Tweede Blad So. 5189 Woensdag 6 Jan. voor het Land van Neusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. REVUE 1931. Wybert 8EH00RENDE BIJ HEI' Toen de menschen nog in groepen over de aarde rondzwierven, hun technisch kunnen nog niet voldoen de was om het kiezen van vaste woonplaatsen mogelijk te maken, in die overoude tijden, toen de strijd om het bestaan alleen nog maar een strijd tegen de natuurkrachten was. moest oorlog wel een normaal ver schijnsel zijnmen vocht met on bekende menschen om de vruchtbaar ste streken. Hoeveel is er sedert deze onheuglijke tijden wel niet veranderd, slechts uiterst zelden werden er on bekende menschengroepen ontdekt, zelfs Hottentotten en Boschjesman- nen werden uit haar isolement ver lost. Wereldhandel en wereldverkeer overbrugden afstanden en rassen de techniek werd tot ongekende hoogte opgevoerd. Wij kregen een volken bond en vele. vele conferenties over nationale en internatonale ontwape ning. De oorlog werd moreel „uit gebannen". Maar wat bleef dat was de oorlog en de bewapening. Het jaar 1931 bracht ons militaire con flicten tusschen Japan en China in Mantsjoerije en leerde ons, dat alle oorlog uitbannings maatregelen slechts relatieve waarde hebben. Ge durende 1931 duurde het prijsda- lingsproces met onverminderde hef tigheid voort, waardoor in de gehee- le wereld fabrieken moesten worden gesloten en arbeiders ontslagen. De werkeloozenuitkeeringen legden on gekende offers op aan de staats- schatkisten. welke door de militaire uitgaven toch al zoo zwaar belast waren. De prijzen daalden, landbouw en industrie hadden overal te lij den onder eene moordende concur rentie en men kwam tot het oprich ten van steeds hoogere tolmuren. Zelfs ons land, overigens nog altijd het land van den vrijhandel par ex cellence, kon niet nalaten een klein tolmuurtje op te trekken en het moet tot nadenken stemmen, dat zelfs de heer Colijn daaraan zijne goedkeuring heeft gegeven. Meer en meer zoekt iedere Staat zijn kracht in isolement, een gang van zaken die per slot van rekening tot eene catastrophe moet leiden. Als gevolg zagen wij alom een nationalisme van de slecht ste soort ontstaan. In Duitschland kwam het fascisme tot groote macht, de houding van Hitier werd steeds aanmatigender, hij vormde zelfs een regeering naast de bestaande en heeft zelfs een eigen luchtvloot. Toch staan de kansen voor Hitler-gevolg van het gebruik maken door Bruning van de hem door de noodverordeningen '31 gegeven bevoegheden slechter dan ooit en het laat zich aanzien, dat de nationaal-socialistische partii spoe dig niet veel anders is als eene ge wone parlementaire partii gelijk al le andere. Wat slechts te vreezen is, is de oppositie in de nationaalsoc. partij, eene oppositie die heel veel aantrekkingskracht op de jeugd schijnt uit te oefenen, evenwel weinig min der is dan eene nat. communistische groep. In Frankrijk zijn er eveneens krachtige ultra-nationalistische stroo mingen waarneembaar, we behoeven slechts aan de ordeverstoorders der in Parijs gehouden int. ontwapenings conferentie te herinneren. Ook in En geland ontmoeten wij een nationa listisch streven, het is van commer- cieelen aard en het streeft naar „buy Britsch" is dus minder gevaarlijk. In stede om alles te doen om eene economische en politieke samenwer king te verkrijgen, deed men ge wild of ongewild, niets anders als de menschheid te verdeelen. In dit verband memoreeren wij de krach tige woorden van Musselini om Eu ropa te waarschuwen voor de. ko mende ineenstorting. Halsstarrig hield Amerika vast aan betaling der oorlogschulden, terwijl de wereld