Tweede Blad
Juvuw
3ch/taie
fluid
voor hst Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
Nu. 4863 Iffijtiao 9 Meier
PU HSL
Onze Jubileum-wedstrijd.
BEHOORENDE BIJ HET
üiiKleiTiibriek.
O O
O
O O
O
4 g
Ibssn heeft een machtigen invloed
uitgeoefend op de dramatische kunst
van zijn tijd. Zijn tooneelstukken
schreef hij niet uitsluitend tot aesthe-
tisch genot, maar hij behandelde
daarin allerlei sociale vraagstukken,
zonder-evenwel de kunst op te offe
ren.
Veel drama's heeft hij geschreven.
Een der bekendste drama's Aan den
grooten Noorschen schrijver is
„Brand"Men heeft dit drama wel
eens genoemd ,Jdet Hooglied van
den- Wil". En in den persoon van
Erand vinden we dan ook een onver
zettelijke wilskrachtBrand, die tot
zijn stervensuur volhoudt zijn „quan
tum satis...." alles... of... niets... Mei
offere, zegt hij, zooveel men wil, al
men niet alles geeft, wat baat lie.
dan Voor zijn ideaal offert Brand
alleszelfs... vrouw en kind. De men-
CORNELIS VOS, JOHANNA HEIJBOER,
geboren 11 Sept. 1852 geboren 21 Juli 1850
te Capelle (N Br), te Ameide,
wonende in de Nieuwstraat te 's Grevelduin-Capelle,
vierden Donderdag 8 dezer, hun Gouden Huwelijksfeest
WILLEM VAN CAPPELLEN.
Nu de zomer ten einde is, en wij
met rassche schreden den winter na
deren, is de tijd weer aangebroken,
die zoo kostelijk kan meewerken tot
onze geestelijke verheffing, de tijd,
die ons gelegenheid geeft tot stu-
deeren, lezen en dus tot levensver
rijking. 's Zomers komen wij er zoo
licht toe, alleen het hóóg-noodige tc
doen, om maar zoo veel mogelijk
te kunnen buiten zijn en genieten van
het heerlijke, dat de Natuur ons dan
biedt. Maar als 't stormt buiten, als
de regen tegen de ruiten klettert en
de wind giert door den schoorsteen,
dan is 't heerlijk, in een prettig-ver-
warmde kamer te zijn, en onder den
koesterenden schijn van 't gele lamp
licht zijn uren te slijten met boeken.
Boeken geven ons zooveel genot! En
als wij, door lezen, smaak hebben ge
kregen in Kunst, dan hebben wij een
schat gekregen, die heel ons Leven
rijker maakt, mooier, beter en dus...
gelukkiger. Zoo kunnen wij dus zelf,
alleen door te lezen geen sensatie
romannetjes of detective-prullaria,
maar goed geschreven boeken ons
geestelijk leven veredelen en dus ons
geluk vergrooten. Maar intenser nog
wordt deze levensvermooiïng, wan
neer wij het werk van groote Kun
stenaars hooren voordragen door 'n
declamator, die zelf óók Kunstenaar
is, die het geschreven woord weet te
verklanken tot een stuk levende taal
en daardoor eigenlijk ook weer schep
pend Kunstenaar wordt. Zulk een
Kunstenaar is Willem van Cappellen.
Velen hebben reeds, door middel van
de radio, hem kunnen hooren. En
dan is hij reeds mooizeker vérre
te verkiezen boven velen!
Maar, Willem van Cappellen in wer
kelijkheid hooren, zijn woord hooren
en tegelijk zijn mimiek zien, dat is
een genieten van 't begin tot het ein
de. Ik spreek van mimiek. Maar ik
zou haast kunnen zeggen „de mi
miek van Willem van Cappellen," zóó
eigenaardig is die van karakter. So
ber, van 't begin tot het einde, soms
als onbeweeglijk, op één plaats blij
vend, bijna niet voteerend, wordt hij
imponeerend door zijn eenvoud.
