Tweede Blad
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
io.4925 WQensdao 19 Juni
Puistjes
Malta
Aardappelen
11C MORTiERSZONEN
I
P. J. SCHETSELAAR
J ELEKAN,
Jan Geertzen,
's-BOSCH,
„LEONARDO'.
J. Lambooy,
DE RECLAME
Nieuwe
Parlementair Overzicht.
Boekbespreking.
Zomersproeten
Sprutoli Bij alle Drogisten.
Rechtzaken
Plaatselijk Nieuws
C. BOUMAN,
Spreekuren 94
's-HERTOGENBOSCH,
Hctel Café Billard
Restaurant Uitspanning
Ruime Autogarages.
Sigarenfabriek
WINSTGEVEND
smaakt als rooni
HAVENSTRAAT 5
van ouds bekend
BEHOORENDE BIJ HET
Kamerleden in en buiten de Kamer
Lastige vragen en strenge <ritiek
Wie wil er lid van de Eerste
Kamer werden asjeblieft? Diver
sen.
Wanneer er geen weetgierige kamerle
den zijn, die in de Kamers hun nieuws
gierigheid botvieren en Ministers uitloo-
ren cl allerlei min of meer vriendelijke
dingen aan hun adres zeggen, of elkaar
of den voorzitter heel belangwekken le
zaken vertellen, dan zijn er toch buiteo
de zitting om nog wel ijverigen, die
van hun parate belangstelling voor 's
lands zaken blijk geven door ,,VTagen tot
den minister". Zoo gaf de tragi-komische
historie in Willemstad den oud-premier
en Lid van de Eerste Kamer den heer
Odijn de vragen in de pen, gericht tot
den minister van Koloniën: 1. Is de re
geering bereid zoo spoedig mogelijk meer
uitvoerige mededeelingen te verschaffen
aangaande de voor onze internationale
reputatie zioo blameerende gebeurtenissen
op het eiland Curasao? 2. Wil de regee
ring met name duidelijk maken, waaraan
het is toe te schrijven, da,t een bende
van ■vijfhonderd Yennezolanen dermate ge
wapend kon zijn, dat de militaire politie
macht kon worden overmeesterd? 3. Kan
er op worden gerekend, dat de regee
ring maatregelen van blijvenden aard ne
men zal om een herhaling vanzulke
voor ons koloniaal gezag en internatio
nale reputatie smadelijke gebeurtenissen
te voorkomen?
De Minister heeft op deze vragen na
tuurlijk te antwoorden, al is het moeilijk
te zien, wat Z.exc. daarop wel voor nieuws
zal kunnen vertellen, buiten hetgeen we
al weten. Hoogstens een toezegging in
zake permanente aanwezigheid van een
kruiser met mariniers in Willemstad. In
regeeringskringen windt men zich niet
zoo erg op over het geval. Omdat het
geen conflict met Venezuela is, dat er
zooals de Venezolaansche zaakgelas
tigde, de heer Clemente ons in een pers-
gesprek verklaarde geheel en al bui
ten staat. Natuurlijk geeft een en an
der gereeden grond in parlementaire krin
gen voor allerlei gissingen, en zelfs ip
de onderstelling geuit, dat het departe
ment van Defensie wel eens geen lang
leven meer beschoren zou zij n, en met
tertijd weer een apart departement van
Marine zou gevormd worden. Wat het
gebeurde te Willemstad evenwel hiermee
te maken heeft, is een vrij duister punt.
Of het moest zijn, dat uit „bezuinigings-
oogpunt" de „Kortenaer" teruggeroepen
wa.s, net zoical-s de samenvoeging van
„Ocrlcg" en „Marine" een bezuiniging
was.
