Geen Geweten.
W. H. BRÏK
Nieuwjaarsgroet
GORINCHEM.
Dames-««Keerenkleeding
Severing van Bontmantels
Vermaken van Bontwerken
^and van aiteha
Uitgave: Firma L. J. YEEKMAN, Heusden.
No. 4772. Woensdag 28 December 1927,
Parlementair Overzicht.
FEUILLETON
Hoek Visscherdijk
lUiiiienlaiid.
JGRUNO'3
BAAI TAB AH
Dit blad versehynt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25, en
franco per post beschikt fl.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Advertentiën van 1—6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar p'^tsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
In het nummer van 1 JANUARI
wordt weder, evenals andere jaren,
de gelegenheid geboden voor het
plaatsen van een
aan Familie, Vrienden, Kennisóen
en Cliëntèle.
Tijdige opgave wordt verzocht.
27)
NAAR MAAT.
tegen scherp concnrreerende prijzen
andere
merken
rookH
voor het Land van Heusden en AltenaJeLangstreat ends gommelerwaari
Dip Administratie.
Wenken en grieven bij „oorlog" De
luchtvaart de begrooting van Indië
Belastingpraatjes Het goedkoope
rijwielplaatje Diversen,
's Gravenhage, 22 December.
Nu, ei is nog heel wat gezegd over
„oorlog". Meneer Tilanus vond dat ve
teveel bezuinigd hadden, we hadden, per
centsgewijs berekend, de laagste lich
tingssterkte in verhouding tot de bevol
king, van heel Europa, Denemarken uitge
zonderd. Het was slechts 2.6 per duizend
zielen. De minister moest oppassen, an
ders zouden de c.h. hem hun steun gaan
ontlhouden. „Het vaderland kan gerust
zijn!" In dezen toon was het betoog van
den minister gehouden. De heele Regse*
ring zag in de weermacht een veilig-
heedswaarborg. En hij luisterde niet naar
de nationale K>ntwapenings-liefhebbers.
Had Troelstra niet zelf in Augustus 1911
het leger het eenigste middel genoemd,
om buiten den oorlog te blijven? We had
den met de mobilisatie-uitgaven den vre
de gekocht en daar door ook hadden
wij geen graf van den „onbekenden sol
daat". En meneer Zadelhof f kreeg ten
bescheid, dat als er werkelijk in tijd van
oorlog dienstgeweigerd en gestaakt zou
worden, de regeering dit met kracht zou
tegengaan. Wat de paraatheid van het le
ger betrof, naar aanleidng van de lagere
posten voor legeroefeningen en lucht
vaart, de minister toonde met cijfers aan,
dat de in de jaren 1923-27 voor legeroe
feningen bestemde gelden niet werden op
gebruikt Ei bleef gemiddeld een ton per
jaar over. Daarom had men het nu met
wat minder kunnen doen. Met Luchtvaart
was het dito. Per jaar was 2 ton onge
bruikt gebleven. We hebben 185 gevechts
vliegtuigen. waarvan de helft van oud
type, 57 schoolvliegtuigen van nieuwer
tyype, 122 reservemotoren en 19 inaan-
maak, en we hadden maar 112 vliegers
48 in opleiding, zoodat we aan meer ma
teriaal toch niets zouden heben. Jawel,
zeiden de heeren van Dijk en van Rap-
pard, daar heb je het nu. We moeten niet
gaan zeggen: zooveel vliegtuigen heb ik.
dus zooveel vliegers kweek iknee, eerst
nagaan hoe groote luchtvloot men moet
ROMAN VAN
REINHOLD ORTMAN.
O
„Het is heel jammer, dat het niet eaaf,"
sprak zij met zondeling vreemd klinkende
stem, „jammer niet alleen voor Artois
en Ingeborg, maar helaas ook voor mij.
Want ik moet je onder deze omstan
digheden verzoeken, mij mijn woord te
rug te geven, Ludwig!"