Het Bestuur van het Departement
Heusden, heeft goed gedaan, als eer
ste in de rij van sprekers voor dit jaar,
Willem van Cappellen uit te noodi-
gen. Het is een waardige inzet
Het voornaamste onderwerp dat
wij te hooren kregen was „Brand",
een dramatisch gedicht in vijf bedrij
ven, van den bekenden in 1906 ge
storven Noorschen schrijver Henrik
I b s e n.
Spreker begon met een inleiding,
die diende, om in goede trekken een
beschrijving te geven van Ibsen als
mensch en schrijver. Ibsen was, even
als Shakespeare, een zoekende ziel,
lijdend, zooals prof. dr. Francis Buil
der universiteit te Oslo het uitdrukte,
door zijn „gespleten innerlijk", al
tijd gepijnigd door twijfel, hetwelk
kwam doordat hij de dingen wilde
bezien van meer dan één standpunt.
Zelden vond hij bevrediging. Nu eens
had hij een vaste overtuiging, dan
weer werd die eensklaps geschokt,
door dat zich andere perspectieven
voor hem openden. Maar steeds, en
voor ieder, is hij de reus, de stoere,
de onverzettelijke, de krachtige strij
der voor recht" en waarheid, de eerlij
ke zoeker....
schen hebben idealen. Komt er een
moment, dat ze zich bewust zijn, van
die idealen iets te moeten prijsgeven,
dan doen zij dat. Maar Brand niet!
Die geeft niets prijs en lijkt daardoor
liefdeloos, onbarmhartig, al te streng.
De ernst van de plicht stelt hij ons
voor oogen! Brand is geboren op
de naakte fjordenkust van Noorwe
gen, waar altijd koude en nevel is.
Zijn moeder is door hebzucht tot
een slecht mensch geworden. Zij was
getrouwd met een veel ouderen man,
enkel om diens geld. Toen Brands'
vader gestorven was, had Brand iets
vreesehjks gezien, hetwelk hem het
greintje liefde, dat hij nog voor zijn
moeder gevoelde, ontnomen had.
Staande in een hoek der lijkkamer,
met 'n psalmboek in de hand, sta
rend naar zijn doode Vader, zag hij,
hoe zijn moeder kwam binnensluipen
en rechtstreeks naar het doodsbed
ging.
En grabblend ging zij toen aan 't
zoeken j
Eerst opgelicht 't hoofd van den
doode,
Daar kwamen pakken onderuit,
Zij telde, fluistrend meer toch, meer!
Toen groef zij uit de beddekussens
Een pak, met touwen dichtgebonden.
Zij scheurde, trok, met woeste rukken,
Beet met haar tanden 't touw aan
stukken.
Toen groef zij weerzij vond nog
meer,
Doch telde fluistrendmeer toch,
meer!
j Dat was haar zonde. En zij vrees-
de een vreeselijke straf, wanneer haar
stervensuur zou slaan. Eén middel
wist ze slechts, om haar straf te ont
komen of verminderen Brand moest
priester worden. En zoo gebeurde.
Brand werd zieleherder, maar leef-
i de eerst vér van zijn moeder, van
welke hij geen liefde ondervond, en
die hij ook geen liefde kon betoo-
nen, haar slechte natuur kennende,
en haar misdaad niet vergetende.
Brand is een krachtige man ge
worden. Hij haat slapheid en lafheid.
...Wees wat je bent, voluit geheel,
Niet half, niet stuksgewijs verdeeld..
Wars is Brand van „humaniteit",
van „schipperen", van „geven en ne
men", van de „gulden'' middenweg.
„God was toch ook niet humaan je
gens Christus zegt hij.
Dat de hoofdfiguur in „Brand" een
predikant is, acht Ibsen zelf een bijko
mende omstandigheid. Brand had van
alles kunnen zijn, behalve „van alles
maar een beetje".
