Derde Blad
Nieuwsblad
Me. 5052 Vrijdag 5 September
i
TOCH weliger
F— L. 1. VEERMAN
CAHIERS
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Sommeierwaard.
Spoor VgestamptesMnisjes
Adverteiitiëii.
3
fpjifil
i
I
Leesboeken
Studieboeken
Romans
Tijdschriften
Vakbladen
Firma L.J. Veerman
van n, 5 en 6 ceni
BEHOORENDE BIJ HET
Vergadering van den Raad der ge
meente WOUDRICHEM, op 26 Au
gustus 1930. des nam. 7.30 uur.
Tegenwoordig 6 leden.
Ahvezig is de Burgemeester en het
lid van der Wiel.
Voorzitter: De heer M. D. van Wen-
del de Joode.
Secretaris: De heer Chr. van Rijs
wijk.
De Voorzitter opent de vergadering
met het uitspreken van het formulierge
bed. waarna de notulen der vorige ver
gadering door den Secretaris worden
gelezen en onveranderd worden vastge
steld.
Ter tafel komen de volgende inge
komen stukken:
a. Besluit van Gedeputeerde Staten,
dd. 13 Augustus j.l. G. No. 150, hou
dende goedkeuring van het raadsbe
sluit van 25 Juli t.v., tot wijziging
der begrooting voor 1930;
b. schrijven van de Nederlandsche
Vereeniging tot beschermig van Die
ren te 's-Gravenhage, dd. 4 Augustus
j.l., betreffende de verbetering van toe
standen bij de exploitatie van vee en
pluimgedierte en de eischen, waaraan
stallen moeten voldoen;
c. schrijven van het Hoofdbestuur
van den Noordbrabantschen Chr. Boe
renbond te Tilburg, dd. 28 Juli j.l.,
houdende verzoek, de opcenten op de
ongebouwde eigendommen der Grond
belasting, in verband met den ernstigen
crisis, waardoor land- en tuinbouw wor
den getrofen, niet te willen vernieu
wen.
Op voorstel van B. en W. wordt be
sloten, deze stukken voor kennisgeving
aan te nemen.
Daarna komt ia>an de Orde, een ver
zoek van den heer T. Wijnbelt, eerste
brandmeester bij de perspomp, dd. 31
Juli j.l., en een verzoek, geteekend
door aile brandmeesters, dd. 7 Augus
tus j.l., waarin ;den raad in overwe
ging wordt gegeven, ten spoedigste
over te gaan tot het aanschaffen van
een passend modern brandbluschmiddel,
met daarbij behoorende duurzame slan
gen, een en ander in verband met
een in wijk A. en B. alhier gehouden
demonstratie met de motorbrandspuit
uit SJeeuwijk.
De Voorzitter deelt mede, dat B.
en W. voorstellen, beide verzoekschrif
ten voor kennisgeving aan te nemen,
niet omdat zij niet van het nut van
aanschaffing eener motorbrandspuit zijn
overtuigd, maar omreden, dat deze aan
gelegenheid "reeds gedurende eenigen
tijd de volle aandacht van B. en W.
heeft. In verband daarmede, hebben
B. en Wi. dan ook de motorbrandspuit
van Sleeuwijk gevraagd, om te beproe
ven of de aan den Oudendijk aanwe
zige brandputten, ;elen voldoende ca- j
pacitèit bezitten om daarop een motor-
spuit te plaatsen, terwijl tevens nog
een demonstratie is gegeven in wijk A.
Aangezien bij de demonstratie is ge
bleken dat de "slangen, hoewel deze
nog nieuw waren, toch hier en daar
reeds lekken vertoonden, hebben B. en
W. besloten bij een paar firma's prijs
opgaaf aan te vragen en zijn zij voorne
mens zoo spoedig mogelijk met defi
nitieve voorstellen dienaangaande te ko
men.
Het lia Viveen is van meening, dat
in het adres niet sprake is van een be
paalde spuit, doch dat daarin slechts
de wenschelijkheid wordt uitgesproken
om tot aanschaffing van een modern
brandbluschmiddel over te gaan. Aan
gezien hij dienaangaande reeds het ge
voelen van verschillende raadsleden
heeft vernomen, is hij van oordeel, dat
B. en W». in, den geest van den raad
handelen, indien deze zoo spoedig mo
gelijk met voorstellen, betreffende deze
aangelegenheid zullen komen.
