Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 5195 Woensdag 27 Januari 1932,
FEUILLETON.
liinneiigasiiL
Plaatselijk ftieuits
Oil nummer üisiaet uil 2 Slsden
^islssmarf.
^ND VAN alte^
Dit blad verschijnt WOENSDAGMORGEN en
VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden I 1.25,
en franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
LEZING
voor het Nutsdepartement
te Werkendam.
Woensdagavond trad als spreker
voor het Nutsdepartement Werkendam
op, de heer F. O. Geerling te Zand-
voort, die een „uitstapje in de wereld
ruimte" behandelde.
De Voorzitter, de heer Bottenberg,
©pende de vergadering en betreurde
het, dat de zaal niet beter bezet was;
doch ongetwijfeld was dit te wijten,
dat juist ook op deze avond een de
clamator optrad in het gebouw voor
Chr. Belangen. Getracht was nog in
verband daarmede, de Nutsavond te ver
zetten, doch dit ging bezwaarlijk. Daar
na kreeg de heer Geerling het woord,
die zeide, dat de sterrenhemel voor
velen een onbekend gebied is, terwijl
juist de bestudeering van het heel
al zooveel schoons oplevert. De zon
en de aarde zijn in vroegere eeuwen
een lichaam geweest, doch deze licha
men zijn in den loop der tijden door af
koeling van elkaar losgekomen. De aar
de was evenals de zon een gasbol, zij
verdichtte zich steeds meer en er vorm
de zich een korst, het afkoelingsproces
is nog niet volbracht, men wordt hier
aan nog vaak herinnerd door de vul
kanische uitbarstingen. Op de gevorm
de aardkorst begon zich eerst het plan
tenleven te ontwikkelen en bestond de
plantenwereld hoofdzakelijk uit groote
varens. De bosschen stierven af en dit
„steenkolen tijdperk" was voorbij. Spr.
wees in verband hiermede er op, dat
de steenkool niets anders is, dan opge-
zamelde zonnewarmte.
De dierenwereld bestond uit groote
logge wezens, waarvan de brontotaurus
een gewicht had van ongeveer 30.000
K.G. Al deze dieren, waarvan een
prachtcollectie lantaarnplaatjes werd ver
toond, waren er voor bestemd spoedig
af te sterven.
De zon, zoo zegt spr., is de bron van
alle leven, bestond de zon niet dan
was de aarde woest en ledig. De Zon
die in het groote heelal troont, is te
beschouwen als een ster, die op onge
veer 150 millioen K.M. van de aarde
is verwijderd en is ongeveer 1.300.000
maal zoo groot als de aarde, en is in
wezen geheel gelijk aan de aarde en de
ontelbare sterren, die we aan den He
mel zien fonkelen. De z.g. fotosfeer der
zon geeft licht en warmte en is steeds
in werking, soms hebben daar wilde
bewegingen plaats, die wijzen op cyclo
nen in de zonneatmosfeer, men aan
schouwt op de aarde dan de z.g. zonne
vlekken. In een periode van 11 jaar doet
Naar het Fransch.
34.)
Maar verzwakt door de studiën, waar
aan hij zich met woede gewijd had,
met een ijver, dien men bewonderde,
maar die onder den schijn van zijn
doel te bereiken, meer een lust was;
om door aanhoudenden arbeid zijn ver
driet te vergeten, besloot hij een jaar
rust te nemen, voordat hij naar een
betrekking solliciteerde.
Hij was nu twintig jaar.
Gedurende die twee jaren waren zijn
hart als zijn gedachten niet werkeloos
gebleven.
De gedachte aan Louise was hem
bijgebleven. De verhouding tot zijn stief
vader was nog altijd even koel. Gerard
had zooveel mogelijk de gelegenheid
ontweken, om hem te ontmoeten. Ge
durende den eersten tijd was hij, hoe
wel hij twee keer in de week naar huis
kon gaan, niet uitgegaan. Maar weldra
moest hij er toe besluiten en hij bracht
zijn vacantie bij Margaretha en De
in arr door.