Willem van Cappellen heeft van
dit drama, dat eindigt met den dood
van zijn kind en van zijn vrouw en
ten slotte van hem zelf een prachtig
geheel gevormd. Natuurlijk kon hij
niet het heele drama geven. Dat zou
vijf uur eischen. Maar één geheel
was het toch en klaar, duidelijk zag
het auditorium den draad, die door 't
stuk loopt. Op meesterlijke wijze ver
tolkte de declamator alle rollen, maar
bovenal die van Brand en den Bal
juw. En op 't oogenblik, dat Brand
z'n rede hield tot het volk, vóór de
kerk en later, op den berg, toen was
't, alsof de Kunstenaar groeide en
groot, krachtig en stoer als Brand-
zelve, voor ons stond. En nog klinken
ons de onverbiddelijke klanken in de
coren „.Alles... of... niets"...
HENK A. WOLTERS.
Wijk 5-6 Nov. 28.
en springende lippen
DaMRUBRIEK.
Redacteur:
M. J. L. BÉNEKER,
kerkstraat 105 TFOCDRICHEM.
Men wordt verzocht alle correspondentie,
deze rubriek betreffende, aan bovenstaand
adres te richten.
OPLOSSING
WEDSTRIJDPROBLEEM No. 4.
Auteur W. van Daalen.
Stand in cyfers
Zwart (12 schyven) op 2, 6, 7, 8,
9, 11, 13, 14, 15, 19, 26 en 35.
Wit (14 sehyvei) op: 20, 22, 25,27,
28, 32, 34, 36, 38, 39, 40, 43, 44
en 45.
De oplossing is
Wit: 38—33 33-29 43- 38 27-21
Zwart15X24 24X33 33X42 26Xr7
25—20 34—30 44—39 28X37 32X1
14X25 25X^3 35X33 17X28
Goede oplossingen ontvangen van de
heeren A. de Graag en A. K. Deurloo
te Heusden P. Wilhelm, S. de Joode en
P. van Krieken te Woudrichem H. Vo
gelaar «e Ande) Jóh. Pellekaari te Alrn-
ketk R. de Joode te Meeuwen B. de
Heer, A. E«ae, Gijsb. Sas en C. v. Oser-
steeg te Werkendam G. M. v. d. Kolk
en C. S. de Joode te Genderen C. B*x
en Ant. Fitters te Heesbeen.
Van pr. 3 kwam nog de juiste oplossirg
binnen van den heer R, de Joode te Meeuwen.
We laten thans volgen
WEDSTRIJD PROBLEEM No 6.
Wit begint en wmt.
Stand in cijfers
Zwart (6 schijven en 1 dam) op7,
8, 28, 29, 33, 42 en dam op 25.
Wit (6 schyven en 1 dam) op: 19,
31, 37, 43, 46, 48 en dam op 4.
Oplossingen worden ingewacht tot en
met 21 Nov. a.s.
DE EXTRA WEDSTRIJD.
Met probleem t A is door mij een on
juistheid begaan. De tijd van inzending
was bepaald op 5 Nov., dus een week te
vroeg werd door mij de oplossing gepu
bliceerd, Hiermede zijn enkele inzenders
gedupeerd, doch daar de schuld geheel bij
mij ligt, zullen we hun oplossingen even
zeer laten geiden als van degenen, die
enkele dagen vroeger inzonden. Van pro
bleem A vermelden we dan ook nog de
oplossing van de heeren B. de Joode te
Meeuwen, G. M. v. d. Kolk en C. S. de
Joode te Genderen A. Egas, B. de Heer,
Gij3b. Sas en C. v. Oversteeg te Werken
dam Joh. Peilekaan te Aimkerk.
o
Simultaan-Séance te Werkendam.
