Tweede Blad
voor het Land
van Neusden en ftltena,
de Langstraat
en de Bommeterwaard.
10, km
Buitenland
Binnenland
Plaatselijk Nieuws
Burgerlijke Stand.
BEHOORENDE BIJ HET
De Nederlandsche wetenschap staat niet
laag, zij is een der elementen die ons
volk over de heele wereld beroemd ma
ken. Bijna in eiken tak van het menschelijk
weten heeft Zij iets geheel eigens voort
gebracht, iets dat een eigen nationaal
stempel er op drukt. Onze rechtsge
leerdheid beweegt zich sedert eeuwen in
het spoor, door Hugo de Groot gebaand,
het volkenrecht is voor een goed) cfeel door
Nederlanders doorgedacht, de geneeskunde
is door tal van groote Nederlanders op
een hooger peil gebracht, onze groote
theologen, van de 19e eeuw vooral, hebben
een wereldnaam. En gedurende de laatste
halve eeuw hebben vooral de natuurwe
tenschappen ten onzent een vlucht geno
men die de aandacht der wereld naar ons
kleine landje trekt. Van 't Hof als schei
kundige, Hugo de Vries als plantkundige,
Lorentz en Zeeman als natuurkundigen,
het zijn allen mannen met een wereldnaam.
Leiden is het middelpunt van de nieuwe
natuurkunde. Daar is het beroemde cryo-
geen laboratorium, de koudste plek op
aarde (cryogeen beteekent: koude verwek
kend) gesticht door prof. Kamerlingh On
nes, waar allerlei onderzoekingen worden
gedaan bij zeer lage temperaturen.
Warmte, dat weet ieder, heeft grooten
invloed op alle stoffen. Warmte, dat weet
men ook ontstaat door beweging van de
kleinste deeltjes der stof. Ho>e trager bewe
ging, hoe lager temperatuur. Bij zeer la
ge temperaturen, gedragen de stoffen *.ich
geheel anders dan bij normale warmte.
Maar hoe gedragen zij zich wanneer die
kleinste deeltjes stil liggen, als zij1 dus in
'tgeheel geen temperatuur hebben? Dat
is het absolute nulpunt, 273,2 graad on
der nul. Op aarde zijn, voorzoover wij
weten, op de koudste plaats geen lagter
temperaturen waargenomen dan 68 graden
onder nul, in een der barste oorden van
Siberië.
Aan deze onderzoekingen heeft Kamer
lingh Onnes zijn levenswerk gewijd. Een
zijner grootste verrichtingen is geweest
het vloeibaar maken van helium, het gas
dat op de zon ontdekt werd voor het
op aarde was waargenomen. Alle andere
gassen had men vloeibaar gemaakt, maar
dit eene had aan alle pogingen weerstand
geboden. Ook had hij de ontdekking ge
daan dat in de nabijheid van het absolute
nulpunt alle stoffen veel gemakkelijker een
electrischen stroom doorlaten. Bij normale
temperaturen zijn sommige stoffen, de me
talen vooral, goede geleiders, maar andere
laten den stroom bijna niet door, sommige
bieden zooveel weerstand dat zij over dui
zenden kilometers, over den bodem van
oceanen zelfs, voor afsluiting kunnen wor
den gebruikt. In de nabijheid van het
absolute nulpunt daarentegen wordt alle
weerstand gebroken, daar worden de weer-
barstigste stoffen, absolute geleiders.
En nu is de laatste weken de opvolger
van Kamerlingh Onnes, prof. Keesoom,
er in geslaagd het vloeibare helium! te doen
stollen. Bij een temperatuur van 272,8 gra
den onder nul, minder dan een nalven
graad van het absolute nulpunt. Een
nieuwe mijlpaal is gezet op den weg die
meer dan een kwart eeuw is bewandeld,
een nieuw tastbaar resultaat van denk
kracht en volharding heeft Nederland be
kend gemaakt.
Zullen de practische gevolgen van dit
alles evenredig zijn aan de moejite die er
aan besteed is? Op den duur misschien
maar twijfel is hier zeer goed mogelijk.
Van practisch belang is natuurlijk de we
tenschap dat de weerstand tegen een elec
trischen stroom afhankelijk is van de tem
peratuur; te eenigen tijd zal de techniek
hiermee zeker haar voordeel doen. Maar
tegenover zooveel inspanning lijkt ons dit
resultaat toch eenigszins mager.
