Eerste Blad
van alten^
Waarvoor strijdt China
FEUILLETON
Hoofdpijn, Kiespijn
Parlementair Overzicht.
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 4720. Woensdag 29 Juni 1927,
De Ainerikaansche üttillionair.
4
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25, en
franco per post beschikt fl.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Ejke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
door FRITS WIRTZ. Dr. b.c.
(Mandarijn vao den Dobbelen Draak
van China).
(Vervolg.)
Het minderheidsprobleem werd sinds zes
jaren mijn bijzondere studie. In vijf jaren
bezocht ik 21 verschillende Staten, waar
zich die minderheden bevonden. Mijn stu
diemateriaal leerde mij, dat in Europa en
in de Balkan-Staten 48 millioen menschen
in minderheid zijn, d. i. zes maal de Ne-
derlandsche bevolking.
Door de verkeerde politiek, welke de nieu
we Staten ten opzichte van hun minderheden
voeren door de passieve, dus foutieve hou
ding van Clemenceau c. s. zijn nu al die
minderheden begonnen ook haar nationale
vereenigingen te stichten.
Toen LENIN op den grooten partijdag
in Rusland erkende dat Rusland nog niet
rijp was voor het communisme, heeft hij
zjjn groote historische rede gehouden, waar
in hij verklaarde, dat Rusland slechts revo-
lutionnair te maken was door een groote
wereldrevolutie. En inderdaad, het laat Mos-
cou vrijwel koud, of bij ons in Indië de
Javaan of de Europeaan heerscht. Hoofd
zaak is, dat er troebelen komen, opdat het
propagandabureau van Radek in zjjn eigen
Russische pers kan vermelden Ziet, tawa-
rasch (kameraad), hoe rjjp Europa reeds
voor onze ideeën begint te worden
Het is nu temidden dier verongelijkte
volkeren, dat Rusland tracht terrein te winnen.
Door de verkeerde politiek van Roemenië
Tsjecho-Slovak jje en Polen zyn 14 millioen
Oekrainers, die over die drie landen verdeeld
zijn geworden, voor Europa verloren gegaan.
Al die lieden voelen zich thans één van
ziel en één van geest met hun stambroeders,
de 35 millioen bewoners van Groot Oekraine,
en zij zeggen het oogenblik te zullen zegenen,
dat de toetreding tot Rusland zal plaats
hebben.
Moscou heeft het klaar weten te spelen,
een wig tusschen de Staten te drijven, welke
door Europa als rand-Staten tegen Rusland
en ook ter afbrokkeling van de Centrale
machten, gedacht waren. Moscou heeft het
dus klaar weten te spelen, dat bij het uit
breken van een oorlog die landen niet al
leen Rusland in het front zullen krjjgert,
maar tevens 15 millioen Oekrainers io den
rug zullen hebben.
Dit waren de resultaten van de oplossing
van het minderheidsprobleecn in Europa,
waarvoor Europa zeit blind is gebleven en
waarvan Rusland thans succes oogst.
DE ANTI-IMPERIALISTISCHE
BEWEGING.
Hoe is het thans in China gesteld
De Kuo Min Tang heeft op ongelooflijk
EEN PAKKENDE ROMAN
VOL SENSATIE.
(Vrij bewerkt naar het Engelsch.)
9)
::o
Meisje, zei Leete langzaam, ik vraag
niet, hoe je mijn vriend Kerry hebt leeren
kennen ik wil er ook niet naar vragen
en ik wil geen toespelingen ma.
Dat zou ik maar uit mijn lijf laten ook
riep het meisje uit en haar oogen fonkel
den, want ik voel me op het oogenblik
zoo dat ik voor een balven cent dezen
inktkoker naar uw hoofd zou gooien 1
De heer Leete schoof verschrikt zyn
stoel achteruit, toen het meisje den inkt
koker van de tafel nam en dien waar
schuwend optilde.
U moet me niet verkee. 1 begrjjpen
smeekte hjj, met een arm beschermend
voor zyn gezicht 1 Ik spreek alleen tot u
voor uw eigen bestwil. Ik wil, dat u
vooruit gaat. Ik zal u eens zeggen wat
ik heb voorgesteld, juffrouw Marion wij
houden u in betrekking, wij verhoogen
uw salaris tot twee en een half pond in
de week en wjj maken u chef van de
controle afdeeling.
Eeu oogenblik overmeesterde haar het
chitterende var? het aanbod. Twee en
snelle wijze den nationalen wind over China
weten te doen waaien.
