 41500
J. C. v. Hoven, Woudrichem.
Zonder Chili 40300 K.G.
150 K.G. 41100
300 43150
450 46600
600 45450
Anthon Coljjn, Almkerk.
Zonder Chili 42700 K.G.
150 K.G. 42900
300 42950
450 43050
600 46250
Anth. Colijn, Almkerk.
Geen Chili 40500 K.G.
150 K.G. 43450
300
44800
450 46350
600 50800
J. W. Ouwerkerk, Sleeuwijk.
Geen Chili 30700 K.G.
150 K.G. 31980
300 40995
450 42060
600 51250
W. Noorloos, Almkerk.
Geen Chili 31150 K.G.
150 K.G. 35000
300
450
600
36950
40050
43450
P. C. HUIJSER
Landbou wonder wijze;
W oudrichem-
Alles per H A. omgerekend.
H. Versteeg, Nieuwendijk.
Zonder Chili 26580 K.G.
150 K.G, 30798
300
450
600
tt
35020
37670
37100
V
Vnghterstraat 33 Telefoon 659
Handel in 't groot en in 't klein in
iiV alle afmetingen
voo/allerlei BEDRIJVEN.
gadering van den raad der gemeente
ZALTBOMMEL op Vrijdag 30 April.
Voorzitter: Burgemeester v. Hasselt.
Aanwezig negen leden.
Afwezig met kennisgeving de heeren
Meijer en Moering.
Alvorens de werkzaamheden te begin
nen brengt den Voorzitter den heer Philips
dank voor de woorden van deelneming
namens den raad gesproken bij het over
lijden van zijn echtgenoote.
Subsidie-aanvraag van Z.B/s Mannen
koor en Harmonie Euterpe. Behandeling
bij de begrooting.
Aanbeveling voor benoeming van leden
commissie L. O. zal in een volgiende ver
gadering behandeld worden. Mededeelin-
gen voor kennisgeving aangenomen.
De Voorzitter deelt mededat kasopna
me bij Directeur Waterleiding en Gem.-
Ontvanger heeft plaats gehad en alles in
orde is bevonden.:
dat aan J. v. Doveren 2e ambtenaar
ter Secretarie met ingang van 1 Juni
eervol ontslag is verleend en benoemd
is v. Wasperen.
dat de verpachting der hooi- en wei
landen heeft opgebracht f24131 tegen in
1925: f 25234. Eenige perceelen zijn niet
verpacht. De opbrengst is f 200 lager dan
in 1925, doch nog f 1800 boven de be
grooting. Mededeelingen voor kennisge
ving aangenomen.
Komt aan de orde:
Voorstel om weder een jaar te verhuren
de achterbovenwoning boven de Boter
markt aan G. den Hollander voor f 175
per jaar en de bovenwoning aan Mej.
Wolfert voor f 200 per jaar. Conform
besloten.
Voorstel om aan J. v. Doveren op ver
zoek met ingang van 1 Juni 1926 eervol
ontslag te verkenen als onbezoldigd amb
tenaar van den Burgerl. Stand. Conform
besloten.
Voorstel tot benoeming van een onbe
zoldigd ambtenaar van den Burgerl. Si
ingaande Juni a.s. Aanbevolen wordt wet
houder H. L. Philips, di€ daarna met al-
gemeene stemmen wordt benoemd en deze
benoeming aanneemt.
Behandeling reclame schoolgeld van H.
Bouwman. Gelet dat de aanslag Rijksin
komstenbelasting over 1924—'25 juist is,
besluit de raad afwijzend te beschikken.
Verzoek van P. Louwerse om afschrij
ving van schoolgeld wegens tijdelijke
ziekte van zijn schoolgaanden zoon.
Gelet dat schoolgeld verschuldigd is
voor den tijd gedurende welke het kind
als leerling is ingeschreven, onverschillig
of het school gaat of niet, besluit de
Raad het verzoek af te wijzen.
In verband met opmerkingen van Ged.
