Tweede Blad
voor het Land
van Heusden en Aitena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
No. 5128 Woensdag 3 Juni
©E
FOSTER'SMAAGPILLEN
Rechtzaken.
Pluimveeteelt.
BIJDRAGEN
BEHOORENDE BIJ HET
We lezen in de Albl. en Vijfh.
Zooals men weet is onlangs de directeur
van het kantoor Gorinchem der Handels-
en Landbouwbank in arrest gesteld, ver
dacht van verduistering en valschheid in
geschrifte. Dezer dagen is de zaak tegen
hem voor de Dordtsche Rechtbank be
handeld.
Hem werd ten laste gelegd
I. Op verschillende tijdstippen gedu
rende 1923 tot en met 1930 telkens op
zettelijk verschillende bedragen aan geld,
toebehoorende aan voornoemde naamlooze
vennootschap, welke gelden hij, verdachte,
in voormelde hoedanigheid alzoo uit hoofde
van zijn persoonlijke dienstbetrekking en
van zijn beroep onder zich had, weder
rechtelijk zich heeft toegeëigend.
II. In de jaren 1927'28 telkens het
grootboek tevens crediteurenboek van dat
bijkantoor valschelijk heeft opgemaakt en
doen opmaken, met het oogmerk om dat
boek als echt en onvervalscht te gebrui
ken en door anderen te doen gebruiken,
terwijl uit dat gebruik nadeel kon ont
staan, zulks door in dat grootboek, tevens
debiteurenboek, valschelijk ten name van
G. B. te Gorinchem te boeken of te doen
boeken verschillende posten betreffende
door den verdachte gedane speculaties in
effecten, van welke posten er enkele in
de dagvaarding zijn vermeld.
Het verhoor.
Als getuigen werden gehoord een kan
toorbediende, die op last van verdachte
de posten had geboekt, benevens de per
soon ten wiens name de posten valschelijk
in het grootboek waren gesteld, terwijl
als deskundige werd gehoord een accoun
tant, die de boeken had onderzocht en van
de door hem ontdekte verkeerde boekin
gen verslag had uitgebracht en dit verslag
nader toelichtte.
Verd. kwam er tegen op, dat hij met
den naam beheerder of directeur betiteld
werd. Hij nam nooit beslissingen van
eenig belang, daar de hoofdirecteur toch
minstens 1 2 keer in Gorinchem kwam.
Zijn plaats was eenvoudig op het bedien
denkantoor en niet in de directiekamer.
Met het verduisterde geld heeft verd. ge
speculeerd.
Requisitoir.
In zijn requisitoir merkte de Officier
van Justitie op, dat aangenomen kan
worden, dat verd. beheerder van de zaak
was. De fout van verd. is geweest het
speculeeren. Immers, het is verkeerd met
hem gegaan. De laatste jaren was er
absoluut geen dekking meer en de hoofd
directie maakte dan ook aanmerkingen.
De malversaties van verd. zijn vrij hoog
geloopen n.l. tot een kleine f 100.000 en
spr. vindt dat een hooge strafmaat moet
worden aangelegd.
Eisch 2 jaar gevangenisstraf met aftrek
van preventief.
De verdediger, mr. Vonkenberg uit
Gorinchem wees er op dat de controle
op de bank slecht was en het is daarom
onbillijk, dat het volle effect van de
malversatie op zijn hoofd wordt geladen.
Men had moeten begrijpen, dat hij met
zijn inkomen van f 3500 met zijn 5
kinderen, hij, die een zekere standing
had op te houden, geen geld had om te
speculeeren.
Wat de vraag betreft, of verd. al dan
niet beheerder van het kantoor was,
meent pleiter, dat de man in zijn verklaring
aan politie en rechtercommissaris achteloos
meer gezegd heeft dan hij kan verant
woorden. Immers, hij heeft in de heele
zaak de grootst mogelijke soepelheid aan
den dag gelegd en hij, de man zonder
eenige juridische ontwikkeling, kan er
ook niets mee voor hebben om tegen te
te spreken, dat hij beheerder yrms.
Voorts kwam spr. op de kwestie, dat
de zaak tot '25 eigenlijk als verjaard
beschouwd moet worden, terwijl het O.M.
hier geen rekening mee gehouden heeft.
Immers de hoogste straf die toegepast
kan worden voor dergelijke malversaties
is slechts 3 jaar, terwijl de eisch nu
reeds 2 twee jaar luidt.
Komende tot de valschheid in geschrifte,
zeide pleiter, dat het grootboek niet als
bewijs kan beschouwd worden. Immers,
het grootboek wordt opgemaakt naar
aanleiding van de eigenlijke boeken. Voor
valschheid in geschrifte zal dus ontslag
van rechtsvervolging moeten volgen.