Ook het lid Spiering is van meening,
dat we er op den duur in deze gemeen- 1
te ook wei niet zonder motorbrandspuit
zuilen kunnen komen. Het is hem ech
ter opgevalllen, dat de hoofdbrandmees
ter net verzoek niet heeft onderteekend,
waarvan hij gaarne de reden zou we
ten.
De Voorzitter zegt, dat de hoofd
brandmeester er van wist, dat deze
aangelegenheid reeds herhaaldelijk bij
B. en W<. is ter sprake gewekt en
dat bet adres geheel buiten hem om
is verzonden, hetgeen hij niet goed
vindt. Hij had het beter gevonden in
dien deze zaak gezamenlijk door hoofd
brandmeesters en brandmeesters was
besproken.
Hij zegt tevens, dat hij er persoon
lijk voor is om béter materiaal te krij
gen, waardoor tevens een einde komt
aan de jaarlijksche beproevingen der
brandspuiten, waaraan hij zich altijd
ergert en hetgeen zoo goed als niets
uithaalt.
Het lid Spoor zegt. dat bij den laat- j bestuur van den Ned. Bond van Arbei
der gemeentefondsbelasting.
De Voorzitter deelt mede, dat B. en
W. vorstellen de gemeente in de 3e
klasse in te deelen, waardoor alle aan-
sten brand is bewezen, dat onze spuiten ocrs in het landbouw-, tuinbouw- en
nog zoo slecht niet zijn. als er maar zuivelbedrijf, om toeslag te verleenen
flink gepompt wordt. Maar-dat is bij op de werkeloosheidsuitkeeringen, aan
de beproevingen dikwijls de oorzaak, de leden een nader schrijven is ont- geslagenen nog aanmerkelijk minder be
dat het water niet hoog opgevoerd van van gemeld Hoofdbestuur tenge- lasting zullen behoeven te betalen. Aan
wordt. volgt van de Hoogere klasse van uit- de hand van de toegezonden bereke-
Met algemeene stemmen wordt daar- keering, waarin deze gemeente is ge
na overeenkomstig het voorstel van rangschikt in hierover nog geen prae-
B. en W. besloten. advies van B. en W. is ingekomen.
Aan de orde komt vervolgens een wordt dit stuk tot een volgende ver-
verzoek van de Oranjevereeniging in gadering aangehouden,
wijk A., dd. 15 Augustus j.l., om voor Het lid Kentie verlaat de vergadering.
de kinder- en vollksspelen op 1 Septem- j De Voorzitter deelt vervolgens me-
ber a.s. gebruik te mogen maken van de, dat aan de autobusdienst-ondeme-
mers veel schade wordt aangedaan door
de z.g. „snorders", die met hun auto's
aan geen wettelijke bepalingen onder
hevig zijn en daardoor veel voor hebben
op de gesanctioneerde autobusdienst
een gedeelte der Hoogstraat, evenals ondernemers, die zich, wat keuring van
zulks voorheen altijd plaats had. voertuigen en tijd van rijden enz. be-
De Voorzitter zegt, dienaangaande bij treft, wei ter dege aan de wettelijke
de firma Bax te hebben geintormeerd bepalingen hebben te onderwerpen,
in verband m!et het verkeer, doch de- waardoor hun explloitatie derhalve veel
ze heeft medegedeelld er geen hinder meer geld kost. Aangezien het rijden
van te hebben. door de snorders derhalve geen ge-
Het lid Spiering zegt. geen bezwaar zonde concurrentie kan worden ge-
te hebben, dat het verzoek wordt in- noemd, hebben verschillende gemeen-
gewilligd. waarmede het lid Kentie ac- tebesturen, in afwachting eener wet-
coord "gaat. telijke regeling op dit punt. reeds maat-
Met algemeene stemmen wordt daar- regelen genomen om de snorders in
na tot inwillliging van het verzoek be- hun bedrijf tegen te gaan, teneinde
sloten. niet de kans te loopen, dat de auto-
Daarna komt ter tafel een schrijven busdienstondernemers te eeniger tijd ge-
van Gedeputeerde Staten dezer provin- noodzaakt zouden zijn hunne bedrijven
cie, dd. 13 Augustus j.l. G. No. 241, stop te zetten, hetgeen toch voorzeker
houdende eenige aanmerkingen tegen niet in het algemeen belang zou zijn.