Hoe kwain nu de Chinees er toe, om
den Rus, welke hij vroeger gehaat heeft,
als Stille Vennoot in zyn nationale beweging
op te nemen
Omdat hij en hieronder volgt thans
het oordeel van een commité-lid vau de
K.M.T. den Westerling, den imperialist
als de aanleidende oooi zaak beschouwt, dat
ziju ontwikkeling in alles werd tegenge
houden.
in China heerscht thans een koortsachtige
vrees voor hel imperialisme, zooals de ge
schiedenis tot dusverre nog met heeft ge
kend. Het was de nationale vryheidsbewe-
ging, welke deze angst heeft doen outstaau.
Deze nationale vrijheidsbeweging is tot
heden in China niet achterwaarts,
maar integendeel voorwaarts gegaan
d.w.z. de idéé der vrijheidsbeweging, niet
de middelen, die daarvoor zouden worden
toegepast en de Kuo Min Tang is de stuw
kracht van deze nationale beweging. De
oppositiepariy van gisteren met Chang Kal
Shek als leider, is thaus in de K.M.T. de
meerderheidsparty van heden geworden.
Dit wil echter niet zeggen, dat by deze
panygroep de idee der viyheidsbewegmg
gewijzigd is verre van dien hel zijn de
middelen ter bereiking van het doel, welke
gewijzigd zijn geworden.
Voor eenige dagen werd mij van Chineesche
zijde geschreven
Eerst wanueer de geheele macht van
Cnina zich bij de regeering van de K.M.T.
zal aangesloten hebben, zal het tijdstip aan
gebroken zyn, dat de K.M.T. aan de ver-
wezenlyking van haar pogramma zal kunnen
gaan denken. Ik sluit uuyu brief met de
woordeu van een overleden Chineeschen ge
neraal ȟoudi op rnet broedertwisten, ver-
eenigt U, dan zal China ons worden.
Door leiders der Chineesche vrijheidsbe
weging werd een intensieve haal tegen de
vreemdelingen gekweekt.
Spreekt men Chmeezen in Europa, leest
men het bulletin van de »Chiuesische Nacb-
richten-Agemutt (het orgaan vau de Re
geering te Hankau), krygt men brieven uit
Chiua van de K.M.T.-ledeu, dan begrijpt
men uit de opzweepende taal onmiddelyk,
dat het propaganda bureau van Radek te
Moscou, en vooral zijn niet te onderschatten
werktuig »Borodm« te China hieraan niet
onschuldig zyn. lntusscheu is uit de bin
nengekomen telegiammen bekend geworden,
uat slechts 17 divisies den exlramisteu trouw
zijn gebleven, zoodat de communistische
macht Van Borodin aanmerkelijk gefnuikt
zal ziju geworden.
China is een landbouwstaat 80 pet.
der bevolking bestaat uit boeien.
Van datgene, wat die arme boeren te
verduren te doorstaan hebben, kan geen
Europeaan zich eeu denkbeeld vormen. Ztj
leven in een toestand als in de Middeleeuwen
niettegenstaande zij dag en nacht zonder
Zon- en feestdagen te genieten, doorwer-
een half pond in de week een grootere
kamer kleine dingen, die ze noodig had en
van haar vijfentwintig shillings niet kon
koopen.
En, voegde meneer Leete er indruk
wekkend aan toe een bonus van honderd
pond op den dag, dat deze zaak overgaat
aan den nieuwen eigenaar.
Honderd pond herhaalde zij.
Zij zette den inktpot néér, onder deze
omstandigheden was die niet op zyn plaats
in haar hand.
En w&t moet ik daarvoor doen vroeg zij.
Niets zei de heer Tack, die tot nu toe
een zwijgend toehoorder geweest was.
Hou jjj je mond Tack blafte zijn com
pagnon. Ja, natuurljjk willen wy, dat u
Mijnheer Kerry, alle mogelijke goeds van
deze zaak vertelt.
Nu begreep zjj het.
Daar zal ik precies een halve seconde
voor noodig hebben zei Elsie.
Haar plicht was haar duideiijk. Zij
probeerden haar voor geld te doen liegen.
Zij had de boodschap van Gillett niet ern-
stig opgevat. Zy had zelfs het feit niet
begrepen, dat de grys-harige vreemdeling
in de Ondergrondsche Koning Keny was
geweest, de multimillionair, een mart, die
billioenen ter beschikking had. Haar
hoofd duizelde van de gebeurtenissen van
dien morgen zy was dronken van de nieuw
heid ervan en slechts door haar gezonden
blik op het leven was zy in staat zich by
het normale te houden, althans dicht by
het gewone.
ken en zwoegen, hebben zy zelfs niet te
eten. Onontwikkeld, zelfs niet kunnende
lezen en scbrjjven, weten de arme lieden
niet, waarom zij zooveel moeten lijden. Wel
dra zal de nationale regeeriDg de eenige
regeering zyn, welke de belangen van het
Chineesche volk zal kunnen behartigen.