Minister Lambooy had de laatste da
gen cok anderzijds de noodige critiek te
verduren, namelijk inzake de werf te Hel-
levcetsluis, waaromtrent het Tweede Ka
merlid Hiemstra vragen had gesteld. De
minister heeft echter ontkend, dat er
onderhandelingen over verkoop van de
werf hebben plaats gehad. Wel hebben
particulieren na dcor hen gedaan ver
zoek een onderzoek ingesteld, om na te
gaan, of ze wellicht een voorstel tot
overname van de rijkswerf zouden kun
nen deen. De opheffing van de werf
•—zelf besprekend, wees de minister er nog
nog eens op dat het onderzoek naar
eventueele rendabelmaking, in de motie
-HiemstTa gevraagd, al door de z.g. werf-
commissie had plaats' gehad. Daarom had
hij bij de interpellatie in de Tweede Ka
mer zich niet bereid verklaard, de kwes
tie opnieuw door een commissie te doen
onderzoeken. Maar intusscken had hij,
na de uitspraak van de Kamer, de zaak
neg eens persoonlijk overwogen, waar
bij de directeuren der werven en de di
recteur van Scheepsbouw gelegenheid
hadden gekregen, uiteen te zetten, hoe
naar hun meening de rijkswerf rendabel
te maken zou zijn. Maar die besprekingen
hadden den minister in de meening ver
sterkt, dat het niet mogelijk zal zijn de
werf te Hellevoetsluis als rijkswerf vol
doende economisch te exploiteeren. Zoo
dat sluiting van de werf niet te voor
komen was.
In kluchten en verhalen wordt het
dikwriJs voorgesteld, als zou een groot
deel van de menschheid gebrand zijn
op het lidmaatschap voor een van de
volksvertegenwoordigende lichamen. Maai
de klucht en andere schrijvers hebben
zeker onze Eerste Kamer niet gekend.
Want langzamerhand lijkt het een gewel
dige toer, om iemand te vinden die in dit
toch buitengemeen achtenswaardig col
lege zitting wil nemen. Tot nu toe heeft
men ten minste elke keer bot gevangen.
Het gaat om de vacature Jhr. Ver-
heyen.
Eerst werd meneer Frencken aangewe
zen. Maar meneer Frencken bedankte.
Vervolgens wendde men zich tot den
heer mr. dr. J. van Best. Maar meneer
van Eestbedankte. Aangezien drie
maai scheepsrecht is, zal men nu nog
wel iemand vragen, om vervolgens in de
bladen een advertentie te plaatsen: Ge
vraagd een Senator, v.g.g.v., goed kun
nende stemmen en spreken
Maar in ernst, wat doen de namen
van de heeren dan op de candidatenijjs-
ten, als ze toch niet gekozen willen
zijn?
De Eerste Kamer zal Dinsdag a.e. weer
bijeenkomen en dan o.a. het wetsontwerp
inzake wijziging van de Ziektewet be
handelen. In de binnenkamersche behan
deling van de nieuwe kas voorschotten
aan de- Holl. Lloyd komt intusschen een
sterke strooming aan het licht die te
gen liet toestaan van verderen steun aan
deze maatschappij is. Er waren natuur
lijk wel verschillende leden, die er zich
mee konden vereenigen, maar een be
langrijk aantal was er toch, dat van
meening was, dat alle perspectief bij
de te steunen maatschappij ontbreekt,
en het voortbestaan van een zoo kwijnen
de maatschappij was volgens hen niet
zoo'n groot nationaal belang, dat daar
aan groote bedragen mochten worden be
steed. Waarop de voorstanders1 weer be
weerden, dat de bedoeling is, de maat
schappij in de gelegenheid te stellen de
plannen voor verdere reorganisatie uit
te werken, terwijl ze er tevens op wezen,
dat in den algemeenen toestand der
maatschappij wel eenige verbetering te
besjeuren valt. In ieder geval kan men
hierover een geanimeerd en belangwek
kend debat verwachten.
POLITICUS.
Twee romans over
Het Moderne Huweliksprobleem.
Op waarlik geniale wijze tekent de
schrijfster de Amerikaanse toestanden en
personen. Het zou te veel plaatsruimte
eisen dit alles weer te geven. Men leze
daarom het boek zelf'. Toch willen we
er wat van zeggen.
Zo maakt Evert, als hij in de nieuwe
wereld is aangekomen, al gauw kennis
met Lonald's vrouw. Hij rijd met haar
mee naar haar woning, en als de au
to even wachten moet, begint Joan, (zo
heet zè), een gesprek met Evert.
„Zij formuleerde haar vragen als een
man, kort, nuchter, zonder een zweem
van behaagzfticht of hoffelike konversa-
tietcon en zij luisterde als een man,
scherp, bijna achterdochtig en ving hem
als een getrainde debater op een onjuist
heid in wat hij beweerde."