j de in de vorige vergadering vastgestel- In verband met een en ander stellen
de verordeningen op de heffing en in- B. en WJ. dan ook voor, in de Alge-
I vordering van het recht tot heffing meene Politieverordening dezer gemeen-
van rechten voor het gebruik der aan- te eveneens een bepaling op te nemen,
legplaats. Aangezien deze van admini- waarbij het. zonder vergunning van B.
stratieven aard zijn, stellen B. en W. en W., verboden zal zijn, met een rij-
voor de verordeningen in verband hier- tuig of motorrijtuig op straat post te
mede opnieuw vast te stellen, waartoe vatten of te rijden met het kennelijke
met algemeene stemmen wordt beslo- doei het geheel of gedeeltelijk te ver
ten.
Vervolgens komt aan de orde een
schrijven van het gemeentebestuur van
Gorinchem, d.d. 3 Juli j.l., houdende
toezending van een verslag van de al
daar ten stadhuize, op 13 Juli j.l., ge
houden vergadering, ter bespreking van
de mogelijkheid en wenschelijkheid van
de oprichting eener school voor buiten
gewoon lager onderwijs aldaar en te
vens met verzoek, te willen mededee-
len of de raad in beginsel bereid is
mede te werken tot stichting en in
standhouding van een dergelijke school,
door het treffen van een gemeenschap
pelijke regeling terzake. Tevens is hier
bij gevoegd een nader schrijven, d.d,
12 Augustus j.l., waarbij is toegezonden
een overzicht van de exploitatiekosten
van dergelijke scholen in verschillende
andere gemeenten.
De Voorzitter deelt mede. dat B. en
W. deze aangelegenheid hebben bespro
ken en van het nut eener dergelijke
schooi terdege overtuigd zijn. De vraag
zal evenwel zijn, of de ouders van der
gelijke kinderen uit deze gemeente bij
totstandkoming der school genegen zou
den zijn, deze er heen te zenden, aan
gezien deze dan altijd over de rivier
moeten.
Aangezien het derhalve twijfelachtig
is of zwakzinnige kinderen uit deze
gemeente van de te stichten school
gebruik zullen maken, stellen B. en
W. voor, de gevraagde medewerking
huren of ten .gebruike aan te bieden
aan het publiek.
Het lid Spiering is van meening. dat
de gemeenten in deze kwestie niet op
de wettelijke regeling vooruit moeten
loopen. "Hij vindt de bepaling op pa
pier heel mooi. maar hoe zal het gaan
met de uitvoering der verordening. Wie
zaï hebben en kunnen uitmaken of
iemand een snorder is, aangezien deze
personen den eenen dag met hun auto
als zoodanig dienst doen en den vol
genden dag deze weder als luxe auto
verhuren. De eenige oplossing is zijns
inziens, dat de inwoners in het land
van Heusden en Altena zelf medewer
ken om de autobusdiensten te kunnen
laten rijden en precies eender doen
als aan den overkant der rivier toen
de A.T.O. trachtte den particulieren on
dernemer Verschoor op de lijn Papen-
drechtGorinchem er uit te dringen,
hetgeen evenwel niet lukte. Hij kan zijn
stem dan ook niet aan het voorstel
geven en geeft, ter voorkoming van
moeilijkheden, aan B. en W. in over
weging hun voorstel in te trekken.
Ook de leden Viveen en Spoor zijn
van meening, dat de verordening niet
ningen is het verschil duidelijk te con-
stateeren.
Het lid Viveen zegt. dat met de
behandeling van een zoo belangrijk on
derwerp als de classificatie der Gemeen
tefondsbelasting wel gewacht had kun
nen worden totdat de Burgemeester
aanwezig was. Hij had gaarne nog
wat meerdere cijfers gezien en kan
zich niet vereenigen met de classificatie
in de 3e klasse, waarbij van een inko
men van f600.nog aan de gemeen
schap moet worden geofferd. Hij pro
testeert hier ten sterktste tegen en wil
de belasting halen, waar d.e te halen
is en niet van inkomens, die nog veel
te gering zijn om van te bestaan. Dat
menschen met een dergelijk inkomen
nog belasting zouden moeten betalen,
is in strijd met elk menschelijk begrip.