on mogelijk de moeilijkheden kan over winnen wanneer niet eerst schrapping der oorlogsschulden verkregen is. Wegens het ontbreken van de poli tieke voorwaarden, kon ook de stap van Hoover de verergering der eco nomische crisis niet meer tegenhou den. Het over de geheele wereld on natuurlijk opgeblazen systeem van credieten op korten termijn stort te op de zwakste plaatsen ineen, toen die in het brandpunt van de poli tieke vrees geraakten. Wij zagen in Engeland eene ongekend intense ver kiezingsactie tegen de Labourpartij die o.m. Mac Donald van zich af stootte, eene verkiezingsactie die op eene mobilisatie geleek en welke La bour als het ware vernietigdewel daalde het op haar uitgebrachte aan tal stemmen niet schrikbarend, maar het aantal zetels dat zii verwierf maakte als het ware een einde aan het bestaan van labour als oppositie partij. Engeland, eens het machtigste finantieele centrum der wereld, zak te finantieel ineen, de gouden stan daard moest worden prijsgegeven en de koers van het pond zakte tot een ongekend laag nieau. De daling van het pond bracht de geheele fi nantieele wereld in beroering, de Ne- derlandsche bank maar vooral ook de Fransche leden gevoelige verlie zen. De Scandinavische landen zijn sterk op Engeland georiënteerd en in weinige weken kwam de vernieti ging van de Deensche Noorsche en Zweedsche valuta's. In Duitschland en Oostenrijk worden aan het geld verkeer zooveel moeilijkheden in den weg gelegd, dat de handel bijna on mogelijk geworden is. Het eene land na het andere stapte van den gouden standaard af en zelfs bestond er vrees, dat de Ver. Staten den gouden standaard moesten verlaten. Hier komt ons een reis van den Fran- schen minister-president Laval voor den geest. Hij ging naar de Ver. Staten en werd daar op de meest vriendelijke wijze ontvangen. Later kwam er echter een aanmerkelijke verkoeling, toen bleek, dat Laval ei genlijk slechts naar Amerika geko men was om te zeggen, dat het uit moest zijn met die praatjes over ontwapening dat anders Frankrijk er toe zou overgaan hare in Amerika fedeponeerde gelden op te vragen, h het aantal schepen, dat het goud van Amerika naar Europa, vooral Frankrijk, bracht was toch al zoo groot. Amerika moest zwijgen voor de gouden argumenten van Marianne, dat het als maar heeft over hare veiligheid. De gouden tijd van Ame rika behoort al weer lang tot het verleden. Een record aantal banken, zoo ongeveer 2000, ging in 1932 failliet, een ongekend aantal werke- loozen loopt doelloos rond. Met groo te sprongen liep het aantal der wer- keloozen over de geheele wereld om hoog. Ons land heeft er thans al meer dan 300.000 en Frankrijk, dat zoolang de malaise buiten de gren zen heeft weten te houden, heeft er ook al meer dan een millioen. Naar het schijnt heeft sovjet-Rus land geen last van crisis en. dit te ontkennen zou struisvogelpolitiek zijn, de bolsjewiki hebben in 1931 aan kracht gewonnen en staan op het oogenblik tegenover een hopeloos verdeelde wereld. Het eene land na het andere tracht met Rusland op goeden voet te komen. Zelfs kwam er een Fransch- Russisch non-agres siepact Frankrijk is schijnbaar nog meer op de Russische hulp gesteld dan die van hare aan Rusland gren zende vazalstaten. Nu Frankrijk den stap in de richting van Moskou deed zul len Polen en Roemenië wel spoedig moeten volgen. En Statin verklaarde dezer dagen nog, dat de Russen de Poolsche en Roemeensche grenzen nooit zouden erkennen. Wanneer wij ons wenden naar de antipoden der Russen, naar Italië dus, dan vinden wij ook daar groote werkeloosheid, die ondanks de krach tige maatregelen van