„Vluchtig vertelde Joan, tussen twee
van haar vragen, dat ze sinds een jaar
aan een groot dagblad verbonden was
voor de head-lines, de pakkende, sug
gestieve opschriften boven de berichten.
Het was gebleken, dat ze daar een bi-
zlonder talent voor bezat en het be
taalde prachtigvandaar dat ze zich
een Buick kon permitteren en een cit-
tage daar ginds in Larchmond, waar ze
haar man en haar vrienden voor week
ends te gast had."
Met zeer variërende vrouwentypes
maakt Evert kennis, en hij verwonderd er
rich over dat ze hier zo anders zijn
dan in Heiland. Ze doorkruisen New
York, en Evert vind die rechte straten
lelik. Alleen op een afstand imponeerden
hem die machtig hoge huizen. Doch Do
nald zegt hem, dat iedereen die er voor
het eerst komt, New Yorklelik vind."
Maar leef hier eens een half jaar, dan
ben je onontkoombaar onder de beko
ring, dan pakt de atmosfeer je, de stuw
kracht, die achter dat alles zit en het
geweldige in afmeting, in de huizen, in
de fortuinen, in de energie van de men
sen."
Door deze en vele andere dingen ais
bijkomstig tussen haar roman in te las
sen en ter loops te vertellen, maakt de
3chiijister haar roman meer interessant.
Ze neemt ons mee in luxieuze danspalei-
zen, naar weelderige restaurants. Ze ver
telt ens van week-ends en moon-bathinge
en laat ons kennis maken met artisten
en flirtende jonge dames. En toch houd
onder dat alles door de schrijfster de
draad van haar verhaal vast. Alles komt
er zo en-passant bij.
Evert maakt kennis met Donald's
schoonzuster Gyp, die op een schoon
heidsconcours een twede prijs behaal
de. En word daar natuurlijk verliefd op.
Ze is een tamelik onbeduidend en zeer
oppervlakkige meisje. In 't begin vind
ze het blijkbaar wel aardig met Evert
te flirten, doch als ze op een dansavond
Evert's ongemanierdheid bemerkt tegen
over haar welbewuste houding, laat ze
hem verder links liggen. Evert, hierover
onder „den indruk", gaat zijn troost zoe
ken oij een van de twee meisjes met wie
hij en Donald indertijd in Parijs zijn
uit geweest. Dat avontuur loopt beter
van stapel, doch word tenslotte Evert
n^dlottig. Hij gaat zeer intiem met Mar
gret >m, doch tenslotte komt de tijd
dat hij naar Holland terug moet.
In het derde boek komt de onderne
mende Margret naar Holland en gaat
naar een vriendin in den Haag. Ze is
Evert nagereisd, want ze ziet in hem
de man die ze hebben meet. Door haar
vriendin geholpen weet ze tenslotte een
scheiding tussen Evert en Thora te be
werken. 't Gaat niet op de fraaiste ma
nier, maar het gebeurt toch. En Evert's
twede huwelik word natuurlik een gro
te mislukking. Z'n zinnelike en wuft-
oppervlakkige Margret maakt scènes en
is op alles en nog wat jaloers. Donald
doet tenslotte nog moeite om Thora te
bewegen zich weer met Evert te ver
enigen. j
„Dcch het was te laat. Het zou niet
dan smart en nieuwe desillusies geven
Je maakte geen woning van je huis-in-
puin, al paste je de gebroken stenen
op elkander."
Donald dacht er over na: „De tijd
bracht een „Umwertung aller Werte",
de mensen haakten naar vrijheid, stei
gerden tegen konventie en behoud, te
gen de dwang van het huwelik stei
gerden zij het allermeesteMaar wat
bleef, als je de wortels losgroef? Wat
bleef Evert na de roes van zijn levens
durf?
Allen waren het er over eens, rechters,
predikanten en psychiaters, dat er re
visie moest komen, breder inzicht, an
dere normen, maar een oplossing wist
niemand."