Maandagavond had de Simultaan-Séance
plaats voor de damclub iD.O S.r te Wer
kendam. De bezetting was veel kleiner
dan bij de vroegere wedstrijden 221
borden waren bezet. Zéér jammer was,
dat enkele vooraanstaande leden der club
door omstandigheden verhinderd waren
mede te spelen. Verloreo werden door
my 5 partijen, terwyl 6 partyen remise
werden. Voor »D.0.S.« een beter resul
taat dan vroeger. Zéér in 't kort hoop
ik weer eens te spelen, en dan hoop ik
de club weer op volle kracht te vinden.
Voor beide zijden werkt dat aanmoedigend,
't Geheel gaf echter een gezellige avond,
terwijl de ontvangst op de club als van
ouds weer allerhartelijkst was.
B,
o
Op Zaterdag 3 Nov. speelde de Heus-
densche damclub een
Waalwijksche damclub
Hótel iVerwieU. Hier
slag volgen
Heusden
1. de Graag 2
2. BaX 0
3. v. d. Steenhoveu 0
wedstrijd tegen de
te Waalwijk ia
laten we den uit-
Waalwijk
0 Verter
2 van Haaren
2 Dekkers
2 Greiven
-2 N. N.
0 N. N.
2 Wens
- 1 Sikkers
0 de Boot
4. Vos
5. Deurloo
6 Debie
7. Pricse
8. Swagemakers
9. Vitlers
Totaal 711 in het voordeel
van Waalwijk
o
CORRESPONDENTIE.
C. B. te Heesbeen. U hebt blykbaar
verkeerd begrepen. Eén persoon kan in
beide wedstrijden juist niet alle twee de
eerste prijzen behalen. Degene, die de
extra-wedstryd wint, valt van den gewonen
wedstrijd af, wat de prijs betrelt. Niet
wat betreft de uit te reiken diploma's.
lilniieiiland
O
O
Jiienwsblad
Beste jongens en meisjes.
De oplossingen van de vorige raadsels
lijn:
1. Ree, eekhoorn, egM, biscn, beer.
vos, os.
2. Het woord „Almelo" begint met
„A", en het woord „Eindigt" begint met
een „E".
3. Kabeljauw.
En de nieuwe raadsels zijn:
x
x
x
X
X
X
X X
O O
O O
Q O
X
O
O
O
X X
1. Vul nevenstaande figuur zoodanig
in, dat op den eersten regel eon rivier
in Nederland komt te staan, op den
tweeden een jongansnaain, op den der.
d>: n iets wat metaal doet, als het voch
tig wordt, op den vierden eon kind zon
der ouders, op den vijfden osn boom,
op den zesden een noot, op dm zeven
den een klinker. De eerste letter van
elk woord, van boven naar beneden ge
lezen, geeft hot woord van den eer
sten regel.
2. Neem iets, waarop men loopt. Do?
daarbij één enkele medeklinker, dan krijgt
men een groot schip.
3. Neem «en el, doe daarbij c .n ui,
en daarbij een rivier met een naam van
maar 3 letters, en daarbij drievierde deel
van een kers, en daarbij een stuk land.
Dan krijg je een oorcl, waar het voor
smulhanzen heerlijk moet zijn, om te
wenen.
1 OOM KARELI.
DE PRINS, DIE EEN PRINSES ZOCHT.
II.
Toen hij de pcort opendeed, zag Hij,
daar tot. zijn stomme verbazing in den
stortregen een allerliefst meisje staan.
Heur lange, haren hingen los over haai
schouders en waren doornat van den ra
gen. Haar prachtige kleuren waren ook
al doorweekt en ze scheen liet erg koud
te hebben. Toen de Kouing vroeg, wie
ze was, zei het mooie meisje, dat. ze
een echte prinses was. Ze was echter
zoo. in de war, van liet vreeselijke on
weer, dat ze zich onmogelijk kon her
inneren, waar ze vandaan gekomen was.
Maar omdat ze een echte prinses was,
had ze dadelijk aan de poorten gezien,
dat hier een paleis stond en daarom
had ze aan de poort geklopt.