Wallroth sprong op en greep haar zoo
stevig bij haar handgewricht, dat het
haar pijn deed. „Je woord? Welk woord,
Edith? Wat moet die zonderlinge ver
klaring beteekenen?"
„Ik voel mij niet sterk genoeg den
last te dragen, welke mij daar op de
schouders geladen zal worden. Ik wil niet,
dac. met mij tegelijkertijd haat en onte-
vredennbeid over den drempel van jouw
huis zullen binnentreden. Niemand zal
over mij als over een gelukverstorende
indringster mogen spreken."
„Maar om 's hemels wil, van dat alles
is toch absoluut geen sprake!" riep de
professor geheel buiten zichzelf uit
„Wanneer je thans door dergelijke be
denkingen er toe kunt komen mij op
te geven, dan heb je nooit oprecht va a
mij gehouden."
„Juist omdat ik je oprecht liefheb,
L'udwig, kan ik de gedachte niet verdra
gen door jou misschien eens als de ver
stoorster van je huiselijk geluk te worden
hebben en daarna opleiden. En de vloot
was te gering, doordat de helft van ver
ouderd type was. Dus minister Lam-
booy moest van politiek veranderen, an
ders.. Meneer ter Laan kwam nog weer
voor de mobilisatie-slachtoffers op, o.a.
voor een zekeren milicien de Kromme
van het zesde", die in dienst ziek zou
zijn geworden. De minister beweerde, niet
het genoegen te hebben, dien krommen
heer te kennen, maar zou onderzosken.
Dan sprak de heer ter Laan nog over b°-
weerde onregelmatigheden in Soester-
txrg. doch zijn motie, voor een kamercom
missie van onderzoek, werd met 56 tegen
20 stemmen verworpen. De Minister
mocht zich dus aan zijn eigen commissie
sn haai rapport houden. En de oorloes-
begrocting werd, met de stemmen van
s.d. en v.d. tegen, aangenomen.
De Indische begrooting vormde een ge
legenheid om nog eens in den breede be
schouwingen over de stroomingen io
Indië te houden. Waarbij weinig of geen
nieuws naar voren kwam. De heer Cra
mer kondigde een interpellatie aan over
de wijze aan bestuurvoering jn Tncb'ë.
als het West—Sumatrarapport versche
nen zal zijn. De heer Joekes vond dat
Indië. na de grondwetsherziening en de
staatsregeling, wel in een. nieuwe pj?i-
tie zóu komen. Er moest nu meer overge
laten worden aan Indië, al, bleef de mir.i-
sterieele* verantwoordelijkheid geheel de
zelfde. De Kamer moest zich dus beper
ken, maar niet onthouden. Dan was de
heer Bijleveld er blij om, dat de G.G.
de persconferenties afschafte en hij zei
een vriendelijk woord jegens den G.G al
meende hij, da.t het hem wel eens aao
politiek inzicht ontbrak. De heer Droog-
leever Fortuyn vond het voornaamste
punt op het oogenblik, de onrust onder
dr. Europeanen en de G.G. moest zoo ?po
dig mogelijk het contact met hen her
stellen. Dus geen eenzijdige oriënteering
op de inlandsche intelleetueelen. Na
tuurlijk zou het spel niet volmaakt zijn
geweest, als de communistische heer de
Visser niet heftig tekeer was gegaan
en er tegen op was gekomen, dat het
communisme zoo belasterd werd. Eeuwen
lang waren de inlanders door de over-
heerschers gemarteld. Hetgeen de Voor
zitter hem verbood om te zeggen, als
zijnde niet gematigd genoeg. En meneer
de Visser vond zich zelf juist bar mat:g.
Weshalve hij het met den Voorzitter aan
den stok kreeg. Maar iet-s nieuws... nee,
dat was er niet.