Gedurende die vacantie was hij mees
ter over zijn tijd en had hij een onder
zoek naar Louise en haar moeder in
gesteld.
zich het maximaal aantal zonnevlekken
voor. Daarna behandelt spr. de damp
kring der zon de rose chromosfeer,
waartusschen ontzagelijke vlammen op
laaien; de protuberanzen, waarbij onge
kende krachten worden ontketend.
Fraaie lichtbeelden verduidelijken hier
ook weder het gesproken woord. On
danks de groote afstand der zon is het
gelukt, door de spectraal analyse te
weten te komen, uit welke stoffen de
zon bestaat en wel o.a. uit natrium, ijzer,
waterstof, helium en vele andere stof
fen. Alle stoffen zijn door de ontzaglijke
warmte van 6000 graden in gasvorm.
Spr. behandelt vervolgens de electro-
magnetische storingen, die de Zon op
de Aarde uitoefent, die o.a. blijken uit
het Noorderlicht en uit storingen op
de kompasnaald. Een der grootste sto
ring vond plaats 25 Sept. 1909, het
telefoonverkeer stond toen zelfs geheel
stil. De zonsverduistering zegt. spr., is
eigenlijk een zonbedekking, de Maan
stelt zich dan tusschen de zon en de
aarde. Bij een Maansverduistering wordt
de maan werkelijk verduisterd dqpfdat
dit hemellichaam komt in de schaduwen
der aarde.
Spr. 'behandelt vervoilgens de Maan,
de Koningin der Nacht genoemd.
Dé maan is een tegenstelling van de
Zon, zij ontvangt haar licht, door terug
kaatsing van het licht der zon. De Maan
bevindt zich dichter bij de aarde dan
de zon, terwijl slechts een zijde zicht
baar is. Op de prachtige lantaarnplaten
zagen we de maanbergen en de z.g.
maanzeeën, die echter geen zeeën zijn,
doch woestijnvlakten. De voornaamste
maanberg is de berg Tigo<. De maan is
1 ƒ50 deel van de aarde, er is geen water
of dampkring, terwijl op de maan alles
koud en dood moet zijn, zoodat er geen
menschelijke wezens kunnen leven.
Na de pauze behandelde spr. de pla
neten en kometen, ook wel kinderen der
Zon genoemd. In een mechanische voor
stelling vertoonde spr. hoe de 8 pla
neten, waaronder de aarde, zich om
de zon bewegen en plaats heeft volgens
vaste, onveranderlijke wetten. De voor
naamste planeten zijn Mercurius, Venus,
Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus
en Neptunus, deze laatste is zoo ver
door berekening gevonden. Mars heeft
een dampkring, terwijl er ook water
Tot zijn groote vreugde had hij ver
nomen, dat het jonge meisje en haar
moeder nog steeds op hunne kleine
woning in de rue du Marché St. Ho-
noré woonden. Hij zag haar terug!
Zij herkende hem, maar als voorheen,
liep zij hem met koele onverschillig
heid voorbij.
Dit griefde hem.
Zou zijn standvastigheid dan over
haar verzet niet triomfeeren?
Op zekeren dag ontstelde hij zeer;
Louise die hem zag naderen, trad op
hem toe en bleef bleek, maar vastbera
den voor hem staan. Zij zag hem open
hartig aan, haar oogen strak op de
zijne gevestigd, waardoor het hem on
mogelijk was een woord uit te bren
gen.
Mijnheer de Beaupreault, zeide zij,
wees niet verbaasd over mijn stout
moedigheid. Door u aan te spreken,
kom ik uw wenschen tegemoet, niet
waar?
Mejuffrouw, ge schijnt vertoornd,
en toch
Neen, hoegenaamd niet vertoornd,
geloof mij, maar verbaasd slechts. Waar
om schijnt ge mij zoo te vervolgen?
Waarom vervolgt ge mij met uwe op
lettendheden. Gij begrijpt toch wel, dat
tusschen ons elke vriendschap, elke ge
negenheid, van welken aard ook, onmo
gelijk is. Mijn gezicht kan niet an
ders dan u herinneren aan het bloedig
lijk van uw vader en uw gezicht, he
laas, doet mij slechts herinneren aan
de folteringen, die mijn onschuldige
is, Jupiter is de reus der planeten,
op zijn oppervlakte worden voortdurend
veranderingen waargenomen, die er op
wijzen, dat deze planeet nog een wereld
in wording is.