Gedurende den gevaarlyken strijd heeft
bet volk zyn daadkracht kunnen betoonen
de soldaten behoefden zich o.a. niet meet
om de intendance van het leger te bekom
meren munitie en wapenen werden hun
door de civiele bevolking gebracht. De
studenten maakten voor de vrijheidsbewe
ging de noodige propaganda. De arbeiders
en de boeren streden zelf mede en wezen
den weg aan de voorbijtrekkende troepen.
Engeland is er thans in geslaagd, door
steeds grootere troepenzendingen een inter
nationaal militair eenheidsfront in China
te trekken.
Nu kan dat leger bij de hevige Chinee
sche broedertwisten nog grootendeels een
passieve houding aannemen. Maar hoe zal
de positie in de toekomst worden
De K. M. T. zal eens het nationale leger
achter zich hebben, en wanneer later een
Chineesch eenheidsfront zal ontstaan, zal
dit zich tegenover het internationale front
weten te steller. Dan zal zijn aangebroken
het oogenblik van de beslissing tusschen
het behoud van het Westerscbe prestige
in China en tusschen «China voor China a
Mocht het laatste zegevieren, dan zullen
landen met een kolooiaal bezit, voor zeer
ingewikkelde problemen komen te staan en
donkere tijden tegemoet gaan
Mijnhardt's Hoofdpijntabletten, 60 en 30 ct.
Mijnhardt's Kiespijntabletten, 60 en 30 ct.
By Apoih. en Drogisten.
De laatste loodjes van de
Tweede Kamer Om het
zevende leerjaar Een af
scheid in de Eerste Kamer
De paspoortenkwestie.
's Gravenhage, 23 Juni.
Eerst nam de Kamer z.h.s. het wets
ontwerp aan betreffende de instelling van
een nieuwe Middenstandscredietcentrale.
Eigenlijk waren er rnuar weinigen, die nu
oprechte bewondering voor dit voorstel
hadden. De hoogste lof was, dat er nu
eindelijk door dit wetsvoorstel een punt
wordt gezet achter de versnippering en
het separatisme, die het n.iddenstaudscre-
dietwezen kenmerkten. Zelfs minister De
Geer vond het geen fraai ontwerp en geen
buitengewoon mooie oplossing, maar het
dankte zijn oorsprong aan den toestand,
zooals die is.
Toen het zevenjarige leerplan, en daaraan
Leete sloeg haar gade en verwonderde
zich erover, dat hy haar niet eerder bad
opgemerkt. Zy was een buitengewoon
mooi meisje met haar mooie grjjze oogen
en de groote haarmassa, die haar gelaat
ten halve omlijstte in een rand van glin
sterend goud. Haar handen waren klein
en welgevormd, haar flguur slank en recht.
Zelfs het onaantrekkelijke uniform, dat de
meisjes by Tack en Brighten moesten dra
gen, was niet in staat haar schoonheid te
doen verminderen.
Nu, met een zwakke schaduw onder
haar oogen, een schaduw die zich daar
had neergelegd tengevolge van te weinig
slaap en te weinig voedsel, zag zij er
etherisch en aanbiddelijk uit. Dat was de
opinie van meneer Leete, een man, die
erover kon oordeelen en hij streek naden
kend zyn borsteligen zwart-gryzen snor op.
Zy wendde zich half naar de deur.
Hebt u ray niet meer noodig, vroeg zy.
Denk eraan. Weer schudde Leete zyn
dikken vinger tegen haar. Smaad betee
ken t gevangenisstraf.
Ik voel niets voor lachen vanochtend,
zei Elsie Marion. Maar u brengt me erg
in de verleiding om het toch te doen.
Zij sloot de deur achter zich voordat
Mynheer Leete tjjd had haar te vertellen
wat hij baar toewenschte, haar eo al haar
obscure kennissen. Want meneer Leete
had voor niemand respect, die niet in het
«Boek van den Adelt stond.
Zjj begaf zich naar de kleedkamer en
w«rd dair letterlijk beleerd doer een He-
vastgekoppeld, door amendement-Suring en
voorstel-Al berda, de 7-jarige leerverplichting.