Ja, er werd heel wat afgepraat en afge
daan, voor we met vacantie gingen. Al
lerlei wetsontwerpjes passeerden de revue.
Zoo werd het rijwielmerk voor 1928 ''gel
dig tot Aug. 1929) gesteld op f2.50,
niettegenstaande de poging van den heer
Hiemstra om nog vijf dubbeltjes af te
dingen, hetgeen hij in een amendement
neerlegde. Maar daar kwam niets van in,
ze.i minister de Geer. Dan werd de gel
digheid verlengd van de wet tot tijde-
beschouwd. Juist omdat ik de gevoe
lens van je dochter volkomen begrijp
daar ik misschien in haar plaats precies
hetzelfde zou gevoelen als zij juist
daarom, mijn vriend, kan ik er niet in
toestemmen een- strijd te ontketenen,
waarin ik onder alle omstandigheden de
hoofdschuldige zou moeten zijn. Ingeborg
rechten op jon zijn ouder en heiliger
dan de mijne en ik wil niet, dat iemand
zich door mij in zijn rechten aangetast
zou achten."
Op den zachteD, kalm berustenden toon
van een martelares had zij hem dit alles
gezegd en de duisternis, die haar sluier
steeds dichter om alle zich in het ver
trek bevindende voorwerpen scheen te
weven, droeg er in niet. geringe mate
toe bij, baar woorden voor den professor
iets bijzonder smartelijks en aangrijpends
te geven.
Ilij liep eenige malen de kamer op en
neer en bleef toen diep ademhalend staan,
als iemand, die een zwaren strijd voert,
om tot een beslissend besluit te ko
men.
„Edith! zeide bij eindelijk na een zeer
lange stilte. „Beschouw je mijn toestem
ming in een verloving van Ingeborg met
dezen doctor werkelijk als een voorwaarde
voor de vervulling van je belofte?"
„Ik kan niet anders. Ludwig, de hemel
weet, dat ik werkelijk niet anders kan"
„En ben je ook bereid alle verantwoor
delijkheid op je te nemen voor datgene,
wat mijn toegevendheid aan leed en rouw
voor ons allen tengevolge zou kunnen
hebben
Toonloos en zacht gelijk een zucht,
maar toch duidelijk verstaanbaar kwam
het over haar lippen: „Ja!"
„Welnu, dan verzoek1 ik je om de be
antwoording van nog slechts een enkele
lijkc- opschorting van subsidies aan nieu
we, niet beslist noodige bijzondere scho
len, ondanks het betoog van de heeren dr.
do Visser en van "Wijnbergen, dat er nu
toch niet zoo verschrikkelijk meer be
zuinigd hoefde worden. Een amendement
Zijlstra, dat iets van de scherpte weg
nam. werd aanvaard, alsmede het heele
ontwerp met 45 tegen 30 stemmen r.k.,
5 c.h.. 2 st. ger. en 1 a.r.
Veel debat lokte uit het voorstel to"
verlaging der inkomstenbelasting. De h
ter Laan wilde er niet aan, omdat dit al
leen de hoogere inkomens ten goede zoi
komen. En diende een motie in, om di
beschikbare middelen aallereerst te be
stemmen voor sociale en oultureele doel
einden en vroeg verdaging van de be
handeling. De heer Oud, die een mot'.e
indiende om de belastingverlaging te ver
vangen door afschaffing van den vleescb-
accijns (evenals de heer van Rappari,
die niet wilde „vervangen"' maar ,bo een
dien" den vleeschaccijns afschaffen, als
begiooting 1929 het toeliet), was van
oordeel, dat. de belastingdruk nog wei
verlaagd moest worden. Maar met de
directe belastingen was bet nu wellet
jes, die had al 36 millioen beloopen.
Nu moest men maar eens 10 millioen
EN
BELEEFD AANBEVELEND.
besteden aan de indirecte belastingen,
die vooral op de groote gezinnen druk
ken. Maai' de Kamer had over het ga-
heel gesproken niet zooveel sympathie
voor de motie-Oud, doch meer voor die
van Van-Rappard. Deze werd door vel
schillende leden aanvaardbaar geacht.