Mussolini om de prijzen omlaag te drukken niet kon worden voorkomen. Allerlei din gen schenen te wijzen op een op komend verzet tegen het fascisme en het is waarschijnlijk wel hieraan toe te schrijven, dat enkele in het buitenland vertoevende Italianen met behulp van vliegtuigen propaganda materiaal naar Italië wilden brengen. Heeft dit de Belgische leeraar Dr. Moulin ook willen doen Is hij in de voor hem opgezette val geloo- pen? Dit laatste beweerde de Belgi sche soc. van der Velde, die bij hoo- ge uitzondering in de gelegenheid 1 werd gesteld het proces, waaYbij Dr. Moulin veroordeeld werd geheel te volgen. Spanje kreeg een grondwet en koos een president. De president der nieuwe regeering Azana deed opzienbarende onthullingen omtrent het leger. Wel werden koning en geestelijkheid verdreven, maar vast staat, dat er in Spanje nog heel wat veranderd zal moeten worden, wil de regeering stevig en voorgoed in het zadel zitten. Aan de rechten van het groot-grondbezit werd eigen lijk nog maar weinig geknaagd. In Oostenrijk waagden fascistische burgerwachters een poging tot een staatsgreep. De regeering wist de teu gels in 'handen te houden, de op stand werd onderdrukt. Maar het stemt tot nadenken, dat de aange klaagden thans stuk voor stuk wor den vrijgesproken. Geheel Centraal Europa verkeert trouwens in labiel evenwicht en te gelijk met Oostenrijk had men ook in Hongarije een fascistische staats greep verwacht. Hoe dwars de toe stand ook in Hongarije is, bewijst b.v. de begrafenis vlak voor Kerst mis van generaal Schill, die zelf moord pleegde. Hij behoorde tot de fascistische samenzweerders, die een staatsgreep hadden willen uitvoeren en o.a. van plan waren, indien deze gelukte, de 1500 rijkste bewoners van Boedapest zonder vorm van pro test op te hangen. Aan het hoofd van den rouwstoet gingen 10 gene raals. Buiten dezen waren nog een aantal hoofdofficieren aanwezig en was de politie officieel vertegenwoor digd. Het stoffelijk overschot van den zelfmoordenaar werd gezegend door den prelaat Monseigneur Mik lós Greger. Terloops vermelden wij de ontdekking van den zonderlingen Matushka, de man die geheel Euro pa onveilig maakte door beraming van spoorwegaanslagen, en den zwa- ren strijd, welke de Bulgaarsche re geering met de communisten te voe ren heeft. In Afrika heeft België moeilijkheden gehad met opstandige negerstammen in de Congo. Aan de vrouw van een vermoorden ambte naar werd een ridderorde verleend, maar deze onderscheiding weerhield haar niet, een felle aanklacht tegen de in den Congo werkzame onderne mingen uit te spreken. Een storm van verontwaardiging verwekte in de Mohammedaansche wereld de fussilade van het laatste opstandige hoofd der stammen in het door Italië veroverde Tripolis; zelfs in ons Oost-Indië kwam het tot een boycotten van Italiaansche waren. In Palestina kwamen Zionisten en Mo hammedanen herhaaldelijk met elkaar in botsing. Britsch-Indië doet ons denken aan de in Londen gehouden conferentie, waar Mathama Gandhi na veel aarzelen ook heengegaan is. Veel resultaten werden er niet be reikt. In Afghanistan was het rustig een rust, welke leidde tot het sluiten van een non agressie pact met Rus land. Wij kunnen niet aannemen, dat Engeland deze invalspoort naar Indië zonder strijd aan de Moskousche hee- ren in handen zal willen geven. In Australië viel de Labour regee ring; geheel anders dan in Engeland. Want was in Engeland Labour voor stander van vrijhandel en is zij ei genlijk gevallen door de protectionis tische strooming, "in Australië was het precies andersom. Daar was La bour protectionistisch en viel