Wat betreft het „probleem" achten we
„Tantalus" een mislukking. Ontdoen we
de roman van alle franje, wat houden we
dan over? Evert, de Tantalus-figuur is
ten slotte een zwakkeling, die op bijna
alle vrouwen waarmee hij in aanraking
komt verlierd word, dus in geen ge
val iemand om daadwerkelik te demon
streren als de dupe van een bestaande
huweliktoestand, <jie verkeerd is. Ook
geeft het een valse verhouding, om de
degelike Thora, die jperseonlik zioveel ver
geven kan, te stellen tegenover de zinne
like en wuft-oppervlakkige Margret.
Waf. de schrijfster dan met het boek
bedoeld heeft?
't Is heel moeilik uit te maken. Uit
het gesprek tussen Donald en Thora, dat
we in ons vorige artikeltje citeerden,
prceven we de mening van de schrijfster.
Daarin zou ze het dan cpnemen voor een
zich uitleven, ook ni het huwelik. Doch
ze toent ook aan dat het dan misloopt,
dat er behoudende kracht is in de Hol
landse degelikheid, en dat ze de bestaan
de toestand gelukkig acht voor zwakke
figuren als Évert. We komen dan tot
de kcnklusie dat de stof aan de schrijf
ster is ontglipt. Ze geeft geen oplossing
van het probleem, dat ontegenzeggelik
toch bestaat. Graag hadden we de ana
lyse eens gezien van een huwelik als
dat van Donald en Joan. Twee mensen
met vrije opvattingen, wier huwelik ten
slotte een goede kameraadschap is, die
ongetwijfeld elkaar respekteren en in goe
de harmonie, dus zonder scènes die
hun oorsprong vinden in jaloesie, ie-
A1 is het boek dan in zoverre eeu
mislukking, toch achten we de uitgave
gerechtvaardigd om de strekking die er
van uitgaat waar Mevr. van Ammers
Küller het opneemt voor de rechten van
de vrouw, waar er toch op onze bestaande
huwelikswetgeving wel wat aan te mer
ken valt. Al word dit in sommige krin
gen cok al weer tegen gesproken.
Met levendig en fris talent in „Tanta
lus" geschreven. Op literair gebied kun
nen weinig schrijfsters in de schaduw
van deze schrijfster staan. Boeiend is
het van begin tot einde. En we achten
het jammer dat „De Lange Weg", van
Mevr. van Hoogstraten Schoch, dat we
als een antwoord op „Tantalus" kun
nen beschouwen, het in deze zover voor
„Tanialus" moet onderdoen.
M. J. 11. B.
Eekiifikatie. In ons vorig artikeltje
is, naast enkele kleine drukfoutjes
de volgende zinstorende fout geslopen:
ongeveer halverwege twede kolom, staat:
„de normaal van de moderne tijd".-
leesmoraal. Slot.
verdwijnen spoedig door een pot
TIELSCHE RECHTBANK.
W. v. K., 72 jr. te Well, had op 3 Mei
1929 in een weiland hout „gevonden" al
dus had hij verklaard aan den politieman,
dien hem den bewusten dag op den
Waaibandijk had aangetrorfen. Dit hout
vertoonde echter wonderlijk veel overeen
komst met het hout, dat op het erf van
een nabijgelegen heerenhuizinge lag op
gestapeld, zoodat de gem. veldwachter
J. A. v. d. Berg het maar 'veiliger vond
aan dit verhaal geen geloof te hechten,
doch proces-verbaal tegen den man op te
maken, wegens diefstal. Verd. was daarna
naar get. A. r. d. L., den oj>ziehter over
bedoelde huizinge, gegaan en had hem
gevraagd, of deze voor hem, verd. bij
de politie een goed woordje wilde doen.
Ofschocn deze getuige dan ook aanvanke
lijk had verklaard, dat het onmogelijk
was, dat verd. het hout kon gevonden
hebben, omdat in het bewuste weiland
nooit hout bleef liggen, wist bij zich
thans niet meer met zekerheid te her
inneren. Dit ontlokte zoowel den rech
ter als het O. M. de opmerking, dat get.
blijkbaar al heel slecht wist, hoe hij de
belangen van zijn superieuren had te be
hartigen.
Daar verd. reeds vroeger veroordeeld is,
eischt het O. M. een gevangenisstraf van
3 weken. De Politierechter veroordeelt j
den man tot een geldboete van f 40.— j
subs. 20 d. h.
in het gelaat verdwijnen spoedig door deze
des avonds met wat PURÓL in te wrijven
en door zich des morgens te wasschen met
warm water en gewone zeep of beter nog
met Purolzeep. 't Voldoet iedereen.