Maar de minister voelde voor geen
van alle drie moties iets. Over de motie
van Rappard kon hij moeilijk spreken,
want we weten niet of er in 1929 een
overschot zal zijn en of dan wel het
eerst, de geslachtaccijns aan de beurt
zal zijn. Omtrent de motie-Oud merkte
hij op, dat verwerping van het wetsont
werp tot verlaging van de inkomstenbe
lasting niet leiden zal tot opheffing van
den geslachtsaccijns. En ook moest hij
een eind maken aan een fabeltje, alsof
de verlaging der inkomstenbelasting een
rijkelui's verlaging zou zijn. De verlaging
vraag. Stamt deze Artois dan tenminste
uit, een volkomen vlekkelooze familie?
Ik heb namelijk in mijn tamelijk lange
loopbaan geconstateerd, dat bepaalde ka
raktereigenschappen van de ouders bijna
met dezelfde zekerheid als zekere ziek
ten op de kinderen overgaan en niets ter
wereld zou mij kunnen bewegen iemand
in mijn familiekring op te nemen, die
niet van eerbiedwaardige voorvaderen af
stamt."
Het zou hem hebben kunnen bevreem
den, dat Editb op deze vraag niet onmid
dellijk antwoord gaf en dat zij eindelijk,
inplaats van hem kort en bondig van
repliek te dienen, zeide:
„Oordeel je op dit punt niet al te
streng, Ludwig? Wat- zou je b.v. doen.
als iemand je thans meedeelde, dat er
ook in het leven van mijn vader of moe
der de een of andere donkere bladzijde
was voorgekomen
„Dat zou het verschrikkelijkste zijn,
Edith, dat mij zou kunnen overkomen.
Maar wij hebben toch warempel geen
aanleiding ons nu met de gedachte aan
zulke onmogelijkheden bezig te honden.
De gedachtenis van je vader is alleen
al door bet feit, dat hij midden in een
i eervolle ambtenaarsloopbaan uit dit le
ven is weggeroepen, voldoende tegen iede
re verdachtmaking gevrijwaard. Van de
ouders van dien Artois weet ik echter
niets en ik zal genoodzaakt zijn eerst
nauwkeurige inlichtingen omtrent hem
in te winnen, wanneer jij niet in staat
mocht zijn voor hun onaantastbare
rechtschapenheid in te staan."
„Ik durf daarvoor volkomen in te
staan." verklaarde zij snel, alsof zij
vreesde, dat een nieuwe aarzeling hem m
zijn met zulk een moeite genomen be
sluit aan het wankelen zou kunnen bren-
komt gelijkelijk aan alle inkomens ten
goede. Ieder wordt met een vijfde ver
laagd.
En bet slot- van het liedje was, dat
alle drie moties verworpen worden.
De Eerste Kamer behandelde een groor
aantal wetsontwerpen, die alle z.h.s wer
den aanvaard, o.a. de wettelijke regeling
van de collectieve arbeidsovereenkomst
en die van den Hoogen Raad van Ar
beid.
Politicus.
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer is tot 14 Februari
met Kerstvacantie gegaan. De vacantie
is wel verdiend, want de laatste weken
heeft de Kamer zware en langdurige zit
tingen achter den rug. Zoo vergaderde
ie Kamer Donderdag van des middags 1
uur tot Vrijdagochtend half vier. In die
nacbtvergadering werd de begrooting van
Koloniën verder afgehandeld en aangeno
men.
De Kamer heeft bet wetsontwerp tot
wijziging der Vaccinatiewet aangenomen
met 77 tegen 1 stem. Tegen stemde d'-1
heer Bulten (R. K.j)
Te voren waren verschillende amende
menten ingediend. Het amendement Ker
sten, streKKende tot algeheeie intrekking
van de bepalingen betreffende de ver
plichte vaccinatie werd verworpen mei
GÜ tegen 14 stemmen. Voor a.-r. en S.G.