Deze menschen kunnen niet op het al
taar der gemeenschap offeren. Te meer
daar de hoogere inkomens aanmerkelijk
minder belasting zullen gaan betalen,
stelt hij voor, de gemeente in de 2e
klasse in te deelen.
De Secretaris geeft vervolgens eeni
ge inlichtingen aangaande een en ander
en zegt, dat het verschil voor de ge
meente, bij rangschikking in de 3e of
de 2e klasse, ongeveer f 1000.be
draagt.
De Voorzitter is van meening, dat
een belasting van fl.bij een inko
men van f600.geen belasting kan
worden genoemd, terwijl dan toch allen
wat bijdragen.
Het lid Viveen zegt nog, dat tenge
volge van de algemeene inzinking, de
arbeiders de eerste klappen krijgen door
de verlaging van loonen. Al is in deze
gemeente wel geen kapitaal aanwezig,
toch meent hij, dat er nog verschil is
te bespeuren. Aan arbeiders wordt door
zijn partij een buitengewoon ruime op
vatting toegekend en daaronder rekent
hij ook een groot gedeelte van den
middenstand.
Het lid Spiering zegt, het niet eens
te zijn met de bewering van het lid
Viveen, dat tengevolge der malaise de
arbeiders het meest worden getroffen.
Als hij tenminste het oog laat gaan in
wijk B., daar hebben de arbeiders nog
verdiensten, misschien wel te weinig,
maar de land- en tuinbouwers hebben
zoo goed als geen inkomen.
Het lid Viveen zegt, dat die menschen
ook arbeiders zijn en ook door de
rangschikking in de 3e klasse worden
getroffen.
Het lid Spiering stemt dit toe en zegt,
dat die menschen niet 8, doch wel 10
a 12 uur per dag werken. Hij vraagt
uit te voeren "Zal zijn en kunnen zich z'ch echter af, wat er dan in onze
ook niet met het voorstel vereenigen. gemeente overschiet om te betalen. Hij
Het lid Holster zegt, nog in prin- j zou voor het eerste jaar een voorzich-
cipe tegen het uitvaardigen van bepa- tige houding willen aannemen en zegt,
lingen te zijn, die het vrije bedrijf
raken en vóór vrije concurrentie. Aan
gezien het hier evenwel geen gezonde
te willen verleenen door in de stich- concurrentie betreft en het tevens een
tings- en exploitatiekosten der school middel zal zijn om een betere oplossing
te willen bijdragen, indien er kinderen j te verkrijgen betreffende het rijden met
uit deze gemeente gebruik van maken
en deze kosten dan te berekenen op
dezelfde wijze als thans is geregeld
in de Lager Onderwijswet 1920 ten aan
zien van de z.g. „buitenleerlingen", die
bijzondere lagere scholen in andere ge
meenten bezoeken.
Het lid Viveen zegt, dat de Burge
meester in de vergadering waarin over
ae totstandkoming eener school voor
zwakzinnige kinderen te Gorinchem ge-
autobussen en auto's van snorders naar
de aanlegplaats, staat hij hier anders
tegenover, hoewel hij ook wel gelooft,
dat de regeling wel eenige moeilijkhe
den met zich zal brengen.
Het voorstel van B. en W. wordt
daarna in stemming gebracht en met
3 tegen 2 stemmen verworpen. Tegen
stemden de leden Spiering, Viveen en
Spoor.
Aan de orde is vervolgens de voor
sproken is, aanwezig was en volgens loopige vaststelling van de gemeente-
het versllag hieraan zijn medewerking rekening over 1929.
heeft toegezegd. Hij betreurt het, dat De in de vorige vergadering benoem-
hij thans hier niet aanwezig is en zegt, de commissie van onderzoek, brengt
dat in verband daarmede deze aange- bij monde van het lid Spiering ver-
llegenheid best tot een volgende ver- siag uit, hierop neerkomende, dat zoo-
gadering had uitgesteld kunnen worden, wei de gemeenterekening als de reke-
Hij is van het nut eener dergelijke ning van het Burgerlijk Armbestuur
schooi ten zeerste overtuigd en is van door de commissie is onderzocht en dit
meening, dat indien er dezerzijds op onderzoek tot geen op- of aanmerkingen
de totstandkoming daarvan prijs wordt heeft aanleiding gegeven, zoodat de
gesteld, in de stichtingskosten moet
worden bijgedragen.