Tenslotte vestigde pleiter er de aan
dacht van de rechtbank op, dat verd.
steeds aangenaam en welwillend mensch
geweest is, die, behalve eenige philan-
tropischen arbeid, die hjj verrichtte, geheel
voor zijn gezin leefde.
Spr. wil daarom naast zijn juridisch
betoog, de uiterste clementie pleiten.
Immers, zijn vrouw voorziet nu met het
geven van onderwijs eenigzins in het
onderhoud van de 5 kinderen. Mocht
het nu gebeuren, dat verd. tot gevangenis
straf veroordeeld wordt, dan zal het later
voor hem uiterst moeilijk zijn, in de
maatschappij terug te keeren, vooral in
een tijd als de tegenwoordige. Na re
en publiek werd hierna de uitspraak be
paald over 44 dagen.
MEINEED.
Voor de Rechtbank te Dordrecht is be
handeld de zaak contra C. Wijnbelt, chauf
feur te Woudrichem. Tegen dezen was
door den kantonrechter te Gorinchem pro
cesverbaal opgemaakt wegens het afleggen
van een meineed in een civiele zaak- De
Officier van Jnstitie achtte het feit wettig
en overtuigend bewezen, doch vroeg een
geneeskundig onderzoek naar verdachtes
geestvermogens, daar hij meende, dat de
mogelijkheid kon bestaan dat verdachte
geestelijk niet geheel toerekenbaar was
en zich het ernstige van het door hem
gepleegd strafbaar feit niet bewust was.
De rechtbank vereenigde zich met het ge
voelen van den officier en gelastte een
onderzoek naar verdachtes geestvermogens.
KOELHUISEIEREN VERSCH
HOUDEN.
Door het Amerikaanstche Departe
ment van Landbouw werd een metho
de uitgewerkt, volgens welke versche
eieren zoodanig behandeld werden, dat
ze ondanks langdurige bewaring in koel
ruimte vrijwel den smaak van versche
eieren behouden, aldus meldt rijksland-
bouwconsulent Peters te Washington.
De versche eieren werden in olie
gedompeld en in een luchtledige ruim
te aan koolzuurgas blootgesteld, waar
door het vocht en het koolzuur in het
ei zoo goed als geheel worden bewaard.
De achteruitgang der eieren moet in
het algemeen worden toegeschreven aan
verlies van vocht en koolzuur.
In een luchtdichte ruimte worden de
eieren onder gedompeld in olie; vervol
gens wordt een deel der lucht uitge-
pompt om een gedeeltelijk vacuum te
krijgen. Hierdoor ontsnapt ook een deel
der lucht uit de eieren. Vervolgens j
wordt koolzuur in de ruimte toegelaten.
Doordat de druk buiten de eieren we
derom toeneemt wordt een deel van de
olie in de poriën der schaal gedreven,
misschien ook een weinig koolzuur. De
schaal wordt zoodoende verzegeld.
Door de eierverschepers in westelijk
Amerika werden reeds gedurende den
laatsten tijd groote hoeveelheden eie
ren, bestemd voor de koelhuizen, be
handeld met olie in open vaten. Uit
vergelijkende proeven, dat eieren, die
in vacuum en met toevoer van kool
zuur behandeld werden, slechts een tien
de procent aan gewicht verloren ge
durende een bewaring van tien maan
den in een koelhuis, terwijl de eieren,
die in open vaten werden behandeld
zestien maal zooveel in gewicht ver
loren. De onbehandelde eieren verloren
bijna 77 maal zooveel aan gewicht als
de in vacuum behandelde. Het gewichts
verlies bestaat hoofdzakelijk uitvocht
en koolzuur.
Bij deze behandeling maakt men ge
bruik van een kleurlooze, reuklooze,
minerale olie, die geen ongunstigen in
vloed uitoefent op het ei. Een in va
cuum behandeld ei kon, wat het voor
komen betreft, na geopend te zijn en
na tien maanden, gerust de vergelijking
doorstaan met een ei, dat twee dagen
oud was.
MELKPOEDER ALS PLUIMVEE
VOEDER.
Dat karnemelk of ondermelk een uit
nemend voer is voor kippen en kuikens,
wisten onze kippenhouders reeds lang.
Wanneer men karnemelk of ondermelk
nret in verschen toestand kon krijgen,
heeft men zijn toevlucht genomen tot
de melk in poedervorm. Een groote
vlucht heeft in Amerika de voeding
met melkproducten genomen, sinds ge
bleken is, dat het uitstekend helpt oml
coccidiose (roode diarrheer) tegen te
gaan. Het Californische proefstation be
veelt zelfs aan 40 pCt. melkpoeder ge
durende! 2 a 3 weken door het optok-
voeder te mengen, wanneer coccidiose
uitbreekt. In vele Amerikaansche op-
fokvoeders wordt eveneens geregeld
melkpoeder gebruikt.
