Tweede Blad
Mo. 4834 Woensdao UuDüstus
Jan Gemzen
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
Transpireerende Voeten
BIJDRAGEN
Parlementair Overzicht.
Plaatselijk Nieuws
behoorende bij het
tot de -
Geschiedenis van het Land van
Heusden en Altena en den
Bouiuielenvaard-
10)
VACANTIE.
Opening Biesboschpolder.
Landbouwtentoonstelling te 's Hage.
PLUIM VEE VEILING V. P. Z. H.
Bezoek
van oiiIn hfk<*i>d
Hótel
Café Bill&rd
Restaurant
Uitspanning.
St. Jansstraat 10-12
's BOSCH
Tel. Interc. 436
Ruime auto-
garage's
jtiettwtflad
ZExc. Mr. A. E. J. BARON VAN VOORST
TOT VOORST.
Vrijdagmiddag is in den ouderdom van
bijna 70 jaren, plotseling overleden Z.Exc.
Mr. A. E. J. Baron VAN VOORST TOT
VOORST, Commissaris van de provincie
Noordbrabant.
De overledene werd den 13en December
1858 op den Huize Westerveld onder
Eist (Overbetuwe) geboren en was de 7e
zoon uit een gezin van 18 kinderen. Hij
promoveerde in 1884 aan de Rijksuniver
siteit te Leiden. In 1887 werd hy be
noemd tot Burgemeester van Huizen. In
den zomer van 1889 werd hij door het
kiesdistrict Eist afgevaardigd voor de Pro
vinciale Staten van Gelderland. In 1893
werd hij lid der Ged. Staten dier prov.
Met ingang van 1894 benoemde H.M. de
Koningin Moeder hem tot Commissaris van
de provincie Noord brabant.
Reeds spoedig na zyn intrede in dit
gewest werd de nieuwe Commissaris ge
roepen de voltooiing te bevorderen van
die werken, op welke de opening van den
Nieuwen Maasmond wachtte.
Het is voor een niet gering deel aan
zyne energieke bemoeiingen te danken, dat
die werken, in hoofdzaak omvattende de
dichting der overlaten, den aanleg van het
afwateringskanaal van 's Hertogenbosch
naar Drongelen en de uitvoering van be-
kadirigswerken aan den benedenmond met
spoed zijn uitgevoerd, en Noordbrabant in
1903 uit handen van Hare Majesteit de
Koningin een samenstel van werken mocht
in ontvangst nemen, dat de provincie in
lengte van dagen zal behoeden voor de
tallooze rampen, welke de oude Maasloop
over haar heeft gebracht.
Op 25 Juni 1914 werd de Provinciale
Noordbr. Eiectriciteits Maatschappij opge
richt en werd de Commissaris der Koningin
vanwege de provincie adviseerend commis
saris der maatschappij. Tal van jaren gaf
hü zijn beste krachten aan zijn ideaal,
electrificatie van de geheele provincie.
Met grootschen luister werd 1 September
1919 zyn zilveren ambtsjubileum gevierd,
waarbij duidelijk bleek, hoe algemeen ge
acht en gevierd de overledene was.
Bij die gelegenheid werd Z.Exc. als
geschenk aangeboden door 184 gemeenten
van Noordbrabant een borstbeeld van den
Commissaris der Koningin, ontworpen door
Toon Dupuis. Dit beeld siert thans de
Stateuzaal.
Industrieel Noordbrabant bood hem bij
die gelegenheid een monument aan in
Franschen steen, Noorsch graniet en brons,
van den bekenden beeldhouwer der St.
Janskerk, den heer J. Goossens.
De overleden Commissaris was Voorzitter
van den Raad van Toezicht van de P.N.E.M.,
vanaf de oprichting dezer Maatschappij
sedert 22 Sept. 1891 Curator der Rijks
universiteit te Utrecht en Commissaris van
Weldadigheid.
Hij was o.m. gerechtigd tot het dragen
van de onderscheidingsteekenen van Ridder
van den Ned, Leeuw, Groot Officier van
de orde van Oranje Nassau en Groot-Officier
van de orde van den Kroon van België.