De kometen bewegen zich om de zon
in langgerekte banen. De legende, c'at
de kometen ongelukken veroorzaken,
berust op de reinste fantasie. De staart
der kometen ontstaat, wanneer zij de
zon naderen en is zoo ijl, dat een ont
moeting met de aarde geenerlei gevol
gen kan hebben.
Sommige kometen lossen zich op in
een ring van kleine lichaampjes, die,
als ze in de atmosfeer der aarde komen,
als vallende sterren zichbaar zijn. De
groote afgerukte stukken der kometen
vormen de z.g. meteoren, die als vuur
bollen zichtbaar zijn. Het gewicht dezer
meteoren bedraagt 3 tot 5 duizend
K.G., terwijl in Siberië er een is ge
vonden met een gewicht van 100.000
K.G. De meteoor, bestaat in hoofd/aak
uit ijzer en nikkel.
Ten slotte behandelt spr. de „vaste
sterren". De afstand van de aarde tot
deze sterren is fabelachtig groot en be
draagt eenige millioenen K.M. Is de zon
1 millioen malen grooter dan de aarde,
veie van die sterren, die men als kleine
puntjes aan den hemel ziet, zijn millioe
nen malen grooter dan de zon, in wezen
zijn alle sterren gelijk aan de zon. Het
aantal is reusachtig groot, en een reeks
lantaarnplaten toonen dit aan. Ook wor
den af en toe waargenomen „Nieuwe
Sterren," die plotseling verschijnen, en
daarna weer verdwijnen. Tusschen de
zen grooten steirenhemel zijn onze aar
de en onze een millioen malen grootere
zon, slechts atomen, maar maken toch
deel uit van die ontzaglijke organisatie,
die onbevattelijk is voor onze beperkte
zintuigen en waarin zich de schepping
in haar volle overweldigende Majesteit
openbaart. De begaafde spr. beëindigde
zijn rede door de aanwezigen op te
wekken meer studie te maken en nota
te nemen van den prachtigen sterren
hemel, die ons zooveel te vertellen heeft.
De Voorzitter dankte den heer Geer
ling voor zijn duidelijke en begrijpelijke
uiteenzetting van dit zeer ingewikkelde
onderwerp. Hoogst voldaan gingen de
aanwezigen huiswaarts.
BOERDERIJ AFGEBRAND.
In de twee jaar geleden gebouwde
boerderij van de heer B. Staal te Ams
weer, onder Delfzijl ontstoud brand. Eenig
vee kon worden gered, doch het huis en
de inboedel, zoomede een zeer groote
hoeveelheid stroo, hooi en vlas, wer
den een prooi der vlammen. Ver
moedelijk is de brand ontstaan, doordat1
kinderen met lucifers hebben gespeeld.
De schade, welke ongeveer 1500 gulden
bedraagt, wordt door verzekering gedekt.
O—
WINKEL TE ZAANDAM UITGEBRAND.
Tijdens afwezigheid van de bewoners
brak Zondagavond omstreeks kwart voor
negen te Zaandam brand uit in de krui
denierswinkel van den heer A. J. v. Veen,
aan den Zuiddijk 103. Aanvankelijk ont
wikkelde zich in den kelder een dikke
rook. Met twee stralen aan de voor- en
achtei zijde van het perceel werd het
vuur bestreden. Toen plotseling de vlam
men door het dak van het huis sloegen
liet de leider van de brandweer met zeven
stralen water geven, waardoor men al
heel spoedig de situatie meester was. De
winkel brandde geheel uit, terwijl de
magazijn voorraad verloren ging. Verzeke-
ring dekt de schade. De oorzaak van
den brand is onbekend.
TWINTIG KINDEREN MET MOEITE
GERED.
Zaterdagavond omstreeks half 12 is
door nog niet opgehelderde oorzaak brand
uitgebroken in de schoenmakerswerkplaats
van den beer Bontebal, Kleine Katten
burgerstraat 87 te Amsterdam.
De brand nam spoedig een vrij ernstig
karakter aan en zette de geheele werk
plaats in een feilen vuurgloed. Voor de
bewoners der drie boven gelegen étages
was de toestand zeer kritiek. De werk
plaats was n.l. slechts door een dun
houten schot gescheiden van het trap
portaal.