Wij weten niet of de geleerde onder
zoekers op rijker resultaat hadden gere
kend. Maar wel weten wij dat de drijf
veer bij hun volhardenden arbeid niet is
geweest de begeerte naar reslutaten die
de industrie van dienst kunnen zijn. Wat
zij bereikten, het vloeibaar maken, latei-
het doen bevriezen van het helium, mocht
hun voldoening geven, hen aanvuren tot
nieuwe inspanning, maar hun doel lag
elders: het was het absolute nulpunt, het
geheimzinnige punt waar de stof tot rust
komt, onbereikt op onze aarde, misschien
in het gansch heelal.
Hierover kan men de schouders ophalen,
misschien zullen de meesten het wel doen.
Maar dit is het miskennen van een der
edelste driften in den mensch, van een der
voornaamste elementen onzer cultuur: het
is het miskennen van den zin voor ont
dekken, van de begeerte naar het onbe
kende, naar het onbereikte, naar de on
eindige verte.
Wat heeft de tallooze reizigers naar
Noord- en Zuidpool gedreven? Wat heeft
hen de ijzige koude doen trotseeren, wat
heeft hen in die barre verlatenheid zonder
morren doen sterven? De zucht naar tast
baar voordeel? Of naar een beroemde
naam? Of naar de resultaten van weten
schappelijke waarnemingen? Niets van dit
alles: geldelijk voordeel zit er niet aan,
beroemdheid is een voos ding en wat
daar in het ijs waar te nemen valt, jjiedt
weinig meer dan men hier kan berekenen.
Het is de drang naar de verte, naar het
onbereikbare, naar het oneindige.
Het is dezelfde drang die de teleskopen
op de verste sterren en op nevelvlekken
richt, op sterrenstelsels, onberekenbaar,
ver van het onze verwijderd, wat den ster
renkundige zoo graag doet rekenen in
kubieke lichteeuwen. In zijn geest begeert
de mensch de dingen te bevatten die te
ontzaglijk zijn voor de ervaring. En de
andere oneindigheid, die van het oneindig
kleine met haar even diepe geheimen,
tracht hij met dezelfde onstuimigheid te
doorvorschen. Waar het mikroskoop zijn
diensten weigert, dalen wis- en scheikunde
verder af, zoo mogelijk tot de gronde-
looze diepten, want eerder vindt de ziel
geen rust. Het is de ziel waarvan Bou-
tens zingt:
Haar drift die nergens went,
Die haat al wat zij kent,
En immer haakt naar wonder's verschen
(honing,
Vindt hier de oneindigheid
Gelijk een tent gespreid,
Verrukking eeuwig nieuw haar alledaag-
sche woning.
De drift, zij is in het wedergeboren
hart het smachten naar God, zij is het
zuiverst kenmerk van onze afstamming,
van onze bestemming.
Daarom verblijden wij ons in het werk
der Leidsche professoren, hun werk is
voor ons niet zonder beteekenis, het is
een der edelste uitingen van de Nederland
sche volksziel. Als ons volk door zulke
werken beroemd wordt, zal het ons lief
zijn.
Vergadering van den Raad der gemeente
WASPIK op Vrijdag 16 /uli, nam. 6
uur.
Aanwezig alle leden, behalve de heer
J. Smits.
Voorzitter: Burgemeester Dekkers.
Secretaris: B. v. Schijndel.
Opening met gebed.
De notulen worden onveranderd vast-
steld.
Medegedeeld wordt
Door B. e,n W. is gemaakt:
Proces-verbaal van kasopname bij den
secretaris-penningmeester van het Burg.
Armbe;st. In kas was' aanwezig f 1302,65.
De Voorzitter deelt mede, dat het af-
geloopen kwartaal vrij gunstig was en dat
het armbestuur de uitgaven nog steeds
tracht te beperken.
Het proces-verbaal werd voorgelezen.
Tevens werd kasopname gedaan bij den
gemeente-ontvanger. Deze werd in orde
bevonden. Aanwezig f 8657,625.
Ingekomen bij B. en W. schrijven van
den heer J. Dubbelman, waarin hij zijne
benoeming tot lid der commissie tot we
ring van schoolverzuim aanneemt.
Schrijven Ged. St. waarbij de uitgaven
voor de Warenwet werden goedgekeurd,
vastgesteld op f 353,96.
v. d. Rijken. Vindt U het niet een groot
bedrag. Reken dat eens per week. Ik vind
het bedrag niet evenredig m|et het n«t.
Dit kost met de bijdragen van het Rijk
ongeveer f 700. Ik vind het treurig. Wat
wordt er voor gedaan?
Schrijven van den Minister van Arbeid
Handel en Nijverheid, meldende de bij
drage in den woningbouw tot een bedrag
van f 1307.90.