Het amendement-Bijleveld, (afschaffing
vaccinatiedwang, doch voorzieningen bil
pokkengevaar) werd verworpen met 6"
tegen 17 stemmen. Voor stemden ook de
katholieken Van Vuuren, Van Voors.- en
Van Wijnbergen.
Het amendement van de commissie van
rapporteurs, den vacinatiedwang vooreen
jaar op te heffen, werd aangenomen met
55 tegen 25 stemmen. Van de katholieken
stemde tegen de heer v. Voorst tot
Voorst.
De Voorzitter wenschte de leden oen
aangename vacantie.
O—
De rijwielbelasting.
De Tweede Kamer heeft het wetsont
werp tot wijziging der Rijwielbelasting
aangenomen, de Eerste nog niet'. ..Hoe
veel moeten wij nu betalen?" vroegen
een paar lezers.
Het Hbl. verneemt, dat het wetje in
do eerste zitting na Kerstmis in de Eerste
Kamer zal worden behandeld. Keurt b'e
Kamer het goed wat nauwelijks aan
twijfel onderhevig is da,n zal het. nog
voor 1 Januari in het Staatsblad verschij
nen. Daarna zullen de plaatjes aan de
postkantoren te koopen zijn voor f2.50.
Zij zullen geldig zijn tot en met 31 Ang.
1929.
Daar, in verband met de wetswijziging,
de plaatjes eerst laat, misschien zelfs
pas begin Januari te krijgen zullen zijn,
zal de controle niet voor omstreeks half
Januari beginnen.
gen. Sïegmunds vader was stellig niet
minder eerbiedwaardig dan de mijne. Is
je dat voldoende?"
„Ja! En alleen ter wille van jou, Edit!
zal ik datgene doen, wat ik voor mijn
geweten anders nooit zou hebben kunnen
verantwoorden. Ik zal Ingeborg roepen
en in jouw tegenwoordigheid zal zij ver
nemen, dat jij het alleen bent, aan w'e
zij de vervulling van haar wenschen i-s
danken heeft."
„Voor geen geld ter wereld!" riep Edith
verschrikt uit. „Er zou geen slechter
middel te bedenken zijn, om den weg naar
haar hart. voor mij te effenen. Misschien
zou zij nu zelfs niet eens aan de onbaat
zuchtigheid van mijn beweegredenen ge-
loovtn. Eerst wanneer zij onder den ver
zachtenden invloed van een gelukkige
liefde geleerd beeft, ook mij rechtvaardi
ger te beoordeelen, mag zij tot de over
tuiging komen, dat zij mij feitelijk eenige
dankbaarheid verschuldigd is."
„Zooal.« je wilt! Zeg dan aan je vriend,
dat ik bereid ben hem te ontvangen."
„En je zult hem vriendelijk bejegenen,-
niet waar? Je zult hem niet al te zeer
laten voelen, hoe moeilijk het je valt je
toestemming te geven?"
„Wat dat betreft zal ik mij tenminste
alle mogelijke moeite geven. Maar je
vindt het nu toch wel goed, dat ik einde-
delijk de lamp laat brengen. Het is in-
tusschen volkomen duister geworden.'"
Zij bad niet den moed nogmaals tegen
werpingen te maken en eenige minuten
later scheen er een helder lioht in de.
kamer. Toen professor Wallroth daarna
op zijn verloofde toetrad, doorschokte
hem een hevige schrik, want achter het
dunne weefsel van den sluier aanschouw
de hij een doodsbleek gelaat met onna
tuurlijk groote, brandende oogen.
Hu bluft van uee/ genot verstoken
Maar die zich hou at by ófWttOyBhflt.