Op de drie bovenetages sliepen behal
ve de volwassenen niet minder dan een
i twintigtal kinderen, die in nachtgewaad
moesten probeeren uit het brandende
huis te ontsnappen. Dit was echter
zeer gevaarlijk door het bovengenoemde
houten schot; dat reeds doorschroeide
en veel rook doorliet
Eenige bewoners vluchtten met wat
kinderen over een platje aan den achter
kant van het huis. De inmiddels ver
schenen brandweer greep onder leiding
van hoofdbrandmeester Brunet de Roche-
Brune krachtdadig in en richtte aller
eerst een straal water op het schot, wat
ten gevolge had, dat het vuur op deze
plaats eenigszins luwde, zoodat de nog
in het huis aanwezige bewoners langs de
trap en de voordeur het perceel konden
verlaten. Men beleefde met dit alles
spannende momenten Het was dan ook
maar net op tijd, dat de bewoners kon
den ontsnappen.
O—
EEN BELANGRIJKE OPDRACHT.
Het agentschap Amsterdam der ma
chinefabriek Gebr. Stork Co. te Hen
gelo heeft, zoo meldt het Hbld" opdracht
vader lijdt. Is het slechts toeval mijn-
heer, dat u steeds op mijn weg voert?
of zoekt ge mij?
Zeer bleek en ontroerd zeide hij:
Ik zoek u.
En als verlicht door die bekentenis,
vervolgde hij:
Ja, ik zoek u en ik heb 'vruchte
loos getracht, mij er tegen te verzetten
door tot mij te zeggen, dat ik de her
innering aan mijn vader onteer. 't j
Was sterker dan ik. Ik zoek u en
niets in mij verzet zich tegen u.
Kwam het, doordat ik telkens in het
binnenste van mijn ziel uw naa n her
haalde, dat ik evenals u ben begonnen
te gelooven, dat uw vader wellicht on
schuldig is aan den moord, waarvan j
men hem beschuldigde? Ik weet het
niet, maar 'tis mogelijk. Wanneer ik
aan u denk, dan verteedert mijn hart.
Hij had op eenvoudigen, zachten toon
gesproken.
Sprakeloos zag Louise hem aan. Haar
oogen stonden minder hard dan voor
heen. Enkele zijner woorden hadden
den weg tot haar ziel gevonden.
En op haar beurt zeide zij tot hem,
doch nu op zachten toon:
Antwoordt mij, mijnheer, waartoe
zou uw aanhouding leiden? Wat hoopt
gij? Wat wilt g?
Ik zal u antwoorden, ja, ik zal
openhartig wezen. Als gij mij twee
jaar geleden diezelfde vraag had ge
daan, zou ik ongetwijfeld zeer verlegen
zijn geweest, want twee jaar geleden
was ik nog maar een kind en begreep
ik nog niet wat er in mijn hart om
ging. Nu is het echtetr anders. Ik heb
nagedacht en wat gij mij nu vraagt,
mejuffrouw, ach, hoe dikwijls heb ik
mij dit niet zelf afgevraagd!! Waarom
ontroerde ik de eerste keer, toen ik
u zag, door uw blikken, door uw tra
nen? Waarom zijt ge mij niet meer uit
de gedachten gegaan? Ik heb het
getracht.
Maar als een noodlottig toeval ge
voelde ik mij steeds tot u aangetrokken.
Ik dacht toen, dat het was, omdat
ik u beklaagde, gij, die aan de on
schuld van uw vader geloofde en wier
overtuiging heilig was. Maar nu
begrijp ik beter, wat er in mij omgaat
en al beklaag ik u nog altijd omdat
de liefde en de eerbied voor uw vader
nog niet veranderd is, moet ik u beken
nen, dat ik u bovendien liefheb.
Zij glimlachte niettegenstaande dit al
les. Scheen zij het niet te gelooven?
Hij scheen het te begrijpen en zijn
oogen vulden zich plotseling met tra
nen, die weldra over zijn wangen vloei
den.