Voorts was de overledene Maltheser- Ridder.
Onder de ontelbare bewijzen van deel
neming die binnenkwamen, was o.m. een
betuiging van deelneming van het Koninklijk
Huis.
De balans van het afgeloopen par
lementaire jaar Nog een k?er Prins
jesdag en dan... de nieuwe verkiezin
gen. Over een Tweede Kantji-va^a-
ture Goede raad aan den minister
raad.
s-Gravenhage, 26 Juli.
Wij menschen „van de Kamer leven
niet als normale menschen, bij kalen
derjaren. Wij leven bij „parlementaire
jaren", die loopen van den darden Dins
dag in September. En aangezien het nog
geen September is (de maand waarin het
laatste parlementaire jaar met deze Twee
de Kamer en dit extra-parlementaire ka
binet zal ingaan) lijkt het niet onaar
dig, eens na te gaan, wat onze volks
vertegenwoordiging in het achter ons lig
gende zittingsjaar wel tot stand heeft
gebracht. Het begon dan in het vorig
najaar, bij het begin der onlangs geëin
digde zittingsperiode, met-'een verklaring
De verklaring der drie rechtsche leiders,
n.l. dat de oude coalitie van rechts zou
terugkeeren Al ware het dan ook pas
na Juli 1929. Na de verkiezingen. En wie
dit jaar zijn oor te luisteren legde in
de Kamer en de verschillende stemmin
gen analyseerde, die zou tot de con
clusie kunnen komen, dat deze zitting
stond in het teeken van een verdere
voorbereiding van de herstelde coalitie
Van de .belangrijke wetgevende maatre
gelen, 1 in de afgeloopen maanden ook
tot stand gebracht, kan men in de eerste
plaats noemen, de aanvaarding van de
verlaging der inkomstenbelasting mat -?en
vijfde. De samenvoeging van Marine en
Oorlog tot een departement van Defen
sie had veel voeten in de aarde, doch:
ze kwam er. Aan den anderen kant ver
ijdelde de Kamer den aanslag op die
radio-amateurs, welke beoogde ieen ver
kapte belasting, een z.g. retributie van
ten hoogste f 10.—, van elk ontvangtoestel
te heffen. Het aardewerkwetje, bedoeld
om de Maastriehtsche aardewerkiudus-
trie een tijdelijken steun (3 jaar) mid
dels protectie te verschaffen, werd ten
val gebracht. Het vrijhandc 1 principe
werd gehandhaafd. Wat niet wegnam,
dat we later toch het klornpenwatje za
gen aannemen, dat den vrijen invoer ver
ving door het gewone invoerrecht van
8 pCt. Belangrijk was ook, dat de Kamer
niets wilde weten van de onsympathieke
lx'la,stingontwex'pen tot heffing van be
lastingen van uitwonende Nederlanders
an de tot standgekomen wetten noe
men we nog: de 7-jarige leerplicht (die
het Rijk D/2 millioen extra zal kosten),
do instelling van een Indisch burgerlijk
luchtverkeer, waardoor ons aandeel in de
Engelsche luchtlijnen van Br Indië naar
Australië, over ons grondgebied in Ned.
Indië verzekerd isen de wet op de
naamlooze vennootschappen. Terwijl ten
laanzien van de Indische politiek deze
belangwekkende verklaring aan minister
Koningsberger ontlokt werd door den hr
MendelsHet Nederlandsche gezag zal
in afzienbaren tijd in Nederlandsch-In-
dië moeten blijven prevaleeren
stellen: sluiting van levering aan de X?-
derlandsche staatsdiensten en het open
baar maken van den naam der overtre
ders Ook zou men de bepalingen van
art 177 en 362 van het wetbo:*k van
strafrecht kunnen aanvullen
De Voorzitter van den Raad van Mi
nisters heeft verklaard, dat de zaak nog
bij de tegeering in onderzoek en over
weging is. Zoodat we wellicht binn -nkort
dienaangaande voorstellen te wachten,
hebben.