door de vrijhandelsbegeerte der Australi sche bevolking. Bepalen wij ons nog een oogenblik tot ons eigen land, dan moet in de eerste plaats worden geconstateerd, dat de crisis, welke in andere lan den zooveel ontwrichtte, ook in ons land veel onheil stichtte. In den aan vang zeiden wij het reeds, ook ons •land werd protectionistischWij kre gen verhooging van invoerrechten, anti-dumping bepalingen en een con- tingeneeringenwet. En nog steeds kla gen landbouw en industrie; ook in Nederland zijn wij er zoo niet spoedig het economisch getij veran dert nog lang niet. Wat hier nog zelden of nooit ver toond was; wij kregen bankoverval len, zooals wij die uit Amerika ken den en ze waren een tijdlang haast aan de orde van den dag. Onze hoofdsteden maakten kennis met werkeloozenrelletjes, welke in Amsterdam nog gevolgd werden door plunderingen. In Twente en Gronin gen braken groote stakingen uit, die op het einde van het jaar nog niet beëindigd waren. Een vreeselijke ramp trof de Kon. Luchtvaart Mij. door de verongeluk king van de „Ooievaar", in Bang kok; de eerste groote tegenslag bij de 'Ned.-Indië vluchten. Het Ned. Indisch rijkspersoneel belegde vele vergaderingen en deed erg van zich spreken in verband met invoering van loonsverlaging, een pil die vol gens de ervaring altijd heel slecht geslikt wordt. Een bedenkelijke maat regel wordt de verlaging der Indi sche pensioenen, welke op het re- geeringsprogram staat. Dat het grootste werk tot droog legging der Zuiderzee niet volledig zal worden uitgevoerd, althans niet in de nabije toekomst, heeft menig een pijnlijk getroffen, evenals de brand in het schitterende tentoonstel lingsgebouw van Nederland en In dië in Parijs geheel Nederland zwaar getroffen heeft. Tot slot willen wij nog vermelden de oprichting op initiatief van prin ses Juliana van het Nationaal Crisis Comité en het feit, dat het op Kerst mis H. M. de Koningin behaagde een radiorede tot het Nederlandsche volk te richten, waarbij H. M. in deze tijden van benauwenis woorden van moed en kracht, van mededoogen en hoop deed hooren. H. H. Hier begint Ket l KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN VOOR DE LANG STRAAT TE WAALWIJK. De Kamer van Koophandel en Fa brieken voor de Langstraat te Waal wijk, zond 18 December 1931 onder staand schrijven aan Zijne Exc. den Minister van Waterstaat te 'sGraven- hage. Reeds van meerdere zijden werd bij U aangedrongen op bespoediging van den bouw eener brug over de Boven- Merwede bij Gorinchem, teneinde het doorgaand verkeer met het Zuiden van het land zoo spoedig mogelijk baat te doen vinden. Het was vooreerst de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Weste lijk Noordbrabant, die op 20 Januari van dit jaar de noodzakelijkheid van den zéér spoedigen bouw eener brug bij Gorinchem beoogde. Daarna richt te ook het Gemeentebestuur van De Werken en Sleeuwijk, n.l. in Augustus j.l., zich tot U met een adres van gelijke strekking. De Kamer van Koophandel en Fa brieken voor de Langstraat nu, besloot in haar laatst-gehouden vergadering, de actie tot bespoediging der overbrug ging bij Gorinchem met alle kracht te steunen, daar zij de overtuiging heeft, dat door onverwijlde overbrug ging van de Boven-Merwede niet al leen de voor de verbinding Breda Utrecht ontworpen reeks over bruggingen (Bergsche MaasMerwede Lek) in logische volgorde zou worden uitgevoerd, maar ook reeds direct het doorgaand verkeer met het Zuiden ten zeerste zal worden uitgebaat. Het ligt intusschen niet in de bedoe ling der Kamer in bijzonderheden bij Uwe Excellentie uiteen te zetten het groote belang, dat