Staten besluit de raad de aangegeven wij
ziging in de begrooting voor 1926 aan te
brengen, waarna ze gewijzigd opnieuw
wordt vastgesteld.
Gezien het advies van den Inspecteur
der Dir. belastingen dat m/et 1 als ver-
menigvuldigingscijfer kan worden volstaan
om voor 1926 te komen tot een bedrag
van f61.000 aan Hoofdelijken Omslag,
stellen B. en W. voor bet vermenigvuldi-
gingscijfer voor het heffen dier belasting
op 1 vast te stellen. Aldus besloten.
Verslagen Groote Bomm. Gasthuis, Oud
heidkamer en Landerijencommissie, welke
ter visie lagen, worden voor kennisgeving
aangenomen.
Rondvraag. De heer Ir. van Lookeren
Campagne vraagt inlichting over de op
brengst der landerijen, welke niet juist
zijn verstaan. Deze worden verstrekt. Ook
wordt inlichting gevraagd over de be
noeming van een ambtenaar ter secreta
rie en of uitbreiding noodig is.
De Voorzitter zegt dat de benoeming
geschiedt door B. en Wi. die de noodza
kelijkheid overwegen.
Verder vraagt de heer v.'Lookeren Cam
pagne overweging voor het aanschaffen
van een sproeiwagen ter bestrijding in den
zomer van het stof in de hoofdstraten.
Na bespreking overweging toegezegd.
De heer Breddels vraagt inlichting om
trent aankoop van gemeenteterrein, waar
over bespreking plaats had in geheime
zitting. f
De Voorzitter antwoordt dat zulks al
leen in geheime zitting kan geschieden.
De heer Schoonenbeek eveneens be
langstellend verzoekt dan om een geheime
zitting, die wordt toegezegd na sluiting
der openbare vergadering.
De heer van Gelder vraagt naar de
plannen die B. en W. voor bobben met
de Halve Maan.
De Voorzitter antwoordt dat daar in het
najaar een plantsoenbeplanting komt.
De heer Dingemans vraagt of de doode
boomen aan den ingang der stad door
nieuwe worden vervangen. Dit wordt be
vestigd, waarna de heer v. Gelder wij>-
zende op het doodgaan van den nieuwen
aanplant in overweging geeft om van den
leverancier van nieuwe boomen een jaar
garantie te verkrijgen.
Hierna sluiting waarna geheime zit
ting volgt.
Vergadering van den raad der gemeente
RIJSWIJK op 29 April des n.m. 6 uur.
Voorzitter tevens secretaris den Edel-
Achtb. Heer A. D. v. d. Schans.
Afwezig het lid v. Gammeren.
De vergadering wordt op de gebrui
kelijke wijze door den Voorzitter geo
pend met gebed.
Daarna voorlezing notulen der vorige
vergadering, welke onveranderd worden
goedgekeurd.
Aan de orde:
Mededeeling van den Comm. der Konin
gin in deze provincie, van de herbenoe
ming van den Burgemeester.
Brief van Ged. Staten met de mededee
ling, dat door A. Bouman, autobuson
dernemer te Aalburg subsidie is gevraagd
aan de provincie en verzoeken vervolgens
aan het gemeentebestuur op den dienst
toezicht te willen houden, terwijl gevraagd
wordt of de gemeente het verstrekken
van subsidie aan dien dienst overweegt.
Op voorstel van den Voorzitter wordt
besloten, wegens den zeer ongunstigen
toestand der gemeentefinanciën geen sub
sidie toe te kennen en zulks ter kennis
te brengen van Ged. Staten.
Wijziging begrooting 1926.
Met algemeene stemmen wordt goedkeu
ring verleend aan een ontwerp-besluit tot
het doen van af- en overschrijvingen op
de begrooting.
Heffingspercentage plaatselijke inkom
stenbelasting 1926-'27.
Voorstel van B. en W. tot vaststelling
van dat percentage op 7l/2-
De Voorzitter zegt ter toelichting dat
B. en W. noode met dit voorstel zijn geko
men, doch in dezen geen anderen uitweg
zagen. De toestand der gemeentefinanciën
is op heden niet rooskleurig en zal ook
in de naaste toekomst niet beter worden.