Politicus
De lieer Co-lijn heeft liet blijkbaar niet
meer de moeite waard geacht, voor dit
vrij onbelangrijke laatste zittingsjaar van
de huidige Tweede Kamer, daarin nog
weer zitting te nemen. En bedankte dus
voor de benoeming in de vacature-Scheu-
rer. Eenigszins in strijd met elkaar, lijken
de twee verklaringen: de eene, dat hij de
I enoeming niet aanneemt, doch den
wensth te kennen gaf, om bij het even
tueel later openvallen van een plaats
ia de Kamer, geacht te worden voor te
komen op de lijst van candiclaten, waarop
hrj gekozen is, en die andere, die meldt,
dat hij met het oog op de vele werk
zaamheden in de komende wintereampa-
gne, de benoeming niet aanvaardt. Vol
gens den gewonen gang van zaken, zou nu
mr. V. H. Rutgers voor benoeming in
aanmerking komen. Maar deze is er ook
niet- voor te vinden, in verband met zijn
benoeming tot hoogleeraar aan de vrije
1 'niversit-eit te Amsterdam. Zoodat we
mogen verwachten, dat de heer Th. Heu-
kvls te Rotterdam (lid van ged. Staten)
de open plaats zal gaan innemen.
De Ministerraad die raad kreeg: zie
daar een opmerkelijke zaak. Niet lat
nooit raad aan een minister gegeven
wordt Er gaat bijna geen kamerzit
ting voorbij, of een kamerlid geeft raad
aai. een minister. Maar deze keer was
het een goede raad, die de ministerraad
van de Algemeene Rekenkamer kreeg. In.
zake de retourcommissies. Zij vreesde dat
dit euvel ook in den staatsdienst was
doorgedrongen, al was daarvan weinig
naar- buiten gebleken en achtte het daar.
cm gewenscht maatregelen te nemen,-
ter beteugeling, en zoo het kon, ter voor
koming van dit misbruik. Weshalve zij
aan den Ministerraad een brief schreef,
waarin als bestrijdingsmiddelen aangege
ven werden:
Zooveel mogelijk gebruik maken van
openbare, of, voorzooveel de werken of
leveringen zich daartoe niet leenden, het
- voor zooveel mogelijk verplicht —vra
gen van prijsopgaaf aan verschillende
leveranciers; een verbod (in alle be-«
stekken en aanbestedings- of leverings
voorwaarden op te nemen) aan aanne
mers en leveranciers betreffende het ge
ven of aanbieden van geschenken, in
welken vorm ook, aan personeel van. de
desbetreffende instellingen. Aan zulk een
verbod zou kracht bijgezet kunnen wor-
jden, door op overtreding als straf t3
„Op konditie hier naar volgende sulleu
Schout, Borgemeesters en nabuaren tot
Aalborg verpagten een plak lands, gela
gen buijten dijks, genaampt de gemsene
Ebbe, enz."........ voor\ 6 jaren, aanvang
1686de pagters sullen gehouden
weesen te moeten houden eene palt voor
den Kolkeweerd, om daarop sn af te mo
gen rijden, enzals van gelijke le nieu
we Weert, alle de nabueren, ofte in-
woonders van Aalborg sullen moge liale
op het voors. Ebbe sooveel l m als
deselve aan hare huijs en om een vloei
te leggen, sullen hebben van node ende
meerder niet." „Onkosten sijn 36 stui
vers voort schrijven buijtent zegal, voort
afhangen 14 stuijvers, armgelt 6 stuij-
vers, enz. Op alle voorgaendc conditie
soo heeft meester Davit Mans, Adriaan
Lauwrense Flier, Andries Gijsberse. Jan
Jas perse de Jong, het voors. Eb ingezet
voor de som van vijff en seventig gulden,
en sullen trekken van de gul len. eeneD
stuijver wijnkoop. Deses terconde bij ons
geteekent op den 3e April 1686
De inzetters bleven pachters
In 1741 bragt de Eb f200 op, in 1742
f 240.— De pachten waren zeer uiteen
loopend zoo b.v. in 1748 pachter- Wou
ter van Wel voor f 100.1749 Rochus
Verhagen voor f70.— 1751. Gijsbert van
de Wetering voor f67.— 1753 Baarend
Pullen f153.— 1754. Dirk Boon voor
f125.— „Hieruijt werd betaal de heij-
ningen, enz.; alsmede hieruijt aan den
schoolmeester f 100 's jaars betaald,"
1756 Barend Vogelensank de Eb vooi
f75; 1757 voor f119; 1758 voor f179.—
In 1760 de Eb in twee partijen verpacht
te samen voor f 144.—. In 1770 was het
water altijd zoo hoog dat de Eb niet
kon verpacht worden.