Meegedeeld wordt nog, dat door de
P.N.E.M. in de gemeentekas is gestort
een bedrag van f 2387.32. De Voorz. merkt
op, dat er destijds door den Raad een
voordeelig besluit is genomen; overigens
moet men Voorzichtig zijn met het nemen
van besluiten die geld kosten.
Nog is ingekomen: Schrijven van Ged.
St. inhoudende goedkeuringsbesluit tot ver
koop van een stuk grond aan Th. ÜV
Jong voor T 50.
,Voor het college van zetters zijn aan
de beurt van aftreden A. A. de Graauw
en J. de Hond. Behalve de aftredende
leden worden op de voordracht geplaatst
P. de Winter en C. Roovers. Bij stemming
worden benoemd de aftredende leden en
als plaatsvervanger C. Roovers.
Nog was ingekomen een schrijven van
het bestuur der R. K. Leergangen te Til
burg met verzoek om subsidie om van
de afdeeling handelswetenschappen te ma
ken eene afdeeling handelshoogeschool.
Later was nog een subsidieaanvrage in
gekomen, waarin het bedrag werd vast
gesteld op 1 cent per inwoner. De Voorz.
laat het aan den Raad over.
Brokx. Ik ben er voor.
v. d. Rijken. Het gaat niet over een
groot bedrag. Ik zou anders liever zien,
dat het schoolgeld zoo hoog werd ge
steld, dat ze zichzelf konden bedruipen.
Voorz. Voor het lager onderwijs, al
hebt ge geen kinderen, moet ge ook bij
dragen, wij geven aan de hoogere han
delsschool te Waalwijk ook f 500.
v. d. Rijken. Er wordt altijd geschermd
met gemeentebelangen. Onder de ambachts
lui zijn ook goede bollen, worden die
ook gesteund.
Verschuren. Ik zou het punt aanhouden
tot de volgende vergadering. We hebben
daarover niet genoeg kunnen nadenken.
Ik dacht dat we alleen maar zouden ver
gaderen over de gunning der aan te bren
gen sluizenverbetering. Het voorstel Ver
schuren tot aanhouding wordt aangeno
men.
Verschuren. Zou de agenda niet wat
uitvoeriger gemaakt kunnen worden.
Voorzitter. Zeker, Secretaris wilt U hier
mede i n het vervolg rekening houden.
Ingekomen was een rekening van de
Eerw. Overste van het R. K. Liefdege
sticht te Raamsdonksveer groot f 253,83
voor behandeling van den typhus-lijder
v. Gijzel. De Voorzitter had zich tot het
Armbestuur gewend om die kosten te be
talen. Het Armbestuur was hiervoor niet
te vinden. Nu zou de gemeente de kos
ten moeten betalen.
v. d. Rijken. Dat lijkt me meer een
gemeentebelang, een typhus-lijder af te
zonderen. In stemming zijn allen voor
betaling.
Behandeld werd vervolgens: Gunning
sluis. De aanbesteding had hedenmorgen
plaats. Begrooting f 950. In het bestek
was de bepaling opgenomen, dat het werk
binnen zes weken voltooid moest zijn.
Voor iederen dag, dat het werk langer
duurde, zou eene boete worden opgelegd
van f 10. De uitslag der gunning zou
morgen worden bekend gemaakt.
Bij stemming werd het werk aan den
laagsten inschrijver gegund. A. Roovers te
Waspik voor f 800. Aan den bestekmaker
die frnet het toezicht is belast, zal door
de gemeente 5 pCt. van de aannemings
som worden betaald.
De Voorzitter stelt voor eene geldlee-
ning aan te gaan van f 1200.
Verschuren. U spreekt daar over zoo'n
voordeelig saldo van de P.N.E.M. Zou
dat geld daarvoor niet gebruikt kunnen
worden
Voorzitter. U vergeet het nadeelig saldo
van f 8000, dat we hebben gehad. Wan
neer we nu genoemde som in mindering
kunnen brengen, dan blijft het nog onge
veer een nadeelig saldo van f 4000. De
kosten dier sluis zijn buitengewone uit
gaven, die uit de gewone middelen niet
bestreden kunnen worden, 't Volgend jaar
zullen we bovendien nog eene leening
moeten aangaan voor wegverbetering, in
dien tenminste de inkomsten niet mee
vallen.
Verschuren. Vroeger is er f 2500 geleend
voor wegverbetering. Hoe ver is dat ge/d
op?
Voorzitter. Dat is voor den gewonen
dienst gebruikt.
A. Kamp. Wordt er ook iets aan de
haven gedaan?
Voorz. Neen, er is alleen gesproken
over de sluis.
A. Kamp. Ik denk dat het in orde ma
ken der haven even hard noodig is, als
dat der sluis.