Wethouder Westerlaken merkt op, dat
de raad met het nemen van verschillende
besluiten te zjeer gebonden is, en niet doen
kan wat hij Wil, om in dien toestand eenige
merkbare verbeteringen te kunnen brengen,
en is dan ook noodgedwongen zulk een
hoog percentage te moeten bepalen.
Ook de leden v. Someren en v. Herpen
hebben dienaangaande eenige opmerkingen
en verklaren met het bepalen van zulk een
hoog percentage niet te kunnen medewer
ken. Na stemming wordt het voorstel van
B. en W. met 4 tegen 2 stemmen aange
nomen. Tegen stemden de heeren van
Someren en v. Herpen.
Daarna merkt de Voorzitter op dat het
wellicht aanbeveling verdient een schrijven
te richten aan H. M. de Koningin tot
voorziening in dezen noodtoestand, aan
gezien deze onhoudbaar is geworden.
Met algemeene stemmen wordt daarop
besloten een zoodanig verzoek te richten
en Ged. St. te vragien dit te willen steunen.
Met algemeene stemmen wordt vervol
gens vastgesteld het kohier der Straat
belasting 1926 tot een totaal bedrag van
f 265,44.
Het kohier Hondenbelasting wordt even
eens met algemeene stemmen vastgesteld
op f 75.
Door B. en W. wordt vervolgens voor
gesteld de Dorpswiel als vischwater te
verpachten voor den tijd van 2 jaar; het
welk door den Raad wordt goedgekeurd,
aan B. en W. wordt opgedragen hier
voor de noodige voorwaarden te stel
len en het water alsdan te verpachten.
Verordening art. 178a der Gemeentewet
Met algemeene stemmen wordt deze
vastgesteld en besloten daarin op te ne
men: a.'de Bouwverordening; b. de Al
gemeene plaatselijke politieverorden.; c.de
verorden, op de Vleeschkeuring; d. de
verorden, op de keuring van waren.
Het in de vorige vergadering aangehou
den voorstel van het lid v. Somieren tot
verhuring van het land binnen de Wiel-
kade voor een termijn van 20 jaren,,
wordt alsnog tot de volgende vergadering
aangehouden.
Hierna niets meer aan de orde zijnde,
sluit de Voorzitter de vergadering.
V.
Ook de baas was direct begonnen en
had zonder omwegen de hals van de
flesch geslagen en deed zich onder de
noodige hilariteit van de omstanders, daar
aan te goed. We schoten goed en hadden
zoowat alles geprobeerd wat er te raken
viel. Een schot ging ontijdig af en het
kogeltje nam zijn weg door het linnen
dak van de tent, een mooi rond gaatjej
daarin achter latend. De baas schoof zijn
zwarten struikroovershoed naar achteren
en keek verdacht omhoog maar zag het
gaatje niet en het liep af.
Wij hadden ieder nog een schot over en
keken rond om nog eens een mooien
tre/fer te maken. Plotseling wees Tom
mij met de oogen de flesch drank aan
die de spullebaas na er een derde vajn
te hebben uitgedronken op een plankje
in een hoek van de schiettent neergezet
had. We behoefden mekaar niets meer
te zeggen. De baas zat op z'n knlieèn
brommend de stukgeschoten pijpen bij el
kaar te zoeken. We richtten beiden tege
lijk. Een, telde ik, twee, drie, pats. De
dunne flesch vloog in honderd stukken uit
elkaar en de kostbare drank was op het
zelfde oogenblik verdwenen. Een gewel
dig gelach brak achter ons los. De
omstanders brulden van pleizier. De
straatjongens sprongen een halven meter
van den grond, tierden en maakten ka
baal aisof zij bezeten geworden waren.