In den loop der jaren schijnt de Ebbe
aanmerkelijke door aanspoeling te zijn
toegenomen in oppervlakte zooals uit on
derstaand stuk nit 'den jare 1773 blijkt
„Wij onderges en Geregten van den
Dorpen van Aalburg in den Lande van
Heusden verklaaren op den Eedt in den
aanvang onzer bediening gedaan, waar
en waarachtig te zijn, dat wij op he
den ter Requisitie van en met den per
soon van Otto Verhagen ons in eigener
pc-rsoonen hebben vervoegt op Dorpsge-
meijnte d'Eb, zijnde uijterwaardt toebe-
hoerende den Dorpe van Aalburg voornt.
en wel op die plaatse aan de zijde van
de rivier de Maaze, alwaar zeker sant
plaat sedert eenige tijd tegens genoemde
Dc.rpts gemeijnte zig opgeworpen en vast
gezet heeft, dat gemelte Otto Verhagen
op dezelve gors of santplaat is gestapt
of gegaan, en heeft daaraan behoorlijke
beheeringe geoeffent, seggende: „dat hij
uijt naam van de hooge ovengheijt de
selve gors of plaat aanvaarde en in
bezit nam, ten behoeve en waare eijgen
dom van des Graaflijkheijds domainen
van Hollandt en Westvrieslan Iten tot
een teeken van artuëelen en reëele aan
vaarding daarvan, heeft de meergemelde
Otto Verhagen verder in prssentie vau
ons onderges en gedaan behoorlijk3 grond
en aardtroeringe, alsmede bspootinge,
alles in zoodanige forma als hij eenige
beheeringe vereijschende is." „Aldus
gedaan en onderteekent bij onsBasti-
aan Nieuwkoop, Maarten van Bergeijk en
Paulus van Kuijk, geregten van Aalburg
voornoemt.
Op heden den 14 Junij 1773
(Wordt vervolgd.)
Gelukkig hij, wien 't is gegeven
Na dag en week en maand en jaar
Van noesten arbeid, moeizaam streven
Te zeggen Vrijheid is weer daar
Wie vliegt in de vacantieweken
Niet uit, zij 't soms voor korten tijd.
Door wien wordt dan niet uitgekeken
Naar 't oord, waar 't meest men zich verblijdt?
Helaas, zelfs in vacantiedagen
Komt menigeen nog niet tot rust.
Vacantie wordteen eindloos jagen.
In 't rusten zelf heeft men geen lust.
En is, na enk'le drukke wekeu
De tijd van werken dan weer daar,
En is vacantietyd verstreken
En zit meD vast weer voor een jaar.
Wel, dan moet menigeen bekennen
Dat rusttijd toch heel moeizaam was.
Dat 't was één jachten, jagen, rennen,
Tot slot een leegte in zyn kas.
(Forest).
Donderdagmiddag is de nieuwe Biesbosch
polder officieel geopend in tegenwoordig
heid van verscheidene genoodigden.
De heer J. A. J. Jansen, wethouder der
gemeente Dordrecht en voorzitter der
vereeniging De Biesbosch, zeide in een
rede onder meer
Het was op 18 Maart 1926, aart de
andere zijde van deze, nu lot pclder be
dijkte, gronden, midden in »-en rietgors,
«lat namens u, Excellentie, de heer C. J. Pb]
Zaalberg, directeur-generaal san den ar
beid de eerste spade voor dit belangrijk
werk in den grond heeft gestoken.