Helaas, ik heb u lief; 'tis bijna
een misdaad u dit te zeggen. Ik heb
u lief en toch weet ik, dat ik niet
mag hoopen, door u bemind te wor
den. Hebt gij mij zelf niet eenmaal ge
zegd: eeuwig zijn wij voor elkaar ge
scheiden. 't Bloed van uw vader scheidt
onze familie en de uwe!
Met fonkelende oogen viel zij hem in
de rede:
Mijn vader is onschuldig, dat zweer
gekregen tot de levering van een com
plete palmoliefabriek voor de Malay Sta
tes, welke op grootste en meest moderne
fabriek van dien aard buiten Sumatra
zal worden. Zij is berekend voor ver
werking van de oogsten van een met
oliepalmen beplant areaal van ruim 3000
HA.
O—
TWEE JONGENS VERBRAND.
Te Wezep bij Zwolle is Zaterdagmor
gen te half zeven brand uitgebroken in
de woning van de familie Bécamp. De
brand greep zoo snel om zich heen dat
2 eenigszins achterlijke jongens van 16
en 18 jaar in de vlammen zijn omge
komen. Het huisraad kon nog gedeeltelijk
worden gered.
Omtrent dezen brand vernemen wy
nog het volgende
De brand heeft plaats gehad in de
woning van den koopman Bécamp, een
houten huisje dat geheel afzonderlijk op
ongeveer 5 minuten afstand van het
station Wezep staat.
De oorzaak van den brand is onbe
kend.
De man, die weinig omgang met an
deren had, woonde alleen met zijn vier
kinderen. Een vrouw was niet in het
huis.
Het vuar was ontstaan in het beneden
gedeelte van de woning en greep zeer
snel om zich heen.
De man, de oudste zoon en het jongste
kind konden zich redden, doch de beide
jongens van 16 en 18 jaar konden niet
meer uit het huis worden gered. Hun
verkoolde lijken zijn later uit het geheel
afgebrande huisje gehaald.
IIEUSDEN.
De 2e ronde voor de competitie
van de damclub „V. D." had Woens
dag- j.l. plaats. De uitslagen zijn:
Ie groep.
A. de Graagde Joode 20.
PellekaanC. Bax 20.
IIe groep. j
A. DeurlooSchijf. 20.
Ger. JonkerSwagemakers 11.
Ille groep.
J. DeurlooTimmermans.
DamA. Fitters 02.
Rooster voor de 3e ronde:
Ie groep. i' j
de JoodeBax.
Pellekaande Graaig.
lie groep.
A. DeurlooGer. Jonker.
SwagemakersSchijf.
IIIe groep. i
J. DeurlooDam.
FittersTimmermans.
ik u.
Maar als hij dan onschuldig is
riep Gerard uit, wie is dan de schul
dige?
Wel! Weet ik dat? Als ik het wist
zou ik dien vervloekten naam wel bij
de justitie bekend maken, wie 't ook zij.
Op somberen toon en zacht, alsof hij
tot zichzelf sprak, antwoordde Gerard:
Maar als Haudecoer onschuldig
is dan triomfeert de schuldige en
lacht hij de justitie uit. En de dood
van mijn vader is niet gewroken.
Ja, mijnheer er is geen wraak
geschied, de schuldige is niet gestraft.
Uw vader is vermoord en de moorde-
naa ris in vrijheid. Hij is gelukkig.
En gij hent hem wellicht. Misschien'
is hij van uw stand. Gij reikt hem
wellicht de hand. Want alles is moge
lijk. En gedurende al dien tijd is
mijn vader, mijn arme vader die
zoo goed en zoo
Zij hield op; haar tranen verstikten
haar stem.
Ach! mijn God, wat is het wreed!
mompelde het arme meisje.
Zij wischte haar tranen af.
En mijnheer, niet alleen is hij dooi;
die bewijzen veroordeeld, die bewijzen,
die men tegen hem ingebracht heeft,
neen, want toch zou hij vrijgesproken
zijn, maar het is door de verdediging
van zijn advokaat, mijnheer Demarr,
van dien beroemden man, tegen wien
niemand, zooals men zeide, opgewas
sen was.
(Wordt vervolgd.),
voor lit Land van Htisiti n Alteiaje Langstraat n He gonelerwaard
—O—