CAPELLE.
J.l. Dinsdag, hield de Ned. B md
van Chr. Fabrieks- en Transportarbei
ders cnder leiding van het bestuur der
aid. Capelle van dezen bond in het ver
gaderlokaal in de Nieuwstraat alhier een
vergadering voor het personeel, werk-
zaam bij de N. V. Adr. Oelemans en
Zcon, Bouwmaterialenhandel en Foura-
gebedrijf. Nadat deze bijeenkomst op de
gebruikelijke wijze geopend was, was het
woord aan den heer M. Kunst, Bonds- j
bestuurder te Rotterdam, die op heldere
wijze het doel en de noodzakelijkheid
om zich te organiseeren in den breede
uiteenzette, welke uiteenzetting door de
vele aanwezigen met de meeste belang
stelling gevolgd werd. Al> de aanwezi
gen gaven zich als lid ops zoodat het
bestuur der afd. Capelle van den Chr.
Fabrieks- en Transportarbeidensbond, rp
wiens initiatief deze vergadering waa be
legd, met genoegen op dezen avond kan
terug zien.
's GRAVENMOER.
De heer M. J. de Jong alhier,
slaagde dezer dagen te Breda aan de
Rijkskweekschool voor onderwijzer by het
L. O.
De koolvlieg veroorzaakt dit jaar bjj
de tuinders alhier een ware verwoesting.
Duizende kooien worden door deze insect
aangetast en sterven binnen enkele dagen,
Bij den landbouwer J. van Dalen
werd Zaterdag een rund door het miltvuur
aangetast en is aan deze ziekte gestorven.
Het cadaver is onder politietoezicht ver
brand. Dit is nu reeds het tweede rund
in korten tjjd, dat van dezelfde ziekte by
Van Dalen is gestorven. By gebrek aan
verzekering beteekent dit zeer zeker een
groote schadepost.
HERPT.
Woensdag herdacht het echtpaar
J. van Gammeren—Colyn den dag waarop
het vóór 50 jaar in den echt werd verbonden.
Het was hun wensch dezen dag in
intiemeu familiekring te vieren. Al was
dan ook alle bijzonder feestvertoon achter
wege gebleven, toch hadden de buren de
driekleur uitgestoken en heeft het aan be«
langstelling niet ontbroken. Van alle kanten
kwamen felicitaties binnen terwijl de Edel-
Achtb. heer Burgemeester en diens echtge-
noote, de Eerw. heer Ds. Huygens en diens
echt., de buren en verdere vrienden het
gouden echtpaar gingen geluk wenschen.
Moge God deze krasse echtelieden nog vele
jaren schenken opdat zy nog lang de sym
phatie mogen ondervinden, die zy steeds
hebben by onze gemeentenaren.
WELL.
Donderdag j.l. vergaderde de lid
maten der Ned. Herv. Kerk in ïOos Huist
onder leiding der Kerkvoogden. De opkomst
was vry goed te noemen en aan de be
sprekingen, die den Raad van Beheer tot
onderwerp had, werd goed deelgenomen.
Naar we hopen, heeft deze vergadering
er toe medegewerkt, dat men spoedig tot
het beroepen van een predikant te Well
kan overgaan.
verkrijgbaar bij
HEUSDEN.
Tuingieters
Tuinslangen
Rozenscliaren
Bloemspuiten
örasperkseheerders
HOOGSTRAAT A 7 8
GORIN CHEM
Langendijk 187
GORINCHEM
HET OUDSTE ADRES.
Rechtskundig Adviseur
(Nabij het Station)
belast zich met het opmaken
van akten betreffende den
verkoop van roerende- en
onroerende goederen (zooals
inboedels, huizen, enz
Billijke Conditiën.
ST. JANSSTRAAT 10—12
TELEF. INTERC. 436.
Reclamewagens
speciaal tarief.
Rookt bet SERIEMERK
De allerfijnste Sumatra Zand-
blad Sigaar, of Vorstenlanden
Zandblad Sigaar.
IN DIT BLAD IS
Nieuwsblad
BEZOEKT