Zat heetjyn leven heer/gk smoken
ECHTE FRIESCME
10 ~/2 15 -18 certfi perrons -
MET eqapue
G£SC«£rtflf/*.
J
In de memorie van antwoord nopens
het ontwerp van wet tot wijziging van
de rijwielbelastingwet zegt de minister
van financiën dat verhooging van de in-!
komensgrens verleend wordt, door de re-i
geer'ngis oveiwogen, maar zij is a'gestuiij
on de bezwaren, die in de memorie van
toelichting tredvoerig zijn ontwikkeld.
Afschaffing van de rijwielbelasting wa-:
re niet gerechtvaardigd, wijl ook ten bej
hoeve van de gebruikers van rijwielen
aanzienlijke sommen worden besteed aan
de verbetering der wegen en het aanleg
gen van rijwielpaden.
O
Het Kamerlid Duijs.
Uit Den Haag wordt gemeld, dat de
toestand van het socialistische Kamerlid
Duys vrij ernstig is.
——O—
De aanbesteding van twee torpedohooten.
Bij de door het departement van marine
gehouden aanbesteding van den bouw van
twee torpedobooten, bestemd voor Neder-
landsch-lndië, waarvoor de gelden zijn aan
gevraagd op de begrooting vaD 1927, was
de laagste inschryver Burgerhout's Werf
en Machinefabriek te Rotterdam, met
f 4.934.000.
Dr. A. Plate overleden.
Te Rotterdam is overleden, 82 jaren oud,
dr. A. Plate, een der oprichters van de
Holland-Amerika-lijn er. tevens van 1893
tot 1912 lid der Tweede Kamer. Hjj be
hoorde tot de Vrye Liberalen.
Hy was ook lid van den Rotterdamscheo
gemeenteraad en voorzitter van de Kamer
van Koophandel.
o
Een zuster doodgevallen.
Terwijl de Eerw. Zuster Alphonsa (in
de wereld Catbarina Bos uit Helden) in bet
klooster der Eerw. Zusters Ursulinen te
„Om 's hemels wil, Edith," riep hij
ontzet nit, „je gevoelt je toch niet ziek?"
Met heftige beslistheid schudde zij het
hoofo. „Ons gesprek heeft mij misschien,
een beetje aangegrepen, verder niets
Thans, nu alles in orde is gekomen, zul--
len eenige uren van ongestoord alleenzijn
mijn zenuwen wel weer tot bedaren bren-:
gen. Je zult. mij op onzen huwelijksdag
zoo gezond en opgewekt aantreffen, als
je het slechts wenschen kunt Voor
vandaag vaarwel" 1
Zijn groote teergevoeligheid verbood
hem ook thans haar te omhelzen en hij
geleidde haar met zulk een eerbiedige
beleefdheid naar de deur, alsof zij een
vreemde voor hem was, die zich in vol
vertrouwen op zijn ridderlijkheid ouder
zijn bescherming gesteld had. Bij de huis--
deur nam Edith nogmaals met opvallende
baast afscheid en daalde snel de steenen
trap af. Het rijtuig, dat haar hier ge-i
bracht had, fetond wachtend voor het
huis en zij noemde den koetsier als het
eenvolgend doel van den tocht een adres,
dat niet haar eigen was.
In een weinig aanlokkelijke straat in
de „latijnsche wijk" van de hoofdstad,
waar vanaf de benedenverdieping toe aan
den zolder bijna niets anders dan beroepss
kamerverhuursters woonden, bracht de
motdelooze koetsier zijn niet minder moew
deloos paardje tot staan.
„Hier i s nummer dertienriep hij
naar binnen in het rijtuig. „Moet ik hier
weer vachten?"
„Neen!" verklaarde Edith, terwijl, zij
hem een geldstuk in de hand stopte. „Ik
weet niet, hoe iang ik hier denk te blij-*
ven.
(Wjordt vervolgd.)