„Zoozoo", zei de Koning. „Dus jij bent
een echte prinses. Nu, het. is wel wat
raar, hoor, maar als je het zegt, dan
zal ik je gelooven. Maar of de Koningin
het ook zoo gauw zal gelooven, dat
weet ik niet. Maar kom in ieder geval
maar binnen."
Net zooals de Koning verwacht had,
was de Koningin niet direct ervan over
tuigd], dat het allerliefste meisje wer
kelijk een heusclie prinses was. Ze keek
haar onderzoekend aan en dacht ein
delijk bij zich zelf: „Macht maar, we
zullen wel eens zien. We zullen gauw ge
noeg te weten komen, of ze een echte
piinses is, ja of neen". Zonder verder te
gen iemand iets te zeggen, ging de Ko
ningin naar de kamer, waai' het meisje
dien nacht zou slapen. Ze haalde alle
lakens en. dekens en- matrassen van het
bed en legde toen een groene erwt in
het ledikant. Toen stapelde zij daarover
heen wel twintig matrassen n twin
tig veeren bedden, en de dekens en de
lakens.
En met een geheimzinnig lachje ver
liet d|e Koningin de slaapkamer van het
meisje.
Toen de Koning en de Koningin en
de prins en liet meisje allemaal ge
geten hadden ik geloof, dat ze dien
middag heerlijke grutjes met karnemelk
en stroop aten! en nog wat gepraat
hadden, gingen ze naar bed en het meisje
legde zioli ter ruste op de twintig ma
trassen en veeren bedden.
Een volgenden morgen waren allen
vroeg op en toen de Koningiu aan het
meisje vroeg, hoe zij geslapen had, ant
woordde zij „VreeselijkIk ben zoo moe,
alsof ik heelemaal niet naar bed ben ge.
woest. Ik heb den boelen nacht geen oog
dicht gedaan. Ik draaide me maar steels
cm en om, maar ik voelde aldoor iets
hards, waar ik op scheen te liggen, het
was vreeselijk! Mijn heele lichaam zit
vol blauwe plekken!"
Toen de oude Koningin dat hoorde,
vertelde zij, dat zij een erwt onder de
twintig matrassen en veeren bedd-n ge-
bad had. Toen begreep iedereen, cat
hct> allerliefste meisje een keusclie pr:n_
was want het was duid lijk. dat a.-
beu een lieusche prinses zuik een zacht*.
huid kon hebben, dat ze door twintig
matrassen en dekens en veeren badd- n
heen een erwt zou kunnen voelen. De
Prins trouwde dus met het prinsesje
n was heel verheugd, toch een heuse he
priuses gevonden te hebben.
Degeen, die mij deze historie vertel
de, heeft mij verzekerd, dat het verhaal
echt gebeurd is. Wie het niet geloolt,
die moet maar eens in het Rijksmuseum
ia Amsterdam gaan kijken, waar de erwt
heel zorgvuldig in een glazen kastje be
waard wordt.
EINDE.
Dooxeo 30-60 e& 90 ct* Tube 80 ct. By Apoth. eo Drogisten
Een school met 8 leerlingen.
Men schrijft aan het. Hbl.De g-meenlet
Kesteren heeft, in het dorp Opheusden een
éénmansschooltje met.... acht leerlingen.
Dit schooltje kost de gemeenschap alleen
aan salaris van hoofd en handw- rkondeirt
wijzires een kleine 3600 grilden. Aldus
wordt voor eiken leerling 450 gulden peC
jaar betaald, dab is 9 gulden per week.
Dit is allerminst bezuiniging doch juist?
b t tegenovergestelde. Zoo iets kan on
mogelijk de bedoeling van de Reegering
zijn. i
Er zijn nog meer van deze kostbare
scheeltjes in ons land, aldus besluit onze
briefschrijver.
De 2de officier J. Hiratani van het tel
Jap. Scheeps-officier vermoord.