Het wetsontwerp strekte tot invoering van
een verplicht zevende leerjaar met ingang
van 1 September a.s. Eo laten we maar
vast op den voorgrond constateeren, pm
verwarring te voorkomen, dit werd z.h.s.
aangenomen. Maar dit hield nog niet in,
dat er ook met 1 September a.s. een
7 jarige leerverplichting zal zyn. De 7 jarige
leerverplichting zou pas met 1 Januari
1930' in werking treden. Waarmee de
heeren Alberda c.s. niet tevreden waren,
reden waarom een wetsontwerp werd in
gediend, om die leerverplichting te ver-
vervroegen en in werking te doen komen
op 1 Januari 1928.
Ook de heer Suring (r.k.) was niet
tevreden over het regeeringsvoorstel, dat
geen vervroeging van den 7 jarigen leer
plicht beteekent. Want gelegenheid tot
ontvangen van 7 jaren onderwijs, die be
stond al op 74 pCt. der scholen. Om de
kosten hoefde de regeering de vervroeging
van de invoering met 2 jaar toch niet te
laten. Het zou de regeering toch niet
meer dan een dikke zes millioen kosten.
En die konden we immers best missen,
van onze gunstig-vloeiende middelen
De heer Alberda (s.d.) dacht er net
zoo over. Alleen berekende hy de kosten
op maar 11 ton per jaar, dus op dik 2
millioen. En waarom was minister De
Geer er nu niet, waar het om de financiën
ging Waarom moesten nu alle bezwaren
op het onschuldig hoofd van minister
Waszink terecht komen Dat vond hjj
niet moedig van den minister van financiën.
En te drommel, welke financieele bezwaren
kon de regeering nu aanvoeren Het leek
wel, of de regeering op haar achterste
beenen wilde staan en gronden aanvoerde,
die de Kamer niet kon aanvaarden. En
waarom moest de regeering de leiding
hebben tegenover de Kamer Op zoo'n
manier werd de extra-parlementaire re-
peering een anti-parlementaire regeering.
Meneer Rutten (r.k.) was pal tegen het
voorstel, dat groote schade zou beteekenen
voor het economisch herstel. Maar zijn
rede werd in een hoekje gedrukt, door
het plotseling optreden van minister De
Geer, die de verwijten omtrent gebrek
aan moed van de zijde van meneer Alberda
had gehoord en dit niet op zich kon laten
zitten. Hij had geen uitnoodiging ontvangen
om te komen en daarom was hij wegge
bleven bij de debatten. Maar hij was
toevallig in de Kamer gekomen, omdat
hij iemand moest spieken. En daar boorde
hy die verwjjten, Die hij niet netjes vond,
waarom hij den heer Albarda incorrect
optreden verweet. Dat was den heer
Albarda te veel en hy vroeg het woord
voor een persoonljjk feit. Tenslotte be
daarden de gemoederen wat. Minister De
Geer had het zoo kwaad niet gemeend,
meneer Albarda had geen gebrek aan
moed willen verwjjten en zoo gir.gen de
wonderende menigte meisjes, want het
nieuws, dat Marion een brutalen mond ge-
bad had tegen Tack en dat staaltje van
moed had overleefd, was reeds algemeen
bekend.
Zij onderdrukte een natuurljjke men-
scheltjke neiging om het feit mede te dee-
len, dat zy in het Savoy ging lunchen en
vlood het gebouw uit, voor zjj baar ge
heim verraden had.
Mjjneer Kerry wachtte op haar io de
hall van het hotel, alleen. Het scheen het
meisje toe, dat aller oogen in het hotel op
hem gevestigd waren en in deze veronder
stelling had zjj waarschijnljjk wel geljjk
want een millionair is altijd nog iets bui
tengewoons maar een billionair die aan
den dood ontsnapt is uit de handen van
een vroegeren vriend en wiens naam in
alle kranten stond dat was wel het won
derlijkste, dat de menschen in tijden ge
zien hadden.
Onder het maal, dat zjj nuttigden aan
eeu tafeltje, dat op de rivier uitzag, spra
ken zjj over verschillende onderwerpen.