Hierover ontspon zich een uitvoerige
discussie. Ten slotte stelde de heer Ver
schuren voor om f 1500 in plaats van
f 1200 te leenen; van die f 1500 eerst de
kosten der sluis te betalen en het overige
bedrag te besteden aan baggerwerk.
Het voorstel van B. en W. wordt aan
gehouden met 5 tegen 5 stemmen.
Het voorstel Verschuren om f 1500 te
leenen, werd eveneens met 5 tegen 5 stem
men aangehouden.
Niets meer aan de orde zijnde sluit
de Voorzitter de vergadering.
DE VESUVIUS IN WERKING.
Omtrent het noodweer te Napels wordt
nog gemeld, dat groote schade is aange
richt door overstroomingen. Als gevolg
van een aardverschuiving bij den Vesu
vius is er lava uitgestroomd, waardoor
een straatweg is versperd en boerderijen
worden bedreigd. Er heerscht een paniek
stemming onder de bevolking.
o
HOTELBRAND.
Dinsdagnacht is te Hainesfall in den
Amerikaanschen staat New-york een hotel
afgebrand, waarbij 7 personen den dood
vonden, terwijl verscheidene andere per
sonen ernstige brandwonden opliej>en. Tal
van personen sprongen in nachtgewaad
uit de vensters.
o
VLIEGTUIG NEERGESTORT.
Op het vliegveld Dusseldorp Lohausen
is een zeer ernstig vliegongeval gebeurd.
Een vliegtuig dat, even voor het zou lan
den, een boog boven het vliegterrein be
schreef, stortte als gevolg van een defect
aan de stuurinrichting van een hoogte van
30 meter neer en kwam met dien kop in
den grond terecht. De bestuurder en een
passagier waren op slag dood.
ZEVEN MENSCHEN VERMOORD.
Op een boerderij bij Wladiwositock is
het geheele gezin door een landlooper ver
moord. De onverlaat doodde den man,
de vrouw, vier kinderen en een 60-jarigen
knecht. De geheele buit, die hem door de
zen zevenvoudigen moord in handen viel,
bedroeg slechts een roebel. Het gelukte
de politie met behulp van een politie
hond den dader in handen te krijgen.
STALVERBETERING IN NOORD-
BRABANT.
Reeds gedurende voor een groot aantal
jaren werkt in Noordbrabant met succes
een commissie voor stalverbetering. Mede
onder den grooten invloed van deze com
missie, en vooral door haar propagan-
disch optreden zijn reeds vele potstallen
omgebouwd tot moderne groepstallen. De
kennis omtrent de meest rationeele wijze
van mestbewaren, omtrent de eischen te
stellen in verband met hygiënische huis
vesting en verzorging van vee, winning en
behandeling van melk is in betrekkelijk
korten tijd sterk verbreid. Daardoor is
de beste stuwende kracht aanwezig voor
de omvorming der stalinrichting naar meer
modernen trant.
Volgens het verslag 1925 moet de com
missie wel met bescheiden middelen wer
ken: 'het Rijk geeft nog slechts eai sub
sidie van f100, de provincie f250. Het
goede werk vindt gelukkig steun door de
geldelijke bijdragen van een aantal coöpe
ratieve zuivelfabrieken, waarvan er 23 een
subsidie geven van f 10 en 44 een van
f 5. De uitgaven bepaalden zich hoofd
zakelijk tot bedragen bestemd voor prijzen
bij stalwedstrijden en het uitgeven en ver
spreiden van brochures. Zoo werden door
het adviseerende lid, de heer H. J. van
Houten te Wageningen, geschreven twee
brochures, n.l. „De verbouwing van pot
stallen in Noordbrabant" en „Gierkelders
en mestvaalten". Bovendien verspreidt de
vereeniging gratis nog een vijftal brochu
res. Verder werden behandeld een groot
aantal aanvragen om advies bij verbouwen
of nieuwbouw van stallen.
Een krachtigen steun ondervindt de com
missie van die zuivelfabrieken, waarbij con
trole wordt uitgeoefend op de zindelijk
heid !van de melk en een boek- en pre
miestelsel is ingevoerd.
Het verslag wijst er op, dat bij een ver
beterde stalinrichting ook behoort een goed
gebruik van den stal; dit laaf hier en daar
nog te wenschen over.
o
DE SPEELKAARTEN-BELASTING.
Naar de „Tel." verneemt is heden de
verschijning te verwachten van een wets
ontwerp tot afschaffing der belasting op
speelkaarten.
o—
AANBESTEDING.