Tandjong Priok voor anker liggend Japan
sche schip „Makassar Maru" werd dool
een Timoreeschen matroos van de ,,Cycs
loep' te Priok, om e en onbeduidende oór^
zaak, overhoop gestoken, aldus Aneta
De getroffene keerg het mes dwars door
den hartstreek, zoodat hij het gebeurde
slechts kort. overleed heeft.
Hot lijk werd ter schouwing naar da
Stovia getransporteerd.
De kwestie heeft zich als volgt, tcol
gedragen.
De heer Hiratani bevend zich op dufi
uur voor het bioscoopgebouw Karas
pong Kodja. Plotseling zag hij een deels*-
man op zich afkeuren. Hij deed lieti
eenige wat hij onder de gegeven om-,
standigheden doen kon, sprong op zij»
dóch botste daarbij vrij onzacht tegen
den Timorees in kwestie. Blijkbaar was
de schepeling hierover zeer gebelgd.
Hij kon met de zaak geen gen
nomen en eischte satisfactie.
Men wond zich bij den woordentwist»
di,e daarop ontstond, steeds meer op^
tot op een gegeven moment de Timoreesl
zijn mes trok, met. het bekende gevolg.
Toen de politie kort daarop verscheen,
bleek de moordenaar gevlucht. Men had!
gelukkig voor zijn arrestatie voldoende!
aanwijzingen, wist o'.a. dat hij schepeling
was a.b. van de „Cycloop".
Toen de moordenaar zich tegen den
echtend aan boord begaf, werd hij goj
arresteerd. Hij was lialf maakt, had zijn
bcvenkleeding, vermoedelijk met bloed be
smeurd, ergens gedeponeerd.
Zinneloos na het drinken van wijn.
Docr den Rijkskeiuringsdienst te Hoert
len wordt, naai' de „Tel." meldt, een on
derzoek ingesteld naar de samensteiliug
van wijn, welke door een aldaar pas
geopende wijnbar ad 10 cent per glas
geschonken wordt.
Het is der politie opgevallen, dat tafc v.
personen, nadat zij slechts enkele gla^
zen van dezen wijn gebruikt hebben,:
gedurende ©enigen tijd geheel zinneloos
zijn en nadien bewusteloos worden. Zij
vertoonen symptomen, die afwijken vanf
gewone' dronkenschap.
Gebroken beenen.
Bij den voetbalwedstrijd Oranje-Blauw.
V. V. R. te Kaatsheuvel brak O. B. uiti
Riel een been. Hetzelfde overkwam der*
keeper Ligvoet in den wedstrijd Noord-?
hoek II—Uno Animo II te Tilburg en
den A. G. O. V. V. speler J. Poll in
den wedstrijd van deze club te ApeL
doern tegen de Enschedesehe Bovs.
Met haverstroo gevulde bergen ver-?
brand.
Te Baxneveld zijn in den nacht van
Zaterdag op Zendag twee met ongeveer
30.000 K.G. haverstroo gevulde bergen
van den hotelhouder den heer W.
van Versendaal dcor onbekende oorzaak
afgebrand. Alles was verzekerd.
De heer D. G. van Beuningen en dei
Nenyto.
Dezer dagen hebben wij ei' melding
vau gemaakt, dat de heer D. G. van
Beuniiigen te Rotterdam den hoofdprijs
in de Nenij to.loterij, den Cadillac-auto
in de Nenijto-loterij, den Cadilla.c-autöj
heeft gewonnen. Nog twee andere auto's
vielen op nummers, die in het beziti
van den heer Van Beuningen waren.
Dat heeft de aandacht getrokken. En
het „Dagbl. v. Rott." neemt het een oh-
gezGchte aanleiding om eens wat meeü
tc- vertellen over de houding van dezen
Rctterdammert die zijn stad vöor een
heel raar figuur heeft behoed.
De opzet van de Nenij t o is niet be*
paald voor 100 pet, te yeraulwoorqeij