Het lid Spoor vreest, dat het voor
de ouders een moeilijke zaak zal zijn
dergelijke kinderen naar Gorinchem te
sturen en vraagt wie de kosten van
overtocht zal betalen.
Het lid Viveen zegt uit het verslag
vernomen te bebben. dat hiervoor door
commissie kan adviseeren de rekenin
gen, zooals deze door B. en W. zijn
aangeboden, voorloopig vast te stellen.
Overeenkomstig dit advies wordt de
rekening daarna met 3 stemmen voor
loopig vastgesteld, wat den gewonen
dienst betreft in ontvangsten op
f 60187.07i/2, in uitgaven op f 53920.59i/2,
alzoo sluitende met een batig slot van
de provincie subsidie wordt gegeven, f6566.18 en wat den kapitaaldienst aan-
Ook het lid Spiering is van het nut
van een dergelijke school overtuigd,
aangezien er dan van de betrokken
kinderen nog iets te maken valt. ter
wijl er thans zoo goed als niets van
terecm komt. Aangezien de school aan
den overkant der rivier komt en niet
bekend is of er kinderen uit deze ge
meente gebruik van zullen maken, is
hij er ook niet voor om direct in de
stichtingskosten bij te dragen en kan
zich daarom met het voorstel van B. en
W. vereenigen.
Naar aanleiding door het gezegde
dcor het lid Viveen, zegt de Voorzitter
nog, dat de Burgemeester hetzelfde
standpunt deelt, hetwelk thans door
B. en Wu wordt voorgesteld.
Daarna wordt met algemeene stem
men overeenkomstig het voorstel van
B. en Wi besloten.
In verband met het feit, dat betret-
fenae het in een vorige vergadering
aangehouden verzoek, van het Hoofd-
dat de raad rekening moet houden met
alle groepen der bevolking.
Het lid Holster zegt nog, dat er reke
ning mee moet worden gehouden, dat
de totale draagkracht der ingezetenen
aanmerkelijk verminderd 'zal zijn. De
berekeningen, die gemaakt zijn, hebben
betrekking op 1929, doch thans zijn
de inkomsten heel wat minder. De boe
ren die nog wat hebben, moeten dit
bijpassen en die niets geen eigendom
hébben, moeten hun landeigenaars om
uitstel van betaling vragen.
Na eenige bespreking wordt het voor
stel van B. en W. met 4 tegen 1 stem,
die van het lid Viveen, aangenomen.
Bij de rondvraag zegt het lid Viveen,
vernomen te hebben, dat het Hoofd
de le openbare school heeft geklaagd
over den plaats gehad hebbenden
schoonmaak in die school en verzoekt
c-enige inlichtingen dienaangaande.
De Voorzitter zegt, hedenavond het
schrijven te hebben ontvangen en reeds
eerder opdracht aan den opzichter te
hebben gegeven, te zorgen voor het
in orde maken der school, hetgeen
evenwel niet schijnt te zijn gebeurd.
Hij zal een en ander doen onderzoeken.
Daarna sluiting.
Uit de oude doos.
„Meester" in 1636.
De goede oude tijd, dat „meester" nog
„meester" was vooral op een dorp
dat hij de vraagbaak was voor ieder
een, de brieven schreef waarop het aan
gaat in ontvangsten en uitgaven op kwam, de kindertjes in toom hield (ook
een bedrag van f26909.13. buiten de schoolen overheerlijke groen-
De beide wethouders onthielden zich te kweekte, is al lang voorbij. Meester
ingevolge art. 220 der Gemeentewet van is gesaeculariseerd en geen meester meer.
medestemmen.
Met algemeene stemmen wordt tevens
goedkeuring verleend aan de rekening
van het Burgerlijk Armbestuur over
'29, aangevende in ontvangsten f2076.70
in uitgaven fl927.39i/2, alzoo sluitende
met een batig slot van fl49.30t/2'.
nr*c geraspte
Of PZwitsersche Ka
Door B. en Wl wordt aangeboden de
gemeente-begrooting en de begrooting
Hij is nu onderwijzer of nog erger
leerkracht geworden, maar meester is
hij niet meer en wordt hij nooit meer.