het dichtst bevolk te gedeelte van Noordbrabant en in het bijzonder de Langstraat heeft bij een zéér spoedige verbinding met de Noordelijk gelegen deelen des lands. Herhaaldelijk en van verschillende zij den werd zulks reeds uitvoerig bij U betoogd. De Kamer neemt echter de vrijheid Uwe bijzondere aandacht te vragen voor het navolgende: De Kamer zou het ten zeerste be treuren, indien de overbrugging van de Merwede, voor wat betreft het tijd stip van uitvoering, afhankelijk zou wor den gesteld van de uitvoering der plan nen nopens een brug over het Hol- landsch Diep. In twee, mede door onze Kamer onderteekende, adressen van een twaalftal Kamers van Koophandel en Fabrieken respectievelijk aan den Raad van Ministers van 25 Juni j.l. en aan de Tweede Kamer der Staten- Gene raal van 17 November j.l. werd aan getoond het onjuiste van dit standpunt en werd er op aangedrongen de over brugging van het Hollandsch Diep, bui ten de uitvoering van het Rijkswegen plan om, afzonderlijk te bewerkstelligen. De uitvoering van de reeks over bruggingen Bergsche MaasMerwede- Lek mag door overbrugging van het Hollandsch Diep derhalve niet wor den vertraagd. - Vervolgens dient in deze reeks van bruggen, nu bij Keizersveer de vaste oververbinding is gereed gekomen, lo gisch onverwijld de overbruggingder Merwedê bij Gorinchem tot stand te komen. Immers de overbrugging der Merwede is de eerstvolgende stap, die gezet moet worden ter bereiking van het doel, dat voorzat bij den bouw der brug over de Bergsche Maas, n.l. het doorgaand verkeer met het Zuiden des lands ten spoedigste te dienen. Is de brug over de Merwede een feit geworden, dan is het verkeer van Wes telijk Noordbrabant en de Langstraat met Utrecht voorloopig reeds zeer ge baat, aangezien over de Lek bij Vianen reeds een brug, zij het dan nog slechts een schipbrug, bestaat. Daarenboven zal deze overbrugging der Merwede reeds onmiddelijk tot gevolg hebben, dat het verkeer met een belangrijk deel van Gelderland, n.l. de Betuwe, vrijwel onbelemmerd kan geschieden. De zooeven aangehaalde gronden, die pleiten voor het onverwijld slaan eener brug bij Gorinchem, klemmen nog te meer, daar de over de Merwede bij Gorinchem bestaande veerdienst alles zins onvoldoende is, het ter plaatse steeds toenemende verkeer op behoor lijke wijze te dienen. Ten slotte is de Kamer van meening, dat de thans heerschende depressie geen reden mag zijn, de uitvoering van een werk, waarbij land- en tuinbouw, han del, industrie en toerisime ten zeerste zouden zijn gebaat, te vertragen. Inte gendeel zal de bouw dezer brug, naast het voorzien in een dringende behoefte, een ongezochte en alleszins gerecht vaardigde werkverruiming beteekenen. Ten zeerste dringt dan ook de Kamer bij Uwe Excellentie aan, den bouw eener brug over de Boven-Merwede bij Gorinchem onverwijld te doen aan vangen. 37. „Ik win op ze," schreeuwde Rob, terwijl hij z'n ezel tot grooter spoed aamette. „Ze denken te ontkomen in de ruines, maar voor ze daar komen, heb ik ze al lang ingehaald." 38 Maar hierin was Rob mis. Madhub en z'n kameraad reden wat ze konden en begonnen op Rob te wiDnen. Terwijl Rob de leeuwen passeerde, die aan de ingang van den tempel stonden, «ag hij de Arabieren onder de poort éoor den tampe! binnenrijden. 39. „Die suöerd is alleen en ongewapend." giechelde Madhub, terwijl hij over z'd schouder naar Rob keek. „Hij weet slecht, met wie hij te doen heeft. Laat hij ons maar volgen en de tempel binnengaan en hij zal er spijt van hebben." JlrswsikÊ VoorkomGorgel droog

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1932 | | pagina 5