De ervaring leert, aldus de Ameri
can Poultry Journal, dat niet alleen de
hoenders daardoor in betere conditie
blijven, maar er eveneens grootere eie
ren door leggen.
Geschiedenis van het Land van
Heusden en Aitena en den
Bommelerwaard
36).
Op 8 Augustus 1730 werd bericht ge
zonden aan den commies Fiscael van
Neck omtrent den toestand van het
dorp.
„De bosschen weinig geleden door
den hagelslag. Het cooren voor de
helft verhagelt en verregent. De weij-
landen nog veel geleden eni nog veel
onder water staande. Het dorp heeft
geen obligatien, losrenten of andere ef
fecten, alleenlijk de huere van die ver
iaeten tienden, die voor de verponding
en lasten, als kunnende zooveel niet
opbrengen aan het dorp, van de eijge-
naers daarvoor zijn verlaten.'*
„Wij ondergeteijkende Borgemrs. en
Heemraden van den dorpe van Veen,
Committeerende ende authoriseerende
bij deese en dat met approbatie en
goetvinden van de gecompareerde in
gelanden op de convocatie op gisteren
over het peijl van onse uijtwateringh,
geconvoceert Philippus Verhagen,
Schout desen dorpe van Veen voorsz.
omme van ons, ende weegens de inge
landen deser dorpe te reijsen naar den
Haegh, omme aidaer nevens soodani-
gen persoon als hij meent tot assisten
tie noodigh te hebben, te besollicitee-
ren remissie van de 'slands imposten,
mitsgaders gemeene lantsmiddelen voor
het dorp en dat weegens soodanige
schade als door den gevallen hagel en
plasregens is geschiet aen de vveijden
en andere landen, waernaer de heer
commies Fiscael van Neck in desequar-
tiere sijnde, onlanx ook op de onder
water staende landen occulaire inspec
tie heeft weesen neemen en ons door
sijn WelEdele ter handt gestelt een me
morie, waerop wij weegens de gelee-
dene schade soude bezichtinge doen,
voorts daeromtrent alles te doen en te
verrigten als den geconstitueerde ofte
zijn gesubstitueerde oordeelen sullen,
het beste tot deser sollicitatie noodigh
en geregt sal worden, belovende het-
geene daarin sal worden verrigt te sul
len approbeeren en de onkosden daer-
over ajen te wenden te voldoen onder
verbandt van dorpsgoederen hebbende
ende verkrijgende, geen uijtgesondert.
Actom Veen, den 7 September 1730.
(get.) Teunis Coolhaes, Heermen van
der Craen, Joost Andriessen, Nicolaas
Sonnevelt, Aert Schouten, Arij Goijer-
tse van Rijswijck."
„De Ed. Mogende Heeren Commis
sarissen uijt het collegie van de Ed,
Mogende Heeren Gecomitteerde Rae-
den van haer Ed. groot mogende dej
Heeren Staeten van Hollandt ende
Westvrieslandt werden demoedigh ver-
sogt den armen staet ende ongelegent-
heijt waerinne het dorp Veen jegen-
woordigh bevindt nevens den staet van
andere dorpen, in aenmerkinge gelieve
te neemen (offschoon de Ingelanden
met de Ingezetenen tot nogh toe omme
costen van solliccitatiën te vermijden
haer bij Requeste aen de Ed. Groot
Mog. de Heeren Staeten van Hollandt
ende Westvrieslandt niet hebben ge-
adresseert) omme reden sij behalven
de voorn, geleedene schaden evenwel
sigh voortaen buijten staet bevinden,
omme de sware verpondingen en dorps-
lasten met de 'slants Impositien meer
te komen betaelen, nevens de veelvul
dige restanten, die dees en genen ten
achteren geraeckt door de onvruchtbare
jaeren van appelen en peeren, waer-
van dit dorp voor een gedeelte in boom-
gaerden bestaende almede sich moet
generen, daerbij nogh gevoegd wor
dende den slechten Iantbouwinge, die
nu niet meer als in voorige tijden in
effecte wel waergenomen wierde naar
behooren sonder excessive onkosten, nu
door anderen beheert moeten werden,
ter ockassie van de bedroefde besoekin-
ge van het sterven van sooveel huijs-
vaderen, die men bij optellinge in een
dorpje van in de tnegentig huishou
dingen niet meer te vinden zijn als
omtrent sestigh, vervolgens wel dar-
tigh naegelatene weduwen en kinderen
bedroeft si onder troost sijn blijven zit
ten. Waerdoor het dorp mede al ver-
slegt is en het crediet van die men-
schen door haer vervallen en armoe
dige staet over het grootste gedeelte
soodanigh wegh is, dat se bij wat ge
val het ook mogte weesen geen penn.