§e®h 2^ iaar na dat begin kunneo
wij tot openstelling san den nieuwen polder
overgaan. Het groote werk is geschied
de dijkea zijn gelegd, de wegen gereed
bijna geheel voor het verkeer geschikt
en de meeste gronden reeds in cultuur
gebracht.
Het doel, waarmede dit werk werd be
gonnen, was tweeledighet verschaffen
van productieven arbeid aan de Dordtsche
werkloozen en het winnen van goede gron
den, teneinde de volkswelvaart blijvend te
verhoogen.
Niet minder dan f 1.200.000 is tot nu
toe aan arbeidsloon uitbetaald.
De verwachting welke san deze gronden
gekoesterd, is nu de eerste oogst binnen
is ten volle bewaarheid. De nieuwe
Biesboschpolder blijkt te bestaan uit de
beste grondsoorten en doet in geen enkel
opzicht ouder voor die der omliggende pol
ders.
De gemeente Dubbeldam heeft bijna
1000 H.A. prachtigen grond bij haar ge-
oied gekregen. Dordrecht, in 1421 van zijn
achterland beroofd, heeft een flink stuk
van dit verlies herwonnen.
Met dank aan God mogen wy zeggen,
dat dit belangryk werk tot heden is gelukt.
Wy hopen en wenschen, dat, onder Zyn
zegen, ook in de toekomst de welvaart
van ons volk er blyvend door worde be
vorderd.
De minister van binnenlansche zaken en
landbouw, mr. J. B. Kan, hield daarop een
rede waarin hy o.a. zei
Het grootsche werk, waaraan de aller
laatste hand wordt gelegd, heeft reeds zoo
herhaaldelyk zich geëerd en gevierd ge
zien, dat het onmogelijk mag heeten,
daarover nog een nieuw geluid le doen
hooren.
Geen wonder. Want is het reeds op
zichzelf een economisch hoogst verdienste
lijk werk, den veel te geringen cultuurgrond
waarover ons vaderland beschikt, te ver-
grooten, nog veel hooger is hetgeen onder
den rook van een der meest beroemde
steden van Nederland tot dit doel is ge
schied, aan te slaan. Immers het gemeen
tebestuur heeft zich doordrongen betoond
van de wetenschap, dat zoo eenigszins
mogelijk werkloozen weer aan den arbeid
gezet moeten worden. Steunregeling als
alle touwen breken, maar werkverschaffing
is toch daarbij vergeleken heilig, hoeveel
moeite en teleurstelling zij ook moge
brengen en hoezeer zij ook, naar klasiek-
econoisch inzicht, verwerpelijk moge wezen.
Hetgeen thans op initiatief der regeering
in het Noorden van ons land geschiedt,
waar werkloozen uit groote steden aan bij
uitstek nuttigen arbeid worden gezet, zou
wellieht geen voldoende medewerking heb-
t en gevonden, als niet Dordrecht het goede
voorbeeld had gegeven.
Om al deze redenen is de opening van
den Biesboschpolder een feit van uitne
mende beteekenis.
Wie deze rijke landstreek vergelijkt
met de onvruchtbare rietvelden van weleer,
zal ook al is hy geen boer van professie,
van ganscher harte kunnen erkennen
hier is schitterend werk verricht ten bate
van het thans levende en van het volgend
geslacht.
Van ganscher-harte wensch ik het ge
meentebestuur van Dordrecht en bovenal
liet zoo bij uitstek energieke bestuur van
den Biesboschpolder gelnk met dezen dag
en ik spreek de diepgevoelde verwachting
uit, dat deze groote landaan winst een parel
zal zijn aan de reede zoo goed bezette
kroon der aloude stad Dordrecht.