Op Woensdag 28 Juli 1926. des voorin,
te 11 uur, aan het gebouw van het Pro
vinciaal Bestuur te 's Hertogenbosch
Het uitvoeren van voorzieningen aan het
buitenbeloop van den rechterdijk van het
afwateringskanaal van 's Hertogenbosch
naar Drongelen Raming f 11 000.
Het opruimen van zandnederzettingen in
het afwateringskanaal van 's Hertogenbosch
naar Drongelen. Raming f 5420,
FAILLISSEMENTEN
L P. Bax, vrachtryder te Aalburg. Rech
ter-Commissaris Mr. A. A. van Schuijler-
bttrch en Curator Mr. S. J. Lion te's Bosch.
CAPELLE. Onze vroegere dorpsgenoot,
L. Sterrenburg Pzn. te Nyraegen, slaagde
dezer dagen voor onderwijzer bij het L. O.
Dinsdag j.l. maakten de leerlingen
der 5e en 6e klasse van de O. L. School
in de Kom, onder leiding van het onder
wijzend personeel een schoolreis. Met den
trein van 7 uur vertrokken ze naar Am
sterdam, waarna een rondvaart werd ge
maakt via Marken, Volendam, Monnikendam
en Broek in Waterland terug naar Am
sterdam. Hoogst voldaan keerden de
kinderen met den trein van half elf des
avonds alhier terug.
Het aantal aansluitingen ann het
waterleidingbedrijf neemt in deze gemeente
steeds toe. Deze week zijn weer verschil
lende woningen aangesloten.
EETHEN. Bjj de zomerinspectie voor
het Ned. Rundveestamboek werden van
de leden der alhier gevestigde fok vereen,
voor inschrijving goedgekeurd
6 koeien van J. C. Wink te Wijk.
5 koeien van M. Spoor te Eethen.
3 koeien van D. v. Buuren te Meeuwen.
1 koe en een 1 stier van 12 maanden
van Gftbr, Oerlemans v. d. Schans
te Drongelen.
De leden zjjn reeds iu het bezit van een
veertigtal stamboekkoeien.
WIJK. Na korte ongesteldheid is in
den ouderdom van 60 jaren te Spannum
overleden dr. B. van Meer, predikant der
Nederduitsch Herv. Gemeente. Ds. Van
Meer stond achtereenvolgens te Meteren,
Wijk bij Heusden, Utrecht, Slijk Ewijk,
Leiden, Apeldoorn en sedert 18 Juni 1922
op zijn tegenwoordige standplaats.
De overledene was ridder le klasse in
de huisorde van Oranje.
Maandagavond j.l. had het zoontje
van D. Arendse het ongeluk, doordat hij
te snel reed en daardoor een bocht in den
weg niet kon nemen, met flets en al in
een sloot terecht te komen. Hulpvaardige
handen brachten hem spoedig weer op het
droge en kwam hy er verder met een nat
pak en de schrik vry.
WERKENDAM. De collecte voor de
Herv. School, in de Ned. Herv. Kerk ge
houden, heeft ruim f 51 opgebracht.
WAALWIJK, De heer A. Baron zal
Donderdag 29 Juli in hotel Verwiel alhier
voor de afd. Waalwijk-Heusden van den
R. K, O. B. een lezing houden over het
Leesonderwijs, ledereen zal dezen begaaf
den spreker en paedagoog gaarne willen
hooren.
'n Kleine N&Utigheid.
Jansen »Wat zei je vrouw, toen je
gisteravond zoo laat thuis kwam
Klaassen »Niets, Ze wierp me bloe
men toe.c
Jansen aWaarom zit je gezicht dan
soo vol pleisters
Klaassen »0, dat komt, omdat ze ver
geten had ze uit de pot te nemen.
DE WERKEN EN SLEEUWIJK.
Geboren: Pieter z. v. A. Koppelaar
en G. van BurgelJurriana d. v. J. Ster-
kenburg en J. C. Vroegh Johannes Aart
z. v. P. van Rosmalen en A. Oawerkerk
Bastiaan z. v. J. A. van den Heuvel en
A. Cornet.
Ondertrouwd: Hendrik van der
Stelt 24 j. met Neeltje Elizabeth Middel
koop 28 j.
Getrouwd: Gradus Mans 28 j.
met Neeltje de Keizer 25 j.
WOUDRICHEM.
Geboren: IJmert, z. v. A. Kant en
S. Struik Elizabeth M., d. v. F. C. Huyser
en M. E. Plaizier Jacobus, z. v. B. Baks
en E. J. van Oord.
Overleden: Pieter Verhagen, 71
j.. echtgenoot van Neeltje van Eek.
Bezoekt het
te HEUSDEN