Vlug gooiden we de buksen neer en dron
gen tusschen het volk door. Nqg even
zagen we hoe de dikke spullebaas met
een woest gebaar omhoog krabbelde en
vloekend en scheldend ons met de vuis
ten dreigend omhoog, na kwam.
De Spanjaarden waren evenwel zoo uit
gelaten over den laatsten treffer van de
twee vreemdelingen dat we zonder moei
te wegkwamen.
MADRID.
Madrid, tamelijk moderne stad van bijna
600.000 inwoners, hoofdplaats van Spanje,
tevens hofstad. Zij ligt op een eenzame
groote vruchtbare hoogvlakte, waar het
zelden regent. Het klimaat is e r zeer
onaangenaam, 's Winters ontzettend koud.
's Zomers snikheet. Slechts enkele maan
den in het voorjaar en najaar is de tem
peratuur er tamelijk goed. Madrid is de
hoogst gelegen stad van Europa. Van
daar dat men wel eens zegt, de troon van
den koning van Spanje is de eerste na
dien van God.
Vanaf het station „du Nord" kwamen
we al direct langs het koninklijke paleis,
een mooi gebouw, dat evenwel in de on
middellijke nabijheid van een volksbuurt
gelegen is. Naast het paleis staat een Ca-
thedraal en er recht tegenover vind men
het groote theater „Royal", terwijl in het
midden in een klein parkje een ruiter
standbeeld van Koning Fhilips IV is op
gericht.
Het ruime plein „Puerta del Sol" is
wel het middelpunt van alle verkeer en
leven in deze stad. Electrische trams en
auto's doorkruisten de stad in alle rich
tingen. Evenals in andere groote steden
vind men er reusachtige gebouwen, the
aters, hotels van zeven en acht verdie
pingen. 's Avonds schitteren de mooie rec-
clame verlichtingen die aan Parijs doen
denken.
In het oostelijk gedeelte vindt men de
„paseo del Prado' 'een prachtige mej(
palmboomen beplante boulevard die in to
taal een lengte heeft van 6 K.M'. In de
onmiddellijke nabijheid bevindt zich het
schoone park dat 143 H.A. beslaat. Groote
vijvers, fonteinen, standbeelden en pavil
joens in schitterenden tuinaanleg vormen
het schilderachtig geheel. Hier is ook het
Nat. Museum van schilderijen en beeld
houwwerken. Dit museum is een van de
rijkste van Europa. Het bezit niet minder
dan 2000 schilderijen, waaronder de bes
te meesterwerken als van Valasquez, Mu-
rillo, Goya, Rembrandt, Rubens, enz. De
prachtigste schilderstukken zijn hier te be
wonderen. Uren heeft men noodig om
alles goed op te nemen.
Achter dit Museum ligt de beziens
waardige botanische tuin. Hier is de na
tuur in al haar rijkdom aan kruid/et^,
planten en boomen te bewonderen.
Aan de boulevard de „Salon de Prado"
is een nieuw postkantoor gebouwd, dat
waarschijnlijk wel het grootste en mooi
ste van geheel Spanje is. Breede trappen
geven toegang tot dit reusachtige gebouw.
Een breede straat leidt naar de Plaza
de Torros, een kolosaal cirkelvormig ge
bouw in Moorschen stijl, waarvan de mid
dellijn bedraagt niet minder dan 100 M.
en hetwelk plaats biedt aan bijna 14000
toeschouwers. Hier worden Zondagsmid
dags en bij gelegenheid van feesten de
befaamde wreede stierengevechten gehou
den. Geen plaats van eenig belang in
Spanje of er is een arena voor stieren
gevechten. Het is het voornaamste en meest
gewilde volksvermaak. Oud en jong, rijk
en arm alles geniet van de „corrida".
Met wellust, brullend van pleizier, zien
zij het aan hoe de weerlooze paardeq'
door de woest gemaakte stieren aangeval
len en uiteengescheurd worden en hoede
stier zelf ,na tallooze martelingen, drui
pend van bloed doorgestoken wordt.