De vorige week is te 's Hage een groote
Landbouwtentoonstelling gehouden, die niet
alleen in ons land, doch ook ver daarbuiten
de aandacht heeft getrokken. Deze tentoon
stelling, die in hoofdzaak is opgezet om het
buitenland te toonen wat Nederland soort
brengt, heeft zich in een groote belang
stelling van het publiek mogen verheugen
De volgende bekroningen werden toege
kend aan paaiden uit onze omgeving:
Landbouwiuigpaarden Stam boek hengsten
midden zwaarslag 3 jaar en ouder.
No. 8. HOLLAND van de Coöp. Ver.
tot verb, paardenras in het Land v, Heusden
en Altena.
Stamboekmerriëa zwaarslag 3 jaar of
ouder.
GIWANKA vaü G. J. W. Branderhorst
te Eethen, 3e prijs.
KALLIJ van A. Z. Snoek te Almkeik,
5e prys.
en transpireerende handen en oksels mo®t
men behandelen met Purol-Strooipoedef,
zijnde de meest afdoende poeder daarvoor.
In bussen van 60 eent en 1 gld.
Bfj Apoth. en Drogisten.
Op de in ons Veiliogslokaal, Warmoeziers-
straat 37-39, gehouden Veiling, werden
de volgende prijzen besteed
p. stok. p. K.G. lerend
Oude kippen f0 851.35 f 0.58
Oude hanen - 0.75 0.32
Jonge -0.120.85 -0.61
Aanvoer 200 stuks.
ALMKERK. Tot onderwijzer aan de
Chr. School te Waardhuizen is oenoemd
de heer P. Roos van Strijen.
Dezer dagen slaagde Mejuf. N.
Bergmeijer, alhier, voor het examen On
derwijzeres L. O.
De jongeheer B. Koekkoek Azn.
deed gepasseerde week met goed gevolg
't toelatingsexamen voor de Chr. Kweek
school te Gorinchem.
ANDEL. Benoemd tot Notaris te IJssel-
stein, de heer A. G. Cool, Notaris alhier.
B.-BROEK. Vrijdag 1.1. hebben de
kinderen der hoogste klasse, onder leiding
van 't Hoofd der school alhier, een reisje
gemaakt naar Scheveningen. Even voordat
men de terugreis wilde aanvaarden werd
er een meisje van H. Lankhaar, die ook
tot het gezelschap behoorde, vermist.
Direct werden door den heer Zaanen, hoofd
der school, maatregelen getroffen en na
ruim een half uur zoekens werd het kind
eindelijk gevonden en kon men de terug
reis aanvaarden, dank zy den heer Zaanen
en diens echtgenoote, die alles in het werk
gesteld hadden om de kleine w»er in hun
midden te zien.
DEWERKEN EN SLEEUWIJK. Ter
openbare civiele terechtzitting der Arrond.
Rechtsb te 's Bosch werden beëedigd als
ambtenaar van den Burg. Stand dezer
gemeente, de heeren M. B. v. d. Straaten
en A. Knoot.
DRUNEN. Veiling
van 27 Juli.
p. K.G.
ent.
Frambozen
66
R. bessen
24
Aardbeien
13-23
II
1-6
Janbaasjes
4-7
II
2—3
Stokprincessen
39
Stoksnijboonen
36—40
Stamsnijboonen
25—37
Aardapp.
6—8
Poters
Morellen
24—31
Doperwten
6|12|
Peen
3g5
Kruisbessen
22|23|
Augurkjes
35-40
Uien
3|
per stuk
ent.
Perziken
4—7
Komkommers
4-5^
II
1
wit
10
Roode kool
9—15
Bloemkool
61-11
Spitskool
3-5
II
1—1|
Tomaten
31 8^
f
Savoyekool
2 32
per bos
ent.
Roode kroten
4J
WERKENDAM. Geslaagd voor
getuig-
schrift B. van de Ned. Organistenvereen.
de heer D. M. v, d. Bunt alhier.
WASPIK. Onze dorpsgenoot de heer
W. Baaten is benoemd tot onderwijzer
aan de R. K. Bijzondere Jongensschool te
Dussen.
Reclamewagens
speciaal tarief.