ter leen kunnen bekomen, waeromme
sij haer dan tot UEd. Mog. sijn kee-
rende en versoekende dat UEd. Moo-
gende haer ook dan gunstigh voor-
spraecke gelieve te weesen, om eieni-
ge jaeren verpondingen en honderste
penn., neffens 'slands Impositien gere-
mitteert te werden, ten eijnde de In-
gesetenen eeniger maete van haer ar
moedige staet daerdoor mogte werden
gesoulageert, waerop UEd. Mogende
goedgunstigheeden sullen hoope.
Verklaere wij ondergeteijkende,
Schout, Borgemr. en de Heemraden
van Veen, Lande van Heusden, dat wij
naer Ingenomene Inspectiën het voo-
renstaende alsoo hebben bevonden en
daervan wegens het verhagelt en ver
regent cooren in deeser voegen sijn
onderrigt, presenteerende hetselve als
het gereqt. wert, met eede te beves
tigen.
Actum Veen den 7 Septemb. 1730.
(get.) P. Verhagen (Schout) Teunis
Coolhaes (Borgemr.) Joost Andriessen;
Nicolaes Sonnevelt, Aart Schouten, de-
se A. G. V. R. letters gestelt door;
Arij Goijertse van Rijswijck Heem-
raadt."
Op den e ersten Pinksterdag van voor
noemd jaar in 1730 is het dorp Veen
en de omgeving hevig geteisterd door
een zeer zwaar onweder met hagelslag
en plasregens, waardoor wel de helft
van het bezaaide land en de te velde
staande vruchten verloren ging, het
geen nog gevolgd werd door langdurige
en zware stortregens waardoor veel
wei- en hooilanden overstroomd wer
den en men met het vee naar andere
plaatsen moest vluchten.
Op 21 September d.a.v. werd door de
Staten het volgende besluit genomen:
„De Staten van Holland en Westvries
land vinden goed, dat de annexe re
queste van Schout, Borgemeesteren en
Heemraden van Veen, een van de be
neden dorpen 's Lands van Heusden,
daerbij deselve ter saecke van veele
successive rampen, haer overgekomen,
en particulierlijk den eersten Pinxter-
dag deser jaers 1730, in de requeste
breeder vermeit, versoeke remissie van
de ordinaire en extra ordinaire verpon
dingen, mitsgaders gemeene lands im
posten voor drie jaren; en inmiddels
surcheance van executie; sal worden
gestelt in handen van haer Ed. groot
Mog. gecommiteerde raden, om desel
ve requeste te examineeren endje ver-
gaederinge daerop te dienen van hare
consideration en advis. Accordeeren in
middels aan de supplianten de versogte
surcheancce van executie, totdat bij óns
finalijck op derselver versoeck, om re
missie, sal weesen gedisponeert. Las-
tende een ijder, dien het aengaen magh,
sigh hiernae te reguleeren. Gedaen in
den Hage, den 21 September 1730. (on
der stond): Ter ordonnantie van de
Staeten (en was geteekend) Willem
Buijs. (In margine stond): Reg: ter
Finantie van Holland int surcheantie-
boek F. 36 vso.
Accordeert met sijn origineele
Haege den 23 September 1730
Quod Attestor-
(get.) E. Eijben Nots. Publ."
(Wordt vervolgd).
97. „Dat was net op het kantje," hijgde Rob.
„Maar nu het water weer met volle kracht stroomt,
zullen de inlanders niet direct over den steen kunnen
komen. We hebben dus in ieder geval een voorsprong."
Ademloos liepen ze door de tunnel tot ze op het
laatst de ingang tot de grot op de kust bereikten.
98. Ze klauterden langs de rotswand naar
beneden en Rob uitte een kreet van blijdschap,
toen hij een cano in het water zag liggen. Weten
de, dat de inlanders ieder oogenblik konden komen,
scheepten ze zich zoo gauw mogelijk in en pagaai
den zeewaarts.
99. „Zelfs al zou het watervliegtuig het eiland
verlaten hebben, maken we nog een mooie kans
om te ontvluchten," riep Rob onder het roeien uit.
„Als de zee maar kalm blijft, kunnen we best onze
woonplaats bereiken." En vol hoop pagaaiden ze
voort, zoo hard ze konden.
Jiieuwsblad
en alle spijsverterings
stoornissen verdwijnen
onmiddellijk bij het ge
bruik van Foster's Maag-
pillen, het aangenaamste
en zekerste laxeermiddel.
Alom verkrijgbaar a f 0.65 per flacon.
TOT DE