Hij zou het ook niet meer kunnen,
want ziehier een instructie die wij
in De Vacature voor een meester
uit 1636, waaruit moge blijken wat een
ouderwetsche meester zoo al niet verstond
„Int jaer onses Heeren 1636 soo hebben
wij Capelmeesters tot Wormerveer: Sy-
men Josephsz. ende Pieter Claesz. Prins,
met concent van de wet (d w z. 't dorps
bestuur) ende kerekenraedt tot Wormer
veer, een schoolmeester gehuert voor
van het Burgerlijk Armbestuur voor het de gemeente van Wormerveer, Ende
jaar 1931. Tot leden der commissie
van toezicht worden aangewezen de
heeren Viveen, Spiering en Spoor.
zijn en 'smiddags tot 12 uur om da
kinderen „in goede ordren te houden" es.
voor den middag de kinderen in de school
houden, totdat de klok elf uur heeft
geslagen, en na den middag totdat de
klok half vier heeft geslagen Hij moet
'amorgens het vuur aanleggen, zoodat
het om 8 uur "aen brant is", en 'smiddags
te 12 uur, en alle dagen deaschzelf
van den haard wegbrengen. 5. Hij moet
de kinderen met een goed exempel voor
gaan. 6. Hij zal de kinderen een voor
schrift schrijven voor een hal ven stuiver,
met zooveel regels echrifts als ieder
naar behooren noodig heeft 'om rijn
papier te beschrijven; ook zal hij ge
houden zijn alle maanden ieder kind
een voorschrift te schrijven voor densetf-
den prijs zoo zij dat verlangen. 7. Hij
moet alle dagen voor de schrijvers han
pen versnijden als zij dat vragen. 8. Dn
meester zal elke week van „elck kint
genieten" een halven stuiver, al zijn an
naar èèn dag school, tenware dat dc
meester zelf 2 of 3 dagen geen schooi
hielddan zullen zij half geld bet&iea.
9. De meester zal alle dagen met dn
kinderen zingen. 10. Ook zal hij avond
school houdenhij moet eiken avond
eens met de kinderen zingen; hij sad
van elk kind ontvangen zes stuivers
per maand, of twee stuivers per week;
indien hij ze ook laat teekenen; ea
voor het cijferen wordt dubbel geld
betaald. 11. Arme kinderen zal hij om
niet toelaten. 12. Hij zal voor de lijkbaaff
goede zorg dragen, evenals voor gereed
schap, dat voor 't maken van een graf
gebruikt wordt 13. Men zal den mees
ter een vierelj aars te voren waarschuwe»,
als men hem ,moe" is :[ook van zijn kaot
zal hij drie maanden te voren waarschu
wen „als hij wech wil"
14. De meester zal „die godsdienst na®
zyn order aen waernemen." Ondergete
kende verbindt zich met „zijn eigen hand*
om bovenstaande instructie te onderho»-
den naar zijn vermogen."
Claes Pietersz. Heringa,
schoolmeester tot Wormervemi,
1636 den elfden Februari*.
VOOR
Automobielen
Rijwielen
Electriciteit
Philips Radk*
IS EN BLIJFT
<V'
I
dat op dese naervolgende Artykelen:
1. Ten eersten moet hij de klok re
gelen. 2. Hij mag geen; collecten bij
Daarna komt aan de orde de klassi- de echool bedienen,
ficatie der gemeente voor de hefing 3. Hij zal 'amorgens 8 uur in de school
Wijk en Aalburg
TEL. No. 24
Vraagt demonstratie.
Gemakkelijke
betalingsvoorwaarden!
enz. enz.
Steeds vertcr-ygbaajF
in den BoekhancQ
HEUSDEN.
BIJ
A. J. DEN HOET
koopt men
een RIJWIEL,
^►NAAIMACHINE-
of iets dergelijks.
Aanbevelend
A. J. DEN HOET
Aalburg
In den Boekhandel vaa
te HEUSDEN,
zijn verkrijgbaar
-■
m