Hij was een goed belezen man met een
sterke voorliefde voor de Perzische dichters
en was buitengewoon verheugd en toonde
dat zonder eenige aandacht te schenken
aan de conventie hij leunde over de tafel
heen en klopte haar op de hand toen zij
een couplet van Hafiz overtrof, door er
een te c!iteeren van Sadi
Hoewel wjj niets zijn dan strootjes, be
stemd om de zoden voor den vorst te be
schermen.
heeren waarschjjniyk toch nog als niet at
te groote vijanden met vacantie. Maar
eerst diende de heer Suring (r.k.) nog
een amendement in, strekkende tot herstel
met 1 Jan. 1928 van de 7 jarige leer
verplichting. Maar minister De Geer bleef
op zijn stuk staan. Maanden geleden was
al overeengekomen, in de millioenennota
voor 1928 eventueel herstel van den 7-
jarigen leerplicht met ingang van 1 Juli
1928 in uitzicht te stellen. Daarvan liet
de regeering zich niet afdringen, door een
initiatief voorstel of amendement. Zoodat
de regeering schorsing vroeg en kreeg van
de wjjziging van art. 3 van de leerplicht
wet tot October, om zich nader te berpden
in verband met de mogeljjkheid van herstel
van den 7 jarigen leerplicht op 1 Juli 1928.
Daarna werd het voorstel Albarda c.s.
verworpen met 57 tegen 33 stemmen.
Daar het voorstel overbodig was geworden.
En het amendement Suring werd aange
houden.
In de Eerste Kamer een afscheid de
griffier, mr. H. Zillesen, die zes en veertig
lange jaren de Staten-Generaal diende,
vroeg ontslag aan. En met trillende stem
las de waardige oude heer zelf zjjn ont
slagaanvrage voor. Hjj wilde met 1 Sept.
heengaan. Hij vond het beter een werk
kring te verlaten, dan daarmee te wachten,
tot het verminderen van arbeidskracht
daartoe dwingt.
Dan was daarde paspoorten kwestie,
de verlaging der kosten met 5 gulden en
verlenging van den geldigheidsduur tot 2
jaar. Heel reizend Nederland zag er al
met ongeduld naar uit.
En daar kwam de verlossing. Be se
naat keurde het voorstel goed, evenals de
Tweede Kamer.
Meneer vao Embden klaagde nog over
de gebrekkige voorbereiding van deze aan
gelegenheid en vroeg wanneer de wet nu
in werking zou treden. Minister Beelaarts
gaf het toe, het had vlugger kunnen ge
schieden, Maar er moest overleg gepleegd
worden. Met 1 Juli kou de wet nu niet
meer in werking treden, doch wel vóór
15 Juli. Hopeljjk op 8 Juli. Ook de
uitkeering aan de Naarder Kweekers en
de verhooging van de staatsbegrooting 1926
in verband met de werkzaamheden aan
het Konirtkljjk Paleis te Amsterdam, werden
door de Eerste Kamer goedgekeurd, terwijl
een voorstelde Gjjselaar (c.h.) werd aan
genomen, om de instelling van een depar
tement van defensie, het middenstands-
crediet en de collectieve arbeidsovereen
komst niet meer voor het recès af te doen
en ook niet meer in de afdeelingen te
onderzoeken.
Er bleef nog genoeg werk over te doen,
voor de vacantie begint, meende de heer
de Gjjselaar. En dat was ook zoo.
Waren wij toch eens bloemen in hel
oog van God.
Prachtig 1 Schitterend I riep hij uit.
Ik kan me niet herinneren, dat ik deze
lezing vroeger ooit gezien heb.
Zij bloosde en glimlachte.
Het is een eigengemaakte lezing van
mjj, bekende zjj. Zjj had er een vertaling
van gezien en de woordenkeus verbeterd.
Zjj genooten de heerljjkste lunch, die
Elsie gegeten had sinds de buitensporige
dagen van Tante Martha. Hjj moedigde
aan om van die bloedverwante te spreken.
Een prachtige vrouw, noemde hjj haar
enthusiast. Ik houd van die menschen,
die al hun geld uitgeven.
Zjj schudde lachend het hoofd.
Maar Uw meening is het toch niet,
daagde zjj hem uit.
Dat is bet wel, heusch zeide hjj, dit is
mijn gelijkenis van geld Geld is watei;. De
zee is de rjjkdom van alle naties. Die
zee verdampt en de waterdamp wordt om
hooggetrokken naar de lucht en wordt
weder over de aarde verspreid als regen.
Voor sommigen onzer loopt het door>diepe
kanalen en als wjj handig zjjn kunnen wy
die in ons voordeel afdammen. Sommigen
onzer dammen ze tot heel diep af, ande
ren heel ondiep.
Bjj sommigen loopt het weer langzaam
weg en wordt opgeslorpt door de omringen
de aarde, om in het kanaal van een ander
weer te voorschjjn te komen.
Wordt vcrvolcd.)
voor liet Laid van Heusden en Altena,
en de Boiomelervaar