Bloedvergieten en wreedaardige marte
ling zijn de voornaamste eigenschappen
van dit volksvermaak. Het kenteekentde
mentaliteit van het Spaansche ras en ie
der vreemdeling, die het spel bijgewoond
heeft, zal met afgrijzen en verontwaar
diging daaraan terugdenken. Zeer zeker
zal het Spaansche volk niet in zijn ach
ting gestegen zijn.
TOLEDO.
Naar Toledo, het wereldberoemde To
ledo, 77 K.M. zuidelijk van Madrid, daar
moest de plaats liggen die volgens de
oude sage, ouder moet zijn dan het eeu
wige Rome. Tubal zou volgens de legende
haar eersten steen reeds gelegd hebben,
terwijl een oude traditie zelfs gewaagd
van „toen God schiep de zon, was Toledo
de plaats waarvan Adam de eerste Ko
ning was, daarmee zeggen willende, dat
de oorsprong van Toledo zoo ver in het
verleden 'ligt, dat Jjaar tijd van grond
vesting niet benaderd kan worden.
Voort snelde de trein over de onaf
zienbare kale, onvruchtbare hoogvlakte
van Madrid, de hoofstad achter ons la
tend, mooi gelegen op een hoogte en
telkens ons weer verschijnend, doch steeds
verder zich van ons verwijderend.
Mooi lag zij daar in de schittering van
de stralende middagzon, ten slotte zich
slechts vertoonend nog als een bijna rond
complex van steenen als van één groot
bouwwerk, hooger en lager waar
boven de torens als pieken in de lucht
zich verhieven. Rotsachtiger werd het ter
rein, wilder en woester het uitzicht. Rots
en nog een rots, alles kaal en dor.
Dan bereikten we eindelijk het station
Toledo. Hier kan de trein niet verder,
loopt als het ware tegen de hooge ber
gen van graniet vast, die eiken voort-l
gang beletten. Twintig minuten ligt dit
„station" nog verwijderd van het stadje
Een stoffige straat leidt langs wat ver
vallen huizen naar het doel.
Weldra begint.de weg sterk te hellen
en hooge rotsen rijzen langs den kant van
den weg. Dan zien we hoog boven ons
terzijde van den weg een oude vesting
ruïne, eenzaam en verlaten, troostloos!
beeld van vroegere macht en kracht.
Met een groote kromming gaat de weg
langs de rotsen voort. We vragen ons
reeds af, waar het beroemde Toledo toch
wel mag liggen. Moeizaam stijgend slaan
we den hoek om en daar, ja daar ligt
iets, hoog op een rotsplateau als een
arendsnest, een groep van huizen en ge
bouwen, kerken en torens, omgeven door
een gordel van zware vestingmuren. Dat is
het beroemde Toledo! Ontnuchterd sta
je te kijken. Grauwe, door de brandende
zon geblakerde daken en muren, groot
en klein ,hoog en laag, bouwvallig en ab
les even doods en treurig. Men gaat be
twijfelen of daarboven wel menschen wo
nen, opdat het niet eveneens slechts een
ruïne is waap slingerplant en wilde doorn
door het oude steen woekeren.
Moeizaam stijgen we op, "steeds voor
ons aan de overzijde van de rivier de
Taag, de oude stad in doodelijke een
zaamheid. Dan passeeren we de oude brug
„de ponte d'Alcantara" gebouwd reeds
door de Romeinen, hersteld door de Moe
ren en in 1258 gereconstrueerd. 't Is
een geweldige, zware massale brug.
Machtig is haar boog gespannen over
de Taag, aan beide zijden rijzen zwa
re steenen poorten op, alles massief, zwaar
en hoekig.
Het geheel is in goede overeenstemming
met de stad daarboven, tot welke zij reeds
zoovele eeuwen toegang gaf. De rivier
met haar geel water stroomt in hoefi
ijzervorm om het hooge rotsplateau. To
ledo vroeger tot een bijna onneembare
vesting makend. Nog sterker stijgt dan
de weg, het wordt een flinke klimpartij'.
Wordt vervolgd.)
V
